ENCYCLOPAEDIA.
I. (Ood, Mi Wfe?a.)
4jua3l . ^iyM -JjLw.. .Constat hot. opus< q)nm'> H^jr. t".. '*
ft Boeiotaie viroiiim eruditomm oompotuktm, 51 travail bu« ;l © tjtii ^
b»?f; Bister Codes compleotitur 25 UIM ^ *UO« J 7 X ^u^ ^ i-'JU .
j^tlJ) jfcjuu* «Jjfe*oJ &A3Uv!> jd^.*# y.w^j? ■»j'L ,^^ci ^Jle jojLbsu'i'i 5 26 U) -
tiUw^'ii q-v Ij^I&aJI &a%S"j, i^U^s^! jj^. (j*?Ji^! a^wj E^i^s' J, &JUs,
RSj^UI &-h\ ^ t^eUjjIgj 2T um ...l^' ' .*,Utfi^i ' Jus ^LLj' ^ KJUb.
.^gXb/, 28 uia L&3^s»3 ^ &*5C& U3 yy^.3 O^i* ■*»&&> Kl^L $. iUUi ,
.cLm&J^ ^C! ^(e ,5 ; 29™ piQl, olJklfl £Jk* <$ i'JL^ ; 8yo» JlJl
tatus ' sob 'eommimi titulft JJLa. Jbx iLd&J Ib.iL"-'-*-^' JjU.^I ^,
faeieateB sactionem tertiam (JL-il&l' tj^l^W -i£ ^^^ «m«J3S)} qy-
rain primug ~ 8i»<» (7»» hi God), agifc ^ Ja JUlifJI J, *l : .|.i ,
y^e!^; S2 flS sL&ail ■■■q^'"^; J^ KyJliiail ^uP $ J SB" 8 J'H
(Jai I,
,» ■•■.»)( ,1, ! /j)
K?;5 ejvVKsw; >-„.-'; U>ti'r,-^ f^r^fe. ;-waifc.T fr^-v^f; «vk^ ;:;>■;; ;^ ;;■•■; •;
^■ >! -*> ■"''■'•"■ , - r.y 4 J--"^-. g- AU^ ^■v^-5> »^UJi cv /-.'U j
^ { ^ *"*>■*» cr <£.r c . d^-4 O.M* u-.a ( _,^;JI ^i «jc 4.i=-iii
& - ! ' 1 '^ ii Hi ' U^j fr-ixiA Di) U% sU.^) D ^J c,&e SLlL»i*jf t |i
^ je aJji 4! fc £! jUi ; 48™^b^jt s jUai %%T J; 49 UD J-
■«■» ,H lys ^ ^^ ^g^ji .aS^-i.;
■OoUatis iifl quae Miigel ,(Z. d, D. M, 6L ITU, .18) .aumnil,
psitei, iiyBMUJLu Godicsm contmere Bacimdam section am oparis iade
a. vsap, 12 (25) usque ad -fiaem totius libri De -opere ipso .couf,
Diatsrioij D*'e PMlosqpMe der Araber i& X Jahrh ■«. Ghrktus.
Barlm-- Leipzig 1858—1879.
Asmi note, eraea .est, sed Oodss nee satlquit&te aee olegaatis
so comiaeadai . Fob TBcafc laeaniB. .
Yaril tractates ei .*L&*aJt D ^4' dspromti eratoat in. Bibl. Paris.
(S, Germain des ' Pr& '.n. 890); Bodl. (Uri) '188 (8), 894, ^69,
■96.6 6, (lie.) 254, 8865 Bonn. IB; 'Goth. 157; AaibroB. 313, 3i^
■iJBenr. 928; Maa.:Ae. Pefcrop. (pom p. 290). e| Sooiefc. Assat. <jal-.
,-.; jToium opis.pU^ji f J^ .exfltofin Bibl.p«ria. (d.e Blaae) 1105j Bbdl
(Uri) 871, 88S, 904, 989; Oaee. Vindob. (Miigel) 1; Berol. (Sprenger)
1946; Tiibing. .(WeteBte'in) 86; Monac. 6S1, 662, 658, 654; Oantobp.
(Eings CloIL) n. 2; Oonsiaafcmop. (KopriiL) -870, 871. — de Sacy »..8g.
I) Cod, ^L lUsets ia Cod, Spreag. (rfd, Miigsl 1.1. p. IS)„
ENCYCLOPAEDIA. O
TraotatuB ociaras quadrantis seeundij sive universi operie vige-
simuB primuE (cf, Niooll, p. 215 , ann, e), editus etd Caleuttae anno
1812. CeteruiQ cf, de editiombufi Pertechj Cat ("loth, ad num. 157.
Ejusdem 'tractatus veroio Turc, cum titulo .^Lvi'ii wiy& ujLJLS",
auctore Larnii, ect in Bibl. Paris. (Tare, 15? > S. Germain dee
Pros 342 ot 546); Caoa. 'Vindok 436; XJpsal a. 480 et Ainbi-ou
(n. 192).
IL (Cod. 514 Warn.)
ie*Jl*JI ^wjL&/« auctore Abn-Abdallah Mohammed ibr<-Ahmed ibn-
Jusof al-Khowarizini al-katib > qui saeculo quarto floruit et banc
librum Abu-'l-Hasano Obaidallah ibn-Ahmed al-Otbi, weziro prin-
ciple Samanidae Nub II, dedicavit \ SuspicatuE est Rieu (Oat.
Mue. Brit., p. 640 j ann, e) auctorem eundem esse ac Abu-Bekr
Mohammed ibn-al-Abbas al-Kbowar-izmi (f 383) , de quo cf. Ibn-
Khall. Vita n. 675 et infra in capite Epistolae. Verum patrony-
micorum diserepantia talis est ut haeo suspicio vix admitti possit
et minus etiam quum nusquam huic yiro tale opus a,dseribatur„
Maqrizf (I, p. Voa, 4 a f.) laudans opus Mafdtih al-olum auctorem
appellat Mohammed ibn-Ahmed ibn-Mohammed ibn-Jusof al-Balkhi
Auctor in praefatione declarat , se librum componere yoluisse ,
quo prinoipia et elementa cujusvis diseiplinae traderet vocesque
technicas explicaret.
Claves disciplinarian divisae sunt in duas maqdlas , ex quibus
prior sex capitibus ■(wjjjl) constat, Bequentibus scilicet: 1 .&J&II ,3;
2 jjLDI ,3; 3 fc^uJI £ ; 4 KjLXuI ^; 5 y»^jju!^ „sj&JI ^j; 6 £
'. jUsx^t. Altera maq&la noyem continet capita, nempe: 1 XitwJiiJ! ,£;
i) Nub II regnavit ab anno 365 vcl -366 (cf, Defrcmery, Histoire des Samanides,
p. 262, ann. 104, Ibn al-Atbir, ¥111, "!"](>) usquo ad annum 387. De ejua weziro
Abu'l-Hasan al-Otbi agit Mirkhond (p. 47 , 48 testAs, 168, 169 ?ers. Gall). Ab
aliis auctoribus vocatur Abu-l-Hosain; minus recte, ut videtur; nam com in
nostro et duobus TarisiensibuD (a Defremery in usum l)ozyi collatis) Codicibua
H. Khal. Abu^l-Hasan Tocatur, turn in praefatione libri .Jbul ^J»'uL« Becundutn.
omnes Codices. Vocatur acil. ibi Abu-'l-Hasan Obaidallah ibii-Ahmed (in uno tantum
Codice additur al-Otbl).
r! W O 5f Oi.iiu 1 ASDi iu
ft w,"ju/if
- -:AUS; 7 fv- fj + ;; >-.•■; <- . a j ,;,
Benpwxn or,* (joiim. &a.in. ?>•.(>, i'iu* oiiewslupk m Mw;, b K
B... 4li() (11) , I'm (2), IJiiK: jic-oi. (uuudho^) I0i.il.
rn. (Cod. jj?r;i (gj r.:-.L,uiL. fot s v. eo v.;
.•'.■•\! s «<£ ,?*\M .'ir'v'Vi * l-V 1-. „.,„<.„, . ,. n V, ■ .
i ^v ■j."~~ l' '.'''' (""'""■ ' m ~ t,lul " •*& ■£i&i •iaWft:) <jJ.iL tjl, i, a.
umiuxn 600 Boupsit. GpumndHm iyjK uaopinaj edifcum, ui ii* E^p;:
&,ii;hiridion itudiosi dictum. Coder rectus, nempe t^o 877 aoriptt^,
et iualeganteE ezaratuu wiwslt; fe-loBsemafcibuB margiaaliWu tl; into.--
Imearibuc est .mstruotus.
Ahi .Godd, .fere, in qawt'ib liibliotlijaofc -'mveuiuiiiui- w. g,.: iri-
tis, (d«. Blanc) 5I!> (1), '616, b70 s 978(B), 1391 (10) ; Mas. BnL
742; Oxon. (Sic.) 383 (6), Oaes. Vinci. 11 et 12; Acad. Oriea.t.
Yind. n. 3, 4; Gueipherb. n, 47 5 Lips. a. 186, l°. t 2% B* ,
187, 1°.- ;:&oth. 159 '(2), 160, 161; Monao. 660, 661, 662; ikag-'
89 ■(2);;-Berol. ; (Bay.) 191, .(Spreng.) 1801, (Landb^g) 4U, 646;
Giom« G . a.f. 13, IWop. 24!i (4) ; Mas. Aciat. Peir.j Mivulua (V*
)KW. -itol,, 62, p. 306)5 fihodus etc. etc, Etiam do fiaoy Codi-
cem posaidebat (n„ 95).
■■ . IV* (Cod. 1939 = Amin 212).'' ■
iia*^JI p^t -j, ^JLJJI ^^Jfc) auotore -BohMnfl-ad-din ibn-al
..ZTwwtfy?*) ut legimue -in .froate ■<3edioiB. r Bed anhnaaTorteixdam ©si
loco ■■■■S(*amB ad-dln olim aliac! scripfcum Masa De opex-e, quod
ainpleetifar VII diseipliaas sell j^wis, '..e^j^.,- «&, w^t, i^,
Xa^IJ.J' gt uLat>. of. H TTbf'f T W^L tt fi 1 •/ .
.^- , 01. u. ^.l.^., j y rf/A t ^ Khy\,. tat aucsorem
1) Ita legitar lituiua m praefafcionp hug us Codick .;
2) Sine jure Landberg repreliondit H. Khal, quod hoc roktivnmlegsrii, al-
SdiaM, qaod neque in ed. FlQgd nee in Eoutro Cod. 1370 .Brutal , forts lanfeum ia
ed. -Bnlaq, qm ilb wsus est. Ipse aufccm errai noHteu "legens al-Khuwwi, nam
■'■■' ■ w '.*■ ''3 ■■■:.;
■derivaiidum sat a jjy>; vide Sojuta ed, Veth ia vo«e.
■'SHOYOLor-AEBi.it 8
moriuuui men anno 6SS (quod autam ndu ia omnibus* mse. Jwfii.'.i-
deest e. o« in nostro Ood. 1870) et collates nei s quae ad I 'k adm*-
tarii editor Biigal .gs: libro Sqfutiij do «><,».., ,^,im.». (v'l) M><
de anno quo ex vita deoeBtiaiif. Abu-iibdailab Bobibte iid-div. il:«
abEbowajii dubiiare quia nequite Bed *H>>'ii>£<* iitih. t^ii kauo xtuiii '',
'Ubri auofcorem fuisse. Jh-obabiliiM eat uiiiju s^niksia folase a pat^.
ejus,, qui re vera noraer* RobauiG-fidwliu bi bvdS oi mm^e jisdifu;
3upremi iuugebafcur Dainaaci. In t'ronta Ooaidti «o..fci (-mini )ogn.«L .:.
Mu*&aJi , -.^Is — |>^AiJ ei, ut. iaiu. obuei-'^avit Bbhaiiikua .Amu:
auotor in libro ipso teetatui? (iol, 22 i>. Qoek-i OocL) u& siadhii-,
.'Fakfrr-ad-diu ar-itazi, jam anno 6(K> vita dei'uaciuwij i,^ vk:
■credibile de alio sed omniao variui&iile eut do patee, Orediiu
igitur H, Khal. erra-Bse^ qumn hie liber foibueret Alio loco pafcvL,
qui itidein nomine ibn-ahKhoimjji 'um\mmt
Codex 3 jjontiuenfl 217 fob, anno 788 ebaraatere aeskhi oirai*i,i
■est Aliud exemplar nobis non imiofcuit.
■V. .-(Oodd. 5, 19 Gob 2,78 Wcr~.)
~£o*6
paedia, 1? volumina,
Uniyersae bujus ■ Encyclopaedia© >, iii^ontic uujo opoini, drvi ..
eermone latina indioafca est a Eeiskio in, Proiidagmatis, In uaus
virprum .doctorum bic dabimus conspeotam ambice,
j* j^^uj %wji jj$m 3 (^% -j^ujt ,l&i a *Uwj j, J;5T n i}i
vS-J ! 'iL^£>- ^aJj 10 U, -fUvJi t > 5^! (W*Jiil J --=*>.■ JiJ K^r'-
wbswJ j J/it v Lji v!>.'' **,l -A i' r :Ji^ _,l>'i» ; ; ,»!•)> ' r ^ ■
HK'OYOLOPAEDIA,
& <^La% Ol4«Jt £ juft wLJj tUI 9 ^.Ull ,i,, &S ; ,5^ w
^-■Sl V&* Jl
y^it^s ^ ^ys JITF fl |^) LJ .-jiivvji £ ^jOjTTTj
^Lc'% ^4,% J,^% ..j^'ii, ^^4% 'Qi^ { JM L ; ^XTTI^Ji
t,«MJt s ^Jt^ ^j^ yi^ ^L, Jul, u ^' d g?7^
i j,UJi vW' LPj^i UU^ y. H j, J^TTlJT fcji^ n^*. ^
& Js^l WjjUJl wiyjt iU^ k«-w% (jjUiij j^sajiilj JiUtU, 54r<MJi
%MJ\ u&LJI ^aSUs. J, Jl^r^LJ! L^iULw ^jls^ *>^Jl f^M? ■
&jUae! wa-^s J^JUJ^ iu$Jl& 3 jOU^ 3 ^\MX,&>\ ^ ^^\~~^^\
fe^ 3 -vLyJ^lj i$^Uj UL4»% KlsUt 3 w.wJ! 2 JjiJIj -I^a^a^
wjLJ! *juUi3 3 «jiLfi*j5 fclt^ -aSLfix&i j, J^l wUf w^l Ks^!
&|X*J 3 -vJLjyJt v*^ 3 -*f wfc-*^3 U^ 1||,aa^ aaUaej Oft*^ J, J.LJjf
VM'.-' *L^' (jA* ufeA2j,3 J 3 daUi JljOiet^ K**US S ^uj^, ^^^
ENCYCLOPAEDIA.
jS'-jj'f} JCA|iil -U^Mj vjjS,'' uKjtej'^ WJ.SJi (JlX^) Qq yy£&4>2 S&O) K^L^Uai)
_p»L~~*iU ijisjyBJ-'iiij oIjLU% B fttXJ^ iwwiJiljj bj-j^JaJtj ijUJte,
w.-'jJ\l) \\A<J J^ JAAiS i t jUJI ijw'jc^l ^j JO^ wLJI wUj' &w^£> fc-vSj
4(iVJi«) K^Lp'tit, M^daM* Jt.-^J'tj .."j-^lt, Kx^Xti .Up-! j, livJLiJI tjjLJI
SjaUitj v iJ>'-«) ^U^ oLpLXfiJt 5 ^ysUSj, j^^ „iAlt j, i^aIUJi *,wJU!
&u<t ju»«i sL^ui! ^5 (3^-^—" wjLJI ^LasJ ->&.'£ ioiLs ^as^ _iXii ^
sjiJi '_=»UJ! ^U'j oLMjCsii^ y^lyJ!^ n^- <S <i-Ji-&J! u^LJI tiLal _&e
,3 L^ift HiA4 ^» jL-^-s**'^ L^j1^v.)3 L|j'bu5>-» l L^j'btj L^ i y^j -*-3i ,3
K,eJjU iuu ija^aJ^ \*%i -t$*** Cf*$ Om* J' q» 4b^ i^* - ry^ XaA^M*'
Uj iyS_s<« J) -bi^Jj igJJd,' iui' _.Ia^, U>-0 jwLaJI uA-jdl cLjwJij
^UJl \jLJS JL&*JI$ ^L^XJf ,3 (j 5 "i! uUI Sr>]}d &su J ^3 K^i^lj
. ___^ it ,
•f'avvb K-SJ5V *>^3 *Lii«A.Ji^ uiLXOij SLyLitXi) uupUI' °r35 ^iUwJ) u^u^j'j
8 mCYOLOPAEDIA,
, r .. VjM ^ <^-W' u.^v-;: U-d. ^Ir^'ZO ^> ! -•■[,, aUM oi*-.
CO t«LU! .1>U** t i -JXrCO ^^L ^k^SL E^v^x]! t i« s !.Ui:
( ^.-9 D v'.lVCv.yij, ^IjJI ,U^ ii, r '*.^ ^A ^Hnjll &<JUJtl 503lsU
U&bjJi^ kJ^s J) '\ s Jito* l ^ ^yM» UtjlJwej i^Lg4*-k, (J«&a^- \kM Jb j^yLaJf
v&jJL&ii wUJ! (jwYs-H jlj JCjUj ^3 v JLM t 2u^ 3 wma£ J,UJI v^LJt
wl'CUi ^j u> . ^ ^w^s sj'jJ' wLaJi L&v«lXs-i(& JLfcA%>=&> .iiife.ni? gS j£*i&
(J^waW! pl*ssii Kav-«*»'«* (Jw^c J^XwJj AyA^UaJ! .•yfcAss. .>9 < i£*JUSJt I'tr*^
wju*«5) w'^ji K^'4*S 2sjt§^ L^-¥aaS» ..*,/« L«4=j ''^jaAOAj L*j cIamwI -S tjgol
w«s'Jwiij .^Xy'j, iX|ftJ' i?^ JjL=^J! wLi! j^XJjj jAaJIj tXwlii , -i wW*t
rfr'J Wi^wJfg WA-LkSjIj WjL^\ajwJ) ' J ■ i^iJLaJI wL*J> (jWa^sUL fLxt&j'*
Jj"^l 5 L f%% *^U ,.,w>.^yrt5, J^nJI £ 5j3 vLJI wjjjl &&& ftjJ s
^M) ^i ii>JUj). wUJI ^i^il^ J-cp!^ ^UAs^Jf j4& i5 J»l^5l wOi
<^ «3y^ v^-r' v^' ^^ ^5 [sUi^tj, wjIj^' iff^ liJl^i) ^A»*aJl
BHOTOL0PABDXA. 9
w*j*5,j! .Wu** k~**A* t$W*J eL_U ( - _f.yt , ,,,U'~^ ,.?. ", ■•%! ^'iF",r~rSl!
> ) ...
; A?a.5! «tUm. .^ e s ..Vfi y'4 .-^nUUj ' r ~j-Ji 0>. ; <-m? i.-.'^l J-' ,V V ^ U *^
*LJ» wi^ ^ Pl'Q yv^JS 3 ^ji, ^Jl, wUU! &
-• .-• ■ ( >.& ■- < ■> ^ „■' - ^ [' / -' J >■-*.
>% «>,S ■ ' "■, ^-M J b. «tW*Ji> u»lfc«s ^A s £jJ
(iW\«J| 5 ^),p^ u^yit, tJ-kJ^ ajjlftJIf, ^v^j^I^ pl^uJtj, JbJt,
y? r rl!J! ^ y^! obb ^i jUySt wjLJI .^IUqsJSj wJ*»fe-% t^AX^JL,
|„UJ^ KlJafl^ ^,?jt^ J^fejj ^^li&Ji^ w-A^ijiJU (^IAjJIij j^—sjj'j
I^aJIj ^'5jJ|j (JiUil ji^j (cW^ jA^' (t^ yA.flLSJ! w_>L3j lib^Jlj,
gsLwJl wLJ( ^Jiil^ ^asLJU, ptoijjuJIj' ■ v«jLxJt 5 jJUl ■■l>ji> 5 *>U^
". . ■>»_'■■'■' .
■|iX-P tJ.-js . -(i^Loj) *Lw3i Kaj.I (Jwe J^Xiij 5 oLuJ! ^i jejt~Sl v^Ji
4 vW K$^LS ■iws.j o^jJiJI^ : o^y«ai8ij c^y^l j'o &J j3**oaJjj ^.1 ^t>
■-,1/jl Kfi'jjJf ryE (j»>t>lj ^.sLwJi oU»aJ' XblJv .^jish%Mt>A Uj t)^?' rj5^
: .< ...
OaU I.
10 ENCYCLOPAEDIA*
«-*& U*s 4* vM v.W £&& *-=£-% jl^^i tf i ^IaJI*T^5I
'i_£V Is <^ s «*^5 i> v "/^
* _ # , ,,.. ■...-_. ' ' ]^_ _ __
* __„_
^ U J,.c j,;"% yaS^.y. \ U% jvAi .U-a ^UJ r " wLJ! _^JUJ> 3
^w%&.», jjfjfeCjJij (jw^ij URj^Ws .j^jaJ^ ^viijt ^
yU^Jtj o Ur0^l 3 £ 3-MaJl &_j J^wwjij ^1^*% .^jJI ^Js Kjyi ^vJjjl
^s ^y vM W^Urfj, *iLLAd! 3 t>j_suJ| ^J AiJUJI wjUJ! juoLw 5
.aiL*^ ^A^jJ! J^A^Ji ^ u^y»LsUr wUJt *JJ>U/» a &IUa»I^ JjOaoJI
B-L&UmII ^ij 8jiiSXAw.il bUIIj ol%AadJI J^p j «^yUJI ^LJI ^"5flj,
^^•"vOF ^4 *sJ0ji »UI £ j^- ^J| kj 5 ^I j y£uF;X3t
WW » „
iS uj^l (6-witll jbL^sI K»^*3- (J^s ()»4^vj 5 ^,bJI ^ ^^v^l^Ui ^\
ENCYCLOPAEDIA. 11
vOF ^ J_jJI j^jj^i J^j>\ ^ eJUJi wjUJi tf^^'s f,^ *•>! j!
(f^£ iLa K_-waJ jJ (jftOLJi <->UF *Afi«i! ^vJ_j)b SlO!j>.> v>(f: fc'j v...c
^Jl (jL^t .L=^s>i *> wLwJt wUJt sifbLPj K'sUJ! 5y>£ 9 ^-i- p?
Uj (_j« r S! v^L^Pt _*3« ^i q^UJI wjIJI ^^l^ t.W:,ti r *ajljt s KJLk4.l
fr*' cr» o
u^a*^ Jduft (^J>2 Vjj^-ji^ w^-wjj JL^aJj WjJj^rjj vJ.sH ^-3»5 Js^J
jL^ss-U, ,*6 J~J^- .*a^> KjwlS ^J J^l i_Xjj! vlw' &ilaav a^ ^
qjLM' i_^_Lsj a»o^i «-« Jy -fei- j^i ^LaJ) cjUJI ...IsJli ,.»j <3^
&a_5 ^ ^OiwLJt j*s v^ybu^ O*—^! „*„£» ^ c^JUJI wUi|
'^LwJI v-jLJ! *j= s^.' o^ iV*^ c^ "j3* i«s (j^^L^Ji wU3l *Xcle^
^— <* 8»A>5 *ft IM'J^" ('S-J i ^**4** -*™A<S— S /j— J£ jJ»#Xw.J (iAjWJ' A»WvftJ]
JOv»-wtj oL^C} 55-wajJIj (jfcLJtj J»jkS j=>5 HtXsu Q^j ^-"j^ ri3*§ 05*^
V|r*"3 V^ : *i»-^ ri3»3 ny*j!5 L***«5 1^*^*15 ^'^ ( - y y*-?3 &duo$
f* ^^^3 r^r^* a!r^ cr*-^ Vj j^S :'*5>^ jH=S <S^ o^
Wo L^aS ojTo ■ k-jjjijl ^^i' tJ^"* 'i)*****rf - ^S5^ :(*#*£*' 'iX? (j»B . va^.^j
12 ENCYCLOPAEDIA.
jewyO RaoS , J> Ji^l W,JUJ ! i>Lk£ t. r wvS> ,U»4 f*t Ua<&( UtXjy ...^
o$J* f^$ iMyt {.$*-? J^^ a^f C^r^s (** o^ o!r^" cH'
qK L*aS j,'^ 1 V>"J-' t^~»^ J'fr-% f**^ Q-S.Lii- r^i'-J, i S *H£* WJt,fi>t ;
wuJl ^e q^^W, ^jb^ «yJU>5 OjJlbj J^Jy-wlj X^Cj JUvwJI^ (jaLJSj
(jftXrX&P ^&*td v'r^S y^J ui*-^! &£*$ W*)!} ^A**" iW>' i^ S333I
j^A^$ W^J jrJ^"Lf* (j^yO'o^Ui wjLJI l-^ij j+**$ (** (^* O^ U*4^
jV*^ ^ (j*a>L«JI wLJ) ^ f*-^-^ q-J >( ^m*^£5 &£JUl (*J_/«5 0^5
U^AAS^Sfe _j-*i>3 j?y~*t q* ^ U3 lj-^** &-J-*")' q-#X-J' UW;1>*-
jp* j JjLsJI v»LJI ^ ^ ^ { y*>^ (35ji J^S jfiu jd\ ciotjA
g3~^ g} - ^ s^HS JL?-aJI JolSj (j»,^l iil ^ ^^^c J>.p
°^ y^ ^ y^ ^ e^B""izp" ^ LrW u V B BI555 <w^ j?ou^
(_ei Jj^l uUJ! v-jIjj! 5L*s4J> fc-^ij XJL5>L|l ^ yjJ^ ^^35 ^1
^l_^>t ^ J.UJI V LJI U^l B^^, ^ ^yj^t yuyiJI ^6 ^U>l
fa fs*!^ 1 cr» r 5 ^ 1 ^ ^~j_s4 ^ eJlii' v^ 1 (sic. Caucasus)
a b>J! ^.Uj }CJL«LJt rf^JUtj vJ*-%y ^U, J 3 ^l u^J« ^>-
**$£, saftl^ 9 x^^js Jy/A J^Ls^'i ^5 i^'J^ls cJW»
ENCYCLOPAEDIA, 13
W -IIIMHIMlllll.il ■
'^d^Lk ^9 l^p^SS Vr 8 ^ f\>) iP .(j*woL£\JI wUJ! p^J| ^Vova!
y&*e mi &Ji s ^aIje alii ^J U s ^.L,s>3 J^LV^S S$L$ JjJ^ 2u t 4~'U
jL*s»»' t? i J>t3l ^wJ" j^Ias aJJI Jj^aw. lJ(Xu« iL*w« .p J^S! t»jLJl lil?
<»jLJ v«^^^ qawA. aj^ij lJ^s qUa£j j^§ X? ,3' «tXsu q-» syy.ij
,/**"' ^ £^J' VM 8 ^=3 jel^Jb Kjyo^! Rj^tXJt A^S*-! *> v£Jl3i
^ (j*v>LwJ' wLjI jSU^ (j»LJLjI Jwiw (jftJju'bJt Uss-ij qwJOu'^Ij
fijji JJXwl q*., Jl^jjjt ^ LjjJ^ ^ 5 wjjait obLij A-^ri^t } L»fc«J-4
yy*J»- J^iw lXju Lgij^ JJCiis Kj^urJIj 5siy»^' (^y^y-^* i5 (.^stW-^ 3 ^
XLwtyftJI^ gjp' a_*s>L«> J>— !— >' (P w«UJi v-jUJt U^^j .^-Ls q-J
'&JUIJ3, liUU, JJiiU«t ^^Ui-I c< i ^wU3i v^U< J.^1 o^Laj ^j'^s
Ow>gJI 5 OcImJI l>^Lj 5 ^_a_JI 5 K-i^ej ^ly^d^ JU>3 yfr^' s j)5 '-^j
iC^^i.'l XijiXitj Ajy^JI aJjvXJIj, Xj.liuaJI &J5JJJ5 kIjUUJI kJ 5 wXJ^
vjjjj*'' «i)jL> ^Ls»! ^ yiUJt iy»Uit KJLxii KJ 5 Jjlj K^JIjJJI KJ 3 t>JI %
%«^vW fcijOJIj A-^jJI K^JbOJI kJ 3 vXJ'3 JCutJuA &$ 3 OJ6 RLlJ^
Xj^jl^ii JCj^AJt ^La„e>»I ^ yke ^^LsO! cjUJI kI^Ij^I &JjOJt s
^i l^xLo q-jiXJI Xjyatl .ifXJI «^L«i ' Ls»l ^9 .As ; J,UJI wA*J|
14 .ENCYCLOPAEDIA.
R^JJ' «UJ,£- w'h-.'i 0.,,j ,...,j? LgxiAjIfc L^.5CW. ^5*^'^*^*-' ^ CTO i\!^^K ; '-' , ^ ; "'^
V«Ju5'_5 W^4*Jt l>bLj (J5-S >>yjCLo tag JuL^Xjl ^ Juij-JCj! ..„y5 f?j— <i>l. . v /5
iw.s*-LwJ> .^iXiij;, sLwi^ ^U.-oLCvJ! i^bL-A^Jta KjjAffll' »l?*^ ik& ifciij>A'j^
^il. *w&J'^ r-**— <*. 4-3>U ^w-£>-J^ iUiij'^i iJjvXit [»4^3 ' S&|j^ (j»iyui^
jvJjJBSi qA ■ «fcjL> Uj 5lU (^»Lo Qn«i tiLxJI &i s ^ i»W^S l^jto'Ju! (jjjS*-
AX»J> U*yto 5 uh-S 6 - ^ vjUUlt q* id^xJr « JvP t»)JU ^J . J&J -Uj
^-j iX*^ ^Ail JjI QjjJtj, LjjJI yab yeUJ! (iUJt y£JLJ! i>^ (
j&JaJt ^t ■^XJlj LojJI ^ .yaJUJ! tjUit tiUU' O^fvjJI ^ILLJl
^ oV 4 ^ ^%il vy° ^'3
Fann I, qism 1, bab 1— II, 4, 4 continents Codicibus 2o et
273. Codex 2a est formae maximae et nitide exaratus anno 807 ;
ut in subscriptione notatur, sed nonnulla folia igne et aqua grave
damnum passa Sunt. Codex 273 est ingens volumen, paginas 1145
formae maximae oontinens, et nitide sed parum accurate scriptus.
Fann II, 2, 1 — II, 3, 2 oontinentur praeterea Oodioe 2b.
Fann II, qism 5, bab 1 — V, 4, 2a oontinentur Codice 273.
Fragmenta certe ex Fann II, 5, 14 (ubi de katibi arte et de
celebratis katibis agitur) exstant in Oodioe Paris. 702 A (de Slane
1577), qui varia fragmenta operis an-Nowairii continet. Fann III
et IV oontinentur Cod. Vindob. 900; fann TV insuper Cod. Berol.
86 (Wetzstein) autographo. Fann V, 1, 1— V, 4, 2a, oontinentur
1) Patet e subscriptione capitis decimi (vid. infra) lacunam snpplendam esse verbis
ENCTfOLOPAMMi. 15
quoque Codice 2c , qui satis antiquus eat, sed cui deeet finis. Fann
V, 1, 1— V, 3 (historia Veteris et Novi Testamenti) exstant prae-
terea in Bibl. Escurial. (Oasiri 1637).
Farm V, 4, 2b— V, 5, la continentur Codice 2d. Librarius in
subscriptione testatur se ilium anno 972 descripsisBe ex ex9mplari
ab ipso auciore exarato (*..sJ^o Jai» ^ wu^), Fere eadem con-
tinentur Cod. Paris. 700 (1573) qui fertur autographus.
Fann V, 5, lb. Duo hujue partis hie habemuc exeinplaria,
Unum est 2e sine anni nota sed anno 952 antiquum, ut e pouses-
eorum notis patet; alteram , 2f, deseriptum videtur ipso auetore
auspice, nam ei a librario subscriptum est: ^ „-&,£ (_*oLJ! c^p. < y 4 S
0^1 g^ij sJTj .jt& fcR^o iAj jJx uj^I ytjlh ,$ v_^M ^-M* V^
u^j»i' ^*-OjI ^jsjXaJI *jljjt Ji.a£ qj tX*^° \.yi wjjl^JI Ju.fi ,.oj|
Fann V, 5 , 2 et 3« continentur Codice 273 (in fine) et 2g.
Hie eadem manu exaratue est atque 2d, et in hujus quoque Co-
dicis Bubooiiptione annus 972 notatus est.
Fann V, 5, 36. Fere totum illud caput (^JS) tertium. (eujus
perexigua tantum pars exstat in Codd. 273 et 2g), quod de Omaija-
darum imperio in Oriente agit, jn Europa desiderari videtur.
Fann W, 5, 4. Historiam Abbasidarum in al-Iraqo et Aegypto
ixnopuq offert Cod. 2h (sine anni nota sed ut 2k fere anno 1000
exaratus), quod patet collato hoc Codice cum 19a, qui historian!
Abbasidarum offert ab anno 466 usque ad annum 646, et in quo
multo fusius res narrantur. Posterior Codex scriptus est anno
798. Pars hujus capitis exstat in Bibliotheca Paris. 645 (de
Slane 1574).
Fann V, 5, 5 con tinetur Codice 2h (in fine) et exstat etiam
in Codice Paris. 645, in quo historiam Omaijadarum in Hispania
ad annum usque 418, nee tantum ad annum usque 290, ut tra-
ditur in Catalogo Bibl. Reg. (p. 168), narratam esBe, ab Amario
accepit Dozy. Historia denique tup \j£\jh$ ^JU exstat etiam in
Codice Paris. 647 (de Slane 1576. Excerpta ad eandem historiaiE
pertinentia ibid. n. 1577, 1587 "(c), 1588 (a).).
16 ENCYCLOPAEDIA.
l (, ?,nii Tj b, 6, Histor-ia Africae continefcur Codice PfirisiefiBi
702 (ri« Hlaae .1576, 158£ (6).
.fi'ami T\ 5, 7. De iis qui contra Omaijadae et Abbasidat ro-
be'llionem nioverunt. Gontinetur Codice Paris. 702 (de Biarie
Ib75).
ot p::ioi paiT row fann V, fc ^ 9; aUUIL, liWib JjiA*vl ^ .Li-4 J;,
u ....-• v i -*' •• •..-.-' . '-'. •• . ■■* •• -> • •
(JiAi)lt) t.-k=?.,VAj' iJmL»J^ rt^ j> &=ij-J-3 ■•tlJCsAijAl3to jL-f«»-j Tff^ jS ^
Kf4.^3-tj JiU-.i.JjtXilg Kj,<JuU XjfcJjRjl^ KjiUusJL &^JUL*JI KJjiAjIS oonii-
nontur Ood. Paris, 647 (de Slane 1576); poefceriorom partem con-
tlnefc quoque Codex noefcer 2?', qui continet historiam Dailami-
taruiu, Gbaznavidaruia et GHiuridaraua,
Farm V, B, 10 et 11 eontinetur eodem illo Codice 2i f ubi
nempe bistoria dynastiarum Hamd&n, Bowaih, Seldjuk in 'variie
■in quibue regnarunt regionibus , et Atabek enarratur, et deinde
dynaeitiarum Ehowaresm et Tatarorum. Codex pulcherrime ex-
aratiiB est, non iameti ab ipso auctore, ut vir qnidsm doctne
Belga (in voluminig initio) statuit, quod effeciaee videtur cum
es. verbis quae occurrunt in fine historiae Seldjukidarum Asiae
Minoris: Uatoj cftf 5 * ^' l"jL=^>! ,.y« L*L*j J^j^j't U -~s»l !iX»0
X«JU su^w,^ iL^A^e gy.l JLJLm* j u*a*JUJI ltX=4<Jj turn ex sub-
ocriptione, quae sic audit: K«f% ^3s ka^a tA_j J^»e tuJ&- ^*f
8jj] sed eonvenit haec subeoriptio oum subscriptione Codicis 2f,
qui tamen Codex proreua diver&a manu exaratus- est. Eadem
profane eubscfiptio atque in 2f legitur quoque in medio Codice 2i.
Di&&tt praeteifea quam inaxime scripinra Codicis 2* (eadem atque
Codicis 2J) ab ilia quae cernifcur in Codice 196, qui revere est
aufcograpbuG ! ) Bed monondum adhuc est, ultimam partem capitis
1) Ufc carto corUus eat collate also Codice ab au-Nowairio Mtfipto. Cf. l)ozy c
Comtitmtaire hiaioriqm dllm'Badrmn sur le pohne (Flbn-Abdcm, p. 11, aaa. 8.
ENCYCLOPAEDIA. 17
(b&b) 10 et totum bdb 11 etiam contineri Codice 2k (1), qui
nempe incipit a regno Moghftz-ad-dini. Codici illi 2k , finite bab
11, subscriptum est: kJ^ } tJdy, Ja:> ^ (-^XS' Ji^uu q* ^tf
& (My*' j.^/ttl ^Uli «lli
Fann V, 5, 12, Bectiouem , quae inaximi est momenti et ex
qua partes tantum servantur in Bibl. Paris. ] ), hie poasideuiuc
Codex 21 ejus initium offert et progreditur unique ad annum 658;
eadem manu est exaratus atque Codex 21. Praeterea Codex 2k (2)
(inde a pag. 9 med., nam de praecedentibue Tide infra) bietoriam
offert ab anno 265 (initium est: ^j t\rl ^ ^LaJ! luajs S6
yyjU 3 (^Xm-j, .fjN^s> JOm. £*, & lycl q* ^ L> 3 aujl J*e qJ^
$~y *Ar J* <-^r' qJ (j*UsJ! (^Aac, quibus verbis respondent ilia
quae leguntur in Codice 21 fol. 6 v. in fine) usque ad annum
59R nempe ad dimidium usque voluminis 21, cujue altera pars
eonvenit oum Codice 2m, qui tamen historiam ad annum 678
doducit, et, ut subscriptio docet, anno 974 scriptus est. Codex
2n historian! oontinuat ab anno 679 ad 700. Eodem anno et eadem
manu scriptus est atque praecedens et sequens (in quo annus ta-
men notatus non est) 2o, qui bistoriam annorum 701—720 con-
tinet. Historia annorum 699— 606 continetur quoque 9 paginis
prioribus Codicis 2k (2). Historia denique annorum 720— 730 con-
tinetur Codice 19&, cui in fronte adscriptum est ^^.jyj £w>.,L=)
■ ^ . X^ n J ,' Ja-A, quique revera auctoris manu, addiiis notis non-
nullis in margine, exaratus est.
Praeterea adhuc monendum est, in Museo Britannico (n. 349 ; 3) ease
Hindleyi apographum capitis de Kahtanidis, ab Alb. Scholtensio in
Historic/, Joctanidarum editi. Excerpta ex Fann I continet Ms. Berol.
1008 (Ahlwardt); In Bibl. Koprulii (Constantin.) servantur 4 volumina,
n. 1185—1188 in Cat. Utrum Laurent, n. 8; Palat. 108; Vatic. 738—
741 hnjus encyolopaediae partes contineant neone, eflBcere nequeo.
1) Nempe in Codd. 789 irappl, (Cat. 1678) ab anno 0B8— 701 et 083 (Cot. 1679)
= 2» Leid. ab anno 678— 700. In cod. 702 A (Cat. 1677) est fragmentum hiBtoriae
Fatimidarnm.
Cat. I. 3
1 () iSKCYOLOPAEfriA..
"VI, (Oodtt 1398 et 1894).
' 'tofcituib xieymanni Nouxdriana, To'iuiner. pvimmn;
Apogi'aphum pai-tie opem i:,^Kowami ; iieiupe praofationie -,
diakibutionk to^ius; oporffj; et \\a.Vi\ flr-ctionic quhiiae (tjuae bisk-
nam biWicam continei) "nisou.'. iid i<iof:c»iam ^ofiuae, Addita efi'»
anno tali o ad tcxtum ArUnouiiK •— 'Volumes aiterau. ;
T'ei-eio Latina iiormxi loeovum oiim aunotatione index Gpaoialie
5i>:--::wiftj! civjj quae traoiantuv hi operie an-Kowairfc rjXj.af.Yi.or priinifs
Bectionibus. Lectionee Academioae ad Historiani universalem Mu-
Lammedieam Kuweirii, inde ab Adanio usque ad ulieriora tem-
pora.j quarum initium f'uit d. 23 Sept. 1720. Lectionee Aoademi-
eae ad Historian* umversaleni Muhainmedioam Nivweirii, habitae
1721 in, Sept. etc., incipientes ab Hud sive Heber Propbeta *).
•Ex ingenti et perutili ilia Encyclopaedia pars quae minoris
esaet moment! ? seligi plane non poterat. Proposiium fuit Hey-
manno (ut ipBe testatur initio Led, Academ.) fyas elueubrationes
»in lucem edere et mundo communicare."
Dono dedit Van Utrecht DreoselhuiB.
VIL (God. 474 (41) "Warn, fol, 371-439).
.K'^il^fiJtj (jis&ysJt^ ^j.Uylj j*2SU% s^iJ' .-i.'-sjjjl Uy&JI (^)V*
auetore Sckaraf-ad-din Ism&ll ibn*abi-Bakr al-Jftinant vwlgo ihn*
al-Moqrt (f 837).
Compendium jurisprudentiae , grammaticae, hietoriae Rasulida-
iuui ot arfcis metricae, miro artificio compositum ; of. fusa Ham-
med deocripfcio in Wiener Jahrb. f &, 61, Ants.-Bl., p. 11 sq.
Oodox anno 999 soriptus est.
Tin. (Ood. 650 Warn.)
Idem opus. Sine anni note.
1) Rcjiaaiiaaa euGalos ect faloam tjpieionoia illornta qui Hudus et Haberom
cijudom fuieao putuat. Of, Geiger, Wat hat Mohammed cat., p. 118 eqq.
BKOTOLOPAEDIA. 19
IX. (God. 1508 Testa.)
Idem opus. Codex anno 1185 inelegauter examine ©at.
Alia exemplaria: Paris. 1391; Mus. Brit. 899; Ind. Off. 1038
(10); Lee n. 97; Oaes. Vindob. 8; Monac. 882, 900 (1); Goth.
164, 165 ; von Kremer 151 ; Mus. Asiat, Patron. ; Sooiet. Asiat.
Caloutt. p. f ; Fez of. Bull, de Corr. Afr. 1883, sub n° Id: Da-
masci Oatal. p. aa, n. 81 — 83.
Opus lithographice prodiit hi urbe Oaloufctae ; alia editio parata
est in urbe Haleb anno 1294 (Brill n. 444).
X. (Cod. 947 Warn.)
«&<jCiJt f$j& v5 *»uJC1»JI tfsj|y£Jt auotore Abd-ar-Bahman ibn-
Mobammed ibn-AIi ibn-Ahmed al-Bistdmt (f 858), qui hujus libri
materiam inde ab anno 795 ©ollegerat, eunique, anno 844 firiitum,
dedieavit sultano Morado II. '
Argumentum hujus Enoyolopaediae (quam auotor non abflol-
■vit, quum ex oentum oapitibus, quorum indioem huio libro prae-
misit , tantum triginta priora perfeoerit) iam fuse indioarunt Ham-
mer (JTt'en. Jahrb., t. 83, Anz.*Bl. } p. 12—15) et Fleisoher {Catal.
Lips., p. 530 sqq.). Praeter duo Lips. (293 et 294) et duo Vin-
dob. 9 et 10(1), reperiuntur hujus operis exempl. in Bibl. Escur,
1754 (?) et 1815 (1). Nostrum anni nota* oaret.
XI. (Cod. 944 (4) Warn. fol. 99—204).
«*juIII *!Jii <&AjJt *UJ'I. Commentarius quo as-Sojutt , anno
6
873, opus illustravit a se ipso antea scriptum, quod de 14 disci-
plinis agit et an-Nok&jah dicitur*
Codex anno 1015 soriptus' est.
XII. (Cod. 1315 (2) p. 6— 9).
Initium ejusdem opens'; aunt tantum quatuor paginae.
Oriundns ei Bibl. Spoietatis Indiae Orientalis,
Ipsum iLjlJUilj Caes. Vind. 14 (1) \ Monao, 893 f. 97; Dresd.
ENCYCLOPAEDIA.
204(9); Eacur. (Derenk) 218(2); Commented Caes. Vind H (<»•
Mob. Brit 432; Goth. I67 : i66; Lee 98; Tetaa, 229; Tippu >■ i*-
n. 19 (P); Koprulii p. bl n . 284: ^^^ 0Wt ^ ?Q _^
et Sooiet. Asiai Oaloutfe. p. v.
3311. (God, 2W58 = Amln 540),
« fjf Ui Ljuiu ^ £ ^i ^ BivQ Yeyflio mefeioa Iibr . ^
Sojufcii, ^UUJ! dioti, ancfcore SohMb ad-dfai Ahmed ibn-AbcM,
itaqq m^m* a^rf (f 99q) 0f> r ^ YJ g?2 „« 18
Traotantur. XVIII disoiplinae, quum auotor IV diociplinas libro
aa-Sojutii addideriL Postea hoc suum poema oominentario fflut-
tawit, de quo vide num. Beq. ubi Bingulae dieciplmae enumera-
tae aunt.
Codex bonae notae seriptus est anno 983, quum auotor adhuo
inter vivos esset ut testatur librarius in fine. Alia exemplaria habes
xn Mub. Brit. 893 (7); Goth. 169.
XIY. (Ood. 418 Warn.)
"ft** 31 ***-> && '&&* ^ gJJ t eommentarius ab ipso
auotore conBcriptus in versionem metrieam quam modo deBorip-
simus. Agit de sequentibus disciplinis: ^^1 £ ^1 J^| ^
out .« ^Ji ,i (>^t * & ^t fi D LJt « ^u« * > it
O^asd! :.« u^Ut c ..^y&jtf | fi , Est spiBsum volumen.
Nitidus Oodex septimo anno post absolutum opus (982) sqri-
ptus est, anno scilicet 989.^-AliuB mihi non innotuit.
XV. (Cod. 759 (2) Warp. fol. 127-139).
Bjalal-ad-dln Mohammed ibn-Afiad ac-Cadiqi ad-DanwAni .(+ 907)
scnpserat brevem Enoyclopaediam, ^1 . Uyj vocatam efc Bulta no
Mahmudo dedicatam. Ad hujuB libri Atationem soriptum est
ENCYCLOPAEDIA. 21
opusoulum quod hie babemus , efc quidem a 6Mjatz=ad-dm &1-Mancur
ibn-Mohammed al-Hosaini (f 949), qui in praefatione veheinenter
in ac-Qadiqium invehit ut solet (of. infra inter pkilosopkoB des-
criptio Cod. 769 (5), R. Kbal. II, 201 oet), contenditqua eum de
compluribuB disciplinis seripsisse, quum nullam oognifcain haberet.
Titulue
est (•«3tW C)Usa .Ci&JjjJb' iJ^^Ji KrfiiLi" |."&waJI p.i3j^) jA-£; O.
Sunt 25 pagg. Anni-nota addita non eGt s sed ex praefatione
patere videtur, auctorem adhuc in vivis fuisGe quum hoc exem-
plar Bcriberefcur. Codex bene soriptuB est.
XVI. (Cod. 759 (6) Warn. fol. 180 v.- 184 v.)
Ejusdem auctoris libellus cujus idem fere est iituiuB (^ -JLlliLo
K-J^y- •f4*^' p^fl <J«e >V')> * n q uo ad-Dauwanium refutare pergii
Sunt 9 pagg., at opusculum in fine mancum est , fortasse ab ipso
auctore non absolutum. Idem saltern librarius alteram addidit
tractatum cui huncce tribuit titulum : (jasu <J*& <J>JI ,3 i^y^ aJLM^
.ya*i' ^.i^Ji i£>LiU j^jtXJl J^Ls» oL*=K, in fine vero adscripsit
verba: oLXm/^. -^^f L >)', quapropter neque tunc tractatum, qui
7 fere pagg. implet, absolutum esse suspicor. De Codice ipso vide
ad n° XV.
XVII. (Cod. 958 (42) Warn. fol. 198— 244.)
u^Asu^\ 5 *JjJi i^y^^ & '/wJsuit j<3Jt, sic inscribitur haeo en-
cyclopaedia, quae non, ut in indice Codioi 958 praemieso et ab
H. Khal. dicitur, Avioennam auctorem babet, sed est editio altera
et aucta operis a Sprengero editi in Bibliotbeca Indica (N° 21)
iAaoLaU ^*«l ^1 uX*aLaJI t>L&.!, auctore Scbams-ad-din Mohammed
ibn<Ibrahim ibn-SA'id al-Ancari al-Akf&ni as-Sakbawi (f 749).
Auctor bujus secundae editionis al-Akfanio eaeculo et dimidio est
recentior, inter libros enim laudatos est opus principis Olug Bek
** ENCYCLOPAEDIA.
(f 853), de quo v. infra inter astronomoe desoriptio Cod. 1 05 ^ v
et Codes non autographus anno 954 est exaratus. Somen ejur.
me latet, Bed eat. praetor liujue encyclopaediae editionem, muJ~
torum operum auctor: 1° Compendii operie Athir-ad-dlni al-Abato-i
(t ca 700), c. t. OuU^L ^j&f (f. 2^0 v.), of: K Khal. T, p. aoti ;
2° Epitoniis ex. opere ^i ^Ql, auctore Ibn-al-Athlr al-Djazayi
(f 637), &JI LXtofe! obl^j L^aX^I^ (f. 205 v.), cf, E. Kha-.
II, p. 571; 3° EpitjMflio e libro ^xJl, auotore Ibn-Monkniz
(f 584); 40 Compendii ex opere al-Abahrii, c. t c^XJI <^#X£
(f. 225 v.); S° jLmlZs*^ vi^Xj in pus Ibn-Baitaris c. t. IL^f
HOail; 6° Compendium fecit ex B^JLxJI, auctore as-Sowaidl (H.
Khal. II, p. 256; cf. 260); 7° soripsit -JJ^JL SJiLo -J^OH j KJU,
(f. 228 v.); 8° Commentarii est auctor in Jyas Hippooratis (ibid.);
9° Epitomen fecit Canonis Avieennae, 'iJ^/o oL§**J^ «lyaX=M J6J
(tbid.)y 10" Commentarium compoBuit in opus oneirocriticum, c.t.
lXSI^I JJ!J J ) (f. 230 r.); 11<> olj^t^ in opus astrologicum
C^^> a .^ ^vitl (f. 230 v.) ; 120 U 5 UJO! ^1 ^w j iJU,
Lfci iXi&u t w^r (f. 233 r.) ; 13° Exoerptum fecit e libro Ibn-
Wahschfjae, c. t. %L*iJi X>bUii quod appellavit K^-bliSI " , "<
OpuB hocce in nostra bibliotheca exBtat, Cod. Warn. 524 (yid.
infra inter libros de historia naturali et re rustica). Denique no-
biscum communicat f. 234 v. (quoque in ed. Sprenger, p. a.) al-
Mutamin ibn-Hud (oy> ^ ^1) inchoasse opus omnes Geome-
1) Inaeruntur inter verba in ed. Spreng. p. AV , vs. 6 j^^t e t ^f, haec:
2) Laudatar hie liber quoque in edit. Sprenger, p. v!\ vs. 2. Alterutrum statuere
necesse est: sive quoque in ea editione additamenta exstant, scripta post mortem
Akfanii, give perperam editor H. Khal. auctorem libri Jot^Jt jJU eu ndem
censuit cum celeberrimo Ibn-Dukmak, qui obiit anno 809.
3) Sic. In ed. Spreng. p. vf, vs, 9 \JU$> .S$.
ENCYCLOPAEDIA. 28
triae partes comprehendens , quod appellaverat S~- *-^-Ju*^l , morte
autem matura consilio kujus irrito facto , se ipsum hoc Deo volente
esse perfecturum (f, 235 r.).
Haec altera editio utilie est propter magnum numerum titulo-
rum librorum addifcum, no™ vero arte est facta. Unum hoc me-
morasse sufficit, Ubi al-Akfanl de nostro tempore , nostro magistro,
nostro libro loquitur, hie idem legimus e. g. ed. Spreng.. p. av,
vs. 6 LoUv J, quoque sic in Codice nostro f. 238 v., vs. .1 habe-
tur; in utraque editione passim laudatur ^ qjJiJS iJL-*- U^c«
iV^S (t 697); in ed. Spreng. p. It*, ts. 2 UjUT, idem apud nos-
trum f. 223 v. , vs. ult- legitur , cet,
Incertum est utram editionem offerat Cod. Vindob. 2, nam
descriptioni Fliigeli uterque titulus praemittitur. Prions editionis
exemplaria sunt Goth. 163 ; Paris. 920 ; Lips. (Refatj.) 407; Escur.
944; Bonon. 457 (1). Codioem etiam possidet C. Sohefer.
XTIEI. (Cod. 786 (5) Warn. fol. 59—69).
Fragmenta libri , quern H. Khal. non oognitum habebat , oui
cum in primo folio, tarn in praefatione, titulus datus est: jl^J^j
c'juyM^Ji .l-w^l & *&**«jt>JuJ. Nomen auotoris latet ; sed de operis
consilio sequentia in praefatione occurrunt: ^ L« - j aHII i£*\s &&
*a*JUiS j&S^ 'juL&Jl n^jjCOLjd- K_jJcJ> L^d*>5 "^5^' *^0 3
24 ENCYCLOPAEDIA.
J, 0*$' WJuJi (JV;^) LjJ^l Q*8 *JJ* liijlS*- JLJ^J*- VW fc><X-=£ WjSpJ"
Argiunentuai septimi et ocfcayi capitis hoc loco indioatum non est.
Post verba scilicet quae descripsi , complura folia in Codioe desi-
derantu?. Sequitur introductio (iwOuw) ad capui sextum (de art©
medica) p quae 2 paginis absolvitur , quaque absoluta auctor sic
pergit: xjfa wJaJI cr IsjIp ^u v aU kodaiU j£& ^ U^i 03 JU,
.&w!t 2uJl&*. Deinde sequitur caput septimum Jj-tl wmwLLj U^s
«^J^j ^Jl 3 slx&Jlj v^waJI £ Kjj.^% KjvXc^I ^ 'v.fcrfy&JI,
Hujus capitis, quod abrupte desinit, 2 tantum supersunt paginae.
Caput octavum agit de lapidibus (^ [#& U5 < .L£^M \Je\j-s» &
uJjwS)} £9 Li!) , et revera 18 paragraphis constat , quibus constare
auctor initio hujus capitis testatur.
Codex anni nota caret, nee alius mihi innotuit.
n.
BIBLIOGRAPHIA.
XIX. (Cod. 1221 GoL)
Tertia parB (*^>) operis celeberrimi al-Fihrist, auctore Moham-
med ibn-Ishaq an-Nadim , vulgo dicto Abu '1-Faradj ibn-abi-Jaqub,
qui hoc opus conscripsit anno 377 et anno 385 obiit.
Continet sectioneB operis 7 ma m, 8™ m , 9 Dam et lOma^ p,'.ytV— P*l.
editionis Fliigeli, qui nostro Codice usus est. De Codice, antiquo
Bed anni nota carente, egit idem in praefatione p. XVIII et XIX.
XX. (Cod. 159(3) Gol.; fol. 247 v.— 254 r.)
Fragmentum operis ejusdem, agenB de Motazilitis, quod maximi
momenti foret quippe implens lacunam in primo Fanno quintae
Maqalae (Fliigel p. Ivf seqq.), nisi a Turca linguae Arabicae im-
perito scriptum esset ideoque.mendis 3t lacuniB scateret; Cf. Fliigel
in praefatione p. XVII, qui vero nimis severe de texiu Codicis
judicat. Magna enim pars vitiorum facile emendari potest. Incipit
fragmentum hocce verbis : vJLUJt JsJ*k <jG*Ji 4Jax ^j_j Jw^lj ^
Sunt 14 paginae.
XXI. (Cod. 14 Gol., p. 315 seqq., p. 398— 469).
Varia fragmenta ex. al-Fihrist , quae Golius in suum usum ex
Cod. 1221 describi curavit; idem plumbu quaedam in margine
Cat. I. 4
26 BIBLIO(*RAPHIA.
notavit. Cf, Fliigel 1.1. p. XV2 , infra, qui etiana de aliis Codicibus
libri al-Fihrist refer:.. Addendum est quod bibliothect Lopriilii
possidet dua exempiaria soil. Cat. n. 1134 et USE.
XXII. (Cod. 1850 — Amin 119).
j^s* ^ |0 bL,'bH &^, oL-saao* e.vw*^ sive index periptorum
Schihab ad-dini Ahmed ibn-Ali ibn-Eudjar al-Asqalani (f 852) ex
autographo alBig&'i deseriptue ab Ahmed ibn-Kiialil ibii- Ahmed
ibn-al-Lobudi ') , qui in fine ipse nonnullos titulos addidit. Cf. von
Rosen, Melanges AeiatiqueB t. YIII p. 691 ct seqq.
XXIII. (Cod. 1841 = Amin 110).
(^claJI ^tXJi \^ji ..U'^5 \dikiaaA cvuw^i sive index scriptorum
viri doctisBimi Borhan ad- din Ibrahim ibn-Omar al-Biqd'i (f 885).
Continet hie index 61 titulos et deseriptus est, teste annotatione
Schaikhi al-Amin, manu Ahmedis ibn al-Lobudi, discipuli al-Biqa c ii.
XXIV. (Cod. 1846 = Amin 115).
J-.bjjwwJI qjJJI (jbb* X/obbJI oLaLax tfM*^ sive index scrip-
torum viri celeberrimi Djalal ad-din as-Sojuti (f 911).
Aatographon ejuedem al-Lobudi.
XXV. (Cod. 1370).
tiQyiitj, i^^XkJI ^Lm;! ^ { ^y.!ai\ K.jJftS auctore Mostafa ibn-
Abdallah, vulgo Hadji-Khalifa (f 1068) dicto.
Alios hujus operis Codices et Compendia enumeravit Flii-
gel, in praefatione variis editionis suae voluminibus adjuncta.
Exstant quoque exempiaria in Bibl. Societ. Asiat. Calcutt. (Catal.
p. f1); Mus. Roumiantzoff (MoBkau); Rosen, Ms. Arab. 214,215;
von Kremer 154. Hicce noster Codex nitide scriptus est anno
1142, sed interna bonitate haud adeo se commendat.
Constantinopoli emtus opera Baronis van Znylen von Nyevelt.
1) Landberg enuntiat al-Labbudt nescio qna auctoritate.
BIBMOQBAPHU. 27
XXVI. (God. 1371).
Exile compendium ejusdem operis, de quo severe judicavit
Fltigel in praefatione ad Vol. Ill (p. n).
Itidem CPoli emtus ejuadem opera.
XXVII. (Cod. 1613).
Weijeraii, Dozyi aliorum annotatio ad Hadji-Ehalifam s de qua
Tide in Praefatione ad nunc Oatalogum.
XXVIIL (Cod. U16)»
Hamakeri veraio Latina initii operis Hadjf-Ehalifae, Oontinet
quae in editione Flugelii leguntur Tom. I, p. 1—32.
Codex emtus ex Bibl, Bamftkeri (Cfcata. p. 113 n. 13).
XXIX. (Cod. 1372).
Oatalogus librorum orientalium manu seriptorum Bibl. Leidensis
auotore Heymanno; opus nullius pretii utilitatiBve , ut jam judicavit
Weijers (Orient. I, p. 301 seqq.). 6 vol. in 4°.
XXX. (Cod. 1373).
Catalogue Reiskii autographus , ex quo nihil emolumenti redun-
dare ad Codices nostros melius cognosoendos, jam ostendit Weijers
(Orient. I, p. 303 seqq.).
XXXI. (Cod. 1374).
Apographum illiuB Reiskiani Indicia cum annotatione Weijersii
et Hamakeri. Cf. Orient. I, p. 304 seq. in annot. et Praefationem
ad huno Catalogum.
XXXII. (Cod. 1618).
Hoogvlieti et Meursingii Catalogue, de quo vide in Praefatione
28 BIBLIOGEAPmA.
Him. (Ood- 1375).
Hamakeri descriptio Codiok nostri 1, qui continei JLji~^\»j'
wuSQ! ^**j£ wui ; auctore Abu- '1 -Path. Path ad-din Mohammed
ibn-Badr ad-diii, Quam dissertationem edidit Dozy in l m0 editione
hujus Catalog! t. I, p t 308—841.
XXXIV. (Cod. 1720).
Fascioulus continens soquentes Catalogos librorum mss.:
1. Cat. Codd. Bibl. Gottingensis , auctore Wiistenfeld.
2. Cat. Codd, Mas. Or. Bibl. Aoad. Trajectinae desoriptus manu
C. J. van der Ylie.
3. Cat. Mss. Or. Bibl. Daventriensis maximam partem exAca-
demia Harderovioensi eo translatorum descr. manu J. Verburgi.
E Hbria Dozyi.
XXXV. (Cod. 1611).
1. Manusorits arabes, persans et turos, qui se trouvent a la
Bibl'. de la socie^e* asiatique a Paris.
2. Manuscrits arabes, persans et turcs, qui se trouvent a la
Bibl. de l'Arsenal a Paris.
3. Catalogue des man. h^breux, syriaques, arabes, persans,
turcs etc., provenant de la Bibl. de l'Abbaye S. Germain des Pr6s
et faisant actuellement partie de la Bibl. du Roi a Paris. Copis"
d'apres l'original de M. le baron Silvestre de Sacy.
4. Extrait du Catalogue des manusorits de la Maison des In-
des Orientales a Londres.
5. Catalogus Mss. Orient. Bibl. Regiae Berolinensis auctore
"Willmans.
Hi quinque Catalogi, in usum "Weijersii, descripti sunt aTornberg.
6. Catalogus Mss. Orientalium Bibl. Gottingensis, desoriptus
anno 1821 e Catal. qui in ipsa ilia Bibl. asservatur.
E libris Wejjersii.
BIBLIOGRAPHIA. 29
XXXVI. (Ood. 1609).
1. Supplements du Catalogue de la Bibliotheque royale (man.
orientaux de l'ancienne maiaon de la Sorbonne; man. or. de 1'ora-
toire; fonds Scbultz; man. or. venus d Alger; fonds du Caurroy;
fonds Anquetil; fonds Brueys; fonds Gentil; fonds Asseliu).
Descriptum ox autograpbo Roinaud a Gildemeistor.
2. Catatogus Mss. Orient!, in Bibl. Hamburgensi asservatorum ,
secundum oxcerpta Lichtenstenii atque ex ipsis libris elaboratus
a P. von Bohlen 1820. Ex apographo Monradii, Phil. D ris Hav-
niensis descr. Paris. 1839 (a Gildemeister).
E libris Weijersii.
XXXVII. (Cod. 1614).
Caussin de Perceval (fib), Notioe sur les manuscrits arabes 655
et 785 de la Bibliotheque du roi [Histoire de la conquete de
l'Egypte, par Ibn-Abd-al-hakam]. Paris, novembre 1822. 18 pp. in 4°.
E libris Hamakeri.
XXXVIII. (Cod. 1434).
Catalogue manu scriptorura Codicum Peraicorum atque Ara-
bicorum magnao Regiae Bibliothecao Havniensis, quern sub au-
spiciis Moldenhawer conscripsit J. L. Rasmussen 1814. Transscriptus
ab A. L. C. Listow. Havn. 1837. 51 pp. in 4°.
XXXIX. (Cod. 1402).
Catalogue des ouvrages manusorits et imprimis , en arabe, per-
san et turc, qui appartiennent a la Bibliotheque de l'Universite"
d'Upsal, donnas par MM. Sparfvenfeld, Hasselquist, Bjornstahl,
Sturtzenbecker et Celsing. 11 p. f°.
Emtus ex Bibliotheon Hamakeri. Vide Catal. Bibl. Hamak., p. 110, n. 8 »).
1) Ibi perperam pro Celsing legitur Classing.
so
BIBLIOGBAPHU.
XL. (Cod, 1610).
Oatalogiu, Codd. Orient, Bibl. Ardebilonsis et Achalcicbensi,
qui nunc servants in Bibl Caes. Petropolifcana , et Catalogue'
Oodioum Musei Aaiafcici Petoopolifcani.
E libris We^jersii,
XLI. (Cod. 1617).
■ft K Weijers, Aanfceekening van vele nog bruikbare tot 1799
- en, ZO o veel mogeljjk, van alle sedert 1800 - in druk ver
scWn Werken die op bet Yak der Oosterscke (dat is bepaaJ
delyk, der Xemmsche, Perzische en Turksche) Letfcerkunde be-
trekking hebben. 4 deelen 8°.
Emtus ex Bibliotheea Weflorsiana.
III.
PHILOLOGIA
a. LEXIOA ARABICA.
XLIL (Cod. 500(5) Warn. fol. 233 v.— 235).
<^aJjc*JS .v^ba auctore Abu-Alt Mohammed ibn-Ahmed al-Mos-
tanir, vulgo Qotrob, qui obiit anno 206. In titulo nostri Oodicis
legitur ^L-^Lit '4/tfl \x^^, « cLJLsJt « s iXJ5 pLbU &&&! ^A-^
tX^"t q_j (sub linea cum &*~*o: ^j J«£ (jls) t^jjlaa jlS "s^LaaJf
^gyaJI (sub linea cum &**o: jjJXmJ))', cf. H. Khal. in v. ykdk*
Recensentur hie nomina tribus Uteris constantia, quae pro
triplioi vocali primae radicalis tres habent distinctas significationes.
Addita est interpretatio Peraica et interpretatio Turcica.
Ostendit autem E. Vilmar in praefatione ad Carmen de vocibus
tergeminis arabicis ad Qutrubum auctorem relatum hoc opusculum
non offerre ipsius Qotrobi traotatum, sed recentioris esse aetatis,
licet quodammodo cum eo cognatum sit.
XLIII. (Cod. 500 (2) Warn. fol. 173—175).
Idem traotatus. (In titulo nomen auctoris corruptum est hoc
modo: (jpy*^J vX?"l ^j03).
32 PHILOLOGIA.
Utrumque exemplar (quod uno eodemque continetur Codico)
aimi nota caret. Est anterti illud. multo emeudatiuB et auctiuB
quam hoc.
XLIV. (Cod. 908 (5) fol. 44—46).
Opusculum Qotrobi in ligatam orationem transfuBum u Sadid
ad-din Abu'l-Qasim Abd al-W&hhab ibn-al -Hasan ibn-Barabat al-
Mohallabt (f 685), ut doeemur in prooemio Codicis nostri 1603 (2)
et Codicis Gotham 513. Vilmar in dissertatione supra laudata du-
bitat an hoc testimonium admittendum sit, quia H. Khal. (V, 374)
inter commentatores carminis memorat al-Qazzaz (f 412) et Sadid
ad-dhium commentatorom non auctorem carminis nuncupat, Sed
observandum est bibliographam Turcam ipsum carmen adscribere
Qotrobo neque licere sine alio testimonio ex ejus verbis pro certo
derivare Qazzazum hoc idem carmen commentario illustrasse. Con-
tinetur nostro Codice idem carmen quod edidit Vilmar cum scho-
liis marginalibue. Ut in Codice Gothano versus 31 mnB deeideratur,
dum post versum 30 mum sequitur *UI Qyw <i>.r et vs. 32 t\j^ <^**J
appellatur. Kevera dicit Sadid ad-din in prooemio & (ejJ q)&» &$
&yj LfcJL/o 0.-0 $ et dum in aliis omnibus versibus tractantur
nomina, in hoc uno verbi exemplnm datur.
Codex nitide scriptus est.
XLV. (Cod. 1603 (2) fol. 27 v.— 30 r.).
Initium Commentarii , auctoro Abu-Ishaq Ibrahim ibn-Hibatallah
al-Mahalli al-Lakhmi (L.mJ c5 *s^II \*j-* £-&) && carmen modo
descriptum. Prooemium dedit Vilmar 1.1. p. 18 seq.
Constat tantum quinque paginis et dimidia, et ex subscription
prioris partis Codicis patere videtur, ilium soriptum obbo anno 1063.
EmtuB ex Bibl. Sacyanfl. (Cat. Bibl. de Sacy n. 69).
Exemplaria opusculi Qotrobo adscripti, Comment, etc. fere in
quavis Bibl. exstant, de quibus of. opusculum E. Vilmar supra
laudatum, p. 21.
PHILdLOGIA. 38
XLVI. (Cod. 446 Warn.)
Otloi+J! - r ^Lol auctore Abu-Jusof Jaqub ibn-Ishaq , vulgo 11m-
asSikkit, qui medio saeculo tertio (de anno dissidium est, alii
dicunt 243, alii 244, alii denique 246) diem Bupremum obiit. fieri.
hoc exemplar textum recensionis at-Tibrlzli.
Explicantur hoc in libro significationes diversaruni fonnarun.
vocum Arabicarum, multisque exeniplis ex yoterum poetarum ope-
ribue petitis, illuefcrantur. Priorum capitum elencbiim jam deciil
Nicoll (p. 182) '). Continot autem capita 113.
Antiquum hoc exemplar considerations est dignissimum. Scrip-
turn enim est anno 495 et sequenti a Sa'd-al-Khair ibn-Moham-
med ibn-Sahl al-Ancari, discipulo at-Tibr!zii, correctumque est ab
ipso hoc celebrato philologo. In titulo habentur sequential w^L*^
-.^■qB ^JCwj ^j x\+z£ gi M vX*£ q£ JujI ^jfi ^Li^l qj! qC
ui-uXwJI v-A^ww! ^ yyuu vJu^j. • Similia leguntur in praefatione,
sed in titulo seqmmtur haec, alia manu scripta: ^AJI ^1* ''lH*
liXP jJlaJL all! wtsi <^LajiM iX*^ qJ j*& -'tXjtw *Jl ^! &JJsii
-^LwJI JUjJ*: fit iLJ-** t^jXil. Ipsum at-Tibrizium haec verba
BcripBisse, per se jam probabile est; confirmat autem hanc opini-
onem antiqua nota: tsjty^ *U$j S '»>a$j3i -WiM Jai» ItXP. Iu
subscriptions legitur Sa'd-al-khair hoc exemplar absolvisse menee
Dzu-'l-hiddja anni 495, quo magistro deinde alii librum legormit.
1) Titnlus primi capitis est in nostro Cod. { J^ssX\ i^jbbu>lj J^s«, ^sb wjb ,
quod monendum quia Nicoll questus e9t, vooales formarum hlc in Cod, Osoa.
dcsiderari.
Cat. I. 6
•^ PHILOLOGIA.
quorum nomina in margine ultimi ( V el potius paenultimi) folii
reperiunfrur.
Praecedunt librum quaedaxo a Mohammed ibu-ai-Hasais as-
Scharankaschi anno 966 Bci-ipte } nempe oxcerpta ex 3on-Kballi-
kanie vita lbu-as-Sikklti, exeerpta ex Abu-'I-Q.usire All ion-
Hamza ai-Ba 5 rfi opere , cui titulus 8'^' J^' ^ oW^XJI , el
quidein primo loco X^l j; cwX.-.J! ,..„,! J^y ,j^- ^;^' «i
UlkU'; sunt 13 pagmae; deinde L) ,,UJl ^ _fcv=! j^ oLfc^J'.
J^llt julxT J, ^1; euni 2 pagmau, demque V U5 <>_c ot^Uj!
wJ^' waaJIj' ^iJl g>^3 ^L,j.;j>l, pagina dirnidia, Sequitur deinde
elenchuG capituin operie Igl&h-aLmantik. In ultimo folio habetur
adhuc vita..Ibn-a H -Sikktti, ex opere al-Khatibi al-Bagdadii.
E duobus exemplambus in BibL Eacur. unum certe .(n. 112)
baud minoris pretii yidetur quam nostrum; recensionem Tibrlzi-
anam offerre nequit, nam anno 531 ex alio descriptum est Co-
dice, qui exaratus est anno 240 vivente adhuc Ibn-as-Sikkit;
alteram exemplar in Bibl. Eacur. (n. 29) exaratum est anno 627^
neque hoc Tibrfsii recensionem continet, sed earn quam ab Abu
Bakr ibu-al-Anbari (f 327 s. 328) accepit Abu-Alf Ismail ibn-al-.
Qasim aLBagdadi (f 356). Quartum exemplar exstat in Bibl. Bodl.
(Nio.) n. 213; ait '"Nioollius illud es 8 e »neque primum neque ulti-
mum tomum." Initium certe operis illud continere, nostro collato
Codice, certum est. Quintum (olim Kremer n. 83) acquisivit Mus.
Brit. Quatuor denique servantur Constantinopoli (Kopriilii) n. 1207
1208, 1209 et 256 (p. | 6v ). '
Iu eodem Catalogo recensetur Commentarius in hunc librum
auctore Abu-Mohammed Ibrahim ibn-Jusof al-Marzobani (f 385)
ibid. n. 1300 (coll. H. Khal. I, 328 patet Abu-Moh. Jusof ibn-al-'
Hasan ibwSirdft intelligi), necnon ejusdem Comm. in poemata
m opere ae-Sikkiti obvia, ibid. n. 1296.
XLVII. (Cod. 597 Warn.)
Mm\ ^y V U5-. lbn-as-Sikk!ti J&Ufll v Uj', recognitum
numdisque purgatum ab at-Tibrizio, qui turn qaum hoc excellen-
PHILOLOQIA. 35
tisBimum exemplar exaratum est, adhuo in vita supererat; nam
Codex scriptus est anno 489, et at-TibHzi anno 502 obiit.
Initium libri, nulla praefatione praemissa, statim in mediam
rem lectorem rapit, sic incipiens: ^J Jl5 ^L^ ^_L^J! V L
^ 3 J& *Jl JUS,! ^M**® J6 ^2^jt j^j ^ ^, UL ^
Sequitur caput, quod in nostri Cod. p. 14 incipit et ; iij \jj
Sa^vJIj inscriptum est, turn p. 26 XcU^' vt> P- 37 *Ul! V L
V-SLOIt, p. 46 £ U>}! V L, p. 50 ^yuJI vJ,, p. 53 ^L*! V L
i>P> 0"»> P- 63 .£*&& Ub, et sic complura sequuntur, in quorum
singulis verba et vocabula Arabica, ad diversissima argumenta
pertinentia, allata, poetarumque versus, in quibus ea oocurrunt,
laudati et explicati sunt. Post absolutum ultimum ipsius operis
caput (quod, argumenti a oaeteris paullo diversi, sic inscriptum.
est: ,j*J U y£ .£* )yH i\ . ;( XJ8J. g,. -yyjt H :U >JjG U V L>
j>5**« LTrh\ U jj*S> U^j 83^ ss^ 1 ^ kJ-13 y^3 j^.) hoo
legitur: £ ok^ «ju> 3 vi*Xj| a /tf J&UM Utf ^ ^>(*
V UT ,_~>JI £ bjoIj l^fAj> 3 U^t ^1 iu* u^, v bJ5l
g*^' i*** 5 ?* d ui^w-J 3 I4JUX& Ji?UJ^t , et sequuntur iam in 22
postremis paginis supplementa et scholia, quae at-Tibrizi (nam
hujus sine dubio, non scribae Codicis, sunt verba ea quae de-
scripsimus) in nonnullis libri exemplaribus invenerat, operaeque
pretium aucebat suae recensionis fini adjungere. Weijers (Orient.
I, p. 375—378).
Notitia de Ibn-as-Sikkit est cum in primo turn in ultimo Co-
dicis folio. Hoc exemplar in Europa unicum videtur.
36 PHILOLOGIA.
XLVIII. (Cod. 541 "Warn.)
JNotissimum opus Ibn-Qotaibae (f 276). cui titulus ^UCi' i-ol ,
de quo opere cf. W. 0. Sproull, _4« extract from Ion Eutaiba/s
'Adah al-R&Hb or the writers guide v.'dh translation and votes.
Lips. 1877.
Codex, multis vocalibus instructuB, bene exaratus est anno 622.
...XLIX. (Cod. 535 W*m.)
Idem opus. Hie Codex, multis vocalibuE instruotus, anni nota
caret.
Alia exempl. : Paris, (n. 275 apud Fliigel in W. Jahrb., 92,
Ane.-3l. } p. 42); Mus. Brit. 538 , 539 (1), 1400 et Comm. az-
Zaddjadjii ibid. 426 (8); (cf. Bodl. (Nic.) 335,9); Caes. Yindob.
240 et 241 cum Comm. al-Djawaliqii ; Mus. Asiat. Petrop. p. 203;
Escur. (Derenb.) 222 (c. Comm. ^^JJaJI), 503, 573 ; von Kremer
92; Commentarii al-Bataljusii tria exemplaria reoensenturj Cat.
Koprulii n. 1297, 1298, 1299.
L. (Cod. 649 Warn.)
&*£M2Su\ ^-Am auctore, ut in nostri Codiois titulo legitur, Abu-
'1-Abbas Ahmed ibn-Jahja, vulgo Tha'lab die to (f 291). H. Khal.
(in v. XxJJI ,3 f^*£) tradit, a nonnullis auctorem hujus libri no-
minari ar-Raqqi, ab aliis Ibn-as-Sikkit , at ipse oenset praestare
ut Tha'labo tribuatur. De opere cf. ed. J. Barth (Ta c lab's kitab
al-Fasih Lips. 1876) qui nostro Codice usus est.
Codex, vocalibus instructus, exaratus est anno 842. Libro fi-
nite additae sunt primum duae paginae, quarum initium sic audit:
fy*^ J--&-* <_£* 2S ^' CX* ^ lk * s *^ ® dy-*-*-* >-4-J »-Jda9i ob
AnjI k+$\$ *Lwl \dS$ , et deinde tres quae brevissimas vitas con-
tinent trium virorum, quorum primus est notissimus soriptor lbn-
Hadjar, et unius feminae.
PHILOLOQIA. 37
Alii Codioes in Bibl. BeroL (Wetzsteia) II, 74 (4); Esour.
(Derenb.) 30 (2), 187. Vereifieatio auot. ibn-abi-'l-Hadid; ibid. n. 188.
Cf. quoque supra p. 34 vs. 10.
LI. (Cod. 1070 Warn.)
JsUJ^I vjLjlJ' auotore Abd-ar-Kahman ibn-Ioa aUHamadz&n&
(t 320) qui katib erat Bakri ibri-Abd-al-Aziz ibn-abi-Dolaf *). Plenus
titulus in nostro Codice hoc modo audit: .^"Jl JusJ Js>l*j^l wjbS'
Continet hie liber permultas Jooutiones Arabioas , quibus aliae
locutiones , eundem ant sunilem sensum habentes , adjunotae sunt.
Est itaque nomenolator phrasium synonymarum.
Certum ordinem auotor secutus non videtur. Opus anno 1885
Beryti typis vulgatum est.
Nitidissimus hie Codex, vocalibus instructus, a celeberrimo al-
Djawaliqio (f 540) exaratus eBt anno 522. Alia exemplaria exstant
in Mu6. Brit. 1384; Mus. Asiat. Petrop. p. 203.
1) In nostro C!odice de eo seqnentia oooummt: q^ s y£U^% &*U) £ j»Ut j&
qmo- y^uU 13 ,>lj^j KfOJtfl ol^Jt ^S>\ _* IjuaX* l^LoUa**
*IS$\ pa&A £ oA>3 \JS$>. Delude: IjuiX* Litf g**iJ! '^ o^
^L ^X**, J > -? : ^ , v-*k <3' cy .j^**' l ^ c O* j^ «-o^ ^Ltol» tjeLfc
qmJL. Denique : vi^\^l jj ^Uc ^-jt ^-oLaii Jlj *L>^t f^&A ujUS' q*
(jmjijiX)! u^-juj' ^^o^lxlt q«c ^-*J5 v"-'^' n^* tf l^^ £ U ^I'ftte
88
ft" .'.' - " -
PHILOLOCHA.
LII. (Cod. 32j"-c Warn.)
auotore Abu-Bakr Mohammad ibn-al-Hasaa ifa
Doraid al-Azdi (f 321).
alter 7' \ T*"**- "•« «*--, qaem „eo», M eM
primum exoipiunt quadriliterae Kemiaatae i,t • » i j ■
diia. simul lite., „ ., «™ ae > ut «-« *• »am quae
perfeetae. Qua ere'di TOr ? ^ £ J^— /**- "*»•
.•■■■'■.. .7 mo^stia ex eo augetur, auod in B m-
g* red 1M b„ 8 bffiten. e. quaMiteria ge m iLu e«I LJ 8a
raix reoeasetur ( v . g . ^ sub ^^^ „„„ T"? a
«iteH 8 vere >iwIis 0mn6s ^ w ^^ £r^.
r^s^ - «"* oauMa s ° b ^ -^
, v„» aaj, ec sud _Xj quoque »_jj ry_i . . , •• a
quaerenda sint. Eadem anZue 17' '?' ^ ^ ^
■ yu °y ue ratl ° per rehquum odub obtinAf
quod ablate vertex p erfe e lorum teactaj e , T e^ " '
poatenere. vel prhaa et ul&na 8 na t 8imile , *? erg0 ^ ^
£, IT pauoa nomiaa 9norum priraa Iite «> -H" - '-
r' E ™f v q T: entibusi d6h,de - dkM > «•«» •«<"» '«-
hL! u Tr • • Huio ° apiti 8ubjM « tar *"- * «•«-
snirrr. aQ oria pra6fatiua ° aia > —«* - «*,»
aLeu 1! ° e "*« ita — . —H™ N «..«,„,, ve-
alt! ," " P6t6ntiS ' a » 0d h ™ libr Um ex tempore
f*™ °' dma " aS > tum 6M «»" d«a« liter., habeat eLe m . Huae
tractotam exe.pit ing:e a S <, apitam „ ^ ZL
eZ i8 p i' r 7 eula r simiiera *»— 'i d » «*-* f0 »a : :
cuiims, Bignificatione feminini B - dfi nlnr«i,-K,« i •
mB > ae P^rahbuB singular! carentibue',
PHILOtOGIA. 39
etc. quae omnia recensere baud vacat. Ex illis enim, quae hue
usque diximus, qualis Bit ordo operis et argunientum satis intelligitur.
»Ad externum Codicis habitum quod atfcinet, optime scriptus
est in charta orientali. Primum volumen, quod reliquis aliquanto
majus et alia manu exaratum est , ad aliud exemplar ab initio
pertinuisse videtur. Continet pp. 245 et iugenti lacuna a proximo
volumine divellitur. IUud enim desinit in radicibus trilifceris a yju
incipientibuB ; hujus initium est a litera Ha. Caeterum pars se-
cunda continet pp. 692, tertia pp. 604. Ex subscriptione intelli-
gitur duo posteriora volumina descripta esse anno 644."
Hucusque Hamakerus. Partis posterioris exemplar adest in Bibl.
Paris, teste de-Slane ad version anglic. Ibn-Khallikanis III, 43,
ann. 4. Alia servantur ConBtantinopoli (Kopriilii) n. 1541. 1542;
Kahirae, Cat. p. 11.
LUI. (Cod. 657 (1) Warn. fol. 1-8).
I»LsujIj £^_**J! >*Jl£S auctore eodem Ibn-Doraid. TTberiorem
descriptionem omittimus quum tractatus integer anno 1859 publici
juris factus sit a W. Wright: Opuscula arabica, p. J — Up.
LIV. (Cod. 657 (2) Warn. fol. 9—32).
«^iXJ! ^ \yj^ uj oljjl Jli^l e^&S v»^^ t '&*> v 1 ^
auctore eodem Ibn-Doraid (46 pp.). Etiam hunc tractatum edidit
Wright 1.1. p. lo— fl.
Nitidus Codex et omnibus vocalibus instructus, qui anno 571
exaratus est.
LV. (Cod. 552 Warn.)
oljuto^i ( V US") auctore Mohammed ibn-al-Qasim ibn-Mohammed
ibn-Basschar Abu-Bakr ibn-al-Anbdri, qui anno 327 (secundum
40 PHILOLOG1A.
as-Sojuti), vel 326 (secundum plurimos alios) obiit. Totum opue
anno 1881 edidit M. Th, Houtsma.
Pulcherrinius et in Europa unicue Codex ex ipso auctoris auto-
grapko deBcriptue est anno 652.
T
T'i. (Cod. 473 et 547 Warn.)
o"4l (M^l> aucicre Abu-Ibrahim Isbaq ibn-Ibrahim al-Fdrdbi,
qui anno circitor 250 diem supremam obiit ; cf . Hamaker , Spe-
cimen etc. p. 49, 242.
Opus constat sex libris: 1 .^L^—H >_jLiUJ'; 2 c*eUail .v-jltf";
3 ^LltS S-^i 4 &s^£5! -ipl.O v !j ^) .-'5 *»">$ .o|y3 v^5 6 V^
j*^5!. Singuli libri constant sectione de nominibus et sectione de
verbis.
Prius Tolumen (Cod. 473) continet libri primi sectionem de
nominibus et partem sectionis de verbis, usque ad disputationem
de forma i)>A*aJ'. In fine legitur: q( ^Liii ,5 »^*^ 6^ "j^~ y>t
Alterura volumen (Cod. 547), ad aliud exemplar pertinens,
incipit a capite (ad sectionem secundam libri primi pertinente) de
JLLcL-a-x , ita ut caput de ,)»-**sJ* , de quo in subscriptione prioris
voluminis sermo est, desideretur. Finis sectionis deperditus est
una cum initio libri secundi (post lacunam incipit paullo post ini-
tium capitis ^.xi <Jb (Cod. sequentis f. 7 r.)
Codex 473 scriptus est anno 596; Codex 547 anno 617.
LVII. (Cod. 1749 = Amin 14).
Secundi voluminis libri Diwdn-al-adab alterum exemplar quod
libros 2—6 integros continet l ).
Codex optimae notae omnibus fere vocalium signis instructus
exaratus est anno 651 s ).
1) In hoo Oodicc auctor appellator (in titulo scilicet voluminis et in titolo libri
tertii) Abu-Ibrahim al-Hasan ibn-IbruhSm al-Farabi, Bed nomen Isbaq in duobus
Codd. praecedd. et apud H. Khal. Ill , 260 offertur.
2) Annus 6D6 apud LanJberg referri debet ad idjdzam. in fine libri obviam.
PHILOIiOGIJL. 41
Alii Oodioes exstant in Bibl. Bodl. (Uri) n. 1087, p. 233;
n. 1118, p. 237 (pars prior); n. 1123, p. 238 (pars posterior);
n. 1156, p. 243 (pars posterior).
LVIII. (Cod. 3 Gol.)
**LH ^ J^^wJt, Tel («t in ipaa praefatione vocatur) J*^u
&*LJi auctore Abu-'l-Hasan Ahmed ibn-Fdris al-Qazwinf (f 395).
Hujns Lexici dispositio non ea est quae in plerisque Lexiois
Arabicis, Bed ilia quae in nostris (Q-olii, Freytagii caef.) obtinet.
Hie Codex, exceptis quinque foliis quae ab initio et a fine ex-
ciderunt, totum continet opus. Sunt 275 folia fonnae maximae.
Cf. Weijers Orient. I , p. 357, ubi ait: slnoipit nunc in media
oapitulo de stirpe Jl (quod in Cod. 485 offenditur in pag. 6),
verbis gjl jL«3 3j ^1 q^a £, et desinit in medio capitulo de
s
stirpe uftJLi , verbis Kj.X^co ,3."
LIX. (Cod. 485 Warn.)
Prior pars ejusdem operis; Codex valde vetuBtus et perspicue
soriptus; abrupte desinere videtur in capitulo de stirpe cya, ver-
bis $y> k:\yM ( »yt!t cLoitj, sed folia ooto quibus caput literae ija et
simul prior pars totius operis completur a bibliopega male in-
serta sunt in medio capite literae i_>, in ipsa explicatione voc.
yai. Haec causa fuit cur Weyersium et Dozyum fugit subsoriptio,
quae docet Ahmed ibn-Hosain ibn-Ahmed librum hunc in suum
usum descripsisse e Codioe fere autographo, auotoris nempe anno-
tatione autographo ornato. In titulo possessor quidam annotavit
se Codicem anno 601 acquisivisse.
LX. (Cod. 1748 = Amin 13).
Alterum partis prioris exemplar, quod etiam antiquitate emi-
Cat. L 6
42 ftilLOLOGU.
net. In fronte Codiois legimus: j,i . aJ«,j q* tjM- l<Jw# <.,aa UJ*
.^pj lA**^' wJLc j^J* fLu^Jl ij-ij OOjJ' ySbSJ! i}^'*) 1 ' i ^vjUjJ. I' .£>"'{!
bwob> ^,ui! J, Lk£ tjL^ j^ J*r ! ..^j w\fl q»' o«rl Qr
UAak/S^ w" ^^i:^ ^Ajl iJi.4j» Uw^w. yi«-Ji LjLua^* oUiL' &l. ill fiiife
iterum teBtatur discipulus se Codiois collationem absolvisse anno
649. De Ibn-al-KhasBohab (f 667) cf. hujue Cat. edit. 1» II, 56.
Alii Codd.: Paris. S. Germain des Pr«5s 194 (!—(>>) et 196
(pare altera Bed ad aliud exemplar pertinons); Mu6. Brit. 1683;
Ind. Off. 991; Bodl. (Uri) 1065; Goth. 377; Berol. (Rav.) 42,
(WetzBtein) 70; AmbroB. 99 (Oat. p. 18); Palat. 356 et 421;
Constant. (Kopriilii) 1572; Damaso. Oat. p. v. , n.. 23; librum etiam
possidebarit $cheidius (Catal. p. 88, n. 9) et yon Kremer 85.
LXI. (Cod. 85 a et b Gol.)
'kJdji cC s -L^JaJl auetore Abu-Na^r iBmail ibn Hammad al-
Djauhari (f 393 *), aut secundum alios, circa annum 400). »No-
tisBimi Lexici exemplar Leydense inter pauoa elegantissimum
est 2 )." Duobus continetur voluminibus. Scriptum sst inter annos
741 et 747 , et accurate vocalibuB instructum. In margine librarius
haud paucaB adjecit notas.
LXII. (Ood. 1920 a-e. — Amln 192.)
Alterum hujus Lexici exemplar quinque voluminibus constans. Vo-
lumen I continet verba quae exeunt in literas !— _ ad finem sectionie £.
1) Cf. Hamakeri Spec. Catal. p. 60; sed in epitome Fitarum Orammatieorum, afa
ad-Dzahabto facta, pro (£*!$ legitur A*& (89S).
2) Sunt verba Hamakeri (Spec. C*tal. p. 49) qui fuse de hoo Codioe retulit.
PHILOLOGU.
Ultimum vocabulum igitur est j_£. Codes subscription cJoBti-
tutue est sed antiquus et optimae notae eat, vooaliuw Bigmc in-
structuB. Volumen n continet vocabula a ^A usque ad , i Vr ■ «*
diversis manibus exaratuin est pa.rtim recentioriu aotatio. Mem
valet de volumine III eonlinente vocabula a <.jU uoque ad ***.
Contra volumen IV a ^Xe usque ad ^ antiquum oof, quou «-o'.«-
firmatur idjaza in fine obvia gerente annum (>17. Toluuum V «..
q^ usque ad finem operis anno 589 exarayit Abtl-al-ftarim ibi.-
al-Hasan ibn-Dja'far al-Be/labakkt
E praecedentibus patet deesse vocabula ^Li uaque ad p^,
contra bis exstare voc. ^ ad ysJJ. Primum volumen oliin Mb
e libris oeleberrimi Ibn-Kkallik&n.
LXIIL (Cod, 1438 Testa).
Primum volumen ejusdem operie (a liters I .usque ad literam
i?). Diversa aetate a varus librariis exaratus Codex, vel fragmanta
variorum exemplarium.
Opus plus semel in Oriente oditum est et Codd. fere in quavis
bibliotheca exstant v. g.: Acad. Reg. Neerl. 30, 31 ; cf. Catal,
Scheidii, p. 87, n. 5 et 6; Paris. 1245, 1246, 1251; Bodl. (Uri)
1048, 1049, 1062, 1064, 1066, 1068, 1069, 1077, 1092, 1096, 1098,
1099, 1102, 1103, 1104-1113, (1.1.15); 1141, (1155), (Nic.) 200,
201, 202, 222; Tippoo "p. 133, n. 16; Goth. 378-393; .Berol.
(Rav.) 373, (Wetzstein) 67, (Sprenger) 947, 949, (Toilers) 1 et 2,
(Landberg) 434, 946; Monao, 778; Caes. Vind. 77-81 ; Hamburg.
(v^-3); Havn. 196, 197; Stockholm.; Mus„ Asiat. Petrop. p. 285 ;
Rosen (Man. Ar.) 151, 152; Ambros. 335; Tatic. 535, 565; Escur.
(Derenb.) 579-584, (Casiri) 1818; Alger, p. 9; -Oid-Hammouda
p. 16 etc. ;Cf. Pertsch, Cat. Goth, ad num., 378 et infra inter
Lexica Arab.-Pers. et Arab.-Tura
LXIV. (Cod. 317 Warn.)
Idem opus, omissis poetaruin loois qui ad singulorum verborum
significationes probandas ab al-Djauhario adducti fuerant (^U=/
44 PHILOLOGIAo
^y^pjj taUXoi (3^%.^ t^^-L/^ aiAws'^Lj t '_j- 3 ^%J'^pJ,'). Confecii
hoc opuo (Abu-Mancur Mauhub ibii-abi Taiur Ahmed) al Djaw&licn
(t 539). Incipit hoc modo: g'Al „Lj^ k.^- \Sk\p> ^i-i! *W t)^J-
Spissum folunien sine aetatis nota et currente calamo scriptum.
Spicilegmm ex al-Djauharii Lexico , auctore Mohammed ibn-
abi-Bakr ibn-Abd-al-Qadir ar-Razl annis 1287 — 1289 Kahirae edi~
turn, exstat in Bibl. Paris. 1329; Mus, Brit. 469, 470, 1378; Bodl.
(Uri) 1080, 1125; Monac. 779: Upsal 9; Caes. Petrop. 216; Mm,
Asiat. Petr. p. 202; Cauan. (Gottw.) 115, 116; Ambros. 103;
Societ. Asiat. Calcutt. p. of; Kopriilii p. IU, n. 1592, p. Hf, n. 325
etc. Alia compendia: Bodl. (Uri) 1055 (auctore Mohammed ibn-
Ahmed ibn-Nadjm-ad-din ibn-Djamal-ad-din al-Hanafi), 1126; Ind,
Off, 1027 (4) auct. Abu-'l-Karam Abd-ar-Rahfm al-Madanf ; cf.
Paris. 192 (apud Fliigel in W. Jahrb., 92, AHz.-Bl., p. 34), 30
(p. 57); Escur. 586 (auctore ^oLLdsJI ^).
LXV. (Cod. 1706 et 1707).
(iAJiAio, qUUI (^-h*^ v^'j u * ^ n titulo hujus , sive v_jL_Ji_S'
'.■■vitotAssj -Q'tj-JjJt, Jl i^r*-^*^ j ut in Codice Lipsiensi, Bive denique
nSyuj siiA.jJ>L>-l3 aDI J$S X«J J, (jxaj-sJI ^Ui', ut in Godice Officii
Indici appellator., auctore Abu-Obaid }) Ahmed ibn-Mohammed ibn-
Mohammed ibn Abd-ar-Rahman al-mowaddib al-H'arawi(f 401). Con-
tinet explicationem verborum interpretatu difficiliorum in Qorano
et in traditionibus prophetae et sociorum ejus , secundum ordinem
alphabeticum digestam. Est opus summi pretii. Cf. H. Khal. IV,
327 seq., Ibn Khallic. n. 35.
Codex nitidissime sed minutis characteribuB exaratus, omnibus
vocalibus instructus, scriptus est anno 533 in urbe Nauqan Tub
1) H. Khal. IV, 827 mole 'iL> : X& pro iJw^s hnbet.
PHILOLOGIA. 4fj
ab Abu-'l-Eadhl ibn-al-Hasan ibn-abf-Dzsftrr ibn-Juium ibn-IbrA-
htm al-ArdabiJi A vermilraa damnum aliquod passus ■ant. Burtf
449 fob duobus voluminibusi coro.po.cta. Duo folia ab initio mwv.v
reoeniior supplevit.
Emtus Bciruti anno J.879.
Exemplar iiooiro etkm autiquius ueiratur in bibliollieca Qfijnn
Indici Londhiii n. 992. Tid. Loth, Oatal. p. 276 eeq, Partis alte-
rius exemplaria cunt; Lipsias (Befai'ya) G9 ofc Pamasei 50 (Uai p. vi)
Opus integrant (probabiliter) Oonstaiitiiiop. (Eopriilu) ?7I3 P'71
377, 379.
LXVI. (Ood. 1082 Warn.)
"y^sUl -JUra«wJ ^ ( ^u>^\ {J ^A auctore .at-.Tza'dMMo (•{• i29).
Prior pars, libri agit de L^SU^ iU^i .XJLUI J „,,,,!, altera <h
l*u v!jb>I 9 _j^u3b v^Uaj U, LjjUuwj. L^>^> V;S jl r bLi' ■^U?
Isyal tpz ^IjSJL .oL^Ow^. Ex -praefaticna patot, at-Tsa'-alibium
banc librum seripsisse quum jam proveotuB esset . aetate (JLL 0%
Pars prior est utaissimum Lexicon flynonyiaomm , in trigi«i'>
capita (wt^jt) divisum, quorum tituli aunt Bsquenteu: 1 oL*JLfll K %
^Us ir $ s ; 2 Jj^oi * J*a£*X% J^JLxJi L i; 3 wak£\ *L^t 3
dy* f Lflt^l o^b^.1, LpU^j U^U*I; 4 Uy^ *U^I JJU ,i
J^a-i l^j 6:i3j-*ai : v LpUEi^ . L^Lfccj L^U^ sU&^i ^l** J;
6 ^ f y^ 3 *? d^LJ & 7 ^i f k^ji* yvjji^ UMt ji ^
8 Jyai f «USftl ^ j^^XAJJj BlX&JI £;■ 9 .(JyS* a Hyttflj .XJUiJi J;
10 SLai |T &>U«t) $^11, uUySt .^Lw &;' 11 ^ix^U, «bUI £
J^l I. ^b^ ^AflJts; 12 JyaS f ' D l2iji yy *^I.'j5; 13 ,3
46 PHILOLOGIA.
^ejt&s f Lgj o'SJL-sl; 15 U, LfiUo^u, o'r-^ 31 ^ *^^3 *wjoe3l j,
18 l^oj Vv Xa3]>JL JLns^ i5|j-i>3l j: 19 jUC^t 3 o^sl i
^Ua* !1: 21 bLai H U ; 10! i* KJJtfl cr l*^-^ l »IjJI c4U^- £:
22 -.Lj.j Jwia^J U$ vJL*Jl 5 _=w_J)l m* .L«jUj U> cUa&i^'j jMJ! ^
^Uai tv; 23 JLy 5 s-*JI vjUsj L« 5 _^L*JU, «j J«*a£s U§ ^j^M *5
3La? W L&Xi*U iXjHj U, oL>^' 3 o^Bi ; 24 Kj^^ X*Kfl £
^Lass If L^a*.LLj Lj ; 25 j-^J q* JJLxa$ j-I-iw Uj w^«ii Jj"# ,3
^Uj ir L^Ut 3 suit; 26 ^^1 ^Jl*^ JU-J'j JL*fi-> efc*,^! <5
bUos ir L^o J^oL U 3 £tot>tj>; 27 oW O^XJ 4 jcJI 8,1^1 £
t^as r KftLc^ jy>t 3 JL^t j 1*1^ ^^. 5 I o"%; 28 s^-^i! J,
Ex hoo capitum elencho patet nos Mc habere opus sub titulo
KxU 1 wB notissimum , quod hujus partis prioris altera esse videtur
editio. In subdivisione et quoque iu ipso textu saepe discrimen
est. Praefationis initium in utraque editione idem est , nostra vero
caret longa ilia introductione. Contra in hac necessarium vin-
culum exstat inter banc partem et alteram, quae titulum babet
"w-jyJI .>» et ab H. Khal. tamquam opus separatum memoratur
(IV, p. 590) sub titulo i^ydl J!W *) \jj)-2? & V°"^ }-*»• Hae0
1) Sic rcote scriptum est in nostro Cod.; Fliigel jierperam i^'X^ edidit.
PHILOLOCtU. it
pars librij quae longe nrinoris est ambitue, non in capita, Bed
in innumerabiles Jj-wa divisa est In praefatione ait auctor; Lok,
Codex noster cbaractGi-e nesialik examine est anno 974. Vi«
detur unioue in Europa. Contra operis Figh al-Logha multa ex-
stant exemplaria: Palat. Medic, 415; Yindob. .231 ; Mus. Brit. 1G84;
Cantabrig. (Preston p. 38 et 39); Tubing. 69 (introductio) ; Mus.
Asiat. Petrop. p. 206; Damaso. Cat. p. v., n. 25, 26, 27, 28.
Editum est Parisiis anno 1861, Kabirae anno H. 1284, Beryti
1885 (Imprim. Cathol.). Part) altera JCo^l ^ exstat in uno Cod.
Cantabrig., in edit. Eahirensi et fortasse alibi.
LXVII. (Cod. 149 Golo)
1*.\jA\ iiaUi &&s *&J, Hio liber, metro j:>JI eonditus oujusque
argumentum wd veram complurium vocabulorum Arabicorum, in
diversas seotiones distributorum , potestatem definiendam proprium-
que eorum usum indioandum speotat, eompoaitus est anno 742 a
BOriptore anonymo. Est versifioatio operis jULil) xJJ auctore at-
Tza'dlibto. Hue redeunt quae disputavit Weijers in Orient. I,
p. 360 Bq.
Ipse Codex soriptus est anno 744, duobus annis post compo-
situm opus. Verosimiliter ex ipso auotoris autographo desoriptus
est. Alteram ejus exemplar non innotuit,
LXVIII. (Cod. 2070= Amin 347).
■■VfA^JJl j.Lki auctore Isa ibn-Ibrabtm ar-Raba'i (f 480), oujus
libri utilissimi mentionem feoit H. Khal. VI, 354 n. 13847. Enu-
merantur voces obsoletae et inusitatae quae ocourrunt in pbetarum
veteram oarminibus et alibi, in yaria capita dispositao quorum
primum v. g. L*£&[ <J&£> & ^u^rJI ^ >b* U Versus ubiviu
adsoripti sunt.
'■<' FHTLOLOGU.
ikniek. iiofuor aiitiqunn pr'obabiiiter saoculo vl o:uivatut rat in
■i^mtuHi nl( Hoi; taiitr:,Ti Rcvipiura sod impriimE charta dooei. Sum-
umpere igitiir dolontiuii'i est finem Codicie deperditum earn' et
atifivo in initio norm nib; folia- deepr;e ; quamqiiam base bbraviur
vnini'Va ;mfc.i.f; ar alio apor-.'aphc frappkmb Iii marginc neceic quk
pln-'p pikiei'iTant.
Aiia etempkib. . hh>c, ib.b u 1010 (jj- Libl. Gcliag. £.. Tririi-
; ,! w Oantabvig, apiai p.nl»:>.'„- Cat p, 03, Mr,, Earob (Laiidborg) ia 98.
LXDL (Cod. 745 Wain,)
cs^snji f (»^ ^5 'u^L^J! is >t 3 ayctora al-Eatiri (f 515 vel
GIG), opus .jjoiiasiaiura quod edidit Thorbeckc (Leipzig .1871).
Codes, ineleganfcai ezaratus ost anno 1025. Alii Codd. : Acad.
Iy.ag. Neerl. n. 13 (of. Sohaidii ■ Catal. p. S3 n, 38, 39); Mus.
Brit, 534; Paris, (n, 45 apud Fliigel in W. Jahrb. t 92 ? Anz.-Bl.^
do quo Codice ■■of. de Saey, Anthol, gramm, arabe, p. 122); Catal.
Bibl. de Saey 115 ot 110; Caea, Vind. 23; Goth. 185; Monac.
089; Berol, (Wetzstoin) II, 03, (Petormaan) 700; Constant. (Ko-
priilii p. La) n. 1240 cum Suppl.j Damasc. Cat. p, a1 n. 12;Mub.
Aaiat. Peirop. (de quo Cod* cf. de Sacy 1.1.) ; Escur. (Derenb.)
268. Anno 1299 Hidjrae Constantinopoli editio apparuit cum Com-
mentario al-Kliafadjii (Brill 93). Cetemm of. Pertsch Cat. Goth,
ad num., 185.
LXX. (Cod. 307 a efc o Warn.)
OUUJS ud&S' de vocibue traditionum difflcilioribus intei-pretatu ,
aactoro dootisaimo az-Zamakhschari (f 538). Cujus libri qualis sit
dispositio opthne apparebit specimine (cf, Ibn-al-Athlr apud H.
lOial, IV, p. 327), Liber <i.J, caput ^il ^ (307 a, p. 136) :
PHILOLOGU, 49
'^ ™H .- - V > . > .> -
ur o' -^ (Qoran. XI: 82) J^J ^c iul£s> ^L&j J! t \ v J»J <iLLv>
UPJo^ub ^ Jwfe.1 ^jL> ws>jj lit < tXjJu& ^y ; ^Ji u g 5 ! s ! tfp> j^jQ
V t ■'I'll I "'" ' w.-5 > VJ, ) v. .1
tAs^lj SCa-AJI (5VXA5 l^ftljij 'bSt, L gj. s L^yjsu ^5 t j*3-5 t^t; X i-Xil
^■» 8i$i>lil ^A_e f-l^/il l Sj^ t Lgjlys-"^ li^AJb' 4i" yJu iU.Up- (V .L>lii
t->l^^b t^UJ (jiiRj & L> <vJL&!e uL^A, J..^ 'iLj&J Lgi:to 3 ^Us^t
— — O — i w j t j-j
jsis * hLaKU «Ujji ^yu U3 Us U j^JaAJ *.<\RiJ s ^Aj! Q^-Ioi Ltf"
iyuJI tMy.il (ji*a]j lfc»lt jBj-fij, L^JS ^^T^-Jj L-^* * 1,5' Vt*^ jJI
^s ^j « b^LaJI ^Jl pZ£ I it (Qoran. V : 8) ^Jbu al^Js kXiC%
r^^' j^j Vr 1 ' £*^° V^' ■£^?" i» y^lSW: y^-wJI o ; U» til a^LaJI
ij^j IJ> gMs&a&Jt ^t^C Lf-J H* 1 *l**^[$ (j*X)t Jȣ Jaywu.il uft^JI
rfjS G^ ^ j^bjSJi'*^ ^ l^s lUI ««fli ^ vjS ^b j ^j' y^js^
Exemplar nostrum constat duobus spisais yoluminibus (plus
quam 1300 pagg.) ©t bonum textum offert multis com voealibus,
nee paucis notis marginalibus. Anni nota est 752.
Al. ex. Kopnilii 370, 871, 372; DamaBC p. vt, n. 36 et 37—^0
(I? volumina); Berol. (Peterm.P) pars I, (Landberg) 174, pars II.
LXXI. (Ood. 620 Warn,)
iiii^Jt y«L**)i eodem auotore. Est: Lexicon Arabic^m ir^^Hi i i :
Cat. I. 7
uU PHILOLOGIA,
ai'. oj ■pJicafcionoiifl dieLiomrm figuraiarum { • ) '^-'l) compositum. Liber
utniiitiinruu aiuic 1C82 Ilakirae editusi.
J'i'lcben'imuB Oodos; mulfcjrique matrucfiuB vooaiibuc; quo anno
«(j.;'u;i,nt; »iii nou ^ommenioii.,i,ur, licet librariuo noiaen simm addiuem,
LjDQL (Cod. 20 Goi.)
.UiOHi opus iiiue anni nota et ckaracfc, nefsta'lik,
LXXIII. (Cod, 1441 Testa),
Tertium exemplar. Hie Codes, anno 1242 scripts est.
ilia exemplaria: Mus. Brit. 476, 1011; Bodl. (Uri) 1101 (pars
altera,) Codex magni valorin, 1116 (pars prior), (Nicoll) 205); Berol.
(fob 49); Vindob, 85; Vatic. 289 (ut Buspicor, nam vaga est hujue
Codicis deBCriptio); Bononiae 370; Escur. (Derenb.) 597; Alger,
p. 11; Constant Kopriilii 1514. 1515. 1516; Cabir. Cat. p. 1.
■LXXIV.' (Cod. 124 Gpl.)
j^pjMJl U^e* ^fi Lff4 j$\si$\ ^jCJi ^..u^sjt auctore Abu-
Mancur Mauhub ibn-Ahmed ibn-Mohammed ibn al-Khidhr al-Dja-
w&liqi (f 539). CI G-awaltkl'B alrnu'arrab nach der Leid. He. her-
ansg. yon E. Sacbau, Lips. 1867. Lacunam in nostro Codice et
bine in libro edito supplevit Spitta anno 1879 e Codd. Eahirensibus
in Zeitackr. d. D. M. Q. XXSIII, p. 208 seqq.
Exemplar nostrum se cornmendat antiquitate (nam anno 594
exaratum est), pulckra scriptura, vocalium multitudine, interna
denique bonifcate. Caeterum rarissimus est liber in Europa nam
praetor nostrum, Escurialensis tantum Bibliotheca exemplar pos-
,'jidet, forte fortuna eundem numerum atque nostrum, nempe 124,
gereiiE. Jain anno 522 scripfcum, nostrum antiquitate auperai De
duobus Codicibus Kahirensibus exposuit Spitta loco supra laudato.
PHILOLOGIA. 51
LXXV. (Cod. 1151 Warn.)
Hie liber c. t. iU^jf KiJjT J, jjLxjt £jLf>] Jai^J! ^lilT auc-
torom habet Abu-Ishaq Ibrahim ibn -Ismail ibn-Ahmed ibn-Abdallah
Tripolitanum , vulgo dictum Ihn-al-Adjd&M l ). Opus jam bis in
Oriente editum cf, Bril] 43.
Si fides habenda est annotationi quae legitur in fronte Codi-
oie , hie etiam continere deberet septem moallaqas et tria poemata
ejuBdem generis (verosimiliter al-A c schai, an-Nabighae et as-
Schanfarai), cum Commentario at-Tibrtzti autographo. Noster
Codex haec non amplius continet , at in ultima pagina bnec tamen
reperitur nota: iUlsJ\ JLaJ! ^ii\ ^&JI $ »J^> 3 al) Jw+Jl
uX*ss^ C5 j yal5 ^j sXs-2^ l^jjj jjt yAsJJ tX.^ jSUdt 1X^3 BiX^Jt
oUWI ^Jl jJUosJI i^_& Li JUL. *} ^Uj' aUI ^ Ja ^j!
uXars y&x: L_^_J K**xtl tAjLaS ^bUJ! tjUiXf^ L^-obw u&aj J^T.
hJ^sZm,^ 8tX_^t *N -iXjl ! *45^JLas ^Uj allb UasXmmi o**yi liUi
JST O^ -JL?^. LSs; j**!^ vX*^ ■«jL*i J^^s J^^l^. Ex quibus igitur
1) Cnm al-Qifti, turn as-Sojnti de hoc grammatioo loqnuntar, sed nenter ejns
aetatem definit. Ait al Qiftl.- J^l ^jfj-Aill L ^*h^ J>**fJ ^H f*^
XaAla3':iU*XJU' : XAifl.. l 5 ,Ju^> 3 L&JI &AJU vUOj. '**%*' L^j 3 .O* ^j*
. -fafcsSil JuUi' lf3>L#v*. AB-Sojntl; lXa£ ,.,j iXfl ^y \^AfJ ^ *£$>\ji\
rfji^'j Jia^Cil ajU/ LPjfc^A-ta q*^ .JuiLaij. Observandaui est, auctori
in nostro Codico eadem nomina atque apud as-Sojutlum tribai , sed Ibn-al-Adjdab!
ibi non legi. Cf. quoque Jaqut I, If*?, 15 seqq. Ex iis quae in textu nostro se-
quuntur, lectori patebil, hnnc graromaticam saecnlo sexto Hidjrae antiqniorem esse.
52
PHILOLOGIA.
patet, hujue Commentarii auctorem non ense at-Tihmtum , sed
Mohammedem ibn-Nacir. Collate al-Qift!o, patet bunc Mohamme-
dem discipulum .fuisse at-Tibrfzii l ). et calligraphy Laud minus
quam doetriua excelluisse 2 ). Jam quum Codes noster revera nifci-
disflime sit scriptus, fieri potest ut ab illo Mohammedt ibn-Mack
exarafcus sit, qui natus est anno 467 et obiit anno 550. Codex
est cbartacelis,
LXXYI. (Cod, 1924 = Amin 190).
Idem liber ex XjI^ Abu-Abdallah Mohammed ibn-Djabir ibn-
Mohammed al-Qaisf (f 770) inter quern et auctorem 6 generationes
interveniunt.
Hoc exemplar 91 ioliis constans caret anni nota tied scriptum
esse videtur ab Ibn-Djabiri discipulo.
Alia exemplaria: Mus, Brit. 1010(2); Berol. (Sprengor) 998,
(Landberg) 1021(1); Caes. Vindob. 87. Cf. quoque Pertsoh, Oat.
Goth, ad num. 422.
LXXVII. (Cod. 613 Warn.)
"» ,. * - 3
" Vj**-*' v^-A-V \jr> l y^ 1 auctore Abu-'l-Fath .Nacir ibn-
Abd-as-sajjid aUMotarkzt , qui 'anno ' 610 -.obiit.
Ex praefatione apparet, auctorem antea scripsisse librum, a Be
titulo yjjtu*JI insignitum, hie vero, promissam rem praestantem,
eundem librum denuo edere, summa oura et diligentia a se re-
cognitum et retractatum, novoque nunc ordine secundum literarjim
seriem dispositum: cui igitup jam paullo divereum quoque nomen
tribuit, ex quo- ilia a se instituta ordinia mutafcio appareret. Liber
iste.yjf_R.it, i. e. prior editio hujus operie, non amplius exstare
videtur. ; '
Al=Motarrizio non propositum fuit absolutum Arabioae linguae
PHiLOMXHA, 58
Lexicon eondore, sod tale oujus ope Jurisconsultorutn soripta in-
telligi posBent, et hie ejus libor similem auotoritatom nactus eat
apud Hanafitas atque al-Azharii Gharib al-fikh apud Schafi'itas.
Weijere Orient. I, p 378 sqq.
Codes anni nota caret,
LXXVIIL (Cod. 648 Warn.)
Idem liber. In hoo Codice integrum quideni oxstat Lexicon,
at desideratur appendix (J.j*3), quae in altero Codice 40 ultimas
paginas implet, et quam operi suo se subjuncturum auotor in
praefatione pollicetur ')«
Codex, incomte sjriptus, anni nota caret.
Alii Codd.: Paris. 195 (apud Fliigel in W. Jahrb. 92, Ane.-
BL, p. 34); Mus. Brit. 477, 1387; Ind. Off. 1001; Cantabrig.
(Preston p. 38) 66; Bodl. (Uri) 1067 (1) et 1117; Berol. (Spren-
ger) 983; Tippoo, p. 134, n. 20; Nan. 7 s ); Bonon. 372; Societ.
Asiat, Oaloutt. p. af; Kopriilii p. tU n. 1592. Commentarius ad
locos difflciliores auctore Ibn-Ocfar (f 669) exstat in Bibl. Am-
bros, (153) sub titulo y^' o» d^^ r ^ ! -
. LXXIX. (Cod. 581 (1) Warn. fol. . 1-79).
« jjLaXJ) (») «L««._wl |3 'jJuaJt iujJJ, Lexicon nominum vini
auctore Abu-'l-Khattab Omar ibn-al-Hasan ibn-Dihjah, qui Dzu-
'n-nasabaini (vir duplicis genealogiae) vocabatur, quia pater ejus
proavum habeb&t Dihja al-Kalbt, Mohammedis socium, et mater
genus suum referebat ad al-Hosainum, filium Alii ibn-abl-Talib 3 ).
/ ' '
1) Quaensm haee appendix contintst v. in Orient! I, p. 880, ubi ipaius aucloris
verba addaota snnt.
2) Ez verbio praefationiu w^su^Jb ^SyXjt { jkX*£M> u^oJL^j Simon AsBe-
"■■■-■ /
manus effeoit anotorem libri ease Mustafa Almoiargem!
8) Vid. Iba~Kballicttn, I, p, oH, ed. de Slane, n. 608 eL Wiiflte&feld , enJEs
soxUio oorrigantur quae male diota snat ab H. Khal., II, p. 426.
54 PHILOLOGIA,
Katus Yalentiae, anno 546, totum orbem MoBlimicum peragrarit, et
anno 633 ai-Ivakirae diem supreiuum obiit. Y. Maqqari I, a)'o seqq.
Libro praemissa est annotatio quam jam describimus. Post
verba tituli (,jIJjS J pLfJ A Jus-J! a^Jo uW) : Jw^-wJ! w&-<~«^=u>'
1 qaEsLs^ Jk yvi'A^t |M LLLv Jbli5\J! u^.«Jw« 0*.s»$$* JiLsicJ*! J*o%\
iwp»J> (j\.=^ U ^Qj^LaJ! ^Ai.MJ.JS ^O tfLaJii! g^aJs* ^t-w^ {£*■*
^i ,jj>^ j**"^ ^JL^l oysL ^jOJ! ^Uaj! OuWI -o^yi j^>^l
^>itX*j y^j^ ^-i'i-Q-c «j>tojJtl vJLyiaj . aL^lj sUUJSj »Ljjii«Jt ^
:( .U# ■jh=-'# a^flftJ! ..bJsJj -SIjJLj ./.aJJJj, ■,&>'Afi ^l&"$ t\> £ j*=xX> 3
,3 (iLJi 5 iJU*^ _ ; ia> (1. ^1) ^ jy.JJ! OjA ^A^ JaslJ- JLssJ!
^hiA>5 aII tX**!^ II*. 'iLXmi jJlao J^Xasmi yyo^l .»tj ^jP»' (J*"-^\
Post bismillam ipse liber inoipit ^ i^. ^AJl *jJ 1AJ&
yv*L*4t »c>L«J ^^l, ut etiam ab H. Khal. traditur.
Legerat auctor, ut ipse in praefafcione ait, folia quaedam quae
de nomintbus vini scripserat grammaticus Aegyptiacus Abu-Mo-
hammed Abdallah ibn-Birri 2 ). Nomina ilia propemodum centum
1) Sic perepioue in Cod ice scriptum est, non Awdl *jl ut logitur in editioni-
bus Ibn-Khallicanis.
w
2) In Cod., additia vooalibus, (__5jJ floriptura eet; Dzahabt, Moschtabih bbf , habet
W Wit
je-j Obiit hie grammaticus anDO 672, teste as-Sojutio.
PEILOLOGIA.. 55
erant numero. Sed hoc opus auctori nostro non plaoebat; ait
emm: aj py*" j-a-e q-> &1<jXavj« Ja*Aiajl^ uX^ajwi q* KJL*^j« L^j'jS
JaSj "ij jXci. Complures alii scriptores de eodem argumento libros
composuerant , ex quibus Dzu-'n-nasabaini plures quam quivis alius
legerat; attamen his omnibus meliorem componere voluit. Explicat
itaque in hoc libro 170 nomina matris magnorum peccatorum (ut
vinum in titulo vocatur), secundum alphabeti ordinem disposita;
saepissime variorum poetarum versus laudat. Opus dedicavit al-
Maliko al-Kamilo, tunc temporis Aegypti regi.
Exemplar nostrum maxiini est pretii , cum quia unicum est in
Europa, turn quia scriptum est quum auctor adhuc in vivis esset.
Anni nota caret quidem. sed ubi nova incipit sententia, saepius
haec verba praemittuntur: *JJi »uXj! ^^-oamJI 5 i JIS, quae formula
nonnisi de vivis usurpatur. Patet praeterea ex oharta et scriptura,
hunc Codioem ineunte Hidjrae saeculo septimo aoriptum esse. In
fine prolixe praedicantur laudes al-Maliki al-Kamili, et ipse scriba,
alio tamen atramento usus, addidit: S$>- ^^S J-c I g ; J*jJ5
.... >W^J 9 5
liUJo oii^JS aJJI 5 Lip- Lip- SieUaX*^!. Hoc loco Bub voce ^taiS
ipsum auotoris autographum intelligo, ex quo itaque Codioem
nostrum descriptum esse, satis probabile mihi videtur.
LXXX. (Cod. 520 (6) Warn. fol. 164 v.— 174 v.)
ii-JyaJI oLs^^LLao! sive explioatio quarumdam vocum technioarum
quibus Sufii utuntur, auctore Mohjl-ad-dln Abu-Abdallah Mohammed
ibn-Alt ibn-Mohammed ibn-al-Arabi (f 638).
Est libellus quern Fliigelius, anno 1845, simul cum al-Djor-
djanii Tcfrifdt edidit ; qui tamen nostro Codioe non usus eBt
(Hammeri solummodo Codicem adhibuit) , et quern latuisse videtur
eum hie adesse.
Sunt 10 folia sine aetatis nota, sed nitide scripta circa annum
915 ab Abu-'l-Baqa Ahmed ibn-All al-Ahmedi Sohafiita qui totum
56 PHU/OLOGJA.
Codioem 520 exaravit. In nostro Cod, libellut titulo caret.
Alia exeniplaria : Berol. (Sprenger) 990 ; Vindobon. 1904 (1) ;
Paris, (de Siaae) 1347 (2) = 425. De Cod, Taiic. 296 (1) cf. Cat,
p. 452 et Eammeri, Letter. Ill p. 13 uuce patet huno Couioeni
niajorie ambitus enne (42 folia) quam ut idsio. opusoulum eo eon-
tineatar.
LXXXI. (Cod. 520 (9) Warn. fol. 192-508).
« r LgJ^J ^| o! ; Ut ^s *.£i*&\ vJiSUJ .vUf. Est liber quern
fc - ••; c - . - -
H. Khal. bis oommemorat ut videtur V, 315 n. 11111 et 11112
et Bocundo loco tribuit viro Abd-ar-jRazzaq aUQ&schdnt (f -73Q).
Idem ille soripsit aliud opuB ejusdem. generis cujus primam partem
anno 1845 Sprenger Calcuttae edidit '). Hio autem Codex, siout
sequens, necnon Londinensis quem descripsit Loth (Ind. Off. 663)
omnes sunt anonymi, quapropter Dozy suspicatus est auctorem
esse Ibn-al-Arabi innixus argumentis minus validis, quum ipse
Ibn-al-Arabi in , libro laudetur v. g, f. 285 hisoe verbis: -^&Jt JiS
(&-JCJ!) oLayiaJt.:^.' Nihil autem, quantum soio, obBtat quominus
H, Khal. verbis fidem habeamus donee meliora dooti simus.
• Monendum autem esj; librarium CodioiB, de quo vide supra ad
n. LXXX, jam nomen auotoris ignorasse teste subscription :
£fi\ &j\ otjUl ■ & ; r ^LB^I .'vjLSLW UjX ■■ cr .---.UiJr-'-L|xil u »J^
,&$#j ^9j S &*J M, l jMS>\ lyd p^L&Jt yjlj *U$JI *W$\ £N**»4J.
Quidquid tandem hujusrei sit, liber summae est utilitatis.
Initium, fol. 192 verso post doxologiam, hoc est: L*J $ vXjoj
a ^lJf yi^ l^Jf ^ ..^ti) ^^ v^JOJi p* b^e yjtf^ Ulxf
.■■■■ ' / w ■ j& ^
wwjJI i^ 11 ^ A
De Codiee jam diximus.
1) Abdu-r-Razzftq's Dictionary of the technical term of the Sufies. De auotore
o£ Djftml (j«i , st oLS\JLJ p. &OV et seqq.
2) Cod. 1186 v^»a^t.
PHILOLOOIA. 57
LXXXII, (Cod. 1136 Warn.)
Pars ejusdem operis, iuitium scilicet, 43 folia. Hoc Codice
usus est Tboluck, qui aliquot hujus Lexici locos edidit in libro
c t Die speculative 1 rinitaislehre des spateren Orients, p. 13—
22, 28 sq.
LXXXTII. (Cod.. 908 (10) fol. 62— 69).
Poema de vocibus technicis in scientia iraditionaria usitatis,
^tOJ* v LsJ! x % -iLJj£ '8wX**a3., ut ait ac-Qafadf apud al-Makkart
I, p. \}1, auctore Schihab-ad-din Abu-'l-Abbas Abmed ibn-Farah
{&-») al-Ischblit (625— 699), Commentario illustratum a Schams-
ad-din Abu-Abdallah Mohammed ibn-Abd-al-Hadf al-Moqaddasf.
Poema cum Commentario Izz-ad-dini Abu-Abdallah Ibn-al-Djam&'a
anno 1885 edidit P. Risch qui in notis nostrum quoque Commen-
tarium reeepit. In praefatione de Codicibus quibus ubub est exposuit.
Codex anni mota caret.
Emtus anno 1865 Londini e Catalogo Bernardi Quaritch (Catal. p. 38, n. 762).
LXXXIV. (Cod. 667 Warn.)
v °-
oUjju auctore Alt ibn-Mohammed al-Djordjdni (f 816). Jam
ter editum est hoc opus de vocibus technicis in Oriente, scil.
^Constant. 1837, Cahirae 1866, turn Lips. 1845 a Fliigel.
LXXXV. (Cod. 714 Warn.)
Alteram exemplar, anno 998 exaratum.
LXXXVI. (Cod. 937 (2) Warn. fol. 12-107).
Tertium exemplar, exaratum et collatum anno 1054.
Cat. I. 8
58 PHILOLOGIA.
LXXXYII. (Cod. 672 Warn.)
Q».uartum exemplar sine annj nota.
Alia ezeinpi. : Paris, 31 (apud Fiiigel, Wien. Jahrb.. 92): (\e.
altero Park,, et de duobus aliis quibue usue eci Codd.. agit de
Sacy (Notices et Extr., X, p, ? so.; &L Cafcal. Bib*!, de Sacy I8G
et 187); Mus. Brit. 476, 4^9, 1012, 13GB; Bodi. (Nio.) 230(1).
Caes. Vind. 1905 (Exc.) ; Berol. (Sprenger) 987, 988; Monac. 657.
658, 659 (1); E»our. (Derenb.) 607; Constant. (Kdpnilii Cat. p. VI"!)
669, 670, 671, 672; Caes. Petrop. 228 (1).
LXXXYIII. (Cod. 1437 Testa).
^v-aLiLit auctore al-Firuzabddi (f 817). Hie notissimi Lexici
Codex septem priores paginas offert nitidissime exaratas , sed inde
a p. 8 minus nitida scriptura alius est librarii, et chartae quoque
species differt. In subscription commemoratur annus 999. In fine
libri exstat brevis yita auctoris.
LXXXIX. (Cod. 37 001.)
Alterum exemplar, iam fuse ab Hamakero (Spec. Catal., p. 177)
descriptum, et anno 1050 exaratum.
XC. (Cod. 375 Warn.)
Tertium exemplar, ibidem ab Hamakero deBcriptum, sed Bine
aetatis nota.
XCI. (Cod. 1581).
Quartum exemplar, haud ineleganter exaratum.
Emtum ex Bibl. Palmiana (Caial. Palm. \>. 188, n. 18).
Alia exempl. : Acad. Reg. Neerl. 33 ; cf. Scheidii Catal. p. 88 ,
n. 7 et 8; Paris. 1240—1244, (S. Germain des Pr<5s) 197, 198;
Bodl (Uri) n. 1051, 1052, 1056, 1059, 1073, 1078, 1081, 1082,
PEILOLOGIA. f>e
1085, 1088, 1091, (1114), 1119, 1120, 1121, 1122, 1147, (HiooH)
n. 203, 204 (1), (212), 353; Doct. Lee n. 88; Tippoo, p. J 34, n, 22
et primum volumen versionis Persicae n. 23; Goth, n„ 394, 395,
396, 397; Berol. (fol. 50 et 51, 2 expl.), (Sprenger) 950,' 951,'
(Landberg) 83, 193 (K-u&Ls*); Caes. Vitid. (Rzew. a. 120); Havn.'
198; Mas. Asiat. Petr. (3 expl.); Caes. Petrop. 217, 218 ; R.moi
(Mus. As.) 153, 154; Moacov. (cf. DorpaL Jahrbileher, III, p. 25.1);
Ambros. n. 98; Palat. n. 330; Bibl. Magliabecchiana (ap. Immo^
Lett. VI, p. 4); Vatic, n. 324, 325, 326, 327, 328, 329, 830, 88 1
391, 392, 397; Escur. (Derenb.) 587—595; Algor. p. 9 (2 ezpl.);
SoQiet. Asiat. Calcutt. p. fl (in eadem Bibl ,(p.~ W) eat ^ 1
u-j-«UJ! t dA^s> auctore qddhio Isa ibn-Abd-ar-Eahlm). Compen-
dium est in Bibl. Athenaei Daventriensis.
Ceterum cf. Pertschf Cat. Goth, ad num. 395.
XCII. (Cod. 928 Warn.)
»«».<« >
.. ,. ij«Ut..^.L> auotore (ut patet ex H. EhaL, nam in nostro Cod.
hand magis quamin Bodl. ejus nomen additum est) as-sajjid
Mohammed ibn-as-sajjid Hasan ibn-as-sajjid Alt, qui hoc Lexicon
Bcripsit Adrianopoli anno 854 et circa annum 866 diem supre-
mum obiit.
H. Khal. et Pusey (p. 608) jam satis fuse de hoc Lexico
egerunt »). Nitidum nostrum et satis antiquum exemplar non men*
sis sed anni nota caret. Aliud exstat in Bibl. Bodl. (Uri) 107L
2CIII. (Cod. 644, Warn. fol. 39—43).
Explicate, Arabice scripta, paucarum vocum Arabicarum ab \
i ncipientium , vel perparvum fragmentum ampli Lexici Arabic!,.
1) Versio Fltigeliana (U, 672) yerborum J^l Q \ U/ '&>) ^ (udditur
« Jw» (in Codd. L. et B. 5 ^^J) corrigecda est; recte haeo verba vcrtit Pusey.
Apud huno corrigatur ex version Flugeliana monatrum iotud Ijjjw £»Q}. t urbs
iBta Idrit. Caeterum nee in noetro Codice, nee in Bodl., do Jt^L^Jt aerwo est, da
quo H, Khal, mentionem injecit.
(SO PHir.or.oGU.
cum glossis marginalibuF., Eat in Godice qui eomplura alia opue-
cula ad divereisBimaB aetatet, partinoniia continet.
XCIV. (Cod., 958 (18) Wain, fol. 62V
&&%<, A^t'I ^j ^jijii-n l; ,i K-La-., auctorc Mollc Lotfi (f 900),
Est tractatuE de disc limine intor voces O^M et X£j!, Post doxo-
logiam tioc modo incipifc: yCAJ! tX=*.Ji yw< v _^ r AJI ^ls A&j . U;
Sunt duae paginae. Codex scriptus est anno 925.
XCV. (Cod. 39 Gol.)
XxJJl *J.£ ^i j^jji auotore asSojuti (f 911) anno 1282 Bulaqi
editus (Brill 53).
Liber divisuB est in 50 £}*-jf , quorum tituli sunt sequentes:
iXs^m ^j^ 3 Ksyt* v l>j' ry«3 «JCj'»,j i}-*^ 1 ' i*r* &9jm 1 L>L»s3t
'd£-M 1 '.L>U*M*jli vi^_A-5»- .^'."■XiJJI ^ K*5»!. XJUiJI cLj'jJI blX^j
.oj^iJIj o.l^Jlj u^jLsJIj ^ww^Ji Lijw ft" jLwJt^ ojw Ksla* If
ijfeill v^iix^ 11 Kij&« II iAj.UI! Mj&a \o J-H^'i i)s«^*i' i&jw If
Vyd' Kiywi 11 oLsJJI v_£-s[$J» a.sjw Ia oUlH J-E>lju Xjjjw Iv
yiXc JwdiJ! p^spjl 8iA»^5 JJ^»' Ksyw 1*1 iwobLw^l JblftJjl teytA F«
XsJJf (j^uLai* *„s_js_» PF JbUJ^I v^— £-£> gyfi KikJJJ .^Jl &. «„ ,* » !.
PHILOLOGIA. 61
'■W1SJI fjj-fl' «lX_P5 c^suil JLiyw rf wJJiJ! Kyw> IT JUj'ii
^jp- q.'O iCslt' _JI X_juj>-I Kav-^ cto^l atX^j -u, jjJI fc-tiii Lylij
JCiitl JaftS- ^! £=>}, 'iAPy yUaJt^ »\jj^i\ Ki.sw f, 'L^Uj L$sjUoJ
OtJj^l Xsywi fl ujIavJ^Jj (jLaJKIj UOI3 sLfw^l *J-JW ffi sLrju^J'j
6? y^xil -b^Lcl Skj^jw 6» sI.«avJ! s
Codex anno 954 exaratus est.
XCVI. (Cod. 347 6 Warn.)
Secundum exemplar, anno 977 exaratum,
XCVII. (Cod. 347 a Warn.
Tertium exemplar, sine anni nota.
Alia exempl.; Berol. (Landberg) 284; Mus. Brit. 535; Canta-
brig. (Preston p. 39) n. 35; Bodl. (Uri) 406; Escur. (Derenb.) 37,
241, 1831; Kopriilu p. W, n. 326; Damasc. Cat. p. v. n. 24;
Cid-Hammouda p. 16; Societ. Asiat. Calcutt. (Catal. p. of);
exemplar possidebat Fresnel.
62 PHILOLOQIA.
XCYIII. (Cod. 474 (38) Warn. fol. 345 v. -361 r.)
qU.-aJ^! „JL-,L>5> (5 qUa^-^S KjLs auefcore codem ae-Sojutt de
quo tractatu Tide H, Khal. IV, 295 '). Continent hae 33 paginae
noinina efc epithota singulorum membrorum corporis humani. Idem
tractatiis ut videfcur continetur Codioe Berol. n. 980 (Sprenger) ubi
aufcem titnlus audit (jLav.3^! *-i^»
XCIX. (Cod. 474 (39) Warn. f. 361 v.— 363 v.)
qaJJI ijj^ ejusdem generis opusculum as-Sojutii de" lacte con-
tinens K^b*, XyLjtX_s»«, 'M^ t\-j|^-s. Quod H. Khal. loco hums
tituli babet v«iLdJi eJo: sine dubio corruptela est.
Alia exemplar. Berol. (Sprenger) 981 ; Monac. 883 (1).
■*. LEXICA ARABICA-PERSICA.
C. (Cod, 592 (1) Warn. fol. 1-59).
Lexicon sine titulo vel nomine auctoris , quod exhibet verba
Arabica Persice explicata. Post bismillam sic 6tatim incipit: v-iL
o
UjUi"i1 ^OjS t^j>~>- j-J «j)l5- 5 qJ«— & jJiJby i»_jL_j^5I v_j (JLw^I
QiXuLs^jj, et omnia quao in hoc primo capite sequuntur vocabula,
sunt similiter infinitiyi 4 ae formae, secundum ultimarum literarum
seriem ordinata, et porro ita, ut primum verba quae perfecta
diountur, turn diversa imperfectorum genera (J»jLa4! , v-J>™>"^i ,
(ja-'sUJi caet.) separatis sectionibus in medio sint posita. Eodem
ordine in secundo capite (sic incipienti: ^j_£jJS yj J^jsraJ! v_jL
1) Pro ^oL«axJ) semper in hoc Cod. ^Luajdt.
PUiLOLoaiA. (>;•;
&^ 0*V ^ ^^ infinitivi 2 ao formae, in tertio 3 tte ., in quarto 8 ae ,
in reliquis reliquarum , cum ti'iliterij turn quadriliteri verbi, for-
marum recensiti sunt, ita ut in ultimo capite (^ j£JL&J*ii wi»
gJ' jjtX^i ^La^a* (^jL.K.lsr.'jd) infinitivi veniant illius formae, quae
quadriliteri verbi 4& dicitur, Auctori ifcaque propositi™ fuisse ap~
paret, ut Persis in conspectum daret explicaretque omnea forums
derivatas verborum Arabicorum } quae linguae usu receptae essent,
Weijers (Orient. I, p. 367 eq.), de boc agens Codice, professus
est se nescire quia iibri auctor esset. Est autem hie Abu-Abdaiiah
al-Hosain ibn-Alf ibnAhmed az-Zauzani (f 486). Operis tifculus
in sequente Codice in fronts adscriptus est, nempe ^UaJ! i_jltf\
Non integrum autem hoc possidemus sed tantum partem II inde
a oapite VII in descriptions Fleischeri Oodicie Lips. I. Oodicem
nostrum re vera az-Zauzanii opus continere jam vidit Pertsch,
Oat. (3-oth. ad num. 399 (ann. 3).
Codes exaratus est anno 725.
CI. (Cod. 647 Warn.)
Ejusdem libri eadem pars nempe a cap. VII ad finem capitis
XV. Partem majorem capitis XIV et totum caput XV recentior
manus supplevit.
Codex anni nota caret.
Alia exemplaria jam enumeravit Pertsch 1.1. quibus add.: Mus.
Brit. (Pers.) p. 505 (2 exempl.); Kopriilii p. m n. 697.
.OIL. (Cod. 926 Warn.)
*- & pH 3 3 o 3
KsJJS ^JLmO auotore Abu-Abdallah al-Hosaiii ibn-Ibrahfm ibn-
Ahmed an-Natanzi( L ^lIj»AJt) > cognominatus Dzu-'l-bajdnaini, ut
legitur in titulo et in praefatione nostri Codicis, sive Dgu-'l4isd-
naini l ), ut habet as-Sojutf. Sententia eodem redit; significat enim
1) In margine articuli al-Kiftti miaio scriptum est y\»„jL«i*dJt ^3, unde igitur
patet, hoc nomine vulgo auctorem appellnri.
64 PHILOLOGIA.
hoe cognomen utriusque linguae peritus^ Arabicae nempe et Per*
sxcae. Obiifc mense Pjomaclae II ae anni 499, Tel secundum Ibn-
Bjama'am (i.A^,,^ q_j') , 'quern laudai as-Sojuti, et al-Eaftiuns
(Ms. (ibi) , menue Aiokamum anni 49V J ).
Explicate voluit aueior voces quae ocouiTunf in scrip tis xioii-
aullii; classioib. Air, enim in Praefatione; X^JtiW ,*;Cwi> LXg.s lXk,><,
,!*>.« JUS *Jl!t vjbLT ..*. 80..U1 B...3UI «Ju^! Kl.^4! id^il
KiaAvlplj «jijli,y^i 5 cyl-AjtiiilS sU>*]>! oLstUa/St, luXa »]i\ <iwAa j>— «r~H
Km/L^6 SU(cj*^5 t _5>XXX-e ) (^g^X^J'j ^cLiail^ yCi'J^ i'^.5-3^s lil*/*"^
^-sUxJJf ^ws^U^ .«jj*J! tXjUaJiJ^ l$y^ s . Opus divisum est in 28
libros, ratione habita nuineri lifcerarum quae mansionibus lunae
respondent. Singuli Kbri 12 capita continent, ratione habita nu-
ineri mensium anni et duodecim Zodiaci signorum.
Xpsi Lexico praemissa est Introductio, in hoc' Codice 926 pa-
ginas 41, in Codice 969(1), de quo mox, paginas 36 implens,
in qua auctor agit de conjugatione verboruin, et ilia verba enu-
merat quae simul transitiva suut et intransitiva , substantiva quae
peculiarem feniimni i'prmam non habent at tamen feininina sunt,
ilia quae turn masculina sunt tum feininina caet. Sequitur ipsum
Lexicon alphabetico ordine dispositum (ratione habita primae li-
terae vocis ? non ultimae) , in quo voces Arabicae. aut aliis Arabicis
aut Persicis explicantur.
Codex anni nota caret.
1) Alius fuit an-Natanzf scilicet Abu-'l-Fath Mohammed ibn-Ali, qui anno .497
obiit secundum Jaqut IV, vll* 1 . Hie erat nepos et disoipulus nostri auctoris; ait
enim as-Sojutt: *^^U' q-J ^^e ^-_»j \X*£? .2J.ftil ._jjl *>kujw &JLc ^j.
\j$LJ*JaX}i sed oollatis testimoniis supra laudatiB probabiliter Jlqut male de nepote
retulit quod valet de patruo.
2) ^jftJ) i^wCJa e Cod. seq. inserui.
PHILOLOUU. 6£i
CIII. (Cod. 969 (i) Warn. fol. 4—191).
Idem opus. In fine introductionis hie locua oil'ertur qui in
praecedenti Codice non invenitur: - 1 ) *.*o^L:&- ' ^"iUi i_jU£j *JO,,-wc,
*\juj «Jw« iA-j bi l_f, &_/o'uaAS>l 5 ' (_ juslXsw js^Li'i; Obw . Jo&i J^ (j r ,
U rfJ-wlj '_^aJIj _^p*JI ^jxi 1-£-aS U JwjIs^ ' ^raas J./oi.j q^) ljj»>
Etiam hie Codex anni nota caret.
CIV. (Cod. 436 Warn.)
Idem opus. Desideratur hie introductio, 8ed in fine est ap-
pendix , cui praemissa sunt verba : J, cj,A_s>3 dy^i^ ^Jj.-J »Ju£>
vi^otf 1%'ii \_jLcJjL c^JL^Ls «a*j«x* «^> .y> ^ 5 wilxJjl \\-$> j^£>-\
&j vJLdj' , dum in fine libri legitur : &s> — Xiili .yCjwJ 1 w>UXj' j^ 1
ipJI *-JI & jUsail ttJ>LjJS. Haec igitur appendix partim eadem con
tinet atque Introduotio in duobus Codicibus de quibue dixiraua
(nempe enumerationem verborum quae simul transitiva sunt et
intransitiva) , partim plane diversa (de particulie, nominibus eigno-
rum Zodiaci, mensium oaei).
Differt praeterea hie Codex a praecedentibus eo quod ipsa vo-
cabulorum explicatio hie nonnullis aucta est. Probabile igitur
1) Off H. Khal. V, 81.
Cat. 1.
00 PHIL0L0GIA.
sat non hie habere ediiionem diversam ab ilia quam Ootid. 926 ot
i:H.)Li OiUu'Ulll..
Gct-ipkiG eat liic Codex anno 601.
Alia hujuB operie exemp'iaria exstant in Bibl. Paric. 1258 o'l,
Upaai. 10(2). Postremus Codex, ut patot ex: iis quae Tornberg
(qui male auetorie nomen pronuntiavifc el-Narhnazi) de eo monuii.
conhirji- cum Introduotionera quam otferunt Codd. noufcri 926 f.v
969, turn iilam appendicis partem quam solus Codex 436 exkibet,
CV. (Cod. 938 Warn.)
_B6.o
^/iLv^l j^.5 ^A.v.J] auetore Ahmed ibn-Mohammed al-Maid&ni
(t 518).
Hoc Lexicon in qu&tuor partes distributum est, quarum prima
agit de iis quae ad legem pertinent, secunda de rebus animatis,
lertia de coelostibus , quarta de terrestribus. Ad quatuor illas
partes , quarum singulae rursus in plurimas sectiones divisae sunt,
al»Maidant nomina retulit Arabica, ab ipso Persice explicata. In
fine auctor narrat se hoc opus absolyisse die 14° mensis Ramadhan
anni 497. Cf. Weijers in Orient, X, .p. 368 sq.
Codex noster anni nota caret, quandoquidem ultima ejus pa-
gina longe recentiori manu scripta est quam reliquae. Alia exem-
■plaria: Paris. 1334; Lond., Ind. Off. ,1027 (8) et 997 fragm.; Es-
cur, (Derenb.) 601; Mus. Asiafc. Petr.; Constant. Kopriilu 1543,
1544, 1545. Etiam Scheidius (Scheidii Catal. n. 10, p. 88) et de
Sacy (Catal. Bibl. de Sacy n. 136) hujus libri exemplar poBsidebant.
CVI (Cod. 802 (2) Warn. fol. 16 t.— 80 r.)
Hoc Codice, qui titulo, nomine auctoris et praefatione caret,
continetur explicatio quorumdam vocabulorum Arabicorum quae
obvia sunt in al-Maidani ^L/i! j ^LJI. Incipit ita: J»_*-il
PHILOLOGIA. 67
Exafatus est Codex anno 692.
CVII, (Cod. 802 (3) Warn. fol. 80 v.— 87).
> - -
KiL^I auctore incerto, qui nonnulla vocabula, ab al~Maidanio
s
in ^LwS) j ^^Lwj! non satis perspicue explicata, tironum in
gratiam lucidius interpretari voluit: quod propositum exsequens
diversas libri partes et sectiones porcurrit, et e singulis pauca
nomina desumta fflustravit. Vid. Weijers in Orient I, p. 371 sq.
ubi libelli praefatio edita est. Aeque ac praecedens exaratus est
anno 692.
CVIII. (Cod. 592 (2) Warn. fol. 60 v.— 151).
Sine titulo vel nomine auctoris. Notum est Abu-Sa c d Sa'idum
(f 539), filium Ahmedis al-Maidanii, opus composuisse cui titulus
est aU-w^l ^ .^^4^*,% In brevius nempe contraxit ille opus pa-
tris ») cui titulus est ^L^i & ^LJI. Ex nostri libri praefa-
tione patet, hujus auctori propositum fuisse ut ex al-Maidanii
opere, maximam utilissimamque vocabulorum copiam exhibente,
ipse, ordine plane mutato, Lexicon conficeret, in quo singula
ilia ad literarum seriem disposita essent. Et hao quidem in re
eandem normam ac al-Djauhari et al-Firuzabadi in suis Lexicis,
secutus est, unicuique vero vocabulo earn interpretationem Per-
sicam quam in nl-Maidanii opere invenerat, adjunxit. Lexicon
quidem ipsum in nostro Cod. integrum offertur, sed in ultima
1) WefleraiuB (Orient. I, p. 370, 373) cum Herbeloto pntavit opng patris a
filio c«c/*m fuiBse; Bed legimuo apud asSojutkm, in Titi* Grammaliconm (in v.
68
PH1L0L0QIA.
ejus pagina, ejusdem librarii manu, nova sectio mebotttur, sic
inscripta: Uc<i" . ^i ,j j.lAJ!* Lpy'o ^1 K-^Liiji ; £ .., ; J1 ^ j.,^
L<r yoU-j2 ! ,5 ^ouaJ', qua tamen ad dimidiam tantun; iu-,ginaiL iliam
procedit, ibique abrupte ■desinit, nulla porro linrari.i ri/bscripiaoiie
eubjuncta. Ista sectio Tevera in m-Sdmt invenitur. ii;-,er praefa-
tioneirt et capitum elenehum. at collate Cod, nostro S'-Jfc, in quo
quinque integras paginas (3—8) comp'let, apparct hie tan rum pu-
ticulam ejus exstare, quae in Cod. 938 nondum unam paginam
efficit. A librario banc ultimam paginam additarr putavit V r eijerti.
Dubium vero est utrura hie liber derivatus sit ex patris an
ex filii opere, quandoquidein in ejus praefatione liber filii^ al-Asmd,
tribuatur Ahmedi i. e. patri. Of. Weijers in Orient. 1", p. 368 eqq.
Codex Bcriptus est anno 725.
CTX. (Cod. 2104 = Amin 383).
~E
v-h^l JL^lXJu. auetore az-Zamakhschart (f 538). Opus notissi-
mum post editionem Wetzstein.
Hie Codex opus integrum eontinet et bene exaratus est anno
H. 827. "Versio persica rubro adscripta est et in margine plura
glossemata leguntur.
CX. (Cod. 363 (1) Warn, fol, 1-101).
Secunda pars ejusdem operis quae inscribitur "-^c JL'xjI- St_xJ
nempe ea quae de verbis agit (ed. Wetzstein p. a1— VaI). In hoe
autera Codice nusquam auctoris nomen indicatum est. Cf. Weijers,
Orient. I, p. 364 et seqq.
Exaratus est Codex anno 852.
Alia exemplaria: faris. 1256 (1); Mus. Brit. Cat. Pers. p. 505;
Bodl. (Uri) 1083, 1094, 1127 (1), 1161 (pars. II), 99 (3). (Nic.)
225, 231 (1) pars II; Lips. 2; Berol. 57 fol. '77, 78 et 79 in
quarto; Petrop. 213; Upsal. 13; Bonon. 371; Constantinop. (K6-
prulu) Cat. p. ff*t n. 698. Codicem quoque possidebat Wetzstein.
De versionibus Turcicis vide infra inter Lexica Arabica Turcica.
PHILOLOGIA. 69
CXI. (Cod. 1007 a et b Warn.)
> . *
^y^ 1 J ) auctore Abu-'l-Fadkl Mohammed ibn-Khalid , qui vulgo
al-Djamdl (Djamal-ad-dhi) al-Qoraschl dicii-ui , qui himc libvum
absolvit anno 681 ut legitur in nommllis exemplaiibus teste Rieu ,
Cat. Pers. Mus. Brit, p. 507.
Kamii in praefatione se din atuduisue ut librum , quern Bumnde
laudibuB effort, al-Djauharii (Jihdh, aut emeret aut describeret.
Inveuifc tandem optimum, quatuor spissis voluminibus comstans
exemplar in Bibl. Academiae (^*,4I ^JbyJ JLa^LiaJt iU^Odl)
urbie Kaschgar ( r i^). Exeerpsit illud, omittens plerosque, poe-
tarum locos qui ab al-Djauhario laudabantur, et interpretation!
Arabicae Persicam subBtituit.
Sunt duo volumina formae quadratae minoria. Undeoim ultimae
posterioris voluminis paginae continent appeudicem ab al-Djamal
al-Qoraschi confectam de ^Wl 3 V&W ^U\ ^ jc^J| ^^|
Codex anno 931 scriptus est. Alia exempt. : Mub. Brit. 1007,
1008, Cat. Pers. p. 507; Ind. Off. 1015, 1016, 1017, 1018, 1019,
1020, 1021, 1022; Bodl. (Uri) 1115 et (Ouseley) 388; (Tippoo,
p. 133, n. 17); Societ. Asiat. Calcutt. p. n '(is exempl.). Of. Berol.
(Wetzstein) 68. Liber editus est Calcuttae (1812-1815) s ), litho-
graph. Lucknow a. H. 1289.
CXIL (Cod. 1664(2) fol. 167-204),
L^a v Uu. Lexicon Arabico-Persicum nietrioe oompobiium,
1) In Praef. legitur:
2) Rariesima est haec editio in Europa; at possidet earn Bibliolheca >>t»tra ex
cibl, Sac^ana coeratam.
70 PHILOLOGIA.
auctore Abu-Nacr al-Faranl qui ut paiet ex E. Kiia'i. VI, 346
vixit ante Djordjani, qui anno 816 niortuut: est. Of. Rieu, Pcrs.
Ms, p. 504.
Codex nitide -scriptus Bine anni nota,
Emtus e bibliotheoa van Voorst {Gated, p, b' n. 86).
CXIII. (Cod. 1678 (2) fol. 139—181).
Alterum exemplar anni 1059.
Codex itidem emtus e bibliotbeea van Voorst (Catal. p. C n. 43),
Alia exemplaria in quavis fere bibliotbeea reperiuntur. Anno
1819 Calcuttae typis impressum est opusculum et deinde saepius
repetitum.
CXIV. (Cod. 469 Warn.)
^U>yJ! , Lexicon Arabic o-Persicum, auctore Alt ibn-Nocrat - 1 )
ibn-Dawud, qui bunc librum scripsit anno 843 8 ).
»Arabica vocabula non stirpium ratione habita sed literarum
quibuB quodque constat, in medio sunt posita. Hunc autem or-
dinem in iis collocandis auctor observavit, ut literarum seriem
persequens et vocabula secundum primam ipsorum literam dispo-
nens, singularum tamen literarum vocabula in tres sectiones dis-
tribuerit, quarum in prima ea tradidit quorum prima litera cum
vocali Fathd, in altera quorum baec cum Casrd, in ultima quo-
rum baec cum Dhammd pronuntiatur." Weijers (Orient. I, p. 366)
Sunt duo tomi uno spisso volumine compacti.
Codex Bcriptus est anno 886. Aliud exemplar adest in fiibl.
Bodl. (Uri) n. 1050,
1) Ita in Cod. antographo (v. ann. 2), Cod. Bodl. 'a.eo. Uri p. 227 et H. KKal.
II, 277. Cod. noster habet Nacrallah.
2) Aetatem definire potui inspecto alio Codice ejusdem libri autographo , qaem
possidet domue Brill, in quo hie annus raerooratur.
PHILOLOGIA. 71
CXV. (Cod. 1665).
5i.«ifl jJ.,5 lexicon Arabico-Porsicum , auctore Mohammed ibn-
Abd-al-Khaliq ibn Ma'ruf, qui nono saeculo vixit. Cf, H. Khal.
V, 256 seqq. Cat. Mas. Or. Potropol. p. 202 seqq. Lithographioe
in Persia editum est anno Hidjr. 1283.
Codex anno 985 nitide exaratus olim fuit e libris Hadriani
Relandi.
Alia exempl.; Mus. Brit. (Cat. Pers, p. 507) 3 exempl.;Monac.
(Pen.) 292, 293, 294; Paris. 1248, 1249, 1257; Vatic. 23;Petrop.
223, 224.
Codex anno 1860 emtus est e bibliotheca van Voorst (Cat. n. 37).
CXYI. (Cod. 500(1) Warn. fol. 1-172).
4W^i 'is>-ynA incerto auctore , sed qui scripsit regnante Ba-
jeztdo filio Mohammed-Khani , et quidem anno 871 vel 872 ut
patet ex ipso titulo qui simul continet g*-jj,b' 2 ). Praefationi ara-
bicae adjecta est versio Persica interlinearis quae ita incipit:
gJI oliUL OLlaUl O.T oLJJL M oLkJ y, ^t. Ait ibi auctor
se hausisse ex al-Djauharti af-Qihdh, Ibn-Doraidi al-Djamharah ,
(Ibno-'l-Farisi) Modjmil al-loghati, aliisque operibus. IpBum opus
continet Lexicon Arabicum, alphabetice dispositum, ratione habita
primae literae vocis, non vero stirpium, et Persioe explicatum.
Codex noster anni nota caret. Alia exemplar, exstant in Bibl.
Bodl. (Uri) 1135; Paris 1255.
CXYII. (Cod. 836 Warn.)
Glossarium Arabico-Persicum sine titulo et nomine auctoris 8 )
quod incipit: (sine dubio addendum est <A>) £ '(jX**^ u&jUm.
1) 40 + 90 + 200 + 8 + 400 + 1 + 30 + 1 + 60 + 40 + 1 = 871 Tel si ad-
ditur s. = J 872.
2) Aetas ejus est ante annum 947 quum apographon Vindobonense hoc anno exa-
ratum sit.
72 philolocua.
,8t(p<) '■■'■->' fSuP oij i^vJuib- ii)l,L>! ,0 o«,iic 20 IjjIlX.s*' ^.w'w-ijt,
ujoi , .,.*,.- J oL.™^» c^.-ii-o *.-/-i' c>^i->' A 'Delude, absolute
doxologk, operi sic praefatur anonymus auctor; ^-J yX-z—i ^
tOl^J Li^P wit.,.-" 3 - V-AXJ'J ..J /t-^i CV J j«) -Sai^j' r J C*w*»^!*w( -„•&'££?
civwiJ! oldi ijo^ , *-*.J>7 s °" *^ °/ ^^ ^Uac* S,oLJ£ J-J^ Ojj=>-_5
v^AaJb Jib I *1JI 5 py,^*}. Significations Turcicae tantum in duobus
prioribus paginis a lectore qucdam adscriptae sunt.
Codex anni nota caret.
Alia exemplaria: Caes. Vindob. 119, 120 (1).
CXVIII. (Cod. 1648).
> > i y - - o >
oL_*_J *— «L:> sive oliJJ! ..^i^U* , lexicon Arabico-Persicum ,
auctore Abd-ar-Raschid ibn-Abd-al-Q-hafur al-Hasani al-Madani at-
Tatawi (Codex tJw-J^..-.* (sic) ^-a_aJ^ bLol ^A-^JI), qui hoc
secundum literas primas et ultimas verborum alpbabetice dispo-
suit, nulla vero radicum ratione habita. Dedicavit librum suum
principi Abu-'l-Motzaffar Sckihab- ad-din Mohammed Schdh Djihdn
qui regnavit a 1U37 ad 1068 (obiit 1076). Fontes quibus usus
est et annum quo opus absolvit, indicat auctor in chronogrammate
ad calcem libri (w_»lX6l ^o^Lj ^ &si^*j) :
L ^i'! qLp* \Jr1p> ;l$ ob»- ;\ j^— g— w iX-j_a_J J_r'l a-XiL
PHILOLOOIA. 73
Quod si recte intelligo, est (40 + 50 + 400 + 600 + 2) —
(2 + 4 + 10 + 30) = 1046.
Alia exemplaria in Bibl. TippooSultan n. 25 (p. 135), sub
titulo olilil ^.i^; Ouseley 386; Mus. Brit. (Cat. Pers. p. 510)
3 exempl. Editum est Calouttae anno 1808, 1816 a J. H. Taylor
sub titulo oL-AJJI v^^j 1836. Bis Lucknow et semel Bombay
typis impressum.
Eratus anno 1860 e bibliotheca Van VoorBt {Cat. n. 14).
c. LEXICA ARABICA-TUECICA.
CXIX. (Cod. 716 Warn.)
^ > .it)
L^uaJ! qU^^j". Interpretatio Turcica Lexici al-Djauharii, ab
ilia quam Wanquli scripsit diversa. Adhibuit interpres Turca alia
quoque Lexica et common tarios nonnullos in Traditiones. Diver-
sum est hoc opus a ^.L-ssua-Jl qLs^j de quo loquitur H. Khal.
(IV, p. 96), nam in nostri Codicis praefatione de _LsUaJ)~ JoJixLc
sermo non est. Doxologia Arabica incipit hoc inodo: *W Jy_*_il
et praefatio Turcica: jjA ^ &Lyi pbk-l a Jxjo *jic io" JJ&
|J*J5 «£-?} **Uj' ,_^XrJ V-Jj-E QlAJl>l jr) ^j ^«A/U 5 I ; tj> AJjjjl
Eitidus hie Codex scriptus est anno 969. Alius est in Bibl.
Bodl. (Uri) n. 1155.
Codices versionis turcioae Loghat-i-Wanquli dictae et jam-sae-
pius C. Poli editae reperiuntur in Bibl. Dreed. 364, 365 (pro
parte); Lips. 5.
Cat. I. 10
74
PHSXOI.OGIA.
CXZ. God, 841 (I) Warn. fol. 1—79).
iwi-).M t lL*_il give Becuodft operie az-Zamdkhschart cui tiudus
V"' ^^ pars quae de verbie ftg it turcice explicit.
Examine est Ooc.es: anno 9(50.
Etiam in Codd. Pari,, 281& et (Pers.) 192 (?) verba Arabioa
verms .'ureicis explicate. Turcica versio tofciu, opens tituium
ierens: v ^i j^jJu K*^y ^ ^1 ^1 oontinefcur Cod. Vindob.
n« 86 (olim .Hainzneri 16).
CXXI. (Ood, 237 Seal.)
K*UI ofey. Nomen auctoris libri ignoramus; Bed liber scriptus
est inter annum 796 et 939 »). Continet ingentem numerum yo-
cabulorum Arabicorum, ex al-Djauharii et al-Firusabadii operibus
desumtorum, partim quidem eodem ordine qui in bis Lexicis ob-
servatus est (nempe ut non primae sed ultimae vocis literae prin-
cipalis ratio sit habita), partim vero etiam plane diverso (nempe
ut, Turcarum in usum, vocabula non secundum stirpes, sed se-
cundum ultimam ipsorum literam, digesta sint: feminina igitar in
.«- cadentm, sub litera ,, et relatiya nomina sub litera ^ notata
sunt). Singulis inter Versus addita est interpretatio Turcica. Cf.
Weijers Orient. I, p. 362—364.
Codex noster (797 pp.) anno 955 scriptus est.
Alia exemplaria: Paris. 1247, 1264, 1337, 1338, (S. Germain
des Pres) 388, 414, 486; Bodl. (Uri) 1130, 1142; Caes. Vind. 113;
Acad. Or. Vind. 14; Upsal. 16, 17; Ambros. 104; Palat. 395
Bonon. 376. Vide etiam Catal. Bibl. Scheidii p. 88 n. 11, e t
])Tornberg in Catal. Bto. Vptal (p. U) 8tatuit( BUctorem ^ Zain . ad . dfn
H SJ d "'b ^ '? hTht> qUl ° bilt "" 78L ^ »» - "nit
H. Kha Cod, w b,„ { sed est interpolator annotatio prorsus falsa; nam din est T
q S/T"'! ™"^ '' P - 863) re ° ti8Sime ° b8em ^ '«•» «* em p r e ti^
.ad-dm me at-Trtmi defunotus esse hgitur, ipeum al-IWbMii opua/quod Z
...« al-Djaaharii Lexico fens est libri X*|tf ob>, DO ndum in pablieam luce ffi
phhjOlogia. 75
Catal. Bibl. de Sacy n. 139. Yerosimiliter buncce librum etiam
offert Cod. Bibl. Escur. n. 601; boe certe ex initio efc fine, a
Casirio descriptis, efficiendum Tidetur; sed in boc exemplo, ut in
aliis, praefatio deest. Cf. Derenbourg ad num. 604.
CXXII. (Cod. 412 (2) Warn, fob 152 v.— 160).
Parvum Glossarium (17 pp.) continens explicationcin Turcicam
vocum quarumdam Arabicarum, quae in libris de jurisprudents.
occurrunt. Titulum gerit: Jkll a yL* ^ Ls-ySUw* oLrUI ud£>,
et sic incipit: a $\ 0*0 vJjuJuJ (melius oUj-j) JUj ,W
vjOs. Finis est: j^J, JwJ oIJjJd ( x eJLjj. Omnes yocales
additae sunt.
Exaratus est bic Codex anno 891, ut patet ex subscription
prioris partiB. Aliud exemplar Caes. Vindob. n. 105.
CXXIII. (Cod. 461 Warn.)
, £,2
yh*^ <3f^' Lexicon Arabico-Turcicum auctore Moclih-ad-din
Moctafa ibn-Scbanis-ad-din ex Kara-Hicar, Tulgo Ahhterl, qui
vixit tempore sultani Solaiman-Khani. Opus, uti notuin, Constan-
tinopoli anno 1242 (1827) editum est.
Codex scriptus est anno 987.
CXXIV. (Cod. 1435 Testa).
Idem opus. Hie Codex scriptus est anno 1029.
Alii oodd.: Puric. 1260-12G3, (Pers.) 198, (S. Germain des
Pres) 200; Bodl. (Uri) 1053, 1058, 1063, 1129, 1132, 1137; Berol.
(fol. 51, ex Codice nostro CLXIII descriptus); Dresd. 127,(417);
Monac. 780, 781; Caes. Vindob. 114, 115; Upaal. 18; Caes. Pe-
1) Obiter observe verbum <±A$> in Freytagii Lexicon desiderari.
76 PHILOLOGIA.
trop. 219; Mus. Asiat. Petr.; Ainbros. 102^ Bonon. 875 ; Constant.
Kopriil. Cat. p. t l 1i n. 811. p. m n. 656.
CXXV. (Cod. 2103 = Amln 382).
G-iossarium Arabioo-Turcicum sine ulla praefatione et slue no-
mine auctoris. Exstat quidem in involucre libri titulus ,«_^l™>
oLsJJ!. sed nullum indicium est in Codice revera opus boc titulo
insignitum fuisse. Vocabula Arabica alphabetice disposita sunt
eodem modo quo in nostris lexieis mos obtinet sed ordo npn
stricte observatur. Prima sunt: wXl^ jT .J ^6'), ultima: jj;J>«rfJ
Codex anni nota caret sed non male exaratus est.
CXXVI. (Cod. 500 (3) Warn. fol. 176-220).
Glossarium Arabico-Turcicum , ordine alpbabetico , radicum non
habita ratione dispositum, cui in subscriptione titulus tribuitur
^aX^UJ! J^\*al\. Ineipit ita : ^ { jjs?3 UUI q^ tJl. Nomen
auctoris non additum est.
CXXVII. (Cod. 500 (4) Warn. fol. 220 v.— 233 v.)
Simile Glossarium Arabico-Turcicum , sed minoris ambitus quam
praecedens. Nullibi iibri auctorisve nomen comparet. Post bis-
o_. coo o .
millam ineipit ita: ^XJu qJ^JJLSxc cbJI ^jS§\ ^L,.
CXXVHI. (Cod. 857 Warn.)
Eraendata et aucta editio poematis memorialis, .JLejl iJCwJ X*i
dicti, et ab Abd-al-Latifo , filio Firiscbtae, in usum nepotis sui,
Abd-ar-Rahman , conscripti. Titulus w^*^ non ab auctore, sed
THILOLOGIA. 77
ab editionis curatore profectus est. Sunt 27 carmina vel capita.
Sex quae restant (28—33) sunt additamenta ad editionem alteram.
Codex exaratus est anno 1035.
Alia exemplar.: Bodl. 105 (2) p. 291; Paris. (St. Germain dee
Pres) 637; Gotha (Turc.) 36, 37, 36 (1) ; Dresd. 197 (2), 250 (Turc),
271; Caes. Vindob. 109—112; Acad. Or. Yind. n. 16; Monac.
788, 897 (1); Constant. Kopriil. Cat. HI n. 318 , p. tH n. 694,
CXXIX, (Cod. 1561 Testa).
/OLiw^i jL«J !m^« auctore Schaikh-Molla Mohammed al-Antabi
i. e. oriundus ex v_jb" (■%&. Est commentarius Arabicus, intermixtis
explicationibus Turcicis, in opus praecedens. Codex anno 1086
scriptus est.
Aliud exemplar hujus commentarii in catalogis non describitur.
CXXX. (Cod. 1099).
oLJlDI ;Py>> glossarium Arabico-Turcicum in usum scholarum
metrice compositum ad normam Ibn-Firischtae et Schahidii opera.
Descripsit Fliigel in Catal. Codd. Yindob. I, p. 121 sub n. 117;
ibi dictis addatur capitum numerum esse 61. Codex noster anno
1120 bene scriptus est in urbe »-*—<)' (Smyrna). De origine nihil
annotatum est.
d. GLOSSARIUM LATINO-ARABICUM.
CXXXI. (Cod. 231 Seal.)
Yooes Latinae charactere Longobardico , voces Arabioae cha-
racter Africano, sed omnes eadem manu, exaratae sunt. Hie
Codex , ut versus fifiem legitur , primum fuit Q-uilielmi Postelli ,
'& PHILOLOGIA.
a quo eum Rapheleng-iue aooepit. Libro uui cunt cum Boaliger
ad Thesaurmn Linguae Arabicae (vid. infra) eomponendum , turn
Raphelengius. cuius Lexicon AraUcum' anno 1613 Leidae prodiii.
In hujus libri Praefatione affirmat Raphelengius , hoc Gloe&arium
»ante annoe ocimgontoe plus minus deacriptum fuisBe'!; Scaliger
»ante DC plus minus annos seriptum" annotat, set revere oaeoulo
12m<> exaratus ecse videtur Codex, nee inuito anfciquiue videtur
esse .ipsum opuo. Vid. Dozyi praefatio ad ^Supplement aux dicti-
onnaires arabes", p. VIII seq., qui de valore hujus Gloesarii multis
exposuit. Duoange alio ejus Codiee usus -est, qui ubi asservetur,
nondum indagari potuii
Prima Codicis folia lacera sunt. In ejus fine complura occur-
runt. plerumque imperfecta, quae cum GHossario nihil commune
habent , sed eadem scripta sunt manu , in quibus est Epistola
Hieronymi de signo.
e. NOMINA RELATIVE.
CXXXII. (Cod. 334 (3) Warn. p. 241—326).
quern librum Abu-'l-Fadhl Mohammed ibn-Tahir ibn-Alt Hieroso-
lymitanus , vulgo lbn-al-Qaisar&ni diefcus (f 507) , dictavit disci-
pulo suo cui nomen Abu-Nacr Omar ibn-Mohammed al-Laftawani,
qui eum deinceps cuidam suo discipulo dictavit. Librum anno
1865 edidit P. de Jong nostro Codiee usus, apud quern uberiorem
descriptionem cum nostri Cod. turn Berolinensis lector conferat.
CXXXIII. (Cod. 334(4) Warn. p. 327—357).
Appendix ad librum de quo diximus, auctore Abu-Musa Mo-
hammed ibn-abi-Bakr Ispahanenei (f 581), quern de Jong edidit
ad calcem editionis Ibn-al-Qaiearanii p. tlv— Ytf.
*
PHILOLOGIA. 79
CXXXr?. (Cod. 334 (5) Warn. p. 358 ad finem Cod.)
Titulus non a librario sed ab alio huic libello praefixus est:
CT^ ii > - E O - ^ <A_J*i -Jo ,3! JasLsL ^Njy^if jf^Sjj wJu-^UsX)! ,oI^j
gJI qL*Xc — q«^ (J^» e QA«Ji. ^_j! ^jjJ! ^bLc. »V id etur aufcem
haec iescriptio" (sunt verba Hamakeri Spec. Catal. p. 150) » mi-
nus respondere reruni veritati. Neque enim liber iste, quem
Bagdadensis Concionator (f 463) ediderat, sed 6pitome tan turn,
in qua describenda nunc versamur , hunc titulum habuit ; ut facile
intelligi potest ex ipsius Alaeddini praefatiuncula , ubi libellum
se excerpsisse dicit ex duobus Bagdadensis operibus, quorum alteri
jj^^-rjjcil , alteri jCjJLaJ! nomen erat." Compendii autem hujus
auctor Ala-ad-din All ibn-Othman, teste Ibn-Qotluboga, inclaruit
nomine Ibn-al-Torkomdni, obiit anno 750. Addit Hamakerus
haec: sin hoc autem negotio ita versatus est, ut ad quaerentis
facilitatem omnia ex Alphabeti ordine disponeret: singularem au-
tem literarum tractationem tribus paragraphis absolveret. In prima
agitur de illis, qui suo nomine differunt, parentis appellatione
consentiunt: in secunda autem illi inter se componuntur, qui non
suo sed parentis nomine a se invicem distinguuntur: in tertia,
qui utrumque diversum habent. Additur in fine dissertatiuncula
de yiris, qui cognomine ab jj\ incipiente dignoscuntur. Institutum
auctoris hoc est, ut confusioni medeatur, quae in Codd. ex ob-
scurius, omissoque punctorum diacriticorum apparatu, soriptis no-
minibus propriis , oritur. Quae res manifestius lectori ex imo
alterove exemplo apparebit. Sic in primo capite literae Elif vA^t
jtr?" O* ^^'5 jt-f?' q^> i n altero. q_j f^jA} o^" 5 * O* f*®J^
,^L-Lj5» ^^_j p*?ji^ oW>; in tertio L+J ^j ^,4^1 ^j ^ ;
in capite libri extremo ^a^ ! jJ-*-^ >-?'■ (J"*^' d**^ j-^< -Ex
subscriptione constat eodem anno 713 hoc exemplum ex autographo
factum esse, quo ab ipso auc tore fu erat compositum."
80 PHILOLOGIA.
CXXXV. (Cod. 325 Warn.)
■jL> Jl .-«L**ul ,2, iUA^i.*Ji opus quod anno 723 conscripsit Schams-
ad-din Abu-Abdallah Mohammed ibn-Ahmed ibn-Othman ad-Dza-
habi (f 748). Liber anno 188 1 editus est a P. de Jong qui im-
primis hoc Codice usus est ei de ceteris retuiit.
CXXXVI. (Ood. 685 Warn.)
. oJc-c
_w ~i
ui^AwJ^i jj-i^' (P ' v_->LJJl i^aJ. As-Sojulti (f 911) Lexicon
nomimim relativorum, a P. J. Veth anno 1840 — 1842 editum, ct
anno 1851 Supplemento locupletatam.
Codex anno 1029 exaratus est.
CXXXVII. (Cod. 2000 = Amin 277).
Idem opus.
Codex anno 1063 bene exaratus est ab All ibn-Abd-al-Mannan ;
folium primum recentior manus supplevit.
CXXXVI II. (Cod. 2406).
Idem opus.
Codex anni nota caret, sed bene exaratus est.
CXXXIX. (Cod. 1851 = Amin 120).
sive nomina relativa traditionariorum alpbabetice digesta et ex-
plicata ab anonymo quodam. Opusculum autem minimc integrum
est nam explicit in voce ^JlCcJS.
Sunt 8 folia in 12™
IV.
GRAMMATICAL
CXL. (Ood. 841 (2) Warn. fol. 80).
J > _ o _
<-5<yS=ul u>**^ (3 £lL**i) tractatulus, unam paginam et dimidiam
complens , de significatione singularum literarum, t nempe expri-
ta.it virum despectum et debilem; t«j est vir qui saepe eoitum
exercet, ct sic reliqua. Unicuique explieationi versus antiqui
poetae, exempli instar, additus est, et scriptio tribuitur celebrato
grammatioo al-Khalil ibn- Ahmed, qui anno 175 obiit.
Incipit hoc modo: U-_rl a _j &A& JwJL^ ,.U^t £_a-&J! js
U*.i' J^ ^-o&AiaJi -JiJi. J^>J v_»J^t
Est in eodem Codice. atque secunda pars az-Zamakhscharii
1) Ad aetatem graramaticorum et lcxicogrnphorum defhriendam, usi sumus impri-
mis Codice no9tro 654(3), quo continetur cxccrptum ex al-Qiftti Fids Gramma/l-
coram, abnd-Dzahabio fnotum, ns-Sojutii libro dc eodcm arguraento' et Anbuni
Nozkat-al-alibbd,
Cat. I. 11
GKAHMATIOA.
Moqaddamai-al-adab , qui anno 960 exaratus -est. Alterum exem-
plar Ms. Berol. (Landberg) 560,
OXLt. (Ood. 2224 = Amin -506).
-J wIaj sive liber grammaiici argument! celebemmus auc-
tore Siiawo.ihi (f 180 Tel 177) cujun ediiionen; inchoavit H. I)e-
■reabouv'f. Codex noster integrum opus continet et praetor librum
ipoum etiani continet praefationem illam, quam e Oodice Escuri-
alensi publici juris fecit editor: Le Lirre de SibawaiM I, XXIT
et seqq. Itidem divisue est in duas partes.
Praeter Codices quibus usus est editor ad parandam editionem
i'jiiain ei, nostrum aliurn nuper acquisivit bibliotbeca Berolinonsis
(Landbevg 4),
CXLH. (Cod. 553 (1). Warn. fol. 1—79).
_5~su.il ^ J^saj! auctore Abu-l-Q&sim Abd-ar-Rahnian ibn-Ishaq
uz-Zaddjddji (f 337), cum Commentario Abu-Hohammedis Abdal-
lai ibn~Mohammed ibn-as-Sid*) afcBataljusi , qui anno 521 Valen-
tiae mortuus est. Hujus Commentarii titulus, secundum H. Khal.
(II ? p. 628), qui ilium omnium praestantissimum esse contendit,
est uJ^^rUI j eJ>l b JI < JJl&JI J&>o\ (Error es in al-Djomal obvii
emendati)\ Bed in fronte nostri Codicis tantum legitur: _,..& ^JuS
(J ^J.kJL Libri vero initium est, ut H. Khal. dioit: *1! \\.^Jl
Ljj tX^Xi Ji (^tXjl , et in initio praefationis iste titulus comme-
moratur, quandoquidem ea sic incipit: iiL/oLg..** *ilt ^^X-m, ^iJLw
1) Ex Ibn-Khallic&n (I, p. Tvf, ed. de Slone) et as-Sojuti (<A____**JI ' i\
(jv-«Oi j„mOCj) patet, Wcijersiuin {Orient. I, p. 343) minus rectc lbn-n9-Saijid
proannliasse.
GRA.MJIA.TICA. 83
..pUsu't "iiL ; U, i^LJU L? -»olSl J^e <^_j olili '.dULLx (j»l ; -cl ^1
« Jj_^\jl ^p ius ^s 3 to -.^Lotj 'J^iJi oIaj! j,Lsx. Ex iis quae
sequuntur, partim ab H. Klial. descriptis, patet auctori propoaitum
fuisse, non ut Commentarium in az-Zaddjadjii opus conscri beret
(opus enim Ibn-as-Sidi ,_£ vocant Arabum biographi et biblio-
graphi), sed ut ea quae ab hoc grammatico minus bene dicta
essent corrigeret. Saepe versus adducit et explioat, sed separata
ilia scriptio, qua versus in al-Djomal citatos Ibn-as-Sfd explicavit
et de qua H. Khal. loquitur, in nostro Codice non invenitur.
Possidet hoc opus Bibl. Escurialensis , n. 121, 2 et 295, prior
Cod. est anonymus, sed secundus non Ibn-as-Sid sed Ibn-Hariq
habet auctorem. Cf. Derenb. Catal.
Codex antiquus est sed' anni nota caret. In primo folio pos-
sessoris anni nota exstat 875.
CXLIII. (Cod. 406 Warn.)
Commentarius in idem opus, auctore Abu-'l-Hasan Alt ibn-
Mohammed ibn-Muniin ibn-Osfur Hispalensi, qui anno 669- obiit
(titulus in nostro Codice: gv^AJ! s^ajJ-mu J^Jl & *__^i yj^
CH oy A o-? lX "*" s? cH -J-* o**^- (*• (30 y^ ^sy^uJ! Six^\
*.*£ M ^jcj ^^ria^ J<^XM\ y£.y£t£. '). Praemissus est Index 146
capitum in quae opus divisum est.
Spissus hie Codex perspicue exaratus est anno 742, charactere
Africano, nisi quod ,j> et i_j more orientali scriptae sunt; quod
inde forte explicandum est, quod librarius, ut subscriptio docet,
erat Hispanus qui Meccae hunc Codicem scripsit.
Al-Djomal sine commentario exstat in Cod. Escur. 30 (1)
108(1); Berol. (Landberg) 168 et cum variis Comment, (diversis •
a nostris) in Bibl. Paris. 1313 (1); Acad. Orient. Vindob. 60, qui
certe Codex, ut al-Djomal, incipit a verbis 'iLJL-Ljs (.^LJ&I ,.L*S);
1) Alia manus his subscript sequentia: t J«_£ oLioli .^J koiAS/i &_^_j> 5
OUiljj, J.UXJI Jsc L^s^i it-fcij, l^oLfij!. Sed hoc opus nunc non amplius in
Codice reperitur.
84 GRAMMATICA.
Escur. 31, 109; 40G (2). mine 1867. probabiliter osi- CommentariuB
Ibn-ae-Sidi l )\ porro Constant. (Kopriilii) 14G2. Commenfcarius
Ibn-Ocfuri exstat in Bibl. Ambroc. n. 154.
Tres : ultimae bujue Codicis paginae alia eaque ineomta manu
sunt exarntae. Excerptae tsunt ex quodani Ibn-al-Djauzii opere,
iitulum gerunt: b^L& ^X*^ x$ L<r*°j C5'¥^ O"^ (^ CT ^M>
ot sic incipiunt: vjtlas^. L^» t> ,*J**jl &w»*j> J^e q'JS J, vjltasi
(j«UJ' L^j'y ^jJi v-j!J3i>3 ^V^' {j£>U> i«jjLI35»e. *X*i3A> ^jjt ,»ic
^JS. Deindo sequitur: La-si ^-.ys- (^j^ vioiA*- p 1 ^ o*5 et pri-
mum quidem enumerantur wLw Prophetae , turn *■=*> cr» a**wj
l*.aUo xii\ ^y*. \\§£. J^c UaAs* o'j^'j * um t/*-*-j! c^ O* fyi*™-*
ji»jJ-o all! i^wj cX$e. J^e; turn JJSy^l SS q+ A^iX^U (insipifc ita:
gJ' (•'>" ^^^^i' £#5 t\^W/«) , et denique Index alpbabeticus
illorum qui praelio Bedr intorfuerunt , qui tamen in media litera
f abrupte desinit, nam caetera desiderantur.
CXLIV. (Ood. 431 Warn.)
Kel
cUaoJI jM auctore Abu-'l-Fath Otzman ibn-Djinnt (f 392). In
nostro Cod ice titulus sic audit: ^^1 aIJI a^\ ,g.Ji> ^^ KeLuiaJI .-*.
Spissus hie liber agit de Uteris alphabeti Arabioi, at animad-
versione tamen dignissimus est, nam permulta continet quae in
eo fortasse non quaereres: disputationes e. g. egregias de parti-
culis, et permultos poetarum verBus. Ut autem lector de eo
judicare possit, adscribo breve caput de litera <j» (fol. 30 v.):
1) Hio Cod. nondnm de&oriptas est in Cat. Derenbonrg. Cf. Avant-propoB XIX.
GKAMMATICA. 85
— — - o rf _ *• o
-but.) ..ytoi^ ^yia»» j.-^ (J^!s ■Jt/toj ^Jutto 3—^ ^Juls Lfl^ La^j
^-^1 AAS.j ^>-c _^-J^ ,3,,^-i-lj Lg^L* (Jjy-Xs jLiaji c>*3-' oLa.)! (.^^woJt,
y — wJ' ^XwO Wtn^U) ..AX* &JLx (j£>Laa&aJ> Ka^U) UiAJWJ
5 - — > w
i3 rflvCflj JL&J <X-*\ U ^**w ^L^VJJi Jte' (jls 8J>Lub Auic oij%
■L\0 qJIs —S'o jsv^fii' <X3 3 -^s-\j£> ,~_c L?v>^>! k_JLs t J«-fi KWjJl
^cwiaAjJ' j^Cafti-i^ ^(jA^ul (^jfe ur^*" ^-^° qS i^" 3 ^ O
- — - g ' £,
HAs-^ \>Uo5l ^1 JLcIj oiy" ^*^ Vr^ ' ^ to °¥ t.?** 3 **" 1 °y *^
l^fcJ;® UaS ^0 q+^Xj % -Q%ifi Ls -y*** f^^. Oj>-' iU^*> ^
G - o ^ 3 j oj > > — o >
L? IIxJI JyJ Lois J»jJlA)t &
1) Id texta est c>**J' #;-& ( sed in margine ut edidi. Pro { gitaks^^ alii , ut
est in margine, legunt j^XaSL,
2) Addidi J^; of. od. Dieterioi p. t"<> vs. fT*.
"° aEAMMATIOA,
-J J '
IP^Z ( l ^ 4K JUoi. ^Ji ^f J,J,^ ,^; ^; J;
**...■■ s _ "** ■ ** w -- C.
^ .USaSLc a y^ a l ^ aAe .^ [^ j^j j^ j^ L£ Jt 5 ,j l&
I*-*****, y^sLo *jl »Lrx D yG«> j^& yp! &^li c ^ ^ Jju.
Hie nitidus Codex charactere Africano exaratus est anno ft'/ 5
in usum proprium ab Abd-ar-Rahman ibn-Aminar ibn-Djozai (? ^),
multisque vocalibue est instructs 2 ). Alia exempl. eervantur in
Bibl. Paris. (1294); Palat. Medic. (360) et Kopriiiii 1369.
CXLV. (Cod. 1071 (3) Warn. fol. 135-158).
i^y^il Jsic auctore eodem Ibn-Djinni.
Agit hie libellus de numero duali, et sine doxologia sic in-
cipit: SJ^ AAi, JLadl UU ^1 ^1 & ^3 uJ^I D t J^|
v^M *JU» 3 (J jl^\ ^ ^uj| ^^JL^^J^ a \^ a U^ ^
Nitidus hie Codex unicus in Europa videtur. Multis vocalibus
instruetus et anno 600 exaratus est. In titulo legimus ^ j>jd
CXLVI. (Cod. 1760 = Amfn 25).
LS S J X*J\ v^jl^oaJ} yaX^Co auctore eodem Ibn-Djinni, de quo
1) Altera lectio ^ L^ j^ j n marg j ne notata ^
2) Primam korrnsam i.e. 6 folia recentior manuB et quidem, ut legimus in fronte
Codicis, ^UgJI ^ oH> >Jt J|^ 8upp i evitf qni ^ anno 861 diem supremnm obiit.
GRAMMATICA. 87
tractatu cf. H. Khal. II, 304, ubi vocabulum ^£&s? omissum est.
Opusculuni, 21 folia implens, lioc titulo innotuisse videtur quia
regi cuidam dedicatum erat, sed proprie nomen habuit ^ Jw**>
s-«J i/ -«tt*J( <3y° ,J ut auctor in exordio dicit, cf. Fihrist av, 9, Flii-
■gel, Gramm. Schul 248 seqq. In fine sequentia annotantur:
jujtf fUL ^ ^y^J! JjUlsJi Ja_.:£ il_^i ^j (jssjlc et: (je^swi*
^yiAji^i. jj*a-U ^-i Ja^: J»Aoi Jji. Ceterum d6 hoc libello confe-
renda est dissertatio G. Hoborg c. t. y>Ibn Ginnii de fiexione li-
bellus, arabice nunc primum edidit in latinum sermonem transtulit
notis illustravit G. Hoberg. Lipsiae 1885. Codex unicus ad sae-
culum V reforendus est.
CXLVII. (Cod. 235 (1) Seal. fol. 1-66).
?.-
^la**ji „^ t „_. i^i.'i-Hasan Tahir ibn-Ahmed ibn- Bdbaschdd
Ct 469).
Liber in decern f agios distributus est: Jw*a_^ « ^, .^
Codex incomta manu Africana exaratus est, et in fine hujus
operis Ibn-Babaschadi haec legitur subscriptio: v 'L. XJO! liAP vj^+i'
*jA>I &-Xus^ JJbJX! jlOJL/: &jU>«.*j»-3 o^Cj ex quibus barbaris
verbis patet, Codicem scriptum esse in usum Cardinalie Legati
Egidio(?), et absolutum esse die Solis, trigesimo mensis Januarii
anni 1519. (Cf. infra, n. CCV subscriptio hujus Codicis partis qua
al-Adjorrumijah continetur).
In fine Codicis foL 84 et 85 initium ejusdem libelli iterum
exstat
88 GRAMMATICA.
Cf. Weijora, Orient. I, p. 333 sq.
Alia exemplaria : Berol. (Landberg) 5. 261; Tatic. 328. 34? >
343; Eaeur. 1822 (2).
CXLVIIL (Cod. 22£G = Amin 508).
oL&jI; ,.^' iUJJw „J» auctore ipso lur-Bdbasch&d. Of. IT. ki.a:
VI, 70. Quum hujus Commentarii aliud exemplar mihi non in-
notuerit deBcribam praefationem : J>Lb ^mJ&. _^-jt Jx^! -^jy&J' 3
>L*- Jv^S^ kwi JwC «jJuaJt 5 O^i^, .i>L*ail Jp J. *A^ iK^ls
yvyx^-i SUJie j^ImJU, (jj-SXll (indist.) ^lytfl wL^lj all ^ 5 i#*y^>
LI ^1 i— j-jI c^-^ Uj »;»/»-« ^• r ^^« jU3} ^y^ &»j=> tXAoJUU ^li
■abu^ tsULip- d)i f bi a^ j,i ,.,j ,<.• <y o* o^y ^ c r- Uil
'yfl^*? Ipyi ouLu ^Lij! 5 ,jLiJ! IlX^j X/«^«it iuSjiil »d L<5 (iUi
^ &/*"** ^^ **" '^A^f. ^'^ y^r-> ^ X*ij iiLJ3 ^ JLuJ
J, ^Uajwi *illj (ibl^x^t &J| ^.^j U ss? Q UJi t Jwfl j^uxJI
sLrXjIj i£)Aaoju £ (iUii J^JLxi 5oLpJ liLJ^ i&Xjc>] tiUis^j tsU.3
vi?-^ *M'$ **T;5 *.iUs?ww aIH oUjJ Commentarius generis
mixti est, sed minime integer ad nos pervenit, nam quum post
longam laborem folia, quae misere inter se permixta erant secun-
dum ordinem libri, quantum potui — nam deerant qui dicuntur
foliorum custodes — redegissem, vidi non tantum in fine sed etiam
in medio libro nonnulla sed pauca interiisse.
GUAMMAT1CA. 89
Codex aqua laesus est, ceteroquin autem antiquus et bonae
notae. Supersunt folia 103.
CXLIX. (Cod. 924 (3) Warn. fol. 47-52).
KjLJ! J^sJ! (vel Jwclc StfU *Jc*S) auctore Abu-Bekr Abd-al-
Qahir al-Djordj&ni (f 471).
Codex .anni nota caret.
CL. (Cod. 801a (2) Warn. fol. 137—140).
Idem libellus cum glossis. Codex scriptus est anno 797.
CLI. (Cod. 948 (3) Warn. fol. 62 v.— 69).
Idem libellus. Initio tantum sat multae additae sunt glossae,
scriptusque est hie Codex anno 995.
CLII. (Cod. 266 (2) fol. 30 v.— 37).
Idem libellus.
Codex exaratus in pessima charta Indica olim e libris T. .Roordae.
CLIII. (Cod. 1699 (1) fol. 1— ,15).
Idem libellus.
De Codice Delphis buc translato i^'
tt vu n • • -«ub, frequens est in bibliothecis.
Hie libellus, jam saepiu* ^
ExempW J« quo in Catalogo anni 1720 (n. 1314) sermo fit
\yv\x. vtaj j»ui xteisJni tempos deerat.
CLIV. (Od. 248 (3) Seal. fol. 14-93).
J-«>«-iS vlr* Commentarius in al-Djordjanii opuBculum, qui
unice in analysi verborum (non item in sensu eorum explicando
Cat. I. 12
90 GKAMMATICA.
o c ■ t v- »
versatvir. et sic incipit: $.S; { ^ T ^ o^£ ^Ai' ^JUi *JJ> Jw*_^
AnJ! ^JuJS J»St a.£lf. Hajup Commentarii ■auctor efciam K. Khal.
incognito f'uisse videtur. (Of. Weijere, Orient. I, p. 841),
Codes scriptus est anno 935.
■ Alia exempl. Monac, 762. 763.
CLY. (Cod. 266(4.) fpl. 66—96;.
Commentarius incerti auctoris in idem opusculum, idem qui
describitur Cat. Cod. Orient. Bibl. Acad. Keg. Scient. p. 21, num.
XI, 6, Cat. Bibl. Soc. Bat. n. 156(12).
De Codice vide supra ad num. CLII.
CLVI. (Cod. 1699 (3) fol. 50—81).
Idem commentarius anonymus in idem opusculum.
De Codice vide supra ad num. CLIII.
CLVII. (Cod. 2232 (1) fol. 1—34 = Amin 514).
uyrfji X_^lL«, auctore al-Hariri f 515. Carmen grammatici
argumenti de quo vide de Sacy, Anth. Gramm. p. If 6— Jol .
Codices fere in quavis bibliotheca exstant, noster anno 1101
bene ex&._
^flt et hie illic glossematibus illustratus.
CLVIII. (Cod. 2232 i «,
v ' -i 35 iSl = Am!n 514).
Commentarius in carmen praece^ens ab ipso *uolu^, vu JUO
exemplaria alia habes: Cod. Berol. \Ahlwardt) 292—294; Mo-
nac. 691 (1); Petropol. 188; Mus. Briv 520 (8); Bodl. (Uri)
1140(2); Nieoll 214); Soc. Zeel. 102^(8) etc.
Codex hie sordidus in scholia agitatus est et probabiliter sae-
culo circiter duodecimo exaratus est minime elegaater.
GEAMMATICA. oi
"8/1
CLI2. (Cod. 2232(3) fol. 182-229 = Amin 514).
alius oommentarius ex praecedente excerpiuo auotore Djam.il ad-
dfn Mohammed ibn-Omar Baharaq (^ al-Hadhramf qui vbr.it
saeculo decimo.
Liber anno 1300 Cahirae typis express™ eel (Brill 405) Red
apographs in Europa satis rara videntur. CommentariuB Ibn-Mfe-
liki exstat Berol. (Ahlw.) 295; Goth. 228 (2); alius Euour. 121 (1).
Codex noster exaratus est anno 1111.
CLX. (Cod, 2231 = Amin 513).
«\Jj&\ fcsvL. oj,i\^u ,36 « v LsJ! JJLf auotoro al-FAkiM,
qui quum probabiliter idem sit oujus mentionem inventus apud
H. Khul. IV, 563 (vide quoque infra s. num. CCXVI) per prius
dimidium eaeculi decimi visit. Nomen ejus tantum in fronte Codioie
legitur simplieiter j^gJ'UJl. Hie oommentarius H. KhaL ignotus
fuisse videtur, nee ilium in ullo alio libro laudatum vidi. Ini-
tium: M&^6 c Jk-'i»^!.-:Ur. '«*JI oLJLe s\j$ \y^ y .^ULs^
Codex anno 1053 ') satis bene exaratus «st manu ^ : U5r «o.
(sic) ^-fc^X j^i^Jt .iUS. ^Le ^ o^l in urbe Sana. Passim
leguntur annotations interiineares vel marginales . grammatioi 8r~
gumenti. Textus carminis rubro adscriptus est.
CLXI. (Cod. 2383 = Amin 513 bis).
Hie Codex, cujus nulla mentio est in catalogo Landberg, eon-
tinet alterum exemplar ejusdem commentarii, quern modo descripsi.
Auctor in fronte hujus Codicis nominatur Abdallab ibn-Ahmed al-
Fakiht. In fine dua folia sunt in quibus nonnulla poemata a
Jemanensibus pacta leguntur.
Apographon xeeens est anno 1220 factum.
1) Male Landberg J 153.
92 CB.AMHAMOA.
CLXII. (Cod. 802 (1) Warn. fo'L 1—16 r.)
Explicate versmm, qui oceurrunt in iibro queni Ahmed ibn-
Mohammed ai-Maidani (1518) de syntaxi Boripserat eub titulo
U^L&lJJ ^eol^Jl; quam explicationem anonymuE probftbiliter ipse
auctor se composmose dicit roganfce et inoitante viro sibi oaro efc
honorato. Brevic praefatio sic audit: J^e <4,LsJ S uX^T <Xsj U
>«p^l Jo^ *{jX wJ^ OULs «wUol ^* ^-B^aJlj H 1 *^ 1
KU c yiAl ^J-A '^Uit L5 ^l ^LaT oL^ £-*-*. d' "l^
'^Stju. yUjJI, .w wlW ■ ^jlT .UXJSj M^LJt p-aJ! (Cod. «U)
^ Xa^i iW* ^ ^ »^ «£^ ! ^ f^ ^ ^ &*
'■<jd&>l U -«j?dy J^p^s" £1 xJU*, 5 v^ ! <^-?s .'^!r* ^^^
Cf. Weijers in OWew*. I, p. 371 ami.; Ind. Off. 1027(1).
Codex scriptus est anno 692. Aliud hujus operis exemplar,
Cod. Bodl. (Uri) 1067 (2) sic insoribitur: i^L+J *Jl-Z-* ^^
oi art J^> j±* ^«JI jV# fWB g^J' v-*^ cr j^fiil
^^ «UJ y^i ^tJuJN a*^. Lector in margine haeo adnotavit:
oLo^ _,-& fcfeuJjl «Jd>j J,tOwit ,.U^U y Oyai) ,Jc v5 <>>M
^l^L ^^ v^-^ «-»^ £ ^? f U ^5 ***** ^ ^
^LOL «Uv, 3 &fi£« w>yi 0J> 3 . Anno 654 hie Codex est exaratas.
CLXIII. (Cod. 2240 = Amin 522).
Continet hie Codex duos tractatus, quorum prior praemissis
verbis: gJi fUl j,tjUt vX*^ 9 ^ J^l iV»*Jl jtf ! $ *git ^ plu-
1) Propter ejus leneficia. Sic reote in Codice. Xj^I, ut dedit Weijere (Orient.
I, 371) sensum et homoeotelenton pessumdot.
GEAMMATIGA. 93
rali numero formando in hominibus, alter (fol. 7 incipiens) de
regimine vocabulorum hoc exordium habene: _£P oJS lj, il 9
gjl y^ y^c aju^, ^ L^S gi ne titulo Tel nomine auctoris. Pro-
babiliter al-Maiddni auctor amborum est.
Totus Cod. 9 tantum foliis constat. Aliud exemplar mibi nou innotuit.
CLXIV. (Cod. 553 (2) Warn,, fol. 80-152).
Scholia quae ipse az-Zamakhschari (f 538) scripsit ad explica-
tionem nonnullorum locorum operis sui de syntax! nomine j^LClt
post iteratam editionem Broch notissimi. H. EhaL, ut jam monuit
Weijers (Orient. I, p. 344), sine dubio de hoc libro loquitur ,
ubi, postquam de al-Anmudadj (de quo mox) locutus est, ait:
j-=*l U&£ Jjailt o^jC^ sjato J, aJj. Codex noster sic incipit,
post bismillam: ^ijj! ^J Xx^*ji xLSI ; L> \J>/6 ^^ „Jw_£
o^i &jUt ^ ^j* ^ jo -*_t ; j^x^jt ^c cH ^^
/Ju ^ 5 (var. 1. in marg. ^S>%) ^^^ fj^ j^f ]JJ| ^
gJI l^> Uf ajjl j^| j|5^ j^t.
Codex noster septimo saeculo scriptus videtur, sed anni sota
caret.
Ipsum al-Mofaggal exstat in Bibl. Paris. (Fliigel, Wieti. Jahrb.,
92, Anz.-BL, p. 57, n. 33)); Mus. Brit. 482, 483, 1031; Bodl.
(Nic. 179, 224 cum variorum notis) ; Caes. Vind. 154; Berol.
(Sprenger) 1010; Goth. 222; Lips. (Ref. § 3) 204; Monac. 692;
Palat. (439); Bonon. 260, 261; Escur. 176, 177.
CLXV. (Cod. 1913 = Amtn 184).
i>-*2-a_*Ji ^& ^ J^ajL+Jt auctore Alam-ad-din Abu-'l-Hasan
Ali ibn-Mohammed ibn-Abd-ac-Qamad as-Sakhdwt (f 643). Cf.
H. Khal. VI, 39 ; Ibn-Khallikan ed. Wiistenfeld n. 4 ubi hie commen-
94 GIIAMMATIOA.
tarhiE eidem adscribitur invito Cod. Escurial n. 61, (Derenbourg
I, p 39). Secundum inwonpiionen. sexfca pare hue Coriice offeitur,
qui incipii a p. Fi . 6 iu edit. IJ Broeb et explicit in explicandis
verbis, quae leguntm in eadem editione p. ^ I. 7. Codex tex-
tum admixtixm habei, explication! praemittitur liiera <_£. Quod
secundum H. Khal. hie eoumientai'ius ouatuor volundmous constat,
quum hocce volumen idque miuimc ultimum sextum dieatur nihil facit ,
quum ignoremus quantum singula volnmina continuerint. Eullus
dubito quiii Cod. ILseui. n. 61 ad idem opus pertineat et faiso
kadhto Kamai-ad-dtn Abd-al-Wahid ibn- Abd-al -Karlin ibn-Ehalaf
al-Aneari (f 651) attributus sit.
Codicem vivo auctore exaravit: (?)^i)\A«vJ ^>'^o ^ tX*s>!
(ju-ju"))! a. H. 633.
CLXVI. (Cod, 2087 = Amtn 364).
J^a&i! tX«£&i^ ic 7-r~*« sme nomine auctoris. H. Khal. VI, 40
plures libros enumerat in quibus versus probantes in libro ^^jail!
obvii explicantur, sed quisnam eorum auctor hujus Codiois sit
nescio. Initium est: ^Jt .'L^jl xLytfoiu .^IwJ^I J^Jss (^jJ! ail iX*&..
Codex caret subscriptione.
CLXVII. (Cod. 748 Warn.)
—0_^Ji^\ auctore az-Zamakhschari. Codex titulo quidem desti-
tutus est, sed ilium revera al-Anmudadj continere, patet cum
aliunde, turn ex collatione tertii (i. e. ultimi) capitis (de particu-
lis; primum autem agit de nominibus, secundum de verbis) cum
textu in de Sacyi Anihol. gramm. arabe y p. 11 sqq, Editum est
hoc opusculum Constantinopoli anno 1298.
Codex mendis scatet, sed quo anno scriptus sit non traditur.
Hidjrae saeculo undecimo in Persia exaratus videtur.
Alia exemplaria: Goth. 223-, Berol. (Landberg) 743 (2); Petrop.
196(1); Mus. As. Petrop.; Esc; 178(2).
GRAMKAT10A. 95
CLXVIII. (Cod. 1046 Warn.)
Incerti auctoris ConunentariuB in al-Anmudadj (in Codice .ti-
talus est: ^bll ^ \Ss>) divernus ah al-Ardabtlii Commentario.
Incipit hoc mode- JL, ^ ^*JI flJ ^ ^XJS $ j^JL
^ LS-b&c &b» 3 « r ULJt ,5 ^.JLit £5 f u *u$ ^sujl A ^Jfi!
4^ <> !^ls < r L<i> "% j>U' .feLju^ L>L«^ ^X-% f ^1
o b ^ "c^ ! 3 yjyn ^ *a^v*jt ^ ^Bs ^ .u^
^ ,£% <«^> ^ (Out D ! Uyf}) ^ ^\ J S t^jM ^
o^-A-i «^oU J^uo^u : j&„,\ 3 <$£*« ^j p^i ..^
Antiquus et multis glossis instructus Codex, sed non absolute,
nam in fine folia quaedam vacua relicta sunt. Desinit in expli-
catione verborum quae adducuntur in de Sacyi Anthol. "gnwm.
arabe, p, (,(, vs. 7.
Sat multa exemplaria esstant in Buropa Commentarii al-Ar-
dabilii, nempe in Bibl. Paris. 1287 et 1313; Hub. Brit. 1519-
Acad. Reg. Scient. 19,(3); Caes. Vindob. 156, 157, 158; Acad!
Or. Vindob. 45 (2 exempt.) ; Monac. 694 ; aoth. 224, 225, 226 •
Lips. (Refaij §3) 73, 207; Berol. (Wetzst.) 75; Caes. Petrop.'
196 (2); Mus. Asiat. Petrop.; Kasan 123-126; Palat. 380; Esonr.
178 (1); Med. Laur. 380; Bonon. 841 (1). In .Bibl. Caes. Pefo
96 GEAMMAriOA.
ei-iam exstat Gominentarius al-Barda'ii (;J\3yJI) i. e. Sa'd-ad-din 1 )
Ms. Petr. 197(1); liosen, -Man. Ar. n. 129; Oaes. Vindob. 'jL&5;
Berol. (Spreuger) 101 1* 1012, 10 IB.
CLXIX. (Cod, 564 Warn.)
O _ w O w *s - C
a ywiJCJSe, ^j'JJ&a!! '.^jt^UJ! ,.^ u.J.^X^Ui JaUy.A j^i '(JuaJ'i;
auctore Kamal-ad -din Abu-'l-Barakat Abc!»ar-rakman ibn- Moham-
med (ibn-Obaidallak) ibn-abt-Sa'td " vulgo Ibn~al-Anbdri (f 577).
qui, ut ipse in praefatione. tradit, tunc librum Bcripait rogatu
discipulorum Buorum in Academia an-Nitzamija, ut eodem ordine
qui observatuB est in Quaestionibus controYereie inter as-Scha-
filum et Abu-Hanlfam, explicaret et sine partium studio dijudioaret
quaestiones controyersas inter grammaticos scholae Bacrenfiie et
i
scholae Cufensie (^^AX* ^ &-Jt w*AM Lo J»£ iUajJl £ cxX^Xc^
C *w O
"oLw"^ wajosaJI ^ *:i_sLai^M i}*fy+A» J*£ -BjoajIj &9^J)I (3^')' Vid.
porro Kosut , Jfiinf Streitfmgen der Basrenser -und Kdfenser (Wien
1878), qui in introductione ad excerpta e noefcro Codioe quae
edidit de auctore ejueque operibus pauois egit.
Noster Codex scriptus est anno 617. Alius reperitur in Bibl.
Ebcut. n. 119.
CLXX. (Cod. 1071 (2) Warn. fol. 74—133).
3^uJj Jyet ^ &ta"iM *uJ auctore eodem Ibn-al'Anb&H.
Brevis praefatio, poBt bistnillam, liaeo eBt: iteL-s. qIs <Xsj Li
i=>LX^j SLJ vj^fil ^1 ujtyS^i i^Xj> t5 ^Uca' ujUCf^ o^3» JoLawo
1) Sa'd ad -din eundem esse ac al-Barda'i patet o descriptione Codioum in oatalogis
h. 1. lauAatis.
GftAMMATiCA. 'rf I
< .LjIc^I xo=-yt XeLuoJ! bJw-J 1 ,5 w=A— *-*s ^ tV ^^Ji^J { .li&s/fl
Sequitur index triginta capiturn in quae liber divisus est. lit
vero pateat quid vox iL-ij>t in titulo significet, adscribo initium
capitis primi (aJVXjIig _^s=vaJI Ju-j^S ^^jla (5) : j^JlJI |Las! .. } t ' Ax,\
jul*^- Lg-Le «>.CjftJ' (jJI W&JI j4jj>| &iiflJ!.
Reliquorum capiturn inscriptiones hae sunt:
2 j^sUJi Kb! ,Lo! ,3; 3 JJUJI J,; 4 JJiJ! *LyJijt j; 5 .£
8 JjfSVil 3 J-wpl i5^*S £; 9 fejb^t j|£> £; 10 ^UiJI £; 11 i
(j«La]I jJo! ^ j£ i>J; 12 ^LiiM ^e <3 ; y jj-w J^s» ^; 13 (5
(jwLfiJt *l*JiSl; 14 idxJt (j*Ls ,3*, 15 &Z&JS [j*Lo ,3; 16 (jwUs ^
^Lit; 17 xLtt *5 Lby^ ^J' Qj- 5 ' &> 18 ^J^ lHM O^ -3
'XJuJt J,; 19 tiX^Los (^jyAsu |wXi. J»Jtsu j|>-> J-j 20 oUS< &
XixJL. ^ JJjJL vi^j Ij U JJttJt J^ £ ^XH; 21 KJls^i .^y ,5
*u» Ub^; 23 aJL>$ -Ox .£* aJLsJLi uaao^JI ^jJL &• 24 /6 <%
(jxXJUi/^i 8^.-i>5 -.wo jw^JL-c c fJuii^ (jwLkJUlj uA-^v-Lj 'Loj 25 ^
: U^Ul!!; 26 ..Swto,Uit.- :! 3j 27 JJUl? J^iLJLJt 'iUoJl&a j; 28 ^
^j^wL-JiJL (j^LoiJi X^L*^; 29 JLJ. wl^UaiLwt ^; 30 J^JuUv^f w |
H. Khal. opus bis memorat: V, 335 ubi :ml1 pro *J et .III,
619, ubi idem in *<w corruptum est.
Cat. I. 13
J<j GRAMMATICA.
Nitidum hoc et multis vocalibus instruotum exemplar unicuni
in Europa vidotur. Bcriptum est anno 600,
CLXXL (Cod, 1750 = Amin 15;.
■"L v 'Jijj .^X-WIj v j 'X^.-. U Kijit^ J, l USi\ iiij,fi eodera Ibu-al-
Anbari auctore 1 ). Cf. H. Ehal. IV , 256. Sunt duo folia ante
aliquot annoB deenripfca,
Aliud exemplar rnibi non innotuifc.
CLXXIL (Cod. 948(2) Warn. fol. 42-62).
ysuM J, _,L«uJi auctore al-Motarrizi (f 610). Liber jam editus.
Codex scriptus est anno 995.
CLXXIII. (Cod. 924(2) Warn. fol. 29—46).
Idem liber. Hie Codex anni nota caret
CLXXIV. (Cod. 266 (5) fol. 97— 146). . '
Terfcium exemplar.
De Cod. vide supra ad num. LX.
CLXXY. (Cod. 626 Warn.)
i^aJS, Commentarius ad praeeedens opus, auctore Tadj-ad-din
Mobammed ibn-Mobammed ibn-Abmed al-Isfar&ini , qui etiam al-
Lob&b scripsit (n. CXCVIII). De hoc grammatico nullibi articu-
lum invenit as-Sojuti; in Catal. Bibl. Palat. (n. 379) legitur, eum
bunc Commentarium anno 684 absolvisse sed secundum von Ro-
sen, Catal. Bonon. n. 264, jam anno 674 mortsuus est.
HuHibi quidem titulus vel nomen auctoris in nostro Codice
1) Perperam m inscriptione Codicia appellotur Schoraf-ad-dln.
GRAMMATIOA. 99
comparet, sed oollato Codicis initio cum primis verbis Codicis Go-
tham n. 238 res omni dubio vaeat. Introduetio quae in Cod.
Goth. 237 et in Cod. Lips. 24 invenitur in hoc ut in plerisque
Codioibus desiderate. Of. Pertsch, Cat. ad num. 237, ubi cetera
exemplaria enumerantur, Addi potest: Ind. Off. 891,892, Bonon.
264, 265 (1), 266-274; Palat. 379 etc. Anno 1850 in urbe Lakhuau
editio iibri prodiit.
In margine hujus Codiois eomplures exstant glossae, sed in
priore tantum ejus parte. Seriptus est anno 964.
CLXXVI. (Cod. 644 Warn. fol. 120 v. -124 v.)
Initium Commentarii ad al-Migbdh, qui, ut ex praofatione
apparet, inscriptus est « ^llikjf ^tyf ^ < [J2% Hujus Com-
mentarii H. Ehal. mentionem fecit (s. v. ._L*-*flil)., addens ejus
initium esse L»-Lo tL* jjf j^ ^j ^jj .j^ quod revera
est initium nostri operis. Nomen autem auctoris neque ab eo
indicatum est, neque e nostro Codice comparet.
"Ex praefatione apparet, auctorem hunc Commentarium compo-
suisse rogantibus duobus filiis quibus al-Migldh explicuerat. Multa
tradiderat quae in Commentariis ^uJI et -UXs^t l ) dictis, non oe-
currunt; quapropter petierunt duo illi filii ut novo Common tario
librum al-Migb&h illustraret.
Sunt septem tantum paginae; ultima verba sunt: &Jo£ J.«i^
f-t:^ ..^jJ j^ 5 c^'j et custos paginae est cXjJ. Ut recte obser-
vavit Loth (Cat. Ind. Off. ad num. 893, ann. 1) nulla certa ratio
intercedit inter hoc opus et ill ml quod Codice Londinensi aliisque
cum inscriptione J^jt continetur.
1) Hie Comment, reperittir in Acad. Orient. Vind. n, 49; in B. Monac. n. 11;
in Mus. Asiat. Petrop.; Goth. 248; Berl. (Wetzat.) 77, (Sprenger) 1079 (Land-
berg) 32; Escur. 17B; Eosen, Manuscr. ar. 139 (2); Bonon. 277 (2)— 281 etc.
100 giumBatioa.
CLXXVII. (Cod. 1294(13) Sohulfc. fol. 153-155).
Fragmentum operie j.«s*\JLJi ,3. yh£)j' cujus auctor est. Mobibb*
ad-dtn Abu-'l-Baqa Abdallah ibn-al-Hosain al-Okbart (f 616). Surd
4. pagg. Sequutttur usque ad fol. 181 multa aphorismaia et frag-
monta qua6 nullam separatam mentionem merentur.
CLXSVIIL (Cod. 1911 = Amtn 182).
« joju'b}) B.JJl ~f&4 * *^y' oiiutaodi eive Commentarius in car-
men grammaticum jUaW! 'b.(AJ! dictum quod composuit Ibn-ai-Mo'ti
(f 628) (Cf. H. Khal. I, 414, n. 1144) auctore Mohammed ibn-
Ahmed al-Andalost al-Bakrt as-SchartscM (f 685). Est spissum
rolumen cujus autem priora folia perierunt, duae korrasae ut
yidetur , restant jam 264 folia. Auctor in subscriptione sequentia
monet: oDubu ^ »~S& — aX^m*, wusjjj &UI rff^ ^-r^ J-*?
I^aIc \J&} Hi Lg-XJLSP^ j^ic "rfjjj! Kt\S u\-*-x L^asIc «>Ji' XiL«A/>
bjiA-S sLgi&JI BlX-^p ystjSJI &*& Kdiyi -:u.ar* iL/obUJf ^U^i ^y*-!!
-S>UJi iAac v^_j ujot ( ^_J iXt»3? &)Jf iXu= _^_jt .^ypJt _,uXj i^LaaJI
L^Ac *»^.«aJ wl^i^t J* l^Ajjjj LgjUh>3 L^jlJLaj (cifi jLwl &IM «Jut
Wj§> I^ax fLs? LjasJ^ iLL>! ZiyAj *L>(c iL£vJ>Aax ^J! t-fcXi iXS
Bety& &L^% AaXS'j **£*> ^Juc ^JlXJI .iXj ^Ail ttljS tXJ>j f.^*^)
iJiLftJi c\a£ *_*J L+Jj^ Oi^-^Jj iWa«|j£ jj-c JJy*/j OUS5^j *3^
U^\U& AAjS\Lalj _.^„AO^i ^1 ^1 &/!*& J^a&JI ,i.l —Ia^ 1 . f,^ J^C
oLo^l q* jui ^yu lA-Sj, /Uf; &Ii>- &U' ajti'l fci'sLSj &j'Uib BOuUJI
GEASfMATIOA. 101
uUj &>bLa! ^ a! «i>oi! OwiLi wlyaj ,*J»_e mlXJLcj, L^JU f,^ ^e
,^-c XJ^xJjj hOJLrJ! Js.a^o- ^>rJ! qIs *UI fL<w qI t»)Jj L jx£ (sic)
aj iJj( &ai ^IsJ!. Sequitur annotatio qua docemur hoc apographon
absolutuin esse anno 724. Codex charagfcere naskhi exaratue est.
Badr-ad-din do quo hie sormo est, soc. H. Khal. V, 443 obiit
anno 70S' 1 ).
Alia exemplaria operis Ibn al-Mo'tii cum variis commentariis :
Ms. Bodl. n. 1201, 1209 (Uri) 209 (Nic); Mb. Ambros. n. 144
(n. 145?); Ms. CidHammouda p. 16; Ms. Berol. n. 415 (Ahl-
wardt) Cf. Sprenger 1014; Ms. Esc. n. 9, 22, 23, 195 (3).
CLXXIX. (Cod. 2238 = Amin 520).
Liber ab initio (prima korrasa deest) et fine mutilus , qui in
margine inscribitur: _^suJt \k, ijya&J! _„& et igitur coraraentarium
continet in librum ab H. Khal. IV, 439 laUdatum s. t. uy*M^> dyas
auctore eodem Ibn-al-MoHi, cujus divisionem vide apud Nicoll,
Cat. Bodl. II, 203, n r 247, 3. Auctorem commentarii fuisse
Djamal-ad-din Abu-Mohammed Hosain ibn-Aj&z (f 681) putavit
Sohaikh Amin, quod satis probabile videtur, quum hie Commen-
tarius apud populares auctoris magna fama fruitus sit. Alia exem-
plaria asservantur Oxonii et describuntur ab Uri n. 1079, 1097.
Alium Commentarium in idem opus vide apud Aumer Cat. Monac.
n. 703. Solum textum exhibet Berol. (Landberg) 260.
CLXXX. (Cod. 1922 = Amfn 194).
« y^JI ilsybj ' s^**J' Xa^G" auctore Abd-al-Mon c im ibn-Calih
ibn- Ahmed ibn-Mnhammed at-Taimt. H. Khal. sub n. 2669 (II,
240) nil nisi primam partem tituli memorat, neque in Catalogis
1) Amin in margine notarit --J» J— >,JI ' iX-S 1 ujjjI q_j lX^s? &L»
102 GRAMMATICA.
bujus libri mentionem inver.i. Ejus »eopus autem optime cognoE-
citur ex verbifi quibus auefcor ipse iliius rafcionem reddidit quae
b. 1. ■ describam : I; Aa,,, Jk„c KjL&ti 3 i ^j>7 J^ al' ; cW Jk.su U
Quod ad aetatem auctoris attinet nescio quid sibi voluerit Land-
berg cum releget lectorem ad Abu-Makbramam vel ad Catalog.
Mus, Brit., ubi locis laudatis prorsus alia nomina occurrunt. Hoc
tantum constat eum vixisse ante annum 685 nam eo anno Codex
noster cbaractere naskbi perspicue exaratus est.
CLXXXI. (Cod. ...948.(1) "Warn, fob 12-40).
'■'■■■» - -
XasIXII auctore Djamal-ad-din Abu-Ami* Otzman ibn-Omar ibn-
abi-Bakr ibn-Junos , vulgo Ibn-al-Hddjib dicto (f 646).
Hujus libelli multa exemplaria in omnibus fere Europaeis Bi-
bliotbecis exstant, et jam saepius editus est.
Codex ineleganter scriptus est anno 996.
CLXXXIL (Cod. 924(1) Warn, fob 1-28).
Idem libelluSj satis nitide exaratus, sine anni nota.
CLXXXIII. (Cod. 1304).
Idem libellus cum permultis glossis. Priora folia quae exci-
derantj restituta sunt recentiori manu, sed textus tantum, non
glossae, ita ut glossae incipiant a verbis al-Kdfijae "^ ol-A_^%
giumkatioa. 103
(iLJi JLj:_j. In singulis paginis quinque tantum versus textus
ecripti sunt, inter quos vacuum spatium relictum est quod implent
glossae , quarum pars etiam margini adscripta est. Ex subscriptione
patet hoc exemplar scriptum esse anno 988.
Emtuti ex Bibliotheca Guiiielrai Ousolcy.
CLXXXIV. (Cod. 1022 Warn.)
Hoc Codice contineri Commentarium Radhi-ad-din al-Astarabadi
in Ibn-al-Hadjibi librum c. t. iL.olJli putaverunt Weijers et Dozy
sed quominus idem statuamus vetat, quod prima verba quibus
exorditur bic Commentarius in exemplaribus Londinensibus (Ind.
Off. Loth n. 912—916) et Escu'rial. (Derenbourg n. 18, 91) ')
plane ab iis quae in nostro Codice leguntur diversa sunt. Aceedit
quod nulla Radbi-ad-dini fit mentio in Codice neque in inscripti-
one, neque in subscriptione ita ut unicum argumentum, quo in-
nixus Weijers illi hoc opus adscripserit situm sit in aetate Codicis
quippe qui anno 687 scriptus sit. Subscriptio est q* £}j*^ otij'i
JjLaJ) a)JI & ^sflji lXaxJJ v^ ( V; p™*^ V 1 -^' Sl ^-^ j-Ar^'
O^o jjtfi _^jtJt J, L^j j.ciAil (aut (•*-**— =*■) (Jfr-**-^- ^ <j-* L ^* J ^'
oWt q_e aJJ! \S>\JT ^yX&£ Xyai ^ 1/vv iCU- K^\il ^j; prae-
terea in ultimo folio et in margine exteriore legimus ___ w
^SjJ^iJ! et in fronte Codicis, sed manu recentiori, J^tX^iJI clgJJ
et ^LgJI (-jA-^ _!jvwJ. H. Khal. quidem Commentarii Ghodjdowanii
mentionem facit (V, 8) sed hunc virum nominat Djalal*ad-din
Ahmed ibn-Ali et initium ejus Commentarii quale transscripsit
bibliographus Turca non minus diversum est ab eo quod noster
Codex habet quam initium Coram. Radhi-ad-dini, Sed ipsum illud
nostri Codicis exordium plane idem est ac illud quod legitur in
Codice Monacensi n. 714 apud Aumer, ita ut pro certo affirmare
possimus nostrum Codicem eundem Commentarium continere ac
1) Cf. Cod. Berol. (Landberg) 639; Cod. Constant. (Koprulu) 1488, p. II.
n. 307. 808.
104 GRAMMA TICA.
Codic, modo laudatum, quo aufcem auctori? nomen non docemur,
nam de ipsius auctoris Ibn-al-Kitdjibi Gommentario eogitari nequit,
quum ut jam obserTavk A.umer giossematibus in Codice praomisaa
sint verba *^_s. Aliud exemplar ex quo p'iura cliscere poseumut
deesse A r idetur. In fronte CodicJE lector adnot&vit ij^J.\ Ja^£: et
revera probabile est Commentari: auetorem earn Bahr< Ghodjdowan!'
ipsum qui Codicem scripsit. j^isi igitur in textu H. Khal. sit
vitium , stafcuendum est duos virot diversos eodem looo oriundos
opus Ibu-ai-Hadjibi commentario illustrayisse.
Passim in margine alia sed antiqua tamen manu glossae emit
additae, quae praesertim in libri initio frequentes sunt. Vid.
Weijers in Orient. I, p, 354—357.
In fine occurrunt exoorpta (Persica) ex libro quodam al-Ba-
kharzii (f 467) ad exegesin Koranicam pertinente cum hac in-
scriptiono v_aa*« .L«/iM qlX.*^o ASM ^^AH ^M^ j?sv&J! *^ q*
Sunt sex paginae.
CLXXXV. (Cod. 1230 Schult.)
Titulus (ut in praefatione dicitur) ua^xiUJI _~j* .p 'ius^Ji.
Quis auctor sit Commentarii quern hie Codex exhibet, mox patebit.
Commentarius incipit hoc modo : ' ,sfob> K.^-Jan ^e &UI Jw^l
«aJ|jJ Joi^ B^JCwij '&IU> XxJLku; vjbj£ \XT caet. Deinde: 0>ju)
<*.*jLjw p.j-«5 &lbUJ! J-_> J>_fc LaXil* L-^-ilj *■£>•_& tLytf' djL^tj
JjM xJ^Lw ^Uit J^UJI ^Uj| ^1 j^a*\ K*je> ^ iodU> 5
GRAMMATICA.
105
( l \jiij3u qJ *^M QjJJtj 'LiJJi §&>■ ySijJI ^^Ua "jJaJIj v_aa-wJI
l_AJOI ft A,
JU.
Ex hac praefatione jam patent sequential
1°. Auctor librum suum dedicavit emiro Jahja ibn-Ibrahim ibn-
Jaghrosch UCLo, qui quidem mini ignotus est, sed quern Tatarum
fuisse ipsum gjub nomen satis indicat,
2°. Auctor iara antea alium eumque ampliorem Commentarium
composuerat ; hie vero . est secundus breviorque,
Conferenti itaque H. Khal. (in v. _^aJ! Ji Soil/) et as-Sojuttum
in Vitis grammaticorum facile apparebit auctorem hujus Commen-
tarii esse as-Baijid Rohn-ad-dtn Hasan ibn-Mobamraed al-Astardbddi,
quippe qui tres Commentarios in al-K&fijam composuerit , magnum ,
medium et parvutn. Horura medius , isque omnium celebratisBimus ,
revera al-Wdfijah vocatur. Porro as-Sojutius de as-saijid Rokn-
ad-din tradit, eum anno 672 Bagdadum reliquisse et al-Maucilum
habitatura venisse, ibique tres Commentarios in Ibn-al-Hadjibi opus
composuiBse ia^ylil 10 .£,&'. Addit auctorem a Tataris 'maximo in
honore habitum fuisse Axd! JOc JC&lli- j' 3 qW et mortuum
esse die 14° mensis C/afar anni 715 2 ), et quidem al-Maucili, ut
testatur Ibn-Habib. Valde itaque verisimile e8t / emirum. ilium cui
hoc opus dedicavit, urbiB al-Maucili, anno 659 a Ta'taris expug-
natae, praefectum fuisBe Tatarorum imperatoriB nomine.
Nos hie Commentarium medium as-saijidi Rokn-ad-dini habere ,
ex initio opens facile patet. Nam Codex Escur. 95 et 96 qui
1) Vooales addidi ex glossa marginoli.
2) Sic legitur apud as-Sojuti, et eundem annum indicat lbn-Hablb {Orient. II,
p. 824); sed as-Sojuti addit, al-Asnawiam (^JwSft) in KaajIAJI oliub tradere
eum anno deraum 718 diem snpremum obiisse. Apud H. Khal. legitur enra mortuum
esse anno 717.
Cat. I. 1*
106
GRAMMATICA.
inscriptus est Jawyd! iLwiLJJi ^^ auctore Rokn-ad-din, plane
ut noster incipii adJ! lX,_£"), et ultimum in illo vocabulum, plane
ut in nostra, est o«^J..\. Praetorea initium operis ot tota praefatio
plane convoniunt cum initio et praefatione Codicis BodL (Mc.)
234, qui (cf. imprimis Pusey p. 528) kkw<^ll inscriptus est, cum
init. et praef. Codd. Lips. 19 et 20, Cod. Monac. 710, Goth. 253,
qui etiam Ja^/ii' continent.
Codex noster satis distincte scriptus est. Subscriptions ultima
verba sic audiunt: .v-c>Jt \^ J, (sic) 'g**dl sck$> ^ £^*JI o 3
CH j-T o-J "-^ *^*> *-p-^ -H& jfr& "& rf^ c^o 5 ,5 (sic)
•■^X-A-*V.nnde itaque vides awwt notam desiderari. Prima pagina
continet enumerationem et refutationem dubiorum quae moveri
possent adversus definitionem: oJud j^L i-toj Ja^J K-JJJI , et sic
incipit: u^Uf ^Ju Q t j^r ^ iU.JLj5J j ^Jjj uJ^i Q ! ^Yl
gJi ^t Ul J^*if ^> 3 . (Cf. infra n. CXCI). Initio Commentarii
complures , reliquae parti pauciores glossae marginales additae sunt ,
quae fortasse Alium ibn-Mohammed al-Djordjant auctorem habent.
Major Commentarius Rokn-ad-dini al-Astar&badii Lakhnau editus
a. H. L280 exstat in Ind. Off. 912, 913, 914, 915, 916; Petrop.
160; Monac. 715 (?); Bibl. Escur. (n. 94); Bonon. 291 (von Rosen).
Medius praeterea exstat in Bibl. Athenaei Daventriensis (1834
XV), Par. 1228, (Ochoa) 7 (cf. Journal asiatique, 4 e se>ie, t. IX,
p. 82); Ind. Off. 917, 918, 919; Bodl. (Uri) 1146, 1158, (Nic.)
234; Goth. 253, 254, 255 (cf. etiam 256); Monac. 321; Berol.
(fol. 60) cf. Sprenger 1023, Vollers n. 5, Landberg 777; Guelferb.
n. 132 et fortasse n. 58; Lips. 16(4) (parvum fragmentum) , 19,
20; Vatic. 448 (auctor Catalogi nesciebat quidem quinam istius
Comm. essent titulus et auctor, sed esse Comment, medium Rokn-
ad-dlni patet ex iis quae in illo Catal. de praef. dicuntur); Bonon.
292-298; Napolit. n. 69; Escur. 95, 96, 153 (cf. etiam 154)
GRAMMATICA. 107
et Societ. Asiat. Calcutt. (Gatal. p. %). Vid. porro Pertsch ad
Cod. Goth. 253.
Parvus Commentarius Rokn-ad-dini nescio an uspiam exstet.
CLXXXYI. (Cod. 2229 = Amin 511).
Inscribitur hoc volumon: »2uiuaJ! .U>v^l v^jUS' ^~a J.liJI .RavJi
«jj6LO KaX&L! r*,& A et nomen auctoris dicitur fuisse Imam
(J
Jahja ibn-Hamza prophetae nepos (M Jiy*; £?})• ^ e vera continet
Commentariuin prolixum ceteroquin incognitum in librum notissi-
mum Ibn-al-Hadjibi iuiUJI dictum et exorditur hoc secundum vo-
lumen a verbis textus: ^-^-c /e-J5$ _•>'. J.— *9*# ^^a ^..wli U l ^*X\
£nJ1 v^y 1 1 uae l^guntur p. 15 1. 9 in editions Constantinopoli-
tana anno 1234 typis vulgata. Auctor hujus Commentarii fuit
e familia Schariforum Hamzitarum, quae sub finem saeculi sexti
Hidjrae in urbe Sanaa rerum potita est. Vixit saltern post annum
646 sed accuratius aetatem ejus definire nequeo, nam Codex
403 = 2122, ad quem Landberg lectorem relegat, quod sciam,
nihil de nostro auctore tradit. Eum fuisse fratrem poetae et Kha-
lifae Abdallah ibn-Hamza, cujus divanum infra describemus, non
licet suspicari, nam inter fratres hujus nomen ejus non recen-
setur et Ibn-al-Hadjibi aetas demonstrat eum saltern duabus ge-
nerationibus post Abdallam vixisse.
In fine nonnulla folia perierunt, nam Codex abrupte desinit in
explicandis verbis: isS\ «_* Kp^Xrxi s^wX^sj '&jSlt« Xrar> lAa^LJ'
ed. Const, p. 30, 1. 10 a fine. Sunt 172 folia.
Codex, ut libri habitus et soripturae ductus testantur, in Jemen
exaratus est et probabiliter quidem tempore ipsius auctoris.
CLXXXVII. (Cod. 2237 == Amin 519).
,_A,:>.lJL c? jl iUstf ,|_e rfv^JI Uo£, Commentarius in eundem
libellum Ibn-al-Hadjibi , sine nomine auctoris. Collato antem Codies
Gothano 257 apud Pertsch, Cat. I, 269 patet ejus nomen esse
108 GKAMMATICU,
Schams-ad-din Moliamraed ibn-abi-Bakr ibn-Mohammed al-Khabici
(Cf. H. Klial. V, 8) qui probabiliter exeunte naeculo septimo vixil,
Codex noster bene soriptus multas continet annotationes sed finis
deest.
Alia exemplaria enumeravifc Pertscb 1,1, quibus addenda sunt
Bcrol. (Sprenger) 1022; Ind. Off'. 920.
CLXXXVIII. (Cod. 2404).
(^^ py« j> .yiJ! Jy.£ Ka^Ls* ut recte quis in fronte Codicis
librum inscripsit, nam continentur eo re vera Glossemata quae
Abd-al-Ghafur Lari (f 912) edidit in Commentarium quo Djami
(f 898) illusfcraTit Ibn-al-Hadjibi K&fijam.
In fine Codicis additae sunt variae annotationes y.g, 5 folia
implent annotationes de Korani lectione sed nullius valorie sunt.
Alia exemplaria: Ind. Off. 928, 929; Berol. (Landberg) 527,
616; Petrop. 244 (2) ; Cantabr. (Kings Coll.) 141; Constant. (Ko-
priilii) 1464; Calc. (As. Soc.) p. Id n, 499. Typis expressa sunt
in urbe Dehli, Constantin. 1253. Cf. porro Pertsch Cat. Goth, ad
num. 259.
Codex satis bene exaratus sed sine anni nota anno 1885 emptus
est apud M. Nijhoff (Cat. 251).
CLXXXIX. (Cod. 740 (5) Warn. fol. 41— 89).
Annotationes Ibrahimi ibn-Mohammed al-Mamuni Schafi'itae
(t 1079) ad glossemata modo descripta. Yid. H. Khal. "V, p. 15.
Annotator suas lucubrationes nuncupat fa'Ju>A> r^^ij, VO>*&* ^y>.
Codex (50 foil.) ex autographo Ibrahimi descriptus est.
CXC. (Cod. 581 (2) Warn. fol. 80 ad fin. Cod.).
Ibn-al-Hadjib al-Rdfijam suam jam editam metro adstrinxit,
et huic grammaticae metricae titulum 'LLs\jJ\ dedit. Quam hoc
Codice oontineri, dubium esse non potest, hoc poemate cum al-
GEAMMATIOA,.
K&fijd comparafco. Observandum enini eat inifcium CocUciV, ?Kflv
ditum esse ita ut primus versus in Cod, ait;
LgAC L\& vXsu JJLvj' >jii li-.-jo j< J ; ..,ri ,....,, ..J.r- ( y.v„.,
Additus eat copiosue Comment-arms, quern >\h ipuo Ibu-f'b-FiV'ibr
compositum esse putavit Dozy baec allegata : i>Hb- H„ Kb-"J. )r't: :
Xbn-al-Hadjibum revere, cuann al W&ftjmn cmmumiwin ibv.\i. ::;:■•::';■■
addit quidem bibliographus Turca, etiam Abulfedaio niiKiloiK {>.<»>,.
posuiase Conuaeufcarium , Bed hie V. D. bsuo dubio CtoMOMtetiii::
quem noater Codex exhibetj non ecrips.it; nam Abulikla om^
Buum abaolvit anno 723, et noster Codex iam aimo 08(1 vztji&w
est. ' Si autem Codice inspecto reputainus anctorom nocupcr }?,?--
dari in 8 persona 0$ J) et Coinmentario praeuiissa ob,tj ?ovba;
a5j-3, multo veroeimilius videfcur Commentar-ium soriptum ©gro ab
aaonymo quodam eujus mentionem H. Khal, naglarik
Textus cum archetypo collatuo ;,st quod testaiitur aimofcatioueE
marginales.
Dixit Caairius (ad num. 146), hoc poema adeo rarum esse, ut
nonnisi in Bibl. Esour, reperiatur, sod o^sfcat quoque in BibL
Bodl. (Uri) 1181 (1) (cf. Add. et Emend., p. 611) ubi etiam Com-
mentarius additus est l ).
CXCI. (Cod. 248 (2) Seal fol. 11-13).
Quatuor paginae, quaruia auctori anonyiao proposition fuit,. ut
dubia quae moveri possent adversus defimtioneiu. *j&1 JaJd x4iH
'<&£* J^X (a qua Ibn-al-Hadjibi at-E&ffiak inoipit) in medio po-
neret ao refutareto Sunt autem dubia ista numero decern, Imtluaa
est post bismillam: &£i>\ Jl£fcl «^ s o^ j^l :%x> i vjjfi ^3
Scriptae sunt hae paginas aimo 935. Similis argumenti una
1) Exemphria quae praeter too enumeravit Dosy continent CoBjiHentarium lUsi J!„
110 GKAMMATICA.
pagina praemissa est Codiei riontro 1230 (iuillH „.JX £ iL~i^.Ji,
supra, n. CLXXXV); et in Codice etiam Bodleiano , ab Urio (p. 246,
n. 1180) descripto, post anonym! Commoiitam-ni in Ibn-al-Hadjibi
al-K&fijam i sequi legitur: Lioellus sax fuliortnn , completions quaes-
liones el rcsjwnsiones , ad dictionis definition cip r>ertinenie$. Unde
tamcn cfficiondum videtur, in Bodleiano Codice £>?riptionem illam
majoris etiain ambitus esse a nam in hoc nostro 246. — "Weijers
{Orient, I, p. 840 sq.V
CXCII. (Cod. 678 (3) Warn. fol. 59 et 60).
Explicatio quaestionis, L |^ij! XJIaw.,* dictae, ex Ibn-al-Hadjibi
al-K&fijah, auctore anonymo. Locus, qui spectatur, exstat in ed.
Constant, p. )T med. (rude a verbis: ^.!l "# .fia/i £ J^o ■%).
Sunt 3 pagg., sine anni nota.
CXCIII. (Cod. 1759 = Amin 24).
i—A-^Li.-. "o_jif -JCAsliiJi —}Jii ' \\$>\j,mi _,.& auctore Abd-al-Qadir
ibu-Omar al-Bagdadl qui anno 1093 obiit sec. H. Khal. IV, 521.
Idem ille edidit lexicon vocabulorum difficiliorum, quae in Libro
Eegio (s^oUS'Lw) occurrunt sec. H. Khal. VI, 626, quod describitur
a Fliigel, Cat. Vindob. I, 141. De alio 6pere ejusdem cf. ibidem
p. 136, n. 133. De libello notissimoK.ArLw.JS cf. praeter H. Khal.
IV, 3, Pertsch Cat. Goth. I, 230, ubi de exemplaribus hujus libri
docemur, quibus addenda sunt ea quae asservantur Londini,
Ind. Off. Library apud Loth n. 945—954. In hunc libellum com-
mentaries scripserunt inter alios Radht-ad-din al-Astardbddi et
Ahmed ibn-al-Hasan Dj&rabardi in quorum Commentariis qui ver-
sus laudantur illustrantur hujus al-Bagdadii Commentario, qui
apud H. Khal. non memoratur. Primum folium Co dicis recens
manus supplevit, attamen dabo ipsius auctoris verba post doxolo-
giam : iUj'iJ v.i^Ai XjiliJt iW>U _ „« ^ M vvJus^Xj &*.££ Lis
<A£>j^w oLot _.^v.j a_aJi . J e>— jL «.s*j ^iLiXw/ifl. ,->toJi ^v&JI
URAJIilATlCA. Ill
{^Jut, LwJ/l Ob5s=U, WjLJLS' ....... (^ajo) 111 ^c, LxuS &S KilLwJt
i^jU JwtoBjl LgJ'Lu' *p f^Jvi ...foAJ ,..' . ^SjJ.J ^UOjCs
i~jm*JL j.~j tX^i x<!^LsjS v^JUb- p^w oLoi L^v'' r*-*'-
iCxs-yoi, Lwo.iAj LgJyAj B~jLJj L§£-" &5*lf=>. (im-w^J, L^j Ojii! .jjvJS
^3 &Du ULa^O*wo vi>*_e.^vj iiX_Ji3 & xJL^>A3 ULo £>}' ^» ........
#JI »_xLft aD! (jLwt l.vl *U.w. Fol. 2 — 29 et 55 — 88 autographon
auctoris continent ut patet et verbis quae descripsi et subscripfcione ,
quam h. 1. describam: tX-xj w^';S^' «lX_J> d>jy*u q-» pl'Jjt ,..l^
tXaj Ua. Je _kJ>- „sL,o (^ __am_c KiiLiJI 5uu~*iil 'xXd q*> t_j.il!
: X..~ <* '''-si*, &j, X-7\ ,15 ^JzsL>\ nJLjyn a-jJtf'j dU3 JtS SumJ^I Hy^gJI
Cetera recens manus supplevit.
Alia exemplaria Berol. (Landberg) 469; Constant. (Kopriilii)
1486, 1487, -p. .11. -n. .303,- 304, 305. .
CXCIV. (Cod. 2225 = Amtn 507).
" tXoUlJi J^a^Joj ' J^I^rJI J^jwj ^Lc/ auctore Ibn-M&lik
(f 672). De opere ef. H. Khal. II, 290, Loth, Ind. Off. p. 267.
Apographon nostrum charactere nashhi bene exaratum est anno
982 ab Ahmed ibn-MuBa ibn-Soltan. Codicem praecedit index ca-
pitum LXXX et longa major pars libri praeter textum multa
continet scholia.
Alia exemplaria praeter Londinense apud Loth 1.1. descriptum,
ubi etiam est Cbmmentarius auctore ad-Damamtnt (n. 964),
Escur. n. 13, 14, 52—66 (cum var. Comm.) et 140; Berol. (Land-
berg) 824.
n\i
GRAMM.YTICA.
CXCV. (Cod. J3i2),
: cyr %^' (J- £ ^JU.-.^Ji ,f-JaJ. Notissimus Ibmdlischaml
J, X
■ J
(j 762) Commeutanus in Ibn -Mfiiiti (f G72) Alfljam.. Ami: sio!;f.
caret Code::.: ; j-.tid rcoem esi
Alia c-empl,: Acad Reg. Gcioai, C-' cf. Caial, p 81 — 3 S .-
•Ur.s. hi-it. 603 (2). 504; Paris. 100 el 114 ap. Fliigel, W.Jahrh.,
»', Aiit.-Bl., j). 2. 3;' Vindob, 181, 102: Acad. Orient. Yind. 33;
(iofcli. -a6U, (270-272); Eseur. 7 (2), 47 (3), 67, etc.
CXCVI. (Cod. 1740 = A mtn 30).
; a^J! 3 L? *ji^l, Commentarius in Ibn-Maliki (f 672) Alfijam
suetorc Abu-Abdallah Sclmms-ad-din Mohammed ilm-Ahmed (H.
Kbal. Mohammed, cf. I, 409) ibn-Djdbir al-Howari al-Andalosi.
/motor huic operi dictando finoin imposuit, ut in fine voluminis
legimus, anno H. 756 in urbe Mekkae ct apographon .bocce -scrip-
turn est. niami Musac ibn-Mohammed ibn-Musa ibn-Akmed ibn-as-
Sekaikh Abd-nr-Raknian ad-Daieali (,^_/a_jjJI), qui illud . absolvit
14 Radjab anni 79D. Librarius de aucfcore loquitur ac si adlmc
inter vivos e-.set (*._jLjL^ aU 1 ^..J^l), quamquam apud H. Kbal.
U legimus cum jam anno 780 vita defunctum esse,, quod vix ita
cxplieanduni videfcur quod nuncius mortis nondum ad notitiam
ejus pervenisset. Cf. Makkari, Anahctcs ed. Leid. I, 111 ot soqq.
Est spissum volumou bene scriptum.
Al. exemplar. Ms. Escur. n. 74, 75 (Derenbourg).
CXCVIL (Cod. 2250 = Amhi 532).
JLs.i'ii !w>^ .£f& auctore Sckams-ad-diii Mohammed ibn-Abd-
ad-DAim al-Binmnvl Schafi'ita (f 831) *). Carmen JL-*_#I *-^
dictum quod aoripsit notissimus Ibn-MtUih (f 672) satis notum est
I) Cf. Cat. Cod. Mus. Erie. p. 238.
GRAMMATIOA. J 18
et jam saepius editum, (Of. Pertech, Cat. Goth, I, 242 ad & 207).
Codioes reperiuntur in plurimis bibliothecis Europae cum variis
eommentariis ; attamen Commentarius qui hoc Codioe continetur
satis rarus yidetur, duo tantum exemplaria praeter nostrum de-
prehendi apud Derenbourg , Ms. Escur. n. 16, 2 et 141
Codex negligenter scriptue est manu ^iUJI jCJl^ ^l\ ;w c
anno 1067. Initium periit ita ut primus versus qui explicatur sit XII.
CXCVIII. (Cod. 2242 = Amtn 524).
>2=uJI j, V LJJ| auctore Tadj-ad-din Mohammed ibn-Mohammed
ibn-Ahmed al-lsfardHni qui floruit exeunte saeculo septimo '). Of.
H. Khal. V, 302. Codex recens est; quod apud Landberg legitur
eum pertinere ad saecuium quartum lapsus calami esBe videtur. Finis
deest et etiam in medio libro nonnulla folia perierunt. In fronte
Couicis adscriptum est illo quoque contineri ^^ ^jJ?J\ „&
^»^3>, attamen nunc non amplius invenitur.
Alia exemplaria: Vindob. 183; Ind. Off. 894; Gotha 285.
CXCIX. (Cod. 400 Warn.)
Idem liber cum amplo Commentario auotore Qotb-ad-din Mo-
hammed ibn-Mas'ud ibn-Mahmud ibn-abi-'l-Fath as-Strafi al-Falt,
qui eum absolvit mense Eabt c I anni 712, in urbe Persiae quae
Slraf dicitur. Cf. Weijers in Orient. I, p. 342.
Codex noster anno post Commentarium oompositum trigesimo
primo, mense nempe Dzu-'l-hiddjae anni 743, soriptus est, et
paginas continet 235 formae maximae.
Al-Lobdb cum eodem Commentario etiam asservatur in Bibl.
Bodl. (Nic.) 210, ubi secundum Niooll 2 ) Comment, titulum gerit:
V^W '■■£/—& \2> V^ 1 ; ex constanti Orientalium more , et plane
1) SqJBtt de eo Boripsit 'j^-Jf ^ *J ^jj| }, Cf. quae annotavi ad num
CLXXV.
2) Cf. Pertech in Cat. Goth, ad num. 285.
Cat. I. „
114 UIUMKATICA.
ut iu nostro Codice factum est- , textus verba minio exarata ibi a
verbis ."Oommentai-ii distincta sunt; lud. Off. 895, 896, 897 (aliud
auct. anonym, ibid. n. 898) et denique in Bibl. Escur. n. 25 ; 116
el. 265. Bibl, Escur. praeterea exemplar possidet (n. 24) Com-
mentary Mobaminedis ibit-Aiimed az-Zauzanii, cuius etiam H. Ehai.
mentionem fecit,
CC. (Cod. 240 (2) Seal. fol. 35—48),
- OS ) o i, *
^L^UjJI i^ajyaj, aut ^j.-a.iS (cum scholiis). Auctoris plenum
nomen, inter se eollatiB H. Kbal. et as-Sojufcio in Yitis Gramma-
ticorum, erat: Izz-ad-dln (quapropter ejus libellus al-Izzi dictus
eat) Abu-'l-Fadhai'l Abd-al-wahhab ibn-Ibrahim ibn-Abd-al--wahhab
ibn-abi-'l-Ha c ali al-Khazradji az-Zandjdnt. Mortuus est post annum
655 et vixit saltern ante annum 737 quo Taftazani teste H. Kbal.
IV, 209 Oommentarium suum absolvit. Saepius editi opusculi in-
numora fere exemplaria enumerare non opus erit.
CCI. (Cod. 950 (2) Warn. fol. .4.5— 61).
Aliud exemplar, anno 1047 exaratum. Com scholiis.
CCU. (Cod. 266 (1) fol. 1—27).
Tertium exemplar a fine mutilum.
De Codice vide supra.
CCIII. (Cod. 1761 = Amtn 26).
^jjsji ot,^.^aJ' __ii auctore Sa c d-ad-din Mas'ud ibn-Omar at-
TafUzdnt f 792 de quo vide, praeter H. Ehal. IV, 208, de
Jong, Cat. Ac. Reg. p. 30 n. 17; Pertsch, Cat. Goth. I, 237
n. 200; Loth, Ind. Off. Libr. p. 276 n. 990, 4.
E subscription patet Codiceni nostrum scriptum esse anno 938
manu Ahmed ibn-Abd-al-Aziz ibn-Ali al-Fotuhi vulgo Xbn-an-
Naddjar dicto f 949. Cf. Cod. Amin 5, f. 215r.
GBAMMATICA. 115
OCIV. (Cod. 246 Seal.)
Commentarius ad eundem librum, auctore Aii ibn-Mohamnied
ibn-Abdallah al-Afzari (^.6^). Ex librarii anno.tatione quae in
fronte legitur, patot hunc Commentarium recentiorem esse quam
Comm. at-Taftazanii. Ex silentio as-SojutSi, qui nostrum al-Afza-
rtum ne vorbo quidem coinmeinoravit, fere efficerem ilium decinio
Hidjrae saeculo non antiquiorem esse. Incipit: ^i-X-J' &1J iA_»_i=-
Codex noster nitidissimus et valde perspicuus Meecae scriptus
est. Anni nota non addita est (haec enim tantum in fine legun-
tur: H_c u*vj^ fxy-t (3 lil.Lif yt£js\U \iXJ> ajIxS" q-. £j&1\ £Sj
Xi.&tt 5LJC_£ (sic) ,i,yb\ £-*-J>)> sed ad decimum vel undecimum
Hidjrae saeculum pertinere videtur.
Exemplaria Commentarii at-Taftazanti ad al-Izzi multa sunt
in Europa; sed hujus al-Afzarii Commentarii nullum aliud mihi
innotuit exemplar.
GOV. (Cod. 235 (2) Seal. fol. 70— 83).
y «_-c ,c > - w _ 3
jL^ys^l iUJJUii auctore Abu-Abdallah Mohammed ibn-Dawud
ag-Cinh&dji (f 723) , nomine Ibn Adjorrum inclyto.
Notissimum et jam saepissime editum opusculum. Subsoriptio
Codicis sic audit : qI*^> ■f f ^° LM ^ > ^7^ *^ O"*^ ^ O^^l Oj^
^LiJi £>**# £ (sic = Roma) 'iUa>. 'iUmuX&Vi ^» iXi^b JJo^ &JtX>t
Mmc K-oUij XjLp*mJ*3 \~0 r»(c c5^-*^r*^ j&" Cr* y*^' Cum hisce
verbis, ex quibus patet Codieem scriptum esse die 12 mensis De-
cembris anni 1518 in usum Cardinalis Legati .(iX_c2flk> delegatus)
Romanr Egidii, cf. supra p. 87 ? A n. CXLVIL
CCVI. (Cod. 266(3) fol. 38—65).
Idem libellus.
De Codice v. supra.
'.■"■■/
H6 GIUM11ATICA.
CCVII. (Cod. 1699 (2) fol. 10-50).
Idem lilicllus.
Do Codice v. supra.
OCVIII. (Cod. 2GC (7) fol. 177-231).
Commentarius in libellum modo descriptum auetorc Khalid ibn-
Abdallnh ibn-abi-Bakr al-Azharl (f 905;. Hujus Commentarii
exemplaria in Bibliothecis minime rara sunt et textus jam ter
h-pis expressus est. Cf. Pertsch , Cat. Goth, ad num. 287."
CCIX. (Cod. 2233 = Amhi 515).
Glossae (iL_^_^,L_>.) ad Commontarium praecedentem al-Azharii
auctore Jusof al-Fischf al-Maliki ceteroquin incognito. Initium:
Jyb *LjI 5 £ ; Lm Jj6 ^ -*Jj3. Aliud exemplar mini non inno-
tuit, quamquam glossae ad hunc Commentarkim in variis biblio-
thecis inveniuntur; cf. Pertsch, Cat. Goth. I, 292 ad n. 294.
Codex charactere magribino exaratus est anno 1220.
. OCX. (Cod. 2234 = Amln 517).
«*-^ 5 _j>^l JpUJS .J^> ^$. <*IuJ| K-iHii sive Commentarius
in Kx.^^1 auctore Raihdn Agha qui sub finem saeculi decimi vixit
ut hinc patet quod in fronte Codicis dicitur fuisse £_J_j Hasan
Paschae quern etiam in praefatione laudibus eelebrat.
Codex optimo exaratus est omnibus Tocalium signis additis sed
finis libri periit.
Aliud exemplar apud Brill (Stouts'. 174).
CCXI. (Cod. 2235 = Amin 516).
"^-^ -M*Sl j^ '**J& &&i auctore, ut in titulo le-
gimiiF, Djamal-ad-dfn Jusof Grammatico, qui quis fuerit nescio ,
GEAMMATIOA. 117
quum neque apud EL Khal. (VI , 78) , neque alio loco hunc Com-
mentarium laudatum yiderim. Initium: j\Js sw ^gjwJi all iA*il
Codioein satis bene exaravit Ahmed ibn Ibrahim a'l-Djahhaft
al-Q&simi az-Zaidl in urbe Djabaia (Cod. xL») anno 1144. — Pri-
mum folium Codici& initium alius Commentarii in K^^^Oi! oon-
tinet, al-Azharli scilioot,
00211. ' (Cod, 1931 = Amfn 204).
K^s^s^'i! _,^&, Textus rubro, Coinmentarius atrc sqriptus est
a Mahmud Pascha al-Barudt. Codex statim post Usmillam inoipit
ab explication© primorum verborum Adjorrumiae, nulla praemissa
doxologia vel praefatione. Probabiliter Commentarium Mahmud
Pascha conoinnavit ex observationibus praedeoessorum suorum.
Sunt 43 paginae.
CCXIII. (Cod. 2236 = Amin 518).
'<a~t*3^ul A4^X« g|w£ ' juuL^JI &J'ljJLl! sive Commentarius in
Supplementum libri SL^^y^l dioti , quod scripsit Schams-ad-din
Mohammed ibn- Mohammed ar-Ro'aini noto nomine al-Khattdb
Meecanus. Nomen oommentatorie nullibi memoratur sed teste Loth,
Cat. Ind. Off. qui sub n„ 980 eundem librum descripsit nomen
ejus est Abdallah al-F&kihi de quo vide infra n. CCXVI.
Codex in fine mutilus et passim glossis et annotationibus il-
lustratus non ita male scriptue , sed recens est,
CCX1V. (Cod. 1523 (3) Testa fol. 105-110).
Opusoulum 10 paginarum inscriptuin &_A.^ 3 =^Ut J> s iXj>, quo
nempe continentur definitiones vocum teohnioarum in libro al-
Adjorrumija pbviarum. Post : .S ^ incipit a definitione voeisj^UJI.
Ejusdem generis opusculum, sed a nostro diversum , apud
Pertsch n. 308.
1 18 GKAMMATICA.
CCXV. (Cod. 1802 = Ainin 68).
V j-*^ -i3^*-> > opuseulurc de soBtenfciiE , quae vices nonrinis
gerontes casibus grammaticis sum obnoxiae, quod coilpok u i ;. Latlr-
ad-din Hasan ibn-Qasim ibis Abdaliah ibn-Ali al-Movadi. iioco
nomine Ibn-Omm-Q&shn (f 749,.
Sunt tria folia anno 1114 bone exarata a Mohammed e al-Ghainri
Schafilta,
■OOXVI. (Cod. 2230 = Amin 512).
« kX- L_! ^las _^& J.I MlX,_*_.J! v-*.^^u, Commentarius in opus
grammaticum Ibn-Hiscbimi c. t. t3 uUjl ■'■ ^ba , auctore al-Fdkihiqm
hunc absolvit anno H. 924, teste H. Khal. IV, 563. Ceterum de
auctore et opere confer Pertsch: Cat. Goth. I, 312, n. 331 a ).
Codex satis bene exaratus est anno 1153.
Alia exemplaria hujus Commentarii enumeravit Pertsoh 1.1.,
quibus addendum est Ind, Off. 968. Editus est Bulaqi a. H. 1253.
CCXVIL (Cod. 740 (8) Warn. fol. 223 -v.— 230).
"^ iS -^j^' \Mf^\ .^Lm^ auctore Ibn-Hischdm (f 761),
(et particula ex ad-Damaminti Commentario (wo^ijT iULJaJ) ad
opus ejusdem auctoris yJiJI ^^ dictum),
Nullus quidem titulus huic parti Codicis 740 additus est, at
incipit ilia hoc modo post bismillam: j^u&JJ U-d^ IjlV.JLw Js
1) Landberg leotorera relegat ad Cod. nostr. 1742 (Amin 6), unde et nomen et
annum mortis auctoris dcsurapsit, Quoroinus idem faciamus impedit: 1° quod pror-
sus aliud women apud H. Khal. lcgitur (cf. Aumer, Oat. Miinchen s n. 741);
2° quod satis improbabilc videtur auctorcm quarto actatis anno quippe qui anno 920
natus fuer-it nostrum librum edidisse; 3° quod in Cod. 1742 minime dicitur hie
J"akilii opera grammatici argumenti scripsisse sed duos commentaries in opus parac-
neticum al-Ghazzuli, c. t. XjIiXJ) coruposuisse.
GRAMMATIOA. 119
plkP ^j v^Aa^j ^j M O.A£ tXZ^° _^j! qJAJ' JU> JL^rJI -le^l
c w vv
J.C JSj/iJI (j»yxt &JL** J.C &jy»» *JJI jyST. &*i ^l&o J.AOS iA0
■ w w w o - v.
H^L-c ^ ^_yU j^^j' L*jj 5 Qfrkj-* (V 1 r-*-^ (iUA^ ^-^a^l J.-C
yG "iJ tiLJj ! J^iJI ^c _kyccJi ^pUci o yy«j e^=> sLsuJi
gJt ^bUxo' j l^j jlaj ^i!. Sunt 13 paginae, et ultima verba
sic audiunt: jjd &l% J^^ _yj> 3 efclyiJl £ *1>* ^-Jaxiu t^-
Subscripts est wWs? -b ; .£j! Jv_c _b„£j| (_>z>Lxet sjl*w» v^ii"
^ xU! Jy£ A^ &\ jjjt JU> X^i*J! JUJI .fUtfl .g*Atf,«JJI
,^j>.OU*!t yisl O.J J.c a£A> ^jwi aJL&J *X?y . *JlJI bJwsj JJiJ>.
Fragmentum e Commentario Damaminii quod sequitur f. 229
occupat duas tantum paginas et dimidiam.
CCXVIII. (Cod. 2245 = Amin 527).
Ejusdem Ibn-Hischami tractatus alterum exemplar.
Hie Codex continet fol. 236—239 fragmentum Codieis alicujus
majoris qui postea in diversas partes diyisus est. In Cat. bibli-
othecae Kopriilii tractatus ejusdem tituli laudatur p. tU, n. 1598
Bed adscribitur as-Sobkio, perperam ut videtur.
CCXIX. (Cod. 1874 = Amin 147).
« uo u&*w« ^ < iJowJ! „Ji s. ~£o '), editio seounda aucta
et emendata libelli \JS ^<s>\ £ lA&JI quern conBcripsit Athtr-
1) In hoc exemplar! utrumque legitur. In altero _*J scribitur.
120 grammatjca.
ad-diu Abu-HaijAn Mohammed ibn-Jusof a"i-Andalosi f 745 (cf.
H. Khal. IV, 16, n r 7428), auotore Ibn-IIischdm (f 762).
Idem opuKcuium ut videtur Kopriilw v. Ha ji. 1593 sub tiuilo
CCXX. (Cod. 2248 = Amtn 530).
Ejusdem opusouli altorum exemplar.
Sunt fol. 240—244 Codicis de quo dixi ad n. OCX VIII.
CCXXL (Cod. 2246 = Amtn 528).
l£X^>t 5 f^iLil J, JoLm/o, traetatus ad gTummaticam pcrtiuens
auctoro eodem Ibn-JIischdm. Ut pa teat qua de ru agat describam
iiiitium: Oyx V ^l L^ ^aj! :£\> i^JI i^JI ^^\ $
^ 'Ify \&U ^ -o^'jiLaJI Jy ^ £ ^J! iu>y qC ^
r^ 1 >**'. L>^Lii*oi v'7-^ O 1 ^' iULj V^ *^ >**■> a*
Ui^JI S-«J-*Ljt a -- r jx'll-iLAJ ^U>^ 3 JlAJI '«J J-Jjdfj Jw«Uj
JG ^ ^ ^ UojI. -JISj..*^ ^U-|jbLj> lA_T 3^U ^
c.
Sunt fol. 245—253 ejusdem Codicis ad quern olim pertimicrunt
libelli praecedentes.
CCXXII. (Cod. 2249 = Amtn 531).
Xj,^UJI JJUUi ^ &»j*1H BA_*_ci»JI „^ sine nomine auctoris.
Carmen diversum est ab illo quod deseripsit Loth , Ind. Off. sub
num. 969, quamquam ejusdem generis est. Initinm:
L*4ri 3 yisJL lyx.*^ c L5t ^ o.r l( j, Art
Commentarii auctor probabiliter idem Ibn-Hischam est.
GRAMMATICA. 121
Sunt fol. 254—261 ejusdem Codicis. Codicem exaravit recen-
tior manus sed nihde.
CCXXIII. (Cod. 1523 (4) Testa fol. 111-118).
Opusculum 12 paginaruin quod his verbis introducitur: B A_jJ>
Lu^ uj^liaJI ^s ^L-^mnj v Lc^! J^j 0# « lq.iyaZ>\ b^a^o KXJo
Videntur esse excerpta ex Ibn-Hischami tractatu ^^-c wjIj-x^I
Dividit.ur in tria capita, quorum primum agit XJUJ- £, alte-
rum j^; W J^. $ o^J! £, tertium y&j ot^oi /6 JU* JUb U-o
0^ c 3 U""*-> 3>3 f^-^' <3 l-^,}^. Subjunguntur huic opueculo
versiculi et observations arguraenti grammatical is (2 pagg.) et
poema celeberrimi Mohji-'d-din Ibn-al-Arabi.
CCXXIV. (Cod. 471 Warn.)
_>-^-*-<l (_$^ r.-v**a5' *»Ls\Jt auctore Schamg-ad-din Mohammed
ibn-Scharaf ») al-Eallai ^J^LJII) al-Faradhi (^yiJf), qui hunc
librum scripsit anno 772; cf. H. Khal. et subscripts in nostro
Codice, quae sic audit: i^suj a „ £1^1 Q ^ — gJ! ^ mJx JIj
Praeter praefationem (i^OJlc) et conclusionem (X_*-jL>), liber
decern capita complectitur, nempe 1 ^-Jft £; 2 Jjutfl <j; 3 £
O^.; 4 ^il ,5; 5 v^J! i; 6 '£ £; 7 '^ £; 8 >bJf £;
1) In Codd. H. Khal. interdum pro Scharaf oocurrit Awjhraf (v. indicem ad ed.
Sliigel. in v. Shemseddin Abu Abdollah Mohammed). Quod recepi quoque exstat
in alio ejusdem auotoris opere (jiajl^aJI ^ Cod. 1013 (infra inter libros de juris-
prudentia).
Cat. I.
16
122 GRAMJIATICA.
9 ^LJt j;. 10 ^ J,J\ J.*^ V U^! * J..^ Ui J^}\ ^J± J.
Unicnm quantum seio 'hoc in Europa est exemplar, et vci irtoo
rnagni protii quia ex ipse auefcoris autographo , anno 778, uno
scilicet rtimo post ipsuin li'urum composilum, description cs;-. In
subsfiriptione cnim librarii (de siibsoriptione auctoris jam vidimus)
legiuitur haec: -r-g-iaJi j^t ^^S -.v-j nJ^wJ ^ £'i— *-^' o'i
A-\J) v \Ail QAVJ>I VVI ' -VJE ■.|»Lii- K^>.i=. \^^> ,.yJ,Xv.C (JAILS'-.
Librarii 11 omen est Abd-al-Malik ibn-Ali al-Qoturi an-Nihriri
.(^jyssuil -i^bsJI) Schafi'ita.
CCXXV. (Cod. 2241 == Am'tn 523).
— OrC O „ m .C ? _ G .
^-^.pJS _,_^i ^i L5 .:L,^j| j.^.JI, Commentarius uberrimus in
librum Mobammedis ibn-Otzinan ibn-Omar al-Balkkli c. t, ^^Jt,
auctore Mohammed ibn-abi-Bakr ibn-Omar al-Makkdumi ad-Damd-
mhU (f 82S). Dcscriptionem locupletiorem omitto quum lectorcm
relegare possini ad Loth, Ind. Off. n. 972 et 973, ubi idem opus
describitur. Subscriptio libri quoque eadem est, sed Cod. noster
habet ^l^o sine art. et ^J}^ ^oL*-^-. Nomen librarii Codicis
nostri crasum est sed annus H. fuit 1094. Eum Turcam fuisse ,
ut suspicatur Landberg, miki miuime probabile videtur, scriptura
potius Indiam demonstrat.
Codex satis bene exaratus est et multas continet annotationcs.
CCXXVI. (Cod. 240 (3) Seal. fol. 48 v!-61).
v^su^^JI ^i o^Aflft+if auctore incerto (vide H. Khal. VI, 91 ] ).
Addita sunt scholia in margine. Cf. Pertsch, Cat. Goth, ad num. 194, 2 C .
De Codice vide ad n. CCXXX.
1) Quum primi Commcutatores hujus opusculi vixerinl ineuntc saeculo nono constut
Loc ante nnoum 800 scrijitum fuisse.
GUAMMATIOA. 123
CCXXVIL (Cod. 950 (3) Warn, fol, 63-81).
Idem opusculmn (sod sine scholiis), quod jam saopius in Oriente
editum est. Codex scriptus est anno 1047.
CCXXVHI. (Cod. 254 (2) Seal. fol. 24-61).
Idem libellus, nitidissime scriptus et omnibus vocalibus in-
structs, sed doxologia carens et sine amii nota.
Codex, cui copiosam annotationem Italicam addidit Scaligerus,
abrupte desinit et tertia circiter libelli parte caret.
CCXXIX. (Cod. 240 (1) Seal. fol. 1-35 r.)
gV-^ £•;'" auctore Ahmed ibn-Ali ibn-Mas c ud, de quo as-So-
juti in Vitis Grammaticorum nihil tradere potuit; ait enim: }
Hie Codex, qui continet tractatum grammatjeum notissimum
de inflexione verborum diversarumque ab his ductarum formarum
agentem, nitide scriptus est charactere nestalik, anno 956, In
roargine multa scholia addita sunt Cf. Weijers in Orient. I, p. 336
sqq. et Catal. Acad. Meg, Scient. p. 29.
CCXXX. (Cod. 950(1) Warn. fol. 1-44).
Aliud exemplar ejusdem libelli, scriptura anno 1047. Cum
scholiis.
Quandoqnidem hoc opusculum iam saepius est editum et quaevis
fere Bibliotheca complura ejus exemplaria possidet, his enume-
randis supersedeo. Cf. Pertsch, Cat. Goth, ad n. 194 (2).
CCXXXI. (Cod. 1006 (4) Warn. fol. 127 v. -135).
Opuscula grammatica, quorum primura inscribitur JJL*x5l \$>\
«vjULjl l J J *4jl J^ole ljOc Vjr>r 'o&tji, auctore ad-Dama-
124 GRAMMATICA.
mint (f 828): secundum, f. 128 v. J^uaM J, J.AAiaftjJI , quod Alt
ibn- Ahmed ibn-Ali ibn-Ahmed .edidit (aJUj_x) , ^ertium exccrpfcum
est e Gommentario operis gv/jti.'+i* anetore Sa'd-ad-din at-Taftazant
(f 791), et ex ejusdem (j^^ux.' 1 Ac J> 4 .iuJ'. Sunt 15 pagg. exa-
ratae anno 975 ufc priores voluminis partes.
CCXXXII. (Cod. 890 Warn.)
j_^vjjl j^-s oL-ii^! auotpre Schihdb-ad-dtn ibn-Schams-ad-dtn
ibn-Omar az-Zawoli ad-Daulat-abadi al-Hindt (f 849) a ). Compen-
dium de syntaxi , quo imprimis in India utebantur; textui hand
pauca scholia adscripta sunt, modo inter versus, modo in margine.
Codex charactere nestalik exaratus est anno 988. Alii Bunt in
Mus. Brit. n. 525; India Off. 974, 975 et 976 (Comm. Wadjih
ad-din) et in Bibl. Societ. Asiat. Calcutt. (Catal. p. I), ubi est
alius Commentarius , oUi.l -,Xb old,, dictus , auctore Ahmed ibn-
Scharlf al-Hosaint (Catal. p. to).
1) In frontc hujus libri duplex annotatio cxstat , utraque ab ipso scriba profcctu.
Altera brevior quae in sumtno folio offertur, hacc est: v.'Lg, v- -_/£>'<$ <J>l_w.l
G o _
£~J.c *lt! A.J". ..-JlXjI, Altera, in medio folio scripta, sic audit: ,•■*-*-'« liA_£>
> o ot
^ysolfijl \j%,^o 2C*bUJI \_s-dli" JoLgJl O^Lj IL'sl J, JjIlXXx j.^uJI ,3
- - o -
io>.* (_5cX»i^Jlj .t^m _i;JI iLoUil „ .L- w ^^X-^aJ! ..— -jiA3' v_»U.*i
J.c Oj^Ati iLy&Ls. ^s>Ls J>s>)L5' J-oaftJl j^jt ^^ki> b"^ iU^lxii
,3 yaxJi lAS> fjic Lajl icsyij ^LixwJI (cf. H. Kbal. I, p. 255 et 474, vs. 9)
» , >
fc-o-j tj^o 8.^5'iAjl (voluit O^UI) v>bl_j ^ (Guzarata) oL^/ O^b
heUJ _wu 5 heLrj ailt JLLI ^lXJI.
Cf. Weyers in Orient. I, p. 347—349.
GRAMHATICA, -jpr,
COXXXIIL (God. 266 (6) fol. 147-175),
Incerti auctoris opuscuhun c. t. _^i ^L 4 ^u yel uti
in subscription sonat UJ| (sic) ^ ^ Oxf.) ^. Idom
habes in Bibl. Monac. n. 764 f. 191b. (apud Aumer p. 338), oi
in Bibl. Batayiae n. CLYJ (12) apud van den Berg.
Codex in pessima chart* Indica scripts fuit dim e libris Roordae,
OCXXXIV, (Cod. 2251 = Amtn 533).
Hoc yolumen cui desunt et priora et posterior* folia oontinet
opus satis prolixum argument* grammatici, sed neque auctoris
nommis neque tituli libri ullum indicium exstat. Patet tantum ex
Bmgularum korrasarum inscriptionibus nos hie possidere majorem
partem secundi yoluminis totius operis. Audiunt enim hac in-
sonptionos ^\ ^L,, .$& .^ otc . Si librum inspioimug ofe=
aervamus auctorem sibi proposuisse singulorum grammaticoruni
sentent,as de yariis rebus ad grammaticam pertinentibus memorare
et dnudicare ita ut ex lis saltern aliquid de aetate auctoris pateat.
Laudantur fere omnes celebrioros grammatici, Hariri (f 515) Ibn-
ai-Anbari ( t 577), Ibn-Malik ( t 672), Ibn-'Ocfur (f 669), ibn-ac-
Vajigb (t 720) , duo postrenal praemissis yerbis LuUPl Y el Lld^
tandem Ibn-Hischam (f 762) quapropter constat auctorem post
annum 750 yixisse. Probabiliter ad saeculum nonum Hidjrae aetas
ejus referenda est quum etiam Codieis habitus et scriphirae ductus
ad^lud saeculum yel ad saeculum decimum pertinere yideantur,
fleeter aliquantulum de libri indole judicare possit, dabo in-
senphones priorum capitum: f. 1 y. ^ J^j ^. t 17 r> ^
■V^lt-M T.^^Uj Its:?. J^^^ZSl'r.
JUL V L,. f. 50 y. ^| V L. L 55 y. ^1 J^ v ^l ^
vrM»; * 68 t.^ui a,. f . 80 r . ^^ ^. x 88 r> uL
/.i 7 ^JtSU^>l | t- 89 r. ^jai! V b ; f .. 91:> . ^ ^ ^
126 GTtAMMATICA.
Fortasso ex hi see inseriptionibus collatis cum iis quae in Iidi-Is
melius nobis oocnrrunfc aiiquis operis titr.lnm et auctoris no men
indagare possit,
I)e Goclicis habitu jam diximus. Sunt BV5 folia.
CCXXXY, (Cod. 958(G) "Warn. fol. 19 v.-Jl t.)
Brevis tractatns de Uteris; alphabeti auctore Molld Loifi (t 900).
In fronte Codic";, ubi varii qui illo continentnr tractatns reeen-
sentur, liuic libellc titulus tribuitur ^aia' ^U 6y^ ; & o '&'<-*»j-
In margine, ubi tractatns incipit, legitur ^R^ li^-i .iJUy! s^X^i
et praeterea Ak* ^J,k>. Titulum aliunde illustraro nequeo.
Tractatus post bismiUam ineipit hoc modo; iJi-*^ »A.p -X*^
I J^ *.:>-J SCilSj ^ J5 ^ j j& «*x+u ^ «)*# r^ »~*^
Codex scriptus est anno 925.
z
CCXXXYI. (Cod. 2239 = Amin 521).
Oj'^JI vLxi' auctore Abu-'l-Hasan al-Mozani de quo nihil com-
pcrtum habeo. Tractatus do usu etymologico literarum alphabet! ejus
modi qualos descripserunt de Jong, Cat. Acad. Bey. .n. 21, p. 39,
PertKch, Cat. Goth, sub n. 51,2 et 208, Derenbourg, Ms. Escur.
n. 163 (4). Est autom ab illls di versus. Quuin enini in illis v. g.
dicantur tan turn XXII oUII esse li. 1. leginius numerum esse LIII.
Initium cum inscriptione oLa^i v_jL» ita sonat Q^+i-5 Jobb otast
^sJt J.^1 ^Jl',\ U;l. Ceterum cf. Land berg ad n. 521.
Codex anno H, 1000 nitide exaratus est inanu Solaiman al-
Azhari.
CCXXXVII. (Cod. 2227 = Amin 509).
Quura duae priores korrasae hujus Codicis et insuper decima
GEAMMATICA. jg^
perierint titulus et auctoris nomen non leguntur. Attamen reote
annotavit Schaikh Amin illo oontineri librum o i \1 \ ?*• tl
v^Jf j^k ^ ^4 X^ KiWI, i&Sl attotore M .
%«** (t 911), de quo libro ct H. Khal. VI, 383. Valet de Loo
libro Ulud poetae: »nonum prematur in annum" nam auotoi- i,
ane dieit Be hoc opus inchoasse anno H. 867, una tnntum km
rasa absoluta romiaisse usque ad annum 876, mox novam morom
ortam esse, usque ad annum 885 , seque demum anno 895 buic
labori finem imposuisse. Loco subscriptions hoace ver fl uB odieflit
auctor: J
^ ! 4 o^" U *-*-* £^V .luu*. yuSji oJH& Lk ^
•j^Ji s j^\ ± L^\ ^ 0j u 3 L^ ^LJI .£ ^ utf ^
^6 D tf ^4 -febU! £-*^. U^ £~^ s KSLLI .xju
^ S bisce yerbis deduxisse videtur Amin quod in fronte seripsit
Podioem nostrum ab ipso auctore exaratum esse , quod deinde
Landberg mutavit in »yi vo auctore". Nullo autem hoc teetimonio
mtitur; nisi quod scriptura Codicis reyera ad saeoulum fere deci-
mum pertinere videtur.
Praetor "Eseur. n. 41 aliud exemplar niihi non hmotuit.
0CXXXV1H. (Cod. 2060 a et b = Amtn 337).
T ^JJ 3 8 L t „^^| auotore eodem as-Sojuti de quo opere of.
H. Khal. I, 313 et Xoth, Ind. Off. p. 271 ', ad n. 977 ubi otiam
inscriptiones septem capitum (^ in quae liber diyisus BBt W
1%'g GEAHHiLTXCA,,
aiOi'autny , quim igitur b, 1. won i epeftuii, Libar coatiuotuT Uvioiiui;
Codieibiifi a diverao libiario exu ratio quoitm. prior contiu obat %M
ioiia i ). i^aemisBUB eel index Bectioaum uuinque eapituni qui ii;
boc Cud, legimiur.. Caput quiatuiii incipit fob 239 w et iterate
■ offertur in Cod, 20GO' 5 cam duobus uiiuiiif. eapiiibuc
Quum Codices subscripfcioue carocbt- ecm; aefinbe non pauao-
rnus quando script! sunt > attamen Tit dooDut saeouiif} abiiinc,
praeter exemplar LondiuenBe epucl Loti. alia autservautar in
Bibb Esour. n. 40; Kopriilii 1454,
CCXXiOX (Cod. 981 (38) Warn. fol. 224—240).
^^sjjjLLjT. LsU^ auctore Ibn-KamabPaseba (f 940). Est oetie
amplus tractatue (33 pp.) de nominibus peregrmie imprimis persiois
arabice soribendis. Incipit: ' t^jsJ! J$£ <J*^o t)-«ir <jgt)Jt &U JuJl
6 Alia exemplaria: Ms. Yindob. b. 1919(1); Kopriilii p. bv n.
1014, p. H n. 1602 (sine nomine auctoris); Brill (Houtema) 621 (9).
CCXL. (Cod. 1294 (8) Schult. fob 114—120).
olL&ljl j£o\ iUlw. emendatio pravae orthographiae et pro-
nuntiationis , auctore eodem Tbn-Kamal-Pascha. Sine bismilla aut
doxologia incipit et abrupte desinit. Sunt 7 foil, sine anni nota.
Alteram exemplar Kopriilii p. IL n. 1580.
OCXLI. (Cod. 1294 (9) Sohult. fob 121—130).
JU^b vJibsXj U «k> ,p XJL*. s. ~u*j£& liLfckKJ" &JUwj eodeai
auctore. Sunt 9 foil. anBO 979 exarata.
Alteram exemplar Cod. Acad. Reg. Soient. 208 (22), Catal p. 208.
1) Nonnulk, probabiliter 8, folia in fine porierunt; errore librarii a numero 249
sitatim pergimuB ad fol. 260 ita ut fsko nltimum folium nuinerum 271 gerat.
GHAMMAT1CA, |2g
OOXLII. (Cod. 981 (32) Warn. fol. 177-181).
Dissertatio, quam conscripsit Mohammed ar-Rasawi de expli*
catione figurae grammatical iu^t, i. e . ^L^l j «*M SOU,
qaa m d ederunt magisfcri ^ ^^^ (f £ ^
Effendf Cara Tjelebi tt 965). Sunt 7 pagg. bene scnptae, »uo
anni nota. '
OCXLIII. (Cod. 248 (1) Seal. fol. 1-10).
Libellus mitio destitute, sine titulo et nomine auctoris, de
formula O^ Ul. In pagina quae nunc prima est (non multa
desunt, fortasse unum tantum aut summum duo folia) , inoipit
Observatio secunda QUJM M ,) quae de Q agit, de cujus .*>.
culae usu et constructione itidem in sequentibus undecim Obser-
vationibus (oSUU) ab auctore actum est. Sequuntur (p. 15) duae
Observationes (obJUu) de voce JoU Turn haec leguntur (p. 17):
g^f^ l\A ^ D Lo £ J^T. E t exspeotasses ergo (Weiiersii
verbis utimur), etiam hie post primam illam XJLJL, certe* unam
adhuc aham secuturam fuisse; at post absolutum .xjl ^ t . )Lu ,
libellus desmit. Vid. Weijers in Orient. I, p. 338-340
Libellus satis indistincte, character nestalik anno 935 sori.
ptue est.
CCXLIV. (Cod. 1861 = Amtn 132).
o w me o '"'w jow) "
j^Ji .,0* ^i oLHjl jJLljl ^ auctore MohamHled ibn ;
All Ibn-Tulun ac-galihi Hanafita (f 953) i). Auctor in praefatione
. 1) Of. Cat. M U8 . Brit. p. 431, anu. a; Cat, GotL Ill, 360 n. 1779 Wustenfeld
»« Get^HUclreaer e tc. n. 622 habet ob auctoritatem L*> o^lnn^t
Cat. I.
17 .
ISO GRAMMATICS.
dicit sequential Jjs S olJiUS ^U.vi' s^Uaflil uto-s-j O-s! JJii
Autogvaphon auctoric , qui infra tituhmi titulos adscripsit XT 13.
aliorum tractatuum (Codd. nostri 1862—1878) quorum desciipti-
onem suo loco in hoc cataiogo dedi. IK singuli tractatus eodem
ordme sequerentur quo h. 1. recenscntur numeros aliter dieposui
quam apud Laudberg.
.CCXLY. (Cod. I860 — Amin 135).
«^JJ% u^bJ! ^s <j^\ AJa tractatus de genere nomi-
man, auctore eodem. ,
Autographon auctoris sicut num. seqq. usque ad CCLL
CCXLVI. (Cod. 1866 = Amin 141).
«oLli^J! 3 -LJL^I ^ 'oll^UJt ^ulIs. auctore eodem Ibn-
Tulun.
CCXLVXI. (Cod. 1872 = Amin 134).
«*L^Xw^! .Xjuii»» T J^ < ijbi auctore eodem.
CCXLVIII. (Cod. 1873 = Amin 136).
«J<^^s]! auctore eodem.
CCXLIX. (Cod. 1863 = Amin 138).
"« L^siSt. _^sUj. ,' L^fcii? kjL^-J'S auctore eodem Ibn-lulun. Est
parvus tractatus de usu scientiae grammaticalis in yariis yocabulis
ad fiqh pertinentibus explicandis. Explicatipnibus auctoris ansam
GRA.MMATIOA. J31
dant breves narrationes et facetiae de viris celebrioribus temporis
Harun ar-Raschidi, quas ex variis libriis desumpsit.
CCL. (Cod. 1875 = Amin 189).
VU^i. ^Ls-jJ! y-o XAbLsruJ' yj^ui descripta ab Ibn-Tulun
ex libro c. t. ^4^'i, b^JJ auctore Abu-'l-Hasan Alt ibn-Moham-
med ns-SchimscMti, qui Saif ad-daulae Hanidanidae aequalis erat
vid. Jacut III, W., 10 seqq. et Fihrist, p. lof, ubi pro C ^U^J!
1. 22 et pro J^U.^ 1. 23 legendum est ^U^jl et M&+A,
nfa non Bolum e Jacut patet, sed quoque e verbis JLJL^I ^ ^
j^-sJJ! 0,. Liber h^lJI in i?%n'si! non reeensetur, nee H. Kbal.
notus erat.
OOLI. (Cod. 1878 = Amin 133).
b^X^uJf wy>^l 5 ^XsJI *J^| auotore eodem. Hae quaesti-
ones varii generis sunt attamen plurimae pertinent ad disciplinas
grammaticales.
CCLII. (Cod. 2265 = Amin 547).
Haec septem folia continent varia grammatices , rbetorices
et logices fragmenta quae bic recensui quia fol. 4 v. occurrit
tractatus inscriptus: ^WtL frtLk. c L^ .J JCJU, auctore Mtr
Padiscbah probabiliter eodem qui proprium nomen babebat Mo-
bammed Amin et visit sub finem saeculi decimi (cf. H. Kbal. I
417). Aliud exemplar recensuit Houtsma, Cat. Brill n. 245, 12.
Praecedunt annotations (o^jJLj) variorum virorum do ctorum
v. g. Ibn-as-Sobkii et Abmed ibn-Schams-ad-din al-Amidt in li-
brum rbetorices argumenti c. t. -'^t ^^ de quo cfV H. Kbal.
IY, 198. Sequuntur 1° tractatus inscriptus xLl^JI . -JcJl^I auctore
Abd-al-Qadir ibn-Abmed ibn-Abd-al-Qadir et 2° excerpta e quodam
Commentario in librum logices argumenti c. t. u^LxJt 3LC&I.
Haec omnia negligenter exarata sunt.
132 GRA.MMA.TIOA.
COLIII. (Cod. 2244 = Amin 526).
uuu^ >Jtf ^^ j> 'uu^i^ ^ v^; ! >* auctore
Abu-'l-ftadja Ahd-ar-Rahmdn ibu-abi-'l-Fauz All ibn-Abdallah
Schohaib ») ibn-abi-'l-Khair Omar al-Haiiri ae-Sabilt ai-I)-aqi aV
Bulaqi, incertae aetatis. Opus quinque capiiibus constat.
Codicem exaravit Omar ibn-Badr-ad-din anno H. 1062.
■OCLIV. (Cod, 950(4) Warn. foi. 82— 88 r.)
^jSi -*LJLj auctore incer to qui C annum 1000 visit. Vide
Weijers, Orient. I, p. 352 sq. Etiam hoc opusculum editum est,
multaque ejus ubique exstant exemplaria. Cf. Pertsch ad. n. 194, 2 a .
Codex anno 1047 scriptus est.
CCLV. (Cod. 950 (5) Warn. fol. 88 v.- 93).
LLuJkUT iJaSM, tabulae conjugationie verbi Arabioi. Cf.
Weijers 1.1. Notissimum et jam editum opusculum. »Verbi formae
singulae accurata analysi praetereaque interpretationc Turcica ex-
plicatae sunt, ita plane, quemadmodum in editione CPolitana hoc
factum est." Weijers. Cf. Pertsch ad num. 194, 2 e .
CCLYI. (Cod. 254 (1) Seal. fol. 2-21).
Idem opusculum, nitidissime scriptum et omnibus vocalibus
instructum, Bed anni nota carens. Scaligerus, in verbi Arabioi
paradigmatibus , juxta unamquaraque formam adscripsit ejus si-
gnificationem, et praeterea omnes Arabicis litem soriptaB voces
(in paradigmatibus, non in analysi) transscripsit Latinis Uteris.
CCLVII. (Cod. 981 (9) Warn. fol. 37-39).
Tractatus de SCsl/tol vocabuli UuS' in formula vJjlaM v 1 ^ simi "
w- )
1) In Codice v-aa^A ut videtur.
GRAMMATICS, 13S
libusque ab auctore anonymo x ), dedicatus Menlae Tjelebi (ca 1050) 6
Incipit versiculis, quorum primus est:
,^l»*, UsLkJl)! v^ajS^Js Joe **k! c -*x> 5
Sunt 4 pagg. sine anni nota,
CCLVIII. (Cod. 2228 = Amin 510).
«iyrS\«j| iu>jij| ^^ c ^j '***hM g^J ! auctore Menla Ab=
dallab ibn-Abd-ar-'Rahman ibn-Musa iniamo Constantmopolitano ,
qui hunc librum scripsit anno H. 1110. Auetor hoc Commentario
librum antea ab ipso scriptum c. t. X^jJciaJt iUA&U instruxit. In-
cipit: uJLiii, ^LkJ^'tfj^j ^ ^i <juxti ^Jj! «1) dA
Codex non male scriptus sine dubio est autographon auctoriB
anno H. 1111 factum.
Aliud exemplar mihi non innotuit.
CCLIX. (Cod. 1947 = Amin 222).
" ^H-H' jyio! -y£u '&^LuJi ^yXJI auctore Alt ibn-Abd-al-Barr
al-Wanai qui hunc Commentarium scripsit in ppusculum suum de
grainmatica quod antea alio commentario illustraverat in disoen-
tium usum. Initium common tarii: &jLi>I &> «i ^jJJt «U Jul,
iuUb ^! «yol \jdL~* qt, . j>j; initium operis: L*gi ^5^1 all JuiL
gwJS iA*^ IjlXxmi JLjs ^Lvj aJJi J^^ 3 yysjt ^LvJ jU-^i. Quum
Codex anno 1205 scriptus et coram auctore leotus sit de aetate
ejus constat.
1) In margine soribitur t _gJuil (j»tc IjiL*.
134 GBAMMATIOA.
CCLX. (Cod. 2247 = Ainln 529).
uus^Sj, j5j ^uJl 3 ,L5^j| jt, '^iJsJ! iLSy auctore Calah. ed-din
al-Akkfaseh ibn-al-Hosain mihi incognito, Initium ; s_J'„Jj SJw»-
i?Ji u^ifi^L iL^j^li woaUli !X&* V^- s KAoJ-' ; s JJ, Sunt :d
folia non male exarata cum annofcaticnibus rnarginalibuE.
Codex anno H. 1218 scriptus est. Aiiud exemplar ; Bero'L
(Landberg) 442.
CCLXI. (Cod. 2243 = Amin 525).
Moctafa al-Badri ad-Dimjati (f 1268 teste Landberg). Est com-
mentatio quam scripsifc jussu magistri sui Mohammed ad-Daman-
nur ^ c^ 1 -^ in carmen de boc argumento ab hoc compositum. In
ea docemur utrum fonnae verbales in ^ desinentes cum fatha an
cum dhamma efferendae sint praesertim in Imperatiyo et Imper-
fecta. Mox auctor novem verba enumerat, quae in Imperativo
una tantum oonsonante constant praeter decern quae jam enume-
raverat Ibn-Malik et alia hujus generis.
Codicem anno 1223 H. exaravit Hosain Abdallah as-Sekami ad-
Damanhuri Sehafi'ita.
CCLXIL (Cod. 1751 = Amin 16).
«wU.<J! ^ lA^pj' fliAjl Lf s c &j{j&i\ cum appendice (J._a_jOvJ'
KjUo^!) auctore Moctafa WakM ibn-Abmed al-Oskudari Aegyptiaco.
Sunt 6 folia currente calamo exarata, in quibus auctor disserit
de defectibus saripturae arabicae, in qua vocalium signa fere
semper desunt et plures literae nonnisi punetis, quae dicuntur
diacriticis, a se inyicem distinguuntur. Quae hac de re obser-
vantur fere omnia recte se habent etiamsi non est quod speremus
fore ut brevi auctoris argumentis permoti Aegyptii ceterique po-
GRAMMA.TIOA. 135
puli Arabica lingua utentes alphabetum suum scribendique rationem
mutaturi Bint.
Libellus scriptus est anno 1287.
CCLXIII. (Cod. 1929 = Amin 202).
Parvus tractatus 5 foliis constans grammatici argumenti, de
flexione nominum et Yerborum etc. Opusoulum explicit in media
sententia et, ut videtur, compositum est a Mahmud Pascha al-
Barudl, qui fuit e numero eorum qui anno 1883 cum Arabi-pascha
in Aegypto sedition em moverunt.
Incipit: gjl £%&> y^ Q -l U Jyktl I ^1.
ABS ME TRIO A
CCLXIV. (Cod. 657.(8) Warn. fol. 33—50).
4jLfj> i^Jitay (^-sl^JI v 1 ^" a^ctore Abu-'l-Hasan Moham-
med ibn- Ahmed ibn-Kaisdn, quern H. KhaL, Abu-'l-Feda alii anno
299 obiisse testantur, Bed qui re vera anno 320 diem supremum
obiit. Of. Fliigel, Gramm. Schulen p. 209. Ann. 2. Opuseulum
nostrum non reeensetur Fihrist p. a(. Editum est a W. Wright,
Opuscula Arabica (p. fv—vf) e nostro Codice. Constat 33 paginis.
Nitidus et omnibus vocalibus instructus Codex anno 571 exa-
ratus est. Aliud exemplar mihi non innotuit.
CCLXV. (Cod. 154 (5) Gol. fol. 281— 290).
Breyis tractatus de arte metrioa, auctore A.bu-'1-Fath Othman
ibn-Djinni (f 392) (in nostro Codice titalus est ^t^JLl! *JLc l<jwtf>
lyaX^U).
Sunt 10 pp., pessime exaratae charactere Africano. Alius Cod.
est in Bibl. Caes. Vind. 222 sed exordium diversum est a nostro ,
quod fortasse ita explicandum est quod noster tractatus contineat
compendium operis quod Vindob. servatur.
ARS METRICA. 137
CCLXVI. (Cod. 2114 = Amin 395).
Haec 5 folia olim pertinuerunt ad Cod. 2L13 (CCLXIX) quum
ab eodem librario scripta sint; sed nescio quo casu infeliciter oa
ab illo quidam separayit. Duo prima folia igitur continent finem
tractatus de re metrica cujus neque titulus neque auctor memo-
ratur. Subscriptio est ^Jd\ v_»LxJ}t ^ jdft-i *XjJ U ^XjI. Pol.
2 v. incipit novus tractatus vel ut vorisitnilius videtur oxcorptum
ox tractatu de ro metrica, auctore Ibn-al-Qattd' (Abu-'l-Qasim
Ali ibn-Dja c far f 515), probabilitor eodem qui laudatur ab H. Khal.
IV, 7 n. 7384 (^a)l *Le ,5, ^IciuS). Hunc excipiunt alia excerpta
oxigui valoris. Cf. Ms. Escur. (Derenbourg) n. 328 (3), 330 (3), 331.
CCLXVII. (Cod. 654.(1) Warn. p. 1-19).
0»5j*Ji \^i (_^.Lkw.fij! auctore az-Zamakhschari (f 538).
Codex anno 673 exaratus est.
CCLXVI1I. (Cod. 654 (2) Warn. p. 22-249).
u ^j/XixwJii] ^_k_w.sj' A i (j^uJuJI ^jfuaj". Amplus Commenla-
rins in az-Zamakhscharii opusculum de arte metrica, qui cum in
titulo, turn in praefatione nostri Codicis, tribuitur auctori Schams-
ad-dln Abu-'l-Abbas Ahmed ibn-al-Hasan ibn-Ahmed an-nahwi al-
Maucilt, sed quem H. Khal. (IV, p. 514) plane diverso auctori
tribuit. Caeterum initium libri convenit cum verbis quae descripsit
bibliographus Turca. »Legi", ait auctor Comraentarii in praefa-
tione, »librum az-Zamakhscharii in scholis praeceptoris mei, Madjd-
ad-din Abu-Hafc Omar ibn-Ahmed ibn-Mihran. Agnovi librum
ilium parvi voluminis, sed doctrina refertum ilium esse in quem
quadrat versus Abu-'l-'Alai al-Ma c arri:
Hanc ob causam, librum ilium Commentario illustrare volui."
Absoluto Commentario sequitur copiosa appendix.
Cat. I. 18
138 ARS StETRIOA.
Hie Codex eadera manu exaratup est atque praecedens, Quan-
tum scio, nee az-Zamakhscharii ai-Qost&s, nee Commentanus in
alia Bibliotheca reperifcur.
CCLXIX. (Cod. 2113 = Amin 394).
J,^JjJ! ,% ^j^l- cXaxmi .._^ ,=,!fc,wj Si^bbd' i^JccS ut in inscrip-
tione Codicis legitur. Tractatus ipse neque auetorem neque titu-
lum designat quum statirn post bismillam incipiat: --kljJJ ^-kjj.1
uSJJallj l^kA \XJil\ ijyu q' &]*£^ iUc J,. H, Khal. hujus opns-
culi mentionera non fecit noque in catalogis bibliothecarum Euro-
pae aliud exemplar inv6ni, ita ut dijudicare nequeam utrum in-
scriptio Codicis recte se habeat. Naschwan mortuus est anno 573
et libellus re vera agit de homoeoteleuto. Sunt 7 folia negligenter
anno 1084 exarata , ut docet subscriptio; monendum autera est
banc subscriptionem cum fine tractatus scriptam fuisse ab eo qui
Codicem 2114 (supra CCLXVI) a nostro separavit.
CCLXX. (Cod. 154 (6) Gol. p. 291-307).
{ja^jxti lxu.2>\ auctore Abu-Abdallah Mohammed ibn-Ali ibn-
Khalid , noto nomine Ibn-as-Saqqdt ( -b'Ji*<JI) qui vixit saltern ante
annum 600 Hidjrae quum opusculum ejus commentatus sit Ibn-
Birrt (Cf. Derenbourg Cat. Escur. ad. n. 410 (3)) (f 572 *). Sunt 13
pp., anno 97 (saeouli decimi, ut videtur) charactere Africano exaratae.
Alia exempl. : Escur. 288 (3) , 330 (5) et 396 (1). Iisdem Codi-
cibus necnon num. 410 continentur diversi Commentarii in hoc
opusculum.
CCLXXI. (Cod. 2112 (1) fol. 1-3 = Amin 393).
^gMtSXSS) (jto»_c breve compendium de arte metrica, auctore
Abu-Abdallah Mohammed noto nomine Abu-H-Djaisch al-Andalosi
I) Teste Sojuti, vide Bupra p. 54 ann.
ARS METRICA. 139
f 626. OpuBculum jam saepius descriptum est quapropter lectorem
relegare possum ad. Cat. Goth. ed. Pertsch I, 330, n. 359,360,
ubi quoque alia exemplaria enumerantur.
Sunt 4 folia sine anni nofca.
CCLXXII. (Cod. 2115 = Amfn 396).
Ejuadem Compendii alterum ot pejus exemplar, quod in fronte
Codicis inscribitur o» 5j jJI jjle £ ILsulJI vjUlT quo jure nescio.
Textus, qui potius cacographia dici debet, in hoc Cod. multo longior
est quam in altero, sed initium domonstrat idem opusculum utro-
que Codice contineri, in hoc fortasse ab alio quodam annotatum.
9 folia anno 1208 exarata.
Tertium exemplar in fine Cod. 1641 exstat, anno 1080 scriptum.
CCLXXIII. (Cod. 154 (9) Gol. p. 329-340).
s_^_>uicj| a _ji (ji^-c, quod carmen Ibn-al-H&djibi (f 646),
cujus titulus propne eBt "JJi^l ^c Jt 'J^LsvJi JuaftJ' editum
eBt a Preytagio (Darstellung der Arab. Versk v p. 334 sqq.).
Codex negligenter charactere Africano exaratus, decimo Ar.
saeoulo. Alii: Bibl. Bodl. (Uri Hebr.) 36 (2), (Uri) 1267 (2);
Berol. (Sprenger) 1094 a; Escur. 410 (1) (cum Comm. al-Asnawli),
959 (8).
CCLXXIV. (Cod. 527 (4) Warn. fol. 40 v.— 83).
Amplus Commentarius in Ibn-al-Hadjibi carmen. Nomen auc-
toris non coramemoratur , Bed e praefatione patet, eum scripsisse
regnante al-Mosta'cimo (ultimo ex Abbasidis qui Bagdadi regna-
runt) , i. e. inter annum 640 et 656. Ait enim : ys-iLaJI *jl^
HO AUS METEICA.
LLJ"' *J t iLu all! jc' ', v .;yUi(,il v-A-^s 1 idlb ^astwaJ! (:« iA„f ' *M ! <->-<-^
;-Ji u^jjj'. Q.uodsi ft.aque 6iimere liccret, hune Cominentarium
illis esse annumerandum qui ab H, Khal. (TV, p. 199 sq.) commtj-
iuoranfcur. cominfiniiuor enset Djamal-ad-din ibn-Wacil, nam hie
anno 697 obiiL annos 93 natus (of. Ibn-Iiabjb in Orient. II,
p. 295). Utut est. aueior Conrmentarium suum dodiccvit Abu-
Talibo Ahmed itn-Mohammed ibn-Ali ad-Pamaghani, cuius digni-
tates ■enumerar oueuume magnificis fcitulie ornat (vocat eum v. £'.:
... , _j__p i^Ss-Lo ^-frlaxJ' j3^L> >_A_jlj (JS.XavL J' e,i3 Q;0) Jul .lA»AP
iC*^! kiX^ *bLas O^b' q>^ (^ \5>yb^ b j^ A.+£&II -&c^l.
Opus incipit hoc modo : <J^ul\> *d\ i c^-i *.-? ^AJ' *JJ cX^i-
Codex scriptus est anno 715. Ibn-Wacili Commentarius est in
Bibl. Paris, (n. 1379).
Sequitur in Codice (f. 83 v.) oLaaraJ! »_>LjUt <r.r-» j ii »^sy*5
U»$j*J' ^ tsijlJi- , sic incipiens ^/oiwlj ^/>lJi ^ q/Lw _ ,Jb \ja^
Una pagina absolvitor.
CCLXXV. (Cod. 527(1) Warn. fol. 1-37).
Alius Commentarius in Ibn-al-Hadjibi carmen, auctore Schams-
ad-dtn Mohammed ibn-abi-'l-Mahasin at-Tibl (vel at-Taijibi). In-
cipit : *^-,«J! j»Lsu*il q* *fw« U Jv£ aDi lX.J'i.
Hie Commentarius, qui ab H. Khal. non commemoratur, anti-
quissimis annumerandus est, ejusque auctor nullum alium cogni-
turn habebat. Ait enim: l^+laj <^--5' BtX-uaii]) c^k«>-J 6^ *^-*-&
US^all JDUI j^j ^1 ,^-j ^-*a£ 5=^ jjl q- 1 -^' <3'-* : ?" &»^*J' |»^'
XLac trails jt^Jiilj (_)»3_s8_Jl ,^*JLe ^ *Wi A— 5% w^-s-Lsl ^jb
1) Historici (vid. v. g. Abu-'l-FedAi Ann. IV, p. 472; Ibn-Habtb in Orient. II,
p. 241) cum vocant Abu-Ahmed Abdaliah.
)'
AR8 METIIICA. 141
Codex sunimi est pretii, cum quia scriptus est (ab eodera 1
brario atque praecedeus) quum a actor adhuc iu vivis esset, aim
scilicet 715, turn quia descriptus est e Codice quern ipse aucto
correxerat. Bteiiim in titulo, post auctoris iioiuen, legitur:
*J'A<<> JL ^wi 3 it a),'!, et iu subscriptions: ja.^ Lg.sulsj' cr ,
c i-.c vi^i JLSWJ ^5 «..aw« l^LU! ^l^sL kLUu j_b Llu^
iCUij tX*i.. Ipse Codex tam remotam aetatem manifeste indicat,
et in possessoris (^^i^jjji l^«J| Q .j ^ Q ^ yQ $\ Q j j^i)
nota annus 746 nominatur.
Additae sunt tres paginae (fol. 36 v.— 37), alia manu exaratae,
quae desumtae sunt e libro de arte roetrica, quern coniposuit
Abu-Djafar Mohammed ibn-Sa'id an-nahwi al-Maucili, antiquissi-
muB grammaticus qui tertio Arabum saeculo floruit 1 ). f*&S \JJ>
,J.Uj M ^ ^^i! ^ysuJI. Initium est: jjjJI J^staxJt Jy©! v l>
CCLXXVI. (Cod. 2110 = Amis 391).
"Ly-A^^u' (^ (_^ '( 2 t)-^l iLi^ii cujus libri auctor secundum
1) Ex as-Sojutio (in Fitis Qrammaticorum) patet nerape, eum aequalem fuissc
Abu-l9baqi az-Zoddjadj (de quo cf. Ibn-Khallican I, p. \o sq. ed. de Slanc). Artis
metricae peritia Abu-Djafar clarissimus erat, ut patet ex as-Sojutii verbis: LW — ,..\4
sL^I q-c *Ju lX_* s U^j J^>j}\ «J JIS 0»3j«J|5 ^^ii J^i&J J,
2) Cod. in titulo et Id subBcriptione JjJUJl.
142 AKS WETRICA.
H. Ehal. IV, 53 n. 7602 est Ainin-ad-din Moliammed ibn-AH a~>-
M ah alii (i 073). Credo verba B-,^,! t£ arrad H. Khal. LI. souna
esse, quum re vera in nosfcro H. Khal. Codict- desint el vix cre-
dible Bit H. Elhalifam librum a semet iiibt' inspectum tart false
.descnpsisse. Utrum exemplar nostrum at- as-Siradj al-^'avrac;
eoripium nit. ui BuspicatuE est Laudberg ignore: ex verbis E. Ehal.
tantum sequitur ilium hoc opus laudasse, minim e versus in op
scriptos fuisee ot quidem manu as-Siradj i in fronte illius Codicb
quam ipse muiiibufc leiiuii,. Versus post Laudberg h. i. repetam:
J-W..W.JI J,! JbixtiJ! L>| -siiot^ ig^^" *-a-^' lSa** 1 ^' c^^wsjSj
J*Jb£j| LJ....&0 ^.UUic i^^&Mj ( _j<— s» *»JLwo LajwjJ lX-3 'Li-Tj
In fine 'aooedit tractatus (7 pagg.) abrupte desinens in media
sententia de homoeoteleuto quasi supplementum ad librum prae-
cedentem.
Sunt 45 folia sine anno sed bonae notae et antiqua. Liber in
Europa rarus est. Recensetur Koprulii 1331.
OCLXXVII. (Cod. 2111 = Amfn 392).
(j^jj-xJi $ '^ySf^ auctore eodem al-Mahall!. Cf. H. Khal. I,
247 n. 465. In praefatione oarminis, quod ita exorditur:
auetor dicit se antea majus opus ejusdem argumenti in capita
distinctum edidisse sed ut facilius discipuli materiem mente tone-
rent nunc hoc carmen composuisse. Tituli mentio demum in ul-
1) In Cod. ULJLs.
AES METKICi. . 143
timis verBibus occurrit, ubi auctor dicit alludens ad ^b&\ &[ma:
unde forte demavit librariue titulum « ^l Xiyw £ ' G WJI wl^
Codex sine anno sod bene scriptus est. In niargine plura scho-
lia adscripta sunt.
Alter um exemplar mihi non innotuit.
CCLXXVIII. (Cod. 234 (2) Seal. fol. 17 v.-19).
Libellus, titulo et nomine auctoris destitutus; sed est carmen
Dhija-ad-dini Mohammed al-Khazradjf qui vixit medio saeculo
septimo de arte metrica, quod o^iJI ^JLc ^i «.«IiUJI b^ijjl
««-oliiJi 5 sive simpliciter zl^k}) y^Xyailt vooatur, et cujus pri-
mus versus est:
Editum est hoc carmen a Philippo Ghiadagnoli in libro c. t. Bre-
ves Arabicae linguae institutiones (Romae 1642), p. 286 sqq.
Sunt quinque paginae, anno 935 charactere Africano scriptae.
Accedit, opusculum f. 20 (lj pagg.) de eodem argumento auctore
Cadr-as-Schari'a al-Bokharl idem quod descripturi sumus sub
CCLXXXIV. Vixit hie auctor medio saeculo octavo.
CCLXXIX, (Cod. 2112 (2) fol. 5-72 == Amfn 393).
ljusdem carminis alterum exemplar.
Apographon recens 5 paginis absolvitor,
Exemplaria hujus opusculi minime rara sunt, plura enunieravit
Pertsch, Cat. Goth, ad. num. 362.
CCLXXX. (Cod. 154 (2) Gol. p. 153-227).
Commentarius in idem poema al-Khazradjf i. Commentator in
144 AKS METIUCA.
primo Codicis folio vocatur as-schaib.u as-ucLarif ai-G-hann'ibL. m
ipr.iue Comruentarii titulo vocatur: a:--seliai];h — a;qadhi — an-
Bciiavlf Abu-'I-Qasiin A limed ibn -Mohammed iim- Ahmed aWIasanh
cetl istud Ahmed ibn deiendum eci; Legator i;;aqut: Abu-V^i'turn
Mohammed ibu-Alimed a'l-Basani as Acliarif al-Aruiaiosi (t '■'(>()},
ei of. H. Ehal., IY, p. 203. va. 9 — 11 ei ili , 840 (quae oaesero-
quin de al-Khazradjii carmine refert bibliographic Turea eonruea
sunt et mendis scafcent) el Ibn-al-Khaiib apud ■Cusiri, II, p. 310.
iiicipit Lie Comiu6Ui,aiiut>j ui trudit Ii. Khab; t ^«.w ; &k tA«^.
(u^J! L#LJ obbC&i! ^ UJ 'Js^j. E verbis quae in praei'a-
tione occurrunt: J^c ^.■oUU 1 -eiLaaJi Ljl;fJPi ijs,aj ^i iAsj US
■sL-jf-to ^ iOywJU (jtojjJi A_l_ii .,3 suX-waS (Le ^»IbS ^-J^ '"-^
«pL*Jo$, ex his verbis, in qiiam, patere videtur, auctorem nos-
trum primum fuisse qui al-Khazradjii carmen commentario illus-
traret; idem, ni fallor, H. Khal. dixit, aut certe dicere voluit.
Codex eharactere Africano exaratus est, decimo, ut videtur,
Arabum aaeculo. Continet 75 pp.
Alia exemplaria: Berol. 475 (Ahlw.); Lips. (Refaijah) 244;
Goth. 363.
CCLXXXI. (Cod. 154 (3) Gol. p. 228—255).
s ^.ii^\ HCkmu£> , -j Lf_AJt .Uxji oL^I ^-aaSj- I n pnnio
folio Codieis, Abu-'l- Abbas Ahmed ibn- Alt al-Mandjuri vooatur
auctor hujus libelli, qui nihil continet praeter scansionem versuum
eedecim generum metrorum, qui adducuntur in Commentario as-
saiyidi as-scharifi, de quo egimus. 27 pp. charactere Africano
exaratae.
COLXXXII. (Cod. 1753 = Am!n 18).
««^U) ULs* ,£.JLb Sj^UJI Q^aJi. Amplus Commentanus in
AK8 METBIOA. 145
idem al-Khazradjii carmen, auctore Mobammed ibn-abf-Bakr ibn-
Omar al-Makhzuml ad-Damamlnf al-Haliki (f 828) *). H. Khal.
(IV, p. 201) nonnulla e praefatione excerpsit B ).
Est autograpbon auctoris qui in fine testatur se huic libro
scribendo finem imposuisse anno 817 in loco «JJU dioto in Ae-
gypto superiore.
Prima folia Codicic perierunt ita ut nunc textus incipiat a
■fol. 6 v. Codicis sequentis.
OCLXXXin. (Cod. 457 Warn.)
Ejusdem Commentarii alteram exemplar e praeoedente olim
scilioet anno 979 descriptum. Subsoriptio auctorie etiam in boo
Codioe legitur superscriptis verbis: wjJLaii 'jL* J>ws^ U \U-*s
^oiii-met permultas glossas marginales, ex quibus nonnullae
certe a discipulo Commentatoris compoBitae sunt, ut v. g. gloaua
quae in p, i legitur: nf Jj$ HiA^ XLs* ^ ^t%^' qU^>
*Az C/ ^JI ljj> gslyj JL> £ tj^OJI & ^ l*f xUI.
Duae ultimae paginae bujus Codicis, eadem manu atque cae-
terae exaratae, alia quaedam de arte metrica continent, sio in-
scripta: Jyjji J>.e &Lx^x> {jo^s^S jJS^> o^Xsj oLj! iu4> »kk$
1) In annotatione quae in fine Codiois 4.57 reperitur, legimuB ad-Daniaminium
natum e9se Alexendriae tinno 763, et obiis9e in Indiae regione Decan (..-fjwJI)
in loco ȣ _j JJ', anno 828.
2) Loquitur ibi auctor de Comraentario as-siiijidi as-scharifi, de quo diximus; sed
appellat nunc virutn : qadhi "1-djamuah in urbc Granata Abu- Abdullah Mohammed
caet. hi annotatione margiuali hie error corrigitur his verbis: fju^Mi £\£.wJ! J|j
^L.'bJI (jj! v^u-^JI tXA^wJI is<\/>&i {Ja^m^j (L^a.^1 ^s>t^Jt ^jjjjl
iX*c jj ^ ^wji}\ ji\ i^uiS ^ ^JUI _.UJI v_A^&JI jJj tX^I
X.jJiL> uUXs tUl&\ blX^ ,j>c v_^«j ^ _ .LiJI ^Uj Ll^v& qL^S &M
Cat. I. 19
146 ARS METRIOA.
&Ui, Hi quinque versus, quorum primus eat:
^yAWi.
coyiixnentario illuafcrantur, et delude sequitur: ^ ^js^Swl! ^ Jo;!
%S si-j>i K-oUi' ,. % »o J!/! ,A=c i g^..
CCLXXXIV. (Cod. 2108 = Aniin 390).
Teitium exemplar ejusdem Commentarii, quamquam male quie
,adscripsit ij^jj* qJ^ Zj£>jJ& „pJ». Primum folium periit bujus
Codicis, qui auuo 1008 exaratus est.
Al. exempl.: Berol. (AUw.) 476 et 477; Paris (n. 189 ap. Fliigel
in W. Jahrb., 91, Anz.-BL, p. 10) ; Escur. (Derenb.) 410(4).
' CCLXXXY. (Cod. 154 (1) Gol p. 1—151).
Tertius Commentariufl in carmen al-Khazradjii , compositus ab
Abu-'l Qasim al-Fotub fbn-'Isa, ibn-Abmed ac-Canbadjij cognomine
as-SchoAkh al- c ArudhL Incipit: ui^jJib ^L&j tJJI 0^ A-«_j Lot
zxJ\ X^£Jt ^U 54aj^S ^_L«J1j ^ywUxil. Ex praefatione patet,
illo tempore quo commentator ecripsit, jam complures Commen-
taries in al-Kbazradjii carmen exstitisse. In margine nonnullao
annotationes sunt partim ex alio , ut videtur , Commentario auo-
tore ^t—* ,.yi\. Hio quum probabiliter idem sit qui in carmen
al-Borda Commentarium scripsit (v. infra in capite de poetis)
quique teste H. Ehal, anno 781 ') obiit, aetas as-Sebaikbi al-
'Arudbt priori dimidio saeculi octavi asaignand.a videtur.
Codex cbaracfcere Africano decimo Arabum saeculo, ut videtur,
exaratus, 151 pp. continet.
Alterum, exemplar: Gotb. 367.
1) A nostro diversus ease videtur Ibn-Marzuq, commentator corapendii Khaltli, qui
anno 842 obiit, y.'-H. Khal V, 447 -et of. Rieii, Cat, Mus. Brit. p. 129.
AE8 METRICA. 147
CCLXXXVI. (Cod. 2047 = Amtn 324).
1 oLsuijj! J^fi ^j y^Lli Jj> auctorc Abu-'l-Qasim Hibat-allah
ibn-Dja c far ibn-Sana-al-Molk (f 680). Pro ,b apud H. Khal. Ill,
189, n. 4863 male legitur y>. Liber agit de variis genoribus car-
minum, quae dicuntur al-Mowasschahat. Cf. Freytag, Darstellung
der Ar. Versk. p. 421 et seqq. et R. Cries, K**aJ! ^UiJ! p. 11 Beqq.
Permultis borum carminum specirtiinibus elucidatur textus.
Codex anni nota caret, est -vero reeentiuris aetatis. In ultima
pagina seripta est <j«.JbC* .^> ^ciys, cujus tantum pars superest.
Praeter exemplar in Mus. As. Petrop. aliud mihi non innotuit.
OCLXXXVII. (Cod. 2112 (3) fob 7 v.— 11 = Amtn 393).
i3l>*o O 5 ^^! (jr-*^ i3 JW cujus auetor in Codice non me-
moratur, neque aliunde ejus nomen indagare potui '), quum ut
recte observavit Pertscb ad Cod. Gotb. 376 (2) titulus sit usita-
tissimus in bujuseemodi tractatibus et noster insuper diversus sit
ab iis qui in ceteris Catalogis describuntur ut initium demonstrat
quod ita audit: B^JLaJtj r l$B\ Jo= rf yC&Jl^ j.Lao'it .Jjs *JJ lV*]L
JfyJJI iuiz 3 vJLijJI .«UI 5 £1^ o^yjf ^L; 'J, $* ^ti 1 liXjS..
Non est igitur Tibrizii (H. Khal. V, 21) opusculum, collate
v. d. Berg, Cat. Batav. 146 (3); minus eti am Commentarius in car-
men Kj 9 L*JI ((j^aJI) H. Kbal. V, 21, IV, 204 et utrum idem sit
ac Codd. Bodl. 1215(1) et 1270 non constat.
Idem autem est apud Brill (Houts. 209, 1). De Cod. vid.
p. 139 et 143.
1) In annotationibus meis invenio nomen nuctpris esse Abu-'!- Abbas Ahmed ibn-
Sa'id al-Fanuri, sed unde hoc petiverim et quibusnam arguments permotus non
mveni.
148 AR6 METIUCA.
CCLXXXYIEL (Cod. 2067 = Amis 344).
u£\j&\ f M -S '^Ui aucfcore Qalih (ibn-abi-'bEasan) ibn-abi-
Scharif ut in fronte Codicis et in exordio libri legitur. Yocabulum
,y autem inter ^J ex, wiu^ ambobus Iocig postea ausqriptum est.
Auctor mihi non innohiit sed vixit ante saeculum undecimuni. 'Of, infra
p. 149. Opus quod agit de poesi divisum est in 4 seetiones quae
iterum divisae sunt in plura capita. Inscriptio sectionis primae
deosi, sticunda . .insci-ibi&ur *.*ulX-> 5 yUiJi ^t^ ^ ; tertia vj^u; £
yt£JS; quarta XasUJU q^-xJI^ ,_suijl 0_^> J.. Initium est: J!s
Sunt 122 folia anno 1291 satis bone exarata.
CCLXXXIX. (Cod. 154 (8) Gol. p. 318-328).
Carmen de arte metrica, metro j^> adstrictum (est itaque "
«yf?}) et ab Abu-Abdallah Mohammed ibn-Mohammed ibn-Ali al-
Ancari, vulgo Ibn-al-Baqqdl (jUJI ^1) dicto, compositum, quod
incipit hoc modo:
Sunt 11 pp., charactere Africano, exaratae, decimo, ut vide-
tur, Arabum saeculo.
CCXC. (Cod. 154 (4) Gol. p. 256-280).
"lXj^ 1 ^ Lg^JL^u auctore Mohammed ibn- Ahmed ibn-Moham- *
mod ibn-Mohammed ibn-Alt ibn-Ghazi al-Otzmant al-Miknasf.
AE8 METKIOA. 149
Brevis tractatus de arte metrica. Sunt 24 pp., currente calamo
scriptae charactere Africano.
CCXCI. (Cod. 154 (7) Gol. p. 808-316).
Novem paginae, quibue varia oarmina de re metrica continen-
tur; sedecim scilicet versus, ab Abu-'l-Abbas Ahmed ibn-Abdallah
(J>^ji compositi; in singulis women generis niefcri oocurrit, et
prima litera versus speciem indicat. Exemplum sit mefcrum « ~w«Ut ,
2 a species:
Sequuntur quatuor alii versus ejusdom auctoris; turn simile
carmen Mohammedis ibn-Abd-ar-Rahim ibn- jj&^e (vel (JL^ujw*) ;
turn aliud ejusdem generis sine nomine auctoris ; turn carmen Qa-
lihi ibn-^Scharif, auctoris opens &\j$ phi J. ^IJt (supra p. 148);
turn alia auctorum nominibus non additis; denique perpauca de
Khalil ibn-Ahmed.
Pessime exaratus libellus, charactere Africano.
1) Hie ^i non additur.
VI
RHETORICA ')
CCXCH. (Cod. 22 Gol.).
«^b) 3 y^iJ! ^Lisu ^s «A^ijt 2 ) auctore (in nQstro Codice
nomeii desideratur) Abu-Alf al-Hasan ibn-BascMq dl-Qairawdnt
(f 463) s ), qui, ut patet ex praefatione , librum suukn dedicavit
Abu-'l-Hasano Ali ibn-abi-'r-Ridjal al-katib.
Capitum tituli sunt sequentes: J^c S^Ji £ 6 ,*&]! J^ai 3
1) Numeri CCXCH et CCXCIII proprie non pertinent ad rhetoricam aed ad
poeticam, non placuit antem illos separatim recensere, quare hie locum obtinuerunt.
2) H. Khal. J x^\ JicLU, J, .-'UAjJI , Ibn Khallik. n. 164 Ksyw $ iSJwjJI
**>^ HtXaij yu*J! XcLuo.
3) H. Khal. habet 466, sed lbn Khallik, praefert quod recepi.
RHETOKICA. 151
J, ft fUi^i j-A-c sLss-^xi q-£ »l jt*JI q-o i-aJSj q» ft t: j\-JliUl s
£ ft t5**^|s JoJLill J; ft *^y^3 ^juiJl iX_=>- ft .R/kJlj *L*l£JI
ft iUft&J! 5 ^jyajJt ft j.^JLJl ft ^ 5 "iJl J, ft ^yja Ji 5 P^aJI
ft 'JLSjtfjj *^J«JUJ! ^ X3r Jl^kJ^ ^LaJ! £ ft Jwaftilj j^>j$ ij
J, ft «Jlk*J!*, kLUJ! ,5 ft^ju-wJS J— ^ t3 fty:l£JI v lj *' "vj
jJiJi <5y a L^S ftjL^M ftXiXJI ftX-il^ &j-&> U-JI
ftyLJI JJil ftj-yi*^i ft ^1*^1 ftjL^t ©^jlXJIj £j&i\
ti? lX-_Jl>_._*JI J, ©(j^-.L-L^il ft £wJ£JI ft y,L~w^I ft i^wOJi
ft XftjLLJl y^jJcpJ! *-*-* JaJl_A-i>t to ft XibUaJI ft j-#X^nJd\
fta-i-axil ftoUaiLw^S ft^/M&Jt ftj»A^*oJ! ft^^wj&JI ftjUbLSli
aJJUJI ft JL*j>l $ wLSLJi ft ^*xiJI ft fUiXw^l . ft oUxM
^iyCxJ! ft dcJOU^! <5? *bL_JGS Ayta-i} ^AjS^JI ^ ftu&CwjJI
ft cLwJ'^t ft inls^ jj^iaAjt ft oLJd^I ft A_jL^Ii \j-vw3I ,_^J
ft Ai2c4! ft ^o^X-Jl ^ ft v^\*^J! ft *&>*>»> j-*AJ! u^^-^' (5
ft^l^"^ Js-a-b^JI ft^ 1 ^ >jl^U&*>t 3 fUtoJLS^I ft 4^1
^ jXilt -Le & -iXjL Bjia^Lj ; xXvJI Bji^w ft .IlXac^I: ft sb^JI
v^Ixaj U ft yj_*JS obj.-o 5 w»~wjJI t3w^t ,3 ft *L^JI 5 _JcJI
ftX^A^JI yA ft^_j.*JI i^U Ksjw ft-C^ij £&^ ^& <& •— »L***i"5(L
ftB^jJI^ ^AJI JaJLcl ^ ft&jJ^JI j,LxJI ^ ftj-^ ^^
y>jJJ ,5 ft U1JI> ^\*i\ a-Sj-s.-* ^ ft ^1 t3jLJL-« ^o £
«5U^JI 5 .jjlXxJ! J^-Ck-s^l ft ^-wixJIj 5dbl*Ji j-SO ft asLsJIj
lo., oliy*Ji ft Ji/CiJl ^ (_>ai»Ji ft -J-fcitXJU, iJb*-"*!' ft \_JiXaS3aa*+J!
ft wiUiJ^I _-w ft LiL>jJ) i4^s jjjkkl' y^ ^ v^sa^JI ft IflJKlw
152
UHETOMCA.
-n v :: -'i \\ <■; ..■■ . V>
Codex noster nitide schptue es-.r character© African . &--;o 97G.
Contiuet S76 pp. formae niai-jris. ei divisuf cs=i ir <:Uiir- nartef ,
Cjuarum altera iucipit a capite de .-y-wi^ji, p. 217. DeeiOV-anfcur
pauca post p. 275, caput .LiX*"^ et duo seauenfia. >"r>r.mf lac vn-
ginas quae exciderant post p. 279, reoentior manufi eupplovit.
Alia exemplaria: Mu6. Brit. 600; Escur. (Derenb.) 28G et 285;
Lipsj (Refaija § 4) 328.
COXCIII. (Cod. 848 Warn.)
jxJmJ^ ^*lXJu yaXj&vt> auctore, ut in titulo legitur, crairo Madjd-
ad-din Mowaijad *) -ad-daula ibn-Monkidz, i. e. Abu-'l-Motzaffar
Osamah ibn-Morschid e familia Monkidzidarum , qui castellum
Schaizar, Graecis ereptum, possidebant. Obiit anno 584 2 ).
Est compendium de rhetoriea in 95 capita distributum. Incipit:
«^ 3 *LUJI ^UL> '^pJI **>]yi ' r ^' Jc^- *N ^- Con-
tinet perbreves definitiones, sed multa exempla ex oratorum poe-
tarumque scriptis petita. Ut lector quodammodo de libri indole
judicare possit, primum caput describo:
gJajl J-y*J! *j cr p yixc ,J._c x^X* vi^S* gl*^ j^^JI ^,1/
1) In nostro Codice scriptum est iX)y«, participium passivum. Eaedem vocales
additae sunt in praestautissimo nostro Codice (766) Epistolarum Abu-Ishaqi Sabaei.
2) Vide Ibn-Khallikftn (qui quoquc de alii9 viris ex hac gente egit) in ejus
vita, I, p. IP ed. de Slane. Derenbourg, Ousdma ibn-Mounkidh. Paris. 1886.
RHETORIOA. 153
S o
jL-JLs i^SVjIJi V4V^ jA* u *— '* *•— ^-=s wv-^Jb tXA*iJI (j«JL^Ui yJos»5
L^ais- ^S &&L> ^ 3 Ls^le ^1 &_s.(c "% wile ^! idljw vjULc "^
i! ^LL> *S 3 *o cxlli" $1 SjJj ^ &_j JLaU ^Ji (1. lJuw) Oy^
O > w
oL+^lJt ^^Jlc <_55-ftJ <-J^ l_f' itf-*-^ ^j-*-—* J^^^t O— *jj
Codes, nonnullis vocalibus inBtructus, anni nota caret, sed (ut
patet ex annotatione possessoris cujusdam, quae in titulo reperi-
tur) anno certe 1008 antiquior est. Alius mini non innotuit.
CCXCIV. (Cod. 319 Warn.)
j»jl*Jt —urxi auctore Siradj -ad-din Abu-Jaqub JuBof ibn-abi-Bakr
ibn-Moliammed ibn-Ali as-Sakkdki QyiCJI) (f 626) 2 ).
1) Hunc annum notarunt Casiri (I, p. 28), Krafft (p, 22), alii; idem notatus est
in fronte nostri Coilicis; Codex noster libri Hadji-Khalifae male 678 offert.
Cat. I. 20
154 RHETORICA.
Est encyclopaedia disciplinarum philoiogicarum, in tres partes
diviaa, quarum prima agit de etymologia ( > 3 r >«xJi a-Lc) , secunda
de syntaxi (e^U.J ! ,Jjs) , tertia de rhetorics. (qL^Ju, J,L.fc_ii Jus).
Prima pars (^s) tres Bectiones (\~*a~£) eonunet, quarum prima
Uglt Q JwJI _,L_A_i5;; U (}y_ e K^jJMW O^&ii p,^Ka.£ &&£&&* [M^i jj,
14S&2? , eecunda iuJ; (L^JS 'iLJuS ,i, tertia U Lsl^ «.i^ (jU] ^
IjiSjiJ! ^ »j \_aJLc; hae Bectiones denuo in vIh'j f!>-*' caet. di-
visae sunt.
Absoluta parte prima (fol. 32 v.) sequitur in nostro Codice
brevis dissertatio de metris , unam paginam (fol. 33 r.) et quatuor
versus implens (fol. 33 v.; reliqua hujus paginae pars vacua re-
licta est). Non quidem pertinet ad libruni Mifldh-al-olutn , sed
ab eodem librario atque totus Codex exarata est. Quis auctor
sit hujus dissertationis, patet ex initio. Etenim post bismillam
incipit ilia hoc modo: <— yi*j >— «.*^» _>-j' J»-J^- A*$\ ^LLw/^SI Jls
^LUli" !&fj>A} £ Lsj|s iOcsrJs B^y>5 &XwIa» (sic; JwuJb?) J-uJj J"-^
Sequitur (fol. 34 v.) secunda pars libri Miftdh-al-olum , quae
divisa est in duas sectiones J, S^*> _>-* ^ >^uJI ^1 J, L&X.:>i
Pars tertia (fol. 70 v. — 171 r.) continet prolegomena (X_*«cX_iL«
U^jS \joJ&} (jjUJ!} j,l**J! t _5-+^ c ) ^*^' <_5^> qU-^) e * cluas
sectiones (Ufji ^•&* ) LJiASl*,* -ku^iaJ).
Fol. 172 v. incipit supplementum (^UtJ 1 *ic &JU& j) et fol.
192 v. aliud supplementum, Ac ^ \jcf& &+>o ,-yo J^! o-R—H
^y> OJ^JI qLu j, l$Jks>l Jyas XaLj *jij -*^JI ^ -bUJt j^> 5 JJjlLI
U*s 1$*% (jjjjj! J, j.^1 — Di _^_% Syu* *J^ &*a<?. U-o (j.ljjlj jt^lJt
RHETORICA. 155
j»^LlJ) _^_P S t*UJ> J,_ E eV*lbj Ui' jus qaI^sJ! t^l Jx t£$oJ> suXj
X-oLai! ,3,.
Est liber quem Arabes maxinii faciunt. In fronte nostri Co-
dicis sequentibus, nescio cujusnam (Jw>!jJ), vorsibus ejus laudes
praedicantur :
** <£ £ )
tXss,* ^f i3—> tX,_v x^Uftf, wX*^ q,_j kjuwj.j ^U^J! „Lw
^ 0^5 (jr**^ ^*«J *? 0^5 xJa^J ^-s^ ^5 jl^T.^Li j^cl^
Codex noster, multis glossis instruetus, 210 folia continet.
Satis porspicue sed non eloganter exaratus est, anno 706. Ut duas
ultimas vacuas paginas (fol. 211) imploret, librarius addidit breve
carmen de metris: l^lXvJ 5 li^J jX .ccJI Q by J Jy^! c 5j s Lj J,
^s'j jpAM ) < r ^- a Lo ^ S *JL* ^AJij XUI ^J^. Carmen
ineipit :
^b L^ L.AOC ^ilc ^ ^blilj, IjU^ut s^-*-* ( 1 Ui« L> D bCJ
tjL^ U qLX-w^I ^ fi"^.^ ^iy; Ju>&> Uij O^J ^ s'jJtj
Additum est quoque carmen 8 versuum quo opus Mlftah-al-olum
celebratur, quod ineipit:
.et poematia Xlas^JI ^.
CCXCV. (Cod. 2252 = Amfn 534).
Pars tertia libri ^JuJI b&o.
Codex bonae notae anno 728 exaratus est, sed ultima folia
aqua laesa sunt ita ut alia aliis agglutinata sint et scriptura non-
numquam non amplius legi possit.
1) Cod. l&U
15fi
I'OTdO.A
CCrCTX (Cod. 897 Warn.)
Ejuadciri partis ieriiac llbri Mifttih-al-olum aHerii.ru exemplar,
cum null {.in {:'loBsia clivorsif> f-b iis qune in Cnuicft 319 rcperim;-
tur. Ex Oommentario quodarr;. depromtae sunt, imm finitf) glossy.
saepe addirar vox ^..k. Suppiemouta ilia de qui bus dixi, hie non
■exstani'., er textus hujus Codicis respondot fob 70 y. — 171 r. Co-
dicis SI 9.
Hie Codex charactere nestalik anno 999 exaratus est. Ad ires
vacuas paginas quae snporerant implendas, librarius addidit sorip-
tionem lbn-Kamal-Pascha (f 940) de .classibus faqthorum. Incipit
ea: qI ^Aci al^ftaJS oliuis ^ b'«J>KUiL> ■JUi' b^vc ^a* ■J&f ^
^sJ! SUj^I "iUjiIM , eique subscription est: b s ^._^_J (sic) aJLv. buX? 1
LtvLi ijU-j (•y^y ;rt-^**^^ lX^*'.
CCXCVIL (Cod. 562 Warn.)
Amplue Common tarius in tertiam partem libri Mlft&h-al-olum • ,
qui cum in frorite turn in foliorum margine (la tranche) al-Khal-
khalto tribuitur. Sed hoc falsum est 1 ), nam al-Khalkha.lt voca-
bafcur (teste H. Khal. in v. ^is.i\ tXs/>) Schams-ad-dtn Mohammed
ibn-Mothaft'ar, at vero ex praefatione patet Commentarium qui hoc
nostro Codice continetur, plane alium habere auctorem, nempe
Alium ibn-Mohammed ibn-Dihqan (^LiL-flO) Alt ibn-abt-Bakr ibn-
Alt au-Nasaft al-Kabindt ( 8 ^AL^JI J ^.iwjJt) non ahBaikandt
ut habot H. Khal. VI, 25, 26. Hie qiium mense Cafar anni 718,
in Georgiam Khowarizmiticam venisset, animadvertit viros doc-
1) H. Khal. (II, p. 408) deacripsiit initinm Comraentarii al-Khalkhftlii in
— Ia&U (j£u^\Jj' (qui liber idom vidctur ntqne CororoentariuB in al-Miftdh); sed
verba quae hie bibliographus adduxit, differunt ab initio nostri Codicis.
2) Vocales in Codice additoe sunt; cf. Lobb-al-lobdb ip v. (jjjJaJR Jftqut habet
RHETORIC A. 357
trinac cupidoGistius regionis studio libri Miftdk-al-olum dicii in-
oumbcre J ). Tale stadium valde probavit auctor noster, quippe
qui librura ilium summia laudibus omat. Pater, quo tainquani
praeceptore urus erat, duas pviores partes hujiiB libri Comiuentario
illustraverat, sod morie impeditus fuerat quoniinus in tertiam quo
que partem Comnieiitariure seriberet, quod scilicet sibi proposuerat.
Quum studiosi istius regionis audivissout, filiuni possidere Com-
mentarium patris in duas priores partes, rogarunt eum ut bunc
iis dictare vellet. Cui voto quum saticfecisset, petieruut ut ipse
in tertiam partem Commentarium conseriberet. Votis annuit, et
Commentariura suum dedicavit Mohammed Sultano i. e. Uzbek-
(qLLLw lX*^sv. «LJuJi.
Codex noster, qui in Europa unicue videtur, currente calamo
exaratus est, sed antiquitate se commendat, nam haud diu post
ip.5um opus compositum scriptus est, anno scilicet 744. Attamen de
autographo cogitandum nou esse, ex librarii subscriptione patet.
CCXCVIII. (Cod. 2254 = Amtn 536).
Alius Commentarius in tertiam partem hujus libri auctore ai-
Taftdzdnl (f 791). Scripsit hunc teste H. Khal. VI, 16 anno 789
sed secundum Loth, Cat. Ind. Off. p. 244 ad n. 847 anno 787.
Diversus est hie Commentarius a duobus J&kl! et ymX^llI dictis,
quos idem auctor in Compendium —Lxail (jaJ^Li' scripsit, et satis
rarus est in bibliothecis Europae.
Codex exaratus est anno 839. Praeter duo exemplaria Londi-
nensia 847 et 848 apud Loth aliud certo designare nequeo, quum
catalogorum auctores saepe varios at-Taftazanii Commentarios in
_b&U et Compendium ejus _Uiil (jiuJ^ij inter se confuderint.
CCXCIX. (Cod. 2253 = Amin 535).
Terfcius Commentarius in tertiam partem libri ^J^»JI -.LzLLa
1) As-Sakkaki ex Khowarkm orinndus erat; hoc eniru loco vooatnr ol-Khowumint
158 ItHETORICA.
auctore as-£aijid as~Scharif al-Djordj&ri (f 816), Secundum II, Khal.
VI, 17 titnJum „.L„>>_jia_i' habet, sec in nosiro Codice nee tisuiui.-
nec nomen auctoric loguiitur, nitd quod reaentior mainui- i;> i;-onte
Codicis hoc adscripsit. Exordium omnino coiivenit mm lit. quae
habet H. Ehal. ef in prooemio auctor testatur se juu ceniorom
debuiBse transmigrare in Transoxaniam , quapropt-or cmnim verb
simile est euni hoc opus dam urn anno 803 absolvisse. ui rierhibet
bibliograpkus Turca. Prirao obtufcu quidem Bubscriptio Codicis:
jfcXci &U!^ ioL^MAj^ ^sj^wj ^XXii K_a_w il&k*X1 (j* c 1 .hJ! es^ \X$*
^Jl (^j^^aJb in errorem dueere potest lectorem, eo magis quum
nescio quis verbo ».jI^*o' s substifcuerit KjI^aawj , ideoque ut videtur
persuasum sibi haberet haec verba iutelligenda esse de anno quo
auctor opus suum absolvisset. Ipse Codex noster enim demum
anno 1027 exaratus est, prior subscriptio igitur sine dubio refe-
renda est ad nostri Codicis archetypum.
Ceterum Codex noster distincte exaratus est et in folio primo
nonmillis adnotationibus instructus.
Hujus Commentarii exemplaria in Europa rara non Bunt. Cf.
Ms. Escur. 63, 206, 207, 208, 645; Vindob. 236; Berol. (Land-
berg) 81 , 625, 751.
Glossemata in hunc Comm. Ms. Vindob. 237.
CCC. (Cod. 941 Warn.)
Brevis dissertatio (18 pp.) auctoris inoerti de verbis as-Sakkakii
in Mifl&h-ul-olum. (quae spectant ad effatum Qoranicum Sur. II,
vs. 20): J»$»! ^ ^JC„3l 3 ^at 'lypktS ^ bUil aD y*f? ^3
Dimidiam partem libelli implet verbosa praefatio. Codioillus,
oharactere nestalik satis nitide exaratus, anni nota caret.
RHETORIC A. 15^
COCI. (Cod. 150(1) G-ol. fol. 1-109).
.Ji&dl (jaAi^ii' auctore Djamal-ad-din Mohammed ibn=Abd-ar-
Kahman al-Qazwini, Khatib Dimaschk dicto (f 739). Celebrata
Epitome (cui tamen epitomator multa de suo addidit) teniae partis
libri Miftdh-al-olum. De operis divisions t. H. Khal. (II, p. 403)
et Krafft (p. 22).
Codex anno 1102 exaratus est.
CCCII. (Cod. 211 Gol.)
Idem opus cum multis glossis, quae maximam partem ex at-
Taftazanii Commentario yuaA-^wJ! desumtae sunt.
Codex anno 762 exaratus est,
CCCIII. (Cod. 1085 Warn.)
Idem opus cum glossis, imprimis' ex at-Taftazanii JLJxJi et
yaX^vJi petitis.
Codex anno 829 exaratus est.
CCCIV. (Cod. 609 Warn.)
Idem opus cum permultis glossis, a Molla Mo'in-ad-din c Im»
rani collectis ex variis libris , qui in fronte Codicis indicati sunt
Initium hujus operis exstat in Cod. 644 (Warn.) f. I"IV
CCCV. (Cod. 2255 = Amin 537).
JJilj) (ja^Ii' ,JLc iLj! „,Jjl auctore at-Taftdzdnio (f 791),
opus notissimum de quo of. praeter EL Khal. II, 404, Fliigel, Cat.
Vindob. I, 220 ad n. 237 (2) , Loth, Cat. Ind. Off. , p. 246 ad
n. 852 et auotores ab iis laudatos.
Codex seriptus est anno 1206 manu Ibrahim Hidjazf as-Sindi-
/
160
RHETORICS.
Mii'i e cujaa lib™ olim i'uit. Soatet adnotationibui; mair.-hudiimu
Bt ploRsematibuu ab eoi'lem docfco Arabe scrintis. Oocilcwi fere in
qtiaT.k; Bibliotitooa exstant. Of. supra ad uu.ua. OCilJl'ki.
CCCYI. (Cod 226?i -- Amiu 545).
Glosseumta (K_./ r „,viL.:>-) in Comiuentariim.i praecedt:-i>i-t>>r< fiuotors
Hasan Taebelebi (imj-Mbbammod Schab J'YmAri f 880; Gi'. B- E'kaL
II, 4(1!) et Loiii. Cat, li:d. Off. p. 24Z ad i;. Bob Eclil'o Con-
tij.auliiiopoiiUi.ua mihi uou aa manuin est Bed exemplar nostrum
minima caret proocmio, ut Codices Londiuenaet. el. JDaciirialenoeu
(Of. Deroubourg u, 212, 2B8 (?) ; auetor eiiim ifcy exorditur: il.Ji
(jUJi .-CjAaJ Jit I ^L^l Lcaj'i! ..!<?J>^i w'uJ .»aVq ^,,^ , <- jj) &I.I
gJ'. Hocce prooenuum imam, pagniam et diinidium implei , in me-
dia doDuo pagina seouuda incipiunt annotationes,
Codes, bene exaratim est anuo 1094 et correel.ua ui jam obser-
vavit Lamlberg ab Alt ibii-Jabja al-Barti (^L-JI), e cujus libris
olim foil, anno 1096.
CCCVII. (Cod. 685 Warn.)
Commen taring brevio* (jJa^M)) at-Taftazanf in _Uail {jajJs^j
cum notis rnarginalibus. Codex anni nota caret, sed ex posses-
sorum notia patet, emu saeculo undecimo antiquiorem ease.
CCCVIII. (Cod. 2256 — Amtn 618).
Ejusdom Comnaentarii alteruin exemplar.
Codex manu turcica scriptus est anno 1107 et imprimis in ini-
tio roultis gloesematibuB inBtruetus est.
Be aliie exemplaribua fere in quaris bibliotbeca obviis vide
Pertscb, Cat, Gotb. ad n. 2781.
CCCIX. (Cod. 2259 = Amfn 541).
QloBsomata (iL^w^L>) iu Commentariurti praecedentem auctore
l:l)iiTOU,;i.-J.
Ahmed ibn~Jahja ibn-Mohmnmed al-Harawi, uofco viomiub ilaficL
(i, e. nepos) at-.Tafl&z&nt (f 906). Cf. H. Khal. II, 409.
Codex, perspicue exaratus est anno 1151.
Alia exem plaria: Escur. 250, 257(1); Damase. Cat. p. va n,
13; Qahira , Cat. p. !ga .
CCCX. (Cod. 225? — Anjfn 539).
Volumon primum glossematum (i^b*-) in Common tar in in uun-
dem auctoro. al- ' Oluimt al-Himei .(Suhaikh Jasin ibn Zain-ad-din
f 1061) ').
Codex subseriptione caret sed bene exaratus est.
Aliud exemplar: Qahira, Cat. p. ) l l!.
CCCXI. (Cod. 981(26) Warn. fol. 124 v.— 129).
Fragmentiiru rhetorici argumonti, quod inscribitur '/LjJjX,z> q-i
j>h fj.ki j^f^Jl tSibcJ, alia ejusdeni aphorismata et fragmentum
Commentarii in opus *J.xl\ .-Ixibo et quidem js£ wXa.wJI ^j^s* q?
■■^_kit. Ghani-Zadeh (f 1036 cf. KhoUgat al-Athar IV, 9 seqq.)
memoratur ab H. Khal. .Ill p. 274 et glossae al-Djordjauii ad
Cominentarium JJxti dictum memorantur ab eodem II, 404.
CCCXII. (Cod. 981 (30) Warn. fol. 163 v.— 166).
Dissertatiuncula do loco libri ^UrI' \jo^>^3 e capita J^wi ^
,3^Ji 5 , magnifica dedicatione munita. Auctor videtur esse Ibrahim
as-Schami, alumnus acadeniiae Brusensis.
Praecedit f. 161, 162 explicatio terminologiae in traditionis
scientia , quid sit w-^-JuJI, quid .u^w**JI, quid e^o^-j^Jj, qviid
j^,*]! cet.
1) Cf. Kho%at al-Athar IV, flS.
Cat. I. 21
^^2 RHETORICA.
COCXIII. Ood. 981 (31) Warn. M. 168-176).
9 folia qnibus eontinentur 4 fragnienta quae pertinent ad Com-
mentarium vel potius Glossas (iL^Ls>) in opus rhetorioes argu-
ment) probabiliter ad partem III libri ^UJl ^Ljjw, Confirmatur
hoc inue quod inter tertiurn et quamim fragmentura legitur series
nominum eommentatorum hujus libri ab eodem librario exarata,
Prirnum fragmeiitum ita exorditur: ^j) iLxiUjI J!s Ij i&»J A*
gjt J: ^! JLiii ^^ [^ ^^ jj^ j_j y^ ^ ^ ^^
Hie Abu-'s-So'ud al- c Imadi , obiit anno 982.
CCCXIV. (Cod. 2260 fol. .81-52 = Amfn 542).
K-. ? 2LaJI l\%aJS, Compendium partis tertiae libri j^JLxJl L&o
auctore 'Adhod-ad-dfn Abd-ar-Rahman ibn-Ahmed . al-Idjt (f 756)
ita dictum, quuni auctor illud dedicaverit Vaziro Sultani Mohammed
Khodabendae no to nomine Ghiyatz-ad-din. Cf. H. Khal. IV 476
n. 9278, VI, 19. Codex permultis gloaseinatibus et annotationibus
instructus est cum in margins, turn in foliis separatis scriptis.
In Bibl. Berol. (Landberg) 772 asseryatur Common taring ad
hoc Compendium auctore Taschkoprizadeh. Cf. porro. Pertsch, Cat.
Bibl. Goth. HI, 491 ad n. 2788(4); Mus. Asiat. Petr.
Codex bene exaratus est anno 1142.
CCCXV. (Cod. 38 Gol.)
"V&azs\XZ)) i\J>]}& ^kz < {J a^aJS}\ v>J?U* auctore Zain-ad-din
Abd-ar-BaJitm ibn-Wadjih-ad-dfn Abd-ar-Rahman ibn-Ahmed al-
Abb&si al-Qahirl as-Schafi'f (f 963), cujus vita (e SchamB-ad-dtni
Ahmed ibn-Mostafa ibn-Khalil ar-Rumi J, < auil^JI ULjUL^JI
.«(&joUiaJt &J 5 J,Ji sUIe depromta) huic Codici praemissa est.
Continet hoc opus (de quo H. Khal. (II, p. 411) paucis verbis
mentionom fecit) explicationem versuum qui in „LcCj| ^ja^^i
BHETOBIOA. 163
laudantur; Bed tali explication e minime eontentus, auetor permulta
addidit de vita illorum qui versus illos composuerunt; eomplum
quoque ex eorum poematibus descripsit, variasque enarravit his-
torias quae ad poetas illoe spectant. Hinc factum est ui hoc opus
utilitate , rerum tractatarum variolate et iueunditate Biimmopere
se commendet, deque sequentibus agat poetie \): p. 5, 87, 170,
227, 232, 362, 516, 668 (Cod. 695 fol. 1 i., 30 v., 65 v., 72 v.,
87 r., 90 r., 140 v., 189 r., 255.r.) Amro-'l ; Qais ; p. 7, 90, 127
(Cod. 695 fol. 4 r., fol. 38 i\, 51 v.) Rubah (4y> *• e - Abu-Moham-
med Abdallah ibn-al-Addjadj (-LsSjl) al-Bacri at-Tamimi as=Sa<di);
p. 9, 39, 74 (Cod. 695, fol. 5 r., 18 v., 33 r.) Abu-'n-Nadjm (al-
Fadhl ibn-Qodama); p. 13, 30, 73, 154, 210, 213, 232, 355, 357,
361, 373, 383 (bis), 430, 431, 646 (Cod. 695, fol. 7 v., 15 x,, 32 v.,
62 v., 81 v., 82 v., 90 v., 139 r. et v., 143 r., 147 r. (bis), 159 v.,
160 r., 246 r.) al-Motanabbi ; p. 17 (fol. 8 v.) Dissertatio de versu
poetae incogniti (edit. p. 11)
■j$ V»> j? VJ* U^ J- 63 O^ VP" T*-*3
p. 18, 130, 226, 232, 265, 278, 393, 472, 483, 502, 519 (bis),
520, 521, 557, 560, 563, 648, 652, 682, 694 (fol. 9 r., 53 r., 86 v.,
89 v., 101 v., 108 r., 151 r., 171 v., 174 v., 182 r., 190 r. et v., 191
r. et v., 206 r., 207 r., 208 v., 246 v., 249 r., 262 r., 268 v.) Abu-
Tammam; p. 21, 53, 61, 127, 146 (fol. 11 r., 24 v., 28 r., 51 r.,
60 v.) al-Parazdaq ; p. 26, 271 (fol. 13 r., 104 v.) al-Abbas ibn-al-
Ahnaf; p. 30 (fol. 15 r.) Ibn-Babek (Abd-ac-Qamad ibn-Mancur) ;
p. 37 (fol. 17 v.) &LiaJ ^ J^"; P. 38 (fol. 18 r.) ^JujJI a ULaJt
c ^wl_*JL; p. 40, 368, 443, 695 (fol. 19 r., 142 r., 161 v., 269 r.)
Abu-Nowes; p. 51 et 134 (fol. 24 r. et 54 v.) DiBBertatio de versu
poetae incerti (p. fv et IH) j
p. 52 (fol. 24 r.) Abda (80^-b) ibn-at-Taijib; p. 55, 14£, 215 (fol.
26 r., 60 v., 83 r.) Ibn-ar-Kumt; p. 61 (fol. 28 v.) Djafar ibn-'Olba
1) Editioni Qahirensi praemigsus. est conspectus argument! , sed ncm ita loeuples
ac ille quern Dozjas feoit quemque hanc ob causam servandum esse opinati somas.
164
ItllETOlilOA.
(Jul*); p. 05 (fol. 30 r.) Hm~abi-VSami .(.U*Ji)*); p. < iC ( loK
30 r.) Auk (^J) ibn-Hadjar j! ); p. 67, 517 (fol. 31 t mi 188 s.) i|,v-
VAla ai-Ma'arri; .p. 74 (loi, S3 a.,) Ibi^ar-Bawmdi (Ahmed ibu
Jakja): p. Sj (fol, 84 r.) ibu-ttd-lJaiaiba (Abdalkk ibn-Ohamaliaii);
p. 8Z (ibl 36 y.) DiBBerfcatio us, vorau poolae iuueHi (p. a'* j ):
p. 08 (fol. 37 r.) 'Alqaiue. (^. : , j.„L/0 ibn-'Abda (K^^) al-'Mjit:
Ci-^h; P ao (fol. 38 v., 100 i.) aVQatami ant al-QofcAm* , , ; ,*M
'Vwtoj, usiail £Aj (Aim-); p. 93 (fol. 39 y.) Dhabi Q^jL?) ilm-al*
Haritz al-Bordjoml; p. 94 (fol 40 r.) Qais' ibn-al-Khattin (^il);
p. 96, 360 (fol. 40 v, 140 y.) al-A'Bcha (^^t) (Maiiaun ibn-
Qais); .p. 99 (fol. 42 r.) DMrar {^) ibn-Nahsohal (J-5s*i);.p. 100
(fol. 42 r.) .Tarff ibn-Tamim al~<Anbari; p. 101 (fol. 42 v.) aa-Nadhr
ibn-Djowaija «) ibn-an-Nadlir ; p. 102, 355 (fol. 43 r., 139 r.) Hassan
ibn-Tzfcb.it al-Angari; p. 106, 215 (fol. 44 r., 83 r.) Mohammed
ibn-Wohaib; p. 114, 126 (bis), 231, 254, 306, 321, 328, 44?, 564,
575 (fol. 46 v., 50 v., 51 r., 97 r., 123- v., 129 r., 130 r., 163 v.,
209 r., 214 r.) al-Bohtori; p. 121 (fol/ 49 v.) al-Khozaimf (A.bu-Ja-
qub lshaq ibn-Hassan); p. 125 (fol. 50 v.) Abu-'l-Hasan Alt ibn-
Ahmed al-Djauharf; p. 130 (fol. 58 r.) al-AktiwJj p. 134 (fol. 54 t.)
Dissertatio de versa poetae inoerti (p. tfl):
p. 134 (fol. 54 v.) Disuertatio de vereibus Arabis eujuudam, vitani
nomadicam agentis (ibid,)
1) In edit, p. 1) lacuna.
2) Dozy. Hodjr; of. MoscMaMh If], 2 seq.
3) Ed. iAS 5 .
4} Cod. J^ya. ^1 8,jy-&.j in Cod. 696 legitur t^yjs-, in od. p. 11 J^.
lu Eamdsa p. v6*l Lie poeta appoliatur yaiil _j &>y>.
b) Codd. ••«Xj.
KHETORIOA. 165
Ibid. Dibccrtatio de ?otr,u auouymi :
p. 135 (fol. 54 \.) Diusertatio de vermi iucorli poetae (p. i')V):
p. 135 (fol. 55 r.) Mosuwir J ) ibu-Hind ibn-Qnis ibu-Z<ohair; p. 136
(fol. 56 r.) Abdallah ibri-Hamjcuani {J,J : ) as-Saluli; p. 137, 200,
433, 545. (fol.. 56 v., 77 v., 161 r., 199 v.) Baaschai ilm-Bord, p 146
(fol. 61 r.) al-Haritz ibn-Hilliza al-Jaschkori; p. 148 (fol. 61 t.)
Adi ibii-Zaid; p. 155, 244, 265, 276, 322 (fol. 63 r., 93 r., 10) r.,
107 r., 129 r., 164 r.) Zoliair ibn-abi-Solma; p. 158, 171, 381, 417
(fol. 63 v., 66 v, 146 r., 156 v.) an-Nabigha ad-Dzobjaui ; p. 162
(fol. 63 v.) Soliaim ibn-Watzfl ar-ltijabi; p. 165, 486 (fol. 64 v.,
175 r.) abKhansa; p. 173 (fol. 67 r.) Taraf'a ibn-al-'Abd ; p. 177
(fol. 67 v.) Auf ibn-Mohallim ") as-Schaib&nl (Abu-'bManabil s.
Abu-'l-Minhal al-Khoza'i) ; p. 181 (fol. 69 r.) Dissertatio de versu
poetae ineerti (p. |v.):
p. 182 (fol. 69 v.) al-Mo'addzal 3 > ibn-Ghailan , pater poetae Abd~
ac-£amad; p. 183 (fol. 70 v.) as-Samaual ibn-Adija Judaeus; p. 188
(fol. 72 r.) Dissort. de versibus poetae ineerti, Bed quos vb: quidain
doctos, auctoris nostri aequalis, ac-Qanaubarfo tribuit (p. iw):
p. 191 (fol. 73 v.) al-Qadhi at-Tanukhi (Abu-'l-Qasim Alt ibn-
Mohammed ibn-Dawud) ; p. 19* (fol. 75 r.) Abu-QaiB ibn-al-Aslafc
1) 111 Cod. C9B Mdrid scriptuiu est.
2) Cod. 695 bis &U? ; in Cod. 88 semel (p. 177 vs. 4) legitur S^.
3) Cf. Hosditabik f1| et aim. 5.
166 KHETORICA.
(cvJu^l) ; p. 202 (f'ol. 78 r.) Diasertatio de versu (p. Hi) :
vu
quern aut as-Schammakho , aut hujus fratrie filic, aut Abu-'n-
Kadjmo; aut Ibn-al-Mo c tazzo tiibuunt; p. 20.H, 263 (fol. 76 v., 100 r.)
Ibn-al-Mo'tazz ; p. 212 (f'ol. 82 r.) Dissertatio de versu poetae in-
certi (p, \'A):
p. 216 (fol. 83 v.) Abu-Ishaq a§-Qabi (Ibrahim ibn-Hilal ibn-Harun
al-Harra.nl); p. 227 (fol. 87 v.) al-Moraqqisch al-Akbar (Ainr vel
Auf ibn-Sa c d ibn-Malik); p. 230 (fol. 89 r.) Diasertatio de versibus
poetae incerti (p. Ha et VF.):
p. 234, 345, 354 (fol. 90 v., 136 r., 138 v.) Raschtd-ad-din al-
Watwat (Jpy^JI) • p. 234 (fol. 90 v.) Dissertatio de versu poetae
incerti (p. m) :
p. 244 (fol. 93 r.) Ibn-al-'Amid (Abu-'l-Fadhl Mohammed ibn-al-
Hosain); p. 252 (fol. 96 r.) Abu-'l-Hasan ibn-Tabataba al-Alawt;
p. 253 (fol. 97 r.) De versu poetae inoerti (p. )*H) :
li| r j i -i Li-iL-f.1 ^-s L_ » liU->lj iJAjJI l^-iLfcj C ^
p. 254 (fol. 97 r.) Jazid ibn-Maslama 2 ) ibn-Abd-al*malik ibn-Mar-
wan; p. 255, 264 (fol. 97 v., 100 v.) Kotzaijir <Azza; p. 272 (fol.
105 r.) Abu-Dzowaib al-Hodzalt (Khowailid ibn-Khalid); p. 275 (fol.
107 r.) De versu poetae incerti (p. M) :
p. 276 (fol. 107 v.) De versu poetae incerti (p. i"l.) :
1) Ed. ls.
2) Id Cod. 695 Zaid ibn-Salama pro Jazid ibn-MaBlamah.
RHETORIOA. 167
p. 276 (fol. 107 v.) Zijad al-a'djam ( ( *-f\*^l); p. 282 (fol. 108 v.)
Di c bil (J^k>); p. 295 (fol. 115 r.) Abu-Dolama ( y?vJ! q-j jJj);
p. 312 (fol. 125 r.) Anir ibn-Ma'dt-Kariba; p. 319 (fol. 128 r.)
AbuOL_*._*_SyJI (Ahmed ibn-Mohammed al-Antaki); p. 323, 574,
576 (fol. 129 v., 213 v., 215 r.) Djarir; p. 330 (fol. 131 r.) Ibn-
Haijus (5I55 &A}+toA BoAavvx iLS^ *^ &A*£«* ■ C L_^ (jw^ • *-&* ^^
iiJu^xi ijyM LPJuu '»JSLh) (Abu-'l-Fitjan Mohammed ibn-Soltan ibn-
Mohammed ibn-Haijus ; cognomen gerebat Hostafa-ad-daula); p 335,
640 (fol. 132 v., 243 v.) Abu-'l-Atahija ; p. 348 (fol. 137 r.) al-
Motalammis; p. 360 (fol. 140 r.) De versu poetae incerti (p. ITV):
— o «. —
p. 360 (fol. 140 r.) Qatada J ) ibn-Maslama; p. 367 (fol. 141 v.)
Amr ibn-al-Aiham s ) at-Tza c labl ; p. 374, 506, 513, 522 (fol. 143 v.,
185 r., 187 r., 192 r.) al-Qadht al-Arradjani (J,l>^!) (Aimed ib»-
Mohammed ibn-al-Hosain ibn-Ali 3 ) , Mcih-ad-din) ; p. 380 (fol.
145 v.) De versu poetae ineerti (p. Cos):
p. 384 (fol. 147 v.) Moslim ibn-al-Walid gari'-al-ghawdnty, p. 393
(fol. 151 r.) De versu qui ex lingua Persioa in Arabioam versus
est (p. Hv):
\J&SzXX* ^iX&G L^-Jlc cjoK LJ tCLo\J>J> f jw?- **J cyte ^ J
p. 406 (fol. 153 r.) al-Komait; p. 419 (fol. 157 r.) Badi c -az-zaman
al-Hamadzani; p. 445 (fol. 162 v.) Laila bint-Tartf as-Schaiban!
.(deque hujus feminae fratre al-Walid ibn-Tartf); p. 449 (fol. 164 v.)
De versu (p. f Sv) :
.1 ,
1) Cod. 38 O&Ztf; Cod. 696 Obada ibn- Moslim; of. Bamdsa \"o\.
2) In ed. p. Tff male ^"M. Cf. Ibn-Doraid p. f.
3) In ed. male additnr ..yi.
4) Codd. Ul.
168 RHETOEICA.
quem am a]-Madjmmo, aut Dzu-V-Eonmiae. r,:a\ td-'l rti u<> s :.Mi
al-Hooainc ibn-Abdaliah al-Ghazzi *) . tut (cuae opinio eel r-Mit*-
kharzii in himjat-al-qagr) Nouiadi cuitiam, kamii . c iitXyi.i "} uictc.
tribuunt. Ai quum plurimi patent carmen ad quod hit: varaut
pertinei, ab al-'Ardjio profectum esse, dt ii:-c poetc bio aeit sx-
ctor; p. 457 (fol. 166 v.) De vercibUB (p. f !f ) :
quos nonnulli Ibn-Haddjadjo (Abu-Abdallah al-Hasan ibn-Ahmed)
trlbuunt (at in ejus Diiodno, ait auctor, eos non reperi), sed
quos Sibt-ibn-al-Djauzi tribuit Mohammedi ibn-Ibrahim al-Asadi
d^vXw/^l). De utroque hoc loco agit auctor 3 ); p. 469 (fol. 170 r.)
De versu (p. fn):
qui aut Rabf'ae ex Banu-Nacr ibn-Qo c ain 5 ), aut Dawudo ibn-
Rabi'a al-Asadio tribuitur; de neutro hie agit auctor; p. 474, 481
(fol. 172 v., 174 r.) Abu-'l-Fath al-Bost! (Alt ibn-Mohammed al-
katib); p. 493 (fol. 177 v.) al-Oqaischir ( f &<£ft) (al-Moghtra ibn-
Abdallah); p. 498 (fol. 180 v.) ac-Qimma al-Qoschairi (ibn-Ab-
dallah ibn-at-Tofail ibn-Qorra ibn-Hobaira) ; p. 503 (fol. 182 v.)
Dzu-'r-Romina; p. 507 (fol. 185 r.) at-Tza'alibf ; p. 510, 524 ; 622
(fol. 186 v., 193 r., 238 v.) Abu-Mohammed al-Qasim al-Harlrl;
p. 513 (fol. 187 v.) as-Sart ar-Raffa (iyi ^^Jl) al-Maucilt (Ahmed
al-Kindi); p. 518 (fol. 190 r.) Abdallah ibn-Mohammed ibn abi-
c 0.jaina 6 ) al-Mohallabt; p. 527 (fol. 194 r.) Abdallah ibn-az-Zabir
(sic pronuntiandum est, nam dicit auctor ,-.#^3 ^Ul #Ju _ajJ!
1) &ifd\ in God. 696, Cod. 38 (&yA\. Pro al-Ho3ain Codd, al-Hasan.
2) Edit. ^y&Xtl.
8) Locus de Mohammede ibu-lbrahim al-Aeadi (f 600), ex Imad-ad-dlni opere
(al-Kharidah?) desumtus, exstat in margine Codicis 696.
4) Cod. 38 hie Jjuuu (sic); deinde Ojainah.
6) Cod. 38 £js.»i> ^ (sic)yiaj ^ q-.; Cod. 696: { j i JO ^ -*sai ^\J q*
6) Cod. 38 Obaid; in ed. desideratar At.
RH7.T0KIGJL. 169
-SvXs^JJ cL*JI) aJ-Asadf j p. 534 (fol. 197 r.) Ma c n ibn-Aus al-
Mozani; p. 5G5 (fol. 209 t.) Abu-Zijad al-A'rabf (^jI-c^) (Jazld
'ibn-al-Horr alKiiabi, Tel Jaztd ibn-Abdallah ibn-al-Horr) ; p. 578
(fol, 217 y.) Abu-'s-Schic (Abn-Dja'far Mohammed ibn-Razin ibn-
Solaiman ibn-Tamtm); p. 585 (fol. 220 v.) al-Alwah (*yt\) al-Audi
(Qalat-ibn-Amr ibn-Malik ibn-Auf ibn-al-Haritz caet.); p. 594 (fol.
224 v.) Abu-'l- Qasim lbn-al-Hasan al-KMbi ; p. 594 (fol. 225 r.)
■Ismail ibn-'A.bbad, ac-Qahib dictus; p. 612 (fol. 234 r.) De versi-
b»R (p. olf):
/. i) lP** .y—*£~~£- t>L__j ( Ji'L>-u>- ii>«Jj»ji (A—fi-J
qui Xbn-ar-Euniio tribuuntur, sed qui in Kit&b-al-agh&ni tribuun-
tur lemailo al-Qarattsio. De posfceriore poela hie agit auctor;
p, 613 (fol. 235 r.) De verBu p. o%) :
f[h yt O^ ^yyl Jwaj jjl y^JI £ JwO wfj p. 623 (fol.
239 r.) Ibn-abi-'l-Acba c (£*»o*\) (Zakf-ad-dfn Abd-al-'Athim) ; p. 652
(fol. 249 r.) De versu poetae incerti (p. 1..):
p. 6C8 (fol. 255 v.) al-Aochdja 1 (£_^uStfl) ae-Solamt; p. 671 (fol.
257 r.) Ibn-Moqatil ad-dhartr; p. 672 (fol. 257 v.) Abu-Mohammed
al-khazin (Abdallah ibn-Ahmed) ; p, 678 (fol. 260 r.) Abu-'l-Faradj
as-Sawi; p. 698 (fol. 271 r.) De versu (p. 1ft):
qui aut A.bu-']-A.lao aut al-Motanabbio tribuitur, sed quern auctor
in neutrius Diw6.no invenit.
Nitadissimus Codex, 699 paginas continens, anno 1031 exa-
ratus est.
l) Edit. jj^Usil.
Cat. I. 22
170 RHETORIC*..
CCCXYI. (Cod. 695 Warn.)
Altera redactio ejusdem operis , facta a Badr-ad-din Mohammed
ibn-Mohammed ibn-Mohammed ibn-Ahmed ibn-al-Grhazzi al-Amiri
(i^j^UJI) as-Schafi'i. anno 937, Constantinopoli , in dome anctoriE
Abd-ar-Rahini al-Abbaei. Perpauca omisit et nonnulla addidit.
Hie Codex longe meliorem textum quam praecedens offert.
Alia- exempl.: Bodl. 1198; Havn. 202; Mus. .Asiat. Peirop.;
Brill (Houts.) 212; Kopriilii 1432, 1433. Compendium ut vid. Berol.
(Landberg) 482. Editio Qahirensis anno 1274 prodiit.
CCCXVII. (Cod. 328 Warn.)
« ,-X**l\ (*JLc ^ ' qLPJ^I (j2>2> auctore Badr-ad-din Abu-Ab-
dallab Mohammed ibn-Mohammed ibn-Abdallah ibn-Mdlik, qui anno
686 Damasci obiit *).
Liber divisuB est in duas partes (*-**-£) quarum prima agit de
Jjjtt! Jlc, altera de ^L^JI JLc.
Codex currente calamo et ineleganter exaratus est. Finis desi-
deratur, sed Codex scriptuB videtur quum auctor adhuc in vivis
esset, nam post ejus nomen, in initio libri, leguntur verba: 1*aZa
xjLsj JJsj a)Ji. Aliud exemplar mihi non innotuit.
CCCXVHI. (Cod. 2134 = Amin 415).
« JUmJI JuUJ! (jr-^ 'j-j'i-N-JI liUaJ! give refutatio errorum quos
commisit Ibn-al-Atzir (f 637) in opere suo : v-Jo! £ JLsJl jiuJl
_cL&J!., wOfUJI auctore 'Izz-ad-dln Abd-al-Hamid ibn-Hibat-allah
al-Madaini vulgo Ibn-abi-'l-Hadtd dicto (f 655). Cf. H. Khal. IV,
464 n. 9190 et V, 373.
3) Cf. Ibn-Habib in Orient. II, p. 277, qui earn Abu-"l-Fadhl vocat, quum
in noslro Codice Ahu-Abdallah scriptum sit. Nomen reletivnm in nostro Codice
,3>U«^S\J> vel j^JL^U' esse videtur.
RHETORIOA. !. 7 1
Apographon reeene est Alk exemplar. Mo. Eucur. t '/v<; (;.).;
Brill (Bouts.) 230,
CCCXIX. (Cod. 868 0) Warn, p. 1—277).
Qal&h-ad-din Ekalil ibn-Aibelr ap-Qai'iulf (j ?C1) oompomd:', iiL i>o •
taret et refelleret errorec conmiiasos ah Ibn-al-Afczir in iibio nupir.
laudato. De ac-Cafadii opere cf. Hocgvliot. , .Divers, script, loci
caet., p. 152 — 158, ubi locus edituc est ex lioc nitido Codice, qui
anno 1031 scriptus est, 277 pp. continet et unions in Europe
videtur.
OGCXX. (Cod, 868 (2) Warn. p. 280-377).
U*Us\H qULs*. Agit hio liber, anno 1300 Hidjra9 CPoli edituo,
ab ac-Cafadio (f 764:) compositus, de paronomasia (quae jam in
titulo adest) , quam figuram Arabes aut ^_juJ3aj , ant 5l«aoI:£\/> >
aut u«LL>, aut ^wiL^vJ' voeant (v. hujus Codicis p. 288). Continet
duas Moqaddama (quarum prima K.JU (jvUii ^Uxi;! J^c J^iAj'
(jagj a-)iA&) uXa£ Lp./9 v«a^Ju .eCJI .y_Mi_j| ^ t,'J^M Oj.*aJ rsW^S
lym^i Uj &i«« ^-jjy ^*> altera tLfJuSy Uaa^wJj, wsLil J^a J./X-io
j^msBaJIj _y*J! Jw^LXj L^*a>3 L^oUaSjI) , i. e. theoriam (^Xstil) , et
naiidja, i. e. praxin (J*^)')) varia scilicet ac-Cafadii carmina, al-
pbabetice disposita, in quibus paronomasia usus est. Perpauca
desunt, nempe carmina quorum qafija eBt litera ( _g,
Haec pars Codicie qui 97 pag. continet, eadem manu esarata
est atque praecedens. Alia exemplar, asservantur in Bibl. illua.
Asiat. Petrop. ; Bibl. Escur. (Derenb.) 429 (2).
17^ PH.nTorUOA.
COCXXL (Cod. ?e'/6 = Amm 853).
fcr^") f 1 ^' auotore eote- w-gafuM. Of, H. Kbal. I. 192,
n. 24? s Opuw.ubi.ra verijafcuv h, cxp'iif.auone duorutc vevcuuit;
Explicatione sane indigent haec verba quae primo obtutu sensu
et metro carers videntur , quapropter Commentator explicat 1° verba,
2 syntaxin , 3° ^at! y. «S% ^.UJI { y i Uf^s U ; 4° sjwX J) ; 5° me-
trum et 6° horooeoteleuton.
Prima pars Codicis (sunt ■tantum quindeohn folia) ekaractere
maghrebino exarata est, sed ultima folia a diyersis manibus ad-
dita sunt, Aliud exemplar inihi non innotuit.
CCCXXII. (Cod. 989 (9) Warn. fol. 106—117).
Tractatun rhetoricus {^XX\ v»«»b! J, *£>), quern L ^& ^ i\^
^J-J*. ^^X;,*^. BjPjJf concinnavit ex. operibus Abu-'l-Hasani Alt
ibn-Mohamined ibn-Habib al-Hawardi (f 450), Agit de 4 conditio
onibus , orationi positis , quarum l a ^rOu clJJ JiUJI [^1] ^.yCs . I
jw-s^s wLs! &j ^.s^u..; 3 a *Xs*b»> .wX«J X^ &™Jwo ya^iu .J et
Traotatus 12 foliorum, anno 828 nitide scriptus.
Sequuntur in Codice duo folia, quae fragmentum lexioi ortho-
epici continent Qamuso recentioris.
CCCXXIII. (Cod. 2079 = Amin 356).
Ka^jAaj! BJw«3&il vel ^a^jiAaJI K^sIJ! auotore Qaft-ad-din Abu-
1) H. KL. elJi mole ut vid.
RHETQEXOA, 1 ??»
'■'■on
'1-Fadhl -Abd-al-Aztz ibn-Saraja al-llilli (f 760) j ). Cm-mew, «c
posifcum est in laudem Prophetae eo auieni consilio vi -varia />«>,
nera ornate dieendi exompk praeberent.Hr.
Codex 10 foliifs oonstanB amii isota fiaret., seel md'm difiiujoio
exaratus est.
OOCXJ.IV. Cod, 624(2) -Wan., fol. 10f! 7.-114),.
Ejusdsm earmmis alteram exemplar. In .margins ixlditr. oisi:
imitatio kujua . earminis auctore Badr-ad-din Hasan, qui vulgo
Mahhzum at-Tahhdn. dieebatur, de quo autem nihil oompertum
habemue s )>
Ineipit liber hoo modo' 5 ): ikjr X^S ..^oJ~J^~^E^'~~^
^'Vrf Uy^'s &**+j>j K^jU ^.^iyi «£*0 ,ussXf, ij-k&'j V-J.'-'-J'
Sequitur ipsum carmen, quod incipit hoo modo:
( UFj**'j> V"*^r^ U^'sy^F'? JfcXJeaX! Xel,j
1) H. Khal. II, 88, ait eum hoc opns nnno 767 slsolvissg, sed pngnat cum
teetimonio Ibn-HabSbi (Orient. II, p. 898), qni contendit Cafiad-dSnnm amio 760
obiisse. Cf. Dora, Cat. Bibl. Imp. Petrop. p. 183. Mehren, Die Baotorik dcr Arab,
p. 281 babet 796 typothetae errore pro 769.
3) In Cat. Cod. Mus. Brit. p. 608a laudator qnidaro. Ibn-at-Tfchh&n qui guuo 318
inter vivos erat, fortasse hujuo pater intelligitur.
8) In Codice praeoedente praefofio bod esstat.
4) In Cod. praco. **XA{{j w^l u^^'j J^^ 1 KeU
174 RHSTORIOA..
( 1 vJUiiXS' {J.V.A.t^f
In subGcriptione legifcur: M Jw. %rjJwJI iitX^apJ' ,.Ui !j„£,
Alterum illud carmen quod in margins reperitur sic inBcriptum
est: tj&ss iX^s^ a^o Jui J.x>LsJ! iLxuiUJI J>UJ! ^U^i #w..£j! J|?
qJ (? sic) ^.a-jUs ^ jj^sJt (Aae ^i-^' /c^ 9 J^l-^5' joLo'bJI*) J^toUJi
r~*""0 jS' (i— £ Oj-Awj. tjjL-w a^^Ij n^' UW^ [c* v^^r* o c
Codex, anno 930 exaratus, mendis non caret, ut ex iie quae
desoripsi lectori jam patuit. (Qafi-ad-dini Hillentsis jLajs_>iAJI re-
peritur Mus. Brit. 1441; Gotha 2793; Berol. (Ahlw.) 622, 623,
624, 625, 626, 627, 628, 629 et 630 (Coram.), (Landberg) 431, 494,
800, 1021 (2); Havn. 242 (11); Petrop. 139 (3); Mus. Asiat. Petrop.;
Escur. 240 (2), 390(1); Brill (Houts.) 697(1) caet.
CCCXXV. (Cod. 758 Warn.)
jKi ^i\ ^j,OJ& vel X^s* ^jt jLuuJu vel v_jO*^l KjLs» 9 ) au-
ctore Abu-'l-Mablsin Taqi-ad-dtn Abu-Bakr ibn-Hiddja al-Qadirt
al-Hamawi al-Hanafl (f 837).
Est poema quod Ibn-Hiddja, carmen Borda dictum imitatus,
1) In Cod. praec. i^&ftUI.
2) In noBtro Codice: iLJlj_ii ^ v ^l Kil^l <S ^»X\ iuJUtXJ! -,J&
RHLtf'ORIOA. IVB
in laudem Prophetae composuit (rogante Mohammed ibn-al-Barizi
ii&M) al-Djohani (j>$) eUUJL v-Jy.j-JI sUiSW ^jjl^ w^U
"^-^j-*" 5^-a-*^La«^! et quidem eo cojisilio, ut variarum figuraruni
rhetoricarum exempla praeberet, quod jam autea feoerant c Izz-ad-
dln al-Maucili et Qaft-ad-din al-Hilli. Additus est ampliasimus
Commentarius, qui de rbfltorioa agit et eundem ' Ibn-Hiddja au-
ctoreni habet. Cf. imprimis Pusey (p. 611 eq.) qui operic praefa-
tionem edidit J ).
Est opus quod Arabes maxim o in konore habent. Magnificas
laudes quibus illud ornavit Ibn-Hadjar, jam dedit H. Khal. In
fronte nostri Codicis leguntur hi duo versus Abdallahi ^y^jaJh
et praeterea in primo folio:
t/U tsUJ j^Js LgJ^ ts)! ; l ^aJI sci^ji BL x_« u ^
Spissus hie Codex scriptus est anno 1014,
CCOXXVI. (Cod. 72 (1) (Jol. fol. 1-248).
Aliud exemplar ejusdem operis, sine anni nota, Bed aeque ao
praecedens, perspicue scriptum.
Alia exempt: Cod. Paris. 1381 qui satis bene et 1382 qui male
desoriptus est, 1412; Bodl. (Uri) 1202 (cf. Pusey 1.1.) , 1261 (in.
eadem Bibl. sunt quaedam excerpta a Sikio facta; v. (ffic.) 393,
7°, 9°etll°); Cantabrig. (Preston 28)8; Lee 118(F); Goth. 2795,
2796; Berol. (Ahlw.) 681, 682, 683 (textus), 684, 685, (Landberg)
246; Monac. 569; (Lips. 327, fol. 39 r. - 50 v., continet tantum
ipsum poema cum glossis, distichia interjectis, non vero amplum
Ibn-Hiddjae Commentarium) ; Havn. 204, 205; Escur. 294 etc.
1) Ultima verba legend* sunt: 0^ J£u yG jjl ^J^ ^. p QBeyu6
perperam dedit «*£,
i^< EitigroBitiA.,
'.t'c/tsr;; cavivfuiia jam bis cditus out, qua, d« re in. P&eiu:>h i O
OOiCXXYIL (Cod, 442 (2) "Warn. fol. (iC— J«0),
t>w O .- tt; ' „.
o;.
— hv-ii, ^ ^ rv- V^ <■
/>:■) i. ii.'-
lUiOt.i,
qJ"£'.u-Jtjj Abu-Baki' i'tm-AIi ibn-E'iddja vA-E-Mw;-^ (f .837), Opw:
i.'. M, E.b;:ii. uou i&te±siGi*£ii,imi iigifc do ilk figw-.a Wififajrix.;', qi;&i.
I." 1X u, tlj
hi mi. &. ; .eoioB, noiitpo ii-^rAfj, i^w.li., a>a.w.U oi Vj^I.1
Do eoderij arguvj/Giiiu aaioa ociipMiat (Viab-aci- dta aft-Qi.ia.Ji
ojvas (;. i. AXi^u-^l, ^Jji.'di ^_ji F l.X.4i t )ii, cmjuc voro libtu^ f.f.
Li;:: fiiriour, (Doi enb.) 219 (2), 429 (I), 4-30, judico noatrc auc(;,.re .
> r.'-uu'Oh[,ma noii exhaiiCerat , uuc dedorat quod proiuiHOi at. Ibb-
.LiuidjiA bnnn Hbruvn odidit a'iiquartto ptxstquaru publieavori.'. opuu
fiin/m ,.Xj ,j,I ( .,j.>ijj' (H. IthaL II, p. 34). Pyomi ornatioi-e cor.-
so-iptiu: set. ei quata phirimoa versus coiufciuet h»prituiB roeoaiio-
.'-iua poofcarum.
Codex auno 1035 exa-raius est,
AUss.\ ex. Mud, Aoiat. Petrop, (Gottv?aldt p. 4-)„
0CCiL2.\'in. (Cod,. 20(52 =• i.miu 330).
^Uvf'/il ^-JlX.j J, iU.wJi auctoi-e Sebams-ad-dta Moliaxnuiod aw-
ih'toAtfi (| 859). Cf. E. Ebab IV, 56 n. 7611 ubi male , ^-bUL
qua lie i-.e cf, Pertocb in Cat. G-otk n. 2823, ubi alteram exemplar
dssoi-ibitur. Alii Codices EueiiriaL ibidem reeencentur quibas addend.
Mali (ilouib.) 201.
Codes tecie oubBCripiioue anao 1095 soripfcuc eot (34 folia),
CCCXZIX. (Cod. 875 (I) Warn. fol. 2—U).
attBTOKiOA. 177
ibn-Abdallah ibn-Qarqamds (f 882). Compendium in 43 capita
divisum.
Codex anno 992 exaratus est,
CCCXXX. (Cod. 72 (2) Gol. fol. 249 -2Y6).
Idem oput Bine anni nota.
Alia exempl.: Goth. 2797; Mua. Auiat Peti-op., Lvmd 2; Efccur.
245 (I), 246.
OCCXXXI. (Cod. 2127 = Amtn 408).
« ^<Xwi iAJ>|^vJ J, ( p-fyifi .£>; ^e ' s*jj-*J( i^a-JUI , Oommenta
riua quoin ipse Ibn-Qarqamds conacripsit in -librura piawfledeufccni.
Cf. K. Khal. Ill, 548, n. 6894. Hie Codex tantum secundum
?clu;iic2. eonfcinet inde a capite XXI usque ad finein (cap. 43)
omisso uno foiio quod in bujus Codicis archotypo in fine deeaae
librarius adnotayit. Volumen magna cura anno 1283 deBcripserunt
Abu-'l-Waf'a ai-Hurini et Abd-al-Hamid-bey de quo vide infra loco
in Indice laudando.
Sunt 210 folia quae olim fueruht e libris Hosain Sirri-PaBcha.
CCCXXXII. (Cod. 795 (2) Warn. fol. -9—10),
o|jL*Adw^t .J. .xJLwj vulgo secundum nomen auotoris Abu-'l-Qasim
ibn-abi-Bakr al-Laitzi as-Samarqandi, qui circiter anno 888 scripsit,
^jJ^XiyvJl dictum. Cf. H. Khal. Ill, 364 qui ejusdem tractatus
mentionom facit sub titulo: ■■UisuL M '$\ ^Ls^ \JLiLsKJ tXJ^AJ' l\jU
(IV, 392). Cf. Pertscb ad Cod. Goth. a. 2799 qui da ceteris
exemplaribus retulit. In nosfcro Codice falsa praeaaitfcitur iuBcriptio;
&S * J > ^Lj oL^J - qJ^ oUjt&J$ jl~-^* kJu»,. " Nonnulla sed pauca
glossemata e Commentario oujuadam as-Schomonnii ■.( L £4-&) in niar-
gine exstant. Haec omnia negligenter exarata sunt sicut folium
sequens (11) in quo leguntur fragmenta duorum tractatuum Pjalal-
ad-din adDauwanii,
Cat. I. n
J <<-> RIIETORIOA.
OOCXTLIIL (Cod, 2266 = Amln 548),
': imri eieiisplar ejusdem opusouli nmlfcis glosoematibuc mBfcrucfcum,
Bunt cminque folio, bone esarata anno 1106.
COCXXX1V. (Ood. 740 (9) Warn. fol. 232—246).
Corai'irmtpviuB in opueou'lum modo deucriptum cujuo aucfcor ml
J.c,cm~titi-(iin Ibrahim ibn-Moliammed ibn-Arabschah allsfar&ini
(f 942). -Of, Pertsch 1.1. ad num. 2800. In margine Bunt annota-
tiujJBu iUonlao-Zadoli. Codex nifcide esaratus est.
CCCXXXV. (Cod. 2261 = Amfn 543).
' Jo;u;ei)ifiia in Commeutariuin modo laudatum auctore Moham-
ad ibu-Ali ap-Qabb&n (f 1206). Cf. Djabartf, Historia Aegypti
(JJ^M V 5L£) II, )tv.
Codex manu auotoris exaratuo est anno 1185. Anno 1299 Qa-
bii-ae typin espressue est (Brill 427).
CCCXXXYI. (Cod. 2262 = Amin 544).
'-•Afjj.4.i) ,, ; .s 5 ^Ksj! gJkXi. Olossemata edita ab Ahmed ibn-Junos
al~&halifi in Commentarium dictum ^^sboJI rr 4cJI quern conscrip-
Bit ^agister ejus Ahmed al-Malav?i in eundem tractatum as-Sa-
iiiarqandii.
Codicem t\xmo 1216 esaravit Ibrahim Hidjazl as-Sindijunf.
Aliud exemplar : Brill (Houtsm.) 238 (1).
CCCXXXVH. (Cod. 1053 (I) Warn. fol. 2-96).
iy ; .AK.{Ji obUXil ^ 't^fcu&JI jj>\j^\ auctore Mobrmmed an-
IT'/man ibn-Mohammed ibn-Mq (j^), qui ita praefatur U it
RHETORIC A. 179
v^juJli" (jajy&xJU, oLUX'l v— 'ijtfj *XL> amO jJiC-.J^ &a^j aUI sJb^RJ'
&>•. (S.oLw-iJJ' (cyLsiil Jsas^mi! ,.^j uX.*-^ ..j tiki*' *AjJi .^aaa^c ^1
,2?J! ^A-A-ili'. Libri al-Djordjanii (f 482) exemplar cousorvatui in
bibliothooa Mus. Asiat. Petrop. (cf. H. Khal. V, p. 245) , libruui
Tza'alibli (f 430) exhibet Cod. .Caes. Vindob. 84(2), vid. Cat. I.
p. 95. Auctor divisit suum opus in 8 capita, quibus pracmisit
specimina quaedam metonymiao et bistoriolas nonnullas: Jj^l t_/.,Ji
^ !5L»i' X-j.jbi L£y?lk o^b£ LjJd?l* J&liWt olyl & obU.5! ^
\^waj 5 lg,JL<w^ Jr.&JLi X=w.aa*^ KsJUaJ! .^ys oU-JJ! ^f» c^Ola.!' yl-y'
ju$3 L^AjLya j^y-*; (iW V^* £* "^-i-* v^bJL L^CftAS y*iu sLaSi'^I
HjJL^u JsL-aJL &j>ytx£! uy^'3 54r1x^«I c^UC! ( ^» J.-J3 aU-w^JI
&>^Lli JUS3 OLLUJI fctfc-jl ^y* t\.A-ij AJjW^lj il^Jp^l q£ O^IaH' qX>
^j£ 5 ^J^s-t3 J^iU^'j a LXsJ\ ^_c c^jUJ&I ^y> .^LwJt v^LJi < ^*as
tu -gl^J U qC O^UHt qvo q*IaJI wjM 'Jy * *^' *^*3 g^b 5 1
KHBTOHICJA,
4^ ***.» ***, a^ * 3 ^ A ^ ^ , UJL Audo;
libnfionut aaeoulc deotao, inter stores en™ q „ 0E kucM J m .
P T J 1U aHo °P ere ^ dem *W* Oodici E mox de 8 cribo,ao' H Dnl
aB-Sojuti (T 911) ev. Abd-an-Mfi' ilm-fltfohamroed ibr,-)<JMq -,, to ,
ot nmg^er ,.j„ Sj c »j U8 ] iber ^ f , U ^, ( - fl ^ , ^ '_
lau<i,,;uv in op e r e ^;i A ^ ftUMc ; ^ CQmpo ^
Code* ab ipso auctore exaravuL nt collate est
■Altoruw exemplar mihi noil hmotuiL.
OOCXXXVIII (Cod. fi99 Warn.)
« e^i ^. < 5km ^ ^ , ^ — > . 0ommen _ i
tariuB- quo Abd-ar-Ralimon. .ibn-Ahmed ita-Ali al-Horcaidi (f 995) ')
iHu-trayit poema a semet ipso oompaotun, in Uudem Prophetae
hoc oonsilio ut varia arti. ornate dicendi specimina odoret. Vid'
H. Khal. II, p. 35 et 421,
Absolvit huno Commentary anno 993. Major™ Oomiaenia-
num paucis annie ante inchoaverat s. t. ^^Jl zj,
Lubet pauca hie ex praefatione describes jS'^i ^^
■^ ^ ^ ^ ^, 3 ^^ j^, ^ ^ ^ ^
c^J» D ^l Ju. a ^t ^ ^ ^ j^, ^ ujuS y
gji ^W* a £ ^ji eui. lpsum camien inoip . t hoc raodo;
1» «n» operi. . 1MiE ad alia in honor™. Prophetae carmin.
V«*M«t I„ biUiotheca UpBa , ^ ^ ^^ .__ ^
RHETORIOA. 181
toe nostrum poema reperiiur (GataL Tomberg, p. 91, n. 146)
et apud Brill (Honts.) 35.
Codex anno 995 i. g< duobuts iumk -post oputi alitioioWm buni.
est examine,
AI. ex. BavoL (khlw,) 764; Purits, SupyL 1460 (11), 158%
loaur. 354 > 42 S— 423.
0CC2XJLIX. (Cod, 2264 ~ Amta t>dt>).,
u-UatiS Jus i < ;Ls-;'.'il >*uc);oi6 LMja tal-din LoiiWiiah ibu-
a - -• - *•
Mohammed ibn-a.l-GHiij&ta (f 1035) de quo vide Kholacat-ai Afeu?
111,'IM*; cf. quoque Loth., Cat, Ind, Off. 264, n. 954. Est quasi
appendix ad librum saepius in praeced. laudatum c, t. ij^_jl*^vXj
j^Lxii! et divisimi est in praefationem et tri& capita (^yi).
Codioeni emn auctoris autographo e quo deseriptuB est anno
1093 contalit Ali ibn-Jahja al-Barfci. -Cf. supra n. CCCVI.
CCCXL. (Cod. 2069 =» Amin 346).
%&jal5t ., carmen de arte ornate dieendi, auetore Ali ibn^Ma^
gum Metkano (f 1104) quod absolvit anno 1093, amplo Com-
aaentario ab" ipso instructum. Gloriatur auctor in epilogo, si quia
ooraparationem instituere velit inter hoc suum opus et ejusniodi
JusjiXj, quod scripsit et commentatus est Ibn-Hiddja (vide supra
n. CCCXXV), non negari posse ipsum multa speoimina rov wdJ me-
nioravisse, quae ille omiserit. Est sane opus magai ambitus, quum
Codex noster qui solam secundam partem operis continet 220 folia
impleat. In fine auctor deseripsit vitas nonnullorum virorum, qui
scribendis oL&jJ>o inclaruerunt neinpe £aft-ad-din al-Hillt (f 750);
Schams-ad-din Djabiv al-Andalosi (t 780); Abu-Dja'far Ahmed ibn-
JuBof al-Qarmati (f 779) ; Izz-ad-din al-Maucili (f 789); Abu-Bakr
ibn»Hiddja (f 837) ; Scharaf-ad'-din ibn-al-Moqri (f 837) ; Djalal-ad-
din as-Sojutt (f 911); "Wadjth-ad-din al-'Alawi (f o* 920) et Abd-
al-Qadir Mohji- ad-din at-Tabarl (f 1030). Liber indioe oapitum
instmctus est, qui ad totum opuB pertinet.
*°* BHETORICA.
Codes bonae aotae est ex ipeo auetoris autogropio deroripttK.
Aliud exemplar idque integrum: Brill (Hants.* 233,
COCXLI. (Cod, 2269 = Arain 551).
Carmen duo folia implene ad rhetorioam pertiiwmc erne tttulo
vel nomine auctoria, seo inBcrlbicur in involuoro jL*U» c&iLfi
^jm*^ gw^X r . Primus voraus bio est:
Codex anno 1129 bene exaratue olim fait e libris Hasan al~
DjabartL
CCCXLn. (Cod. 2270 = Arain 552).
«jL^J! 3 aLs^Ji j < jL? £u ^ ^ afe ^ auotore hujus
tractatus Bcriptue, cui nomen fuit Lotfallah al-Arzani secundum
insoriptionem Sehaikbi Amin.
Codex anno 1184 exaratus est.
VII.
EPISTOLOGRAPHIA ETC.
CCCXLIIL (Cod. 873 Warn.)
Epistolae (J*_jI— w.) Abu-Bakri al-Rhow&rizmi , ut scriptum est
in titulo, i. e. Abu-Bakr Mohammed ibn-al-Abbas al-Khowarizmi ,
qui anno 383, vel 393, obiit (cf. Ibn-Khallican in vita hujus
viri, Fasc. VII, p. w sq. ed. Wiistenfeld).
Perpaucae ex hie epistolis titulo instructae sunt in nostro Co-
dice. Etenim librarius vacua spatia reliquit , ut in posterum titulos
minio scriberet ; quod tamen facere fere Bemper neglexit. Praeter
alios, sequentes tamen tituli occurrunt: in initio post bismillam:
^\ l# v-^T ^Jlrf till *-T, is^J^ /* ^ ^^ ^ L ~; ^
jjJlau *JJ' »-fj ^C* q-j! ->;Ji **Jo Li vJLs**J J>l v_x>lsL; ad
Abu-'l-Faradj , vicarium waziri in urbe Nisabur (in ed. Cpol. p. tfa);
ad Abu-Hamid (ib. p. Ifl); ad Abu-Bakr Bahras; ad Abu-Sa'id
Radja ibn-al-Walid al-Igfahant; ad Ibn-al- c Amld ; ad Abu-'l-Qasim
.iOJ-ti ^ (ed. p. b. .ItXUli -jue^l); ad Ibn-Samaka; ad Abu-Bakr
grammaticum, ylqsuo^ J*-*4^ vrf'- 5 ' ? a ^ Abu-Bakr w>-j-t*« qj; ad
wazirum et ad discipulum (p. \cx>).
Codes, 60 folia continens, anni nota caret, sed non antiquus est.
184 EriSTOLOGIUPIUA ETC.
CCCXLIV. (God. 2136— .Amin 417;.
Exiguum fragmentum ejusdem Iibri quod jam explicit in eph-
tola quae legitur in editioue Constantiiiopolitana p, Ji>, 1. 1., li.?-
cens apographou.
Alia exempkria Berol. ' (Wetzst.) 26; Tiibing. 72; Bibi.
Cae&. Yindob. 279; Bibl. Mus. Asiat. Petrop. ; Constatttin. (Fo-
priilii) 1274.
Edifcae sunt Bulaq anno 1279, Constantin. 1297 (Brill 8).
CCCXLV, (Cod. 766 Warn.)
Tertium volumen epistolarum (Jju*.) Abu-lshdgi Ibrahim ibn-
Halil (in titulo scriptum est JJ^, sed in ipso Codice saepe J.jdP ;
Ibn-Khallicau habet Hilal) ibn-Ibrahim ibn-Zahrun Harranensis
Sabaei (f 384). Praemissae sunt buic Codici vita auctoris et vita
ejus nepotis, Hilal, ex Ibn-Khallicane haustae, sed a longe re-
centiori manu exaratae quani quae ipsum Codicem scripsit.
Commendat se hoc opus , praestantissimis qui hie Bervantur
Codicibus annumerandum , sed nondum a quopiam , quantum scio ,
exploratum, antiquitate et rerum tractatarum ubertate; vix du-
bium est quin multa conferre possit ad illustrandam historiam
(Mentis, deciino p. Chr. saeculo, illo tempore quo Bujidae rerum
erant petiti. Est praeterea liber rarissimus, nam volumen quod
hie habemus, unicum in Eujropa videtur.
Continet prirao loco epistolas oLj'Lsil J, , et quidem 6equentes :
Ad Abu-'l-Qasim Ali ibn-al-Hosain ibn-Ibrahim , praefectum Bac-
rae. — fol. 6 r. Epist. ab Abu-Ali al-Hosain ibn-Mohammed al-
Anbari in urbe Wasit ad auctorem nostrum scripta, quum hie
vicarius esset waziri Abu-'l-Fadhl al-Abbas ibn-al-Hosain in regia
sede Mo'L?z-ad-daulae. — 7 v. Responsum ad praeced. epist. —
10 v. Ad fratrem suum, Abu-'l-Fadhl Djabir ibn-Halil. — 12 r.
Responsum ad Abu- Ahmed alHosain ibn-Musa Alidam praepositum
(v^ju) Talibitarum, quum ipse Bacrae praefectus esset. — 13 v.
EPISTOLOOEAPEIA ETO. 185
Nomine waztri Abu-Mohammed al-Hosain ibn-Mohammed al-Mo-
hallabi ad Abu'1-Misk Kafur allkhsohldl, — 15 v. Nomine Mo-
hammediB ibn-Baqija ad Abu- '1-Hosain Ahmed Ibn-Mohammed
(1. Mohammed Ibn-Ahmed , uti infra; cf. Ibn-al-Athir IX,H;obiit
anno 37G) al-Djordja.nl al-katib. — 18 v. Ad filium suum Abu-8a c id
Sinan, — 23 y. Nomine waziri Abu-'l-Fadhl al-Abbae ibn-al-Hosam
as-Bchii'jiwl. — 25 v." Ad patruelem Abu-'l-Khattab al-Mofaddhal
ibn-Tzftbii Sabaeum, — 32 t. Ad Abu-'l-Hosain Mohammed ibn-
Ahmed nl-Dioidjanl. — 33 y. Ad duos fratreB Abu-Bakrnm et Abu-
Otzmanuin, Muhammedem et Sa c idum, filios Hafiohimi, ex urbe
Maucil poetas qui ^UxJL^ vocabantur. — 35 v. Ad Abu-Dolaf
Mohammed ibn-al-Motiiaffar al-Anbari al-Katib. — 37 v. Ad Abu-
Sa c id Bahram ibn-Ardaschlr Magum (^w^l).
Absoluta hac parte , cui subscriptum est : »LwJ) U ***»» fi3w-0
oU*&J! ,3 »L_w«Jt U ^^Juj^ objlat! ,3. sequuntur epistoloe &
olcLi-wJI. Sunt sequentes: 41 v. Nomine Mohammedis ibn-Baqlja
ad Abu-'l-Hasan Obaidallah ibn-Mohammed, katibum emtri Fakhr-
ad-daula Abu'l-Hasan, filii Rokn-ad-daula Abu-Ali, ^ *^JI ****j
qLjJI! Q,i iAjjr^ ^ aJlJI iXfcfi jj^ J4I y>!, mense Schawwali anni
366. — - 43 r. Nomine Mohammedis ibn-Baqtja ad Fakhr-ad-daulam
de eodem argumento. — 44 r. Nomine c Izz-ad-daulae ad Abu-
Ahmed Khalaf ibn-Mohammed ibn-Ahmed ibn-Khalaf, praefectum
Sidjistani. — 46 v. Nomine 'Izz-ad-daulae ad c Adhod-ad-daulam de
Abu-Makhlad Abdallah ibn-Jahja. — 48 r. Ejnsdem nomine ad
Mowaijad-ad-daulam , filium Rokn-ad-daulae , de eodem Abu-Makh-
lad, anno 366. — 50 v. Bjusdem nomine ad Fakhr-ad-daulam
Abu-'l-Hasan, filium Rokn-ad-daulae, de eodem viro. — 52 v. E. n.
ad Abu-Ali k-AS de eodem. — 53 v. E. n. ad Abu-'l-Fath Alt
ibn-Mohammed ibn-al- c Amld de eodem. — 55 v. E. n. ad feminam
principem (£<Ui), filiam c Imad-ad-daulae Abu-'l-Hasan, de eodem.
— 57 t. Ad ostadhum Abu-'l-QaBim al-Motahhar ( JJa*JI) ibn-Ab-
dallah. — 59 y. Ad Abu-Alt al-HaBan ibn-abi-'r-Raijan Hamd ibn-
Mohammed. — 60 y. Ad qadhi-'l-qodhat Abu-Mohammed ibn-Ma c ruf.
— 62 r. Ad Mohammed ibn-Baqija. — 64 v. Ad Abu-Sahl Sa'ld
. Cut. I. 24
186 EPIBTOLOCaiAPHIA ETC.
ibn-al-Fadhl Magum, — TO r. Ad Abu-Dja'far Mohainiaod ibaa-
Mas'ud ibn-Makiiia, katibum eniiri Abu-Nagr, £iium a diioc-ac^
daulae Abu-Schodja/. — 71 v. Ad Abu-'r-Baijan Eamd ibr?-Mc>-
bammed. — 72 v. Nomine Mzz-ad- daulae ad Mowaijad-ad-dauiam, —
75 v. Ad Abu-Ali Babaeum. — 76 v. Nomine Ibn-Baqiiae ad r izz-
ad-daulam, — 77 v. Ad Abu-'l-Hasan ibn-Seaadzan 'iX^^s ^ J,
jLoXs'^i ^ "^-M y*.®*, (sic) Lj r j ilkSLwj tiLfv^Ji. — 78 r. K'omine
'Izz-ad-daulao ad Bokn-ad-daulam, — 81 v. Ejuedem nomine ad
Fakhr-ad-daulam. — 81 v. E. n. ad Sahlan ibn-MoBafir. — 82 v.
Nomine waziri ad eundem. — 84 r. Nomine e Izz-ad-daulae ad Abu-
'l-Hasan Obaidallah ibn-iMohammed. — 84 v. Ejusdeni nomine ad
e Adhod-ad- daulam. — 86 r. Nomine Abu-'l-Fadkli al-Abbas ad
Abu-'l-Hasan, katibum Abu-Taghlibi , post mortem Mo'izz-ad-daulae.
— 88 r., 90 v. et 92 r. Nomine c Izz-ad-daulae ad c Oddat-ad-daulam
Abu-Taghlib. — 92 v. Nomine Mohammedis ibn-Baqija ad c Adhod-
ad-daulam. — 94 r. Ad Abu-Abdallah , JwsLJI jjt J^olc, de haere-
ditate Abu-'l-Khattabi. — 96 r. Nomine Mobammedis ibn-Baqija
ad scharifum Abu-'l-Hasan Mobammed ibn-Omar. — 97 r. Ad Ibn-
al-Qadht al-Hamadzani. — 98 r. Ad Abu-'l-Faradj ibn-Zoraiq ka-
tibum. — 99 r. Ad hujus patrem Abu-'l-Hasan Alt ibn-Zoraiq. —
100 r. Ad praefectum Wasiti jwoblcj wtuajf ja\ g xX***!. — 101 r.
qI^jJJI Q+ £**>. — 101 v. Nomine waziri Ibn-Sa'dan ad ac-Qahib
in urbe Raij. — 102 v. EjuBdem nomine ad Fakbr-ad-daulam. —
103 r. Ad Abu-'l-Faradj Magum , qui Bacrae erat. — 104 r. Ad
qadbium Abu-Omar al-Haschimi.
Tertia hujus voluminis pars oontinet ^yaXU., JUstlj ^1 (Aai U
^jBAj-iJb}. — 112 v. Nomine Mohammedis ibn-Baqija. — 115 r.
Ad filium suum Abu-Sa c id Sinan. — 117 v. Nomine c Izz-ad- daulae
ad Fakhr-ad-daulam. — 122 r. Ad emirum Abu-Taghlib. — 124 r.
Nomine Qamcam-ad-daulae ad populum urbis Wasit. — 124 v.
Ediotum Baha-ad-daulae Abu-Nacr, filii Adhod-ad-daulae. — 126 v.
idyXl! j£ ^ yo ,^1 ^ytoUil £<» J3.J3 y* oA&J B^lXj *L£Uo. —
127 v. qU! X_^sUmu. — 129 r. Nomine c Izz-ad»daulae ad Abu-'l-
Fawarie Hasnawaih. — 131 r. JLJ! &LjJw« Cfi »>. s ^Lzf Jt^uJ
EPISTOLOGRAPEIA ETC. IV,'(
(C, VOCal.) yvXt'X.vw ^ly-ae iAsIk Ja*«l$4 _sA, .yta/.A L 5 5 l iu^vXJi ^ ,}j
^y> tj±C~»! Jjws. jb ^allj Jb_}\JJI L ;sssb wUs" ^ s iw.it. ^,-4,^1
*"?>=?" ?5-^:^ uL.UXf Lfl^ *y.vJi> A.A'j,,sva K)J t , ^v'/, — 133. Ik-mpim
sum, quod perlongum est, aeiiptum feria 2 ft , die 8° menuiu J«W
harrainl aniii 364; additur (142 r.) Ja-wtt, y, (.XJU wj'joT ^i\ ; -.^j
bUa/j (j^OJ! v!?—^ ?**■* Q/-% '-"W^ ^-^ wJ->Lll ^j\JwC5C..4„w ,},!
&Li; eodem die scripta est baec longa epistoia aique praecodeuBj
praeterea (150 v.) epistoia, nomine c Izz-ad-daulae ad at-Taji'-lillaL.
khalifam ex Wasiti urbe scripta., quae clam (C«) ad khalifam
miasa est, Bimul cum Responso praecedente. — 154 r 4 Nomine
'Izz-ad-daulae ex Wasito ad qadki-'l-qodhat Abu-Mohammed Ab-
dallah ibn-Ma c ruf xLis g^.J ^Jjl Uj&\ ^Jt js y — 155 v. No-
mine 'Izz-ad-daulae ad Rokii-ad-daulam , ubi ill© hujus auxilium
implorat coDtra Saboktiktn , qui Bagdadi rebellaverat. — 157 v.,
159 v. et 161 v. Ad eundem de eodem argumeiito. — 164 r. Ad
eundem nomine Mohaminedis ibn-Baqfja. — 166 v. Responsum
Rokn-ad-daulae. — 171 r. Nomine 'Izz-ad-daulae ad 'Adhod-ad-
daulam; similiter 173 r., 175 r., 176 v., 178 r., 180 r. ot v. —
183 y. Nomine Mohammedis ibn-Baqija ad 'Adkod-ad-daulam. —
184 v. Nomine 'Izz-ad-daulae ad Mowaijad- ^ad-daulam Abu-Man-
cur. — 186 r. Ejusdem nomine ad 'Oddat-ad-daulam Abu-Tagblib,
anno 364. — 189 v. qLasw; JJ JcuJ_j a<U ^.s. ^yi Uu£ X^swi
KjjjJl ys. ^o oliAAo *dLjbM. — 192 r. Ad populum Bagdadi. —
194 y. Nomine 'Izz-ad-daulae ad Alftikin Turcam quuni, mortuo
Saboktikino, princeps Turcarum creatus esset; similiter 198 r. •—
200 y. Ejusdem nomine ad Abu-'l-Fawaris Hasnawaih. — 202 v.
Nomine Mo'izz-ad-daulae ad populum Om/lni; ad eosdem nomine
1) In Codice scrijitura est Juyi. Cf. supra, p. 152, aim. (1).
-38 F.j*rrm>x,nr»RAPHiA etc
<lzz;-ad-daulae 204 1. — 205 t. E. n, ad Abu-Taghlib. — 20S v.
]i;„ a. ac- fratrein 'Onuuit-aci-diiulaui. — 2.0 r. Edicr.um in gr;:,tiara
[b'.baeorum, qui Horrani. sv-Iia.qquc tvi. in BijA.r~Modh.ar habifca-
bant. — 218 r. jiov/i.-j Lb r &J! ,.„A-«iL ,v .wife LAmu, — 2:9 r.
lomiue Mohammedis ibn-Baqija *_i'J-,t. c t ad khalif'am, — 220 v.
Ad ac-Qahib, qui tunc in urbe liaij erat, ~ 224 t, "Nomine
.Camcam-ad'danme ad v. r iL,.2JV,.^iJi ^^>b- Abu-'l-Qftsira Sa^d ibn-
■ Mohammed qui tunc (anno scilicet 3?5) Nisibi erat ad belium
gerendum contra Bad Kurdam. • — 226 y. (_>&*£]! \\Xs. eyail q-c
Praeter has epistolas occurrunt aliae quaedam, quae peculiarom
titulum non habent et quibus tantnni suporinscriptum est w^_XJ\.
Hoc volumen non est ultimum oporis, nam in fine scriptum est:
Codex noster, haud minus quam opus ipsum, praestantissimuB
est. Anni nota caret quidem, sed antiquus est et bene conser-
atus; continet 228 folia, et singulae paginae 13 versibus con-
. -.ant; vocales haud raro adpictae sunt. In titulo lector annotavit
'"jtj^il -,j-J» $ r)^^' *^M v 2 "^ vi^*J^' iU^ljJi Sz&. &i> <-j^I.
Quod si verum est, Codex dimidio priore saeculi octavi scriptus
est ; obiit enim hie vir doctuB anno 758 (cf. H. Khal. VI, 482 ,
Ibn-Kutlubuga, ed. Fhigel, p. 13 seq.)
CCCXLVI. (Cod. 1093 (2) Warn. fol. 46-107).
.^rJI^ *.Ck& auctore Abu-'l-Hosain al-Ahwazi, qui vixit saeculo
quarto Hidjrae ut ex ipso libro patet. Epistolas enim datas con-
tinet ad emiros Abu-'l-Haritz Mohammed ibn-Ahmed ibn-Farighun
(^yb^s, additis vocalibus), Abu-'l-ABad al-Haritz ibn-Mohammedj
BPISTOLOGRAPHIA ETC. 1 89
Abu-Ahmed al-Hosain ibn-Tahir *), Abu-'l-Qasim All ibn-Mohani-
med al-Kasani et Abu-Mancur Nacr ibn-Ahined (f 331), hie oocur-
runt. De 'Ibn-Parighun autem cf. Monaddjim Banohi II, p. )V,
Mirkhond. Hist, des Samanides. Text, pero, p. 67. Vers. p. 178;
Ibn-al-Athir IX, 1.1*, Istakhrf p. If a, 5Vr, Ibn-Hauqal p. I'.a,
Liber divisus est in decern capita (w>!^0 > quorum primum agit
LgJSL&u U 5 ok>^A*^t5t JsLaJI $ continetque complures formulas
tov lii iX*il; prima est: '^Lsaj^ «wc,L/>»j JJ ^L uXs-'tf 1 *)J »X*iL
" *-^w^»5 s^tX^j ^/k./« !^Lj jbUJI. Secundum agit K.ajcu>^! ,3 con-
tinetque complures formulas quae a i^-J; ^ et similibus inoipiunt.
Tertium Jy^J! ^Oj wJsU 1 ^tX-*> £, ut ^U^3> iU^Lw ^-c ^Us"
gol ,j-*^«^t jM*«JiiL L4X/0 alii Quartum vjua^ s^LJIj 'ttj,*Aait J'j ^
*Ui^ *La*aJi, Quintum j,l$xJ!$ ^jL^Jt J,. Sextuin oL&JI v_ftA©$ £
^la^iU,. Septimum &il*il$ JC_A_£itX_i^ oUaxX-w^lj, sLtoJOv'i! ^
Octarum olcL&xiJIj ^.Ajt^ JJL^Jt^ ^UJI ,3. Nonum _J^i £
U^H^Is f^ls f^k^ls- Decimum oLcjIII) Jjac^U, liL*-^' £
Omnia styli olegantioris , quo in epistolis utendum est, ex-
empla, quae in hoc libro proponuntur, ab Abu-'l-Hosain al-Ahwazi
composita sunt; nullum ex alio sumsit auctore. » Nihil enim pro-
dest," ait, slibrum in alium librum transferre, scriptionem ex alia
scriptione deriTare." UdJij u^JLJi ^ ^-^c *$.-? o- *.Ll>I 3
1) Coaice 443 (3) pro Ibn-Tfihir legitur ^-^"U^dl i. e. ^j^uJI , Sedjest&ni
princeps.
190 BPlCTOTiOGBAPEIA E'.l'O.
AbBo'lviiifi dacen- capiiibuB, oequuntur septum paghiae, sic in-
scriptae: &^«, aJjL^ :Cr „ obu; »j*%.
Hie Codex; nifci.de exarafcuB et muitifi vocalibut instruotus . anno
630 scriptus eat. Leg-atiiG est in usum piuin in Bibliotbecti dicta
K^AA.v.'^i .KjJ^vsj! in urbe Oaeaarea. 'Continet 02 folia,
COCSLVII. (Ood. 443 (3) Warn, fob 88-108).
Idem opus , Bed bene multa in hoc Codice omisBa sunt. Liber
praeterea plane diverso titulo instructus est, et auctor vocatur
■ ■ ■ j
Abu-"'1-Wafa al-Hatiml. Etenim sic inscriptus est : J^yLS! wjLa-/
■■ J. . _ j ■ ._
-H> o^!^ f^' ^ w - 1 ' L $^ p&Mi^ kJ>j.& q-j^J! (vel jm) t&M
*.«^\^m> *ll! ^i ,^'L^. Ij^JI. Quod nomen fluxisse videtur e prae-
fatione ubi oocurrit in ambobus Codicibus dominus noster scbaikh
spectatisBimus Abu-'l-Wafa oui, ut videtur, auctor opus suum
dedicavit.
Absolutia decern oapitibus haec subscripta sunt: ^La.J' *„j
( ^AaXH ykS wUS' ^Lj — JJLwJ). Appendix ilia, quae in prae-
cedente Codice exstat, hie non reperitur.
Hie Codex, qui 41 pp. continet, praeoedente longe recentior
est, sed ex annotationo possesBorie patet, eum anno 948 antiqui-
orem esse.
CCOXLVin. (Cod. 1049 Warn.)
Epistolae (JJL^), numero 40, oelebrati ooeci poetae Abu-H-'Ala
Abmed ibn-Abdallah al-Ma'arri (f 449).
Collato H. Khal. (Ill, p. 459), qui ait epietolas Abu-'l-'Alai
tribus partibuB constare, quaruni prima perlongas epistolas vel
tractatus continet, et to turn opus 800 foliorum fasciculos (jkorrdsa)
1) Intelligitur sine dubio opua hujus titoli a Tza'filibi consoripturo quod possidet
Bibl, Vindobon, (n. 242 apud Fliigel), dob autem non possideinus.
EPISTOLOGftAPHlA %'Vii, \Q%
continere, jam utatim hoc apparet, bob hie totum illud opus- nou
habere, nam noster Codex longe minoriti est ambitus, et undecim
modo fasciculiB foliorum oetuplicatorum mmorum constat; nihil
praeterea continet ex iie quae prima parte oontineri affirmat H,
KhaL "Of. num. seq. Sod habemus certe oecundam partem, nam
epistolae quae illam partem continere affirmat H. KhaL, inveni--
untur in noetro Codice, qui post bismillam inoipit hoc modo:
^ai jdUy ^it ^^1 t ^ ^ yj^jj, ^| ^ Haec ^
gw,Lit commemoratur ab H. Ehal., qui teeiatur illam in eecunda
parte inveniri; idem afErmat de yu-^l id*,, quae eecunda est
m nostra Codice, ubi hunc titulum gerit: SLSjyjuU *jJL^ *l^Wo
«tX%s Ujif. Continet praeterea sequentes epistolas: \jomj ,-JI f '
^jJI v Ly Lj_j .^^xAj d I ^JLwi L4jy> ^y^ $uu, 3 &JU J^
1) De <,JUaLsJI g^Ust , opere Ibn-aB-SikkifS , v, supra ad a, XLYI.
192 EPISTOLOGRAPHIA ETC.
iiXll/^lij , vLsJ) ,. v y(i aiAS ,.,»«■ 'KXjULW* ,. s 4 J°Lb , -,i< , J) I!' .4,',,,,/.v.i>
\— ■■',) L' ( L- 1 -•' ••■ \j' } 1.5' \.y .'••
° s
fcfeL lA-St, ,J"l.b ^i\ . ,Ji if i^j'r*^ L"^ kJ'b^i (jiiAJ Ji ^AS- p-.M
/WL> . ,3' K- y'yw^L. ..,— 1 [S>^.M».ji ij»«^.„e iA-4T> ^j' iN£<vv-3> , <J t'l
JJCels *Jj_L«v6 Ji*jjaj w^JLs* -3i LsWclXaaxIJ &./e<A^' i^^—iii jV"^ O
l|^»6,_s*> ..I o^bls idt s^LxJ! U ii>.fc>3 iuJI -.^j-i^ ooUs Isyi-I
qJ Ksji.^3 yuai ^»jl (^.Jl Pf slo^JI (jia«J jJ' ^ (jOCa^Iw ^jt
uj^ii &!*j>- ^ '.y^JL.S'j H &»juJi .JjM^i wjUJO! J»»Xi ^5 JIiXAaj
uiyiJ J—^5 uwj ,.«-»£ wjJ^s*" ,•«<« ^v Jj£ ikAC (3|yMj' .Jii (^Xj)
(^AaJI ^^XaJI Q-fric q~j iA0"! (^^=- tc^y Haeo epistula 40 pa-
giuas implens de poefcie eorumque (^bLui agit. Llya. J^>-. ^.31 )*a
iii'iB'i'otioaitiiM .'.
*!]! *.£". ^iL&weJu ,3y jmI^ -_iLj j-J *^*"^ 'i^sm. Haec epistoi
44 paginarum continet multa hiBtorica. o^Jty-^^i KJLl,^=j' 1
ijlp. n sine titulo n, \"? Lr jtoLfiJ! J& H' sine titulo l"i
. KJuOb KLJs . _,,*) gh MiJ'S »£Ls>- L*J ,-XXtjj ,"..--J lA-i-s^' ,.y«Arf- ( ,.
Bine titulo f. ..jlUv ^ ^^il ,3! J^toliii ^..yijJ! ,jJ t'i nine til,n!
Hie unions in Europa Codex, qui charactere nestallk faioj
minuto sed eleganti exaratus est et 207 paginau continet, vh.n.)
nota caret. Subscriptio haec est: .JS ajLi'lXo ^yo tX-js-^ U K> <"
«JLc *)Ji Lie ^s-LsJI .0 aj^vJuJ! ..yj lX*^ j^ftftj! juaS' iutLX^t
CCCXLLX. (Cod. 1876 = Amfn 1S1).
atfoblj? KJL^ auctore eodem ^iw-7-'^M. E. Khal. Ill, p. di.-;-
ait hunc tractatum pertinere ad partem prim am epistolavuin cue
toris, quarum secundam partem modo descripsimus ideoque ii. 1
recensuimus quamquam libellus minime ad epistolographiam p^-r
tinet. In hoc Cod. sequentia post doxologiam leguntur: <X~z ?.
^_C (SjX^JI *^ljti! j_jl Lgjjj! XivJ^UJI KJLau KjLui &^Li)i „,~-£v .■:.
iiX^j i-f'** k_jL>lj kJlLJt (jiasu *«-a— i! L$>L&Jt iUajj&j' JJLwa^ ^,'U, - :
&.*£w*J! L^j'.ya «./« ' wLoiil uXj]^JtJI ^-c J««XA«*JI vJijJaJI vJij^L.V.
« iLJL^y-wJi. Sequitur deinde tractatus qui post bismillam incij.
verbis {jgJ$\ ^ .^als tXJL ^ 5 L 8j~£ &Ui j»l^>! ^ucJi lS^-^ U '
Las oUJI ,y> U>A^s iUbtJi. Abu-'l-Fadhl Mowaijad ibn-Mowa.ti'<.;-
ac-Qahibi anno 640 otiam in vivis erat teste H. Khal. VI, «>•;
Cat. I, 2ti
3 I3'fOLOGlUPHIA ETC,
Built 5 Mia sine fiubscriptione tied eoripta ab Ibn-Tuluc (f 958),
quo vide supra p. 121), n. CCXLI'V'.
OCOL. (Cud, Sf>2 Wavn.'\
_ ^ o y
C'.li
'w«Jy^ u ,<\ikii.LL.:k : ' v ..<;j v xJC,!!, auciore 6cbihal>ad»din Ahmed
.Utbja ibn-li'adiil-aiM'k , amic 749 nioriuo, qui Loo opnr. non
ante mortem conscvipsifc, uempe post annum !>±i r L Est, ut
'Hammer (O.i-s.1. Vi <;■*;. Ambros, p. 28) ilu-ioaui-mi varus non
'tan turn artis epistolograpkicae, sed etiam 'historiae illhig temporia
ad osplicandas nenrpe relationes quae intercesserunt inter Sulia-
■num. Aegypti et .alios reges ao principes. Pivious eat liber in 7
partes quaiuin 1'ma inscribitur oLj'UCJI i_o' .j, et eontinet prae- ■
cepta et exempia opiotolarum a ad Ehaltfam ej usque futurum
auccessorem, b ad Imamum Zaidifcarum in urbe Zabid, c ad Emt-
ro!.; Mekkae, Medinae et al^Jamani, d ad principes Tilmrsani ?
Tuniai et Hispaniae, e ad reges Takruri, al-Bornu, al-Eanini,
Dongolah et regem aupremum Abessiniae qui Andjirae sedem ha-
bot, fad principes Mariatni, Hien Eaifa, Arzani, Badlis (in Cod. #
u .v.,J, ),j) et Herat, g ad reges Gilan ( ^LS"), Eurdorum et Tur-
oarum , h ad reges Irani et regionum oriontalium , i ad reges in-
fideliura (Constantinopolio, al-Eardj, Sis, Sinope, Rodus, insula
mastigic (LXk^aJI), Hispania), h ad vicarios et praefectos, I ad
ceioroB in 3 classes diviaos 1. o^JI v y, 2. j^jtfl ^1, 3. Aj)t
P^LaJI, quae singulae subdividuntur.
Pare II (f. 33 r.) titulum babet a^L&JU, ^_»Ji oUs £
jAA.oL'Ui'j, ^wjIj-JU, ^stjjjle, (jiaj^UxJI^, quae diplornata gradu tantuni
inter ae differunt, ut fuse explicat auctor. Hue quoque pertinent
tcstumenta (IjU^JI) quorum singulis fere personis quodam munere
i) lu prauintione auctor uarrat bc admodum juvenem conBcripsisse similis argu-
»uoiii.i opua ^y^J-Jl inscriplum (^^Jl ^sUe j sXL? ^^W ^\J\
•H.vAibi q^jlXJ Rj-jILLaJI w»j$. J &i) , quod depcrditnin csoe videtur nee H. Khal.
mnotuit. — Librum ^Juj^}\ poat annum 741 esse conscriptum, apparet xjuum ex
eliis, turn o loco in Parte VI, ubi agit do kgatione n se hoc anno jubsu Sultani %
suaewpia.
EPI8T0L0GRAPHIA ETC. 195
fungentibus priva est formula et quibus complura folia consecrantur.
Pais III (f. 61 r.) agit ^Lr^l ^»j J,, jusjurandum magiatra-
tuum, deinde variae ejus formulae apud homines diversae reiigi-
onis (Judaeos, Christianos, Jacobitas, Nestorianos , Sauiaritanoe,
•Magoe, Scbl'ifcaB, lamailitas, Nizaritas, Imamitas, Zaiditas, Dru~
zo8 cet,)
Pare IV (f. 67 v.) oLiwUl^ oU^LU 3 k .jX^ ^jJu, olivet £,
literae securitatis gradu diversae.
Pare V (f. 71 r.) ^ L^J! JU ^ U, K-XJU JS" ^Uaj ^
CJLu'Uylj cbliiJ^ ^iXil est descriptio geograpliioa Aegypti et Syriae,
Pare VI (f. 75 v.) gJLLJI a =f\% ...Ussdl*, O^JI ^U* ,5
oiSj^-3 ^lLjJIj ^_s^Jl ,j, iL«j » JLw.+.Sl w.^J'I^Jij (Cod. semper ^jJLaJ!)
nempe in Syria et Aegypto, quae multa scitu digniesima continet.
Pare VII (f. 82 v.) denique agit de iis quae describantur ne-
cesse est, quia saepius in epistolographia occurrunt, et in 7 seo-
tiones divisa est, quarum ima agit de instruments et utensilibus
(describuntur arma, roachinae bellicae, insignia regia, res quae
ad iter et quae ad venationem pertinent, mensurae , instrumenta
musices, ludi et symposii), 2 da de animalibus (describuntur ju-
menta, animalia rapacia, cet.), 3 tft de locis (describuntur nrbs ,
ruina, castellum cet.), 4^ de aqua et iis quae ad earn pertinent,
5 t8 de stellie, 6ta de temporibus diei, 7 ma de tempestate, De
singulis hisce datur brevis dissertatio, saepe una tantum phrasis,
stilo epistolographico . quae scribae publico , de his et talibus rebus
loquenti, exemplo et adminiculo sint.
Codex (105 foil.) festinanter nee sine mendie, sed nitide est
exaratus anno 837.
Al. exempt.: Hub. Brit. 780; Bodl. (Uri) 427 et pars ejusdem
libri (Nio.) 423(2); Escur. 1634 et 1635. Ambros. 161 videtur
altera redactio partium hujus operis I— IV.
CCCLI. (Cod. 670 Warn.)
ouyUiJt. Collectio epistolarum , quas tempore hiemali annorum
744 et 745, quum terra Damascena nive vehementissima erat
196
EPI8T0L0GBA.PHIA ETC.
obruta 1 ), auctor et ipse scripait et a viris doolie aecepit. Hae
epistolae, in quibus quisque, quomodo in tiuit* ealamitate se ka-
beat, quidve de ea ssntiai, resonant;] prosa veil carmine ■signifioafc,
ob Btylum eiegautiorem ran] to magis quam on argumentum con-
Dpicnae sunt, ct uinoe in spooimiiii osueni. oravionie pulchriorie >
ediiae mibi yideiiha,
Epistola prima stvipia est ad , iwuJ! ,...,>.; ;" <;V ul-mSi job.
sequituv eju& respoEsum aiiaeque epieiolae ai> u;,;o«ue Bibi invicem
datae; epintola sexto, soripta est ad ^J.^^ ,..,.; A'>! l Vu>- x^.J<S
j,yaJi, sequitur ejus responsum et sic deinceps litterae exstant ad
cjry-oJ 1 KJ'Li ^j ^jjJ 1 JL^>- w^,o^i {f 768), ad ^i ^jtoUSt
■t_AjU)l ^jtXiAaJ! d jJJ! (f 749), ad cr ^.„j>- _jjJ .Ou uo)H
U^l (f 753) , ad ^^JLc^jJI JaCii t \_*_ s ^ ^od! ^^^ wo^l
^UJ! (f 756) , ad JC^J! ^^JL w^IiJI ^>! ^jjl JU> ^lijjl
(f 755) et ad complures bujus temporis viros celebriores. Libar
titulum non babet, nee in praefatione nomen auctoris memoratur.
Est autem sine dubio idem celeberrimus Scbibab-ad-din Ibn-Fadhl-
allah (f 749). In epistola enim ad auctorem data quae occurrit
f. 52 r. ita designatur (in fine):
^.y^ai) j*J»JL, ^jzxJJ\ 1,3 ^iS-j^m ^j-^v-j kJLJLs
( ^> ^jJi b^_av ^„c Jw__J> J^aftJI ^^ Jw-Ca-^JLi
Codex, 146 folia complectens, anno 856 nitide scriptus est.
Alterum exemplar mihi non innotuit.
1) Cf. de Lao nive Ibn-Habib, Cod. 425 p. 424 sq., qui etiara fere omnee viros
doetos, de quibus hie Bermo est, memorat, et Spjuti apud Itosegerten Chrest.\t. 106.
2) Cod. 8. p.
3) Praecedentem versum oraiei. — Intelligitur Khalifa Omar ibn-al-Khattftb e
cujus posteris revera Ibn-Fadhl-allah erat. Scripeit ideo librum de beDemeritie Oma-
ridarum. H. Khal. IV, 467, n. 9212. Cf. Orient. 11, 389.
EPI8T0L0GRAPH1A ETC.
CCCLIL (Cod. 11 (1) Gol. fol. 1-49).
197
Continet He Codex eplstolas, anno 763 et 764 cum a Liuan-
ad-din ibn-al-Kbatib , waztro Granatensi, scriptae, turn ad euu-
dem datas. Initium et finiB desiderantur, sed suspioatus est
Dozy *) hoc fragmentum pertinore ad opus c. t. sjUlxJS ^LsS^
s. .ujLcuJI &*^ wjLiLfit &JLsp, qui liber exstat in Bibl. Eooiir.
(n. 1820) et Upsal. (n. 65),
Suut 98 paginae, charactere Africano exaratae.
CCCLIII. (Cod. 452 Warn.)
Primum volumen operis sUvJ"ii s^p auctore Taqi-ad-din Abu
Bakr ibn-Hiddja al-Hamawt (f 837).
Continet hoc opus complures epistolas et diplomata, quae scrip-
sit Ibn-Hiddja, *L£o3l ^'vp ^j^*, jussu sultani Aegypti.
Codex script«6 est al-Qahirae, anno 817, a discipulo Ibn-
Hiddjae. Exstat quoque opus in Bibl. Cantabrig. Cat. p. 53;
TUbing. 70 (1); Napol. (Cat. n. 101) et in Bibl. Alger. (Catal. p. 14).
CCCLIV. (Cod. 1052 Warn.)
. .» > „0>.
«^J>LJI »S>ji 3 '^Jcli}] i^y Collectio epistolarum e prioie
dimidio saeculi octayi, quarum aliae jussu ulthnoruni Aegypti
sultanorum scriptae, aliae ad hos datae sunt. Liber praefatione
caret; post bismillam et titulum statim occurrit prima epistola,
hoc titulo Persico inscripta: *<*£-** V y&b t5^* q^^L* wjyX* Oyw
yy)\ qI^j! Ji£>h { ^s\) Oyoi i^jLi .l> iL*_J «iil ^H?j &-} i^J**J-
Sequuntur complures epistolae aliorum, veluti: c Ala-ad-din-Beg
ad sultanum Aegypti; Badr-ad-din-Beg ad al-Malik-an-nacir (auc-
tore Haidar); Pascha. Musa-Beg ad eundem (auctore al-Bolghari) ;
Tlmur ad al-Malik ad-thahir Barkuk et Eesponsum hujuB sultani;
1) Cf. Scriptorum Arab, loci de Abbad., II, p. 168.
^ 8 EPISTOLOGRAPHIA ETC.
multae epistolae Barlruki ad 'Ala-ad-din-Beg; Renponoum Bariailrr.
ad epiatolum al-Maliki al-roanou;- } quam Jusof, qui comer. Btahuii
(,:>! jV « ! ; erat, ad eum periulovc.1:; Euiagu-EMn ad al-Malih an*
nacir et Ilesponcum hujns eulte.nl caai.
Ex roBBeeeoriB nota pafcet, liuuc Ocdioom, qui festinante cal.rmo
exaratup est, anno 921 aniiquiorom esr-e.
CCCLV. (Cod, 717 Warn.)
^^'/'i 0L0 J,.* uvj auctore Mohammed al-Bakrt af-Qiddiqi
al-Aeeh'ari ex pouteriu al-Hasani, filii Alii ( {y *& jT ±, M ). Flo-
ruit al-Qahirae saeculo decimo.
Continet circiter 300 fragmenta epistolarum ., ad nobiles Turcas
data-urn. Est spissum volumen, 88.1 paginas continenB; Bed sin-
gulae paginae septem modo versibus constant, praetereaque lite-
rarum ductus latior est. Caeterum est liber exigui pretii; nam
praeter tumida verba nihil fere continet, et nomina virorum ad
quos epistolae datae sunt, plerumque suppressa sunt, ita ut fere
ubique legatur U>L bU, nomine Pascbli non addito.
Aliud exemplar exstat in Bibl. Escur. n. 532.
COCLVI. (Cod. 2085 = Amin 362).
«yjjl HJ^Ul ololtf £ <«j$Cj\ Jl&Sl JL&. Auetoris nomen
latet sed junior est quam Ahmed ibn-Hadjar (f 852), cujus verba
laudat. m fallor opusculum tribuendum est Qotb-ad-dino (f 990)
oujus aliud opus recepit Wiistenfeld in Chron. Meoc, quum folio
9 recto legamus: ft^JI „\» ^ jtfl j^. ^jjl ^J^ g^|„
Initium: ^ ^ ^^ ^ ^^ ^j ^jj, ^ ^
g-JI kX^j £jly. Laudantur compluria carmina variae aetatis et
nonnulla oratione soluta dicta quae collegit aucfcor in usum eorum
qui m epistolarum oommercio cum amiois scripta sua vereibus
ornare cupiunt. Opusculum ideo ad libros epistolographicos (sL&il)
referri potest.
BPI3T0L0GRAPHIA BTOc. 199
Codex subscriptione caret sed Baeoulo undecimo antiquior n<m est.
Oontinet 23 folia. Aliud exemplar mini non mnotuit.
COCLYIL (Cod, 1540 Testa).
oXwijjJij oLj'UwJi j^i okAMaJI^ oiL&o'^i ^yA^ auotore Mani
(t 1033); opus al-Qahirae editum anno 1242 (1827) et Constant
tinop. anno 1299.
Codex anni nota caret.
CCCLYIXI. (Cod. 1545 (1) Testa fol. 1—30).
Idem opus, sed in praeoedente Codice ultimum caput longius
est quam in hoc. Hie Codex anno 1167 exaratus est.
Alii sunt in Mus. Brit. 517 (2), 1056 (2); Goth. 2828, 2829;
Bibl. Caes. Yindob. 243; Italinsky (Hammeri Lett. IV, p. 7) et
Alger, (p. 14).
CCCLIX. (Cod. 951 (2) Warn. fol. 21-25).
&tej f$0 ajylbLu^ LC ii£v<hAJf J— w>|j v£/-»l)w5>» &-o§. Offert hie liber
primo loco foederis libellum , inter khalifam Omarem et Christi-
anoB Syriae icti; editus est, adhibito hoc Codice, ab Hamakero,
Fotuk Migr, p. 165 sq. Praemissa eBt catena, quae dicitur, tra-
ditionariorum, quae ab Abu-Hafc Omar ibn-Mohammed ibn-Ma c mar
ibn-Tabarzad (a. 603; obiit anno 607 sec. Ibn-al-Athtr XII, I1f)
adscendit ad Abd-ar-Rahman ibn-Ghanam. RecentioreB row&t re*
censentur in titulo.
Secundo loco offert hie liber ,disputationein de religione inter
schaikhum Arabem, nomine Waoil, ©t Basohirum. Basohtr scilicet,
nobilis Graeci filius erat. Puer ab Arabibus captus et in aula
khallfae Abd-al-Malik ibn-Marwan eduoatus , Islamismum amplexus
fuerat. Ad maturiorem yero aetatem quum pervenisBet, Satanas
200 EPISTOLOGKAPHIA ETC.
eum ad CuriBtianisnniJTi reduxit. Fugit igitur ad terrain 0>.-i..w.o-
rum. ubi a rege hoDoviiice exeeptus est, ot multie p;.gb> ttou»v.;ae.
i qui hodie adhuc paai baschiri (^—C^ iSyK : "socL.r.iHU. 1 ' Q.uur
triginta Moslimi a Gra^c.iB eapfci essent, Baacbi; cu>i eiiiruht dt
religione dispufcaYit. Erat inter eos Bamaacenm . ^-.'aci. db:,ub,
qui disputando Christianum vioit, ita ut pa mm abostie; (.y.v.. hu-
confiteretnr , Jesum Gbrist.~um Deum non fuisac. frainde "V acii
presbyterum quoque et regent ad silentium .redeem, f;0 eyeutu nt
Wacil Dama6cum reduceretur et rex manns caede presbyterorum
et episcoporum imbueret. Haec ipse Wacil narravit, et praemissa
est catena traditionariorum. — Librarius bane traditionem tarn arote
conjunxil cum libello foederis, ut nullum Bpatium inter haec duo
opera relinqueret et alineae, ut dicimus, locum non daret. Hanc
ob causam hie quoque de secundo opere exponendum fait, quam-
quam potius ad opera de theologia pertineat.
Sunt 7 paginae.
CCCLX. (Cod. 951 (4) Warn. fol. 30-31).
Decretum Sultani Aegyptii, ad Christianos, Judaeos et Sama-
ritanoB spectans, quod totum editum est ab Hamakero in Fotuh
Micr, p. 170 sq., qui illud ad annum Ar. 700 pertinere putat.
CCCLXI. (Cod. 951 (5) Warn. fol. 32—33).
Anno Ar. 740, vehementissimo incendio Damasoi urbs affiicta
est, Christianorum malitiae tribuendo, ut dooet confessio Chris-
tiani ar-BaBcbidi , quam totam edidit Dozy in priore editione hujuB
Catalogi I, 154 Beqq. InBcriptio est: w^.X-*' ^A-SI i . « r> •» -. B^ye
CCCLXII. (Cod. 951 (3) Warn. fol. 26—29).
Continet primo loco carmen, 61 versibus conBtans, de eodem
incendio. Auctorem habet, ut subBcriptio docet, Mohamniedem
EPISTOLOGRAPBTA ETC. 201
al-Khaijat (qui anno 756 obiit: cf. Ibn-Habib in Orient. II, p. 402),
qui illud composuil; OLiwoAj siA_s_Ji-Jl ^gJ J^Xaw^o v^^wJS p*^.
'iLsL^kM,^ (jvsu.! 'iLkM> iw^_>5. Incipit hoc modo :
L=>- 'vJUo./oo J, vJM~>- AJ-, JJUi' '«y*-% ,L3"^5! JJii ^ ju ^
Secundo loco f. 28 continet sumrnornm quatuor sectarum Q.a-
dhiorum Bententias (^Us) de Christianis Damascenis. Has quoque
duas paginas implentes edidit Dozy in priore edit. I, p. 157 seqq.
■ CCCLXIII. (Cod. 951(6) Warn. fol. 34— 38).
yj vJu^Ju si^Ud' .LX-j fj*-J> ^j<Xj< ( l „ . jJ! ii^Uo vj>J>
qJlXJI < j^a3 — #J'. Excitantur emiri caet. ad bellum sacrum 2 )
contra Tataros gerendum , et publica munera ChristianiB commit-
tere prohibentiu\ Laudantur permulti loci ex Qorano, Traditione
et historia priorum Khalifarum, ad utrumque argumentum perti-
nentes. Sunt 9 pp.
CCCLXIV. (Cod. 951 (9) Warn. fol. 62-67).
a) Libellus supplex ex al-Qahira ad sultanum Solaiman I<"n ?
Salimi filium, scriptus, plenus querelarum de malefactis viri, cujus
nomen non commemoratur , Aegypto praefecti.
8 pp. sine nomine auctoris et sine anni nota.
b) Alius libellus quo Nadjm-ad-din al-Qibti as-Scbafil ^-*-&
1) De voce _ .£ cf. Quatremfere, Rist. des suit, maml., I, 1, 175 sq.
Cat. I. 26
202 EPISTOLOGRAPHIA ETC.
JS^i jwLs-ij ^j^usti fi^fiiJ'j gratias agit sultan o Solaimau I, quod
Efendi-Hamid judicem al-Qahirae conotituerat.
Una pagina sine anni nota,,
c) Libellus ejusdem argument! ab Ahmed ibn-Mohammed al-
Malikl .scriptus.
Una pagina sine anni nota,
CCCLXY. (Cod. 2065== Ainin 342).
Quatuor epistolae quarum prima banc inseriptionem gorit : q*,
'*£/> v»»o»-Lo Jo; ^ AJ'I. Ahmed ibn-Zaid Meccae regnavit fere
ab anno 1082 usque ad annum 1099. Cf. Mohibbi, Kholdgal al-
Athar I, II. seqq., Tel Wiistenfeld, Die Scherife von Mekka etc.
p. 86 et seqq.
Secunda epistola data est ab eodem ad aJJuSj qLa^w ^ ^.U^;
tortia ad cives urbis Janbo c («_a^_j sic); quarta denique ad Sa'd
ibn «wmi
Sunt quatuor folia bene exarata sine anni nota. Sequitur quin-
tum folium prorsus alia manu exaratum neque cum praecedentibus
cohaerens. Agit de viro in vicinia urbis Qan c a occiso.
CCCLXVI. (Cod. 2143 = Amfn 424).
Collectio 4 epistolarum quarum prima inscriptione caret. Quum
autem secunda banc habeat inscriptionem : { j-^ u oJ<l\ yA<Ji i' v~a^j
|.L^JI (jAsLLb et scripta sit ab Ibn-Hiddja (f 837) nullus dubito
quin etiam prima ab eodem ad eundem Badr-ad-din ibn-ad-Da-
mdmini (f 828) data sit. 3° Epistola data ab Abd-al-Hddi-Nadjd
ad quemdam virum doctum («jJj ^ As$ 'iLlh tjasS), postquam
antea miserat carmen cujus textus post literas in Codice trans-
scriptus est. In margine hujus epistolae multa gloseemata addita
sunt. 4° Kesponsum Mohammed Qotta al-^Adawi, filii Abd-ar-Bah-
EPI8TOLOGRAPHIA ETC. 208
mani ad quaestiones grammatici argumenti quarum solutiouem
petive'l'at quidam vir doctus Europae (b^ ! ^l yj,\<\J» qV) aimo
1273 ■(= 1856). Consuluit hac de re Qotta cum Ibrahim o.d-DasugL
Prima harum' quaestionum haec est, utrum fli in lexiois notatin'
nomen agentis vel patientis, verbum subintelligenduiu is it unde
significatio derivetur, an vero horum nominum eiguificafcio sit })*»-
mitiva, cui quaestioni respondetur talia nomina tantum habere
formam parfcicipiorum (ut v. q. y.t>-LS) , ceteroquin autero nomina
esse ut omnia alia etc. In explicatione tertiae quaestionis Codex
abrupte desiidt. Fuit e librie Mahniud P&Bohae al-Barudl.
CCCLXVII. (Cod. 1228 Sohult.)
» Miscellanea quaedam Arabica et Turcica, in quibus sunt non-
nullae epistolae Erpenii atque Grolii, et aliorum ad eos; oollecta
et uno volumine compacta a Io. Heyman." Sic recte liber -descri-
bitur in Catal. Bibl. Schult. (p. 603, n. 3855). Uberius de eo egit
M. Th. Houtsma in Letterk. Verbandel. der Kon. Akad. van We-
tenschapp. Vol. XVII.
Continentur hoc Codice nonnulla quae ad historiam Codicum
manu scriptorum, a Gtolio collectorum, pertinent.
CCCLXVIII. (Fasciculus A. Cod. 1366).
1. Epistola Imperatoris Marocani ad Don Anton (q}^' o^)»
in qua sermo est de epistola, ab Angliae Regina ad Imperatorem
Marocanum data. Scripta est m. Djomada I anni 996 (1588). Ar-
chetypum.
2. Epistola Imper. Marocani ad Don Christoval , Antonii fili-
um, scripta exeunte Moharram 1005 (1596). Duo apographa eadem
manu facta.
3. Epistola Mauritii, Principis Arausiaci, scripta ad diversos
Dynastas Mauritaniae, 29 Dzu-'l-qa'da 1008 (1600). Archetypum
cum Heymanni apographo.
4. Ep. Arabica et Italica ad Josephum Scaligerum , scripta Lute-
tiae a Josepho Barbato (Abn-Daqn) Jacobita, anno 1608. Archetypum,
^04 R''i'fl' !, or,oQRAPHii m
5. Mandat.iun Dynasfea alifuiiur, i.Mcam 5 2? Koharram l;i 11:
(1707). Arckotypum.
0. (Heyraanui) ExercUatwnes <nl Uierm <>■ Patrtarcha Graecc
qui EaUbi commoroiur home, ad mo- daiar;. ef E.eymanni Arabioa
epistola ad Pafcriavcbam ilium Ai;hanasium , snviptp. Lugdimi Batc-
vorum J. Apr. 171C.
7. Apographs mni,ila h-ium epiotolavuiB , in regions Sanntr,*
Orpcic Boi-iptai-um , 14 Sept. IVi6 et 13 Jau. i'/l7 (1128); interpre-
tationem Hollandicam baud absolute)* addidit Eeymannus.
8. Ep. Ali-Paechai, Domini Algerian! , ad Ordines General es
septem Prorinciarum Unitarum, medio Moharram 1125 (1713).
Apographum ab Heymanno factum,
9. Epistola Dynastae . Tripolitani ad Ordines Generates, ineunto
Djomada II 1141 (1728). Archetypum.
10 et 11. 2 Epistolae, altera mat™ Abdallahi, Imperatoris
Marocani, altera ipsius Abdallahi, ad 0. G, 22 Dzu- '1-qa'da 1141
(1729), Apographa cum interpr. Hollandica A. Schultensii.
12, 13, 14, 15 et 16. Quinque epistolae Abdallahi, Imp. Mar.,
una ad 0. G. exeunte Dzu-'Phiddja 1141 (1729), quatuor ad Mi-
lustrum suum Abd-al-Qadir Perez eodem tempore, 23 Moharram,
10 Cafar et ineunte Djomada I 1142 (1729). Sunt apographa ab
A. Schulterisio facta (14 duplex est), qui n. 12 et 13 vers. HoII.
et n. 13 etiam Latinam addidit.
(Fasciculus B. Cod. 1367).
17. Pactum, 15 articulis comprehensum , quo pacem inter se
composuerunt 0. G. et Abdallah, Imperator Marocanus, medio anno
1142 (acceptum ab A. Schultensio 24 Pebr. 1730).
18, 19, 20, 21, 22, 23 et 25. Septem epistolae Abdallahi,
Imp. Mar., ad Ministrum suum Abd-al-Qadir Perez, 25 Radjab,
medio Scha'ban, 17 Ramadhan, 8 Schawwal, 1 Dzu-'l-qa<da, in-
eunte Dzu-'Phiddja 1142 et 12 Dzu-'l-hiddja 1143 (1729-1731).
^ 24 et 26. Ep. Abdallahi ad 0. G., 26 RaW 1143, et Abu-
'1-Hasani Ali ad eosdem, 23 Schawal 1147 (1730 et 1735).
EPT3T0I.0G RAFFIA ETC, 205
Sunt omnia apographs, ab A, Schultensio facta, qui to, 17 ot
26 interpretationem Eollandicam addidit.
(Fascioolus C. Cod. 1376).
27. Syngraphus, die 27° mensis Tisobrin II anni 17o? a .)'uso>'
Fadhil Bcriptus , ubi testatur so a Thahir az-Zi'bf ( ( 5>cJ0 v ) 40,000
L>y-c accepisse, et spondet se hanc pecuniam post ooto annor.
restituturum. Apographum factum ab A. Schultensio, cum inter-
pretatione Hollandica.
28. Epistola Abdallahi, Imperatorie Maroeani, ad Principem
Arausiacum et OrdineB ■ Generates scripta, medio m. Djomads I
a. 1162 (17.49). Apogr, ab eodeni factum, cum interpret. Latina,
29. a) Testamentum Judaei Musa ibn-Jahja, die 23° ' m. I)jo~
mada I anni 1164 (1751) in wXU! y*a=>-, ubi habitabat («L<*» \j>),
seriptum 2 ), quo haeredem omnium quae possideat instituit man-
turn filiae suae minorennis, Abrahamum ibn-Mas c ud. In subBcrip-
tione Imperator Marocanus testatur, Abrahamum istam haeredi-
tatem adiisse. — b) ■ Aliud documentum ad idem testamentum
spectans. — c) Apographa 3 ) bonorum quae Judaeus ille, Musa
ibn-Jahja, posBidebat. — Sunt apographa facta a J. J. Schulten-
sio, cum interpr. Holland. (2 exempl. textus et versionis docu-
ment lit. b); sed dolendum est, Schultensium, virutn linguae an -
tiquae peritissimum , linguam vulgarem non satis cognitam ha-
buisse; quo factum est ut in his documentiB describendis (quorum
imprimis postremum utilissimum eBt lexicographo) multas voces
omiserit 4 ), alias male scripserit, utque versio mendis et lacunis
scateat, Caeterum nescio quam ob causam ilia Schultensio ver-
tenda tradita sint, sed addidit: »inij toegezonden uit Commissio
1) In versioDe Hollandica vocatur princeps.
2) Sckultens: -Afschrift van cen Arabisch Instrument uit Sta Orux, zijniie een
Testament," caet,
3) Arabice A*- {invent aire).
4) Singulis documentis Schultensiuf verba addidit : »voor zoo vcrre bet mij leea-
baar is geweest."
206
EPISTOLOGItAPHIA ETC.
van den Hoove van Holland eiiz, door den Heer Procr. L. Tho-
"r< »>
u.
maze sub N. 2.
30. Si, 32 et 33. Quatuo 1 - epistolae MohammecHs, Imperafcorie
Marocani, ad Oi-dines G-anerales scriptae, 29 Sehawwa: 1169
(1756), 2P Qatar 1172 (IV5fc-), eseunte Cafar et 12 Djomada
ejusdein anni. Sunt apographs. J. J. Schultensii, cum iuterpr.
Eollandica. Apographum n. B2 duplex est cum duplici interpre-
tatione.
34. a) Epistola Hollandica, scripta a Cliristiaen van Orsoij en
Sonen (Amsterdam 14 July 1760) ad J. J. Schultensium . qua
hunc rogant mercatores illi Amstelodamenses ut mandatum Impe-
ratoris Marocani interpretari velit. b) Apographum Schultensii
istius mandati, 17 Scha'ban 1173 (1760), quo jubet Imperator ut
Christiani, qui in oppidis Saffi et Santa Cruz degant, causae suas
deferant ad judicem Amstelodamensem (aucA-j L»-*j S^L^u ,J
{&£»*(. {jiajuj Jv>c ftxasu). c) Altera ep. (22 Julij 1760), scr. a
Chr. van Orsoij. Patet ex apographo Schultensii , quamquam ver-
sio addita non est, eum sensum hujus documenti n on satis per-
spexisse; suasit itaque mercatori Amstelodamensi ut legatum Ma-
rocanum , qui tunc Amstelodami erat, de nonnullis consuleret.
Fecit van Orsoij, sed aut legatum non intellexit, aut tie mirae
erat ignorantiae. Bis v. c. in mandato occurrunt verba tiLJj J,
c? -iil (pro ^^wik-J! ti5^J3 J. ed de re) 1 ), quae verba Schultensius
non intellexisse videtur. Legatus, teste van Orsoij , dixit , Dallica
significare mandatum (een gebiedende Ordre) , quod plane ridiculum
est. Caeterum hie. Chr. .-van Orsoij Judaeis, qui in oppidis Saffi
et Santa Cruz degebant, litem intenderat, cui dirimendae istud
Arabicum mandatum inservire debebat.
35. Epistola Mohammedis , Imperatoris Marocani , ad legatum
suum al-haddj Mohammed ar Razini, qua omnia portoria emporii
Santa Cruz Hollandis concedit. 17 Dzu-qa c da 1173 (1760). Apo-
graphum a J. J. Schultensio factum.
36. Epistola ejusdem, ad Ordines Generales scripta , 1 RaW
1) (^1 tiUi & .jJUaj J-waaJI ^SJ. et <_$&! .tsJJo J, | gloLc )#£** D l
EPIBTOLOGRAPHIA ETC. 207
II 1175 (1761). Archetypum pulcherrimum , nitide charactere Afri-
cano scriptum.
(Fasoioulus D. Cod. 1377).
37. Bpistola, al-Qahira missa ad Ordines Generates , ineunte
Scha'bane 1178 (1765). Consul Hollandiae, Robertus Hughes, aere
alieno perditus est; pefcunt epistolae subscripiores ab Ordinibus
ut ejus debita solvani Apographum J. J. Schultensii cum in-
terpr. Holland.
38. Epistola ad eosdem, ad eandein rem spectans. Arcbetypum
et apographum J. J. Schultensii.
39 et 40. Bpistola Imperatoris Marocani ad eosdem, 16 Eabi'
II 1179 (1765), et ad legatum suum , Mohammed ar-Razini, me-
dio m. Rabi c II ejusdem anui. Apographa ab eodem facta, cum
iuctjipr. Holland.
41. Epist. ejusdem ad Consulem Hollandiae, Jacobum Spi-
nozam, m^te m. Rabi c II ejusdem anni. Archetypum et apogr.
J. J. Schultensii.
42. Epist. Mohammedis ar-Razini, medio m. Djomada I 1179
(1765). Archetypum cum apogr. ejusdem.
43. Epist. Imper. Marocani ad Ordines Generates, 18 Djomada
II 1180 (1766). Archetypum.
44 et 45. 2 epistolae Mohammedis ar-Razini ad Principem
Arausiacum et Ordiues Generates. 19 Djomada II et 20 Dzu-'l- ,
qa'da 1180 (1766 et 1767). 44 est apogr. Schult., cum interpr.
Holl. quae pro parte duplex est. 45 est archetypum.
46. Epist. Imper. Marocani ad Ord. Gen., 20 Moharram 1183
(1769). Archetypum et apographum J. J. Schult. cum interpr.
Holl. haud absoluta.
(Fasoioulus E. Cod. 1378).
47. Epist. Imper. Marocani ad Principem Arausiacum, ineunte
Rabi c II 1183 (1769). Archetypum, cum apogr. J. J. Schultensii
et duplici interpr. Holl.
SJU8 Mpji.-r.i'OiioaitAi'HiA etc,
48. EpiuL. Arab., periiuens ad epiatolam Turcicam PrineifjA
'J'uiietitai Ali'-Bey (i'. IJ.ocahi-Be^) el buju£ jussu scripts,, in gi-a-
fciam Legaii Moliandici, Exeuute Djomada I 118B (1769), Apogr.
duplet J, ,), Buliult.eauii ; el<m duplici iiilerpr. iioii
49a. EpAl, impei. jviaroc, ad Principem A;.'RiaA..oiun. 14 Ao
barram 1184 ( I V / 0) . Areliolypuiu,
41")/;. Episl. ejaisdoui ad Old, Gener. II Eabl II 1 j p>{: (.'A :-:■).
Apogr. et iuterpr. ITolI. J. J. Scbulieusui
50. EpieL Miubstr: Marocaui ad consulem Ho] laud. l'i E,abi c 1.1
1186 (1772). Areneirypiiru.
51 et 52. 2 epiwtolae Legal! Tripoliluni, una ad Grd, Geuer.,
altera ad Priiicipem Arausiacum, utraque d. 15 D/,u-'l-hiddja 1187
(IAN) scripta. Apogr. cum interpiv Eoll. J. J. Sckultensii (52
apogr. duplex.
53. Epist. Imper. Marocaui ad Ord, Geuer. 12 "Seha'ban 1188
{I'll 4). Arebetypum.
54. Epist., jusbu Ali-Pascba, filii Mobaurmed-Pascba, filii Ab-
med-Pascba, scripta ad Priiicipem Arausiacum ut videtur, armo
1188 (1774). Arebetypum cum apogr. J. J. Scbultoueii.
(Fasciculus FAOod/ 1379).
55, Epiatola , -nomine Imperaloris Marocaui scripta ad .Danielem
Beschuit (?) J^y£u), mercatorem Hollandicum. 24 Djomada I 1191
(1777). Apograpbum ,). J. Scbulteuaii.
56, 57 et 58, Tres epistolae Mobammedis, Imperatoris Maro-
caui , ad Ord. Geuer. (56 etiam ad Prinoipein Arausiacum), 1
Soba'ban 1191 (1777), 1192 (27 Apr, 1779) et exeunte Ramadban
1199 (1785). 56 et 58 sunt apogr. J. J. Scbultensii cum interpiv
H.ol'1., 57 est arcbetypum.
■CCCLXIX. (Cod. 1853),
Oontinet apograpba et interpretationeni Hoilandioam 45 diplo-
JS'PISTOLOGRAPHIA EV;"i 209
inatum, Arabicorum (32) et Turoicorum (13), facta ab II. A, Sebul-
tensio. Omnia baec 45 diplomats diversa sunt ab il'liw,, quae nu-
nieris 1354, 1365, 1367 et 1.376—1387 couiprekenduutm. Bunt
auteni variae epistolae , histi-unionta publica etc, ab Imperat. Ma
roc, Dynast. Alger, etc., ad Priucip. Arausiac. vel ad Ord. Goner,
data sub fioem aaoculi dooimi oclavi.
OOCLXX. (Cod. MaJ. 2241 n. IV).
Sex epistolae ab Imamo Masqat! Abxned ibn-Sa'id nmsjue Rata-
viaia 1° ad Gubernatorem geuemlem data 17 Rabt' 1 1 2 1 (oodein
anno 1798 accepta), 2 a ad eundem data 22 Eabf c I 1215, 3 a ad
Sabandarum Bataviae eodem die data, 4° ad Gubernatorem gene-
ralem data 17 Rabi' I 1216 (anno 1802 accepta), 5" ad Direcio-
reua generalem eodem die data, i> n - ad Q-uberaatorem generalem
data 15 Qafar 1221 (eodem anno 1806 accepta).
OollectJo epibiolarum, ad quam bae pertinent, Delphis huo al-
lata est.
CCCLXXI, (Cod. 1340).
likLflt^ iUjXw^l ajJ3i r 1 ^^ iJjA£o>» ujLimi' i^)lJL»- .tX^c „.U2ajf tJkP
^X^ g, Lw-m^V U^^a^ Lju^f) *.a*^jj (^)«=.*3 .L^ll J>_j ikjSjj§>
\?Sr 5Caam ju^LwJJuI jiafi q^J^jIj. Apologia Imperatoris Austriae
ob belluta, ab eo Napoleonti il latum., anno 1813. E lingua Italica
in Arabieam versa,
Ab Hurnberto hue allatus et a Rege Acad. Leidonsi donatus.
Gal. 1. 27
V.IIL
GJNOMAE ET PROVEEB1A.
OCCLXXII. (Cod. 607 (3) Warn. fol. 79—95).
Opusoulum eeleberrimi traditionarii Abu-Abdallah Mohammed
ibn-Sal&m ( 8 . Salftma) ibn-Dja'far al-,Qodha<S (f 454), quod ab
H. Kbal, IV, p. 83 yocatur J-^l 3 ^A & J*&\ V L^ Otf
^^Jt li^Ls^J! ^ y b-%, in nostro vero Codice inscribitur
Sunt 17 folia nitide exarata sine anni nota.
Alia exempl; Mus. Brit. 192, 888 (13) Excerpta; Ind. Off. 148;
Bodl. (Uri) 120(2) of.. II, 592; Bonon. ap. Hammer Lettere VII,
p. 4(348), Bosen 448(1) ubi titulus hie erf j <>-,-^l V L«^
« ; U*tfl ^.^1 ^ ib^l viAJ0L>^t; Paris. 449; Escur. 1482(2);
Madrid (Tetuan) 58 (5); cf. Wiistenfeld in Gott. gel Anzeigen,
1837, p. 1109. y '
COOLXXIII. (Cod. 607 (1) Warn. fol. 2-73),
"ur^l r^? o* ^kxljf l ,JsXJ\ ^0>JI ^LxT, auctore
Abu-VAbb&s Ahmed ibn-Ma'add ibn-'Isa ibn-Wakil at-Todjlbt al-
hm&) q u i anno 5 * 9 ^ve 550 diem obiit. Argumentum libri
1) In titulo scribitur oL^AJt.
2) Sojuti acribifc (J jZ f J3yi
GNOMAE ET PROVERBIA. 211
Msce verbis, quae parfcim H. Khal. (V, p. 263) descripsit, conti-
netur: ^1 j^ £W ^ ' ^\ V UT <-*«*>, U J,l5 J^
<wA>% f 1 ^ 1 viAjoLs-l c ^ x&U^ (H. Khal. VI, P> 305) «^ 3
i <*^La> viUjC- *._-^ a ! c ^l ^ ^j^ r ^ t ^ ^
^t 3 mui s^l^l BASlill tsUxJ yils «^ 5 5aJ^ Lli; .U^
Awjs 3 ( f ) ^^ ( v) ^l^ji, (j,) l%ii u.^4^1^ t*,yi XiyiJ
lXWI, (;) ; ljj| AU,^ (^) 5u^ ^1 ^jt AL*w, 3 (j) ^AyJt
"iuj^l (j^ «.>y> y* Jx JAJ' '&*u«*j, qiiae signa jam in paren-
thesi adscripsi. Ordo alphabeti, quern sequitur, est vulgaris ab t
ad j; delude sequuutur ±>, Jb, 4, J, . p , Q , ^, {f0f ^ ^ a>
, U* , u& , » , », , '3 et ^5.
Codex nitide exaratus anni nota caret. Alterum exemplar mihi
non innotuit.
CCCLXXIV. (Cod. 961 (1) Warn. fol. 1-56).
yj USe eJUJI g^UJI _^ ^UJI vJuJuJI yo ^J o^-* $
1) Non speotatur, -ut -FUigel potent, opus auctore quodam SchiLab-ad-din , sed eat
liber ^L>3I v LjA (v. H. Khal. IV, p. 83), hpjns Codicis n. 8, de quo vide
Dam, praeced.
^12 GHGMAE ET PKOVEItBlA.
'b KJj../ ; ..^:,>4!. Est poetat- Fut-aici Uasehid ad -diti, iVakod/- diet]
(f 578), opm- quadriparikum , cm. Lineup cei^uriaw apopLtUk-.aa-
him quakiox' prioruro KbaiifaiTa: . t Police expHcaia!;. hioipii doxcv
Jo^ia hoc iiiodo: *.J s ji li'lp' t .X.. ^ all' a..dii , et pvaefatio: r ^L; ;;
i-.li Jy'.^K.)'. ^JLkll O-vA.,5! ( „ ;Jii J., ^ ,.. : ,>. .^ ,\s<
Uodtti. anno 972 exarafcufc e:;i.-.
Alia tiempiaria: May. iinL. i.ii^; Gat. tern, p.. 003 (b), Y90 (b);
Vindob. 121 (2) j 352(1); Berol. (Diez) ; DresiL. 198 (1) ; Lund. 8;
Opaal. 77(2), 150; Caes, Petrop. (Acbalc.) ; Mur. Ab. Petrop.;
Ambroa. 189; Paiat. 19G, of. 509 (2); Vatic, 3G5, 516; Vide
porro Stiokolii et Fleiscbeii Praefationes.
CCCLXXV. (Cod. 829 Warn.)
^s^-l | 2Ule aijl i^to, p,^ [s } l^ sJ6 Ow^, wUi^ Idem
Watwati opus a Mostafa ibn-Mobammed ex Qasfcamuni, qui anno
978 soripsit, Turcice -explicatum. Aliud bujus libi-i exemplar de-
Bcribitur a Fliigel, Cat. Vindob. n. 353.
Codes anno 1048 scriptus est.
CCCLXXVI. (Cod. 79 Gol.)
Apophthegmata' c Alii quae ^JSUS Jj dicuntur et ab ^4! Uj!
a- Jl^b uj^^tj incipiunt.
Hoc puloberrimo et antique Codice ubus est Cornelius van
"Waenen (v, ejus Praefationem ad librum c. t. Senlentiae AM ebn
abi Talebt).
COOLXXVII. (Cod. 961 (2) fob 56 v. -69).
Idem libellua.
De Codioe vide ad num. CCCLXXIV.
QHOMAE BT PROvEEBlA, 213
OOOLXXVIII. (Cod. 671 (2) Warn. ibl. 58 v.-60).
Tres paginae, negligenter .neriptfce, quae oompiures ex iiadoin
seufcentiiB continent.
Alia eiempl.: Acad. Eeg. 48; Bodl. (Nic.) 9a, cf. 100 (i et 3),
113 (1 et 3), (Uri) 309 (cf. 330 el 34o); Park. 909 (2); Goth. 3
(22 et 23), 1246; Beroi. (Ray.) 109, 170, (Potemaii) Vll;Uresd.
198 (2); Lips. 335 (2); Acad. Orient. Vind. 478; Caes. V'iud. 352 (2),
2003(28). Petrop. Mub, Ab. p. 207; liasan 102.
CCCLXXIX. (Cod. 28 Gol.)
"jOXJl ^ 3 tf&&}\ }j £. c Alii Sententiae, eollectae ab Abu-'l-ftath
Ahd-al- Wahid ibn-Mohaninied ibn-Abd-al- Wahid, Libri praefatio-
nem et 537 Sententiae ex boc Oodice edidit -Cornelius van Waenen
in libro c. t. Sententiae Ali ehn abi Talebi, p, 46 sqq.
Codex, 138 folia contineuti, anno 960 exaratus est. Alia exerapl;
Mub. Brit. 721; Ind. Off. 162; Bodl. (Uri) 327 et Mub. Aaiat. Petr.
■CCOLXXX. '(Cod. '442.(1) Warn, ibl. -1—66).
Jyi*il ^JJli* auctore Barija -ibn-abi-'l-JoBr arftijadhi, qui, ut
ex praefatione patet, hiinc librum scripsit regnante successore ab
Mancuri, i. e. al-Mo c izz Fatimida (f 341). In praefatione enim
etatini in initio legimuti /J«U»' ^£, ^ ^j^\ ^JJ| & j^
j,WI yU^It ^ ^jjjl ^a^ jti&'i^ ijuUt e>/J XiJb> ja». et
verauB finem baec leguntur: *UI J^l .yU^tJ.^I Ju*.^ j^ 5
^o V .UT ■. £ u B yUJI oLu^ /^V-J jljl-^J J LU^ uJl «/J
/- Ui ui%il «iU3 £ iESUJl /jab ii ^ ^1 "^y^Jjg
oy Kxj -i «L^ (1. a*U) 4.>l ^ ^i £| yu^i ^f'jue..
214
GNOMA.E ET PROVERBIA.
^5 'jjt^ ^L'*-/> jk*$.S' JwaJd j^JJjj ^-=>- jisl 1 ^ L ^s.xi ^
JLs? &jJ! j. *^Jo ,.3' &c;Lii> i^Rj. ^jii«, \.o ^w> wlxf w ii A Jb
*>-* k** ^-3>J aiJIi' ^J *..w.RJ (J 53 *-"""' " J^ K -> c^^by:^^
Opus in nostro Codice 157 capita continet (H. Khal. II, 417
ait: 148 capita), omnia brevissima,
Hie Codex, qui unicus in Europa videtur, anno 1033 exa-
ratus est.
CCOLXXXI. (Cod. 640 Warn.)
Liber auctore Ahmed ibn-Mohammed ibn-Maskaivaih 5 ) (f 421),
quem H. Khal. I, p. 213, II, p. 581 appellat V; »J! v_A>t v 1 ^
(J^j-^ls* non prorsus recte, ut jam apparut ex lis quae e praefa-
tione de3cripgit Pusey in A. et E. p. 576 ad Uri p. 86. Liber
enim constat sex partibus, quarum prima est pare ilia libri c. t,
°j-> cM-£>^> Q 116111 al-Hasan ibn-Sahl, frater waziri al-Fadhl
ibn-Sahl, Arabice vertit , teste al-Djahith in libro ^iiJ.Xlk^J,
qua absoluta haec ait Ibn-Maska^aih : tjXJ Li+&>! lX._s lit ^J 3
*U£i» Jbtifc. i^o^t ^Qj> oLit *.aj \jj& L \J\xf \Ck$> '.J&j U^>
Uf'Op- ^IJujb^ v b^ wO-La *wO Uatoj XJb? 'J^, &«l J^ ^
V^j (j-^^'v^--^ ^yto^XJ (1. ^j) a % jjjl j &-J cAjJie,
1) Sire Maskuja ut in initio noBtri Codicis soribitur.
GNOMAE ET PROVERBIA. 215
D ^l ^1 vjbL l^j Jf jjUael^ l^jUI v u U_+_i l.
Tractantur ergo primo Persae (p. 21 — 111), deinde Iadi (p. Ill —
125), post bos Arabes (p. 126—247), denique Graeci (p. 247-
338). Ultima pare libri continet X_*_*^LaJI ^ y^Xsuif *£=»
g^ 1 c^/^ L ^' ^^ l^' UJs'°J^» **£> (P- 338-476). Sectioni
de Arabibus apposita est collectio proverbiorum (p. 237—251).
Ceterum auctor operis argumentum declarat his verbis quibus liber
terminatur: vJ**^ 1 j> ^ J & *%<»** tf Ju^.^ cXj-l JiS
J3UJI ^ Lrt 3 «J iu.1^ ^ U-J pb\ ouT 5 icl^i. iuXii ^>
^ bjfiJL ol^L J^ ^^ g^i ^ ^j| ^j^ j^l ^
. i e^/ ^ v^ 1 '^ -c £ XSLUi ^jjjj ^iUi yjj c^*X>!
ki ^ ^cJI oL^l ^ v ^ ja^l 3 (j^tll ^^ ^ 'lu
l*y. "Jjj SCU^i ^j lixi- ^ ^1 ^i^[, ^j^- ^ yj^
Codex pulcnerrime exaratus, fere omnibus yocalibus optime
instructs, anno 729 absolutus et cum autographo collatus est ab
al-Hasan ibn-Ali at-tabfb as-Sindjarf.
m Al. exempl.: Bodl. (Uri) 292; Paris. 891 (v. Sacy in .Not. et
Extr. X, p. 95 annot.). Ex sectione de Graecis edita est Tabula
Cebetis ab Elichmanno, Lugd. Batav. 1640, v. Schnurrer, Biblioth.
Arab. p. 472 eeq., Wenrich, p. 86 seqq.
?J6 GNOMAE ET P.HOVERBIA.
CCCLXXXIL (Cod, 655 (2) Warn, fol 46—114).
3 _- o-£_ ? , oft-
>„.Ki^.JS t , ^LJL^I auctore Abu-'l-Hasan Alt ibn-Mohammeri itm-
Hablb al-M&wardi (| 450) - 1 ).
Divisio libri bis verbis in praefatione indicatur ; U cv-l-R-^
(•y5*. jw*a=£ Xj'.«s.!'X\ Su^lCas. ^./ic, ij^-oiJo JCjLvXi KaavjI ,.^a A.-a.-v"^.-
Lg,.M> J^AS Ji y^E^e,! J&ASS 8,-wX: tiLJ<5 li>.£w3g O^J KjL*£lji ,&CvJ)
bLo ^joju^ bl-ios (^.iblSj Lij>X>- yylj'.
Hie Codex, qui in Europa unicus videtur s ) , nitide exarafcus
est, sed anni nota caret.
CCCLXXXIII. (Cod. 332 Warn.).
Notissima al-Maid&nii (f 518) collectio Proverbiorum anno H.
1284 Bulaq edita, cujus version em edidit Freytag annis 1838 —
1843. Codex anno 1058 exaratus est.
CCCLXXXIV. (Cod. 1604).
Aliud exemplar, anno 1170 exaratum et ex Bibliotheca Sacy-
ana emtum.
CCCLXXXV. (Cod. 1616).
Apograpbum Codicis de Sacy , a Freytagio anno 1824 factum,
et lectionis varietate manu Hamakeri et Weijersii ornatum.
Donum Freytagii.
Alia exempl.: Mus, Brit 731, 732, 1122, 1427; Bodl. (Uri)
311, 312, 335, (Nic.) 96, of. n. 106 et 348; Paris 199 (apud Fliigel
W. Jahrb. 92, Anz. Bl. p. 35); Escur. 708, 709; Vindob. 337;
1) Vide Ibn-Kliallicaii, I, p. fo/ed. de Slane.
2) In bibl. Bodl. est liber ejnadem tituli et prpbabiliter argument) 1268 (5) (Uri),
qui autem diverao auctori tribuitur.
GHOMA.B ET PBOVEEBIA. 217
Monao.' 643-6*7; Rosen, Mo, Arab. n. 163; von Kramer 95;
Alger, oat. p. 13; Constant. (Kopriilii) 1369, 1370,
coclxxxtl (Ood. 1868).
.Al-Maultofi Proverbia cum vorsioue E. Poooolm. Ex hujus
antoprapho in Bibl. Oxoniexisi descriptum est hoc exemplar. Of,
Ood. A«ad. Keg, n . 49, 50,
OOCLXXXVJL (Ood. 1490 Schult.)
,a. A, HtjbulteaBii Ourae autographae in Maidanii opus.
COdLXXXVIIJ. (Ood. 1369).
Indices quatuor Krugeriani in Meidanensem. Exemplar ex
auctoris autographo descriptum, quod servatur Daventriae et de-
■Boriptum est- in. priore. hujus Catalog! edifcione V, 294 seq. Ex qua
description patet bono J, 0. Krtgerum Reiskii discipulum jam
ante annum 1772 mortuum fuisse. Diem nempe supremum obiit anno
1767 ut dooet annotatio Eeiskii descripta in Oatal. Havn. p. 124 b.
CCCLXXXIX. (Cod. 467 Warn.)
Oul^JI uXJU auctore Abu-Jaqub Jusof ibn-Tahir, al»Maidanfi
discipulo, qui hoc opus anno 532 absolvit. Of. H. Khal. IV, 390,
Codex noster, ineleganter exaratus, anni nota caret, sed'ante
annum 1038 scriptus est, ut patet ex annotation possessors.
Alia exemplar.: Constantin. (Koprulu) 1346, 1347, 1348, (Abd-
al-Hamid) 1171. Ex hoc libro desumta est collect.io JL&Ji' ^JU
uworipta quam descripsit Fliigel, Cat. Vindoh n. 343,
CCCXC. (Ood. 1044 Warn.)
Proverbia, ab incerto auctore colleota et explieata. Deest ini-
Cat. I.
2S
218 GMOBAE ET mOVERBIA.
tium proverbiorum a litera t incipientium , et desinit Codex in oa
quae a ^ incipiunt.
Est GpiBBum et antiquum volumen. Addo specimen: ^S JiuJ't
«,^UJi &^"~*5 sJLwJt ^iai! w>! ji^ij; "*£JJI Gt g*Jij JuAs-L Ou JJ^
«^s ^ *^' r^' dfe (V 1 ^^ *^ C7* ^ ^
L^L« 3 i Ls>b K %-« *&*$ >^j^> <J^*^rt ^JS y/ 53 ^ yy 5 ^'
uJLk* jjy ^ 'aLTLko tfl lX^uH -yM* >^-*-i ^ iW &*>
c^LSj Jo « i j^ajjlj vJuufcJIj, ^ u^s-Uo^ ^ l rfa$ u^M £;^
^ /■# yi^i j^iLjt £^jo ^ < (j.yit ^ *j,Ud -p* : yiii ^m^I
f& yMs 'g4-»o yiAJI iC-j^ lXJLc (^jU^s "t^M li .*^y
cc glAj juoJ-L. JujJL, < gJ^"3 y^i *^y> LSJ^ j 1 -^ '*'j* tv * ! -
Fusius itaque in hoc opere proverbia explicantur quam apud
al-Maidantum, Bed recentius est, nam al-Maidant aliquoties lau-
datur (v. g. fol. 4 v.). In Codice punota diacritica saepe omissa
sunt. VooaleB fere nullae.
CCCXCL (Cod. 858 (1) Warn. fol. 1—128).
u k>)y>ti ~Jn ^i ' ijt^wJI \Jd£ CommentariuB quern at-Tafta-
zani (f 792) oonscripBit in opus az-ZamakhscharU (f 538) o. t.
L) Haec vox partim a vermibiiB erosn est.
2) In marg. otJLsJJI ^-w-> «^>.
GNOMAE ET PROVERBIA. 219
piSti £^i. Textum publiei juris fecit Barbier de Meynard in J, Asia*.
1875 II, 313-— 440, secundum duoe Codd. Parisinos et editionem
Constantinopolitanam (1866). Vid. quae de hac editione Boripsi in
Zeitschr. D. M. G. XXX, 569 et imprim™ 577— 587. Antea operie
majorem partem edidit; H. A. Sehultens (Lugcl Bat. 1772).
Codex anno 1046 exaratus est.
CCCXCII. (Cod. 814 (8) Warn. fol. 219-243).
Idem opus az-Zamakhscharii , cum notis marginalibus et inter-
linearibus, e Commentario at-Taftazanii excerptis.
Codex nitidissiine exaratus est anno 977 ! ).
CCCXCIIL (Cod. 1493).
In Commentarium ad £>yjt ^JLC! az-Zamakhscharti eurae auto-
graphae Alb., J. J. et H. A. Sehultens.
Codex Scheidii, quo H. A. Sehultens usus est, nunc servatur
in Bibl. Acad. Reg. Neerl. n. 52; alia ex. partim cum Comm.
at-Taftazanii : Bibl. Caes. Vindob. 348; Berol. (Sprenger) 1156;
Lips. (Refaijak) 283, 356; Goth. 1247, 1248; Havn. 231 (4);
Dresd. 204 (10).
CCCXCIV. (Cod. 771 Warn.)
^oEowi
C_ O 3
3uJ>^>\ ^.s ^aoaXw^J! auctore eodem az-Zamakhschari. Cf. de
hac proverbiorum collectione Freytag Arabum Proverbia, III, 2,
p. 187 sq.
Codex negligenter exaratus est anno 1034.
Alia exempl. Mus. Brit. 730, 1426; Bibl. Caes. Vind. 338;
Constantinop. (Kopriilii) 1388, 1389.
1) Subscripts habet: (j^+w (sic) Kjl^*^ t**, iLJ^ y»& ^y> — I}'
SuL^wJ'^. Cf. Cat. Acad. Reg. Scient. p. 104, ann.
220 CW0M*1S BT PHOYEPPtA,
COCXOV. (Cod. 1078 Warn.)
JA-Zil o.'^i sine nomine aucknis;,, Initiuni doxoiogiae : i,)™*s»
,l>5I %;J. Post prinmm i'olipui dope-rditum esi". unuin nalteui folium
partem praefationie et initiuro opens coutinens, Prinnim Prover-
biuin quod post banc laounam expiicatur , est, jsS'tiS ,jjJUi l^wl ;
eequuntur complura alia, ordiue alphabetieo dieposiu. Turn:
Antiquus et nitidus hie Codes, multis vocalibus iustructus,
exaratus est ut in bibliotheca Saladini asservaretur (li"^^_xi ^J ( j^l
\^JiMyi JtSax' ^1 ,.«»kXj^ LoiA*' _..iL/£> ykoLwl (iXJu' .••LbiAwJ)). Sub-
scripts est simpliciter kLo^ &UI wX.*^: ? **■?' i*- 1 '* Alius m ihi n on
iunotuit.
CCCXCVI. (Cod. 359 Warn.)
« i3LiL« s it -J^m, ' ,j 'JUXJi '.JuLc auctore, ut eontendit Freytag ■*),
t Jcharaf-ad-din Isma'll al-Ma c arrt. »Quo tempore auctor opus com-
wosuerit ," ait idem »quo tempore vixerit, non babeo quod dicam,
nam et nostra et amicorum opera in detegendis illis rebus frus-
tranea erat. Eum et Samachscbario et Meidanio seriorem fuisse,
ex operis locis conjicere licet." Sed suspicor nomen iBtud falsum
esse. Legitur quidem in folio, caeteroquin vacuo, &__jL_e i^tjcj'
^juXJi \JyiJ KJl^lJl i_*y_x_JI i_XwJ( pTJ»j, JLi/o^l _,j!^_*« ^ JUJil
t^fV 1 qj' J^&^wI (quae verba non ab eodem librario qui caetera
scripsit, exarata videntur) , in margine folii primi (ubi annotatur
quoque primum Codicis folium desiderari) . . . . ,\ .-.jOJI \J^ &a£»U
t^^tt, et in subscriptione ^j-sU' J^x-sw' q-jJ*J! o..& a-vfiaU; sed
in Scheidii Catalogo (p. 95, n. 50) commemoratur Codex, sic
1) Arabum Proverbia, III, 2, p. 191.
CW01UE BT PROVERBIA. 221
inscripfcuB: iU*£ ^J! v Uj!, JLUtf ^ & JUJI 5uU Ux<
(adde ^) *1JI o^ ,W ^ uv^ytfl JmI^JI v Ljl £ ^^rj|,
(1. ,^-JJitf) L5/al' (1. X*U3) f LKJs .^j Jurf? a _, j^|. t ; afcil5
probabile vidotur hie verum operis auotorem iudioatam esse, nompo
Mowaffaq-ad-din Abu-Mohammed Abdallab ibn-Ahmed ibn-Mobftm-
med ibn-Qodama al-Maqdisf, qui 0,11110 620 obiit: vide H. Rhal
II, 188 ubi de nostro opere sermo est sub titulo: wlvwjl A ..^j
• ..11 ■ . ■ <"' V-...V
Haec mutatis mutandis scripsit Dozy in priore editione hujup,
Catalogi. Conjecturam ejus impugnavernnt Rodiger in Zeitschr.
d. D. M. Ges. XIII, p. 229 ann. et Aumer in Catal. Coda. Ar.
Bill. Monac. p. 187. Attamen etiamnunc nou improbabilis vide-
tur. Titulus enim in primo folio nostri Codicis cum titulo Oodiciu
Monacensis n. 453, olim Scheidii, mirifice convenit et duplex
argumentum promittit. Codex Monacensis tantum genealogicam
partem offert, non igitur eontinet opus integrum. Codex vero
Leidensis praefatione carens statim incipit hac insoriptione V UJI
*j$ *!s' 3> JLSx^i.p* *U> U«o JjbS!; secundum subscriptionem
volumen (t— >) sequens contineret proverbia quae incipiunt litera
V, e* sic porro. E loco p. 80 concluendum videtur volumen
23mm continuisse proverbia quae litera Q incipiunt. Probabile
ergo videtur Codice Monacensi contineri portionem ex parte priore
sive introduction operis ingentiB , cujus e parte .posterior nos
hie possidemus particulars Obstat tantum quod in nostro Codice
auctor appellatur Scharaf-ad-din Isma'tl ibn al-Moqri, notus juris-
consults, auctor operis encyclopaedic!, supra p. 18 descripti,
qui anno 836 s. 837 obiit. Notandum vero est, nomen hoc non
ab eodem librario qui caetera scripsit, esse adscriptum, ut jam
observavit Dozy. Et, quod non parvi est, in titulum Codicis
Monacensis quoque nomen Isma'il irrepsit ] ). XJnde hoc nomen
fluxerit, difficile dictu est.
1) Sic audit secundum Aumer.- JuL^JI iL^^LsJt f Wl g^AJt ^^
222 GNOMAB ET PBOVEEBIA.
Utut est, spiBsims hoc volumen proTcrbia ccntinet quae a li-
tera \ incipiunt, estqu.e, ut ait Freytag (1. 1.) »opus maximi mo-
menti."
Codex antiquue est, Bed aimi note caret.
CCCXCYIL (Cod. 951 (7) Warn, fol. 39—55).
)Lij2P\m*a uU^v^ f$^>^ .<ik ^sJU>3 .JiL,j^ .ul&U, y-~>'> anno 662
collecta a notissimo calligrapho J&qut al-Mosta'ciml , qui anno 698
obiit. In fine reperitur sequens annotatio de hoc auctore: <X^>^
ft?\ iLUw %.&£. ^jjw j,^\JLj .Kxc .-■/ulSj' y>'jJ qLJos- ^j) y'-V. >*3
J^i^JI ^xJ 3 Ai) .Lu**>- ( lJ v : w«l . y\JMJ>-t ibu *JJI. In alia annota-
tione, ibidem in fine adscripta, tempus indicatur quo compositum
est hoe opus (11)* KJLw y L&w q*> Jsuvj'i 1 y*«J! J,)-
Continet hie liber circiter 125 concisa et acuta dicta variorum
virorum, et narratiunculas cum his conjunotas. Praefatione caret,
et poet bismillam statim haec dicta oocurrunt: ^j&Us -aJJt 6y*>j u&
, , , 5 . . ..0
Jw-e jJ JIS ' <5 £^'3 X^VaaJ' [j«UJI ^ j*i^ l-H^ 05*** O^^
J»as jjiwi _^_j! (3i5 &JLx>^U t_JlfiJI £,/-b rr^V oi t^' 1 *
Codex, 32 pp. oontinens , descriptus est e Codice, ab ipso
1) Nempe in fine Codicie antographi; cf, infra.
2) Ibn-Habib {Orient. II, p. 297) addit eum obiisse in urbe Bagdadi.
GNOMAE ET PROYERB1A. 223
aec
' auctore exarato. In titulo enim, praeter verba *JL». ^, h
leguntur: ^^amX^l o^jL JaJp. SL^UJ ^ LdLa] Uc«Ujl bl,J>
1<J £*|JL y> jj^ ^bu 1 *1JI *^. Omnes fere vocales additae sunt.
CCCXCVIIL (Cod. 2061 = Amfn 338).
i3LiU3l «J^jj sive Proverbiorum crenior, quern redogit Mostafa
ibn-Ibrabim ex urbe Gallipoli anno 999. Opus jam fuse doBcriptum
est a Nicoll, Cat. Bodl. II, n. 114, et a Pliigel, Cat. Vindob.
n. 339. Alia exemplaria: Havniae n. 242 (12); Monac. n. 648 (1);
Petropol. n. 236 (1) apud Dorn ; Cat. Lee n. 68.
Apograpbon Uteris minutis , sed eleganter et perspicue exaratum
sine anno. (59 folia).
CCCXCIX. (Cod. 1526 (15) Testa fol. 169—177).
"U^-4-^Ji '»&£>», 'l^aAaJI lXJjsJI sine nomine auctoris.
Libellus in 8 capita divisus est et complures sententias con-
tinet. Sunt 15 pp. , anno 1172 exaratae. Additae sunt duae paginae
similis argumenti. Idem opusculum est in Bibl. Paris. 224 (ap.
Fliigel, W. Jahrb., 92, Anz.-BL, p. 37); Bibl. Goth. 1249; yon
Kremer n. 202.
IX,
FROSA OIIKATA
COOC. (God. 817 Warn.)
« QjttXj^ j^ji &Ju*. _^^, ^y> < Qt.^siJi (! p,™w. Celebratissiina
epistola, quam Abu-'l-Walfd ibn-Zaidun (f 463) , Walladae nomine,
ad Ibn« c Abdusum scripsit, cum Commentario Tbn-Nobatae (f 768),
Liber anno II. 1278 et saepius Qakirae et alibi edituu. Cf. PertBch,
Cat. Goth, ad num. 2830.
Codex (186 pp.) anno 969 exarafcus est.
COCCI. (Cod, 705 (1) Warn.)
Alterum exemplar ejusdem operis. Codex (158 pp.) anno 973
exaratus est.
CCCCIL (Cod. 1605).
Tertium exemplar, anno 1826 descriptum in usum Sacyi, ex
cujus bibliotheca (Catal. n. 192) emit illud bibliotheca nostra.
1) Perperam Weijers legit qj-^*Jt J* (vide v. g. Orient. 1, p. 411, vs. ult.
annot.), quae phrasis Arabica mm est. Quod ad QyJujJI j* attinet, cf. titulus
X-icoisA OkjjUt.i. 2£&
Praemissa est haec Sacyi annotatio: »Cette copie a eie' iaiie par
Mohanna, reTugie" egyptien, sur un manusorit Meant purtie de la.
collection vendue, en 1825, par M. Bousseau a I'Jilwpei'eur de
Ruesie. Le copiate 6tant un bormne illettnS, a souveut mal lu le
manuscrit qu'il eopiait et douf, l'deriture elait difficile: il doU
avoir fait des fautes innombiables." De meliore apograpbo Codwif-.
illius qui nunc Petropoli est, v. ad, n, CCCCVI.
OCCOIII. (Cod. 1104" Warn.)
Quartum exemplar, Arabioe et Latine. Warneri autogxaphcm.
Alia exempl. hujus Ibn-Zaiduni epiatolae, cum Commontario
Ibn-Nobatae: Mus. Brit. 1679; Bodl. (Uri) 1240 (3) (qui Codes
minime continet ag-Qafadii Commentarimn ad banc opiatokm, ul;
perperam in Catalogo Oxoniensi traditur; v. infra ad n.
CCCCVI), 1241, 1281 et 1282; Berol. (Ahlw.) 1110-1114;
n vi\ 2830, 2831; Caes. Vind. 391 (Hammori 88); Hava. .229,'
230- Mus. Asiat. Petr. (n. 780; est inter illos qnoa Rousseau
lmperatori Ruesiae vendidit) ; Escur. (Derenb.) 358; de Sacy 191-
193 j al-Bakneterzi (v. Cat. de Slane, p. 4 et 16). In Bibi. Caea„
Vind. n. 392 (Hamnieri 89) est versio Turcica, quae Constantino*
poli, anno Hidjrae 1257, edita est.
CCCCIV. (Cod. 791 Warn.)
"05^-^3 cH> *&-»j gj-^-i 'uyJI fUJ'. Altera Ibn-Zaiduni
epistola, quam carcere inclusus ab Ibn-Djabwar '), ad tunc re-
cuperandae libertatis causa perscripsit, cum Oommentario 0&16V
ad-dini ac-Qafadi (f 764).
Codex 314 pp. continet et anno 1000 exaratus est. Alia exempl.:
Paris. 247 (2 exempl. apud Fliigel, W, Jahrb., 92 f Anz.-BL.
p. 40); Bodl. (Uri) 1240 (2); Mus. Asiat. Petr.; Escur. (Derenb V
497, 543.
1) Errorem Weijersii putantis Ibn-Zaiduaura non ab hoc, scd a.rege Omajjada m
carcerem fui 8 8 6 coDJectum , refutavit Dozy in priore hujus Catalog! edition J
p. 267 seqq.
Cat. I.
21)
226 PR08A ORHATA.
OOOCV. (God. 1630).
Parabai; WeijerB editionem duaram Ibn-Zaiduni epiatoiaiuni el
Oommeuiariorum quibuo ab Ibii-Mobafta et ag-Cafadi singula© i-~
luetr&tae sunt, addita cum versione Latina turn annotatione. Si
mul animo piopotmerat omnia publicl juris facere , quae de rifca
turn IbuZaiduui, turn interpreturu , qui utramque ejus epistolam
expliouerant, passim prodita invenerat. Exigua tanturo pars magni
Lvojtm opevis prodiit, nenipe Specimen crilicum 1 exhibens Locos
Ibn Khucuiiis de Ibn Zeidouno {Proleyomenu ad edwonem auarum
Ibn Zeldouni epistolarum el Commentariorum quibus ab Ibn No,-
baia (L Ibn Nobata) et Safadio sinyulae illuslralae sunt) , Lugd.
Bat. 1831.
Continentur boo Oodice 1630 ea quae ad 'Prolegomena perti-
nent t), nempe: a) Collatio locorum Ibn-KMcanis de Ibn-Zaiduno,
quoE Woijers in Specimtne critico ediderat, cum duobus CodicibuB
Parisiensibus (n. 734 et 1415), facta a Josepho Miiller. Variantes
lectiones ex Codice A. (Leidensi 306) , et additamenta (cum non-
nullorum locorum versione Latina et annotatione) quae hoo Oodice
continentur. Annotatio ad Specimen Griticum (inedita). Proposi-
tum erat Weijersio, hos locos, ex quinque Codicibus studiose inter
se oollatis, emendatius edere (cf. Orient. I, p. 385). b) Locus
Abd-al-Wabidi al-Marrakoschii de Ibn-Zaiduno, cum versione et
annotatione (totus fric liber a Dozyo editus est), c) Caput Ibn-
Khallicanie de Ibn-Zaiduno cum versione Latina et annotatione
Weijersii et Hamakeri, d) Duo poeniatia Ibn-Zaiduni ex £, i~JCiS
jLr>^lJL5t ^.Lc, cum versione et annot. e) Quaedam de vita Ibn-
Zaiduni (quae Dozy edidit in priore hujus Catalogi editione I,
p. 241 seqq.) f) Locus H. Khal. (^Jui ^ KJlwp cum versione
et annot. g) Indicatio locorum libri c^-v*-^ iUL> (ex Codd. no-
Btxie 42 et 746), qui versus vel prosam orationem Ibn-Nobatae
continent, h) Indicatio locorum ejusdem libri, qui versus ac-Qa-
fadii continent, i) Elegia Ibn-Nobatae in obitum as-Sobkii (f 756) }
1) De ffttis harum chartarum egit Dozy in priore hnjua Catalogi editione I,
p. 239.
PROSA ORNA.TA. 227
descripta ex as-Sojutii Hosn-al-mohddhara. k) Loci Ibn-Hablbi
(in tfJ^-Jfl y) de ac-Qafadio et de Ibn-Nobata, cum versione
Latina, passim ab Hamakero eraendata. I) Excerpta ex Catalogia
Codicum Orientalium et ex H. Khal., quae ad Prolegomena pertinent.
CCCCVI. (Cod. 1631).
a) Apograpbum, a Weijorsio factum, Codicis Sacyaui. qui
continet Jbn~Zaiduni epistolam cum Ibn-Nobatae Commentario.
Codex ille Sacyanus ex eodem Codice descriptus est atque Codex
noster 1605 (supra p. 224, n. CCCCII) (»copie sur un manuscrit
faisant partie de la collection vendue en 1825 par M. Rousseau
a l'Empereur de Russie. Cette copie a <§te" faite en 1827 par
MM. Kunkel et Fleischer, deux de mes auditeurB. Le B<«i Sil-
vestre de Sacy"). Weijers variantes lectiones adjecit ex alio Co-
dice Sacyano (v. Sacyi Gatal. n. 191), qui anno Hidjrae 960
Bcriptus est Looos qui jam a Rasmusseno et Hirtio editi erant,
non descripsit ; Bed horum virorum editionem cum utroque Codice
Saoyano contulit et variantes lectiones enotavit. b) Versio Latina
prioris partis Ibn-Nobatae Commentarii (Cod. 705, p. 1—81), ex
utroque Codice Leidensi, cum annotatione. Lacunae complures et
saepe integri loci omissi. Textue ex utroque Leidensi, cum ver-
sione Latina et annotatione, p. 81 usque ad finem ejusdem Com-
mentarii. Longa annotatio (8 pp.) Hamakeri ad verba Ibn-Zai-
dum: tjU^^Le J^> -j^y c) Apographum initii (2 pp.) Codicis
Oxoniensis 1240 (1), faotum ab Ottomaro Behnsch mense Maji
anni 1837; ex quo jam statim hoc patet, perperam in Codicis
titulo et in Catalogo Oxoniensi fcradi, hunc librum esse Commen-
tarium ac-Qafadti; est enim Commentarius Ibn-Nobatae. Caeterum
H. Khal. et al-Maqqari errare videntur, dicentes ac-gafadtum
Commentario illustrasse epistolam , quam Ibn-Zaidun Walladae
nomine ad Ibn-'Abdusum scripsit (Catalogo Oxoniensi deoeptus,
idem dixit Weijers in Spec. p. 3); non ad banc epistolam Com-
mentarium scripsit ac-Qafadt, sed ad epistolam ad Ibn-Djahwar.
228 PROSA ORNATA.
COCO VII. (Cod. 1632).
Exigua pare Gommentarii ac-Caiadii act epistolary , miam 11m-
Zaidun ad Ibn-Djahwai f.eripsn, (nempt praefatio ei ipua epibuok,
Cod. 791 p. 1 — 14), a 'Weijoir.io ex Cod. nost
','<
•l;ro (I'/L (i:i9cnptfi.
cum veraione Latina ei annotatione Woijendi ei Kwr.ui eri. "h;
hoc loco duo, ut vidtitur, folia in lumtro Oot'Iice tq\u j.^eteiea
male ligatus eel.) desideraiitur, quae ex Codice Oxomeiiei d^scripaii
Bernstein: iougum carmen cujut, iniiium ont,
etiam ex Cod, Paris, description est, a Sprengero ut yidetur.
COOCVIII. (Cod. 632.(1) Warn. foi. 1-146).
^^jfUl oLxLiL*. Conseseus al-HarlrU (f 516) cum paucia
soholiis marginalibus.
Codex, charaotere Africano exaratus et vooalibus instructus
anno 598 scriptus est Subscriptio haec est: ':& '"■*u-Lx' *!«&]! .K
&a*j jJ*M wJJaJ «,ssj», &j a)J! &«£j «=y/iij , et in rnargine ; ^w^o
yo (ij* (^jaJ! JbLw/21 &Afl»JI J^b Jjy J^| ^ ^swuJIj KJbLsiL
l$LIS ^3 ftJos iU^ 3 Jl a !y^ (JwM^I ^s ^j '^3. ^ iXi-s^
wX*s? ^ J«c ^ vJu^j ^bsiit ^t J^.LaJ! JlXw^t iuJ&Sl J^sL
alii r bt (^U ^ ■■ ^IfiJI Jm^ 9 ^t ^^Ji r U5ll .gwJiJI ^ ■ '.L^jGls
Sumini pretii est lib Oodex, -jerosimiliter in Hispania scriptus.
1) I. a. ipaius al-Haririi.
PKOSA ORHATA. 229
De editionibus hujus libri efc Codicibus fere in quaviu Bibliotheea
obviis of. Pertsch ad num. 2767 in Cat. Goth.
COOOIX. (Cod. 1584).
Idem opus cum nonuullie Bcboliie marginal) bus, Codex valdo
perspicuue el opfcinme nofcae, scriptus anno 611.
Emtiio ox Bibl. Palmiuua (Catal. p. 188, a. 21).
CCOOX. (Cod, 66 (1) Col. fol. 1—200),
Idem opus cum echoliis marginalibus.
Codex optime scriptus anno 664.
CCOCXI. (Cod. 1505).
Idem opus. Codex anno 1107 scriptus est.
Hunc Codicem, olim Scheidii, turn Paravii, in auntione publica, Amstelo-
Uami a. 1839 habita, emit Bibl. Leidensia,
CCOCXIL (Cod. ,1258.(3) Schulfc. fol, 79-86).
Haririi Oonsessus 48>« Nitidis simus libellus , sed recentioris
aetatis.
. -0000X111. (Cod. 522 Warn.)
Tribus Commenfcariis al-Har!rii ConsesBUB illustravifc Abu-'l-
Abbas Ahmed ibn-Abd-al-Mumin al-Qaisi as-SchartscM (f 619),
magno Bcilicefc, mediocri efc parvo. Hie Codex prinmm volumen
oonfcinefc Commentarii magni (inifcium: ■ l joJ^>t,. t jJtJI &LS Ji^JL
iCLwJ^I g^aiLi jU^i atXP), efc explieantur hie 12 priores Conseuaug.
Editus est hie Commentarius Bulaqi a. 1284 efc 1300 (Brill 369).
Spissum et antiquum volumen, sed sine anni nota.
230 PROSA ORNATA.
CCCCXIV. (Cod. 44 a et. b Gol.)
Pars ejusdem Commentarii. Cod. 44 a continet parti culam ox
Commentario ad Consestium 10 ure , turn Commentarium magnum
ad Cons. 11-25; Cod. 44 6 ad Cons. 26-33.
Uterque Codex charactere Africano exaratus est'; Codex 44 I
Bcripfcus est anno 987 ut asservaretur in Bibl. eultani Sa c id ibn-
Mas c ud.
Alia exempl.; Mus. Brit. 667, 668 ; Paris. Suppl. 1610 et seqq.;
Vindob 374; Monac. 563; Fetrop. 141; Mus. As. Petr. 96; Rosen,
Ms. Ar. 118; Upsal. 84; Esour. (Derenb.) 495, 512; "'Vatic. 773;
*Cid Hammouda (Cat. p. 16); *Fez., Bulletin de Corr. Afr. 1883. n. 4.
Cf. Lee 53; Scheidius 36 (p. 93), Rodiger Z. d. D. M. G. 1859
p. 232.
CCCCXV. (Cod. 470 Warn.)
CommentariuB mediocris (Ja^i) as-Scharischfi (initium: J^Jl
pkxj qXj J U UJ^ tjJJI aD). Continet commentarium ad omnes
al-Harirli Consessus. Codex anni nota caret.
Hujus Commentarii medii exemplaria rarispima sunt.
CCOCXVI. (Cod. 44 c Gol.)
Tertium volumen ampli Commentarii in al-Harlrfum, auctore
Abu-Dja c far ibn-Davud al-Baghf (^LJt) i. e. ut videtur oriundo
ex urbe Kib de qua vide ann. ad Edrtsl, Descript. de l'Afrique
et de l'Esp.., p. 251 n. 1. Auctorem nullibi laudatum vidimus,
neque H. Khal. Comraentarius ejus innotuit; Cons. 31—50.
Nitidus et antiquus Codex, Africano charaetere (fortasse in
Hispania) exaratus.
I) Codioes aaterisco notati nescio an re vera majorem Commentarium continennt,
aed probabile tjldetur.
PROSA OBNATA. 231
CCOCXVII. (Cod. 911 (1) Warn. fol. 1-263).
Commentarius , ^wto$"b5l dictus, in al-Haririum. Initium est:
gJt &Jbs>, *Ui lXT "qIj! J^ J, bU "551. In praefationo ait auctor:
gvtoyli'. Deinde sermo est de Commentariis _Lsa_j^5l (auctore al-
Motarrizi f610), ^aj^xII (auctore, ut ait H. Khal.,' Qasim ibn-
Hosain al-Khovrarizml f 617), vulgo Cadr-al-afadbil dicto) et
gwto^-H (auctore Tadj-ad-din az-Zarnudji f 645) , quibus usus est
auctor ad hunc Commentarium componendum.
Finite operi alia manu sub3criptum est: *D) ,-... ...»_? ujUI'I *,'!'■
j^L^ix!! qJ JJt Jut*, g^UiJi A.j Jj= wili^JI eUJ! <ilxj. Scriptus
igitur foret Codex noster a colebrato Sa c d-ad-din at-Taftazani
(f 792) , cujus certe aetate exaratus est ; utrum vero at-Taftazanl
Commentarii auctor sit, dijudicare non ausim.
CCOOXVIII. (Cod. 883 Warn.)
Commentarius in al-Haririum, _^JaJlt dictus, sine auctoris no-
mine. Praefationem recentior manus in charta priori folio Codicis
agglutinata addidit praemissis Terbis: iS ^J,\ TJ^ 1 '^ ^Wp '^
jfkll. Inoipit autem : j*_c aj, JJ> .AP^i o^Lj ^giXJI *JJ Jcjl
ol^-s^-tt ot-L^>-$ ex quibus verbis collatis cum exordio Cod.
Vindob. 375 jam statim patet ambos Codices eundem Commenta-
rium continere, ita ut saltern titulus Commentarii in Cod. Vind&b.
obvii, de quo Fliigel ubivis frustra se sciseitasse affirmat, inno-
tuerit. Absoluta praefatione ipse Commentarius generis mixti ita
incipit: _ jjjs- J-e 'n3]^o 3 yvixjl. **SLxJI 9 ^fcULaJt Zt. *U Ou&
232 PROSA ORNATA,
Coder, dividitur in duai; pai'lee separata subseriptione niunifcrtf
unde pacefc priorem esse exaratarn anno 703, posteriorerc autem
anno 70o characteribuB minntioribue sod nitidis. In margmibuo
ultimorum foliorum exstaut variac annotationes partim persicac e
quibus haec ai'abica transscribo : ,„<-.„ccJU .^xziLi ^v^o i^A^f!' \Jk$-
CCCCXIX. (Cod. 136 Gol)
Commentarius in 14 priores Consessus al-Harirli, auctore Abu-
Abdallah Mohammed ibn-Mohammed al-Maghribi at-Taballabi
(^X^h.^) s ). In praefatione nostri Codicis legitur, auetorem (qui
anno 907 natus erat) anno 962 morte impeditum fuisse quominus
Commentarium absolveret; tunc temporis 23 priores Consessus et
tertiam partem Consessus 24' commentario illustraverat (XjsjUI ijb
.l^ilSj SL/oUid qJ^wjiJIj,). H. Khal. eadem refer t, additque discipu-
luni at-Taballabii , Abu-'IMas'ud ibn-Mohammed ibn-Ali, Commen-
tarium ad Consessum 24 um anno 966 absolvisse. Attamen Codex
noster, ut dixi, tantum commentaries iu 14 priores Consessus
continet; praefatio autem scripta est ab Abu-'l-Mas'ud , qui ibi de
vita at-Taballabii refert sequentia, in quibus sermo est de expe-
ditione Tunetana, a Carolo V anno 1535 suseepta: wa-a-ww^ Jjii
U&*»-* iPj~» *»>yi \_jjjji (_>£y» ^j^$) iX»Lj LxJb LJLs iLJuJaJUa***
1) Hie Commentarius cujus mentio exstat H. Khal. IV, 321 et VI, 64 servatar
in Bibl. Bodl. (Uri) 401. Cf. Posey II, 667.
2) Literam X taschdido instruendam esse, patet ex metro (JoeJaH) curminis quod
e-xstat in Codicis nostri p. 4:
) — OS _ 5E
& t 5>Uk5l l*i\ py^J! v^Ji L^ (jr MJj' oUUiil vJr*^' -^ ^'
PROSA ORNATA. 233
U A,u u y„ ^J.1! ^. j y^ ^ -^ ^ ^ ^^
l^lp x ^ ^j ^;j, ^^p ^. ^, ^ ^ j ^^
Z) Ud4i aJU ^^ ^,J! ^ ^ fo ^ ^j| L ^ j^.^
/J ^Ss U r ^ _ >JS . ^j 5 ^^ ^r, ^^ ^ ^^ ^j,
^h\^ w aUi ^l, ^ ^^ g^Ji ^ fA ^ ^| £ ^ ^.
Codex (325 folia) anno 999 exaratus est. Videtur unicus in
Europa.
CCOCXX. (Cod. 1502).
Al-Haririi Consessus, solo excepto primo, integri Arabiee
descripti, cum Commentario ad nonnullos eorum, itemque cum
ejusdem auctoris iuu^\ KJL^JI et JuJUAJI, e Codd. manuscripts
Lugd. Bat., manu Alb. Schultensii.
OCCCXXI. (Cod. 1491).
A. Schultensii Curae autographae in al-Harfrium , exhibentes
versionem Latinam Consessuum priorum a septimo inde ab eo factum.
CCCCXXIL (Cod. 1492).
In eundem auctorem Ourae autographae J. J. Sohultensii et
H. A. Schultensii.
1) PerpBrem in Coflice ecriptum est yv-aj,! iO*. Etenim Tunetom captam e*t
daodecimo Calend. Angusti anni 1535 (942). V. Biarium Expeditimm Tunetmae
in libro o. t. .Serum a Carolo F in Jfrica belle gesiamm CommentarU (Antverpioe,
1554), fol. 41 v. gqq.
Cat. I.
234 PROSA ORNA.TA.
OOOCXXIII. (Cod. 1345).
Schroederi annotatio ad al-Haririum.
CCOCXXIY. (Cod. 632 (2) Warn. fol. 147—149).
Hartrii jLi^ii jlJLaOI et 'iUXjJ^ KJUJi. y> Prior epistola in
omnibus yerbis literam (_>*» habet, posterior literam (jfc. Prior
beneficia petit ei gratias laudesque promittit, posterior has per-
solvit ')."■
De praestantissimo hoc Codice jam dixi supra ad. n. CCCCVIII.
CCCCXXY. (Cod. 56 (2) Gol. iol, 202— 204).
Eadem opuBcula. Do Codice jam dixi supra ad n. CCCCX.
Alia exempl.: Acad. Eeg. Neerl. 60; Bodl. (Nic.) 103 (2);(Uri)
357, 361; Berol. (Ahlw.) 298, 1034 a; Lips. 286 (2); Escur.
(Derenb.) 493; of. etiam supra n. CCCCXX.
CCCCXXVI. (Cod. 1704).
oULJL^ auctore Abu-'l-Faradj Abd-ar-Rahman ibn-Ali ibn-al-
Djauzi (f 597). Liber a H. Khal. non memoratur, sed aliud
exemplar (I yoluminis) descriptum est a H. Derenb ourg , Les Ma-
nuscrits arab. de VEscurial sub numero 542, in quo titulus ita
audit: £jJ«]JI oLUH _ y ^ XaI%JI ^L-Jt-i! £ '*■}£& oULair sed
dubito an ab ipso auctore ita ecriptus sit. Codex noster continet
quinquaginta oLcLiLx cum explicatione vocabulorum difficiliorum.
In introductione haec auctor de suo opere scripsit: L-y^ <z**f}
1) Sunt verba Fleiscb.eri iD Catal. Lips. p. 527 sq.
PBOSA GRNATA, ggf f
J3 &Zj>)j J3 ^y&JI Lt Uj^sJ kjUjS oig twiL&o o-et cjiiJ' JJfcJi
Codex 234 foliis constans satie bene exaratus est anno l'j.68,
Alia exemplaria praeter EsouriaU Cantabr. (Preston) p. M n« g;;7.
Emtue Beryfci anno 1878.
CCCCXXVII. (Cod. 1545 (4) Testa fol. 44-62 r.)
Titulo et nomine auotoris caret, Bed est ^ tjjjfo) JLL?
«^l^^i s ^-^1 |*-^, auctore 'Izz-ad-dtn ibn-Abd-as-Salam ibn*
Ahmed ibn-Ghanim al-Moqaddasi (f 678) , quern librum anno 1821
Parisiis edidit Garoin de Tassy (Les Oiseaux et lea Fleurs). Codex
anno 1165 inoomte exaratus est.
De quatuor Codd. quibus ad editionem -suam usus est, expoBuit
Garoin (p. xx-xxm); de duobus Paris, (de Slane 1641 (3)) of.
Pliigel (W. Jahrb., 92, Am.-BL, p. 37 ; of. p. 39); alii: Mus.
Brit. 751 (1) , 1527 (4) ; Bodl. (Uri) 429 , 850 (3) , 304 (3) ; Oantabr.
(Preston p. 58) 229; Tubing. 134; Goth. 2693, 2694, 2695; UpsaL
90 ; Escur. 1832 (1).
CCCCXXVUI. (Cod. 1545 (3) Testa fol. 35-43).
iiOjyJ)} ^M^-yJi b^bLvd ^ 'OjAJ] jgysul anotore 'Ald-ad-din
Abu-'l-HaBan 'AM ibn- Mohammed ibn-al-Moscharraf x ) al-M&ridM
(t 772) 2 ), tiUJJI ^J ^Jj! yjLfa «Lmit (jr ^tS L^l f <\£>. Est
disputatio 15 paginarum narcissum inter et rosam. Codex anno
1167 exaratus est. — Additae sunt tres paginae quae versus, acute
dicta et alia quaedam continent. Rebus mirifiois annumeratur
1) H. Khal. (II, p. 656) habet \J<yJb ^j, B od in noetro Codice est £\ ^
2) Cf. Ibn-HabSb in Orient II, p. 429.
236 PftOSA OEHA'M.
ludi mag-ister qui ci.bum pxierotum nou oomeclii; , ChriBtiarmf. qui
sinipiduB non est, lunliei- om>e nap?;;, Hi.B{)amiQ (, ^wawI. )....'>' i t f ni
niunifiouB est. »XJbi. virum audio difiaiitom ; abuHuentJam oimd}>u8
virfcuiibuc esse anteponondam, ncin.p, iiJuio f'oedawt habwc u:jlovgi<jl. 1?
y>l T bi viru.iB audii?- dioenfcera: »DeT!B )bu.B vriei; ifuaw isfcj J'' pojp.r
ilium doverbemuun eHBe = "
CCCCXXDL. (pod. <t56 Warn.)
» I3.J3J! X^J'Ljmj ' LaLsJ' Kg/Ls auctore lon^Arabsch&h, qui
hunc librum (quern Preytag edidit) anno 852 soripsit. Codex anno
944 exaratus est.
COOCXXX. (God. 135 Gol.)
Idem opus. Codes anno 996 soriptus eBt.
CCCCXXXI. (Cod. 731 Warn.)
Tertium exemplar, eodem anno 996 exaratum.
OOCCXXXII. (Cod. 808 Warn.)
Quartum exemplar, sine anni nota,
Alia exempl.: Acad. iieg. Neerl. 61; Paris. 1509, 1510, 1511;
praeterea 206 (3 exempl. apud Flfigel, W. Jahrb., 92, -Anz.-Bi. }
p. 35); Mub. Brit. 752; Bodl. (Uri) 354; Goth. 2696, 2697, 2698;
Monac. 610; Caes. Yind. 398 (Hammeri 73); Mus. Asiat. Petr. p.
208; Vatic. 774; Escur. (Derenb.) 513, 514, 515; Cid-Hammouda
(p. 16); de Sacy 142 (2), 179. Off. quae de variiB Codd. monuit
Freytag (Praef. p. xxxv sqq.), qui Codd. nostm 456 et 731
ubus est.
CCCCXXXIII. (Cod. 814(10) Warn. fol. 251—254).
KsLJi KJLyj auctore Djalal-ad-din Mohammed ad-Dauw&nt (f 907)
PROSA ORNATA. 23'i
(of. H. Khal., ni, p. 430, in v. )UM\ KJL^). Est traotatus de
calamo seriptorio, prosa ornatiore scriptuB. 7 pp. nitide exaratae.
CCCCXXXIV. (Cod. 958 (17) Warn.)
Alteram exemplar ejusdem opusculi. 5 pp.
Alia exempl.: Havn. 231 (5); Vindob. 2003 (40); Brill (Houtam.)
84 (3).
CCCCXXXV. (Cod. 1526(7, 10 et 11) Testa fol. 110-114
et 119—127).
Tres ex as-Sojutii (f 911) oU&*j- nempe prima (cf. H. Khal
HI, 572, VI, 55 seq.). u f JL $ x^ ^ A^ ^- <fi ^. j^Lw,
decima septima, Sunlit KwoUi!, et vigesima guinta (cf. H. Khal.
IV, 570) "u^UJI yjl yoj j, iyojjti £.3. Codex anno 1172
exaratus est.
CCCCXXXVI. (Cod. 2092 = Amin 369).
"o^b ^*a*JI qaj ^UJl, mag-^wc as-Sojutii vigesima sexta,
Cf. H. Khal. IV, 344 n. 8683. Male quidam titulum instfripsit:
^jLJl yw pJaJi A ^LJL aUwil iLrfUtl qui pertinet ad aliud
opusculum a nostro diversum. Cf. H. Khal. II, 5. Codex sub-
scriptione caret et ultimam paginam aliud excerptum implet.
Alteram exemplar describitur in Cat. Mus. Brit. n. 1404 (10).
Totum opus vel ejus partes: Mus. Brit. 1404; Cantabrig.
(Preston 35) 140 et 180; Paris. 1590; Goth. 2771, 1 (8), 58 (3),
2049(2), 2772, 2773; Caes. Vind. 401 (Hamm. 67); Monac. 891 '
893; Caes. Petr. (Dorn) 232 (1), (Aohalc.) ap. Frahn, p. 10; Vatic.
361 (3-6); Escur. (Derenb.) 535, 564.
Lithographia anno H. 1275 prodiit, editio anno 1298 (1881)
Constantinopoli.
238 fttOSA ORNATA,
CCCCXXXYH. (Cod. 630 (5) Warn. p. 262—283).
« JbL^\Ji ^i^Uv.J! ....rt '(j'if-JS ^i«— -i- ; , inagdma Sojutti vigesima
ociava y cujur arg-umeu tuin bene indicnvit K. Elial. Ill, 464, TI,
56, praeterquain quod non 22 sefi 21 viri dooii loquentes intro-
ducuntur.
Sunt 21 pagg. currente calamo exaraiae sine anni nota:
Eadem maqaina oontinetur Cod, Goth. 2049 (2) ubi cf.
CCCCXXXYIH. (Cod. 2081 = Amin 358).
Haec quatuor folia a Codice quodam major© separata sunt ita
ut in folio primo recto finis exstet tractatus et alius incipiat cum
inscriptione : i>-^a*J! KrJLas ^ iu_»i! K^lfiJi^ 'iUJaXL\ m\&1\ ajJ-^Jj
oi j»jjy» Jm^ ^ o^' 0^° aM* ! (*^ ! fc^' /^ ^^ !
ioVyj. Habemus igitur maq&mam eandem cujus pleniorem titulum
dedi in Catalogo Mss; Brill, n. 67 auctore g&rim-ad-din Abu-
Mohammed Ibrahim ibn-Mobammed ibn-Abdallah ibn-al-Hadi , qui
ut in eodem Catalogo sub num. 98 scripsi, anno 914 diem su-
premum obiit.
Anni nota est 1067.
CCCCXXXIX. (Cod. 814= (5) Warn. fol. 199-205).
K*£a^J( kJU* jl auctore All Techelebi, vulgo Qindli-zddeh dicto
(•f 979) J ). Prosa ornatiore gladius describitur et laudatur. Initium
est: iLoLaJI LXj"$ Owu-w *JLip' (jo^J 1 *. cy-"* c5'-^-M ^ A*2*.
13 pp. nitide exaratae. GHossae margini adscriptae sunt. Aliud
exemplar mihi non innotuit.
1) Cf, Hammer! Oesch. der Osman. Dichtkunst, II, p. 341 eqq.
> w
PROS A OENATA. ^U9
CCCCXL. (Cod. 814 (6) Warn, fol. 207-218).
^U.LJt iuL^JI auotore eodem Qinftli-ZAdeh. In Oodioe neo
tituluB nee nomen auctoris reperitur; sed quum traetafcus incipiafc
a verbis: U vJ^! f S< cr . [, j^il t»U, de utr.oque oertioreo fimue
collate H. Khal. (Ill, p. 430). Caeterum male apud E. Khal. pro
U*fll legifcur UJ^'!; est onim vercue metri J^kll:
Sequuntur tree alii versus quoe excipit oratio solute, inoipiens
a verbis: k^I .*)*[ ^ ^ ^^ ^jj ^ ^ ^ ^
diraidia.
Al. exempl. Havn. 231 (6); Brill (Houtsm.) 84(6).
OdCCXLI. (Cod. 814 (7) Warn. fol. 215-217).
jOfiil K«^ auctore Mohammed ibn-al-Barda'f j^Ojf B^u, at
est in titulo. Initium est: *_* J^ 5 ^ ^ ^j, j, ^
« j*,w3g ^jiAi U. 5 pp.
Alia exempl.: Tindob. 2003(39). Tres qalamijas, praeter alia
opusoula, eontinet Cod. Dresd. 204; of. qu6que Bodl. (Uri) 145 (8)
Etiam Codex Brill quem descripsi sub n. 84 praeter qalamijas
jam laudatae tres alias eontinet.
CCCCXLII. (Cod. 1735 = Amfn 379)
«yjJI fi 3 f^y' ^o j^UJt £ <Vr ^Jji ^f auctore AU _
allah ibn-Alt al-Wazir , poeta Jemanensi qui vixit ineunte saeculo
duodecimo •). Intelliguntur duo loca in vicinia gan'aae sita quo-
rum saepe mentio fit in historia Zaiditarum. Initium post doxo-
logiam: 1 ^X1^ .^%j JB ^ ^ W1/ ^ u^, ^
1) Ponidemiit diwflnum ejus, de quo vide in capite de poesi.
240 PROSA. ORKATi..
<i. c ,\< 3 (flic) &,Ue ^-4 O^fS c&^&Ji UStXs- vi^Jfe g A^ y
Lc^M a^jV-? ^) ! viv^^U:» y:v>- **£% (S^ ! >% s^Ji e^
oil*]! *jUJb JiJJu! y^iy tAA% ^.%a% g,A4ukvJi i;*^
f UvJt *l& o* -u»^t i^iASaJ u^ ^W^i £**,JI ^ \
tUall £ *JLi 3 by dt^v^- ^/b LU-i-^ .UAas* <i»*^
Haec pauca sufficiunt ut de B tylo quo .utitnr poeta judioare poBuimus.
Apographon negligtmter exaratum est anno 1188 et fortasse
non integrum. Sunt 9 folia, nam nltimum folium ad librum bob
pertinet et varia exoerpta continet.
1) Cod. L. 1. WjsJ'.
X.
ANTHOLOGIAE. ECLOGAE ETC. 1 )
OCCCXLIIl. (Cod. 1012 Warn.)
V^y^ »_oi.:SVxJlj aiiX.*^ ^L^wJl O ,o ^.iUJi 5 j.^UI au«
'!"-.; .iinr ibn-Bahr al-Djdhitz (-b=>lii-) (f 255).
Prior hujuB voluminis pars agit de virtufcibus et vitiis muliemm.
Incipit r r.pite de oLJy^l (initium: g_JLJl ^ ^JUS Ltfj^
lye UU *L.uXc u^r -yjl^o ^J Jsf^uJi ^^ U JI5 lilL> c ^!
^Ls\aJ| J^ ^L* ^j ojdaS p.jjAM.iaj); sequifcur fol. 3 r. oUKxli;
9 y. *UiJt ^Ls?; 14 r. gs.j 5 ^JI ^l^; 20 r. g^xJI £ Jl£«t;
23 r. ^iUJI j, ±_jj£ U; 27 r. *ULii *UJ; 31 v. oLfilb J« ; 37 r.
*UJI % a a^; 46 r. »JL*; 51 v. bjjl ^Jo.; 57 r. D «L^
«UaJI ^£* ; 65 r. i^iJI ^L^ ; 84 r. JC^S*J1$ 8.a*JI bVX& u^L*^
LfJ*; 89 r. .»jL*>; 93 r. jjjUijJI .^L^.; 135 r. ^jjji ^U?;
1) Anthologies mere poetiuas vide in capite Poeseos. — Celeruiu hoc capite descripturi
Bumus omnia opera huj us generis quae ad wjSJ^I ^& et tyisU* As. pertinent
sire auetor sibi propoBuerit ut lector hiotoriolis ejuo deleetaretur sive yoluerit ut
ingeninm mores exemplis et fabulis a se propositi exereeret. Hano ob eausam non
nulla opera quae in priore editione in capite de Arte politica et Ethics descriptn
sunt hie recensuimus.
Cat. I. 31
242 ANTH0L0GIAE ECLOGAE ETC.
138 v. waajJJI L 5^Lv.x kJs^; 142 r. bLJI ...a'.-Ls"; 143 v. J, vO«/-o
yvlJi (5 3 L,as„x.; 145 v. a L>^JI 5 jj^uJ! ^Ls^: 150 r. ^ ilsJi
*U-JI w-^o; 151 v. pi,'))! i£_jU«?; 151 v. iX^J". ^ et WlX^J! ^/L^;
155 r. U^ y^l^J! ^J J ^U\ IkXsJ! c «,; 159 r, Ui£kJi
UiiX^I j; 159 t. j^jj! l,tj^> ; 162 i\ lWupj! Um
Codes, cui'rente caiamo exaratus est al-Q.ab.irae anno 830. De-
BciijjiiuB est e Oociice, qui scriptus erat in Jemanae urbe ZabJd
auno 615. Alia exempl. : Mus. Brit. 722, efc cod. olim Kremer 98;
Caes. Vindob. n. 356; Mus. Asiat. Petrop.
CCCCXLIY. (Cod. 587 Warn.)
wtLli ( _ F -i J*oL£5i auetore Abu-'l-<Abbas Mobammed ibn-Jazid,
vulgo al-Mobarrad l ) (f 275), liber a W. Wright edifcus qui nostris
Codicibus usus est.
Codex noster (915 pp.) a duobus librariis exaratus est, Paginae
enini 333— 904 exaratae sunt valde antiqua manix; omnibus voca-
libus sunt instructae et textum optimum offerunt. Reliquae antiqua
quidem, attamen recentiori manu exaratae sunt; vocales hie Bunt
rariores textusque minus emendatus.
1) Sic pronuntiandum videtur collato as-Sojutfi opere de Titis Grammaticorum
(Cod. Lee fol. 47 v.), ubi de nominis origine haec referuntur: J^ltf ^Lo LJ 5
q**s*L juL^U JUfl^et, KJL36 ^c 3^1 3Uw jXJIj v_A_Wl Ujg
■ »_,-**» vJus^lf «^*i*it -^l . pbUI jj*Xj Oj^j o-Jls f£ *J JUi v i^»
E V I*- 5 ^ yythtfi]. Knfenses ideo pronunliabant O&t (vir deganlis faciei) quia
lerera erat ic vir K \ J;K) ^ [^ M SJ bL^> ut antea dixerat as-Sojnti. Confirmat
banc pronuntiationem una e faoetiis quas collegit Tza'alibi, vid. Chrestom. ad Roor-
dae gramm. Arabic. 2e edit. p. P., n. \\,
ANTH0L0GIAE BOLOCJAB ETC. 243
CCCCXLV. (Cod. 1738& «* b = Amin 8).
Ejusdem libri alter urn exemplar duobus voluminibus compre-
hcnsum, quorum 1738 b longe autiquissimum inscribitur : c^JliJ! *^P-
J— *LJ)I q«. Inoipit a p. 527 editionis et pergit usque ad finem
operis. Exaratum est hoc volumon anno 488 teste subscription ,
sed diffioillimum est lectu, quia atramenium ferrugiue iinbutum
chartam consumserit.
Cod. 1738 a continet initium oporis usque ad p. 432 editiouis
sed recens est apographon. Ceterum lectorem relegare possum ad
Praefationem libri al-Kamil in qua editor libri accuratius de ara-
bobus manuscriptis exponet.
Alia exempl. : Caes. Vind. 230 (Hammeri 40) et Mus. Asiat.
Petrop. p. 209; Berol. (Sprengor) 1144; Goth. 184; Cantabr.
(Preston p. 42) 25, 42; Escur. (Derenb.) 221; Constant. (Kopriilii)
1358, (Abd-al-Hamld) 1177; in Bibl. Acad. Reg. Neerl. (53) sunt
»Excerptae plurimae Sententiae, Adagia et Orationes Virorum il-
lustrium ex libro Camel, auct. caet., manu Reiskii, cum multie
ejus notis et indice historico." Aliud apographon manu A. Schul-
tens Monac. 602. Initio Codicis nostri 446 reperiuntur oLfcjj^Judl
J./0LD1 *jLxj j, >^-JS (j^LaJ! ^ Jsblcl Jv_c, quae desumta sunt
ex Abu-'l-Qasimi c Alt Ibn-Hamza al-Bacrf (t375)opere, cui titulus
oyi Jol£[ ^c oL^w-UJi (cf, supra p. 34) 1 ).
CCCCXLVI. (Cod. 1440 Testa).
^■wj-J!, opus in duos tomos distributum, auctore Abu-t~Taijib 2 )
Mohammed (ibn-Ahmed) ibn-Ishaq ibn-Jahja al-Wasscha anno 1887
a R. Briinnow ex hoc Codice editus. Qui quum scriptor sit antiquis-
simus (floruit enim tertio Arabum saeculo et discipulus erat Tza c labi
et al-Mobarradi) , describam quae dc 00 leguntur in Excerpto ex al-
Qiftti Vitis ' Grammaticorum , ab ad-Dzahabio facto (Cod. 654, 3),
1) Exstat hie liber in Mus, Brit, (olim Kremer 91); Argentor. cf. Z. d. D. M. G.
1886 p. 813.
2) Saepe in ipso libro '..v.ft^ .jl J&.
244
ANTHOLOaiAE BCLOGAE ETC.
et in as-Sojuili libro de eodem argument (Ooci, 'boat Lee, ; ioi.
8 Y t , colJui, cam Cod Vindobou.),
lJ ^ ! O'^ V^f L »~*l D . a.lj.fc* L%j! eW L ,i.^ L ^,;.ri!
d» S ^ 0^M\ iXJ 3 f t Ki^ Ju^ iU^Usi iUU t^K o^
yjj^cf y>( ^x^.
Afl-Sojutt, in wee L%J! ^^ ^ ^Uwj ^ l X wS ?, aH:
o^ cH lK ^ -1 Q-J J.-^ J, ;= ^. Ibi itaque Laec legunfcur:
('bjU^i v-ajJIxJI gjL. s^O«aJI ^^ v ^l j^>t ^ ^ Jjjy
U*Ji ( 2 uaX^ i^m ^ i^ o^ai [jJ 3 ] p x^b, sl^ ^ o^" s
<ed£j! '^t .jo^ < a U&\ ull> <^yUI W^ /J\J!
^«j l i .-tsU^ t ^b -^ -J, ^ ^ ^ 13 ^ ^
"Nec-ai-Qiftt, nee ae-Sojutl loquitur de.JJi.Jt ultf, qui liber in '
al-Motvasschd ■(£ 137 r., ed. p. |K) , " ubi de ro B a agit auctor, coimne-
moraturjhi, yerbiB: < Lpj L Xc ^^j ^1 „ ^^ t ^J| JJL^
I) Uterque Codes male ^ejL^s.1.
S) Sic recte in Cod. Vindob.j Cod. Doct, Lee wa^5.
ANTHOLOGIAE T30LOGAE ETC. 245
« wLJ' IcXiS 1 ,3 « jTl> «l>W '). Caeteruin auctions noati'i cognomen now
fuiBse videfcur ^w^ii , vel Ui^Ji , ut addititi vocalibuts logilui in
libri nostri tifculo, in pruefafcioue efc in tilulo iomi secuudi; Bed
*LwjJ!, ut legitur in Bubscriptioiie to mi primi (L% SI), apud al-
Qiftium et aB-Sojutiuin,
Oontmet liber poet dosologiavYi et praefationein > 56 capita,
nempe : (j^^SAiil q~, sb^l J,t w-^. U> ' w^l o^iAs- q£ qLJ' »
J* iUJL f c< 1«Ju>y|5 a \M\ v Usjl 5 ' I^I jU&H ^"4! P
K^;Law«*ji 1 J*— s»3 .j=-c *JJt ,3 mvjL^CII }>LJL.a£> 6 ...L„s>5i Kj^Uo
wjlSJ' ^jjUj'l v «...ljbte'sM ^6*3 wJLs t,jJb' ,^,„£i .A^ajL, ' ...Icp^b
q>» eL^s« U t! Lg.£JUfi^ BajJ! «tj!„A t» << Wjl^Pal i^iIaamC SLsytX/S
'i wjLJfl! ^jjiJwJ wJuk=ifS q-s ts_j Ut, .' wJi> 3! jj^uXaJ ^tXAoJt ^/Jss
(4yuL> U Ja»£=* ,3, i^AJksJdl^ ' javJ! ,.jU'j^ ^e (.£a2»- It" « J^JJtXSSy
d^JLi^Mi) OtSlp* aU"' ,.y»« \^JoqJ! ,3^' *AS JXw U Ia %' Kjll>e*it
<& « ajl^i <J>$£ ^jJLe i^j^ ' eXi^ ,5 wMsj' ^-kS C L»" L II
]) Alios titulos librorum in .boo opero laadatos dat Briinnow in Praefatione.
246
ANTHOLOGIAB ECLOGAE ETC.
; omo Primo BMiora ""—- - «- - *>«.*. M
oontmet haec capita: ^ -j^ j.^ ',. < *]< " • ,
aw** u^ « ^ljl < j^i ji . .. , ;, ' '
^-T °*" ^ '^ ^ "* ^ » "^
■ W-. ■***. U^ ^, ,^, ^ ^ ^
v^' : ^- J W* ■'+**. .**» **- ft „^,^
ina^^r 16 e " am 8entenUae * *""* «*"»** *« omcio, (^^
ANTH0I.0GIAE ECLOGAE ETC. 247
J|«_c >^->s w ft (AcUIfj oLjt-Jtj Jsam^JIb, iAjLw^JSj jyUJ! (Jw c
' L^l 5 &a%JI j, Ll^-L ^xXj L f\ «oUiij JLsJ! Jvt Ly:&o
^J.«j U 0! tXi-3 yvi-?" d*-* v-^v. ^ 6< M rlr-^.2 |»'^"$ i^-*5
JJ^Ij, ^U^-itflj <oLwl% JiLUiJI .Jx-^wUL,} U -of «ol^*%
3yJa!>l 3 ' <JJj jM J\ 3 w^LaJjj, qLwSI J^_c v ^. ^ 6 f " V^^
Oj^*Xa«./i ^x ' ^i'31 fj,z <_a^Xj Lo 60 « obLJIj O^SlXJI^ OjLstJJj)
Ex capitum indice jam satis intelligitur , argumenta leviora in
hoc libro esse tractata; at mirum quantum conferre potest ad
mores et ritus Baghdadensium , saeculo tertio, melius cognoscendos ;
magnifioe et sumtuose vivebant isti homines. Imprimis vero ani-
mum advertit ingens versuum copia, qui.annulis signatoriis, ves-
timentis, utensilibus, instrumentis musicis, nummis aliisque rebus
inscribebantur. In reliquis quoque capitibus permulti versus anti-
quiorum poefcarum afferuntur. Auctor prosa ornatiore (>t^*v) uti-
tur, et saepe laudat praeoeptores suos, ut al-Mobarrad, Tza'lab ,
Abu-Dja'far Ahmed ibn-'Obaid ibn-Nacih, Bischr ibn-Musa ibn-
Calih al-Asadi ) alios.
Codex noster, qui unicus est in Europa et 191 folia continet,
si recte video, anno 846 exaratus eBt. Opus H. Khal. incognitam
erat. Praestanlia et raritate eminet hie Codex inter illos qui anno
1839 coemti sunt.
248
ANTHOIiOQIAE EGLOGAE ETC.
Additae sunt quatuor paginae, longe reeftntiore manu acriptae,
ubi narrantur ca quae Halebi aeoiderunt ab anno 1233 (p. Clir.
1817) usque ad annum 1235,
COCCXLVJI. (Cod. 207.1 = Ami* 348),
Hie Codex 147 foliis conctans inter pretiosissimoi? quos hie
liabemuB adnumeraiidus est, aeu quum primum in manus meas
veniret folia tarn roiaere permixta erant ut de vero libri titulo
nihil affirmare auderem, Mox niihi patuit 4 folia nullius valoris
ad librum non pertinere 3 ), ceteraque fragmentum facere operis
quod probabiliter inscriptum fuit .^Law-Ii^ { ^Jlj^, quamquam
talem titulum apud H. Khal. non deprehendi. Est enim liber ejus
generis, quod dicitur h^aS s ^_^_ji ^a,-* £ in quo genere al-
Djahitz , Tza c alibi aliique libros composuerunt, sod neque hunc
neque ilium auctorem habet. Polio 113 v. enim narrat auctor
annulura quemdam magno prctio a khalifa al-Mancur emptuin esse
et deinde haereditatis jure ad successores ejus pervenisse, ita ut
nunc (q^I) i, e. aetate auctoris esset apud khallfam al-Moqtadir
(295 — 320). Totus liber banc aetatem confirmat, nam omnes nar-
rationes ad khalifas Omaijadas vel priores 'Abbasidas pertinent,
quorum ultimus est al-Mohtadi, et auctores qui passim laudantur
omnes saeculo tertio vixerunt. De auctore autem non certus Bum,
nam unum tantum in locum incidi, unde de ejus nomine quid-
quam affirmare possim. Fol. 131 v. legitur narratio, quam hie
describere supervacaneum est, Bed cui praemissa sunt verba: J$
*>> g^o^ ^-j iA-5'l ,Jjl et revera historia ilia versatur tempore
al-Mohtadii (f 255). Statim suspicatus sum ilium f^o^ ,.^-j iASi
nullum alium esse posse quam Ibn-Wadhih qui dicitur al-Jaqubi,
cujus HiBtorias nuper ipse edidi. Aetas enim omnino convenit,
neque de alio Ibn-Wadhih historia quidquam tradit, sed fateri
oportet me nullibi invenisse mentionem filii hujus. Quod suspicatus
1) 402 pages apud Landborg, Cat. 105, error typothetarum est pro 3Q2 = 161 folia.
AHTHOLOGIAE ECLOGAE ETC. 249
eat Landberg al-Baihaql hujuB libri auctorem fuisse primo obtutu
vana suspicio niihi visa est, quum nihil in libro inveniatur, quo
coinmendari possit, nam unico loco quo occurrit nonien ^JL^Jt
flcil. fol. 96 r, non videtur intelligi libri auctor. Accedit quod addi
debuisset quisnam Baihaqi inteJligendus esset. nam viri qui hoc
nomine innotuerunt plures sunt, Quum vero Codices Schaikbi
Amin diligonter pervolverem, tandem locum, a Landberg non in-
dicatum, inveni, unde conjecfcura ejus orta est. Occurrunt enim
in Cod, nofd.ro 1970 (de quo vide infra) fol. 12 r. haec verba
^egl-Avi^, ^.jawU- »Ax£ j. jgJi^^jl (33))$) quae verba excipiunt alia
quae ex nostra libro desumpta esse poesunt, quae autem non
inveni, fortasse quia folium in quo scripta erant periit, Eevera
inter Codices Arabicos Calcuttenses recensetur in Catal. p. H n. 1057
liber c. t. ^Lvi!^ q-wL*^ wjLaLJ" auctore Ibrahim Baihaqi, cum
quo libro collafcio instituenda esset ad rem dirimendam. Yir quidem
Baihaqi, cui Ibrahim nomen, aliunde mihi non innotuit neque
ex lis quae de viris talis nominis Hamaker, Spec. Cat. p. 152
ann. 555 annotavit quidquam liquet.
Codicem pretiosissimum dixi, etsi fere .dimidiuln libri perierit,
tam propter antiquitatem quam propter hietorias quae eo conti-
nentur et quae multa scitu digna docent. Nisi a proposito Catalogi
alienum esset plures h. 1. describerem, sed speciminis instar quae
habet de mendicis in capite c. t, JUwJI t ^wL^* lectori exhibebo:
^i^w tkAa 3 w£ajL> tJ^' _>■% u?^' $** ^ssl^ QJtX&i uJLLao!
li?' (5*(R^ _j>L^t Q^.9 ^yjl j*a/> JUJ Jui q» lit JL$LJ wX^Wt' ^LaS
qj! blj KftLiaj ■{£■*. "$3 'KcL*9 ^w.s>\ vi^_«d 5 jlil mAP Jjs ^S^
Cat. I. 82
250 ANTHOLOGIAE ECLOGAE ETC.
XXJ" »A*j lX^L^ "Uix IAaju D l/ *Ji ^LUS ^ (Cod. Ls.) ^
JaJLw; ^ iJdJ ^ic (Cod. c>^ 5 ) ^wj, JJLfl $ vjr B Ju*>
<0^y>^ ! f> **-U JlX_» 3 ULj ; -trf?^ 8 J^* j^. ( B , p ,) 'x_s_jj
JSl~> ^> 3 JjU xU^. ^^L^ H >j £ Jj^p ^JUI . --JU. '.JilsUJ^
0^ ! ^ 'f^r! o f O^- ^ ^ ^*^H L?^ J ! oy^JI ( §L-Lx
'.fAfcS j$ ^kXJl x^JxJ J^i^t „ £ ; _j \S\ ..^>' *^ ^JLiJI
^\Jte^U^U* lib U^ ^ u q^-.^LJI-^
l*Llr UT j_, Jl^l L*. ^ bC^ G ^ ^ Ufs^R Uto
Jll «^ ^ UJu ^ LUc ^ts* ^jt j^ ;WW iLLu^ „
o> ^ ^5 (iUiL c5 ^ji jujji. ^j-j «^ 5 <L j^ ^ bu
^^J ,J^ 5 t r ilj J^i J.^ ,g^ ^,J^ v _ >iJL;;> ^ xi _^
r'fHOLOGIAE ECLOGAE ET-H,
JUij (J&UJi tfc- E 1^" &i;'J- £, $W (CO(l. lL\!) J,0! f 'MAJ iV-Z'iStj $■"'■ ''''*,
3I ^^\AJ (J^LJ ^U!J1 ^^ '• O yjo^j ^ ^j-:J„j ^4 j J^l</.v'i i ,J
"iUfitiv5 y AuSLw u^ftesj (f.l.-H t„<\ (sic) t >v..Tll <3U/>t) * &J ,^ : J i"
£wUjj ,.,Ij tJwJfcj y^' (5>«3ii iV*'^. . L ^xJ) 1^*411 ^u.^ '■If/-; A')il.>
j>-\ 9 \S\ <fa» (wo) (j^JXSi ^LaJi a l^U'JI ( f,^«> <Lf?/j «U3 aLt'
J.^wj i a $iXJi ^^^'3 * Lr^>- (.jOi^^til iVw^ JU^* o* 9 i-v-^w^ ^ ;•-• — ^
4i! jO^b ( % Jji ^ Jul dy 'U. ( j( 3 cC /-' *Jl ( J !i, ! -'U- r y (3'3-^
fuwj j5«A=j (jfJJI j-^^ C 5J^j^|l i?!^ < ya*j '}' t..»t .41,1 rl/c- ,-Jj,
* ° '
WL50 ,5 HUP 3J ^3 (jjJw&j.Uj (^V !! ^j.'vUil ^U.'« 5 £ ^)jl a/^"', ^^i'; 21
^p Junftj yh^! ^5tX*l ^5 ijh-^^ ^U/)j < UAp» ha.vJJ^jj, UviyU.--! t*kl
(fol« 143 v. infra efc Boqq,)
Opus division est in quara nhirimp. oapita ita auidom u(: part
lilMiiO
'^52 ; fvTT70l.onj.vi?; En.f.oa.AF, tiito,
,. jJ ,.,U?-! necqiantur >j;^.^X' sed iuseripiiones L, 1. deuaribere in
f'orot, qxxvm magn;. pare libri perierif of; ego ordmem foliorum
■.ex conjectura reotituerim. Deeraiu muu qui dicuntnr foliomm
eustodes. imo korrdsarum Humeri a bibliopega quodam pauciB
excepbit; abeeissi eranl.
Goner fcutem qualiscimque Bit propter aetatem se commemk;
nam ante finein eaocxili TI soriptus esse yidetm.
CCOCXL VIII. (Cod. 559 Warn.)
" ujj^-jJij . i^+w^Jitj *_jfcA^\.*Jlj ) i_A OT ^v.*.Ji v-jUi' auctore Abu-
'1-Hasan as-Sari ibn-Ahmed al-Kindf al-Haucili ar-liaffd (f inter
annum 3G0 et annum 370 ').
Opus divisum eBt in quatuor iibros, quorum singulorum ar-
gumenta jam in titulo toti operi pra.emisso, subindicantur. Liber
primus agit ^ ^j£\ ±\ 0j jU\ ^ it-Jyx <uH& -*,l^ £
V^ 1 <~US , continetque 25 capita : £ f _*_&J! iJLaojI £ I
j. 1 ^J& & t> a bUl £ f ^ ^IJuJI Jms £ r £cW*l
a^Jl s J^ Sd^Jlj sS^jJIj o; ^| ^ A ^s>-\jk £ v oL^JI
,-*X^UJI £ | 6 J^_wJI 5 b^JJj x^_JI j, If yiJi xJ £ |p
A j^jJ\ & U J..JI ,^^j £ | v ^^sUi a La„Jl £ II
u*-£Ui j rf *Lm^ji ^ & w jjjjjji £ fr L^u>j
Liber secunduB in capita divisus non est; continet autem
1) De anno dissidium est; v. lira- Khallican , I, p. tYI ed. de Slane, in vita bb-
Sarli, In versione Anglica" (I, p. 5B8) de Slane ex nno nostro Jibro duos fecit.
ANTHOI.OGUE EOLOGAE ETC. 258
Liber tertius Uj&&X\ v^U/) qontinet 34 capita : & V fi&^ Jt '
^J.lXj} (ijtj^.^ ^.,1.^4^5 qUX*J! ^ f JteSjJIj *^4ji J, t" v,J>*>'l
•t^J^'i (Jrfi JJJI Ja^-Ow j, a ylai^ y^J 411 iJpj-R* v5 v i|j— ^"
£ JT j^aPLiJ^ J-mJI ^ Pi vjujlj J^uj'3 ^£*s«JI ^55 V-^|s
u^i j, n ^i 3, fe gj,u« £ rf ^ii 4 tr a *^$s
,y H J^yuJi i I". S UJI £ 11 ; LjJJ- ,3 Fa _,L$JI £ Vv
<iUt! 3 v^ 1 tr^ i ^ oW £ N" M^ 1 ^ ^ ^ !
vJL-JtS^ X^_j jjf ,3 Lg^«L-««t tXej iAI^Ij <A- C '% j*%% j^**%
Liber quarfcus (v r ) JLr -Ait ujL-X^) primo loco continet perlongam
dissertationem de variis vini nominibus ; turn 34 capita : ^ I
iji f LjJuJt L^eltX->l 5 lAXo ,3 I* i>oSU*3^ /V^J u^t«*^5
^ 1 LpLs^jlj £ a L^s-ao £ v Lgj^r ,3 1 ou/# c>Ls»}
Lg-J«c (j*LiJt *Uao 5 L -j j Ua o ,3 ). (jwjfc-iil c&LaSj vU=*5 l$s»j-«*
L$J ^jy-JI (> j; ^- i !5 *XjliaX*J 5 «_jj_*JI £ II* L^jJUjj L^eL**J ,3 It
^^J?^ J^ii U?j*_*^j' ^3 If Lpi4-*3 L^> & II" ^ ! gli^x^lj,
y^t Lr » iv gjiiii j* v/^ 5 i ii q>^i |.^j vr^ 5 £ ,0
^'54 AHTHOMMHAE EOLOftAE ■■■ETC!.
1-iU-UI KftAfts. ^^!J,! oLwi ■ ,a ff .'! !il! f »t"' i-v-ti J W
jkUt^ i^LU KXip r >lJ {T * aJ S! » Uf tV, ,..ii. ,L...-K«.l ,.,.,
^ ^ y O "*'••■• *. j ■ -?. Q° 0"& W Ju i j-j^v.Z'ijj ftk^k,-
. .■ ■$ **». -^ L ^.^s /^ v ^,jb jbbJb^ . vI^jsji cy e **^%
Do singulis his argumentie permulti versus diveraorum poetarum
laudautur.
Est spissus Codex, anno 646 satis perspicue scriptua et multis
vocalibus iustructus. Aliud exemplar est in Bibl. Caes. Yind. 359.
Etiam Scheidius exemplar hujus operia ppssidebat. (dotal Scheidii,
p. 92, n. 28).
CCCCXLIX. (Cod. 61 Gol.)
SJl&JI Jwtu ^J (post nubila Phoebus) auctore Abu- Alt Mohsiii
ibn-Ali at -Tanttkht (f 884) a ).
In praefatioDfi loquitur auctor de scriptoribus qui antea si-
miliB argument! libros composneraut, ibique ait (of. H* Khal, ,
I V , p. 410) J^l y-w* 5 I l _ /rt ^s» J.e ^^U, (jjaaj j y4 ^ t^S/,,
^ ^1 Vf ur bUv> ^ijai a^-u. ^ ^ ^ JL ^t ^a^>
1) Ait alienlri auctor: W 3 ITo K; A * yaJl, Jj«JI _£j ^J ^ f^
^y uj'^ ^^ d ^' y^L>-.
AHTHOLOG'IAE ECLOUiX L. . •;. <it>fc
^ "L.£J Ob ^ »'*tf 8ji_ju£> „iij,*j! :L^1±«J LjI-aXXj iL-Lu-fSs- L^s'Js^S-ji,
li.ltXX'sS ka u.nJdJ,\ 'kJLJi^\ ^j\^i\ % <wU.^4.i V J4)1 J^« l^i .iiU.v
«,Xs ; > ^aJ! wlaT bU«» ^>3 U>J>Ji L i>i ( y} t Xi=^u qJ aN> '-M-s; /--;
Q
8^6 U*« StX> U^J U-oCi M 1 L?S>3 j-s^-i' Q-* -^-A^ \iXtSi tyiU^ji
bUs' Laji oIa, < ^oJitXi! .& "}> *S dJu*L> w tb» ail ^i ^K)X\
BtX^vJ lXs:j „ iJi u^bL-T aU_-w lXS^ K^S^ (^ms^S» .iiJ.JU ,3 lU*J
i^.^.o- U'i/i S.U&-! iuJI LiL^'5 &.su-^-3 jc-'j'^l u 'i; ^ j^' i.^'xi
1) In muigiuo „ OtXi.
2) In margine ^LAAAw^i (^.UuJl \S SLA *
3) In Codice leguntur: \Xjsj£ ~f ^'> S(J(J c ^ - i fl fr a > ub ' vocalur yVyw-s. tV
et H. Khftl. 1.1.
2^ ANTBOLOGIAE EOLOGAE ETC.
^~ ^ff J " 3 ' iJ ^ ) v' 1 ^ t=,A_JL- ii.Lst/Lw) Ua-.^-sKa.'^ t .U' u.jiVAs>-bt (i ij.bi
aj u^ik * LytoU juo ^ l^j) K ^fc ^ ajUT ^diL "£!
Auctor librum divisit in 14 capita , quorum tituli sunt : L* I
U r « uLs^l, ^^Js j^ ^J| ^ ^ t ^1 ^ ^ ^| Li!
v^A/ ^1 iu J^JJj. U 3 < bLil 0~-*j ^Jl ^J ^ JftM y £ L>
«5iLj OwL^I cr ^s I. « B L^5 ^alaL <iLJi »JL^w aMl aUji < ^
I) Cod. vjijpl.
Afi'XUOliOUiAl! *SUl,Ot;-fc. L:! ^ i) '
y^ ^ySSV^I ij^fib II « *)l3lc, w.*,vv j-**J.l«-J &UI »BUi < M {JOyi.
■~'u+fi tf -«kJui£» J>*>b cl^yiM q^ u'^ s ^ < ( <«.L£ 9 I w Jy-vJ .uoj,^
« Uw.^ (' *»i l\j£u*..*j, .. v *u j-Jtils < ,Ua«/I ^l wj^- lU ui}** «U : "'
U-o If ht^j. q.« *£Lo<> iit; &W l|i,-iXs < bI^-P ,3 "^-^ *"*^ cy*A* S '""
Collectio historiolarum , quae hoc libro cont'mentur ex vtin
auctoribus hausiae (saepe v. g. laudat auctor Mohainraedem iba
'Abdus ( l ^<Aac) qui scripsit sS^J' v^LT), ingenB est,
SpissuB hie Codex anno 890 exaratus oet. Alia exenipl.: Paris.
949 (1); Bodl. (Uri) 326; Goth. 2687 ubi confer.; Mus. Afliai,
Petrop. ; Vatic. 777; Escur. 711; Constant. (Kopriilii) 1349, 1350 ;
DamaBC. Cat. p. av, n. 34.
CCCCL. (Cod. 2072 = Arain 349).
olytob?vJl ,J> .^JJl ^o auctore Abu-Sa'id Mancur ibn-al-Eosai;:
al-Abi *) ai-Wazir (f 421) de quo opere, proprie excerpto ex ina
jore c. t. v^ 1 '^f (H. Khal. n. 13657), conferre licet H. Khal.
VI, 300 n. 13581, ubi efciain divisio deBcribitur 3 ). Hie Codex
dimidium fere libri, Bectiones I et II scilicet, eontinet quarura
prima quinque capitibus constat, quorum titulos dedit H. Khal,.
Becunda in decern capita subdividitur quae inscribuntur 1 ^.^Ls"
<JL,.CK,\n$\ -5o ,3=1; 2° wjLLii ^i ^. J&£ \ 3° ^1& qJ qUac ^s';
4° X.jLs=uoJI JLw -bli" ; 5° jjj&il vX^e f-ji j^= »^ ; 6° o'^^l ~- j'-*
JwAob^le, ; 7° 'bL^ I,Xj>- \AJw.jSnXwil oLi^-J^ ; 8° ^l*.AXll ^ys \
9° >AJAil .L>y et 10° &J^i s jjsJLaLil ^1^5.
1) Sic iu couspectu, in ipso libro ^to^ i\^.mm.
2) Fliigel male al-Obayyi, cf Jaqut 8. v. &j| I, ov. De vita auctoria nonnullii
adnotavit Nicoll, Cat, Bodl. 11, 577 ad num. 30!.
8) H. Khal Jyas ^-i} t^ c A-*J . , in praefiatione vuro nostri Codicis legimui:
Cat. :. 3a
.Ai'TDOUXHiE EOLOGAB ...fi ■;;,
;oiii(>i,i,:! lu-icumimii iuMidbevp deBovipcil; Liohaikb iisjaaiti n\-
;.rii -„ U:»iift(' JMiniidiusefes Yioet-i-opiu .is6f'. t vj>a oi (jiddeii! yiiuu;
Uii ef«-ii(;i,-.^:-.: liii.i, I'-urti. (ihi) r., BO, (iV i :< V'd ; ^r;:.vii3 i^ r iU>u
■>""'■■ ,'>.;. Wrj,;: Ji-J:-;i>< $„, Aux.<.dl, p, Ca , U H.u«. A.
"!■ !>• 2», C^'i MifcijOjLiiiU'iii OJt. der;KV'ipt'iOjuO>u boili'iii Ood>mi)j;
-■ iiiii;!.r< in-iii til; cu <.^ u OttI uGait a, iLlu-.-J. ib -Ouua^ ioUbb.
■ ' .'w\j.t!_.. ^'i.ii. i!)j ^ i ^ n„iu, u»J: i — at|.
■ :. _>.>-.=.■ .\.- ( 'i). = ,.il,t Ji til .XJ". Oftio OUpifciOiiLi cwiibiuii y Ulilup:. .
■!; I
!
1 . ,'
.'_>
I it!
. 1
I.': 1
f
L,)ii v
-•■"'
', 'l
\ )■■'-
-51
...Vil
,J,_, , ,
* i4
(.}•' ; "
i .:._!
1
1 ..
(.X
-'■".! U?
) L;.»j 6 t)
.*,■■-» ,,,.* ( W
>•-•• - C>
,i y) ,Uo , ). i.- i'... .) ,.-,l.
(•■.v:jl,.;]i r-,-".'.^' ,J..s, a.^j ^..Ux.-.u l,. ; ;i /. iUvLy^JI. Alia exemplar!;,.
i»u)n:.i .'poiiti iu vtriiti iiibliotliecis swvcntur, sod dLfforuiit in tic
ijlnn itucioi'iii tradeiido. Eiomai in Cod. 1'aria. (u. 266 ap. Pliigel,
'lr. Jahrb., 92 , Anz.-BL, p. 42) et iu Cod. Acad. Orient Vind
(n. -170, ci. IK". Jahrb., 45, p, 103) opuc ti-ibuifcur al-Tza'alibto ;
iu Cod. Bibi. Caea. Viud. 1036 (J) (amtsa Hauunew 279) auctor
-.'oc-u.ui Sa.bu:; ibn Wacciiiit^gfr; hi Cod, Fane 04.5 (2) et in Lei-
dfinui /.Li:. M-Facnn Mohammed iUval-Hosain al»Ahwazt; in Codioa
donique I'lr.ciii' 774 notnen anctoric non indicatum videtur. Ai
;:<u'cva Abu'j Hasan al-AWazi' hujuB libii osrg auctoretn , ufc in
■joihj-o Codico ci in altere Pariaionid logitur, oortum est collate
a!.-'j.'za'tMii,ii Jibro o. (.. i^j;jj_ ; . ti ,s\ vij Codioo nnotro 814(2), ubi
)>. 38 oooununi; osceipta oi. uobLio litu-o, big inticxipta : ^y ,
s^" * J:-/ ^ l^)^ ! 0. u^- 1 ) cr-^ 1 cr^ ^^ : d-*-^ ^ !
aJylJl., v.Xj'l,iiJI. Cf. otiam H A. SohiiKeiie ad Anthol. senteni^
p. 1 1.-8 Non aadienduB igilm- OBi Krafftius, librum hu/ic ab a{-
iV.j.aiibio Buriptum eHtse eoiiLaudoiiij.
Codox avino i 02 ! oiarakia aai.
AHTHOLOGIAE ECLOGAE ETC.
259
Idem libellus sed redactione paululum abreviata exstat, anno 1071
exarata ; in margine Codicis 342; ci. infra n. CCOCLXXIII.
CCOOLIL (Cod. 1042,(1) "W am, fol. 3—61) 1 ).
auctore Abu~Mancm : 'Abd-aKMalik itm- Mohammed ibu- Ismail at-
Tza'dlibt an-KaiBaburi (f 430) , ex quo libro Selocta, Gramma-
ticae Arabieae Roordae adjuncta, edidit P. Cool , qui p. 181 de
nostro Codioe, unico in Europa, egifc.
Codex nitidus anni nota caret, sed ex annotatione in hue Co-
dicis patet eum scriptum fuisse auspice Moctata ibn-Loti'allah ,
qadhi in urbe Adrianopoli (si^M),
CCOCLIIL (Cod. 1042 (2) Warn. fol. 62—108).
iLd^Li*- iiLJu=/«> s ..^A^jlxJIt, K„jLs\AaJi^ AdfeLii ^aaJi W*~3 qa-U^i
MJLjJI., fiLiLkSlj sUJUJlj wiibX ^]y ! s ^^U^' ^5, opusculumj
- — £
quod priniuin Bic, ut hie habetur, ab at-Tza c alibio corapositum
eat, deinde rero ab eo fere toturn paucisque mutatis receptum
est in aliud majoris ambitus opus, cui titulum jL.^.^le, jL.^Uf.'iM
praefixit. Editum est anno 1844 a J. J. Ph. Valeton, in cujus
Specimine etiam do opere majore sermo est ; vid. imprimis anno-
tationem Weijersii p. f'l.
Alia exemplaria libri jUn^ jl^«: Ms, Paris 1404(2); Bodl.
(Uri) 338; (tfic.) 347 (3); Mus. Brit. 724, 1074 (4); Havn. 207 (1);
Mus. As. Potrop.; Constantin. (Kopriilu) 1221.
CCCCLIV. (Cod. 435 Warn.)
> o~, > & , ;
iytoL^uJ^ Ji*.AJI auctore eodem at-Tza'alibi.
Argumentum et distributiouem bujus operis indicavit H. KhaL
1) Hoc et duo sequenlia opera atTza'alibii in priore editione Catalogi inter libros
guomicos collocata nunc h. t. recensnimus ut omnia hujus generis ejimdein opera
quae hie possidemus uno loco inveniri posaent.
260 ANTHOLOGIAE EOLOGAE ETC.
(II, p. 420"! ; sed caput (j^aJ>) quarhim in quatuor pttni^rjijjuos
(etiare X>-± dictas) divisuin est: uj^hU ,.,UJ^! Jy^.! ,Jo ,% \
jr^ S & f " ^UA ^X^S ( X.J:^y ,A:<\J\ « V KftiX^JI
15 v. reperiantur proverbie. quae Baghdad! in u«u evunl Opur idee
quoquo tuiiatiimum esi;, quia iu eo poeiarua; antjerajorum e\ re
centiomm vei'BUL citantur. qui in pi-ovevbia cessienmt.
Codex, localibue ineimcttip ot 115 folia continon: , anno 627
exaratue est. Alia exempl. : Paris, (n. 170 apud Fliigel, W. Jahrb.,
91 . Anz.~Bl, p. 8): Mus. Asiat, Petrop. (2 exempl.): Bibl. Mo-
fiasterii Patrum Arroeniaoorum in insula S. Lazaro (cf. Earnmerue
in BibUotheca Italiana, V, 62, p. 306): Constant. (Kopriilu) 1229;
Escur. (Derenb.) 541, 781; Brill (Houts.) 72.
CCCCLV. (Cod. 443 (1) Warn. fol. 2-86).
*./0 5 & ^^' <g^ A (_^ c^~£%=Ji y&~-ki\yi auctore Abu-Manfur
at-Tza'alibi.
Codex 79 capita eontinet , nempe: L^ L*JjJl _cX»* ^ I
p>UJI v JJbJt 1 8^1 6 U,JLJI ^ f ILLmJI r yyjl P
*Uiii iv jus n jjJL tA jlo/% ^jji ti 5 £l*ji ir ^^jfj
j**aJI rr c^v-hmJ! PP UJJI Pi xkli f, j^UiiJl 11 yiaJt u
X-eL?v£jl P A xjyjl, ju-^Jl p v Jfbdl h h^i fo ^ pf
jsa-ao^Ij j^i tr *iJL rt j^y. n j^uJi r. ^ pi
D UiiJI f f oUJI ft" JJ^J! f p JL*J| f I ^jj. fm ^^ n
S^j^\ f A oy >b^i 5 a L*ȣi fv tiLJull fl ^LUJtj JUi f 6
ANTHOLOGIAE EOLOGAE ETC. 261
& (jv*a5S v r i "bS va wA^jj-^ w A^siiJi
vl
SpecirainiB instar deHcribo caput 78 :
♦v 4
— — — >
« *.suji tX-jy <.&ju Jj.j9 5 « bLJl ^iiAj < 'i J^-i i3>«J (_jv>JiJ! (jlij,
.Plb ^-j «i3! Ota; £yi qIajIm Jlsj,
0— . - - 6 O - 5
1) Coiyectura sujiplevi.
2) Addidi vooales.
8) Cod. iuX>t.
262 ANTEOLOGIAE ECLO&AE ET£.
Praefatio hujus libri haec est : Q t &l t .J,,. A D ^i U *}j A, .1
l.L4j£»W) <
J„'A t ' J.>J' !
£ !
' ^'^ o& Wi V-^ 1 .v-«ul> j-% cfeA CH ^ v'^ j V
sj^CCili «.AAJy3 ^^ *] j'^sb, i^J'j' bA^'<i vJJiij. 1 UjU Jut
q& t>) *-Jj-*j JuJU^J'tj iLob-y^L auRji£jj\, ^,b»v>: KiSjiaJV, .uL*. v ij
UJlj-vyudJI ^s ^^ V 0^l OjJb luLj iyt b^i p 5J£ ^-iXJt ■
Q-^Usvai U^, jj. y ifj, ^uj'j ^s gj.jt^ ^ r M*, &x^j^ J^
& Lu*i Jls Ij^t id!! ^.^ bj^^l KjI^ ^ K£>Lu>-
Codex, ut ex poseessoris nota apparet, saeculo dociuio AraLuxu
antiquior est. Alia exeinpl. : Cantabr. (Preston p. 53) 129, 227;
Paris. 1176 (33) de Slano; Caos. Vind. 361 et 362; Berol. (Ahlw.)
1105—1108; Tiibing. 85; Escur. (Derenb.) 458; Soc. Asiat. Calc.
(p. f\). Codicem Escur. ait Casirius septuaginta capita contiuere,
ANTHOLOGIAE ECLOGAE ETC. 263
et ^animadvertendum est, etiam in Indice, nostro Codici prae-
misso, 70 modo capita enumerata esse, ita ut certum sit, duap
redactiones hujus libri exsfcare. Do Codice Vindob. 361 olim
Hammeriano 41 vide ad Codicem sequentom.
OCCCLVI. (Cod, 813 (1) Warn. fol. 2-94).
Eundem titulum gerifc hie Codex atque praecedens, nee tamen
■ prorsus idem opus oontinet. Post doxologiam (U ,-^-p> aU J>*il
#JI p^llil ^UsJLwt «j wAb) narrat auctor anonymus, at-Tza c alibium
duos libros ojusdem argumonti composuisse, nempe v^ajLDJIj o»:5IJiJI
(qui libor est in Bibl. Escur. n. 531 Derenb.) et x^^ti 0**]^..
Prior plura continebat quam posterior, et ex duobus bis libris
unum eonfecit auctor noster anonymus. Primo loco describit prae-
fationem libri vJulJaUlj .JulJaJI (incipit: oU.!i oL5L£ \j*J? .IcXf
#J1 ,Jji io'j^oj ^3 Ja-^L,), quem librum at-Tza'alibius dedi-
cavit principi Abu-'l- r Abbas Ma'mun ibn-Ma'mun Khowarizm-Schah
(f 407); turn praefationem libri c*a*J>JI c^-a-S^j, quae, ut hie
habetur, in nonnullis vocibus differt a textu quem supra edidi
ex Codice 443, quaeque hie, post doxologiam, incipit a verbiB
M JUal, ut in Cod, Escur. (Derenb.) 458 (li^-x *Lfi_j «Ui Jl£>l
gJI pz>-jU U&S ljtf> »bl^ J^lj 5s«jJt ^ lX^aJI ^^1). Index
capitum magna ex parte convenit cum Indice quem supra dedi;
sed post cap. 11 hie est A+& (cap. 15 in Cod. 443); post cap.
57 hie est £*^-5' ; cap. 70 desideratur , et in fine est cap. —$— &
[ ^I^a>. ) ita ut hie Codex 80 capita contineat.
Ex Indice capitum Codicis Caes, Vind. 361 (antea Hammeri 41),
quem dedit Fliigel patet, hunc Codicem nee cum nostro 443, nee
cum 813 plane convenire. Ex iis autem quae monui apparet, at-
Tza'aliblum duos libros ejusdem argumenti composuisse, ._o tl h i l
vjuiiajiij et (ii^l^JI .i^j^a^j^ illumque ambos diversis prinoipibus
dedioasse, id scilicet studens, ut ab utroque viro honorarium ac-
ciperet. Libri praeterea ^jj\y*$ c^>|j-j ad minimum duae fue-
rant redactiones.
Codex negligenter exaratus est probabiliter in usum Warneri
sed anni nota caret.
264 ANTHOLOGIAK ECLOGAE ETC,
• CCOCLTII. (Cod. 152? Testa).
In folic- prime bic titulus lecitur: tXikJl ,\„^- t) ^ts-U' £j wjlxf
^.•k-SA.): J-Afik—fv.: .•»-.' l£>«W uXa£ ,i,f£.A/0 e ~) w\_J.> J' ^\^_-w-il (Jw>.
Initiuir praefationis , post bismillam , sic audit ..a,*^ ii"^~/o pL^'
/«J*ll (^W.'yj ^_ J»3'» .Jw&lk.!''*, O-T^*-" 0>ff^'% V<l ttWW j»..'«.i> (WtaASiJ/ . _J'
£ - _
ts.uU, .aa« (W^silj *»».i 2s^„v.LjLit_j *1sj'3 v->0^' a-w!v>* ^JlsLwj iA:S\.l^
J • "~ ) ^ ) I -7 • ^ • •• -? ,l> J _^
^JL^iii btA^e i 1 L»,L>- UXi} IlXsIj i3'v "i iL*il j*j*$ -p> (J>r>.s
lAsbti! J^=-3 JEiJI .aaj « KijtaS- KjOj.x*J tj)JUI lXac i*"*^' ' \X*lX>
*Lo^i jw«_Jfc4J a^j-a!' vjlX-Jji &*lc J^a^.J ^lX-JI jAXiJi .LajS? q^
-AAji ^e Jt*''j " H^ c e5^ HiXcljj ' L^yl (J«a<3J ^JL'i (AaxJ! «i\^'l
^-Jb^ Jwo»l juLspIj _a&M jtfi\ s ^Ul ou.k Ja o ; ^i ^ ^JJS
o'JuJa ^c Kxftj' a i_jLaJJI oUaIp Jty ^ij, (melius Jjj) Jjj ^ 5 s-J.I
*Lx&JI. In subscriptione denique baec leguntur : y3 v r iU_i' j->i
^ u\_i^! ui5Udl l#j_* ,jj^ & a~j r J^> U l\a*JI J^> 3 j¥ &JI
Ex his itaque patet, at-Tza'alibium , jubente Abu-'1- C Abbas
Khowarizm-Scbah (cui etiam, ut supra vidimus, librum ^JuLiaJl
s«^jLijJjl 5 dedicavit), in solutam orationem transfudisse versus qui
continentur anthologia *Ljj>^i ^_^-j^w« dicta, et libro buo titulum
dedisse: AasJi Jus^ jJiuJi yii. Quis vero auctor sit libri Munis-
al-odabdi, nescio; opus H. Khal. quoque inoognitum erat.
ANTHOLOGIAE EOLOGAE ETC. 265
Liber divisus cut in 40 capita, Primum in singulis describit
at-Tza'alibi versus qui in Munia-al-odabdi leguntur; turn senten-
tiam , illis expressam , expriniit prosa omatiori. Priraum caput
agit de ^ol i^iLsjL, &;s\.>i_\~, wjUxJ! JJlvai , secundum de calamo
scriptorio, tertium de muiiificeiiiia . quartum do Jwvjl vJiiaJ, et
sic pono.
Codex Mus. Asiat. Pctropid. 775/77fi idem continet opus. In
titulo alia mantis ejus auctorem appellat al-Babbagba , sod falso,
ut ad rne scripsit von Rosen.
CCCCLVIII. (Cod. 814 (1) Warn. fol. 1-73).
o ; L*J! \_ajLIdJ auctore at-Tza'alibi. Opus anno 1867 edidit
P. de Jong qui in praefatione dc hoc Codice et de Codicc Go-
thano 158 egit.
CCCCLIX. (Cod. 814 (2) Warn. fol. 75—96).
Liber qui in exteriori titulo Xcl^JI *«, &.£Slj! r ^v_^ <Jlzf
vocatur; sed in ipso ejus initio melius scriptum est: ^ uLl/
gJi j.U^ Jac^Jlj, JLL*^l j, iifii^JI ^ iic^LJ! f?\ M wJh Est
enim liber ultimus vel 14 U8 istius at-Tza'alibii operis, cujus integra
exemplaria sunt in Bibl. Caes. Yindob. 232 (Hammeri 39); in
Bibl. Escur. (Derenb.) 504, 505 et 506; Const. (Kopriilii) 1283;
Paris. 1405; Tubing. 68. In ultimo illo libro, qui in nostro
exeinplo 43 paginas complet, id egit auctor, ut diversorum elo-
quentium virorum acutissima dicta moralia et elegantissimas sen-
tentias traderet; est igitur in complures sectiones divisus, quorum
o i
singulis inscriptum g>JI J±J ^ ^_j>! L,o; et ultima sectio
(p. 39—43) banc habet epigraphen: ^a*JI wLx_^ ^y> „_>! U
(.jjLX-lJl !a_0> (1. v^a^d) ^^Jl. Haec mutatis mutandis scripsit
Weijers in annot. ad Valeton Specimen, p. 86.
Cat. 1. 34
266 AKTHOLOGIAE EOLOGAE ETC.
Codes, anno 977 nitid.e scriptus est, teste sntbscripticne tm
814 (8) , Bupra p. 219.
CCOCLX. (God. 903 Warn.)
- ^ . " - < _ *" - - ' --' '
Epitome onerie at-Tza'alibii c, t. "^^.UL jUii , c l ^ ■ i^XiiSt ,L1
Epjtoni atone nomen additum non est, et etiarn Ii, Khal. non in-
notuisse videtur (ait enim 4^! (ji=«Aj). Codex anno 1065 exaratus
est. Indicem capitum libri Tza'alibii dedit Hammer ex Codice
qui nunc in Bibl. Caes. Vind. servatur n. 83 (Hammeri n. 20) a .) ;
conferantur quoque quae de hoc opere monuit de Gayangos {His-
tory of the Mohammedan Dynasties in Spain, I, p. 330—332),
qui Codice Musei Britannici n. .725 ubub est 8 ).
In fine fragmenti 3 ) quod exstat in Codice nostro 1526 (qui
Codex compkra opuscula et fragmenta continet) legitur: g.X_Jl
(_5vjLaAii ■>_>j*»fcA*Jl i 5 uJ^Aa^' q^; Bed haec verba tantum ad quinque
ultimoB verBus spectant, qui sic audiunt: jwaliij iO>LsJi JLi^^l {lr ,
gJt oLaJ! ; quae verba (ad locutionem aJJI -$j) leguntur in Cod.
nostr. 903 fol. 4 r. (ubi tamen pro JU^JS est JLLol ; pro qjOu-j
ibi q^lX^j UU ; et pro (j^aas^ ^.gi uJjSJ ibi Loywa.^ 11 l_£_j t_5yci).
Idem Compendium servatur Cantabrig. (Preston p. 36) 9. Aliud
auctore Abd-ar-Ra'uf al-Monawi s. t. X£^LJI oL/= Havn. 206.
1) De falso titulo apud hunc: &_aJ! oLso* *_?Ui3» fc*^ liyV. ^ V^'
cf. Cat. Miigel I, p. 92.
2) Aliud est Constantin. (Kopriilii) 1230.
3) Nempe 1526 (16).
ANTHOLOCHAE ECLOGAE ETC. 267
OOOOLXI. (Cod. 927 Warn.)
Li^U, iCai^S ^ koL;s\Jl jj^-b auotore Abu-Mohammed C AIJ
ibn-Ahmed ibn-Hazm (\ 45fi).
De hujus docfcissimi et colebratissiini auctoris vita et operibu.n
cf. Dozy, Hist, des Mus. tfEsp. Ill, 3-11 seqq.; hie autom pi-ao-
cipuos textus arabicos inodifcos, qui ad hoc argumentum pertinent,
cum lectore communicabo *).
Ipse itaque Ibn-Hazm in nostro libro (fol. 106 v.— 107 v.)
de vita sua sequentia refert: tX_*^° S J*,_a£ J\ Lu>Lw>) A<*.
v. t. i
^-0$ Ijt c^.aJ'j ^.wji ^ Ub j-A* Lot xot ^^jj, «J-o yl/j ^UJI
«-jL^j! ^55 k^^ ^^-^3 MLr?" ^^ ^> , ^ ! o ! ^ ! sL ^ ljJ ^
a^ 1 * O^ ^ ^jij M^ L^tr^ 1 v--^ & ^k^» jif$ <Aas*.
^ j<f^ ^i u^J^Jj vi^i* J?bL/j ji^l wolil £ id!! j^ J
I^y^ /^!s jJoaM c5^*J L*\s iu ; i! &otX/i ^^Xwj XaLjJ ^ -sJi
1) Omisi caput Ibn-Khuqanis t' in al-Matma!i), quia nullius fere est raomenti-
Quae excerpsi ex al-Homaidii Codice Oxon. (fol. 132 r. et v) etiam apud rbn-al-
Khatlb et Ibn-Khallican (I, p. fvl ed. de Slaae) leguntur. (D). Excerpta ex al-Maq-
qario in editione priore recepta nunc omissa sunt, quia edita sunt 1, p. oil seqq.
2) Sic perspicne, quapropter in al-Moschtabih ed. de Jong; p. Vff 1. olt. (cf.
ann, 10) et P*Pa 1. 6 ita corrigendum videtur pro ..jaavJL
3) Videtur exoidisse J'~>.
268
AimU>i,OGU.K -EOLOGAE E 1
:.^t J-j'-^L...! ,'J. l4„
l^,rtf™J W.W^^-'v^
*./,' ,r^h
^^-■" >^' t" ;W
LpLj) aJLxS \k ^aaJj l^Xijre, KjJ^jS t ^£ w^.liu)' 5 J^bL^y ywUJL -$vJ,i
'(^iLJI o* j^t, j^s. aUI J-aj J) ^ &JS JJu ol K_-i.il ua-^>U»
■jw-O Ljl ^ft^Lo ^L^l q-J tX^sSV* QE5 ^£ .^Uo *JJI *&JkJ\ tXJSj
Li>y>-I ^ ^ijl XvajU OU^ UiflXels X.jyoNll JC^jJI BjsAj *LaJI ^
^UJ! (ijj! ^as^Las LaaJjJj ^a«Jt ^*a> ^1 Laos wUjXaJI &£=>- c ^c
J^i tX-AJJj q|^>5 J-^l ^=> ^^ 54 — ob'i .b ^.i> £ l,^g-w bAac
-j»X_JS r 3^jl Lu-f, J sjLm* ^u_I 5 Ijj^yw ^-JUS'I, i±§> tr UJ!
A-*^ ^^j qT^J' uX»*js t< *S3J_.;l yy^^l ^>l ^-— > JUc Ka.wJAj
,^„j lX+^t ^J j^jJI <Aa* j^>L«i bl SLyM-llUj OvXca-^4 l^J »L*X^j
uH;*^!? tfy-^ 3 ^ etf' ^ ^^ ^ LT^ L^ ^ l -^ £, tJ;-*^' w^.-%_^
Al-Qiftt in fUK^vJI ^b', Cod. 159, fol. 122 r. et v, Textum
cum Codice Parisiensi (suppl. arabe 672) coutulit Defr<5raery:
1) Cod. ^1. 2) Cod. LrS cSJUJ|.
ANTHOLOGIAE ECLOGAE ETC, 269
y! *J&JI jOjI l<3 „a« yiill & ^ ^ ^ 6 .| ^ d\ Jub a ,i
.J* J^% XjL^jj SL x^ Jui Jf *JJ! ^.jj ^UJI a ^| j^ ^1
<> ^.ftJt ^ ^_^ ^-^ 0jA _j ^^^ji vL ^ r ^ -^lj^
.i a, iUJU« 4^1^ ^ ^Uji j^ ^ ^JIL^I \jdU» 5
J^l a- * *Jyb Js ("^ j^^i od~» & ^ & ^b vA x„-
v^ls iUits J^uJI, g^U^ J^ e.jjJ. s &&il j Up Ow^
& AJ 5 ^Lk^ ^j^JI yj,^ x^;i 3 ^ji ^ ^ ^^^ ^ ^
1) Deest in L. 2) L. U 3 (sir). 8) P. L.Lwkx. 4) Deest in L.
5) I, uXl&3. 6) L. yCLwJIj. 7) L. cr u W . 8) L. vj^b. 9) L .
^Afi^t ^X. 10 ) L. xUUj. 11) ^ deeat. in L, 12) Desunt h. 3 v.
in P. 13) L. *3|. H) Ilterqnc J^CAj.
270 AUTHOLOGIAE EOLOGAE ETC.
Ibn-al-Ehattb (Cod. Paris., fol, 184 r. — 18G r.). Tertue « Do-
zy o collatus est cum epitome Borolinensi (Cod. Petei'mam ?:» ei
cum Ibn-Haijan apud Ibn-Bassam (Vol. I, Cod oiim Mohlii . nunc
Paris., f. 42 r. ot v.). In armot. indicantur tree Co abet lite-vis
Eh., B. et H.
lXj^j fc^wl j&aLwji ,J, jjas'i! «iAs»^ (j*JlH q» &Lo! aXuy ^ ^u-s*-
^U &j^ &£? ^.e ^ ioU&i »LJjl K-a^oI l^ *p» l ^-J tXotvw ^j!
&L5 ^^ q^ iL^.^I lXJ^o ( 3 gfcj^l Jw«L> * (j«UJI BiA^c lXJLs *.JLc
iAf! Bfcjli XPLi &iJLwJ ^JtflXj ^ JHw^L Affi v£/».kXs> J.0^1 »Jt>
^lyJSj JLiys^Jlj Ki^ij *iAXJi 3 Jis»L>JI ^ jJutolaJI i^li-b ( 4 BiXixj
s *S = --
1) Deest in L. 2) Kh. oin. 3) Ex solo H., ubi vero puncta desunt.
4) H *jp}. 6) P et B X^.Ls*. Significatio hujuB vocis peculiariB explicata
est ab Ibn-Khaldun (ProUgom. I, p. 248, 1. 5—8 ed. Quatremere). 6) P
L5 JU ljj>.
ANTH0L0Q1AE ECLOGAE ETC. 271
U-UX* Ja,wJ! 3 wjLxJ}! q* LLOiXm.m> ^iiig vi/j^il p^l&i Ule UaJL».
aJ .c^-itf j_jdt K«,yt .Asj LuiXJt J, Ijt^tj &Jlsa bL*k- *U,5» [»jJLci ^
iU> J^JUas ij busp]^ (J^JUJJ ^jjwj' s iLl^JI ,5 «LS y* *^/^
-bail Ksw,^ *[nxji ^ *} ^£s4 U^s «JJi &^ ; *)&<, Uj? U^ 3^
q£ wi^lj *uAX-« ^ J^^tolJj ^UJ! "u^j! qJ Jwss* aJJ! Jwjs
«J^ ^U»s x^j 3 &2S&IJ ^LWiK sLgiLs q* wujl ^3 ^Jlb ^j!
■'■''''"* 1 ,W W 1 J
qJ cXTl ^^c ^i q, ^bUw J^Ij U^ (ei^w -gpv^ uyj* U ^t y-^l
J^> yi» 3 ■XjLjUjI *a*%-J ttXjUfc .JLjL^I J^ ; y4 ^ ^^
272 AWTHOl.OaiAE ECLOGAE 1STC.
,^yS iyw K;^ 5 iJlo i «ll< «5% liU^ 0..^ ^jJyUi KJl,^ k^LJi
lk<J!Jk jeejp! , e ,J , ^^L* (J^iJa.sJ aJLvaS" . ^JLfcAy ,..=4,0 (JuX^E; (6i3%
( jJ^fcXS i^aJi -w*\i" i^^SLaj «tXj ^/Sc, 8..AC ( «■* ** *?»'' -*"?*9 ( ('^a^^S* ( QT»'
' " S - c ' ,". ' • - ■'''...
1) Codd. (XwJi — Cf. de re Goldziher, Zahiriten etc. p. 116.
2) Cod. ^,UyEs».
8) Hos sex versus jam alibi edidit Dozy ('Abd-al-Wahid, p. IT). In vb. 8° Codex
Ibu-al-.Kbatibi offert \jLmaSs. pro t>L«XL
4) Vide hos versus ftpud 'Abd.al- Wahid , p. IT, ff. In -vs. 1° Codex Ibn-al-
Khatibi offert (jg.j.3 pro ^^s, Versus 7i -iiltimum hemiatiebj um est apud lbn-al-
K liatlb : : ^aA J^ kJ^AJAI »LaW .nWQ yJ*^ i.J Mi ^*5*
&) Sio recte in utroque Ibu-Kbaqdnis Codice et apud al-Maqqari; Codex lbu-al-
K-katiLi (3^ *>) Al-Maqqari J^.S-5. 7) Sic recte Ibn-Kh. et al-Maqq ;
Cod. ^. 8) Al-Maqq. ^jJlc, 9) Sic yecte Iba-Kbaq, et ul-Maqq.;
Cod. jj*. 10) Al-Maqq. igtXAas,
AflTHOLOGIAE ECLOGAi; KrO. 273
«AV*vJt
vjUIax vJu'iil ^^ ,<■>«■••> L~*-J" b.LjL . i , MA,Lii Lii.i, ;...v.i" 7 ...
l )- A _> ; Llc jJ U iiL„^ ; _i ^.^. j^ <i)Ls£ ,^1 JpLi
Cp _ _
(*v— n~' Q-Ji iP - iUA«jo idJi iUAai^ c ^ t3u„su i^JiLJo! ...I ^1 tdS«,a
si*-*^ iu Ijoy U ,A.I j^-L -ui j^jijj L^jjj *LLJ »JJj Xj __j . -stLiLU
iUXfaJ) jxLao) (j., iJ.0 ^AvjXAt! R/c(c (^n &XjjLj adJCo Q-4^i &«sXe
0-^ t>4J jJC^- \Ju,A.Ua;d! -q, ^l£_j"2llj . Vk JL_JUJi ^s Sidbljllj JUJ1
1) Vide Abd-al-VVuhid, p. ("f. In vs. 2°. Codex Jbn-al-Khatibi offert &).
■2) Cod. i^X^-„
Cat. I. 36
27 i
ANTUOLOGIAE ECLOGAE ETC.
® ^t, &>&, fo'i Klv. ^-ipv, iLJpyiij P* A f JLlw ^iM XJuj ,9. B.,Xv n v«
Jam q-uod art ipeuni 3ibn:jr ; afctinet, coniposuit ilium Idd-
Bazm, \ii pvaefatio docet, in oppido Xativa, rogatu amiei qui
Alinoriac babitabat. A git de amove et divisus est. in 30 capita:
.,!..►,. ' I ,. . tl ■ " ' ■
'**IL5I If "jObIo! 'r ^\ UC L I!' y^JI || iO-Ul t. ejyJL
■(3? i_M&aJ! Jw^as !*♦
Codex noster nitidissimus et unicus in Europa, 138 folia con-
tinet et anno 738 exaratus est.
CCCCLXII. (Cod. 27, 144 Gol., 1528 Testa).
^oEo-c > _..
-. -CrC > L, *
«Uul^\ jii^ < v lo^i ^ auctore Abu-Ishdq Ibrahim ibn-Ali
ibn-Tamim al-Ilo^rt, qui anno 450 hoc opus coroposuisse vide-
tur ] ) , et (ut ex pracfationo patet) dedicavit Abu-'l-Fadlilo al-
'Abbas ibn-Solaiman , eo consilio ut dootissimus ille vir, qui mili-
tant pecuniam erogaverat iterque in Orientem feeerat ut libros
de Uteris humanioribus emeret, reliquis libris carerc posset, si
hunc modo haberet,
Tria volumina, ad tria diversa excmplaria pertinentia, bic ha-
bemus. Possidemus itaque fere totuin opus, et magn am ejus partem
1) Of. Ibn-Khallicuii ] , p. |a , tf ed. de Slane. Obiit anno 453.
ANTHOLOGIAE ECLOGAE ETO. 275
bis habemus. Primum enim volumen (Cod. 27) , ad exemplar per*
tinens quod, ut videtur, in tria vel quatuor voluinina erat divi-
sum, continet 130 folia formae maxiniae, et anno 889 scriptum
eBt (charactere Africano) in urbe Fez, ut aseervaretur in Biblio-
theca regia Schertfi Sa'ld , filii Mas c udi. In subscriptione dicitur,
secundum volumen incipere ab ^J&i j-i^UJI \j*J$ ^ajJjJ JiLi^Ji
.Ui^ij */^aJ! oUa* ^ yasJI. Hoc autem caput in secundo volu-
mine (Cod. 144, qui, anno 610 charactere Africano exaratus ,
anfciquitate Be commendat, Bed tineis blattisque corrosus est) non
exstat; quippe quod incipit a KabLs^ t-jjyto ^ v'*^' f^ O* ?**
Fauca itaque inter hoc et praecedens volumen desideramus. Con-
stat ille Codex 144 foliis 163 quadruplicatis minoribus, pertine-
batque ad exemplar quod tribus conBtabat voluminibus , nam in
Bubscriptione legitur : yaxJI J^j J*>UM w~»^ j^j vidUJI ^ H J^H
Codex 1528 incipit a verbis &-J ^ JS jjytfl ir^F o* **k*
ju^LxaJj bA-s*^ LjLjLXiS'! Lo L*^> 1X2?! JjU-w ,5 g^*-*
quae reperiuntur in Cod. 144, fol, 48 v. vs. 12 (ubi tamen post
cr% iljtiaj additur j s^A-ii). Continet hie Codex omnia ilia quae
in Cod. 144 leguntur inde a fol. 48 v, Multum quidem abest ut
aeque bonum textum offerat, et longe recentior est, anno scilicet
1137 exaratus; sed necessarius eBt hie Codex quia alter temporis
injuria tarn male habitus est, ut sine hujus Codicis auxilio in
multis locis legi non possit. Complectitur Codex 1528 fol, 269
quadruplicata minora. Fol. 124 r. vs< 6 incipit caput illud de quo
in subscriptione Codicis 144 aermo est, et continent reliqua 146
folia reliquam partem operis; pertinebat enim hie Codex ad exem-
plar quod duobus constabat voluminibus; nam in titulo hoc vo-
lumen secundum vocatur et in subscriptione, praeter alia, haec
quoque leguntur: t^LJ^i ~-*~2j> <— ''"^ y^") O a ^"^' j*-*^' i)**>
°7fi
AWTHOiiOGiAi; teOLOGAJi ETC.
■ ,X A** ^^uMo^i > ; S.Xi*. a^vv',. „;.n ....... i, \«, .. .„
cumin! oi-diaeiu cbs«r vy!;ao uor- v ideftt.r.
_ Alia exempli roperiuuiur k, foi^ BociL (VTj .. ;) ^
issiai:, l J efc>'opoi, ; Vsril! ff'-T<mf.-», ", «'!. r< ■ - ' ■ ; ' ~' ""
I.' ■ , -sin. (i.UiiUbin.; ,,-]; Ooiiajannu, (K opridu'; i';n,
' v l " v ' ii '--- J - (Ood. ibiii — Auiiii kilo),
".oy^ 1 U^ ,- d ' oyLjf J.UT auofcwe eodem oi-iiopn.
Cf. EL, KLal, V nft'i n l99nK v.' l .
, .v. dl . ' L U ' 122Uo - *"*' °1 )HE ejuBdom geaoris s.o
viaetur -e^sfcare.
Code* u^, 6r .alio anMquu. et bonae notae ia duas section
if,, 1 ™' °*\**™* Kior teste aubscripiio.a aano.792 errata
e. , posterior* ul^um folium periit, S ed qnae .ooatinuit reoe*.
tior maaus aupplcvit.
Opus viu-iBsiiaom c.t, aliud enim exemplar iu catalog!, uo*
OOOOLXIV. (God. 178 (1) Gol. p . t _ 31e)<
Liber Biu0 tilulo vol nounne auoloris. La pnmo iolxo legitur-
«" '""el Hb,or Um genu,, in quibllfl va , ia trad . yij , u[ ^ ^ ju
cu.da.rn eonlabulatio^ UBIli Bmit ^^l, .^ ^.^ ^
bismillam, est: . ,,.^ ,U|| .ut l t i/ • °
'••^.cr .^ V 3^ d r i/J ^ [^ ( „ vJc . L<i , 4
; f u • (i ^ > f.^- 1 ' ,JJ ' oh Uoiude complura
AKTHOliOGIAE EOLOGAE ETC.
277
alia argumenta tractantur, quae in hujus generis Hbris traelave
solent Arabos.
Haec in. piiore hujuts Oatalogi ediiioue sjih ipbit Dozy, ii'ugtt.
euni locus p. 94 J^Lall q j (jv-'— - ....^iiJi (1. ^>) ^ £*■&$ $
_ , ol.-febM. , J-41 wjI.JCJOI U.^\^l-a,6 i^jsU, uncle patei nos
hie habere opus no turn eelebeniiui arlitifihib al-lsmthdvl (j hi)?.),
aut pofcius, ut pro'babile est, compendium tyuy. Oollato indigo
capHum apud j?liigel in Oatal. Codd Vindob. 1,3-12 pn.tet Oodiob
nosfcri initium oadere in media seotione octava v ,,wlxiL o-cI^j' r
ywJlj, ^J! 3 v^aIjjaJIj,; ultima Codicis sectio est, ut libri majoris,
Codex, charactere nestaliq bene exaratus, anni nota caret,
Al. ex. Vindob. 369, 370; partes Berolin. (A.hlv.) 1116, 1117,
1118 (compendii pars); Mub. Brit 777, 1094 (pare)..
OCOCLXV. (Cod. 70 Gol.)
Notissimum opus anno Hidjrae 1289 Cahirae editum c. i .^y*
4,1 J'f, auctore Abu-Bakr Mohammed ibn-al-Walid al-QoraacM al-
Fihri at-Tortuschi Malikita, qui etiam Ibn-aU-Randaka (^ Q .J
)dSlj) dicitur (f 520). Capitum, quae 64 numero sunt, elenohum
dederunt von Hammer Wien, Jahrb., 81, Anz.-BL, p. 33 isq. ei
Eliigel in Cat Yindob. n. 1847. Cctemm conf. quae de auctore
ejusque libro monuit P. de Jong in Oatal. Gudd. Or, Bibl. Acad.
Reg. Scient., p„ 197.
Codex anno 667 bene script:: est.
CCCCLXVL (Cod. 354 a Warn.)
■ Alteram exemplar.. Codex bonne notae est.ee aniiiquus , Bed
annus quo desoripfcus est non memoratur.
^8 ANTHOLOGIAF, ECLOGAE ETC.
COCCLXYII. (Cod. 2073 = Amln 350).
Tertium exemplar. Apographon recens sordide exaratum et
fine mutilum.
COCCLXVIII. (Cod. 354 b Warn.)
Quarti exemplaris volumen posteriua, quod incipit a capite
33 'o (kXjAjsTj ^Jl l^sS g) e |; pgrgit usque ad medium caput
64'um ubi abrupte desinit in medio apopthegmate. Fere 7 paginae
ultimae Codicis 354 a in hoc desiderantur.
Codex eleganter exaratus est in usum principis qui vocatur
J**»H JJ^V ^.^^ ^^Jl ^j^ ^j U .| ^ vLa _j
iuAaJjl wCUU ^ ^jjj o ,y^j| (8ic) j L ^ t Anni Qota deg8t>
sed Jeschbek ibn-al-Mahdi qui fortasse intelligitur anno 887 obiit.
Alia exemplaria jam enumeraverunt de Jong 1.1. et Pertsch ad
Cod. Goth. 1878. Add. Constant. (Koprulii) 1285-1287, p. Ioa n. 278.
CCCCLXIX. (Cod. 1526 (17) Testa fol. 200-274).
V"*- 5 *" 3 " (j^L-A_J^i Xi^iij ^l^^l ^.L^*, compendium operis
Sir&dj-al-Molulc factum ab Abd-ar-Rahman ibn-Mohammed al-Manili
al-Azhari al-Micri, eodem qui totum Codicem nostrum 1526 inter
annos 1172 et 1178 exaravit. Opus divisum est in praefationem ,
44 capita et conclusionem, sed praeter praefationem Codex noster
non nisi 15 priora capita continet. Auctor testatur se opus at-
Tortusii additamentis nonnullis magni ponderis adauxisse.
Autograpbon 74 foliorum crasso et festinante calamo scriptum.
CCCCLXX. (Cod. 379 Warn.)
Jj^ £a?j auctore az-Zumakhschari (f 538). Operis argumen-
tum exposuit von Hammer (W. Jahrb., 63, Anz.-JBL, p. 2 sqq.).
ANTHOLOGIAE ECLOGAE ETC. 279
Codex anno 867 exaratus est. Alia exempl. : Paris. 250, Ms.
de St. Germain 90; Mus. Brit. 728, 1124; yon Kremer 192;
■Bodl. (Uri) 381; Berol. (Ahlw.) 1119 — 1124; Goth. 2133; Mus.
Asiat. Petrop.; Rosen, Ms. Ar. 104; Constant. (Kopriilii) 1268 —
1270, p. bA, n. 276; Schefer quoque Cod. possidei. De com-
pendio c. t. Jr-j^Si /e—*_j. jy wA^ui! .L r i>'3' (jet,, cf. Pertsch ad
Cod. Goth. ii. 2134. Alia compendia ipsius auctoris: Mus. Brit.
729, anonymi Yindob. 376, tertium c. t. ^oJ! S>\ Berol. (Ahlw.)
n. 1125.
CCCCLXXI. (Cod. 415 Warn.)
n wLiJI qLrJ)5 ' v*X"^ 0^-' auctore Abu- 7 )-Qasim Moham-
med Ibn-Ibr&Mm ibn-Khaira ibn-al-Mawa c ini (,_^.^E^._il) Hispalensi
(f 564), qui hoc opus anno 559 edidit dedicavitque al-Mowahhi-
darum Imperatori Abu-Jaqub Jusof hujusque fratri Abu-Haf§o.
Liber divisus est in septem capita, martaba dicta, quorum
tituli
sunt: j^^-wJI i3>U«* i' ' Liu."^^ j.*JJi -s^^' *-!••>/* J-3^' ^Vtl
.. o .
s
Lf j u£a*aj Uj ' Li*^ .l**^l jUxi>i &>jy> wuLwJIj « <-yJI j*-^
Codex noster est nitidus, sed refertus mendis et lacunis. Pas-
sim integra desiderantur folia et finis operis deperditus est. Ultima
verba (in regno Hischami I 1 ) Codicis sunt: fc-*-jl ^1 Uyj <->£ #
wLaJI ^J! ^j^jjl lX_*_c, et custos paginae est ^6yjJi. Saeculo
decimo sexto non antiquior videtur. Alium Codicem possid'et de
Gayangos, ex quo caput de Abbadidis edidit Dozy in capite
280
AMTHOLOGUE ECLOOAE ETf).
. J - l .»., p. 1—4.) dn aiicf;ore fuse egit.
OOOOLXZU. (Cod. 2098 = Amin 870).
^ ^'f aU ° tere AWM «« S a,na ibn-Mors^d ilm .
Alt ibn-Moglid ibn-Nagr ,7,«^ „^ al „ EJn4llt ,
libruiu ],i, verbis describe ■' - • j? q " em
T)o B «Hl«f. ^ x,ereubour «r qui alteru* Codicen.
poandet: »moriographie des batons celebres dermis 1„ ,
vieini se . vit c 2i;r w roseau sur 3equei °--
fflfl , ?mw r appUyer BOn C01 'P S ^ancelant" (Nouveaux
melanges onentaux 1886, p. ng) ^"i-veaux
B-ocens apograplion anno 1094 exaratum t„,« r v • •
rnultis locis caret. exaiatum punotu <hacriticis sat
CCCCLXXIII, (Cod. 342 Warn.)
-yji ^ j .^ e ^ () auctore Abd „ ar . RahmAn ihnm
Nacr ibn-Abdallah, qui j n „ ni . m ... ,
(t 68., k„ne lil)mm 1 c ipsit To/n ''" r Mda ° Sa,aaioi
£ 6 r:i;:: t a r; f Abu -'"- i,adjib -*— ^
ah*, T .. g H n i:\TluT era ' AMal - Q4hir ita -
On II 82 ubi »n ; Se <™<lun, Zenker, &•«;„„,.
", p. Si, ubi editio bnjus libri anno 1841 K„l,Iri „ a-
**'. «*' e»set AbdaHah ibn-Abd-.e-E h,i 8S6
ZXZ2 KhA w - p - -— ££-~
Exemplar alteruro apud Brill (Houtsm ^ 7P. , m
«**. e st Ce d . He,e ffi e, 285 , ^^^1' ^ T "°^
c l"X? £ £r?.'? um z * nui opuscu,um "' ■*•**»
initio a,iUjl V U/, ln fill0 ^uj, .^
AKTH0L0G1AE ECLOGAE ETO.
praeier Ion gam introduofciotjem 8 capita de iio quae opem ferunt
(*j ( ..L«ju»j U.a») 1°. ^,UJI S L yju«ji f}-~-s~, 2°. »^U»iL, tKA'jjl ^Jv-Sj
3°. C) UIJ! v ,-.l ( >, 4°. u .n.U! ^ >, 5". ^^ D K» c >,
6 , >j^<;,va'! ,.,j,v.'.::> ( .X«..e, 7 . &-/A't;< ; /AJ! ..^/,'.'.:>' ^=»p, 8 . ..^ ',•.■.:> ^,,_r
Vs'%S\. Hinc jam oritur siiRpicio necessifcndinon; certain interaedere
inter hoc opuKculum el illud quod supra (n. OCCCIJ) defjcripfcum
est, Codicihus inter se co'Jlatis, appa.ru.it rem sese ita habere,
■Li belli, nempe <\jusdeni, quorl Codice 755(1) continetur, hie ha-
bomua rodaoljintem paululum abbreviatam, De auctore ex nostro
Codiee 'nihil doeumur.
CCCCLXXIV. (Cod, 315 Warn.)
O £
?b vj>,3! auctore Abu-'l-Haddjfidj Jnsof ibn-Mohammed al-Balawf,
vulgo Ibn-aS'Schaikh diefco. Fuse H. Khal, (I, p. 405 sq.) loquitur
<le hoc libro (odito BulAqi aimo 1287), cujns disponitio satiB sin-
gularis est, sed aetatem auctoris non indicat. Noviraus hano
moutiono qnnm ipse facit magiBtrorum suorum. Sic I, Ia dioit se
anno 562 Alcxandriae loctionibus celeberrimi as-Silaf! (f 576) in-
terfuisse, Oriundus orat urbe Malaga, ubi inter alios magistrum
habuit Ibn-al-Fakkhar (I, f). Makkart I, 1o paen. versus ejus in
honorem lmjus urbis memorat. Simul cum hoc libro scripsit opus
(I, v), quod etiam recepit H, Khal., sed cujus exemplar nullum
superesse videtur.
Codex noster, in duos tomos divisus, anno 1005 exaratus est,
ut legitur in subscriptione. In folio primo haec leguntur: &aX$Cx*J
v„Ju^»' *Anj (j» «..£*• £..*„*• g, 5w,*ait LOwJb iAaaw-j LyVsIs ^Jjj oU=*
j?^ ui'bU Kiii B.uXii -yjJU.
Alii Codd. praetor num. seq.: Bodl. (Uri) 465; Alger, (p. 13);
Constantm. (Kbpriilu) 1215—1218; Brill (Houts.) 82.
. Cat. I. 86
282 ANTHOLOGIAE ECLOGAE BTO.
CCCCLXX V. (Cod. 2121 = Arnin 402).
Ejusden; libri alteram exemplar Bed tantum volumen j>rui6 ood-
tinens quod explicit p, !/. 1, 19 voluminis II edinonifc Buiuq,
Codex anni nota caret sod antiquus non est. Sunt 2^8 folia,
CCCCEXXVL (Cod. lS16 = Amin 85).
^1 j.U^i vioiXs> y* Bls&U ^La-fctj ^U.P-I 3 :wiooL*-l *ji *jj>
L5ji;^ (i'^^wJi 0^«^ ( ^_j .ya.U ^Jai! ^j! *Ui'l ^_j «A»^" ,jC_j
Jj.fi. aUI Ufi (_gOjJJi O^"! xotf *l&jl
Vixit hie as-Sam'ani Baeculo secto quum pater ejus Abd-al-
Karim anno 562 mortuus sit.
Codicem exaravit ipse al-Lobudi anno 867. Sunt decern folia.
CCCCLXXVII. (Cod. 300 Warn.)
■ tij(rf )
o'^aa^aJI ^s uil^/iM ^j'jJ^ ^b^t ^L&^l ^blzL^f ' [&>,
Nomen auctoris additum non est, et ex illis quae dicit H. Khal.
(in voce <j£kj>i\ ^L$Lx), non patet quis auctor Bit hujus libri,
Bed certe scriptus est post Tza'aliblum (f 430), qui plus semel
laudatur, et ante annum 618, ut ex subscription apparebit.
Praemissa doxologia satis brevi (cujus initium est: ,A_k_j LI
"ij^ls iUli&JL dsy^tt <bL*Jt 5 bJsJL. c^ult jJLSI Owf), opus in
tres libros diviBum est, quorum primus, ^bL^I ^LXc LsuJ!
v'^l q-^L^j, haeo 12 capita (^*ai) continet: J^js e*JL ^ I
ANTHOLOGIZE EOLOGAE ETC. 283
& W Jftl v bT 3 f L*k!l r L*_W j, ti -^jl L^ j, i. ^LJI
& B^i.'tflj Xajs^asJI oy^^ J->3 jc M\ J, R^>'))l
Liber secundus, ^^ ^jUU, .j^Li^t ^L*^ a _ £ . ^jOJ! ,
11 capita continet; LuAJi iLwcJwo J. I* oUJi *^-w 'iLaJk* J, 1
_j/X!l K/oA* ^ 6 L^JI sl^lLc j f ,j^su*JI fj ^ T Lg. 1^-3
^ A 0^*41 j V UlLOI aJsJw* £ 1 (''SlJLjJI j, e^L^! 3
'<*.^aJi sya^ Jtti Sj^r ^ ^ji J, it tjL^^! 3
Liber tertius: £aU^ C) y» £ olfcc^XJl v^^ v-ilj^l £j'Ou,
est anthologia poetica et continet 4 capita: Jb_ii v^a-A^ ^_i I
Uf' ^ 'ij^J AAAM.JI Jy^oi ylw 5 b^Ij'L, £O^I v^flj £ f Xc^lJle,
♦ ■.«^^>-vi! U s JjxJI ...£ f iL^UJI Jftt, l f %l 3 .^Ij ^Ul 0L03I
Absolute libro tertio haec subscripta sunt: \^oJl.I^ vj>^' ^
o^ ^^ ■U^.'j-.ft-AS q<* t y ;; A»Ji 5 viJliJt ^ a_Ax0I IiX_p ^
v-JUH ^^1 ^j A*^° Jc^^ ^V^ 1 ^ <J^ 'iiSUXwj y^xs. Turn
sequitur appendix : JL^^L ^jL/J! 'vJLs^Jtj V UIB IJcJ» ^ »J>LJI
Codex pulcherrime scriptus 56 folia formae maximae continet,
CCCCLXXVIII. (Cod. 2102 = Amin 381).
V 1 ^ vL^ auctore Madjd-al-Mollc Abu-'l-Fadhl Dja'far Ibn-
Schams-al-Kkildfa Abu-Abdallah Mohammed (f 622; , cujus vilam
1) In conspectu capitum false f[^JiX\.
284 /WTJSOLOGIAK ECLOGAE ETC.
deaoripsit Ibn-Khallikan n. 138 apud Wiisteufeld. Neque apud
hunc neque apud H. Ehai. inentio hujus libri fit, sed tituiut in
praefatione legitur. Dividitur liber in 5 capita quae continent:
l™n> j&\ ^ x,£t ^ v ^Uil ; 2^ JyaiJi x .L^;,i ^L'
HO^i Jli/Jll CA,ol cA R^y ; 5tum o'.*^! ^.-fl * Ui^k;. Dt
jam ex hoooe indice patet, opus magrii pretii est el insupei- ra-
rissimum. Incipit: l ^_lL«.J! ^ jdJ J,^JL e t post doxologiam:
gJI &*&> iLj* U^v« Aiyi-tj U^q pbUii w^uJi U juu 5 . Codex
satis eleganter scriptus est anno 974.
Alterum exemplar apud Brill (Houts.) 78 (4).
CCCCLXXIX. (Cod. 30(1) Gol. fol. 1-55).
Quaedam opera poetica et prosai'ca (prosa ilia ornatior est) Abu-
Zaidi Abd-ar-Eahman ibn-Jakhlaftan ibn Ahmed al-Faz&zi (f 627),
collecla ab ejus discipulo, fortasse ab Abu-Bakr ibn-Saijid-an-nas.
Cf. Makkari I, oH, 61..
Quandoquidem hie Codex, quem unicum esse verosimile est
titulo efc subscriptione caret (nam finis desideratur), accuratius.de
eo exponendum erit.
Quid contineat, patebit ex praefatione quae post doxologiam
gsJt «*jib>. j^c) incipit his verbis: IlX_S> «Ua>jI ^Ij o_*_j Let
wolDI 'J^toUJt *u«J! U^ r bU- ^''^Jl ^_Sj U XU> sjJl
oy^s **£^LJI jL^I ^fckau « J^UJI JL*J! £ ^l ^Uil j^|
<vh^' s^j'-/j M" jij o» «*u> .jJlbi ^ iL...;ur- : /-«vXoi.
gJ! "«-«£Uil j^JI vJUu u/ ^j. Abu-Zaidum adhiic inter vivos
ANTHOLOGIAE BCLOGAE ETC. 285
fuisse quo tempore ejus discipulus hoc opus composuerit, patet
ex verbis sA-o! &)JI f^^i\ qua vero aetate floruerit, patet turn ex
loco noBtri Codicis in quo annus 601 commemoratur ] ), turn ox
vita ejus quam scripsit Ibn-abKbatib 2 ). Hie eum vocat Abu-Zaid
A.bd-ar-Kahinan ibn-Jakhlaffcau 3 ) ibn-Abmed ibii-^J^o al-Pazazi ,
traditque apud varios praefectoB (H^) oum katibi munere i'unctum ,
familialiter usum esse prinoipe Abu-lshaq ibn-al-Mangur ejusque
fratre Abu-'l-'Ala (banc ob causam commemoravit eum Ibn-al-
Khatib, 5£.blj-i. Jwio ,-**ji jJ^laJ! v^L^Lw! U^XxipLj^); deinde ab
al-Ma'muno, qui ei infestus esset, ex Hispania eBBe arcescitum ,
Bed in gratiam regis rediisse quam mense Scba'ban anni 627 Ma-
rochium venisset *). Addit, eum mense Dzu-'l-qa'da ejusdem anni
diem supremum obiisse. TeBte eodem biBtorico, Abu-Zaid scripsit
sequeniia opera: 'K^-A-il oLkxilj ' KjlXPJI ol_-Ciot.il .xJ'UjiiU
1) Locus est hie (p. 42 vs. 15 sqq.); *IJ' Aah jj' .~*ac£W' J£ic]jjl |M»3
a! .tXXw-J mJT.3 (jmJLs^ 1 L-g_) ^»Xmu I.IslwI 431 l\-j— c ^"S ,__^-^.
Ji <J.xj iJJLi H^r-* &>4% j^^i '*£^j ^UamJ! ^^b- ^ zLxSI
2) Cod. Bibl. Nation. Paris. 867, fol. 147 v.— 148 v,
3) Litera 1 in Codice fathd instructa eat; supra vidimus, in Cod. 80 literam a
eadem vocali instruetam esse, et omnes vocales huic nomini proprio additae sunt in
praestantissirao Codice Abd-al-Wahidi; vide Dozyi editionem p. W\ et frA. Abu-
AbdalLah Mohammed ibn-Jakhlaftan ibn-Ahmed al-Fazazi, de quo ibi sermo est.erat
sine dubio frater scriptoria de quo agimus.
1)*v iLUv mjLajLw Lgi ^J^S^fA J^fi LtoJI <->*.$ ^jfjr* *■*££>•'■■'■■'..'■
280
ARTHOLOaiAE ECLOGAE ETC,
Ju^jJL Of. Cod. Escur. (Derenb.) 404. (5 et €).
Collector teutatur, se varias Abu-Zaidi scriptiones descripeishp
ant ex ipsiuc aufcographis, ant ex libellis, ab iis, qui Aou-Zai-
dum audiverant, conscriptis (sperabat ui- Abu-Zaid has scripiionef
inspicere et corrigere vellet) J ) , addit, se has scriptiones eoliegisse
rogantt Abu-Ali al-Hasan ibn-Mohammed ibn-Hascbim al-'Abdari
ai-Mahql ..-.(^JiluJi, ex urbe Malaga), aequo librum in tres sectio-
nes (pW-J 1 ) divisisse, quarum prima (p. S— 60) agat U, l\S>;JI *
UJaJj lyJ ju vJU&aj, secunda (p. 60— 92> iLxJl^bM JJuJi ^.s,
tertia (p. 92— 109) _ c B^LmJI ^ (1. nJiLbLs?) jJoHs* ^
fc*x-JiA_j vJIUj Lo 5 st^x^l. In fine paginae 109 hoc opns abrupte
desinit; primo quidem obtutu putes illud continuari , nam custos
paginae respondet primae \oci paginae sequentis; sed additus est
hie custos paginae a recentiori manu, et inde a p. 110 incipit
fragmentum operis Ibn-Habibi, U*JI. *-*-a*o dicti, de quo infra
dicturi sumus.
Nullibi commemoratum reperi, quis ex Abu-Zaidi discipulis
(qui etiam (p. 8) Abu-Bakr ibn-j.***? tamquam doctorem suum
commemorat) has scriptiones collegerit. Sed Ibn-al-Khatib testa-
tur, Abu-Zaidum duos habuisse discipulos qui prae caeteris hoc
nomine digni essent eoque appellari soliti , filium et Abu-Bakrum
ibn-Saijid-an-nas (^UJI <A.a_« ^J). Fieri itaque potest, ut hie
(nam de filio Abu-Zaidi ne cogitari quidem potest) collector ha-
bendus sit. Quidquid hujus rei sit, omnia Abu-Zaidi opera nostro
Codice non continentur , nam Ibn-al-Khatib tria descripsit poemata
quae m eo non exstant, quorumque argumentum satis ostendit
ilia non exstitisse in paucis illis nostri Codicis foliis quae deper-
dita sunt.
1) Pag. 2: »1a «xotki aJuI^ f.Jixbtt' a * LXJ> ■ «>4# x3 ^ '^3
0^J JaMx a^SL^ uidzujo J^c ju£ OtX*Act 5 ' sJas> ^ ^Jju U
ANTHOLOGIAE ECLOGAE ETC. 287
Codex minuto et nitido charactere Africano exaratus est. Pag.
65 quinque tantuni versus continet, reliqua ejus parte vacua re-
licta; vacuae quoquo sunt pp. 96 et 97.
CCCCLXXX. (Cod. 287 Warn.)
« ^Uxo^ ^i-oi olj ' .^Lu'bM »jf«-s» auctore Amin-ad-din Abu-
" a
'1-Q-hanajim Moslim ibn-Mahmud as-Schaizari 1 ) ) qui hoc opus
dedicavit al-Maliko al-Mas c ud Qalah-ad-din Jusof ibu-al-Malik al-
Kamil, ultimo Ajjubidaruni in Jemana anno 626 Meccae raortuo.
Of. Ibn-Khallikan n. 705 , Johannsen Hist. Jemanao p. 154. Bditum
est opus post annum 622.
Hie Codex pretiosissimis quos hie habemus annumerandus eBt.
Opus enim quod eo oontinetur et quod H. Khal. inccgnitum fuisse
videtur, summi est momenti; Codex antiquus est et unions in
Europa; disseruit de eo Rodiger in Zeitsohr. d. D. M. G. XIV
p. 48y seqq.
DivisuB est liber in duos tomos. Post doxologiam (cujus
initium est : u O^-j LI JlJuLj! < iXju^UJ «X-a*^- *U. iX-*il) et
praefationem , liber (v^) primus , _Oyi' & , constat decern capitibus
Or 1 !*-*') j quorum quinque carmina , (horum plurimis scilicet anti-
quiorum scholia addita sunt) , quinque prosam continent. Idem de
reliquis libris observandum est. Decern capita libri primi sunt
haec f. 4 v. : jJ^i ^U>l f. 8 r. f ( 2 ^iibU ^U ^ gX* & I
^ j Jii*^ f. 12 r. f *L!i Jy^ 5 I j^ 3 \ J^l ^t Q i ; St£o 5
_tu-w J^lsJt tiUlf ^Jj gj^t (jjJa^J J^S f. 13 r. f (»itL>l
& f. H v.1- p* «>uuJI Jj>! 0^ ,3 (^r&I^JI f. 13 v. o qjJJ!
1) De anctore cf. Ibn-Khallikan vita a, 309.
2) Ed. H. Thorbecke anno 1876 (Morgenl. Forsch. p. 233 sqq.)
3)' £d. M. Th. Houtsma anno 1878.
4) In conspectu capitum Cod. ut vid. f J^j l a^., Obiit anno 668.
ANTHOLOGIZE ECLOGAE ETC.
1,(1 ^ i » i
^ S ^llii f. 18 T. i ^ ^ ^| ^ 5J ,
. » t »—
^-ft-^-i goA_* J^'XI! ^ L,j! J, f. 20 v. I. .> . * !f 6
Liber Becundue , J^l ^ , haec capita coufcinet: ^ (>i f. 24 v. J
*■*; <$ o? j*> ^' ^ ^ f . 26 r ; f j^ s ..^ ^
*» ^ ^ f. 29 ,. f ^j, ^ fi 21 v ; r ^.^
^ «L4 ^ f. 88 r. 1 JUb a , ^ R^l 3 3 f. 81 v. d
^ H. ■ v c^-*-* 1 <j>^JU, *a-JLfU iLjL* jjt
<y o^i ^ ^ ^ ^■■^^, f _ 38 t< a ^^
^a o. u, ^ r ^^j| ^ ^, ^ f39v _ 1 ^^j,,^
Liber tertius, jUartf y : ^ Q , j^, J^ ^ . £ 42 ^
f. 47 r. r V> J ^ ^ ^ ^ ^^ ^ ^_ ^
L^ ^ ^i ...C-i^uaJ! d i ^ j^ f . 50r . f ^ ^
1) Pro oL^Jt ^ ^ ut observavit Rodiger.
2) In conspectu capitum perperam est ^c.
3) Diwan, ed. de Goeje, p. \^ 8eqq .
4) Cod. L^ et U^.
6) Cod, jUTI.
6) Cod. pleramqoe L^^J|. 7 , n,,.^^ n lfiB ^L^jjj^
AKTHOLOGIAE EOLOGAK ETC, 289
f 54 r. a ayadi (^Je .Lstel f. 53 r. v ^yaUJt ^qU$ q^jwXJI
l_f*- jjtr*" jL*jai>- ..j£ j>j J> v^,U.£>. LL .^SiaRj i^juXXj! \*JupA 3J' . ^.a;*;
Liber quartus , 4jJI J, : (J^ 1 y-, qJ Qf>j < ^ J«asJ> f. 59 v. !
i. 61 r. r y^S yjww ..^jiAJI lXwu Kj^«j' ...juXJi lXm»I ...j> wji^>- f. 60 v. !
^UjLSj y.Aa^il (^5&ie SO .(Afi ..jjjk_JI U»a£!aJi J«- S>\ .Jitf, te^ij^ rj^
f. 63 r. 6 ar' qJ y+A^ ^-JiS! ^ ^1 ^jtojjl vJLj^UI f. 62 v. f
LI tjj-sj JiUaJ! f. 65 r. 1 ( s IiXuk^m »b>l ^W 15^^ u^^ >?'
, r .co,JI i^fL-i^iiJi f. 66 r. v JkA&ftJI ^.j! iuj! .^e {^^JCjU^LS' U ^Ju!
«U_<J: ^Jli' .JkJj ^yj *L^l£JI ^1 ^j! f. 67 v. a ^ jLaJt ^y
f. 69 r. S. iLJL^JI ^ ^j ^Jlsjll f. 68 r. 1 LSj^-b oU Jw"s 3
Liber quintus,. s L^.fi! ,<-s ; ^j>j_i_Jt ^£\£j _.j„_> f. 70 v. I
Kh\*\-.A ^i A*^ q-j *^L$> i,l JjCoLaJS ( -jtolfiJ] J.^v*« f. 73 r. I 1
J5' ^ XL*, f. 76 v. f ^aa^- ^ > ^j ^^sJi f. 73 v. I* 1 Syjl
- cj - )
_jC*-wj ^_J (j^_jlS ^l*i! ^JM,4-w JLJLw. f. 78 V. 1 «JiJ fc^O *^^3)
f. 81 r. a Lf *a^aAl\ >?H^ GiW}-^ lJ^-xIS) SoLwIj ^1 f. 79 V. v
sJLw. f. 83 v. i. «ou qj y^-«^»- jj! f. 81 v. 1 *LjsuiJ| y^jt ^i
IS'
1) In conspecta oapitum male m*«jS.
c _
2) In conspeciu cap. male IlXrjw.
Oal. I. 37
290 ANTHOLOGIAE EOLOGAE ETC.
Liber sextus , o^y\ J, : ^.s-ULil *JJi tX^c ^ J^ 1 f. 86 v. 1
l),^r oi y- {Jl X^ ^ L^bpj ^Jt *Uap ^ J*^4 £*k> f. 87 v. \
^ 1:^%^ _^ iUki> t 90 v. f tX^jii £ id^LXsJI _*j! ft 89 v. !' :
i. 91 r. 1 ^UaS? 1 ^j ^iu f. 91 r, c i^»-^ *>!!' ^ v*-^ 3 i3' ry^
t^jtSr' J^f^" jKi'~- j'4' £ 92 v. v pbj) wt^^s* j^j ii^ 'j»*
d -j iX*s# f. 97 r. 1 vJjuGI lj^ vjjjjl iQ^I j^yi f. 98 v. a
fc O^jJt j ^M eoJ.^ f. 97 v. <♦ Jjt^Ji ^^i
Liber septinms , wJ^ s £: ^kJ\ ^^Ju* ^1 *^LjuI ^| f. 99 v.
f, 105 p. f J^jJ! ^L^o f. 104 r. r ^Li^JI j,| ^ f. 103 r.
waa^iJS y! f„ 106 r. o xo'Lrj tX^po^l &!Ls> ^i w^*% qJ u-^la
f. 108 r. v ^Lotf! '^1 J^ w.i'bu ^^bai) f- 107 r. 1 (' JUxJl
f. 108 v. a wyLO s!^ q, XJLJfl ^li o^4* Ju^ ( 3 yo _^-J
f. 110M ( 4 J^oLJt ^,^1 j^l ^jjl i\ ^LiiJ L ^UJt xJU ;
^jLoit f. Ill r. I. igAjJii LwLo»- t-AJ'Liu ^5*^1 (j^£ qJ yy*»2=0J
Liber oetavus , &jLxJI 3 ^it &: ^ <A^I ( s yo _^l f. 118 r. I
jfiSza^M,} ^_j t _^_jg (i,Lsdi ,j*»+*« f. 113 v. P ^Cj-jyLAaJi iX*jS?
f. 116 v., f ^_^J! ^JUii Q J. ( 5 J^wJI ^1 JcUU £114 r. r
1) In edit. Dieterioi p. v'a .
2) In conspectu operis ^Lj&St. Cf. supro (I, 184.),
3) In conspectu male inseritur ..j,
4) In conspectu 4.AJI ^ j^xJi ^j^pJ' ^ QJ>Xlt ~bU> ysLJI (iUJj
6) Sic in ipso opere, in conspectu ^j^l. An idem sit qui celeber Abu-Bakr Mo-
ANTHOLOGIAE ECLOGAE ETC. 291
yj, f. 117 v. 6 w(cJJI £ JiU^ 1 f^^j- 5 ' ^ iW*^ jytoLiill.
j^JJUl ^"5(1 ^Jw> f. 138 v. 1 ^.«**LcJt ^ 3 qJ q-m^ iX*^ 8
f. 123 r. a ^jCil ,^ ^ 8,5-«>iwi f. 120 v. v ( l ^*JL KJ'4^5
yjl f. 126 v. 1 f Ma^it ■£* &j ^ys- U, ^JbCw'tfi lXa^- ! qJ ^^
*JL^ f. 126 v. I. ULUsJJli O^ 1 t^'^ 1 ^^ CT °^ S ^"^
Liber nonus, j*^' 3 : 0^ ^ ^ /^ (5 f- 1*1 v -
Ju*^ _^l f. 142 y. f ^LfiJI .(» gC^' UV^- a* ^ O^ 7**^
Jux J.I) -iuLSxtl ^ o^/Ji i 8^ f- 145 r. P 5oLxi3l V U«!
Uuo 5 i ^^sS iJLv, f. 146 t. f d^l ck~^- O* '■ X ^ ^
^j^fiJI oy^ ^1 jju^ V U£I oJj^ 8)^1 f. 150 r. o *L*jJt
\^\JL<Jt /jj^H ^ yyu iJLw, ' "f. 155 r. 1 IN 1 £U« cr .^1 yfr-fc
^1 y^JjJI *jSvJU f. 159 r. v A_s^vJ' ^^> ■£ sL «^ l* 3 *^ ^ !
£162p.a >a»Jdl <j LfrAr^ , ^* jSU CT* v^ ■ O^ f^' ' ' J *^ - °
. JuJS ■■«£>,t f. 167 V. 1 *UixJ! Jwjjlst 5 sUXil UUJUOJ Q* <Jjj-*^\
hamraed ibn Jahja ibn af-Qaigh, vulgo Ibn-Badja dictus (Ibn-abi-Osaibia II, IF,
Maqqari passim) afbrmarc non ausim , sed probabile videtur.
1) E Maa'udio VII, 32, 197 aliaque excerpta.
2) In congpcctu tantum falso Jue? ^ii , in titulo ipso etiam falso^a*> ^o
- 192 ANTHOLOGIAE ECLOGAE ETC.
^Lx 3 «U) v ! ^ f. 173 r. I. a^JL L k <JI "^^H v" , ,„!
Liber decimue , , Gv C;j! 4 -,„.,, v! . ,,11'i v e tar
£ 181 r " r o^ 1 ^ *^ i« u-JL a . L^' bj^s J^xjn.
,S^Jl f.l82r. |» ; 5/0 ^| /^ D ^JJ- iJ ^j^^^u
*H> y^ (jr J-Ji f. 184 t. 6 (» K^ui ^1 J,! ^ j a i^.3
-J*- il J-toUJI ^UJJI UU, f.l85r. 'I l^W 8 yC £ Kiuu^
Mi>! J^» J^ ^.Ji 5 ^J| £ ^^ ^^| _J^ ^ ^
L^ ^ jji ^ ^y ^ ^ s^, £ l86 ^ ^ ^,
i aJ^JI ol ; t tot KJ^u ^ ^^ ,ii *_*>L>, ^^ Bj _^
3' a? ,> M>> f- 187 r. a |» A f ^ ^ j, ^jjy ^|^
^5 j^ L^ -B,Uf f. 187 r. 1 r UJl ^l 8; ^ j^ ^ ^
£ 188 v. !. *a* .^ ; ,uU *1R -XT, ^^Jl ^iU ^U! y*JUI
Liber undecimus, j^l 3. ^ ^JJ^ ^ ^^ { m ^ ,
^isjj kju, f. 191 v. r ^ ^ jjj^, ^ b ^ (4u ^
f. 192 v. r ^ ^ ^^ oIlX ^ ^ ^^^j, ^ s .^ j^^j,
o
6'
o- t>
1) Hie qaoque in conspectu ^iUsJi.
2) In conspectu ut vid. Xjuj&jZ.
3) Mas'udl VI, 234.
4) In conspectu male (J&j£>, "d. Ibn-Khallic. n. 684 et JSf 0^/5^7* p. |f«| .
ANTHOLOQIAE EOLOGAE ETC. 293
£L_^liJ! ^1 ^pj! f. 193 v. f ^X_A«Jb *-£-*fc>.5 b' Ub ^t tX^su
im £ o IS ■ v* H i i i it
J*e jji f. 194 v. 6 -^l qJ jjjk' j*^ *£*«jh (J^4- _^y°' ©' ^^
vjuyij! &JLw, f. 195 v. 1 f.J" KJ.^ J, ^L^-^IL' ^^3 «jJwe J^s
,j, ^5 &jJ' is.U^J! Bi^j,sj «.£<L^i .*.&J»J ^ .yjtA« r-s?«y' >i {S^J*
qjIj Oijj*!' j>l£> ^ A*^u ^.^UjS _j,j! f. 196 r. v wu^l KxiJJt
f. 197 r. a 't&>[zS X*l3 ju>L> 4»aA^J3 ^A.s, ^ J&s* -J^r ^j*^ 1
*Li=^JI ^1 a j| f. 197 v. 1 ^s-LaoSI $S& yi J**<J fJj& _j.J»
& /oblXJ! ^jL>^ slX.r/*wo ^y 3«*s j»3» f. 199 r. '.
Liber duodecimus y>JjLtt J, : yfeUCsjj t5j^S4 v^A-txd! f. 205 r. t
Lf^r J^UJI ^ytoLslI kJL^ f. 207 r. f eAiit UiyS jv^o \jj>2 y&'&s,
iJJI «A^£ g-ji iX~) ^c yai *JJI jcl ,y>XJI ,-^Lao y^UJi u£Ul ^
f. 210 r. P *JJI ^yj P^^^ia^l ^yeU'tfi Js^l jdj*JI oW^ 1 **'■ J,Ii " Xj ^
^jl. /J f. 211 r. f j^-Xj! ^V, ^LAJI ^ ^ (H^i .6*- .»J*
^liAjt f. 216 v. v ^ ^JUd ^ yi ^UJ U^»- f.215r. 1
y+Jlw *^Lilt ^ ^y^3! J^jLwj f. 219 v. a ^iy» y} &&*■* -»**"|?.
f. 228 v. t. jA3l vjJo U „0mt idZ> qJ J^ f. 227 v. 1 J^uJt
i & & O ,
Liber decimus tertius , \*jLoplS ^ : qJ u^j~ i y^- ^ ^^^ r * '
f. 232 v. t \JL*Jq§ ou-aajj lXj.*^- t^+c ^ tjA-uoi^ ^Omt. ^L^
29 ^ ANTHOLOGIZE EOLOGAE ETC.
f. 234 r. r v iirJi (jsmj it l^t kju, Jf x*l; ^ ^ iwt ^^
r LpJi JLj^ f. 236 r. f , wfajjl ow, i * ;.Ki |5 ^ < •" "
^j^Ji L ^iu U»Lo l,b v^^ ^Jj-otil yJLL _^,l f. 287 r, *
L^o ,^^1 f. 239 r. v j^f| ^^ jj tkS! ^ ^, f< 2gb ,, ,
& J^\ youi _^! f. 241 r. 1 (> ^kJi .j^ ^ f 239 y . A
*M ^ ^tfjt J^ft AUf it J^fcUJI ^UJI jd^ f . 242 r. !.
Liber decimus quartus, J&j^y & : ^ . f UxJ5 y f, 244 r. I
*-^ £Jj ^^ ^ iuJI J j^^ 3 yjuUv ^ ^^s ^^ y
uy*r y^ ^ j o^uj. jr ^i; ^ ^ ^t ^^ ft 2ii v> f
f.245r.r ^^UJ) ^ ^ ^ ^yjj, ^ ^, ^ ^ ^
0**U -&3l _^t .^J| f . 246 r. f b' L^J! ^ ^ y^ Jj£
«^| - c -jI f.247 y. ■ f ^IjUL^ j^>l j^^ f. 247 r. 6 ^t
( 2 Juy ^ juUi. 248 v. v «L^> *jl &iL ^ ^ ^josj -L^AJI
^ ^ 4* c^ £&'■ **^ v*>Lo *> ^t ^ ^Ju^ XJ 5 jJI o4y
yy> V^5I v^L-' .bi» ^ i» WtoUil ^laJI iJLj, f. 249 y. a
y*5 ^ ^> Jjl^gJ) f.25lr. 1 t& 1^^ ^ ^ ^
^ jJa*^ iOvi-o*. ^ ^ Lt ^jjf j U > -^t "_j^
^ e^il v^jAJI it ^ ^1 ^Jj! '^ tfjjat-^ *JU ; f. 252 r. t.
Liber decimus quintus, oL*^! i : X^ 1 ^ f ' 244 r - J
1) Mas'ndi VI, 868 sqq.
2) Qui solet appellari j^U ^ J^UI, v. Ibn-Khaflio. n. 83.
3) Ibn-Khallio, n . 687 Ju^ ^ om.
ANTHOI.OGIAE ECLOGAE ETC. 295
f. 255 r. r *L-^liJ! j,t ^jl xJL*«, f. 254 v. Y U*»jj_s- 8^
jLJLw. f. 256 r, f ALU ,^j SLJ^lXJ! tX— j.v* L£.w,.*:> .L^g-J BiA-^ai
AJjiA-JI q-^' f^-F^" >s$ *Jy>w_Ji tX*23£ tiUIl «->^Lx «3>^*J ic?' 1 *^
f. 257 t. 1 ^JaLJ! L*£c ^y.jJ Jj fc*S«iJ f. 257 r. o J* ^i
£ 257 v. v Jobdi usUil b"lyo ..^c iUsyJ! Kj^j JjfeliSI ^to'Jiit *JL«.
iA*c ^-j lXJ"! *^lsJI ^j! ^x^wil i3yas f. 258 r. a ^o ,J ^j (j^-Ji
<S> ^/to^l wftJ/^ 1 Jy=>» f. 260 r. .psXV
Liber decimus eoxtus (qai in Cod. post librum octavum col-
locatus est , ut utrumque volumen eandem haberet amplitudinem ,
j,UJi_5 J^Jt fjJl (jJOCxJ £So£\ IlXS> £ nUjLto^ lit) inBcribitur; *)
^ c ^> r 3» <A_^ ^ Jw>i f. 128 v. I v ! jr^5 V^ V^
W W» w W rf
w
v^ww^j qj Hj*^' l -^* c **»Ji5l ,3>! ^i l5^x' ^Mr**^ ^^ f. 129 v. f
£j LJI u ^j^\ .& v^ ^^ o*' ■""■<&■ ^ >-A^ f. 130 v. r
jJL^,c y.j^J! D c ^jLJJ f. 131 r.f ( 2 ^llli! oi \ jUj Jux ^t
iA*c ^_j lX^SU ( 3 yCj ^1 oUioail (c^oli' i' -PlJb (-jt aUiu ^t
J>xasJI ^j q+s^I Jyjs Ju*>l _^j! f. 132 v. 6 *^JI ^^.w/ Jj: *I^«U
^ o ■« vt y w (v
j-cX^j ^j U^h'* ^ 133 r. *! ^iyi^JI ^yoliilt &\ 14^ ^LuUI
1) Etiam Responsa sequentibus epistolis addita sunt.
2) In conspecta /u,bJ!, in ipBO Codioe /w,liJut5 vid. Ibn-Khallic. n. ]95.
3) In Cod. male inseritur ..-j.
296 ANTH0L0G1AE KCLOGAE ETC.
JJ qLsaLSI ^_ij«, ^s *^Ji5' k_j! f. 133 v. v jUc yd i^^-UJ' L l|
,i.l -JjLjoIJ f. 136 r. a ^.J^xJi -*-JyJ c -j <A*^ aU! J,,..c ^1
.W^.£-L«aj! ^1 ^ejl^&J! ,U;aiJi' j ^fjl lXa-C 0.*>l j,.,' f. 136 V. 1
■ ■ e -
jA&'i ^1 t^*J*i iU-L2£: QjJkJi ^ ,£ >OvJj f. 137 T. I, L>Lt ,.,_jl
t ^ y _^Ux/« .£♦:> t}Ju«. u*-*.=> (_5j*hJ e^lxjl ^1 v^-wJ! ,j,i M ~!U.$>
Fraeter ilia quae in singulorum capitum inscriptionibus eom-
rnemoravit auctor, alia quoque data opportunitate pansim descripsit
in magna hac anthologia. In fine denique singulorum librorum
descripsit carmina, aut ab ipso aut a iilio Ahmed in laudem al-
Maliki al-Mas'ud Calah-ad-din composita.
H. Khal. IV, 185 memorat aliud nostri auctoris librum c. t.
J^S>^\ oJSy:., '^Liw^l ^oL??.
Codex 263 folia formae maximae continet. Scriptus est auno
697, ut deponeretur in Bibliotheca regia ut dooet inscriptio in
fronte Codicis: XjJu^! .aa<UI SLoliaJUJ! oiA^Ji *j!j3i *m^j £^j
gJi Ajjj^Jt de quo rege (696— 721) cf. Johannsen 1.1. -p. 159 et
Rodiger 1.1.; Bed textus mendis minime caret, et puncta diacritica
saepissime desiderantur,
■CCCCLXXXI. (Cod. 1843 = Amin 112).
Inscriptio ita se habet: ^sjy^'.UiAtj oLU^s-j .La_j»I £ *i_>
Jil C^.JlX> ^ J_SAaJI <^_J O^+JS? ^_J lX*jS* *l)t Jyj; Jj! Js-iL-H
w ■ ■ ■
^^vjAaaJ! ti^Uii ^ *l)l 'lXac ^_f -iX*^ 9 yaJL« qui anno 623 in
urbe Baghdad docebat.
Sunt 5 folia anno 865 manu al-Lobudli bene scripta.
ANTHOLOGIAE ECLOGAE ETC. 297
OCCCLXXXII. (Cod. 812 Ware.)
"jL^>"4l fcyeUwo., '^jjj'i! isyto'u^Ui auctore Mohji-'d-din Moham-
med ibn-Ali, vulgo Ibn-'Arabi (f 638). Liber in capita diyiaus
noD est. Opera, ex quibus hausit Ibn-'Arabi, jam enumeravit
Hammerus {W. Jahrb., 63, Anz.-Bl., p. Ji sq.).
Codox anno 1001 exaratus est.
COCCLXXXIII. (Cod. 737 Warn.)
Alterum exemplar ejusdem operis, sine anni nota,
COCCLXXXIV. (Cod. 1597).
Complures loci operis Ibn- c Arabii , descripti ex Codice nostro
737 a Reiskio, qui in margine nonnullas emendationes addidit,
Usque ad Cod. 737 pag. 351 (quae dimidia fere operis pars est).
Sunt 206 pp.
Emtus ex Bibl. Palmiana (Cafal. p. 191, n. 48).
Alia exempl. Ibn'Arabii operis: Bodl. (Uri) 318; Cantabr.
(Prest. p. 58); Caes. Vindob. 385 (Hammeri 72); Rosen, Ms.
Ar. 222 (1).
CCCCLXXXV. (Cod. 495 Warn.)
Hie Codex titulo , proprie sic dicto, instructus non est, sed in
pagina prima post bismillam haec leguntur : ^i ^Az>- v-AxS" \<J>J>
oUj^uXlij ob^*^ ^^Is^l. Accuratius autem bos litterarum ductus
consideranti apparet quaedam esse *erasa, alia substituta, et antea
scriptum fuisse £\JS \Jl-=>*i\ ,^'s '.liJUJJ i^LJi. Continet itaque
hie Codex caput tertium operis magni voluminis, de quo incertum
est quot capita continuerit, quum fol. 120 r.abrupte desinat. Idem
ille bibliopola qui emtori persuadere volebat , integrum librum hoc
Codice contineri, addidit verba sequential _>***3 'vLjJ'M oi^Vj s
y* u£iJ> ^£5 ii^K^J! JuLaa^ 'a_^I ks^\yi 3 l ^aawJI _jJ«C3 '>*(r^
Cat. I. B8
298 ANTHOLOGIAE EOLOGAE ETC.
« ujta^S! v_ijii. Initium capitis est : Jus ^.-&: «j! aJJ! dj?. *.**.''
« *._JL_!L..b iA.aT'j.' Duorum capitum praecedentium tifculi videntur
fuisse oUi^i v^L (vjd. fol. 19 r. 1. uk. ^M .V.JU , -.i vAjjj ^L
oLo^i) et oLaavLa^.3' VjjIj (via. fol. 53 r, I. ult. seq. iAs *ji *..U;
X^asj oLLp ^ wjLJI \S.J> L5 L>i ^ q' ^jU b^*:^! ^bU>"<ft
■Lp-*). Caput tertium magnum numorum sectionum continet et est
utile et jucundum; referuntur in eo facete dicta et bistoriae, in
quarum plerisque sermo est de Omayadis et primis Abbasidis. Qui
totius opens fuerit titulus non liquet. Neque de auctore aliquid
compertum babeo , nisi quod saltern post annum 626 , quo Jaqut
edidit suum lexicon geograpbicum (Zeitscbr. D. M. G. XVIII,
492 seq.), librum conscripsit, bunc enim laudat *.) fol. 33 y.
(—IV, HI ult, seq.). Recentiores auctores laudatos non inveni.
Terminus , ante quern librum conscripserit, certius definire nequeo
nisi quod anno 883 aliquanto prius sit, Exstat enim florilegium
e nostro -.opere.de quo nunc dicturus sum, quod laudatur in opere
Tohfat-al-laMb Cod. 1 (I, p. 414), anno 883 consoripto. Flori-
legium boc ornatum titulo jL=>^ .o^J ;^/> Ax^UI ^J.'^ auctorem
babet Scbams-ad-din Abu-Abdallab Mobammed ibn-Abmed al-Moqrf
al-Anbari et invenitur in Bibliothecis Havniensi 232 et Parisiensi
(n. 259 apud Fliigel in W, Jahrb. 92). Comparatione instituta
nostri Codicis cum Cod. Havniensi patuit auctorem libri al-Mokhtdr
turn aliis libris, turn imprimis nostro fonte usum fuisse. E
decern enim sectionibus quibus constat, septem inde descriptae
sunt et quidem titulo et serie bistoriolarum conservatis, perpaucis
omissis, plerumque tamen nonnullis narratiunculis aliunde petitis
additis , in bunc modum :
1) In Codice male ^A^il pro ^.^JL, qun re factum est ut non prius hie
locus notatus fuerit.
ANTHOLOGIZE ECLOGAE ETC. 299
Havn. Facl. 1 (f. 3 r.— 14 v.) = Leid. f. 80 r.— 83 r.
» » 2 (f. 14 v.— 26 v.) — y f. 83 r.— 95 v. (iis quao
f. 88 r.— 95 v. leguntur alia Schams-ad-din supposuit).
Havn. Facl. 3 (f. 2G v.— 42 v.) = Loid. f. 95 v.— 102 y. (omisao f.
102 r. 1. 4- 2 a f.)
Havn. Fael. 4 (f. 42 v.— 47 v.) = Loid. f. 102 v. — 104 v.
» » 5 (f. 47 v.— 50 v.) = >, ['. 77 r.— 80 r.
» » 7 (f. 67 v.— 78 r.) = » f. CO r.— 04 v.
» » 8 (f. 78 r.— 84 r.) = » f. 104 v. — 108 r. (omisao
f. 106 r., v. et 107 r.).
Sectiones sexta, nona et decima operis al-Mokht&r aliunde,
fortasse partim e capitibus deperditis, desumptae sunt. H. Khal.
hoc florilegium commemorat (V, 439) ejusque descriptio cum textu
Codicis Havn. convenit, nisi quod numerum sectionum undccim
esse dioit. In hac re oonspirat cum descriptione Codicis Mona-
consis 639 quam dat Aumer p. 276. Hie Codex etiam titulum
habet .L/..=>"^l .o!^._J q-» ; UcSvU : ), auctor idem nomen habet nisi
quod hie ^.La^S pro ^.Li'iM legitur, argumentum idem, sed un-
decim sectiones habet et aliud exordium. Tituli vero sectionum
cum iisdom in Codice Havniensi quatenus e nostro Codice oos
cognitos habeo (1, 2,3, 5 et 8) conveniunt, adeo ut vix dubium
esse possit in Codice Monacensi ejusdem operis aliam recensionem
exatare, forte addito ultimo capite de morte Fatimae. Hujus
redactioni.s alterum exemplar est in Bibliotheca Cantahrigiensi 198
(Preston p. 46), uhi vero auctor ut in Codd, Havn., Paris, et
apud H, Khal. al-Anbari vocatur. Auotoris mentionem liullibi
factam iuvenio. Non commemoratur ab Ibn-Habib in Dorrat-al-
asldh, quod opus incipit ab anno 648, non vero ausim inde de-
ducere, ut olim proposuit Dozy, eum probabiliter ante hunc annum
diem supremum obiisse, quum, ut supra vidimus, auctor operis
majoris saltern post annum 626 scripserit. In Codice Havniensi
conjectura emittitur eum eundem ©Bse ac auctorem libri „yli
LmOu^uJI, de cujus nomine non consentiunt quidem Codices, sed
1) In Bibl. Escur. 1786(1) et 1807(1) opus eodem titalo est, sed ab hoc plane
diversum.
300 ANTHOLOGIAE ECLOGAE JOTC.
sunt in quibup vocatur Ahu-Alulallab Mohammed ibn-Aluned a)-
Moqri. fix aofcate Codicuin do aetate oporis nulla omnino lux
prodit. De nostro Codice vicl, intra; Cod. Monac. amic 1051,
Oantahrig. anno 1091. Rnvn. anno 1173 script! sunt. Aotaiom
Codicis Pansini non novi; de Codice Mus. Asiat. Petrop. (p. 2G)
noscio utrum rodaetionein RavniwiRis an Mouacensis conthscal.
Codox nostor abrupte desinii in paragraphs, quae inscribittr
Jw^cj k&j *L» s c** y^ cr , ^JuJi l^Suv *R.daJ y^Xo ^J J> ^ j^j
U^jAEj Q^y* ^ tjlUlj et quidem in media narrations de inorte
Ibn-az-Zobairi. Subscripts , alia manu ac liber ipse scriptus, non
tamen, ut vidotur, a bibliopola qui in initio titulum mutavit,
anni notam continot, quae voro adeo compendiose scripta oat, ut
de lectiono haeream. Videtur esse 964. Codex nitidissime est
scriptus , niendis vero non vacat.
CCCCLXXXVI. (Cod. 2335 = Amfn 617).
5 > *&
y o - *& -w &
" yjUi vol,*: uc s ' _jHjT JJ.JI (^xll ULxf excerpta e libro
Q^xStt ^ail oujus mentionem inyenimus apud H. Khal. VI 191
n. 4874 unde patefc auctorem esse Nacir-ad-din Abu-Bakr ibn-
Mohammed ibn-Abdallah al-Mohsin ex urbo Fowwa in Aegypto.
Quis autem auctor sit horum excerptorum non patet , nam non
continet Codex epitome illud anno 703 factum quod memoratur
apud H. Khal., quum nostrum viginti tantum, illud quinquaginta
capitibus constat. Sunt 22 folia anno 1084 satis bene exarata,
quae exoipit carmen missum ab Imad-ad-dln Jahja ibn-al- c Abbasi
ad Dhiya-ad-din Isma'il ibn-Mohammed ibn-al-Hasan quod incipit:
Constat 56 versibus Bed non absolutum est.
CCCCLXXXVn. (Cod. 798 Warn.)
« v U^i KjU»_, 'yLa»N»| Jj|„u auctore Schikdb-ad-din Mahmud
ibn-Salman aJ-Halabi, OKUXj ,L^I ^ ^^-Lo (f 725).
ANTHOLOGIA.E EOLOOAE ETC. 301
Agit hie liber de casto amore. In praefatione ait auctor:
O* "**>;*$ gsijt^ <fc*j^l ,^<J| <ikL« <j JUj U ojI ; U j,|j
cr ; L ^> ! en o-o^ »^ J- £-*>' o 1 i4*>' J^^J! ^fU
<3 ^>>J ^jJJi v_aU(I a£Jj D l &j vjii^o U ( 2 KvAJf &Le OjJw£>
° " - w
(■^L&l j^ss (5^U ^ 5 uii> .jtCls- ^ <iU3 ^ooJ « iuJI-v^J*-
■■■■:«'.'
AiLJI. ^5 *L*iL .^.j- ^ oUXii IcX-SP S ^ («U ; 4I » ; o'J
Primo loco agit auctor de il_*_j' jJJI ,3 ^JLsSjl ; turn de
(cUL vp^-JI JjI <JUl ? ^ ^> \5 eL> U ^J ; caet.
Codex, multis vocalibus instructus, antiquus est, sod anni nota
addita non est. In ultima pagina possessor-is nota est cum anno 780.
1) Cod. 1069^ 3 . 2 ) Cod. 1069^1*^1 iiUj.
3) Ex Cod. 1069; in Cod. 798 deaideratnr. 4) Cod. 1069 3J3.
5) Cod. 1069 "^ 6) Cod. 1069 ^Ut. 7) Cod. 1069 MjJp.
8) Cod. 1069 Lp\>jjl. 9) Cod. 1069 tj^.
302 ANTHOLOG1AE ECLOGAE ETC,
CCCCLXXXYIIL (Cod. 1069 Warn.)
Idem opus. Etiam hie Codex mulfcis vocalibue instructus et
anfciquus est, sed anni nota caret, nam primum et ultimum folium
recenfciori manu seripta sunt.
Alia exemp].; Mas. Brit. 771; Berol. (Ahhv.) 1132,
CCOCLXXXIX. (Cod. 426 Warn.)
" tj"5&Jl *-^j-Js ' u^^-kj! Xs&tf auctore Abu-Abdallah Moham-
med ibn-Ahmed at-Tidjdni , qui ineunte octavo Hidjrae saeculo
floruit.
In libro c. t. Scriptorum Arabum loci de Abbadidis (II, p. 139
sq.), ubi locum ex capite ultimo hujus operis edidit, scripsit
Dozy: nTohfato-H-arus .&git de mulieribus, de matrimonio deque
omnibus quae cum his coniuncta sunt; quam uberrimam materiam
auctor 25 capiti bus magna cum doctrina tractavit-; solent enim
Arabes leriora quae vocamus docte et graviter tractare. Non
quidem hie liber ex lis est, quos in Europa mater filiae legendos
traderet, nam aphrodisiaca sine ulla reticentia in illo fuse et
copiose exponuntur; attamen complura continet quibus Arabum
mores egregie illustrantur ; innumeras quoque historias ex veterum
libris desumtas, quos semper accurate citat compilator, et ex
quibus haud pauci nunc deperditi sunt. At aliqua ex parte de
libri pretio judicare poterit lector ex libro qui nuper [scribebat
haec anno 1848], lapide excusus, prodiit '), et in quo tria libri
nostri capita, primum, septimum et octarum, edita sunt, si nempe
illius libri incomta et foeda scriptura , quae scripturae pessimorum
et recentissimorum Codicum Africanonim similis est, non deter-
reatur, et haud pauca menda corrigere non fastidiat."
Codex (117 folia) anno 889 nitide exaratus est.
1) Tonh'afat el-arous ou le cadeau des ej>om , trou ckapitres sur les femmes et
U manage, par le Cheikh Mohammed ben- Ahmed el-Tidjani, Paris et Alger, ohez
Hachette, 1848.
ANTHOLOGIAE ECLOGAE ETC. 303
CCCCXC. (Cod. 330 Warn.)
Alteram exemplar ejusdem operis, 159 folia continens et anno
871 ineleganter exaratum; sed quod ad internam bonitatem at-
tinet, longe melior est hie Codex Codice praecedente.
Al. exompl. : Mus. Brit, 1465; Canfcabrig. (Preston p. 50)246;
Paris.; Havn. 288; Mas. Asiat. Petr. ; quatuor ia Bibl. Escur,
(Derenb.) 527, 562, 1249 et 1250; Cid-Hammouda (ex quo tria
ilia capita, de quibus dixi, edita sunt). Etiam in Bibl. Societ.
Asiat. Calc est liber c. t. ^tj.sji ar^' (Catal. p. If*), cujus auetor
non nominatur quique inter iojua (Collectanea) collocatus est.
CCCCXCI. (Cod. 974 Warn.)
_.oUJi viLJL*JS QlhJuJi yhj&M auctore Schihab-ad-din Abu-'l-
' Abbas Ahmed ibn-Jahja at-Tilimsant, vulgo dieto Ibn-aM-Hadjala
(!sU.__5^_£>) (f 776) *), qui hoc opus, cujus argumentum jam ab
H. Khal., Nieollio (p. 140 sq.) et Tornberg (p. 183—185) fuse
indicatum est, dedicavit (ut jam ex titulo apparet) sultano al-
Malik an-Nacir, anno 757. Opus anno 1288 Bulaq typis vulgatum.
Codex anno 854 exaratus est.
CCCCXCII. (Cod. 33 Gol.)
Secundum exemplar, anno 877 nitide exaratum.
CCOOXCIII. (Cod. 910 Warn.)
Tertium exemplar , anno 888 incomte exaratum.
CCCCXCIV. (Cod. 624 (1) Warn. fol. 1-106).
Quartum exemplar, anno 930 Bcriptum.
1) Sic H. KhaL; Ibn-Habib (Orient,, II , p. 440) habet 777.
304 ANTHOLOQIAE ECLOGUE ETC.
CCCCXCT. (Cod. 573 Warn.)
Quintum exemplar. Anni nota valde indistincte scripta est,
ced ut ex lectorie cujusdam annotationo apparet, Codex anno 971
antiquior est.
Alia exempl.: Paris, (de Siane) 1709— 1716 (1), 1717, 1718 (duo
Wave exempl. apud Fiugel, W. Jahrb., 92, Am.-Bl., p. 38,
cf. antiq. Catal. .1452); Bodl. (Uri) 1018(3), (Nio.) 154, cf. 890,
1°. (14); Radol. Sale K. 8, 2: Mus. Brit, 319, 320, 1236; Casta
brig. (Preston 21) 226; Caes. Vind. 905, 906; Goth. 1658—1666;
Monac. 407, 408, 409; Berol. (Ahhv.) 1137— 1140; Havn. 144,
145; Upsal. 263; Mus. Asiat. Petrop. (Rosen) 167, 168, 169;
Damasc. Cat. p. a 1 ! n. 31, 32 et 33; % Vatic. 776; Escur. 1638,
1708; Societ. Asiat. Calcutt. p. V ; Brill (HoutBm.) 79. Hottin-
gerus hunc librum per errorem tribuit Ibn-KLallicani (of. Tydem.
Consp. p. 25); et similis error exstat in Catal. Bibl. Vatic, (p.
620); sed animadvemone baud indignum eBt, in solo nostro Co-
dice 33 auctorem vocari &Ls^> ^j nb&>.
CCCCXCVI. (Cod. 805 Warn.)
SuluaJl qI^jO auctore eodem Ibn-abi-Hadjala. Argumentum libri
expositum est ab Hammero (W. Jahrb. } 86, Anz.-BL, p. 41 sq.).
Codex exaratus est anno 878 in urbe Ramla.
CCCCXCVII. (Cod. 966 Warn.)
Alterum exemplar ejusdem operis. Anni nota addita non est,
sed Codex praecedente fortasse antiquior est. In possessoris nota
annus 936 nominatur.
CCCCXCVIII. (Cod. 196 Gol.)
Tertium exemplar ejusdem operis sine anni nota.
Alia exempl.: Paris. 1400, 1461, 1462, 1466 et praeterea 146
AHTHOLOGIAB ECLOGAE ETC, 305
(2 ex.pl. ap. Fliigel, W. Jahrb., 91, Anz.-Bl, p. 6); Muo. Brit.
772; Cantabr. (Preston 30) 289; cf. Niooll. 392(5); Radol. (Sale
23. K. 1 — 23); Goth. 2305-2308; Berol. (Ahhv.) 1133—1135;
Caes. Vind. 393 (Hammeri 385); Havn. 214; Mas. Asiat. Petr.
(4 expl.).
OCCCXCTX. (Cod. 30 (2) Gtol. fol. 56- 94).
L«aM *^«o auctore al-Hasan ibn-Omar ibn-Habib (f 779), qui ,
ut ipse in Dorrat-al-asldc testatum '), hoc opus anno 756 coin-
posuit.
Titulo quidem caret hie Codex (nam deest initium), Bed in
fine leguntur haec: U> ^LgXJJj '?'r*-5' .mLaJ t^j i^iiiai U «j»i kX^
« cl^w^l ^e KaaW »X*jM q^ Laas]! *aav.j diis.ji , efc deinde : e-^o!
t^yiUJ' ^j. nii iA_+„^ U.<aJI j^ajao ,-y* (iAaS) t>.Ai L; es quibus
itaque apparet, operis tituluru esse L_*_AaJf aj»wJ. Collatis autem
iis quae Urius (p. 265) et Casirius (I, p. 138) de Ibn-Habfbi
opere, hoc titulo insignito, monuerunt, nullum dubium esse potest
quin noster Codex idem illud contineat. Opus, in 30 capita di-
visum, constat scriptionibus rhetoricis et poeticis de variis materiis,
ab Urio et Casirio jam indicatis.
Codex noster, charactere Africano exaratus, mutilus est; sed
qunm in p. 2 (Cod. f. 56 v.) secundum caput incipiat capitaqne
sint brevia, fortasse una tantum pagina desideratur. .
Editus est Alexandriae a. 1289.
Alia exempl.: Paris. 1450(1), 1592 et praeterea (ap. Fliigel
in W. Jahrb., 90, Anz. -BL, p. 16) 99; Bodl, (Uri) 1283(2);
Mus. Asiat. Petrop. ; Berol. (Ahlw.) 1141, 1142; Escur. (Derenb.)
306(3), 474(2), 551(3) et 552.
D. (Cod. 279. Warn.)
«0— k.A_wwo .J i^S .3 ' o jLiC«Afe«Jl auctore Mohammed ibn-
1) V. Oriental ,11, p. 401.
Cat. I. 39
^0® ANTHOLOGIAE ECLOOAE ETC.
Ahmed aUIihaUb alAbschihi, qui ciroa annum 800 adhuc inter
vivou evat Argvimenturu libri expositum est a Mcollio (p. 97 sqq.)
et ab Hammero (F\ Jahrl. , 63, Anz.-BL, p. IS sqq.). Liber
anno 1272 (et 1279) Bulaqi editue o R t.
Codex anno 999 exavatup eui.
1)1 (Cod, 52 Go!.)
Alteram exemplar, eieganiiue scriptum et fortasoe antiquius,
MI. (Cod. 1439 Testa).
Tertium exemplar, anno 1250 exaratum.
Alia exenipl. : Paris. 1598, 1599 et praeterea 210 ap. Fliigel,
W. Jahrb., 92, Anz.-Bl, p. 86; Mub. Brit. 733, 734, 735(1),
1421, 1682; Ind. Off. 830, 831, 832; Bodl. (Uri) 362, 363 et
383, (Fie.) 101; cf. (Nio.) 391 (2, 4, 7, 11), 392(3); Goth.
2142-2151; Berol. (Ahlw.) 1143-1148; Monac. 606; Caes. Vind.
395, 396 (Hammeri 76); Mus. Asiat. Petrop,; Rosen, Ms. Ar. 109;
Escur. (Derenb.) 718 (cf. 568); Soc. Asiat. Calc. (p. <*>); Tippu
p. 47, n. 104; Constant. (Koprulii) p. .M n. 288, 289; Damasc.
Cat. p, a1 n. 29.
DHL (Cod. 2091 = Amin 368).
Opus ad literas humaniores pertinens, oujus neque titulus
neque auctor comparet. Addidit quidem nescio quis in fronte Co-
dicis et in 1° folio post bismillam verba: X-iLLJj -UulS \&~J>
'£*£&£.% t^UI ^Ui>! J, (in fronte Cod. XsiaJI), sed hie titulus ex
inscriptione primi capitis , quae ita Bonat : ^ $J U Jo & dyti oLJI
tUii)j ts)jltl 3 s&Jati ^ iiVJ.3 ^ fiuxisse videtur. Addo inscrip-
tionem hujus capitis suspicionem movere nos tantuin possidere
unam sectionem : (^J) operis longe majoris, quae sectiones in
capita (wL) subdividuntur. Quam conjecturam confirmat, quod in
libro ipso auctor semel (f. 4 r.) lectorem relegat ad primam eecti-
AHTHOLOGUE EOIiOQAE ETC. 307
onem (^1 (***&!). Neque nostro f-u-i opus absolutum esse videtur ,
nam sicut sine praefatione Codex noster inoipit, ita abrupte desinit
in media narratiunoula. Quod autem capita attinet, quum dederim
inscriptionem primi, dabo quoque ceteraB, Bed Btatim addo seoundi
capitis inscriptionem (f. 22 v.) deesse (agit de theologis, scribis,
waztris cet.); tertii est: sl^x&Ji { y^L^s? ^ c^ S6 _t; 4*' J,
ys^ j^>-S ^ (God ^J>Jb) o»_? yfj>; 5*" Jy^' j*]y* &) 6" ^
XsL^JI J«j% xj'l^! JjJ>! Juj>\ y* s^Si ^o\ 7-i denique /3 $
{&**# ^-J-*' q^ *ls*"' ^ patriam et aetatem auotoris determi-
nandam facit imprimis quod (f. 21 v.) versus laudat fac^os ab
Abu-Hammu Musa ibn-JuBof, atque a filio hujus Abu-Ziyan et
quod nomini filii hujuB al-Motawakkil addit titulum b^-«. Haeo
nomina enim nos dirigunt ad urbem Tlemcen et principes ejus,
Banu-Ziyan e quorum numero fuerunt : Abu-Hammu Musa qui regna-
vit ab anno 760 ad 791, Alius ejus Abu-Ziyan mortuuB anno 801
et nepoB aJMotawakkil (Abu-Abdallah Mohammed) f anno 880.
Auctor probabiliter in aula bujus prinoipis vixit, sed nomen ejus
et titulus libri adhuc indagandi sunt. Inter auotores quos laudat
sunt Abu-'l-Fadhl al-Maqdisi (-{• 489), al-HolwAnt (f 494), Ghaz-
zalt (f 505), at-Tortuschi (f 520), Qadhi 'Ijadh (f 544), Ibn-'Arabi
(t 638), Qafi-ad-dtn al-Hillt (f 757).
Codex charactere Maghrebino bene exaratus videtur fere ejus-
dem aetatis esse ac liber ipse. Sunt 91 folia.
DIV. (Cod. 42 Gol.)
li^+XJI *_*__> auotore Schams-ad-din Mohammed ibn-al -Hasan
an-Nawddji (f 859) , qui hoc opus anno 824 absolvit. Divisionem
operis auctor in praefatione nis verbis exponit:
30P
ANTHOLOGY EOLOGAE ETC.
« • -**-■ ,3. L M, l^Ji^w^,. ^ Rjiji ^J|
• r • j rj~ -^ C v^-3 ^U^» r^-ju,-,. e u>aJt li
^- r ' <-•* J' J ' u >-;— J' s ,).-j. &*juU} ^Usic, &&<!,]( f ?',U.-.Ai
UJaji, i^J^i L_iw5^l oiLi y v..,. ■ „ ■=; 1 ,. s • --
* ov*-% sm vM' ^ui jab*, j. oUM ^ ol _
^A eitf, o^, o^j, A ^, ^ ,^-^^^^j^i
vWi ^ ^ ^ e^^ ^ ^ ^
^ >• a^ c, Jb-^ ^^ o^y, i ,^535^35,
ANTHOLOGIAE ECLOGA.E ETC, 309
Sjt^j JtxM l3«-« *-a »-waJ (j^j O 1 ^ lS^jt' 1 C^" ^te* "*^ <J?^3
kIJ^ m *jL, wLoc ol^xi vjuajj 8jjJ! ^bLw.JS J,' v*U3 J^»u Jj^iAij
Codes anno 879 exaratus est, et 504 pp. continet.
DV. (Cod. 746 Warn.)
Idem opus. Codex (428 pp.) airni nota caret, sed subscriptio
haec est : blX-j^'j, (1. ilxoj^j) a-^o^u q+ £j-^ o^ 5 *■*!>—* $
kX& alii ^jkt* Lr >i^J! qm> ^jj i\*js? &jwL> 0^ J.e (1. *j*j&})
"it 8y> "% J^Sf ^ J—^Sy! .^sJ*, «l)l UUmC>3 ,JL*«5 *^.e alii. J*o
■<&f*M ,-JjJI ■■xJJ.Ij
D.VI. (Cod. 1443 Testa).
Tertium exemplar (329 pp.) ejusdem operis. Nitidissimus Codex.
Subscriptio est quae sequitur : M» &1™ J, *-U hs^-a £{J> ^f$
3 *° ANTHOLOGIAE ECLOGAE ETC.
x#*xAit £xu\ 4^1 i^t, ^j^jj ^ ^ ^ „^ M!
^X> s < dUS ^Jp. M^^-j" .x^xfcj jJL^ « bL& ^jjw^UOU
« v-UJl ILfct OLyi £ ^ tf^ ^ ^, ^ o | 5 t ^j,
^3 u^5 ^^J i oL> jt 3S* y\
Lrtlii b 3> j ^^ < ^ ^^ £^ ^ & ^ iu .. ^
^3 *», ^.^ ^ «UI ^3 8 Ju>3 ^ir JuJs ^Jt o.
^ J*t^j>JJ ^3 *U! Lu-v*»»3 JLj
Praemissa est duabus paginis minutae scripturae laudatio auc-
tons hujus libri, conscripta a Taqi-ad-dtn ibn-ffiddja, qua hie
vircelebratigsimns testatur, ee hoc opus magna cum admiration e
legisse, et laudes ejus magnificentissimis verbis praedicat.
DVIL (Cod. 89(3) Gol. fol. 104-198).
Quartum exemplar, Mauritana manu; rudis incompositusque est
ductus literarum, et haud raro dubium est quomodo librarius sua
ANTHOLOGIAE EOLOGAE ETC. 311
verba legi roluerit. Continet 189 paginas; Bed inter paginam 15
(in qua media incipit caput quintum) et 16 (in qua continuatur
caput septimum) aliquot exeiderunt folia, et quidem integer, ut
videtur, quaternio. Itidein inter p. 121 (in qua quae scripta sunt
pertinent ad extremam partem capitis 14 J ) et 122 (in qua quae
leguntur pertinent ad caput 17 um et quidem jam ad paragraphum
Ui/uijl <i) multa exciderunt folia. In ultimis oapitibus nonnulla a
librario omisea breviusve contracta sunt. Codex anno 996 exara-
tus est.
Liber editus eBt Bulaqi 1276.
Alia exempl: Paris. 1472, 1569, 1567 (tria expl. ap. Flugel,
W. Jahrb., 92, Anz.-Bl, p. 37 n. 226); Mus. Brit. 769, 1103,
1422, 1671; Cantabr. (Preston 56) 40, (Kings Coll.) 145; Bodl.
(Uri) 375; cf. Nicoll. n. 391, 10°; Goth. 2157, 2158; Berol.
(Ahhv.) 1151—1153; Vindob. 399; Monac. 599; Havn. 299; Mus.
Asiat. Petrop. p. 206; Vatic. 311, 461, 783. Etiam Lafle Co-
dicem hujus operis possidebat (v. The Thousand and one Nights ,
I, p. 216).
DVIII. (Cod. 2090 = Amln 367).
« UUJ|s ^jJyJs\J\ iyt ^L^^sOl ^s 'cr^ 5 ■£ i 'lr*»- auctore
Schams-ad-din Abu-Abdallah Mohammed ibn-Hasan ibn-Alt an-
Nawddji (f 859), de quo libro conferatur H. Khal. V, 487 n.
11756 et Pertsch, Cat. Goth. IV, 306 n. 2314, qui etiam alia
exemplaria enumerayit.
Codex noster exaratus est anno 1066 , Bed prima folia perierunt.
DIX. (Cod. 2100 = Amln 377). V
ft fc-c -*. , s i
ua^f^. { ^_ i \ oLJy*, ^J> <««^v^ul auctore eodem an-Nawddji
ideoque h. 1. recensuimus. Cf, H. Khal. Ill, 17 n. 4407.
Codex hicce sex tantum foliis constans initium operis continet;
apographon recenB eBt.
312
AtlTEOLOGIAE EOLOGAE ETC*
■DX. (Cod. 423 Warn.)
wb"iM (jc 3 j auctore Schihdb-ad-din Ahmed ibn-Moliammed ibn-
■Ali al-EkljAzt (f 875) , qui hoc opue (ut cum apud E. Ehal. .
turn in hue nostri Codicie legitur) die decimo septimo lnerieis
Moharram anni 826 absolvit.
Index : jJLfiiUi £ ^i J^aji D ^«is jus 5 o^Ut J. ^ V LJ1
Jjiaftil ^lX.-XI J, ^1 J^l Jj-Aai b^As i^jj ^Jp'JtXI £ ^JUii
^r^-3 ..jjLmqJIj v^LJLl^J! .£ ^Uil ^^jiji ; a .^l -vJukjjo v*-^ 1
^1 J^aaJt ^oy^.x!W^^U>l ^ .i^IJJI .J^l 'jjUlioj *bl£uJt
ANTHOiOGIAE ECLOGAE ETC. 313
^-wju' JLs^^Ji 5C£ju ^i 0^^' ^.a^! |»L**sl io^li &.J^ KJ^Cw^Ji iu^s*-^!
rpLiJt J,AaaJ! tL^^JI K£M_! ,3 ^vJuJi ^^i ^L^aj 1 . *£^b J J.LiJ!
^ Si *' ! ' t • • ! '»
Descriptus est antiquus hie Codex ex Codice, ipBius auctoris
raanu exarafco. Alia exempl. : Mus. Brit. 1104, 1105; Caes. Vind.
400; Mus. Asiat. Petrop. ; Brill (Houtsm.) 81.
DXL (Cod. 1 Gol.)
"vv^^' ^f^s ' t^:^' '*■&>£ auctore Abu-'l-Fath Mohammed
ibn-Badr-ad-din al- c Aufi al-Iskandari, qui, ut mox apparebit, anno
883 hoc opuB composuit. Volumen primum et tertium; Becundum
desideratur.
Auctor in fine utriusque voluminis genealogiam suam ad Abd-
ar-Rahman ibn-'Auf, deinceps ad c Adnanum, Ismailem et ipsum
Adamum persequitur, quam etiam in fronte voluminis tertii ex-
hibet, nee non ex parte initio tomi primi. Quintus in hac gene-
alogia avus est al-Qadhi Badr-ad-dtn Abu-'l-Fath Mohammed, quem
auctor I, p, 411 eundeni esse amrmat (an jure incertum eBt, sed
parum probabile) atque ille Abu-'l-Fath al-Iskandart, qui in Con-
sessibus Hamadzanii praecipua est persona. Legimus enim ibi:
gJI ^yii ^^>-.h jli' pLA.0 et sequitur primus ConceBsus. De
ipsius vita et scriptis parum innotuit. Laudat I, p. 398 opus
suum de peregrinatione Meccana cum titulo £ ' *^ls»yi x.;sr\Jt
« ^^J- ■"iLJsvJi et teste H. Khal. IV, p. 336 commentatus est
notissimum tractatum de jure haereditario c, t. xl*J>Jl <j£.j! aJI.
Cat. I. , d0 '
314
AHTHOLOQIAE ECLOGAE ETC.
Ie praefatione satis longa, quae ad p. 14 decurrit, narrat auctor
se post multa itinera anno S7i< Damascum perveniase, ibique fie-
quentasse circulum viroruni doctorum, quibuscuK; turn de scientiis
IegalibuE et eiegantiis subtiiibus ab-putarit, tur& puiohra carmine
recitavit et expiicuit. Iterurc iterumque rogantibus ut ea ouae
cum lis eoinmumcaverai seripso mandaret, tandeir anno 883 in*
eunte, quum prima jam sigua eenectutis ee ostecdisscnt, satisfacere
decrevit. CompoBuU itaque iugevs hoc opus de praeBtaatia poesis
et poetarum et. de arte poetica , integra plura carmina cum ex-
plications continens et interspersum permultis exoursibus historicis,
grammaticalibus et lexicologicis. Possidemus Hamakeri scriptionem,
quae brevi post editum anno 1820 Specimen Catalog i composita
videtur, in qua fuse de majore bujus libri parte exposuit quam-
qu6 integram edidit Dozy in priore editione hujus Catalogi I,
p. 308—342. Hanc hie iterum dare nolo. Continetur tomo primo
inter alia carmen panegyricum quod Ka'b ibn-Zohair in Profetam
dixit (p. 33— 76), Amru-'l-Qaisi Mo'allaqa aliaque ejusdem car-
mina (p. 88—153), Zohairi Mo'allaqa (p. 177—217), Tarafae
Mo c allaqa (p. 258—318) , tomo tertio carmen Hassani ibn-Tzabit
quod incipit U-L&j a \ >L*J cr , ^-^-Jt U (p. 1—66), carmen
Abdallae ibn-Omar ibn-al-Khattab, quod incipit i\-sL*J jC_jls ^1
■l*jjASa}\ (p. 66— 69), Mocallaqa ( Amri ibn-Koltzum (p. 70—105),
omnia amplo commentario illustrata. Pars longe major hujus tomi
tertii agit de arte metrica. Sed ad calcem utriusque voluminis
auctor dat indicem vocabulorum rariorum et difficiliorum in eo
explicatorum necnon virorum de quibus disseruit. Quum hi indices
tantum e parte denotent ea quae revera opere continentur, conclu-
des licet auctorem tantum ea notasse quae proprie sua erant
non ex aliis libris descripta. Quamobrem auctori deberi videtur
ut hie repetantur. Singulis vocibus aut nominibus paginam adscripsi.
Index voluminis primi hie est:
(p. 26) *-U^JI ^i\ a .i )£a\ LSJo juI (p. 23) JoyUI a j 3,y=
v^JI (ib.) £.yi (ib.) £^Jl (p. 36) Ja*w (p. 35) JsJUj JL
ANTHOLOGIAE EOLOGAE ETC. 315
(ib.) *U,OJI (p. 49) J^yj- (p. 48) gJL& (p. 47) ^ji^ (p. 87)
J^j (ib.) gJ*MJI (p. 53) . r yi_ (p. 52) D 'u!f! (ib.) uAmJiJ!
(p. 61) Jiil* (p. 59) Jjk (ib.) J^L^JI (p. 58) ^iji (p. .54)
yCJ! (p. 63) D UJJi (p.62) tXJ^i (ib.) JwaA^ (ib.) vjucj
&JiUJ) (ib.) 0s4s 3 t 3 tX£ 5 (p. 65) *LW! (p. 63) &. J^J! (p. 62)
J..& (ib.) J^e (ib.) ^ (p. 68) jMai- (p. 67) *&JJ (p.. 66)
]ji (ib.) 4^ (ib.) J^X.^< (ib.) u Ji (p. 71) b^UJi (ib.)
(ib.) J^d (ib.) vJi_AS" (p. 74) jm^Jo (ib.) L*,J>JI (p. 72)
■■■«lll iXjc (p. 81) -vaJS .^J Lv^> (p. 76) J-oUxJ! (ib.) Jojbw
(J*"^-** o^ (j«UsJ> (p. 83) *jL=> qJ (^Ae (p. 82) JL-ss-lj, ^1
(p. 90) fA**Jdi (p. 88) JaJilv (p. 87) \^J0I 3^1 (p. 86) ^JuJS
LL« ■ (ib.) -u»JLfc\J!. ■ -.(p. '92) .jJl-ssJI (p. 91) Ulw (ib.) Lj^JI
(p. 98) «L*ii . (ib.) ^>JT (p. 94) o,JL*j (ib.) -J^jJU (p. 93)
(ib.)JJUis (ib.) -JUJI'. (ib.) ^k'^ :(p.'101) : «*Ji (ib.) p.L%J!
(ib.) J^SuXll (ib.) ^1 (p. 106) £jjl (ib.) LM (p. 102) '".;g.&0
(p. 117) JIJoiX3l (ib.) £_jjL.w# (ib.) *LL*JI (p. 110) ^^u=Jt
lXjAJS! (p. 128) wJjJ! (p. 127) ,jfcL> (p. 121) ^i)i (ib.) Job
(p. 137) ^yjl (ja-^l (p. 133) fayljt (p. 132) Vr- 1 ^ 1 (P- m )
(p. 147) g^o (ib.) .g.y» (p. 146) gJUc (b.) ,g0ti (p. 144) ■£*>
^j S Jyjc tOJ^ o>L*ji ^j i; ^= (p. 149) >L»Ji (p. 148) gJLw
lX/x (p. 161) jyjtAv.,* ^ *JLS lXac ju^j *iJ! iAaac (p. 154) ^^p
iuJLc k^-jIj OyiAvw« .^j *a£c j^-j jdtt lXac (p. 165) til.U*JI qJ &JJI
^«.it (p. 180) J^J! (p. 179) ^i (p. 177) XJUjJt (p. 169)
UsJI (ib.) y*% ^XrJL bjU^- (p. 182) -iLUsM\ (p. 181) L^Ua
310 Z.MTBOLOfilAB ECLOGAE ETC,
J«,s'^t D U«,I (ik) i-_4 r ^. e , f ,::^A< (ib.) yLa!! (p. 18«) ^u t =?< t
(p. 205) gsAl0 (p, 195) U & (U:.) f ^ (p. 191) J^'- (p. 189)
U^J gijsJJc, fU c /j (p. 210) »-/UJ (ib.) %lUi! (p. 209)I;Ji
O* U*$! (P- 21T ) S-'r^ < ,^,>^ CT r ^ : (p. 21G) Lg* (p. 212)
c ^ *JJ Jw.- iujlfc ^ (p. 219) i^UJ! C5 j i^U a^ ^UJI
(p. 222) wAxO X-^JIn (ib.) ^.r* Q ,j K.ulc (p. 221) K. .*.,.*
q j tkf* (p. 224) &iA, f L&0 j e>jUl (p. 223) pip ^ j^jCi
W d j o> sW (P* 226 ) U^ 51 ^ e ^H v^y^ (p. 225) 3 ys
jcL-wJlJtaAk^l (P- 228) Otj,^ ^t ■■(ib.) ^jb* a J p^( (p. 227)
Kie i\ •■. (p 231) JUL* a .j l^i (p. 230) tL«Jpjl (p. 229)
q? jV 5 (p. 232) ^aAaJI c^lJL ..^jj. ■gv.yk (ib,) ^&Ji u^s^Ia©
wUe (p. 253) .- j^jJvJt wV-e b^Sj ^aJt Ow^ &ajI (p, 235) iji*JI Ju£
(p. 262) 50^ /■(ib.) l^I (p. 261) oLi (p. 254) ^ ^j . tiJJLtl
■■':Le3Us;--.(ib.).:.g^^t <p. 264) . I^I, (p. 263) ...oJUsJt (ib.) y^JI
(p. 266) al»il (ib.) ^it (ib.) OhJ^Jl (p 265) w.^ (ib.)
(ib.) 0^j$\ (ib.) K^\J^ (p. 266) (UaV^yJI (p. 265) tXs^J
UuUI (ib-) waU'l ^ (ib.) ^ioj- (p. 267) sj^ll (ib.) JyiSjl
(ib.) ^UjGI (p. 270) Kjb : ,-(ib.). : -. 4 y v Jl. (ib.) ^^^j! (p. 268)
oUJI ^J ^03 (p. 278) .^Ls^l (p. 275) ^3 (p. 271) jLcaJI
'■(p. 281) ■■sbjtl (ib.) jM^il (p. 280) yfeJ (p, 279) ^^J! (ib.)
(p. 287) KsdxJI (p. 284) d.L^ (p. 282) ^\^ ; (ib.) gJJAoJI
(ib.) iX^I (ib.) KA^I (p. 289) UX»i s ^JU (ib.) c^jll
y (Pv293) ol^t (ib.) ^4U (p. 292) Ju ; ^ (p. 291) ..JuL
(p. 297) ^J^oJ! (ib.) >L^\JI (ib.) KK^Ji (p. 296) KIi~^JI
ANTHOLOGIAE ECLOGAB ETC, 317
tAl^ JwuX^JL flil (p. 303) StfyCJI (ib.) pUiu (p. 299) ^9%
(ib.) <AS 3 (ib.) ^JfcL^ii (p. 308) Vr .A&J! (p. 304) «>,_?ij| (ib,)
(p..311) X^sbJi »j^ XSUJI *UJ ^ .jj^ fU^ 8 |^/ (p. 310) tfljJI
wJuuWJI (p. 313) v_ijAS=Oj|j Sk&| (p. 312) ^VULJI (ib,) J..- j ff il
j^J! J^J! (p. 313) ^1 ^jb K„.IJ ! (p. 314) O.P *vJI (ib.)
,r4» ^ ;Ux (ib.) Suaj^Jl (p. 316) ii)l sjl (ib.) aln.ll (p. 83 5)
■(p. 342) a L&« ^ji ^j oL.^ (p. 325) art Q J ,Wi' (p.. 32f)
^Uft* ^jl ^ Ju^ (p. 363) &wsuw ( . y j u'aA.J< (p P 346) U ; tCj *jt
(p. 421) yua^lJI #1 w^j! yl v b^ jt\ -8lX.k> >jI iijs _^l (p. 352)
(ib.) iLil*«J| (ib.) ^3 (p. 425) w«.jJL Jw,S cj/vaj! yui -ftJ^S
(p. 426) ■X-iLaJI.
Index tomi tertii :
^.UjJt (p. 4) isjj^t ( p . 3) &yJi (p. 4) ^jJj (p. 1) ^J!
p^Jt ^Jj oUaJI (ib.) xlsSpfiJt (p. 5) cyall ■ ■ (ib.) yt*aJI (ib.)
(ib.) 03 />_*S (p. 7) .^^mijl ( P .6) r liuJt .(ib.) v^ f ^i <ib.)
(p.l5)«,j jr l 3 jUi (p. 11) ,-J^ ^^J\ (p. 8) ^LJI (ib.) j^RJ!
B J**° 0* -^ v^oJo (ib.) :iU*fJl (ib.) ^"^f (p„ 18) ^bj)
gUiiJ! (p. 22) ..«#&' (p. .21) OL.SjJt (p. 19) "XkUJI ^fc> *X^>y s
. ;Cr J j^ (p. 23) .fJJu-Jt (ib.) jOsit ^U^i (ib.) ^Jl (ib.)
(p. 27) qUoS! (p. 26) js-Afl"^} ^j (Ajy (p. 24) wu&w b^j!., ujsA
go3jl &% (p. 34) ^^J! -'auw ^j -L2S iliu ^J (p. 30) ^iU!
t>UI ^jl (p. 39) ^ JwJii j^j^Ij-V .yaJjUos.-:.- (p. 37) a;a^ 3
..**»jj>5 ^J| (ib.) iu^l^j ***flJLa£> $ yix^Cit (p. 42) ^e. :w*&sj
318 ANTHOLOGIAE ECLOGAE ETC.
(p. 51) v L*afiJi 5 jrljJ\ s ^U&L jL-aOj fJLAJI L^ ; ^£i (p. 49)
l^ws. J (ib.) L ,v^i! (p. 56) j>JJ! (ib.) iX. R k!! (p. 53) Jh^J
co^Jij pyJi ^*«j' (p, 59) 8j C r l (ib.) vjJL^ij U^i-l (p, 57)
y>7 <lX% (p, 64) g.# ( p . 62) pe J.^ (p. 61) e^l (ib.)
qJ y= cr J *1JI <_Ub XA-clo ^ ^JjAii) ^Jt q j a LL>- &Ub
(p. 70) r y^ j jy xsJjmi .(p..69) LjJUj iJyii (p. .66) wlL^
jji^u (p. 74) gJtfUJ (ib.) *>U$JI (ib.) ^Jl (p. 71) ^^Ull
( P . 80) ^^JUJ! ( p , 79) os,/4l ^J! & XoUJ! (p. 77) tyUI (ib.)
(ib.) 4j (p. 81) ^ (ib.) *lk^ (ib.) iUoSI. oli*> fr *3uo'
■,*L^I- (ib.) _f^xAi\ . (ib.) 8^s\JI (ib.) KU4JI (ib.) *L£u,
(P«82).v> ta4H * (ib.) iLM^^JI (ib.) u^asJJ! (ib.) ...*UssiJf| (ib.)
^*J| v La?| U Xm^J! v L$Pli u U*j 4» KJjyi^ (p. 83) ^Oui
c^^o U s gy^ajl (p. 95) ^,j^J| iUwt (p. 93) U.J (p. 92)
(p. 104) ^L^l 5 efj^l ^ ^ r ii\ (p 103) iCJUx&f (p. 97)
(p. 107) £_jyax!l (ib.) -L^LlP- (ib.) oL-*> (p. .110) ot&>
e^"' (p. 114) ^Ji ju^i. ,5 jjyijt jW «> (p. Ill) Lg^^it 3 ^Ijjjl
L^wt sc^UII D 1 5 (j^bJ! (p. 117) gl^JI (jva> x^*s (p. H6)
■■xss}» SSsj (P- 126) s^-^is (p. 124) ^ ^y (p. 123) ^Lw^t
O^UJ! U)C> (ib.) J^ (p. 132) ^ ^ (p. 130) u^^j
t^^f ibu ^ >^% iu^JI (ib.) ^1 (p.135) obC^^t ^
^ (p. 136) *^J! j^^li? .'*£ j£f ^Jj| Ji ;j^|. ^
-L^l (ib.) Jdi (ib.) io^Jt (p.147) ByLfeitl (p,146) KJL3L%
.j'-^j »£>,■ (P- 155 ) o~^*h iAx^ il«s ^s 5 t l^t (p. 152)
KTHOLOGIAE ECLOGAE ETC. 319
.£L*j-*Iy» ^jlXJI (p. 161) ppy ^j ^s^ (ib.) sjJjJI (p. 159)
(p. 180) y^i (p. 163) Lf jyJS cC y^' oiAi" ^1 vjj ^y JU> Jlcj
(p. 201) ^_*to&JI (p. 199) j^l (p. 193) ^JuJI (p. 183) Q ^
.v_&Ja3 (p. 204) lJA^> (p. 203) ^aCj oUJI p> (p. 202) (joS*!!
Lr^- (p. 209) v^AS^! (p. 206) ^Liu ^D» (p. 205) ^Jl (ib.)
(p. 211) JUit J^ K_^«ux. LgiU Liii' ^LJJ ^5 5 JiXSI (p. 210)
(^iyJI (p. 228) t jS (ib.) uL^I (ib.) 0> J! (p. 227) 0> 1
g*-£ (ib.) ^sJi-xJ (ib.) (j^o .(p. 236) vJu^-B-l (p. 230)
^-^4- (p. 240) jd£ (ib.) J^-Ktfl (p. 239) ^s^JI (p. 238)
«-a5UL ^Ji^L (p. 243) *IjJI gi 3 .JUrsSJN yvijl ^^Jo ^IaJ! (p. 242)
(?.2i6) ■Uda&\- (p.245)v/^ ! (p. 244) ^ (ib.)^Jl (ib.)
(p. 259) o4>Ji (ib.) ■L^jLtljO vs 1 o^ ( ib -) £*^ (p. 248) Jl'
gi^ (p.263) ^4« (p.262) s j». (ib.) vJLL&JI (p. 260) ^Jl
c-r^ 1 5^ /viouXs^ (j^L^uJI ,.W! ^1 (^uU*. (p. 264) J*1L .(ib,) ■.
(p. 281) JLAJI (ib.) ■ V T (p. 280) jUji (p. 279) J^l (p. 274)
dyA (p. 291) ^Jusul, .'.^^1 (ib.) ^lj*Ji -(p. 286) :p Ujr
(p. 294) 14-jI^-cJ *!],-& (p. 292) &JUL Sl.i^Ls K s J,_s» ^ "&**>' ,
(p. 297) .^JuJI- (p. 296) .-Liji? d j^.'iElf U& ^ ^Jbtf *)y>
(p. 306) OJ o (p. 304) ^j &, (p.299) ^toUJ! 3 ^ (ib.) i^
(ib.) D ^_i_k^ (p. 310) -tSlA (p. 308) *JL<^* (ib.) -qIj-jA.
.p**^ ^1 jy*Ji^\ V^ ■■"■W -itu'.^'^U (p. 311) 05^
■ J-» (p. 320) if (p. 315) ,JuB 3 yi*Jl ^^Jaii -tXXcj ^sjl oX^>l>
(p. 327; cf. Qor. 14 vs. 29, 31) JJL^ J,1ju' *ly (ib.) ^ (p. 321)
(p. 334) *bU*J| (p. 333) p^JU! -4&j,l (p. 332) v^ 5C^> ^
AETilOLOOHAE ECLOCAZ; ETC.
( " J ? f-'; ^5; U " ^ (ib.)f,yi (p. 387) «yi '^j! (ik) ( yv JjL
(p= 3Si) ^Jyjl ( I( .S48) ^ (p. S45) £.^t (p. 344) ^ (ifc..)
(p. 8b2) a. f; W. : .JI (ib,) er >^ (p. 851). ^ (p.349)^
W- J ,v ■*-■.> Jili. (i;kxj U, ill, (y.. 360) ,i>ju3 .(p. 358) 4, ^;J-i ik
(P ^m v. ■,J i o^t al^*, (p. SGI) a -v;U% (p. 359) iP~, c ii
(il> ) .'■ ■■;■'■ I; , J>L ; .,'.vjl I
Haee duo volunriaa, quorum primum in folio nainori, terfcium
majori esaratum. est, autographon auctoris continent, teatibus
subecriptionibus, inprimig tomi tertii quae sic incipit i!_ajl Jl^
qjUJI ^Jo ^va/.jJ! ^y.j tX^ss" ^oc&ji jj! (inter lineas addituin) *£>.
■Ad ■calcem .autem tomi primi docemur annum &^b' esse 883.
Hoc volumen .in ultima parte mensis Qatar absolutum est, Dozy
opinabatur Codices non ab ipso auctore exaratoe fuisse, qui nempe
■•hoc casu meliorem teztum offerrent quam revera offerunt. Si
?ero reputamus euin tria volumina c a 1200 paginarum in folio
intra spatium quatuor mensium conscripsisse, non est quod mire-
mur eum passim lapsum calami fecisse et serviliter e fonte trans-
Bcripsisae (e. g. ubi in nota historiola de Ma c n ibn-Zaida (I p.
414 seq.) hie Amir al-Htiminin appellator), sed potius admiramur
etupendam ejus euram et diligentiam.
Alius Codes hujus operis -serv.atur in Bibl. Paris, n, 1401. B
descriptions hujus a deglane facta, quam debeo Zotenbergo,
probabile 'fit eum esse ipsum tomuni secundum quo nos caremus.
Quia Christiani Ravii nomen gerit, non inverisimile est hunc
■manual habuisse in separatione hujus voluminis a nostris. Golius
■■autem volumen hoc secundum nunquam possedit.
DXIL (Cod, 630(1) Warn, fol 1-193).
« s l3CiJI Oi^i .^i <^.Uc^Ji ,' auctore as-Sojuti (f 911). In prae*
fatione '-do libri origine et distributione sequentia monet: AB Om^
ANTHOLOGIAE ECLOGUE ETC!. 321
( 2 <c s Ij:;JT *UJ (i i < LoB? wiui ti Li3 & J>i^ U ^li «aL;:,!
w tv — ____ ___ tv ,
«.a=^w s « Q^iil jc_aJL£ J^j^I X-i*fcj> b »o ji" u>H^-^'ii ' Q-**--
Secfcio sexta excerptum est e libro ar-Razii cL^ j?J<Xi &
Sunt 192 pagg. , bene exaratae, sine airni nota.
Alia exempl. Mub. Brit. 988 (1), H66 (1); •■Escut. (Derenb.)
565 (1 et 2); Caes. Vindob. 1640 (4) ; Gotb: 2048.
1) Vulgo (v. hujus Catnlogi N° CCC0LXXX1X) X-JJ'JJj ; as-Sojutf semper habel
XsiUg e. g. hojns libri pagina 84, ubi tola es at-Tidjanii oporo Bectio iuserta .-est.
Idem p. 216 et 2S3 in opere as-Sojutti al-Jawftqit 630 (3).
2) De vi bornm Verbornm v. H. Khal. I, p. 872. .
3) Hinc emenaetur H. Ktal. V , p. -361."Leetionera ^mL.a jam restitttit Miigel
in annofc. Tom VII.
Cat. I. : 4 i
322 AHTHOLOGIAE ECLOGAE ETC.
DXIII. (Cod. 680 (2; Warn, p. 1B4— - 208;,
lyiuidem auetons a^^j^ji w U.jLsj> . ,i < ^j'^! (' 3 ^XLiui. Est
hrevk tvacfafcut (H pagg.) . in cuo locis e vanie aucioribus ad-
duetis mulierum gosiiu amasorli ilhinirantur. Euir. peionte f,inico-
vnm quodauij qucm tamei; nor: rnmoupat, composuii at-Bojuti.
Laudatui- in opere praeeedenie p, 21,
Exaraius est trac talus eactom manu qua 630 (1).
Alia exeropl. : Mus. Brit. 988 (2). 1404 (12), 1466 (2): Tubing, 81.
BXIV. (Cod. 630 (3) Warn', p. 210—246).
. ■ « iOA^jAtJ! oUao u< i * *J^;JT ^^jjjS^J!, auctore eodem. Ut in
opere praecedente antecedit excursus lexicologicus de diversis no-
minibus, quibus niulier pinguis membraque ejus significantur; dein
adducuntur e variis scriptoribus loci, qui de tali femina agunt;
denique adjiciuntur de illius proprietatibus carmina turn antiqui-
orum turn recentiorum poetarum. Doxologia praeponitur haecce:
i$ kL>o\ qjAJI aijiUc J.c ^.m,^ $ JuiL; praefatio nulla. Ita enim
pergit: gJl lXa^s ja\ iiidJI >JI ^^j^Jt ^I^j *y>. \ { jsj>.
Sunt 36 pagg. ab eodem librario exaratae. Alteram exemplar
mihi nou iunotuit.
DXV. (Cod. 630 (4) Warn. p. 247—260).
"j+w-.jij i^*uji 3 ^aaJI ^*j J^AAiaflXJl ^.s 'j^jJI X^ji, auctore
eodem. Libellus est, in quo as-Sojuti more suo omnia, quae de
bac quaestione apud varios auctores repererat, congessit. Prima
J) In Codice plus semcl „pjftM, sed parallelisms alteram Bcriptionem (quam
esbibet H. Kbal in v.) postulat. Pro vjUls^ n't H. Khal. legit, in Codice cxstat
wR-Jb^ quam lcctionem esse falsam taraen ex ipso hoc opere patet e. g. p. 208
ANTHOLOSIAE ECLOOA.E ETC. 323
illius verba excerpta reperiuntur apud H. Kbal. (ed. Fliigel, VI,
p. 328) !).
Sunt; 12 pagg. ab eodem librario exaratae. Alterum exemplar,
quantum novi, in Europae bibliothecis non exstat.
DXVL (Ood. 474(H) Warn. fol. . 107 v. — 110 v.)
« bUi!) .Lr>b ' ^L_a_xJ! usL^jI opuseulum, auctore eodem ad
instar libri *bL«iJI .L_>l quod scripsifc Abu-Mobammed al-Khallal
(H. Kbal. I, 185), agens non de viris auctoritatis gravitate con-
spiouis, ut vertit Fliigel, sed de viris importunis et taedium
moventibus.
Sunt sex pagin. anno 987 exaratae. Fliigel itaque in catalogo
operum Sojutii, Wiener Jabrb. 58, Anz. Bl. p. 27 sub n. 4 nullo
jure deBcribit ut »eine ziemlich starke Schrift".
DXVII. (Cod. 2130 = Amin 411).
Ejusdem libelli aliud exemplar.
Sunt sex folia sine anni nota.
Alia exemplar. Constantin. (Koprii)u) 1579; Brill (HoutBm.) 616 (9).
DXVIII. (Cod. 1053 (2) Warn. fol. 97-157).
K^g.L^Jl *UjI S6 ^s '(CjUil oUJI v'^j ^ber & e ooncubinis
et liberie earum, imprimis de Abessiniis, cujus auctor est Mo-
hammed an-No c man ibn-Mohammed ibn-'Irak, qui 10 mo saeculo
floruit (cf. supra ad 1053 (1) p. 178 seq.). Dirisum est opus in
praefationem et tria capita et quam plurimas historiolas de om-
nibus concubinis oelebrioribus continet.
Codex, unicum exemplar, autographum continet.
u * u
1) Male ibi scriptum est „*_s_JS &_^j_i: its enim perit horaoioteleuton. Pro
i^wJI^ 1. 1 a. f. legendum ibi wwJ^.
° ■ AKTHOLOGIAE EOLOGAE ETC.
DXIX. (Ood. 861 (2) Warn, foi, 123-11)2).
l'nsoriptio hujus libelli iiaec eat: *«Ji
.<y»LKjl ^^ioLJI c5 ^j! ^|^i ^s U ^ A J( , ib< y u ^^
■ i v.- -' j
*l)l *.r,; quibus verbis argumentum opusedi et jio^ec collector
detilarantur, non vero titulus. Posii doxologiani (inii..: *D lV-*J;.
v-SW^t ^~~ D , (.jv^li 03 .. A _ t: j^! ^JJ' ( er p-, ae f. l 'j; ioneiIi)
continet excerpta poetica e libro a§-QafadIi (f 764) c. t. « JU
■«£*JJ! ,W*> J, <^J! ( h. Khal. V, 309), quae delude aliis ■ ver-
sibus auxit. DiviBit hoc compendium in 23 capita. Delude se~
quitur f. 144 v . ^ ^j> d^j ^ ^ Jkjgjt J^ ^| j, ^
^Ul, deiude f. 147 v. alia sectio *JCJL>y b^ *^J! L ^ s f ^lJ[tS
gJi. Quod ad auctorem attinet nomen ejus fuit, ut videtur: Zain-
ad-din Abu-Bakr All ion-Mohammed ibn-Ehalid al-Balafcouosl, qui
anno 936 diem suprem urn obiit teste Eieu in Cat. Mus. Brit,
p. 778b ad 347b. Alii ejusdem auctorie anthologiae exemplar
servatur in Bibl. Escur. n. 537 apud Derenbourg.
Libellus fol. 152 v. abrupte explicit. Sequuntur jam decern folia
.■■partim vacua, partim excerpia parvi pretii continentia, inter quae
nominanda sunt (fol. 155 v.) specimina ex commercio literarum
Omar ibn-al-Wardt, cujus Divan primam partem Codicis occupat.
Codex anno 976 exaratus est quum hie annus memoretur in
possesBoriB nota et prima pars hujus Codicis ab eodem librario
Bcnpta hoc anno absoluta sit. Cf. fol. 121 r.
Exemplaria operis Qafadii servantur in Bibl. Havn. 297 (ubi
titulus est £*aJI Uuc s j £#W J| uul&i) et Monac. 597.
DXX. (Cod. 979 Warn.)
- O-o > o
««j^l ^ c«^^jl ^ auctore Ho8ain ibn . Abd . ag .g amad
al-Haritzf al-Hamadzani, qui hoc opus (de quo ait: U* ^^
AKl'KOLOGIAE EOLOGAE ETC. 825
« ujIlJ^JIj vbLd*"^ aXkJIj J*&&Jb OULraj 1*js tX*i (J^e tiUx&w* < ^blfii
\&j*i*jLa a kj^aJLjI * vi/»»OU>j}u ttjs«j'y»^ < iujipiiJi ob/Sb U«*sJw9 &Xlso»j
"S^^mJUa i fc^JLu-Ji KJUjuuI JafiU^JI^ U^?C« < fcA^sL KibXJl JuU^u
« ik=j jau«Ji X^AaaJS oL^/JLs) Bultano Solaiman (qui ab aimo 926
usque ad annum 974 regnab&t) dedicavit.
Continet liber capita haoc : wl ult^ JjJ' wb JiiiJI wjI
.maJ) .-.L&ij ujb tsiiXD'fc ^^Xa&5> i^)U i4>^AflJu) jisJJul wju (jmjUJi
jA*o3l uju wu/OasuU, jjlfe wjb i^U^Jk jaXjI ^b li>LvkXW^M ub
wjb L^i- V'r ^JLL^Ui ,.y*»*J3» wjL ^m)JI^ cL^UtJi yL c, j-i-g
Codex ab, ipso auctore exaratus est Constantinopoli anno 945.
Alius mihi non innotuit.
DXXI. (Cod. 197 Gol.)
KeLiUajl ~*« wjUj . Hie titulus in praefatione operis legitur et
quoque in fronte Codicis, ubi vero etiam alius iAj^s wlxS' scilicet.
Liber ipse statim post bismillam exorditur a verbis? $U o_j*wit
I, ° -., . * 3 o .=. o - - * o -. «, - - oi
auctoris nominis nullum indicium exstat. Ex praefatione patet
ilium destinatum fuisse in usum viri principis oujusdam cujus autem
nomen non memoratur. Continet liber exempla recte et ornate
dicendi de variis argumentis, de quibus virum bene eduoatum
sefmonem; facer e posse decet. Indicem eorum hie deBeribam:
326 AHTHOLOGIAE ECLOGUE SiTO.
**j o-, uiyL /6 3 ^Uu M ,J. e *Lt£Jt £ v^ 1 ' (Cod, b. p.) ^
^ ^Ac ^ pi ,iUJi ^b U /J, ,3 UsJI £ ^ji^l A
*^le ^ fIL'i j, ^ _4^ Jj^jl ^ ^UJj y^'^ £
xaji s jt*ai\ j (WJi i v»*k x-^yt Jy**- i m^*
er 1 -^ *^s^ itf^. cr /^ ij v"**^ w^JL 12^4 OuuijJ ^
ANTH0L0G1AE EOLOGAE ETC. 327
^ »WI q^W. -JjJti f ibu' tj. LpQ SUi £* Ifcdc LgJ^>! -(jyap-
Ayasd\ o,Lii ^s 0,^% ^UJ! ^ ojl yj> ^s.
Opfcime exaratue est cum multis vocalium signis, Anni nota
caret, sed saltern anno 960 antiquior eBt, quia in involucre- ex-
stat nota lectoris de terrat motu qui eo anno Constantinopoli
accidit.
DXXH. (Cod. 2131 = Amin 412).
In primo folio hujus Codicis legitur: ^_j iA_5"i £\*^J! &JL«.
oU**J! .jj IXJ! (1. (jyell) o*}-l\ "-^^j 80 d re Tera non oontinet
tractatum de logogryphis auctore Abd-al-Mo'in ibn-Ahmed al-
Bakka, sod tantum excorpta ex eo ut jam stafcim patefc e Codicis
exordio quod h. 1. deBcribam : (1. (jyel)) <j^' ^^ -rS)^' £\y^l J*
v^-JLj' i-V^ M 3 ^ 1 y'J t^*j oL**ll ,3 iOiLwj £ ^^ ^5^1 ^jjl
& LS ^=- qJ 1 -^' u^Ja_> £y><£Ji yvJjH^I S£_?L3> iL*bbt5! Jii' &JL.JI
& ^uo ^ *JI cC i«Il tf J^ f blfil £ *uJiJl (1. jjS) yjs\ tJjS
^Jl *JU. De libro Qotb-ad-dini cf. praetor H. Khal. V, 247, ubi
titulus ejus sonat: «U*J JLc ^ ' Lm-^I yS, H. Derenbourg in
Cat. Mss. Escur. n. 556 (1). Iisdem locis agitur de libello Abd-
al-Mo'ini ibn Ahmed al-Bukkd, quern composuit auctor, commen-
tarii instar, anno 993 sub titulo: fi^+ji+JI jiS J»c '^WiJI i'r^'t
nam hoc opusculum continotur Cod. Escur. 556 (2). Hie noster
Codex potius dici debet farrago nonnullorum (18) foliorum libelli
ibn-al-Bakkae, quern auctor quidam anonymus descripsit omissis
exordio et fortasse nonnullis aliiB. Plura autera folia perierunt
328 ANTHOLOGIAE ECLOGAE ETC.
cum in medio libro turn in fine, Ceterura satis bene seel won nine
vitiis exaratue eat
DXXIIL (Cod, 2011 (1) = Amin 288 fol. 1—204).
(■'- i.jjL/i' ^g,«,3 ^jje, ' *_jL^'vAff"^t XAj^v^j auctore. ut docet Ali3-
wardt ic d6scripf.ione Oodicis Berolinfensis (YerzeichniBE Arabiseher
Haiidscbriilen -p. 227). Schams-ad-din Mohammed al-Jamant ae-
Sehardjij quem c a 999 vixisse affirmat ] ). Dividitur haec antho-
logia in quinque partes, quarum l mR agit i^"^ JwiaaJt^ JUJt g
(iL'ju U^Ow) -Uj, 2 da . *L*Jlj v-aaALIj wLAJI .J_>l j-foj xLUS ^
liUJu Oi-^^L, 4 tfl L 5 oliUi'^l v_aj!.£3 ^s-^lydl <^» islftXixi (-^J i5
tikiju v_SJjOo, 5 ta (_5j-^?. L«5 tfod^ JsaJ -JJI KftbLsS? ^^L- w ^yi ^
Cod. anno 1005 exaratus est.
Al. ex. Berol. (Sprenger) 1209, PariB. (Supplem.) 1550.
DXXIV. (Cod. 2088 = Amin 365).
« LoJJi s^ful VjS'js i L>-Wi iLJbsu, auctore Schihab-ad-din
Ahmed al-Khafddjt (f 1069), anthologia quam jam descripserunt
Fliigel, Cat Vindob. I, 388 n. 407 et 408 et Ahlwardt, Cat.
Berol. n. 1203 et 1204. Hujus Codicis primum et ultima folia
perierunt, ita ut aetas lateat Bed probabiliter apographon aliquot
annis abhinc exaratum est. Sunt 114 folia.
Praeter exemplaria jam enumerata alia posBident Mus, As. Pe-
tropol. et Brill (Houts.) 83; prodiit editio in urbe Qahira anno
1295 (Brill 36).
1) In folio exteriore '^ctor (probabiliter Amin) adsoripsit titulo <_^Ja3 v_juJli'
t£M ly^-fcZj) qjJJ) , quod forte effecit e subsoriptione seoundi operis hujos
voluminis, sed ut videtur falso.
AH1H0L0QIAE EOLOGAE ETG. 329
DXXV. (Cod. .1545(5) Testa fol. 62 v.— 81).
Excerptum ex tuXtoj z^S^ll _Jw<i ^i ikX^&Jt, oujue auctor est
Schihab-ad-din Ahmed al-Abecklri (^...a.^j^!). Anonymus epito-
mator excerptum inchoavit feria quarta, d. 29 in. Redjeb anni
1156, et absolvit feria tertia, d, 5 m. Scha'ban ejusdem auni.
Oontinet haec capita; ^gvsJi r J> cUJi „JU JUt ,.j JU* -iX*
y&SI *j jftfiJ) „„^; et b!c porro, adductie historiolis et versibus,
laudantur et vitupevantur aL^LiaM, .^Ljw.Jl[I, cyJLwJSj o^aJ ! ,
L^-J*, ■r?j-^ t v'-? v ^-) c LwJJ!, ^wfijyJ!, oLuJI, qUJLssJ!, J™*_JI,
iAaarJI*, biSLJUii, l ^^'} cl_jv*_jl, £La_£JS, ^AAal', j*"*^'> b jW'>
et *l^i*JI 5 -fLc^iJ!,
Codex ab ipso epitomatore scriptus est. Continet 20 folia.
DXXVI. (Cod. 1538 Testa).
Anthologia, cui collector flnonymus titulum dedisse non vide-
tur, sed qnam composuit rogatu yiri, cujus nomen seqoente
aenigmate designat:
JwJaUil qU^JI v'-f-*^ liy-L-c fi-^ls l^ 3 ^' KoLw ^Jij J>£Jl c^>
Initium doxologiae est; ^-e^ 'Jj^Uv r; UJl cr ; J>* ; ?- cr» tX ^"'
" S* w f3^' vW l) ^ c *&U. Post brevsm praefationem , in qua
queritur auctor , literas humaniores neglectas jacere, sequuntur
carmina poetarum -Omar ibn-al-Faridh , Sa c d-ad-din ibn-Mohjf-ad-
din, Ibn-Nobatah, Hasan al-Burini, Jazid ibn-Mo'awia, aliorum,
addita interdum opportunitate qua composita sunt; carmen amoe-
baeum quo al-Acma'i et Arabs campestris sibi respondent ; simile
carmen vel dialogue inter Abu-No wasum, juvenem vel servum
Cat. I. 42
330 ANTBOLOGIAE ECLOGAE ETC.
.(^bl-£) quem Lie verberaverai, et qadhium Baghdadi, Jakjd ibn-
Aktham ; multae historiolae ; coinplura aenigmata metro adsirji'-tu :
carmina mawwdl dicta, inter ea poetae Mandnk-PaBoba •• 1082;
carmen de arte ruediea aueiore Ahmed ibk-Montacir; carmen de
nominibus Dei; brevie tracsatus. oratione soiista con&cript.u£ , de
quatuor rebus quae corpori, visui caefc. vires adtfunt \el ad'-munt
caet. ; JKLA.ii.iJwl All Madiani, alk Kohammedit al-'Alarsi, et alia
antiquiorum et recentiorum poemaia et fragments,.
Codes exaratuB videtur eaeculc euperiore , quo piobabiliter oi,iaia
ipBum opus compositum est.
DXXYII. (Cod. 1754 == Amin 19).
«v_A*JbM '&£>£$ i <J^S^\ '(j*5jfi auctore Abdallah ibn-Mohammed
ibn-'Amir ibn-Scharaf-ad-din al-Qahiri as-Schabrdiot qui anno 1172
diom supremum obiit. Cf. Mohammed Khaltl al-Moradi III, t.v.
Opus divisum est in 7 capita X_Ls- dicta quorum inseriptiones
sunt: 1« ^ftf ^U, uftLs^H J,Lw £; 2» L+*JI ^b^r. ^_*i £
J^olstfl ^L-*^!; 30 &uU3J ^Ljt-iii uXju«Mj ^L^UoiLli ^L. * s*-t £;
XJpJjjj 60 r LBxJ^I, ^ftjJt £ et 7° &Us>l. *3J^. U, Q L^JI jlj &
Hisce praecedunt autem prolixa praefatio et introduetio (j_aJl£o)
in 7 capita, hie wj^LJ dicta, distincta ita ut prima idb> tandem
incipiat in fol. 66 v. infra. Hujus primi capitis iterum in 7 :t_t>
divisi particula tantum hoc apographo continetnr, nam post fol. 80
cetera desunt.
Erat igitur opus satis magni ambitus, sed non cerfci Bumus
illud ab auctore ad finem perductum fuisse, non enim memini
me illius mentionem invenisse in Catalogis Bibliothecarum. Ac-
cedit quod nostrum fragmentum teste Schaikh Amin ipsius manu
auctoris exaratum est. Quidquid hujus rei sit, fragmentum nostrum
in media sententia explicit addito folii sequentis nunc desiderati
custode.
Scriptura nitida est et perspicua.
ANTHOLOGIAE ECLOGA.E ETC. 331
DXXVIII. (Cod. 1260>
Collectanea poetica et prosaica quae in sunm usuni conacripoit
Mohammed Ma'tuk ibn- c Ali. nlnscripta sunt J»SLmw> 5 yJ Z.&y.z*
Auotor certe anno 1142 (1729) est recentior.
Donum Nobil. T. Ljcklaoift h Nyeholt.
DXXIX. (Cod. L218).
Liber ab initio nautilus, qui continet poemata varii argumeuti
potissimum autem erotici, quorum auotor se appellat l e^. ij^t
^a^T, u^sail , et interdum vJiJ^il , et fabulas Milesias in mudum
Mille Noctium. Inter carmina duo sunt epigrammata in usuin
herbae nicotianae quorum hoc est prius: #3 $ i3|y° L«aJ ««>
Codex anni notam non habet, sed recens est,
Codex anno 1867 Lipsiae emtus est apud K. F. Kohler.
DXXX. (Cod. 2126 = Amin 407).
« .Utw^lj oLc^LJi ^ t^^U^uJI ' jV^-5 ^-""^V^' V^ auctore,
ut docet inscriptio, Schaikho aniplissimo Abu^l-Qdsim ceteroquin
mihi incognito, sed probabiliter Jamanensi recentiori. Post prae=
fationem satis prolixam indicator divisio libri p. 2 et quidem in
25 capita, sed Codex 5 foliis tantum constans abrupte explicit in
medio capite decimo ita ut cetera desint. Probabiliter hie et
Codex 2125, qui ut Tidetur ab eodem librario exarati sunt, olim
partes fuerunt unius et ejusdem voluminis. Multa continet de
Khalifa al-Mamun, cujus nomen semper oyt^' scribitur.
332 AHTHOLOGIAK ECLOGAE ETC.
DXXXI. (Cod. 2150(2) — Amin 431 fol. 3—11).
Ejusdem libri alteram exemplar aeque inniiiijm, quod explicit
in medio capite nono. Sine aimi nofoi.
DXXXIL (Cod. 1763 = Amin 28).
Liber ab initio mutilus, cujus arguments™ indieavit Sehaikh
Amin hac inscriptione : « r ^ l i 3 *L^waJIj LJL*JI j, v Ud&l !j^>
&i>.]ys JaJR, non omnino recfce; auto.grapb.um non esse, jam statim
apparet p. 5 ubi ad lacunam adscribitur ^m>% (_>toLo \j&>. Opus
autem in tres libros divisum agit do paederastia. Recens est, ut
e rersibuB et historiolis quas continet patet.
Codex sordide scriptus est anno 1190.
DXXXIIX. (Cod. 1603(1) fol. 1-27 r.)
Weijers hunc Codicem doscripsit his verbis:
Opusculum in cujus brevi exordio nee suum nomen auctor
prodidit nee libri tituium, In subscriptione librarius ei titulum
dedit jsj-kJ^il jtXJI, qui cum totus liber prosa oratione constet,
dubito an bene se habeat nee simpliciter ex exordio (p. 1 vs. 6)
per errorem petitus sit. Continet decern Jyai>, in quorum primo
talia dicta traduntur, in quibus de re ww<2, in 2° talk, in quibus
de binis rebus, et sic porro usque ad decimum, in quo talia, in,
quibus de denis rebus agifcur. Librarius in subscriptione narrat,
se hoc exemplum descripsisse jussu ^Xk>\ ^jOJI a&w J^J! Miy>
j-jA^e .yl—^l ^ (jAijitt . ji& %Uas}\ ^^Jy^l, et quidem absolvisse
illud die 15° Eabii II, a. 1063. Adjecit in fine poema in hono-
rem illius Judicis, in cujus ultimo versu idem annus Arabicis
litteris indicafcus est. Incipit ipsum opusculum: JXi o^ . jJJ uXj!
■"qU^I-^iXJI. -< 14I '^JM.^LJ; et primum illius poematis
distichon hoc est:
Emtus ex Bibl. Sacyand (Catal. n, 69).
AHTHGLOGIAE EOLOGAB ETC. $38
DXXXIV. (Cod, 1537 Testa)„
Tifculus hujus Oodicis est: w\,Jjj,i 5 ^ySj $ \JjZs$> jus r j,«- ^Uji>
Lls=» wajo^IJj Ujj v-^jsW &£«*;> at_j,Xjwo oLrjpIs. Ex quibuR verbis
jam effici potest, Oodicem a librario esse exaratum, qui gvarama-
ticae praecepta ignorabat. Post bismillatn initiura est; v r il''J" », 3,-»4
(3^1 qI ,jL£> olya*^ oUjjb uXJt^9 9 u>£% liisCfi-- ,^£» 1 \-;-.''.^vj
^jLo («jLw ^lij &ac ^b« islj! (,wi>. jJysJ! J«as ,.»~j „,,p jis fdtJ
Sequuntur complures aliae historiolae , pleruiaque breyiores ; deiu.de
catalogue profetarum et sociorum Profetae qui Aogyptum visifca-
verunt secundum ordinem alphabeti; descriptio navis Noachi,
Irami dzat al- c imad, arcae foederis et Sakinae, catenae Bawudi ;
formulae preeium utiles cet.
Codes negligonter exaratua est, hoc ipso, ut vidotur, saeoulo.
XI.
tfAERATIONES FIOTAE, FABULAE
■MILBSIAE,-VABIA.
DXXXV. (Cod. 1590).
iLwoJ»5 'iLLJS, Tersio Arabica fabularum Bidpaji. Codex ille
est, ex quo partem hujus libri H. A. Schultens edidit a. 1786.
Ordo capitum est: 1. Praefatio Alii ibn-as-Scblh , 2. Barzuja,
3. leo et taurus, 4. Dimna, 5. columba torquata, 6. noctua et
corn, 7. simia et testudo, 8. monachus et mustela, 9. Iladh et
Abrakht, 10. foils et mus, 11. rex et avis, 12. leo et hylax,
13. pereginator et aurifaber, 14. filius regis et socii, 15. leaena
et eques, 16. monachus et hospes, idem igitur qui Codd. Paris.
1501 et 1502 (de Sacy, Calila et Dimna, p. 64).
Sunt 102 folia, sine anni nota.
Emtos ex Bibl. Palm. (Catal. p, 189, n. 29).
DXXXVI. (Cod. 1544 Testa).
Pars Jacera ejusdem libri, quae incipit in medio cap. 6t° et
abrupte desinit in cap. 12 m °. Hie Codex praecedente multo an-
tiquior est. Ultima 14 folia alia manu scripta sunt quam major
pars libri. Adde Codicibus enumeratis a Pertsch ad Cat. Goth,
n. 2691: Brill (Houts.) 90.
NARRATIONES F1CTAE FABULAE M1I.ES1AE VARIA. 335
DXXXVII. (Cod. 97 Gol.)
cLL.*.i! q'cJ.^a.j auctore Abu-Abdallah Mohammed, vulgo Ibn-
Thafar (_»_Jb) dicto (f 565). Non opus est ut fuse hoc opuu
describam, cum quia lociorem relegare poosum ad Catal. Quel
ferbytanum (p, 80 sq.), turn imprimis quia Amari versionem Ila
licam hujuB libri edidit anno 1851. Textue Arabicus jam bin edituo
e&t Tunis. 1279, Qahir. 1278.
Continet hie Codex, anni nota carens, editionem vel ro-
dactionem pi-imam operis.
DXXXVIII. (Cod. 679 Warn.)
Alteram exemplar, anno 886 exaratum, quod secundum edi-
tionem continet.
DXXXIX. (Cod. 708 Warn.)
Tertium exemplar, anno 1003 exaratum, quod similiter secun-
dum continet editionem.
DXL. (Cod. 2063 (1) = Amm 340 fol. 1—66).
Quartum exemplar, sod in quo omnis praefatio deest.
Apographon recens quippe anno 1109 exaratum.
Parisiis decern sunt exemplaria, ex quibus unum editionem
primam continet; Bodl. (Uri) 294 (1), 329, 346, 382 (2) et (Nic.)
382; Caes. Vind. 380, 381; Guelferb. 43; Mus. Asiai Petrop. ;
Barb. (ap. Hammer, Lettere, V, p. 2); Escur. 525, 710 et 757 (1).
De Turcica versions hujus libri vide Gesch. dts Ostnan. Retches }
VIII, p. 251 et 253. Ceterum de Oodicibus hujus libri cf. prae-
fationem Amarii ad versionem suam et imprimis Pertsoh ad Cod,
Goth. 2688. Adde: Constant. (Kopriilu) 1293.
336 irAilHA'flOKES FJCTA1S FABULAE MILESIAK VARIA.
DXLI. (Cod, 168) a efc b).
Codas 1681 a continet partem primam narrationio c. t„ jS'*raiiJ
\Aniar, Longe nu-joi' ail torn portio voiuminic (f. 1 — 72) cowiplet'uv
ii;i-rotliiotioiie do Abrakamo s do L,maek; 6i de originibus gen tic
Arabicsc, Ipaiuc SiaiTatiouiG ezigua tantum pare iiic exnlfit., nempo
vei'Bioniu iriamiiiou p. 1 — I? infra (iii Codioe f. '72—85), Poet
pfaofai/ioiiOui (o pag^.) iucipii verbis. ^>*x>U~»i q-» ™> ^«ii wusj Ui
[t is ,v,a^S^S tSirXjwv lXj. Codex anno 1081 non male exaratus est.
Codex. 1681 /; oontinat partem nanationie , quae non eratat in
TGi'aione laudato, nempe do rebus gestis 'Antaris post eonnubium
ejuii eum 'Abla„ Incipit expedition© contra Judaeos Khaibari,
sequitur mors Schaddadi ot sic porro. Liber ab initio et a fine
mtitilus negligenter exaratus est,
De origino Codicio vide od hum. DXLIII.
DXLIL. (Cod. 1541 Testa).
Ezigua para lacera ojuBdem operia, nempe quae respondet
p. 24—72 in versione Hamiltoni, Tota fabula Milesia, Historia
Antaris dicta, vel ejus partes: Paris, 1521, 1522 354 (vers.
Turc.); Bodl. (Nip.) 166; Hub. Brit. 670— 676, 1445— 1459, 1532-
1586; Doct, Lee 125; Cantabrig. (v. Kicoll. (p, 152) qui etiam
de Codiee loquitur undeviginti iomprutn , quem possidebat Erede-
rieus Comes de Guilford) ; Monac. 620— 622 ; Goth. 2435— 2496;
Dread, n. 12 (vers. Turc); Cues.' Tindob, 783, 784; in Bibl. de
Gayangos.
Uberiorein bibliograpkiasri vide apud Pertsch ad Cod t Gottu
2435. ,
NAKUA.TI0NES FICTAE FABCLAE MlLESiAB Vi.iUA. 337
DXLIII. (Cod. 1680 (a et 6).)
Codice 1680 a continetur pars prima namitionis fabulouae
qjaJI ^$6 (qj) Jiaw -hjjMi, Auctor appellator modo ^U' s. J3UJI,
modo ^LjAJi aA£ ^i Ja.JI v.jll.^ ; uai^t b.^.-.. ^i, ^U.U (/ A C'L
Lane, Modern Egyptians (Loud. 1846) II, 150, el Pertkch ad
Cod. Goth. 2401. TomuB hie anno 1259 (1843) exaratus est. K
fine adnotafcur tomum alter urn inciperc verbis ^5 v i-«.« 6tf A
j.yj! &aLc v^a-Ie jS** (Jh?! ojA^' Codes; autem 1600 b alia maun
exaratus anno 1228 (1813), incipit verbis ^Ju-'.v X-™$ (j^tJi <$S
'iLt^Jhsz \i.^Mi J^s^ &^ \S\^ .L_g_JtJI .:>! j,!. Continet hie tomuu
praeter partem alteram historiae Dzu-'l-Jazani (183 foil.), historiolam
aliam de rege urbis Kufa (15 foil.).
Narratio haec vel partes ejus: Gotha 2401—2406, 2407—2414,
SJ416— 2419; Lund. 6; Ambros. 199—209; Paris. 68 (apud
Flugel W. Jahrb. 90 Anz.-Bl. p. 13); Mus. Brit 1537; Lips.
(Refaij.) .09.
Hie et Codex n, DXLI anno 1860 emti sunt in auctione Parisiis habitu.
DXLIV. (Cod. Ar. 2034 (2) = Amtn 310 (fol. 155 v.— 231).
^Aa^ais, -sL-rJI A^yxJI ...*.«< ^ (_5j^- U J^t3, historia fabulosa
antiquorum Arabum. Incipit a narratione al-Fodhaili ibn- c Imran
ab al-Haritz ibn-'Abbad caesi et quae bella ex eo orta sunt
secundum traditionarios et imprimis Dzowaib ibn-Nafi c at-Tamimt ,
cujus quoque mentio fit in Cat. Cod. Mus, Brit. p. 418 a, ubi
simile opus describitur. Sequitur fol. 187 y. alia narratio inscripfca:
UwgiJ^ij (j*LwO»j s_*»jjjS (Vfr-J {£=£> Uj (jAfcAUwAj! WJ„SS» _fcS*j CUJU8
auctor esse dicitur Mohammed ibn-Iehaq al-Mottalibt. Badem
continetur Cod. Mus. Brit. n. 913(2), secundum inscriptionem ,
quamquam fortasse in rebus narratis a se inviceni discrepant, ut
solent tales fabulae. Saepius in seqq. laudator al-Kalbi, Bed haec
omnia oommentitia sunt, quum liber ad eandem classem pertineat
ao.-y. -g. jmc JU« et quam maxime conveniat cum libris quales
Oat. I. 48
O D p
do 6
KARBATIONE^ FIOTAE PABULAE HILESIAE VARU,
oontinenfcm- Godd, Londinensibus, Mu&. Brit, n. 913 et 9H. 1,
ntihi Iitoria uigiiifioavit H. Thorbecke idem liber pamui eimfciuoiv
Oori. BeroL (Spreugor) 1215 iol, V7 — 3 70. ihschol TeiermiKn: £]:+
et Codioe c. I. : gJ! (.^^.J! v ,.^ ^.Lu .;;,;, djb L,o, ,.7:7
qusro pociudst A "Socin, Typk eipressa exetam- "in Ahkini chresu-.c~
i.iatbia. arabica c. t. V;S Ji ^,Lp ^7 quam kl , Bon poB!U(iom(](;
(!")• Hi et- seqq.), Sed ui. idem vh- docuus meevij; comimiruMXYU.
i^dnctio libri in variis hisee Oorid. e; editions passim alEsvi.
Snbscrintio ewt b _*...■ ii ^, ,\ -. .. !, „y;>
; h " > '— ' ' '• - ' <_>*■•
De Codice vid. infra in capite de poetis, ubi prior pars
cicsoribitur.
DXLV. Cod. 1292 a~d et 1251 Sehult.)
Opus quod olim sex voluminibus constasse videtur, quorum
autem Cod. 1292 a— d primum , secundum, tertium et quartum,
Cod, 1251 sextum continet, quintum deperditum videtur. Est spe-
cies chrestomathiae destinatae iis qui lingaam Arabieam hodiernam
addiscere cupiunt. Voluminis nempe primi titulus est: Uctf \jj>
IU^jJI -iM pAsd o^Liw -JC^I ^ iA-s^. Prima maqdla agit
r ±JlL (sic) .^^33 aLuyUt o 5j -> ^J; secunda C *±J}\ Vj ^
koyJI jLjUjI ^UxJ .ILJaLsJVtL; tcrtia continet historiolas (^
c ^*jl jjjtfl AxXo! ( „ ! Jj«xJ &t ^Uto LLCs*); quarta denique e^jLs-^t
Quatuor reliqua volumina continent historias, si non omnes
certe maximam partem ex MI Noetibus desumtas. In volumine
secundo: Historia regis Azadbakht et decern wazirorum, -SLjLjC^
(H /X jUus* et Historia Regis Saporis. Volumen tertium continet
iSWj j->-LxJi .JL.jUC>, collectionem his torio] arum, quam auctor
rogatu amici al-Qaijim Mohammed All TschelebJ composuit sub titulo
OJ»|^, denique (j^i") .y-i' «ALo **Uj iU£>. Quartum iL.L^>
,iUi. ^L, quam fabulam etiam continent Codd. Goth. 2652 (10),
2663, 2664; BeroL. (Spreng.) 1363; Tubing. 1850. Hanc nuper (1888)
secundum redactionem aegypfciacam et syriacam edidit Landberg
nostro Cod. usus; deinde ^ ^U^ £. S^xJt AJUi 5UbG>.
LS*
NARRATIOHES FICTAE FABULAE WILESIAE VARIA. 339
Volumen sextum 1° Xju-o.!! *./> j^-UJi XjI&>, 2° rj*,X^ ***J^ ijL^>
qJiAj! ^"iic <»^LawJI "t/0 uXaa«J! , 3° ,< 5 J<-X3I .ly-ie, (jw-Aii- (J'-'.aJI &jbv£>
...lsL^> ^y QjiAJi J^oas jjjy' i-v-j' , 4° .iJi-.*M «i~ib tjX— L.a> £.jIa.?>-
A-tL« »Lw. »cXj^ et 5 i^s^y! (>ajL jbU.^"?! Ji <-\«JI &jI£s».
Anni nota Dusquam exstat. Bene exarata sunt volumina,
eadem manu, sed volumen sextum in 8 V0 , volumina 1-4 in
12 mo sunt.
DXLVL (Cod. 89 (1) Gol. fol. 2-44).
Liber sine tifculo, qui diversas navrationes in modum MI
Noctium compositas continet ut: &J.U*- /" O^bit i^^*"r^ ii*j<A>
,j$L£Wl -yi*JiA> lXjuwJ' ,-i5;^ ^fr*^' •ft' ' N*)^ C (J*^' ^U'
...Ij^Jt, ^yoL^J) (jV-JLXjil _ jw_ *' '&-A_jl «__* JUo^*J> a.-a-^ > L-ji ,-.— J '
kjh J-&N kiotX> ( 3 i)«4*« i^jJ qavJI XLjI (1. Q^yj ut recte infra)
XJLsuii ««j>' _^.J*> 5 Kj .QL, ,_^iJt cio (As- UfAAJ. Tempus composi-
tionis recens est, nam eoffeae usus quotidianus in libro supponifcur.
Codex, Africana manu exaratus, a fine mutilus est.
1) jjwUJI ^vL»l hie uoroen proprium est.
2) Initium est: tJw-S^ $ $* .j.bV.v^..«dl ^Ji'LUI .^w*_Jl _j._jl JlS
j5 ju> j^ ! -*4- (>-* o 1 *"^ ^ ^^ o^'*^ ^y ^ l**^
^\ %«£JJ>5 Jls (i^«^Xt (0-a^U' ryi ^Lswt ijls &=£-j' ^c ^W' ^'^
3) lnoipit: uX^wJI JLs*-, q-» J»>, olt ^ _yjt Ji'.
340 NARK.ATIONES FICTAE FABULAE MJLE9IAE VAB1A.
DXLVII. (Cod. 1194 (3) Warn. fol. 53-62).
Pragmentuin fabulae Milesiue, in qua agifcur de amoribuc
Biachri et Hindae. Initium desideratur, et fragmentum in nootro
Codice incipit a verbis: iul.ll -^^i Jjii w iJL L.U 5.-j **&
ol*j"5J! B a_^ «^_i IJij, «,U»^ ^ ^j^j ^l^jqi J^ ^ ^j;
<j^ xaA*^ j,!^^ tsl^ACj ^K yij I {j^LjJt C)S o (&^$
Hinda, amore Biachri succensa, complsra carmina ad eummitfcit;
sed Bischr peccare nolit , nam Hinda maritata est mulier. Tandom
Meocam migrat ut ab Hindae efflagitatione se liberet. Hinda vero
raarito suadet, se in somno angelum audivisse, jubentem ut
Meccam se conferat; qua in urbe , amorura copulatrice opem
ferente , Hinda cum Bischro congreditur. Surdo canit. Supervenit
maritus; repudiat Hindam, quam, a marito digreseam, expetit
Bischr. Vice sua repulsam fert. In gravem incidit morbum.
Morte illi appropinquante, soror ejus Hindae suadet ut Bischrum
conveniat. Facit ilia; sed conspecfca Hinda Bischr extremuin
halitum efflat. Dolore correpta , Hinda quoque animam profundit.
In uno sepeliuntur sepulchro, cui duae arbores contortae inserun-
tur, quae in posterum amans et amata vocabantur.
Lingua hujus libelli ad vulgarem vergit, sed versus non in-
elegantes sunt. 19 pp., incomte exaratae.
Alia exemplar.: Goth. 2754; Monac. 632; Cantabrig. (Preston
p. 15) 173,4; Havn. 234 (3).
DXLVIII. (Cod. 1339).
Continet historiam mercatoris ex 'Oman Abu-'l-Hasan quam
Khaltfae ar-RascMd narrat, historiolam tonsoris loquacis, et tres
alias, singulas unius aut duarum paginarum, denique notissjmam
NARRATIONES F1CTAE FABDI-AE MILE8IAE f ARIA, 341
illam ex MI Noetibue (,j.*wi!) .jm...^ &* -UHI ,5 ^Jt iuL<:>
dy>-^\. Codex anni nota caret.
Ab Humberto hue allatuB et e Eege Acad. Leidenei donatu6.
DXLBL (Cod, 1543 (1) Testa foL 2-16).
Titulus est: v^^U^ l\$LmJi s \^u<sl\ *ubC;> jusc, .<w U<J.f IJa»
&&* Lg j£$3 ^Syilt;. Est historia ex MI Noctibue desumta.
Codex olim fuit e libris al-Haddji Ahmed ar»Ribat al-Halabi
et anno 927 scriptue est.
DL. (Cod. 1646 (2) fol. 143—180).
Oontinet 1° (f. 143) historiam WazM cum decern puellis harum-
que historiam : 2° (f. 162) historiam Qadhii cum. tribus puellis;
3° (f. 170) narrationem de singularibus fatis mercatoris cujusdam;
4° (f. 176) post carmina breviora in laudem prophetae ejusque
filiae, lepidam narrationem de Harun ar-Raschtd cum uxore amata
et carmina de nictu oculorum amoris indice etc.
Codex, exaratus characteribus Maghribinis, anni nota caret
sed recens est.
EmtiiB Amstelodami anno 1860 e bibliotheca van Voorst Cat. p. 2 n. 7.
DLL (Cod. 1734 = Amin 378).
Fragmentum operis cui auctor anonymus in praefatione iitulum
^ a * ■« vjjLM^Rj'i q^*.aXJ! ,U>i jJi f^u^JI iC_S>jJ et quod dicit
continere historias amantium. Prima harum inscribitur 54_jLX^>
i^yaJI qv*^' w^Mit Q»w.ii- (sic) jJ et narrationibus 1001 Noctium
simillima est. Incipit more «nlito ^j^oa L*-£~s ^JLfit aJtfl 3 ^\5
^u£ul |j^ ,3 gj'jrt <J^e Fr^*" ^ XJLJ olj ^S. In media hac
historia Codex abrupte desinit. Sunt 15 pagg. Quae sequuntur
quinque folia varia continent ex Ibn-Khallikan, Makrizi aliisque
342 NARRATIONES FIOTAE FABULAE M(LE3IAE VARIA.
petita de al-Malik ac-ClIin, cuius vitam vide apud Ibn Khali
n. 310 (Wiistenfeld).
Codex anno 1151 seriptus est.
DLII. (Cod. 1194(9) Warn, fol, 134-144).
Sunt proprie duo opuscula. Prius agit de opera quam aclhibent
amici et fautores Arabis cujusdara nomine ^l£ ^ U^ : ^jj>,
propter malefaota in career abrepti, apud emirum Abu 'All Hasan
ibn-Sirhan ut eum liberum dimittat. Frustra primum conatur
^ O* .)? & 05^' melius succedit &Xt ^ (J ^L. Ipsorum
orationes et responsa hie habemus. Sunt 12 pagg. Alteram opus-
culum est fragmentum narrationis de puella Arabica campestri
nomine a.-^ ^_a.j X.Ui> quae eloquentia et venustate fascinat
regem Jamani (^Jl &Jd\) , quern deinde monet ut earn caveat
patrui filius al-Khafiq ibn-Solaiman. Narrator .(^I^JI) est Ka'b.
Sunt 20 pagg. Anni nota non exstat, sed recens est.
DLIII. (Cod. 1545 (7) Testa fol. 111-122).
Libellus 23 paginarum, qui facetias complectitur. Initium
est: «La ^1, xJU ^Liol S -r ^--^ ^ J^
^LyJi # 6 .^L, s$ o s ,±^ ^_. ^ F . nis: ^ ^^
it J4J! y.y „^ ^ w ^ ..^ ^_^ ^ L ^j ^ ^
|5jfU.Jji *.J_* ip^Uas ^Uil julk, j^JJj LXfl»ipt-=- ^L» li! '■ JI5 vi^'t
NA.KRATIONES FIOTAE FABOLAE MILESIAE VAR1A. 343
*Jos Q^sUaj ^» ^JJiJ' Uf *$} ,jyus iuic JwaJl q^O^sj \^L-m^
i&.\X*o &J'Lp i^^a* (jlxs iLuiAiS q-v «.(-=»• ,.J yij.
Codex anno 1170 incomte exaratus.
DLIV. (Cod. 951 (8) Warn. foi. 56—60).
Encomium partim soluta, parfcim ligatu oratione compositum a
Djalal-ad-din ibn Ehair-ad-din al-Hanafi : ), in honorem qSdhii
supremi exercitus Ofczmanici ( jv«oUt X*.*JI .ytols) a quo nummos
petit j-aA^ L_w1j o^s? *J 'lAj^J & qUsLJ! ^s^s»- 5*1.0 q^ Ut
"Ou^jj Ij'iJjx ^Li?, Li. Est libellus 9 paginarum. Initium doxo-
logiae est ' p&z** L5 - 0a - s cr jtr> '^-^ J-*-> l$'3J! *U lxJJ.
«l*^> Oj--&^ >wJiJ.-i» J-^ij vJLl:> jjac! ik^vJoej. Ipse incipit a
verbis : « *^Uaj f^}*> ' &cL^o i_i-w! xjSi\ ^ U xils lXxj 5 . Anni
nota addita non est.
DLV. (Cod. 2099 = Amfn 376).
«jJ>Lc *-^m-i Qy^Ui ^ < j-wX*J^ j^Lc'bil auotore Hasan Qo-
waidir al-Khaltli qui in hoc opusculo ostendit c Aqilum Efendt
(f 1270) sibi adscripsisse carmen quod non fecerat. Res inter
professores al-Azharljae cum magno studio agebatur donee noster
ignorantiam impostoris detexit.
Apographon sine anno, sed medio hoc saeculo -reoenihu.
1) Dozy hujus libelli indolem non bene perspexit ideoque alio loco ejus desorip-
tionem inseruit quam nliarum hujus Codiois partium, quod autem non perapectum
habuimus antequam de6criptio nostra illarum partium (supra CGCLIX— CCCLXIV)
jam typifi expressa erat. Proprie ibi inserenda fuerat.
AXL,
FOES IS
DLVI. (Cod. 1258 (2) Schult. fol. 61—77).
Textus septem Mo'allaq&t sine comroentario soholiieve. Nitidus
Codex, recentiore tempore exaratus.
De Codicibus et editionibus horum poematum copiose exposuit
Pertsch ad Cod. Goth. n. 2191.
DLVII. (Cod. 628 Warn.)
Commentarius in septem Mo'aUaqdt, auotore Abu-Dja c far Ahmed
ibn-Mohammed ibn-Isma'il ») , yulgo m-Nahh&s s. Ibn-an-Nahhds
dicto (f 338). Codex bene exaratus sed non antiquus est; anni
nota non additur.
DLVIII. (Cod. 1500).
Apographum Codicis praecedentis , ab A. Sohultensio factum.
Exemplaria bujus Oommentarii enumeravit Pertsch 1.1. p. 212;
adde: Constant. (Kopriilii) 1328.
1) Anthologias poeticae, paucia v. g. Mo'allaqdt, Diwdn Hodzail, exceptis, ed
aetatem collectors retulimus, ita at Hamasa apud Abu-Tammam , Bohtorl etc. qaae-
rcnda sit.
2) In titulo nostri Codicis O^s? a „j J-^Uw! ^ J^l, j n praefntione
J^sLfwl ^ vX^t, ad calcem Oy^ ^ \>J?\, Bed vid. Ibn Khallio, n. 89,
Sojutf Tabaqdt, e quo in frontc CodiciB vita descripta est, eet.
POB3I8. 345
DLIX. (Cod. 1509 Testa).
Codex sine titulo, nam initium desideratur, Est Commentarius
in sex priores Mo'allaq&t (septima enim, Haritzi, in hoc Codice
desideratur), incipitque in nostro Codieo a versu 15 to . Mo'allaqae
Amru-'l-qaisi. Nomen Commentatoris latet. Leguntur quidem in
capite folii 11 r. haec verba, fortasse ab eodem homine qui totum
Codicem exaravit, scripta: ^L^uJj mj1ju> oLo^*« „&, et prae-
terea in ultimo folio , absoiuto Commentario subjunguntur haec :
'*m\ J*_5>l i^o^ U ^Jwjc o!.fe^wi! rj»wJ! _=s>i mXp yi*=» yJ> Jls
gJ! IlXP ^ o^>I j£> U jumJI ^ JyLLs IlV^>; ex quibus effieias,
Commentarium conBcriptum esse ab Abu-Dja c far ibn-an-Nahhas ,
vel an-Nahhas , ut etiam appellatur. Obstat vero quod hie Com-
mentarius alius est atque ille, qui Codice 628 eontinetur. Noster
itaque liber alium habet auctorem, qui scilicet Ibn-an-Nahhasi
Commentario usus est. Ex collatione Codicis ? titulo instructi,
qualis fortasse in alia Bibliotheca adest, patere poterit quis re vera
auctor sit hujus Commentarii. Hanc ob causam describo Com-
mentarium ad vs. L 5 Mo'allaqae Amru-'l-qaisi: Ul JJls^j Jb '{£*>&
<^J6 (1. i^Jb) tyK x3j^i\ q-jI Jliy ei c^-ypl j^^jj ^su J
^ifc^-^t Jiij 1^I> ^ ^Lj U lot (^jj &_*_/) LPl^j" "K Lxs>
Ujj, lAXS 5 i|j *~J! ^ku ciJual -LgJUS LJ ail oiuuJf tfjwi (jwL^uJI
U*^r5 *-£-^ U^j^ 5 ci^W J— g - M (_^«j ^_JL£o *J v-ASywail &}Jb Ju_j
Verba an-Nahhasi quae hie laudantur, revera leguntur in Codice
nostro 628, in quo praeter ilia nihil ad vs. 15 adscriptum est.
Codex bene exaratus est et antiquus videtur, sed octo folia
ultima recentiore et incomta manu scripta sunt.
Cat. I. 44
346
POESIS.
DLX. (Cod. 1504).
Commeniarius in septem Mo'allaq&t , auctorc Abu-Abdaluth a 1 -
Hosain ibn-AJJEied ibn-al-Hosam az-Zauzani (t 486). Addiium est
Ka'bi ibn-Zobair carmen panegyricum in Mohamniedem cum Com-
mentario. Codex negligenter exaratuss est anno 1044.
Alia exemplaria enumeravit I'ertscb 1.1, Adde: Berol. (Land-
berg) 195; Mus. Asiat. Petrop. (von Rosen 1 ) 254. 255, 256.
Hunc Codicem, olim Scheidii (Catal. n. 17), turn Paravii, in auctione
puulica, Amstelodami a. 1839 liabita, emit Bibl. nostra.
DLXI. (Cod. 292 Warn.)
Commentarius in septem Mo'allaqdt, auctore Abu-Bakr Jahja
ibn-Alt at-Tibrlzi (f 502).
Codex negligenter exaratus est anno 1016.
De apographo hujus Codicis quod Ultrajecti servatur cf. Cat.
(editio prior) V, p. 265. Apograpbon Reiskii: Havn. 241. De
aliis exemplaribus vide Pertscb 1.1.
DLXII. (Cod. 68 Gol.).
Commentarius in septem Mo'allaqdt. vlnspexi semel," ait Reis-
kius in Prologo ad Tarafam (p. xi), »ut viderem quid libri esset.
Sed offendi nudas et jejunas difficiliorum verborum explications ,
praeter ultimum Haretz ibn Heltza, quod egregio, ut videbatur,
et densis poetarum citatis gravi, commentario instructum eminebat."
Additum est Ka'bi ibn-Zohair carmen panegyricum in Moham-
medem, cum Commentario. In ultima pagina scripti sunt octo
versus priores carminis as-Schanfarai , addito Commentario.
Codex bene exaratus est anno 883.
DLX1II. (Cod. 1103 Warn.).
Sunt duo volumina, quorum alterum (1103(1)) Mo'allaqae
Amru-'l-qaisi textum Arabicum cum versione Latina nonnullisque
poesis. S£7
notis, alterum (1103(2)) annotationes ad eandera Mo'allaqam ex>
hibet. Libelli, Warnori autographon offerentes, a G. J. Lotfce in
usurn adhibiti sunt, v. ejus Caab ben Zoheir , item Amralheisi
Moallakah, Lugd. Bat., 1748.
In Codice 1496 exstant, praeter alia, H. A. 'Schultensii versio
Latina et explicatio Mo'allaqae Amnj-'l-qaisi et apographum riiiv
Mo'allaq&t.
DLXIV. (Cod. 901 (1) Warn. p. 1 — 119).
"5.-.. i ' ° ' ° ' "' *'
^jKm^) Our* jjl £*:> _.^o q._j (j^AftJI c3^-*' •**"• D^wa'a
poetae Amru-'l-qais, qui sexto post Christum saeculo floruit, col-
lects ab as-Sokkarfo (f 275). Nihil fere praeter nudum textuui
hoc Codice continetur, nam glossae rarissime additae sunt. Poe-
mata (quorum primum est Mo'allaqa) plane diverso ordine collo-
cata sunt ac in editione Slaneana; numero sunt 67.
Codex antiquissimus et optiinue est, quum anno 545 a doc-
tissimo graiumatico, 'All ibn-Thirwan, descriptus sit ex oxomplari
ab al-waztro al-Maghribi exarato de quo-vid. infra quae scripta
sunt ad n. DCVI, Cod. 901 (2), quod ipsum ex quonam exemplar!
descriptum fuerit, annotatum fortasse est in pagina prima; sod
quae ibi sunt scripta (incipiunt ^LCi ^\ _b;£ iL^Uo ^ iai&i
Ly^Cc L^>-_5 J.c 0^5 L J* ^ (j^ll jw^Jiil (3') nunc situ et
vetustate adeo evanuerunt ut yix ac ne vix quidem legi possint.
Subscriptio yero haec est: ^ oA> } U y>T Lx$ J^Lfll y:JI $*
bU**c ^ASj all! ^ JJJj y^JI _k~, ^ Jj^ KiJi ^ ly.jJI
(j^ Cff^^i 8iX^> 5 aUt iA*5=U jS>^ 5uU> (j*<«*3»3 Uh^'s (j«^3» KJLw
USb ail A*^ ^jjl Ja^S J^l yj,^ aJf { j_e s Ow_«.._^ fcwuj.
348
Ex his verbis apparet, 8.1-wiw;frum al-Maghnbimn JLmrn-'i-Q.rM
Dlw&num edidicisse ei anno 383 -menim-iter recitasse praeeeptox-J
buo Abu-OBaniae (i. e. Dionads ibi-Mohammed al-Azdi al-Harcwi.
de quo doctissimo philologo, anno 399 at s^Hakimo, Aegypsi
Sultano, ad necem dato cf. Ibn-KhaJlicaTi I, p. Is,!' ed.'de Siane;,
qui libniED, a disoipoio exaratum , manu tenebat; bine explicandun'
quod liber, statim post bismillam, inoipiai a verbis: ^ ^ fc
g-J. vJ ,„JL!! ^1 Ja &Ui K^i ^.^j. gjmui nnno intelligihir,
Reiskium in gravissimum incidisse .errorem quum in Prologo at
Tharapham (p. xxyi) diceret, nostrum Oodicem exhibere editionem
poeticorum . operum Amru-'l-Qaisi ex recensione AM Osamah: di-
cere enim debuisset: ex recensione as-SokkarU. - Opus 118 paginas
octuplicatas continet.
Alia exemplaria -praetor tria ilia de quibus egit de Slane in
praef. operis c. i Le Ditvan $ 'Amro-%kais : Cantabrigiense , quod,
teste Reiskio (1.1.) olim Erpenii fuit .(of. Catal. Erpenii, Orationi
Vossianae adjunctus, p. 3, et Dozyi Prologus ad Catalogum); cf.
Bodl. (Uri) 1223 (cf. Add. et emend, p. 613) et Caes. Tind.
446(1); (Hammeri 64); Alger, (p. 13). Nostrum Oodicem trans-
Bcripsit Reiskius (cf. ejus Vita p. 169), nunc Havn. 248; Mus.
Brit. 576; Ton Eremer 160(1); Goth. 2223; Caussin 457. Dao
comment. Constant. (Kopriilii) 1314, 1315. Ceterum cf. Praef.
Ahlw. ad opus suum Six ancient arab. poets.
Etiam Qahirae anno H. 1282 hie diwan editus est cum Comm.
al-Bataljusf. Habemus hie quaedam poemata ox nostro Oodice 901
descripta a I I. Schultensio (Cod. 1494, de quo vide inter Col-
lectanea), et praeterea:
DLXV. (Cod. 1344).
Apographum Codicis nostri 901 (1) , factum a Schroedero.
Emtum Groningae e Bibl. Schroederi.
DLXTI. (Cod. 2024 = Amin 801).
Diwan poetae Labid.
Plura addere supervacaneum videtur quum ex hoc nostro Co-
poesis. 349
dice anno 1887 A. Huber ediderit ilia oarmina quae in prjoribim
editionibus non legebantur. De Codice nostro hoc illiuK opnis
conferatur. (Das Leben des Lelid mil einem Theile seiner novk
nicht veroffentlichten Gedichte).
Codicem anno 1297 exaravit Mohammed as-Sa'id ibn al-R/ifi
at-Tughurti (JyixJ!) al-Maghribi tunc temporis urbis Medinae inoola..
DLXVII. (Cod. 1926 = Amin 198).
Carmen J>L«w« t^y^jL dictum commentario illuslratum ab ai-
Tibrizio (f 502). Cf. Bupra sub numeris DLX et DLXII et h»~
primia Cat. Ind. Off. (Loth) 802 (2), ubi aliud exemplar describitut,
necnon Cat. Berol. (Ahlwardt) 99 et 100, ubi quoque alia exem
plaria enumerantur. Isndd idem est ac in Cod. Londinensi , Bed
inserendum est nomen Abu-Bakr ibn-Mohammed ibn al-Qasim ab
Anbari (f 328) inter Ibn-Haijawaih et Abdallah ibn-'Amr.
Sunt 18 folia anno 789 exarata.
De atiis exemplaribus praeter ea quae supra laudavi cf. Pertsch
ad Cod. Goth. 2225.
DLXVIII. (Cod. 2025 = Amin 302).
Diwan poetae celeberrimi A'schae , Maimun ibn-Qais , de quo
Tide Moryenlandische Forschungen p. 235 seqq. Continet 15 car-
mina majora et minora.
Apographon recens 12 foliis constans anno H. 1297 scriptum
est a Mohammed as-Sa'id ibn al-Kaff at-Tughurti qui etiam diwanum
Labidi exaravit. Partem Diwani continent Cod. Paris., Suppl. Ar.
2168 fob 21—30; Argentor. (Spitta) 28.
DLXIX. (Cod. 2116 (3) fob 71-78 = Amin 397).
Vj*^ '***$, pulcherrimum as-Schanfardi (qui Mohammedie fere
.tempore florebat) carmen anno 982 Commentario illustratum a
°™ POESIS.
Mowaijad ibn-'Abd-al-Latif ibn-Sa'id al-Naqdjowaui (J,t^sULjt) l ).
Hie Commeutarius cuius meniio exstat apud H. Ehal. Y, 29[-
rarissimus est, quapropter -dolondma est nostrum exemplar anno
1077 deuium exaratum make notae esse. Coinmentarius brerifc
est et fere unice versatur in explicafcione grammatical!, Initium:
go! Jls (_fOp5l (sic)
DLXX. (Cod. 527(2) Warn. fol. 38— 40 r.).
Ejusdem carminis aliud exemplar. De hoc malo Codice, cui
paueae glossae marginales additae sunt, dixit de Sacy (Chrest.
arabe, II, p. 350. sq.). T.ertium exemplar est in fine Codicis 2053.
Alii Codd. Acad. Reg. 81; Paris. 1455 (de quo retulit Sacyus
in Notices et Exlraits, IV, p.313sqq.); Mus. Brit. 366(3),
1100(7, 3); Ind. Off. 801(4); Bodl. (Uri) 1266(1), (NicJ) 335;
Berol. (Ahlw.) 80, 81; Monac. 577 f. 243; Goth. 2224; Havn.
250(2); Rosen (Ms. Ar.) 72 (4); cf. etiam Fresnel in Lettn a
M. B. Duprai et Noldeke, Beitrilge p. 200 seqq.
Varii commentarii: az-Zamakhscharli : Escur. (Derenb.) 462 (4) ;
Lips. (Refdij.) 32; Ibn-Doraidi: Berol. (Ablw.) 82; al-Halabii:
Escur. (Derenb.) 314; as-Sowaidii: Mus. Brit. 1415 (4); az-Zau-
zanti: Vatic. 364; anonym.: Oxon. (Mc.) 305; al- c Okbarfi: Berol.
(Landberg) 559, cf. ibid. 850.
Textus cum Comm. al-Mobarradi , cujus exemplar recensui: Brill
(Houtsm.) 654, typis expressus est Opoli A. H. 1300, cf. Brill n. 95.
DLXXI. (Cod. 824(8) Warn. fol. 134-140).
Commentarius ad fragmentum poematie celeberrimi Hatim at-
Ta c i, metro Jo^bJI, quod hie sequitur:
l^ s l*^J ^sL t ^^t ^ K ^ 8 l_Aw* li^u^ M\ ^^]
1) Sic Codes, cf. Jflqut sub \y&<?.
poesis. 351
* °
Ltuuut IS._1d» Ls^aSJ- i-i ,\! r r- y J <i ! V' -V I • ^ I
Ul) ^t**^* _r^ ^xJI ^ S-^-Hj^ p-J a ^ Co Ul ^sbj
U*^ J-^Si rr «j! Utf> ^5 cyjij l^LX>b oJljI v;^ ^
LmA-« la***, A».iv, jj oat I 5 ^Ui ( a ^is tiLL^j. I dJJo
Hi versus exceptis 3 ultimis leguntur in edit. Londiniensi Di-
wani p. Yo et duobus priniis exceptis in Schawdhid al-Kasschdf
p. tT. Lectio nostr'i interdum differt et plus semel praeferenda est.
In subscriptions docemur haec esse a manu c Alii ibn-Khosraw
cui memoir dictavit magister anonymus; deinde nerninem bos
versus Commentario illustrasse praeter ilium, nonnullos tantum
explicatos fuisse ab at-Taftazanlo (f 792) et as-Sajjido as-Scharff
al-Djordjani (f 816) in Commentariis ad Easschdf. Cf. H. Kbal.
V, 187.
Currente calamo exaratae 12 pagg. sine anni nota.
DLXXIL (Cod. 2026 = Amin 303).
Diwan poetae Abti-Mihdjan quem Commentario illustravit Abu-
Hilal al-Hasan ibn- c Abdallab ibn-Sahl al-Askari (f 382), Ibn-Do-
raidi discipuhis, Nuper bis editus est, primum a Landberg in
opere collectaneo Primeurs arabes .,(xL_.c \S'b L. B. 1886), qui
compluribus emondationibus additis Codicem nostrum ad verbum
imprimi curavit, deinde a L. Abel (L. B. 1887), qui etiam Codice
1) Var. 1, ( _js/*.^\i, In Sc/iaw. al-Kasschdf male ( _j>av.^\9.
o R y •
^> O Li
POESIS,
Vimiobonenui aliiaque su'bsidiis usub textum cum vereione latina
ei. brovi annotatioue edidii. In praefatione hie do poeta ei; de
com m oulatoribiiE egii;.,
Apographou anno B. 1296 in urbe Medinae factum ei hac
liukitsii'iptione muniisjm obi.; *.-_JLo' i«-a.-~ji>I Jo,--*"; ;l.;SUau ( .^ J„iLi
>,! i-.AA-.< ,^& ^ L ^ t >^L,., ; Jt Oj-JLj tuX'S" &,&£]*, 0<«j[; Ja^>. ^
.B.00 a daquiu Boripturn exemplar, teste Landberg,
Oomstentmopoii asservatur. Codicem quoque possidet A, Socin,
quo Abel nsus non ent
DLXXIIL (God. 116 Gol.)
TifculuB, aureis Uteris acriptus, est ^1 *bL^S a'^UL jA .Jyp
t f^jj-iJI *JJI A^Xj et in prima pagina post bismillam leguntur
haec: a t & (J^fi o|3 ^>jjJI. ■. U *L*JI ^j 0^ -d)i i\*c _^jl Js
'• !,5 .| .-"- - o , cE >
W^ qLoO qJ lXkaw q-J KUjkJ q_j ^U ^^j J*. ^ 5C*jp> ^(
qui versus oommentario illustrator.
Oontinet igitur Codex Dlwanum , Oommentario illustratum,
poetae antiquisBimi Qotba ibn-Aus, qui vulgo al-H&dira diceba-
tur, et qui ut ex ejus genealogia, quam integram in Codice
traditam esse vides, apparet, anno circiter 600 post Chr. natus
est; nam Tza'laba (rotundis utimur numeris) anno circiter 330
natus est -(ef. Oaussin de Perceval, Essai sur VMstoire des Arabes
want rislamisme, tableau 2L, B). Haec ex computatione genea-
logica hausta opinio confirmatur loco qui in Oommentario legitur,
fomm. b53
ex quo patet, poetam Hassan ibn-Tzabit (quem, 120 amios natum,
anno H; 54 (post Chr. 674) diem supremum obiisae tradunt)
poemata al-Hadirae jam oognila liabuisae. Locuu eat hie (p. 8 oq.
p. o in ed. Engelmann): (» ^ j^ ^,1 $ ^jl ^^ $
Quod ad Coramentarium attinet, videantur quae disputavifc
W. H. Engelmann in Prolegomenis ad editionem hujus Diwani,
qui anno 1858 Leidae prodiit. Idem de nostri Codiciu valore
retulit.
BLXXIV. (Cod. 2028 = Amtn 305).
Alterum hnjus diwani exemplar, quod eandem redaotionem
offert, sed haec verba praecedunt:' Q j J^ *U cW ^J -j^l
IM *LU y>^l ^ ^i ^ UaiJ q,; deinde sequuntur ea, quae
initio Cod. 115 leguntur *J! ^e oi^S.
Apographon hocce recens est, Bed optimum textum offert.
Factum 6Bt nimirum in urbe Medinae ex exemplari, quod possj-
debat Mohammed Mahmud ibn-at-Talamld as-Schinqiti \j^pjj^}\) 7
qui ipse hoc descripsit ex alio a celeberrimo calligrapho Jaqut
al-Mosta'gamt anno H. 684 exarato, ufc docet nos Oodicis aab-
Bcriptio.
1) I. e. al^mn'l
Cat, I.
'"^- POEBXB,
Aliud exemplar doscribitur apud Ahlwardt Bub n. 73 (vide
apwci cniififim eiiaua n. 74 et 75), nocnon in Cat. Mue. Brit,
». 1525, Apographon Codicis 115 est in Bibi. Acad. Rog, Neerl. 82.
DLXXV. (Cod. 2031 = Amin 307).
iJiv.i'u) at Schammdkhi Ma'qil ibn-Dhirai-j de quo vide Agh&n-i
VJii, JUJ. Beqq. -Rftdaetorio nomen hitet; Codex 24 carmina con-
unci, uulio eoinmemario addito.
Codex ah eodem eodemque loco efc tempore exarafcus est ac
Oodd. 2024, 2025 et .2029. Aliud exemplar mihi non innotuit.
Sunt; lb folia.
DLXX.VI. (Cod. 549 Warn.)
Dhvan Hodzailitarum. Titulus in Codice est: ,Uuii _,£ UcX
, ji -> <J •
^^CJI ^Jk „i { y^ r cX-O^w (Sic) ^ji UXX*, C yfcA&Jjl
Banu-Hodzail , virtute bellica et poetico ingenio clari, pertinent
ad Arabes Modbaritas. Ab antiquis inde temporibus in vicinitate
Muooae habitabant et nostra aetate eadem adhuc incolunt loca ')
Mulfca poemata antiquorum poetarum hujus tribus hoc Codice con-
tinents s Common tario as-Sokkarii illustrata, veteris et de antiqua
Arabum poesi optime meriti philologi , oujus vitam, ex as-Sojutii
Viiis Grummaticorum (Cod. Doct. Lee fob 93 v.) descriptam, hac
data opportunitate publioi juris faciam:
1) V. Caussia de Perceval, Essai sur Vhistoire des Arabes, I, p. 193.
2) A.l,Qiftt (Cod. 864, 3) habet *JJI Ou*-*, Anbftrt, Mwfetf ^fiW, p. Pvf
cum appellnt .^*J. ^ ..^^J. Q j ^t j^ c j^^ ^
POE8I8. 355 -
Ck*-* qJ i^^r! £** ^3 ^^ w t^ '<-^' yi^i' XJiiJ! iujlJI t^gdtW
iXa£ q„j tX4-^ &_a.c lX.>'3 L«JLi*5 ^.wbJU, JjIaa^j^wJI JiLs> bL '
<_aa5 ^ tkks. ^li\ 3 (jlyLlI ^j-S-J ISjlXas &8 ^^ >T„LxJS (ikUt
jgUxi sl^AJI q, JLeL:> yu& £+>{, i by LvJl oLo^l * l_5i*% J^W'
0» ■(>— ^5 rjA^i ^Xth j^'i$ i^F^-.3 li'-A? 1 ^' KajUJI^ (j*wjfiJ! ^^ol
Xjjto ,_i\J 5 £.>tJ ,J ' <S~~-} O^*™ iS*~?3 d*~T>.<^® i^-J t*-* 1 i)-»L^' Jwx*tl
( 2 'v. ^5^1.
Ex as-Sokkarii exeraplari descripsit poemata et Commentarium
Abu-Bakr Ahmed ibn-Mohammed ibn- c Acim al-Holwanf, qui disci-
pulus erat as-Sokkarii , et, quamquam incomtam scribebat manum ,
praeceptoris sui opera accurate describere solebat; ait enim al-
Qiffct in Epitome Vitarum Grammaticorum, &b ad-Dzahabio facta
(Cod. 654, 3): J^*, .^1 ^s j^JlJL ^ ^ 0^2? ^ J^i
«— 3' *5S! ^r>AJ> -Jas> aJj i-O^J! ^-a-c lX-s^ «./.Xi aJLc ^gj. <^ XwJI
^j^?. Ex al-Holwanti exemplari suum descripsit grammaticus ar-
Eommant i. e. Abu'l-Hasan 'Alt ibn- c Isa (f 384), cujus vitam
scripserunt Ibn-Khallikan , al-Qifti et as-Sojuti. Hie itaque in libro
nostro constanter loquitur.
Codex noster optime scriptus et antiquus est, anno scilicet 539
absolutus. Omnes fere yocales versibus additae sunt, oomplures
1) Sic logitur apud al-Qiftlum (qui post ^Ju^tl addit VjkkO ^i\ ^j). In as-
Sojutii Codice pro tLsbo perperam legitur Juo.
2) Al-Qifti itidem refert, aB-Sokknrium anno 275 diem supremura obiisse; sed
IbnQAni' quem laudat (in Codice «jLs -ut soriptum eat), anno 290 eum mortuum
eBse atatnit. Anb&ri utrumque memorat
°^" POESIS.
quoque Commenfcario. Continet folia 204 formae quae in folio
dioifcur minoris. Librarii subseriptio haec est: yvJj^ ,[*£l ^Jv
So,.* *,u& oija^i «W uj^j r L, *iT s ^ ^ dj4,,. v ^
^i L^ j^ £ ^ ^ j^| ^. ;jC . ^ ^ ^ u ^ Lxjg|
i^s x,Lxtfl it o^j ^ J; ^ ^ji ^, ^^ ^ ^ u
^i ju*, ^ L^ y>tl Uy>M jcu «y^ £ ^ tjLJj «;L a iXs
^Uad. J, fi ^ a*^ ^OS^ '^.-Lr^S-uSs^', et in nota mar-
ginal! : k^ ^x^ J^uo « vitJbfej : uf ^ 4 ^\ J^ ^ ^
^ 0^ ^i! u* .ItfrfAfc «s\j Ja^. ^Jl U^i k-^WOj ^UU.
^ 3 *Ui J^r «>^. Codex itaque exaratus est, decern cir-
citer annorum spatio (nam absolute volumine primo librariuB labo-
rem Buum aliquamdiu intermisit) , a Mohammed ibn-'Ali al-<Attabi.
Erat hie doctiBBimuB philologus Baghdadensis , qui, teBtibuB al-
Qiftio et as-Sojutio , in Vitis Grammaticorum, pulohre quoque et
emendate a bo exarati B Codicibus inclarmt; postremi auctoris verba
ex Codxee Doct. Lee (fol. 30 r.) /d.eicripta, hac.data opportunity
publici juriB faciam: (- ^1 ^ ^ ^j & ^ ^ ^
1)^1 ^oUl JL^ ^^t ^l^! JlL^ 0^' o-, -t al-Qifti
{Jipitome Ft/arum Grammaticorum, ab ad- Dzshablo facia Cod fifU ^ r„toii- ^
est paw occidental Baghdddi; zi. Lobb-al-Mdl ^. 664, 8). Jntelhgenda
2), Dozy: Quod ad signifioationeni attiDet, quae h. L Baa formae yerbi.yXj*
propria est, cf. locnB Ibn-al-Khatibi (Cod. de Gayangos fol. 26 r.) : ^^J .I^f
dxct. ar. I, 822.
poesib. 357
J>liSJ|j^OI JiyL^ 1 ^y! tX*-^ y>U£i ^j^ ^iJiii yjaii qJ J.e ,0 _/=
trr U^.S> &«*-o ooljfe (^jjjItj&J! ,..IlX*av ..yj ^ji^Aiu ,.~j cy^r *^ c s
0U5 iai K-U« jjsl ^*J; .(5 "-^s otj9L*u«^ cjI.sU.'* *«jLwJsi ..j t\*^
661 5CLw J^l (_g^U> _-^_e (jw^Li- ISiULJt jrtJ. Descripsit porio
hunc Codicem Mohammed ibn- c Ali al-'Attabi e Codice ab as-Sim-
simio exarato , qui et ipse oelebratus grammaticus saeculo quarto
floruit , multisque emendate a se acriptie Codicibus inclaruit
(,*iij! i^ r J^JaS iC^UaJ! ,9, y&Lt> J33- was>wa», ait al-Qifti, et as-
Sojutf: JaJi f^^) et anno 415 diem supremum obiit 1 ). Contulit
praeterea Mohammed ibn-'Ali Codicem, ab as-Simsimio exaratum,
cum alio quem exaraverat al-Homaidt (fortasse Mohammed ibn-
Fotuh, qui in HiBpania natus erat, sed anno 448 patria relicta
in Orientem profectus Baghdadum eedem transtulit); partem con-
tulit cum Codice exarato ab Abu-Mancur ibn-al-Djawalfql s ) , ce-
lebrato itidem philologo Baghdadensi, qui nifcide et accurate a se
scriptis Codicibus clarum nomen adeptus est (Js-wiJt^ JaJi ^JU,
ait as-Sojutt) et anno 539 obiit 3 ), eodem illo quo Mohammed
1) Propriam ejus nomen erat : Abu-'l-Hasan 'All ibn-'Obaidallah ibn-'Abd-al-Ghaffar.
Anbari p. fit* male ^m^SI M\ aXac.
2) Propriam ejus nomen erat Mauhub ibn- Ahmed. Lexicon vocnm peregrinarum,
ab eo compositum, supra descripsimus , p. BO
8) In as-Sojutii Codice quo utor, scripsit Dozy, mense Moharrami anni 465
obiisse legitur; quod admitti nequit, nam ex subscriptions Codicis Diwani Hodzaili-
tarum patet, eum anno 639 adhuc inter vivos fuisae; ubi enim Mohammed ibn-Ali
de eo loquitur, ait: &j MJi )sXol; quae formula nonnisi de vivis uBurpatur. Con-
fusDB vero est, aut ab as-Sojutfo, aut a Codicis librario, annus quo nat as cum illo
qao mortuns est Ibu-al-Djawuliqi, ut patet ex al-Qiflio et ex Ibn-Khallikane (Fasc.
IX, p. fV), qui eum anno 466 (non 465) natum, et mense Moharrami anni 539
000 P035SIS.
ibn-'AH apographum suum absolvit. Hoc Ibu-al-Djaw&liqio, disci-
puio at-Tibrizii hujusque uuoRouBore in Acadeiriae Nithamiticae
cathedra, praeooptore mm erat Mohammed ibn-'AH in Uteris hu-
manioribus . addiecendis; huic Codices a se scriptoe praelegere
solebat (cf. supra pagnia 356 ann. 3) et hunc quoque, ut ipse
testatur', praelegit. Alios praeterea Codices fide dignos se oonto-
lisse affirmat.
AooaratiBsimiB itaque Codicibus quos Iugdur.i Batavorum ha-
bemuB, bio Codex, quem a multie librariis ex praeclara echola
Baghdadensi expolitum dixeris , summo jure aunumerandus est.
Aecedit, quod opus confcinet praestantissimum et rarissimum. Sed
quo major cum operis turn Codicis est praestantia, eo magis
dolemus, hoc volumine dimidiam tantummodo operis partem con-
tineri T ).
Elenchus capitum hujus voluminis est: fol. 1 v. c<r j e)JU ' jc&
^&. - 3 r. jjiil ^jl ^ .. t }_*JI jk^> y *J». - U t. .,-*-&
jj c >l, - 30 v. bL^iit Q _, saA M r% _&, _ 33 v. ^1
V^. - 41 r. >%i> ^ .jj& x xjb. _ 49 v. JILJI ^
/^ a- ;^5- - 58 y. ^li^i c\JLi> j \iJJu \.x^. - 70 r.
XrfU pj ^ _.. ^ K*LJ ^ ^ y^ 3 OuV jj ^ j&d
Mv^ -i M.^ .£*. - 88 >. ^-Jt ^ *4x> -.,-Ju-a. —
to J '■
vaY ' -iJY cr^' .j** 6 * L^*^^ ^ ^ q-c v^ JI <j^> ;** yui
mortunm esse tradant. De anno obitns fortasse recte traditom est, non ita de
mense; nam ex subscriptione Dlwani Hodzailitarum patet, Ibn-al-Djawaiiqium mense
Scha'bftm adhuc in vivis fuisse. Abulfeda (Ann. Ill, p. 495) earn anno 640 obiisse
statu.t, Anbar! anno B39 regnante al-Moqtafi. Caotemm non tolum librum Ibn-al-
Djawahqio praelegit Mohammed ibn-'Ali, nam fol. 178 r. exstat bujus viri gloesa
marginal!*: *A* jJW {S ^c J ^ j^S ^gj\ \j&& ^ al^ ^Jh ,
quam quum scrtberet jam mortuue erat Ibn-al-Djawaliqi.
h ^l ... 1 j|* iore « edition6 Doz y exposuit qnomodo detegerit frandem bibliopolae qui
verba J.UJI ^ c harta agglutinata oblegit, ut emtori pereuaderet tolum Diwanum
hoc volumine contineri.
poesis. 359
jRawj iX^X~|JS (mJj** Q-J Wj*" T***3 7* C Vl>— i>' U^A> jX.rtlij vJ>tX$J!
c
lX>! s wjLi ,j, y~f (^^— s>! B_^. — 99 r. ejU^S' q-J u^^S yXXi. —
105 v. Jj-z* ^-J ^^cXil T sUi. — 108 v. ^(A^Ji a,0 ,-J yi^i. —
110 r. (*v_i*^JI j,v_j _^-% *U„Ji Oi-Sj *"yj) . jJA^JI JJaut.ll s.Mi. —
112 v. ,lXjst^^\JI j &SjO) .».&. — 115 r. *J J-)A5> ^ J*=>. .sxi
jjj^w-j. — 115 V. ,..Oj.5oi ,.«..j &*<^i ****. — 117 r. li,^ ,-.»j KfcyC _s„w
lX^3 ^L A a-J: ..J. — 118 r. *u> ^ o^<* Aac _a,&. — 123 v.
(»LkJ! |»^j) ^jU' v^* 1 15^' **•&• — 125 v. (•j-j) v— *-A> .^J _x-Av
(ctJjLiuSI. — 126 v. (e^^i -jj) *S$& ^J .%&< — 131 r. yu&
iulk . -_jl. — 133 r. ■JL.J't'' , J _*_^. — 133 v. JL^—^Jt .«£
(J=lLsSjl. — 139 v. (H^il ^ ^J) BlX1L> .yJ ^l^vijl yt^i. —
140 V. ( L? *vw -y.) vSVi^*" ct? L ^ c *«A. — . .'142 v. ■(JJ.mJ 1 ^-jI yt*i
(<j*+*JI ...|.jgj) J.jAS> . p, y>H J^ 5 . — 143 v. .^L^Ji j,| ycii. —
144 r. qJ yc v -*w$ *y-=» ^j! O? T* 1 f"™2 ^a*"" o^ l?*"^ ■'■>*•'*'■"
(_bLs» ^J **j) ^ qJ JJiXc'u* ytwj U^- — 149. r. ^ y«c jtw
(jLe -^j) Jw^ 1 . — 151 T. (^s/jJuw q_j _^(e ..«„&. — 152 V. ^Jtw
«l!i ^\a£ -«j H^«. — 153 r, *_a\a> ^-j (j^U ijt-w. — 153 v. jddi
-*£>') qJ l\JL>. — 154 r. ^ J->, ^j-a-w ^-vi pj>j:> ^JuJ »L*i ^j
*j 1 (_?— J> — 155 v. %jy-*° (•v-J- — 156 r. v„JLJi*JI 5La-*-j -fc-J. —
156 v, UlJ j^j _^ 5 w.U^3t ^j. — 157 r. ^Lilt y. _ 158 r.
♦fcj (proelii nomen ad di turn non eat). — 158 v. .^svi^vjl ^ *o
QisJCx*JI ^-J JI^JI -Raw *.-V-i. 163 V. (^jl qJ Bjl*C ^jt yaAW
XsJa. — 164 T. ^.Iju' ^i q_j «JJi ^\_a-c ; JUi. — 166 r. v£*jtXs*
860 POE8IS.
° '* ■ V '
Cj^ }
Priorem partem ex hoc nostro Codice anno 1854 Eosegarten
typis man davit, quae resiant J. "Wellhausen anno 1884 edidit in
libro c. t. Skizzen und Vo?'arbeiten. Idem deinde scholia dedit in
Zeitschr. d. D. M. G. XXXIX, 411—480. Cf. porro ib. p. 104-
106, 151 — 164. Partem voluminis secundi hujus Diwani possidet
Bibl. Paris, Suppl. ar. 1427.
DLXXVII. (Cod. 1501).
Apographum Codicis praecedentis , factum ab Alberto Schul-
tensio ; Commentarius decurfcatus est , liberque pessima manu ,
utpote Alberfci Schultensii 5 scriptus. Ex hoc apographo factum
est apographum Reiskii , ex quo factum est apographum Lettii,
quod servatur in Bibl. Gissensi (cf. Adriani Catal. p. 44). Frag-
menta quaedam, ex nostro Oodioe descripta, possidet Bibl. Acad.
Reg. Neerl. (n. 78 et 79).
DLXXVIII. (Cod. 2399).
AJterum apographon ejusdem Codicis manu Schroederi.
E libris A. Rutgers.
DLXXIX. (Cod. 525 Warn.)
Diwan qui tribuitur khalifae c Ali ibn-abi-Talib (f 40) , cum
amplo Oommentario, Persico, ab Hosain ibn-Mo'in-ad-din Maibodi
coraposito, qui hoc opus anno 890 aut 870 absolvit; cf. Pertsch
Oat. Goth, ad n. 2228.
Codex anni nota caret, sed decimo Arabum eaeculo scriptus
raihi videtur. Scriptura est neskM, ad nestalik vergens.
foEsis, 361
DLXXX. (Cod. 2041 = Amtn 317).
Ea redactio ejusdem Diwani quae inscribitur: & l JLJLAj! ji^jf
"( O^y' Lff M^ s ^bui!, de qua disseruit Ewald, Zeitschrift filr die
Kunde des Morgenlandes II, 2 p. 192 et seqq.
Codicem anno 1035 exaravit lX^j*? ^ ^ ^ Jy^ ^ Jw*^
Exeniplaria Diwani cum Comment, enumeravit Pertsch, Cat.
Goth, ad n. 2227 a et 2228.
DLXXXI. (Cod. 2027 = Amtn 304).
Diwan poetae al-Hotaia Djarwal ibn-Aus (f 69) de quo vide
Aghdni II, 43 seqq. XVI, 39, Ibn-Hadjar, Ig&ha I, 777 n. tW
etc., secundum traditionem Ibn-al-A c rabi (f 231) et Abu-'Amr as-
Schaibanf (f 213), a quibus per Mohammed ibn-Habib (f 245)
illam tenuit as-Sokkari (f 275), hujus diwani redactor et commen-
tator. Cf. Fihrist tov, 28.
In fronte Codicis poema legitur quod Hotaiae adscribitur, sed
in diwano non est receptum secundum annotationem.
Codicem anno 1296 in urbe Medinae idem ille exaravit qui
diwanum Abu-Mihdjani transscripsit et quidem ex exemplari, quod
possidebat as-Schenqiti (vide supra n. DLXXII) et hie descripserat
ex altero antiquo, bonae notao aHuervato in Bibliotheoa Sultani
Mohammed Espugnatoris in urbe Constantinopolis. Sunt 70 folia.
Editionem diwani e nostro Codioe parat H. Thorbeoke.
DLXXXII. (Cod. 657 (4) Warn. fol. 52-71).
Diwan poetae Tahman ( L$k) ibn- c Amr al-Kilabi 9 ), oommen-
1) Pro ,3 vulgo. logitur q+ et pro J*&\ interdum ^IS. In fronte nostri CodioiB
etiam additur iLaxJI iltJal} —j:*.
2) In marg. paginae primae logimuB ad primum poema ^ t 1 , -< i _*, .. < t J&*
Oat. I- 46
332 POE8IS.
tario iilufitratuB ab as-Bokkari (f 275) , quem integrum ex. hoc
Codice edidit W. Wright, Opuscula Arabica p. v'i— f io .
Perth; ebia Taliman ad Banu-Abu-Bakr ibu-Kiii > .'b . frmiiiair
.geiitie c Amir ibn-Ca'ca c a, et -visit tempore khalifat; 'Abd-ai-Ma;iu
ibn-Marvan, ut ex ipso Codice patot. Haec enim earibit ab-Suii-
**_' * ,,- "^ ™ u»-> \^j > ^ • •. •• ^ « •> • - v » ■ v
■ - . . vi ) - > - C -
v3»*JkS &/J&^- <.,,.— ^F . V _J ...U^Ai'J i ?»^Si>l SlA^^O Oira^.' : IH.J1C i<NJ*5^Ji
*' ' ■%/ \^ * v_/ * *~^JiJj • «-' V'
^.aili LaS 1 ^U^ls Jwi*! J-^ (ja— s-j ^ im° '^ c?"" 5 *" &R/: J"^
5 5 o , i r - o -
&j JJiXaJ" 20ls»l, \n^^.ju^>\s *-ia-J (^Aia*^ Wt^jS '-t-'^S Hr^ 5 *) "HA**
wXa£ <W JUL t_j^ qJ j«st>- ^o Q* J"^ 8^F £* q 1 ^ 'J&UJi 1$
JUu iUL*-Ji Jw^l ^ ^-=*j5 **»JlL d H^?t>* (deest) &j iskjJiLs aitil
jX^l *LftX-J Uii aJo K..L& KwXjp i_J Lois bIJ3>Is blii^Ui **>le &J
l^JUgj ^cJiUj ic^J' £>' ^V^SU L^Xa£I (jvJU*jJt* j-*-«) \> i^iAj
Descripto carmine as Sokkarl ait: £Jlo qL^jI liUIt Ow^c a5 i3»*^
iuL-JI ^! J.<aj ^ J^S oUi Ka,J.> ^ q^.. Turn vero diverBam
traditionem refert his verbis: c^.o QUfb Jj>^> Jls^ ^i »*c o^Sj
( _£i>o jUcJI IlX_5> JIs UJis wtkib («-4-s w5sJUJI l>w_x ^_j cX-J^JI
*JLc ^^.JLsS- LPAxfil yy-«^il j^l Ij. Ex hac itaque traditione Tahman
adhuc inter vivos fuiBset regnante al-Walido, Abd-al-Maliki filio,
1) Huic vooabulo saperinscripta est varians lectio *-j.
poesis. 363
qui anno 86 regnum adeptus est. Caeterum alia de Tahm&m
vita passim in Cominentario occurrunfc, et mulfca ex poematibus
quae hoc Diwano continentur, sunt satyrae quibus Tahman per-
strinxit Mauzunum ibii-'Oinair, qui itidem Kilabita erat.
Codex, 40 paginis constans et omnibus fere vocalibus instruc-
tus, anno 571 optime exaratus est.
Inter hoc et praeuedens, quod hoc Codice continetur, opus
(Ibn-Kaisani ^jj^JLJi ^..a^Ij', hujus Catal. p. 136, n. CCLXIV),
exstat carmen 43 versuum, c. t. i^.L-r-JI ^w^SJJ ikXjuaidS tuX^P
iu>j. *Ut (jAtXS (jy^^AoJS i^^^V. [ryi] ^-»*^. rrl tjrtr^-' Primus
versus est:
u» JL ..t q! , ^-iU'iJi *._jiA->Oj LtiiAi! <***j*S (j^XJi wXarJI Lst
Hie Jahja, ag-Carcari anno 656 diem supremum obiit. Carmen
igitur non ab eodem librario exaratura est, qui totum Codicem
anno 571 seripsit, sed a possessore Codicis qui eo, ut videtur,
consilio hoc carmen addidit, ut tres vacuas paginas implereL Idem
carmen etiam exstat in Cod. 1284(1) ubi pro J,U^Hegitur ( _a£>UII.
Hunc Codicem transcripsit Reiskius (cf. ipsius Vita p. 169).
Aliud apographum est in Bibl. Acad. Reg. Neerl. 83.
Aliud carmen ejusdem poetae Oxon, (Nic.) 315 (1); Escur.
(Derenb.) 363 (1); cf. ibid. 466 (dfwan) et Berol. (Ahlw.) 496— 498.
DLXXXIII. (Cod. 2398).
Apographon hujus diwani manu Schroederi et alia excerpta
ejusdem e Motanabbio et scholiasta Wahidaeo, e lexicis Djauharii
et Firuzabadii necnon apographon historiae cujusdam brevissimae
prophetarum.
Sunt IV fasciculi olim e libris A. Rutgers.
DLXXXIV. (Cod. 2032 = Amin 308).
Diwan poetae celeberrimi 'Omar ibn-abt-RabPa al=Makhzumi
(f 93) de quo Tide Ritdb al-Aghdni I, I* 1 . et seqq., Ibn-Khallikan ,
Vita n. 501.
" • VOEfiTfl.
Praemiooa est breviu pr&efatio de poeta cujue cxcrdmm esi
gJ! iui»! Jfe ^c ^ ^jJJ ^ Utrum hmc eflieieudum sit.
nt putavit Landberg, hob hie habere diwammi o redaceione al-
Haithami ibn-'Adt (f 207) duhimn eot; in Kit&b ai~Fihrist nihil
liac do re legimus; H. Ehal. Ill, 298 verbo iantum dlwai-um
€ Omari recensct,
Quidquid hupis rei sit, Codes nosier 85 foliic corun;ans sat;
multa poemata eominet sine uiio commentario ; singulis carminibus
tantum praemissa sunt verba Jls^ vel Lajf J% et eimilia.
Codicem anno 1297 idem ille exaravit qui Codices Labtdi,
A'schae et as-Schammakhi descripsit.
DLXXXV. (Cod. 1021 (5) fol. 22 y._3S v. Warn.)
Carmen ^^Ji ■Ha.^aS dictum poetae KMlid ibn-Cafwan al-
Qannac, qui hoc composito, quo puellam celebrat, nullum aliud
composuit,ut discimus ex titulo, qui hie est: ^Si\ JjS>l j^j Jls
i' (joUaS' ^ykM-;^ uXJL> SJw*«i5 Ja&j> (1. ^*) ^ Lc ^-iT
y^yd! UjjJI, Hunc Khalid ibn-Cafwan aequalem fuisse nobilis-
simi Jazld ibn-al-Mohallab (f 102) atque igitur primo Ar. saeculo
floruisse, discimus ex annotatione marginali, cujus prima verba
sunt: Jfc U^ \yJ^ ^ jJL> ^ $ ^pjj\ j^ ^, j B
&\a ^ j.Xs O o! JLai ,3J^Xj_^jP 5 ^J^l ^j ^ j^ iL>o
«^-oJ U 3 JJ' o— Kt A_5, turn cibos quos sumserat elegantissimis
verbis describit.
Primus versus est:
Ultimus :
D WeJ ^Ls-lj ^1 ^jS a \ ^yS ^ JyiJL ^ ^jXJ yis
P0ES18. ?(?R
Deinde librarius scribit tU^/aliSS L *dj> y* L j*UJI w-f"^ U ii.>>
I* C C5" HP-* i e&? f*"^ 81 ' "5*5 •
Carmini eomraentarius additus est.
Sunt 23 paginae, ineleganter Beriptae. Idiom carmen onm Ow--
menlario exutat in Mus. Brit, 565(3); lad. Off. J 043 (14); Bwo'I
(Ahlw.) 132; Escur, (Derenb.) 371 (5); Vatic 36* (in fine),
DLXXXVI. (Cod. 2029 = Amin 306).
Diwan poetao Dzu-r-Romma Ghailan ibn-'Oqba (f 101 ye] 11'?),,
de quo cf. Aghani XVI, lb. Quia hunc diwanum redegerit, m
Codice , qui nil nisi nudum textum offerfc , non dieitur. 01 Fihrist
p. IfiA, 20. Primum carmen est notissimuni illud uJLx^tr. Jb U
>-^XwJj cLtl I^Xa quod anno 1874 edidit et annofcationibus inBtrmdt
R. Smend.
Apographon recens anno 1297 in urbe Medinae idem ille fecit
qui Cod. 2024, 2025, 2031 et 2032 exaravit.
DLXXXVIL (Cod. 2030 = Amtn 201 a).
Idem diwan et quidem multo loeupletior plus quam octoginta
diversa poemata continens. Nomen Dzu-'r-Rommae nusquam in
Codice legitur et folia olim ligata erant in fascicule infra descri-
bendo variorum poetarum carmina continente cum inscriptione
plumbeo exarata ^J^U! UL ^^ J^UJI -L#**s>- (sic) K^Lf aiA£>
( _5 ? _«i-*JL Mox autem vidi folia ilia continere diwanum alieujua
poetae et quum saepius JC-uvo cujusdam mentionom inyenirein non
dubitavi ilium Dzu-Rommae adscribere, quae conjectura insfcituta
collatione mox comprobata est. Folia autem misere pemiixta
erant, neque sciebam quemnam ordinem sequi deberem ; hoc tantu-m
cerium erat primum carmen idem fuisse, quod etiam in altero
exemplari praecedit, quum huic tan turn praemissa sit formula
(***y Cr*" 5 ^' ^ (^-m*-j. Diwanum secundum homoeoteleuta ordi"
nari ob varias causas non poterat et quum priora folia numero
366 P0E3IS.
D-
dietineta eusent liaoc praemisi, cetera quo ordine ea inveni su
junxi. Apograph on reoens est magna cura, Bed non sine vitas
Constantinopoli factum ut videiur; vooaiium eigne, fere, ubivie ad-
sunfc sed ComrnontariiiE nullue addiius est.
DLXXXVIII. (Cod. 1021 (6) fol. 33 v. —35 v. Warn.)
Carmen ex hoc Diwano, cujus primus versus est:
4 paginae, negligenter exaratae. In fine librarius scripsit U \jj>
Totum Dzu-'r-Rommae Dtwanum possident de Gayangos et
Hus. Brit. 580; quaedam hujus poetae carmina contineniiur Codice
Acad. Reg. Neerl. 211 et Mus. Brit. 561 (5). Bibl. Berol. possidet
duo ex. carminis primi (134 et 135 ap. Ahlwardt).
DLXX5IX. (Cod. 633 Warn.)
Partes prima et secunda Diwani poetae Djarir (f 110), Com-
mentario illustratae.
Hujus Diwani fata (sit venia verbo) apparent ex nota tnarginali
quae in pagina prima exstat. Est haec: vAss-j^l uX_a-x JL& ^
*^' s yV oIlX-j aJLJL/o L »Juf alb $ lytfio L ^«-^uJ! (j-w^s ^
( gJI JBj KjUjXJj ^jL+Sj l j***J> ii^w u^j Qft bUib yOldlJ «j£
.1) Ibn-Khallikan (ed. de SInne p. M*) . y'rf^if-
2) Ne quia putet, hoc ^n-J' a me profeotum eBse, moneo illud in ipso Codice
esse scriptum.
poesis. 367
i-^-Vp". Djariri igitur poemata in ur.um corpus collegiose videtur
Mohammed ibn-Habib, doctiesimuc philologus Baghdadensis , qui
Samarrae anno 245 obiit 3 j .; hie, te3te as-Sojutio, praetor alia
opera etiam edidit (J^yU^ ); j t s (jsjUj , i.e. aatyras illas quibw;
Djarir ei al-Farazdalc se invicem perstrinxeruni;; exatat opus in
Bibl. Bodl. (Uri) 1224; cf. Add. et Emend, p. 613. Coram Ibn-
Habib Diwanum legit 'Obaidallah ibn-Mohammed , quo coram
oundem legit hujus fratris filius, Abu-Abdallah al-Jaztdi (f 810).,
qui, ut supra (p. 352 ^qq.) vidimus, Diwanum al-Hadirae commen-
tano illustravit. Quis Commentarium scripserit, non commemora-
tum video, sed verosimiie est, conscriptum esse a Diwani collec-
tore, Mohammed ibn-Habib.
Non opus est, scripsit Dozy, ut longus sim de hoc Diwano,
L^anJoquidem de Djariro poeta tarn eleganter et copiose egit
Cauesin de Perceval in doctissima scriptione, Novo Diario Asiatieo
Parisiensi inserta, ut Iliadem post Homerum canere viderer, si
fuse de Djariri Diwano exponere vellem; dubium tamen non est
quin multifarie hoc editione dignissimo Codice accurate perlecto
locupletari possit scriptio Caussini, qui Djariri Diwano usus non
ost, De multiB praeterea rebuB historicis in Oommentario mentio
fit. Editionem libri parat W. Wright.
De Codice, optime, omnibus fere vocalibus additis, scripto et
237 foliis quadruplicatis constante, monenda sunt haec: duobus
constat tomis, uno volumine compactis, quorum singulis titulus
praefixus est, aureis Uteris Cuficis nitidissime pictus. Subscriptio
tomi primi, ex qua apparet ilium anno 591 scriptum esse, haec
ost: q_ i ^£**yA q-3 ^maa& -»_j tX>-]j.JI t\— *._e Jas" q* ( 2 &aJLb.j
1) Vid. al-Qifti et as-Sojuti in Fids Grammaticorum.
2) Ex notis marginaljbus apparet, librarii nomen fuisse Mohammed aa-Nawadji.
r -.l ■■*.., ;;!i ,L„.i ;> uU4s" liX.w„ ^ jjj J^ *Ju9>J j,J< U/ «iJ. But
itjique boo exemplar sumnn pretii, quippe ex. esenipiari description
iMitiquiu^LiiOj tbttuu HCii exaiato; eo magisi yero dolenuum eat,
tutofvv'iiii oo Diwamim noil contineri. Legituv quiuem in Bulr
!u iifii-oi'O voliiiuiniE sccviiidi; j.,L != j.A.Jj -,!•' nAj:^, boo suboui-ipfj-
oueuj i,-!npicioul.i Btaiim apparel, huec verba, antic iiiorit libiarii
vevMi, ei-s'.tiUj i-ecentiori maun examta. ease; eat frauc bibliopolae,
eixiburo jjtr.iiiuaueio cupieuwa, integrum opus boc Gotiice contmeri,
el. e,v -verbis outiqui libiarii quae a leoenliori isto bibliopola erasa
non suutj luculenter apparel > secundum volunien non esee Diwani
ulliuium } yuimi iis argumentum initii -voluminis terfcii iudicetur.
Bunt baec (verba a recenfciori manu antiquis substituta uncinis
inelusi): ^^ [q^x-XJI &j jmjUx^] •j-s* «_&_=.& q-*, j,l£jl tj=Ji _i»l
. i * *
Ovj^ IjJ'vjw^ J}.«£ iiw*J <dJi (Jwtfij .«uX>-_j &U iX^ilj ......... ,.^jb
U^Lvi' ^ivjc, iJ( . (J>cj. Magnum praeterea damnum paesus est hie
Codex/ non adeo a blattis tineisque Orientalibue , nonnullaruni
paginarum marginea j non vero ipsas literas , corrodenfcibus , Bed
ab imprudenti bibliopega Leidensi, cujus curae Codes, ante mea
tempora, commendatus fuit; qui quum eum fugiseet, surama eura
tractandum esse tunc Codicem (cujus cbarta non melioris 6Bt
notae, singulaeque paginae gummi Arabico adeo laeyigatae sunt
ufc facillime inter se adhaereant efc agglutinentur) , Codiee ni~
mie cornpresBO , fecit nt ego paginas nonnullas inter bo agglu-
ihiatas , paucas etiam a quodam , qui agglutinatas separaro vo-
iuit, dilaeeraias , invenerim. Longe meliori eum nunc gaudere
conditione quam exspectai-e ausus eram, industriae et dexteritati
debeiur viri honesti, deque Codicibus Orientalibus bene meriti
0. A. Emeis, oujus nomen silentio premere nolui 2 ). Nibilommus
1) Obiit eodcDi anno 1B83 quo ipse qui haee aoripait Dozy.
poisum.
nonnulla, quainvis pauca, non anipliuii iogi poauuni; quam ob
causam utile esse poterit apographum a Eeiekio, credo ■antequam
Codex damnum passus est, factum (of. ejus Vita p. 164.-), quod
nunc veroaimiliter in Bibl. Havn. servatur '). Primani praeterea
Codicis partem quum turbato ordine paginarinn ligafcam iuvenisHem,
singulas paginas buo loco collocans, vidi aliquid desiderari inter
folium 6 et 7 , unumque praeterea folium deperdifcum esue inter
fol. 15 et 16, illud scilicet quod secundae korrdsae ultimum en?;
et cum folio, quod nunc septimum eat, coliaerere debuisaei, I'u
Bibl. Acad. Reg, Neerl. est uniue carminis apographum, to tin,
autem Diwan Djariri est in Mus. Asiafc. Petrop. (von Rosen) 2G% ;
qui Codex praeter duas prioreo sectiones etiam tertiam continet
sed hanc imperfectam.
DXC. (Cod. 1828 = Amin 97).
Carmen al-Farazdaqi (f 110) celeberrimum, quod dixit in
honorem Zain-al-'Abidin 'Alii , filii Hosaini , filii 'Alii , cum com-
mentario historico, qui per longam catenam traditionariorum re-
fertur ad Ibn-'Aischa (Abdallah ibn -Mohammed)., patris alioruinque
auctoritate narrantem.
Scripsit Ahmed ibn-Khalil vulgo Ibn-al-Lobudi anno 865.
Idem carmen invenitur in Cod. Goth. 14 (26).
DXCL (Cod, 1021 (7) fol. 35 v. et 36 Warn.)
Carmen poetae Basschar ibn-Bord (f 167), cujus primus ver-
sus est:
Una pagina et dimidia; librarius se haec tantum reperiesfo
affirmat , seque nescire utrum hoc carmen pluribus constet ver-
sibus (habemus 15, quorum ultimus incipit a verbis: q* ^l
1) Est ibi n.,260 (1), Cat. p. 146. Inde autera patet Codicem jam Reiskii .tem-
pore, anno 1789, tristi ilia oonditione fuisse.
Cat. 3 47
870 P9ES-IS.
(■-/"H ^gjJ iUAJi oLU>) ueciie, Carmen iuelegautev exaratuni enb.
■beifuuntut vemculi ni nan-afcio de plebejo (iJ*j<.£j±') coram Kha-
lifa ftaschid et Masrur.
DXCl'L (Cod. 2038 = Ainin 309).
Dhvan onmmi poetae Abu-Nowds al-Hasan ibn-Hani ai-Kakami
(| 195) oi. qtsidem secundum redactiunem Abu-Bafcri Mohammed
ibii-tittLja <j,^~QuU (f tiSii). Hie tsarmina dispoauit in dooem capita,
ut acimus e deocriptione exeinplam Vmdobonensis apud Fiiigel,
Oat, III, 54-8 n. 2016; decern capita quoque in hoc Codice dis-
iinota sunt, etsi in praefatione ipse Quit dicat se dtwanum in
9 capita distribuisse. Omissum nenipe eBt caput k&3jx\ , quod in
iitulo partie quartae memoratur , et ubi hoc caput in Codice in-
cipit, nescio quia adscripsit j-S'uX-^lt j<u(j. Ceterum ordo idem est
ae in Cod. Vindobonensi ; singula carmina in diversis capitibus
secundum homoeoteleuton disposita sunt, adjectis inscriptionibus
at nonnullorum verborum explieatione. Vocaliuni signa fere ubivis
desunt, sed ceteroquin Codex antiquus est et bonae notae; 14
autem priora folia et 32 folia in medio libri et in fine, a manu
recentioro scripta sunt. Codex constat 4 partibus et olim fuit e
Hbris as-Saijid Ishak Naqib al-Aschraf in urbe Meccae (anno 1268).
DXCIII. (Cod. 1695).
Ejusdern Diwani exemplar aliud sed e diversa redactione. In
boc exemplari carmina secundum homoeoteleuton disposita sunt et
nullum capitum divisionis vestigium exstat. Codex sine ulla prae-
fatione inoipit a carmine :
Aj,\j (sic) L^jUas <uXXj bi *L«pflJI JLJ^^IvaJI «»jtX=«* [>
Longe abest ut in hoc Codice omnia carmina legantur quae
in Codice praecedenti inveniuntur.
Apographon reoens est sine anni nota, ineleganter et festinanter
exaratum. Fuit olim e libris Mohl. Bmptus Parisiis anno 1876.
POE8I8. 371
Hujus Diwani Codices non rari sunt in bibliothecis. Redactio
ac-Qulii quoque offertur in Cod. Vind. n. 2016 supra jam laudato,
deinde in Cod. Berol. 142 apud Ahlwardt; Cod, Vatic. 456; Cod.
Bodl. 1217.
Aliara redactionem offerunt Codd. Mus. Brit. 1067 et 1408
(Cf. H. Khal. Ill, 259) et Cod. Escur. 311; Cod. Paris. 1438
(antiq. Catal.); Mus. ABiat. Petrop. n. 263 apud v. Rosen; Con-
stant. (Koprulii) 1250, 1251, p. bv n. 267. Lithographia prodiit
anno 1277 et anno 1861 Ahlwardt edidit primum fasciculum hujus
libri s. t. Dhvdn des Abu nowas. I Die Weiniieder. Cf. porro
editionem Beryti anni 1301 (Brill 505).
DXCI?. (Cod. 908(6) fol. -47).
Nonnulla carmina as-Schdfi'ii (f 204), quorum primum est idem
quod exstat in Codd. Berol. (Ahlwardt) 145—147, nisi quod in
nostro Codice incipit versu
L§jLiaE> ,_£JU .-^jw^J .-^a*1 *jblb te^h i)* 2 *" ^ t -^ Jl £ ^sV 6 J*-**"
deinde Bequitur ,irJI ,li <&**£>.
Inter haec carmina non exstat unum eorum quae dedit Ibn-
Khallikan in vita n. 569.
Alia carmina eidem adBcripta vide in Cod. 2129.
DXCV. (Cod. 888 Warn.)
Diwan poetae Moslim ibn-al-Waltd al-Anjart (f 208), qui ab
ipso Khalifa ar-Raschid, ut fertur accepit cognomen ^^jUI %lf*>
a puellis prostratus, propter verBum (edit. p. I*v)
J^vJt ^ac^Ij J^l. jjya 5 lXc^ ^^^ £» <g>) O ^ lA**^ &*
Totum hunc diwanum anno 1875 ex hoc Codice edidi, adjunctis
locis e variis libris ad vitam et carmina poetae pertinentibus.
Commentatoris nomen latet. Codicem exaravit Abu-'l-' Abbas
Walid ibn-'Isa Tiugitanus. Anni nota deest, Bed Codex Afrioana
q72
POE8I8.
maim seripfcus ; valde antiquus eat. Unicus out, auauropteruoiou-
duni est, oum aliquod damni a vemribuu ease perpesauk
Did VI. (Cod. 899 Warn)
Dlwan poetae ^..ZW» w <?/,« Habib ibn-Aut ex tr!bi> Tai (f 2*r,
anno H. 1292 Qaliirae editus. " '''
LS M
Opus ia octo libros di visum est, ex redacticme cc~0ulii ,
JCaJUj' jd»£>e, &5»> r Ai. xjjt >^i,„!' <" ' " ■ 't
;J rv^ *-* ; iy^ j-^i &■> **j, ^jj\ . vuuy:ji
_ Liber ? r« s continet carmina quae composita sunt in laudem
Tirornm quorum nomina sequuntur: Khalid ibn-Jarfd as-Schaibanf •
Jabja ibn-Tiabit; Mohammed ibn-Hassan ad-Dhabbi; abMo'tacim
bdlahj Malik ibn-Tauq at-Taghlibi; 'Omar ibn-Tauq ; al -Hasan ibn-
Wahb; al-Hwan ibn-Sahl; Solaiman ibn-Wakb; 'Abbas ibn-Lahi'a
al-Hadhrami; Abu-Sa'id Mohammed ibn-Jusof at-Tzaghri- Abu-
Dolaf al-Qarim ibn-'M al-ldjlf ; Abu->l-'Abbas 'Abdallah ibn-Tahir
iBhaq ibn-Ibrahim; Mohammed ibn-'Abd-al-Malik ac-Caijat; Abu-
1-Hasan Mohammed ibn-Abd-al-Malik ibn-Qalih al-Haschimi, caet -
Liber 'fundus eontinet oarmina funebria; tertius carmina amatoria
Wj*>')i quartos carmina reprehensoria (oLsUl); Suintus variarum
rerum desoriptiones M U^I); sextus ^LLV, y^X &■ sepiimus
carmina satyrica; octavus j^f ^. Singulorum librorum carmina
secundum homoeoteleuta , ordinate sunt. In fine librariu. nonnulla
poetae carmina supplevit quae in Diwano non invenerat.
Codex satis bene exaratus est anno 1033. Vocales rariores sunt
m ll -r wpk; Mu8 ' Brit " 581 ' 682 5 Ind - 0ff - 806 ; Bodi.'
(Un) 1255 (cum paucis glossis) ; Mus. As. Petrop. (v. Rosen) 265,
266; Escur. (Derenb.) 290, 291, 415; Soc. Asiat. Calc. p ft
Berol. (Ahlw.) 160; Brill (Houts.) 6. '
DXCVII. (Cod. 403 Warn.)
Hem Dtw^n cum Commentario, qui, (ut certum est collate
a. H&ai. HI, p . 254, vs. 8) est Commentarius minor at-Tibrizti
poeois. 373
(f 502). In hoc. Codice Dhvau, non in octo, sed in Beptem libros
divisus est, nam carminibue illis quae in Codice praecedente liber
octavus complectitur, hie separatus locus non datus est, Initium
Praefationis Commentatorie post doxologiam hoc est:. ^^^J^, lXS
U^u$ (0 L™r £\ jLaJ>I ^^ Q~i likj'O,^ L_f. (Aj wXxavIj id!! tiUjuut
SpiBsus hie Codex, in quo vocalea sunt rarissimae, satis bene
exaratus est. Librarii subscriptione , titulo et possessoris nota
destitutus quum sit et saeculo decimo septimo exaratus videatur,
verosimile censeo, ilium Warneri jussu descriptum esse ex exem-
plari quod in publica quadam Bibliotheca Constantinopolitana as-
servabatur. Quod si ita est, archetypum nostri exemplaris anti-
quissimum erat, anno scilicet 501 exaratum, ut patet ex ultimis
nostri Codicis verbis;, sed librarius ille Constantinopolitanus baud
pauca corrupisse videtur, nam liber justo mendosior est.
DXCVIII. (Cod. 2037 = Amtn 313).
Ejusdem Commentarii alteram exemplar, sed longe abest ut
hoc Codice totus Dhvan contineatur, quum tantum in eo inveni-
antur carmina laudatoria, neque haoc integra, et carmina satyrica
(sb-^J! vjL). Haec addidit Mohammed Sa'id, idem ille qui Codi-
cem Diwani A'schae exaravit anno 1297 tetste subscriptione. Idem
etiam in prioribus foliis nonnulla supplevit (18 folia). Quae resfcant
antiqua sunt et optimae notae et abrupte desinunt in explicatione
primi versus dicti in laudem Ishaq ibn-Ibrahim qui ita sonat : (Ed.
Q&hirensis p. M, Cod. 403 f. 250 r.
Desunt igitur carmina desinentia in f (partim), , » et ^j ca-
pitis I, e capitibus II— VI nihil restat.
In ■ pribre pagina inter alia brevis annotatio de poeta exstat.
°** POESIS.
Ceteroquin hie Commentarius rams est nam praeter nostra exem-
plaria aliud non innotuit.
DXCIX. (Cod. 1928 == Amin 200).
Additamenta ad Dtoanum praecedentom. Praefatio e Oommen-
tano at-Tibrizti desumpta est, Bed carmina quae sequuntur in 7
capita divisa et singula soeundum ordinem alphabetioam homoeo-
teleufci disposita non exstant in pluribus libris manuscripts. Co-
dicem exaravit ipse Mahmud Pascha ai-Barudi anno 1279 qui haec
carmina supplevit, teste Landberg, e Codicibus Constantinopolitanis.
Sunt 228 paginae currente calamo exarata.
DC. (Cod. 87 Gol.)
Al-ffamdsa; notissima ilia fragmenta antiquorum poetarum , quae
ab Abu-Tammam Habfb ibn-Aus Tajensi collecta sunt.
Hie Codex, nudum textum continens, optime et omnibus fere
vocalibus additis scriptus est, anno 699. Bernstein, cui aliquando
hie Codex commodatus fuit, jam vidit, lacunam esse in hoc Co-
dice post carmen 41um ; carm i n i s 42 i inscriptionem tantum super-
esse et quae sequi deberent desiderari usque ad carminis 58» ul-
timum versum.
DCI. (Cod. 181 Gol.)
Aliud exemplar ejusdem operis, cum glossis marginalibus. Cf.
quae de hoc Codice monuit Dozy in Prologo ad edit, priorem hujus
Catalogi.
Aliud exemplar cum scholiis margin, est in Bibl. Bodl. (Uri) 1207.
DCH. (Cod. 2077 = Amm 354).
?ragmentum ejusdem operis, quod incipit a capite inaoripto
V^S vt (P- -flA in edit. Freytag) et explicit in carmine Abu-
P0ESI8.
375
Mohammedis al-Jazidi (ibid. p. *Ut*'). Commentarius non additus
est, sed in margine recentior manus scholia nonnulla adscripsit.
Codex satis bene exaratus recentioris aetatis est.
DCIII. (Cod. 569 Warn.)
Quartum exemplar ejusdem operis, cum Commentario al-Mar-
zuqii (f 421), do quo cf. Freytag in Praefatione ad al-Hamasae
versionem Latinam , p. xvm sq. Apud al-Qifttum , in Epitome
Vitarum Grammaticorum , ab ad-Dzahabio facta (Cod. 654, 3),
haec tan turn de eo leguntur: ^Ji^\l\ ^y^-^~ \yi ^*-^ Q-f ^T\
oU ^svxJIj i^jSi\ & luS*, sidle lK-=>\ i^L^jjo^' ^t^uJS ^._c _^_j|
f?| VU-w VJ&JL ^6 J,; sed apud as-Sojutium in Vitis Grammati-
corum (Cod. Lee fol. 67 r.) haec occurrunt : iA-^-ss* ^pj \\J?\
4JJI S ^ ^ o^ 5 ' ^ tr* d* -#' i*W r U ^ o^ o* ]
■-■■..■ ... gy W
De ipso Comment, et de hoc Cod., anno 704 exarato, cf.
Freytag 1.1. Alia exempl.: Mus. Brit. 568, 569; Bodl. (Uri) 1199,
1218; Berol. (Ahlw.) 1005; de Sacy 145; Constantin. (Kopriilu)
1308— 1311; Alger, (p. 8).
DCIV. (Cod. 396 Warn.)
Quartum exemplar ejusdem operis, cum Commentario at-Tibrlzii
(f502), a Freytag e nostro Codioe edito. Codex descriptus est
ex auctoris autographo, anno 560.
Alia exempl.: Groning. a F 5; Paris. 50 (ap. Fliigel, W. Jahrb.,
92, Auz.-Bl, p. 58); Bodl. (TJri) 1228(2) (fragmentum) ; Berol,
(Ahlw.) 1006; Monac. 501, 502; de Sacy 146.
376
POESIS.
DCT. (Cod. 1472 fol. 1-55).
Fragmentum apograph; Hamdsac. probabiliter a Colic faeti, el
quidom p. 272—367 , ineipiens a versu ^Ji c ,a_*„w ^ b. edit.
Freyt. p, fi., desmans vm-sn ^.J: *..*! jj^j ib. p. *H\.. Commen-
tariuB non post singulou \ersuB, Btd post singula poernato eodptue,
excerptua ear e Commentario Tiorisii. — Alteram fragmentum
eontmet noniegium ex Jiamdsa, Incipit .versu ^_J| ^U-i.^U'
ed. Freyt, p. 6*1, sequitur versus Abu-'l-Aswadi ad-Dowali p. ell
et Bie porro. 'Sunt 13 pagg. Commentarius a Tibriziano diyersus.
Fuerunt olim e libris S. F. J. Earn.
DCVI. (Cod. 1346).
o
Schroederi yersio et explicatio carminum dl-Hamdsae, illorum
scilicet quae a Schultensio edita non sunt.
Emtus Groningae ex Bibl. Schroederi, '
Exempl. al-Hamdsae sine Commentario : Paris. 49 (apud Flii-
gel U.) ; Mus. Brit. 567, 1054 (2), 1064, 1417, 1664; Cantabrig.
(Preston 25) 213, 296 .; Bodl. (Uri) 1207, 1251, (Nic.) 309,' 310,
311, 326 (parTum fragmentum), 335 (7) (fragmenta); Berol. (Ahlw.)
1002—1004; Monac. 499, 500; de Sacy 143, 144, etc. ; Hayn.
237, 238; Mus. Asiat. Petr. p. 206 (2 expl.); Escur. (Derenb.)
480; Cid-Hammouda (p. 16); Soc. Asiat. Calc. (p. |v), Constant.
(Kopriilii) 1237, 1238. Commentarius Ibn-Djinnfi est in Bibl.
Paris. (191 ap. Fliigel, W. Jahrb., 91, Anz..Bl., p. 10) et in Bibl.
Qahirensi; in Bibl. Escur. est Comment. Abu-'l-Fotuh Tzabit al-
Djordjant (Derenb.) 289 et Comment. Ibn-Malkun (Derenb.) 312;
Comm. Fadhl-allah ibn ar-Rawandi Mus. Brit. 1663; al-Asta-
rabadfi Alg. p. 8; al- c Okbari Constantinop. (Kopriilii) 1307.
DCyil. (Cod. 901 (2) Warn. p. 120—177).
Fragmenta diversarum elegiarum, ab antiqnis poetis composi-
tarum. Collecta sunt a doctissimo philoiogo Ibn-al-A'r&M (...—it
poesis, 377
^..fc'it) (qui anno circite/ 230 octoginta annos nafcus obiit) , cui,
utpote praeeeptori, ea recitavit Tza c lab, omnium grammaticorum
sckolae Kufensis princeps (f 281). Ex Tza'labi exempiari descripta
sunt ab al-wazlro al-Magliribt ; sic enim vulgo vocabatur Abu-'l-
Qasim al-Hoaain ibn- c Ali (-f- 418), vir, cum propter personam et
partes quas in rebus politicis sustinuit, turn propter dootrinam et
multa quae composuit opera, celebrutiasimus (vide ejus vitam apud
Ibn-Khallikanein , I, p. H'1 sqq. ed. de Slaue). Nostrum denique
exemplar anno 545 deseriptum est ex exempiari al-wazfri al-
Maghribi a viro doctissimo 'Alt ibn-Tzirwan ibn-al-Hasan al-Kindt,
de quo in al-Qiftii Epitome Vitarum Grammaticorum, ab ad-Dza-
habto facta, leguntur haec (Cod. 654, 3): ( a lXj; ^: ^*,A erf <J^
'^i LP $— J—*°' t*Y^' h*& V^^ ^> '&.S.A *J o—j'^ (^AaIjI
( 8 q-» LoJJ L_^.j ^yfj L^a^avj OLiwoO ji,! (iUo lX*j J»A*Jtj li^jAii.
* ■ ■
L^V^ 3 Uav.> LLi> i»aa4 qK'j o'Ig a_a_w; quibus haec -addd, ex
as-Sojutio (Cod. Lee, fol. 142 r.) desumta: &LaoI %J>.ij-Q g ( 3 $
^.y^ ysii iJj *^>^' Nimirum hie Codex 901 continet prinio
loco Diwanum Amru-'l-qaisi , de quo vide supra n. DLXIV, ubi
subscriptio data est; secundo loco continet opus de quo agimus,
cujus primae paginae (totius Codicis p, 119) haec inscripta sunt:
*Jul<> kX_3> L> s^vJl &_J> 3 J,_c ijjjxlt ^iill 35I y^l JoS ^tf
... * . ■»
(i. e. Tza'lab) (^s?, qJ tX^I (j*Lw«jl ,3' Ja> (j-» ^yM<U *»a^*> 5hs»
1) iA-J; i-y-j' Hec in subscriptione nostri exempkciB Dlwani Araru-'l-qaisi nee
apud as-Sojutium legitur.
2) Pro q* LujS as-Sojuti habet *\su.
3) I. e. 'Imad-ad-dla Ispahanensis,
Cat, I. 48
3^8 P0E8IS.
*2\Js (adscr. gvo) ^31 „* oUkiU aii! *»^, &bi? i,^.,^;- i^u^
L^t-^ o^' c^ ^^- Maxim; igitur preiii est hit; Codex, unions
in Europa quantum scio, quaiuloquidem ipso antiquum ex antique
exomplari descriprus est a docto grammarico qui, teste a'i-Qiftio.
cum elegantei turn emendate aliorum opera aescribore solebai.
Optime re vera eoriptus est Codex et omnibus fere voe&iibiiE in-
structus.
Jam quod ad ipsum opus attinet, ejus initio prist hwmillam
haec leguntur: yv-^Jl ^fijl ^! J^ljQI ^-, V J5 Ja_~> ^ (i^j£i
^ u??!^ J O^' ( £ ^*^ *»!-.*_T, J^ytft ayw J. _j J,. c ^j
y*|- <«LfiJI J^>L c #_> dl_~>t Jafcgr - g^ .jy . cn , ^JLj v^ 11
JjLswJI j, LLi>l Ul jytf '^^ .-jOjCj Ui aj ^j ^JJS -ju^
*.-A.y« xJafc^ 1 J. Turn sequuntur elegiarum fragmenta, et quidem
post verba igitur quae supra descripsi, leguntur haec: '.(^cX-kJlj
O- V** 2 *'-'^ y\ils> \j$y xLiai ^j jJL> _j cXa** c^ cU^J
iiJ.Aai ^j JJL>. — p. 122 ^^yjJI v-^i^JI _^t Jej; margini anti-
quus librarius adscripnit: K^Xe ^1 X^L* o'.aj'JW »lXS> XmLJL ^
V*^' V' t£&4, >^5 (_5~*<**J'; est quidem carmen quod legitur in
al-Hamdsa p. fvf, sed in nostro Codice decern versus descripti
sunt, in al-Hamdsa quinque tantum. — p. 124 ^ ,>_*_£_£ Jisj
JM»Li> *_^J ^.iy xiXe. — ibid. K&yjj vJL^li ^R^j y>! JSj
<^A^I ^LXJI ^1. — 125 £iSll ^-j aUI Jl*.c _j A*^> Js,
*b^*il ^1 ^j ^L-t o^c ^jj. — 128 il.U ^_jl Jl5j. _ ibid.
"^ l*V- °^ c^ 3^ ^s- ~ 129 v£& ^1 ^j slLc y Jgj. _
1) Loquitur hie 'Alt ibn-Tzirwan.
2) Sunt verba Tza'labi.
3) 1, e. Ibn-al-A'rubi.
P0B3IG.
^KsdL ~ 182 »U|^ C5 *(,™-,SI wC^ J!Sj..— 18? ,,.'••. ,>:,
***' cr i oUj t ^Syj JJjJUt — j.35 ( >.I = y«J1 ,fe,; _ i??f- ,..•• --.Mi ,<":.
r^yi o* r^ a* f^V 1 «.«V — iMd - £*<'.?. <f^ ^*''^' H ^' : -
f ^>. - 140 ^ ^ JdB. ^1 J^. _ HI ^ >v ,. ,fc : ,
* sLUI °^ cr* ^ 5 - ~ U2 (' ^ «^ ! yrM l % a? ^^ $> -
143 JUy a j ^^ J^, -, 144 L ^jJI Jyj'ii t jlv — .140 tyjv&il
KjytbJi qJ O-yj lJ>L»l ^y i^kSi ^Oj v Jj>. — 149 »J j^jit
bL>I ^y. K^iiU qJ jySVs &J JL&j ;H«jwLs> t ^ ^ J^J (*a'^ tX=*ja
t£>~&. — 150 tJ^j^l JISj. — 151 (^Jww^t ^ys* ^ CT ^\ L fe„ _
ibid. LJ^ t,U»l ^ ^4 } cr J «UI JI&,.-'--.'l62..s-4'fli <%,, —
153 fc^U* ^ (JF^J! f4 f Cfi pi, ^%, ■_ J 54 CJ »-'«>X> j%
Lr^ B ^*t (J*j£ ( i c ) tM^, quod carmen, Iba-al-A'r&bio JECojrpiiom,
a Tza'labo additum est {^ytHS CJr jl L^iyy J w^ iLjsj). —
1) Huic voci g*_y» adocriptum est, et antiquus librariee .praetarea mat-giBi heeo
adBcripsiti CdaS..^! *»k^ ^ lJuJ' ^.wjjl j. «jl ,jl% Won tank. e tali i
irregularis orthogrftphiae exempla interdum oconrrunt, sod ctiem "vitia ut ki versa
ed. Wright p. t.1 ? nbi Codex sio habot us% r »i' H^U«<s Ju cam'^ws ad vokJew
dhamma vocali J'athae saperacriptam, Sian dubio autem Icgondum oat ^ff^ it ra j
3) I. e. Ibn-al-A'rftbi.
380
POES18.
155 *U>i (jr y ( J^Ji ^£> ^ ^ ^ _ 257 , r; o j^Ji t w;j ,j^
iUuJ!. _ 159 ^UiteJ! distil Jk,, .„, 163 ^JjjtJt tLlji «^ ^i...
w^^lJ! ^ ^JUs* c^VjtJ'- — 165 ^,L^„« , ^,j l£J. .&<„ —
ibid. ^LP ^.j ^.yjt jcUju-j ^jl\\ ni ^j J&,. — 166 jl^
ij;J^3i tX«* ^ £* S A' — ibid ' (jr-^-J J4>'^ .JdLaaa* c^-Jfe*.
^LkJt IJu^. - 168 3 ^\^^ '^■■x«uuS Jfy.g&X JI5 5
^^MiaJt. — 170 ^fcLJI f U^ ^ alJI Ju^s Jl^. — 172 Jfc,
^ f* o^' c^> ;°^ -/cr* r**-'- — J73 lfM b >y cr^ r*^ ^ s
«U>i -UjU — 174 v^jJU ^ 3rhC .J6j. — 175 -* l U * JtS>
^; a-^ ur*^ ..^.^LAJI. - 176 ^^ ^ jijf v £_> jy^
iLs-t. 178 ^pj »y> q, ^jJI fcyJo tA-t-e.'^j yjjy* y»*l q, 3
. Primo hujus carminis "versu descripto, Codex, abrupte desinit;
ultima praeterea pagina situ et yetustate adeo detrita est ut non-
nulla in ilia scripta yocabula non amplius legi possint. Opus
igitur imperfectum est, et nunc 59 paginas octuplioatas continet.
Monendum restat, praeter ilia carmina quorum argumentum de-
scripsi, alia quoque Codioe contineri quorum auctores vago tantum
modo indicantur, veluti jj>\ jls 3 , ^\ J^; gl Bsas denique per-
raro esse additas.
Anno 1859 edita est haec collectio a W. "Wright, Opuscula
Arabica, p. 1a eeqq.
Apographuin hujus Codicis, a Sohroedero faotum, est in Bibl.
Acad. Reg. Neerl. (n. 80).
8
\ m ^\
poesis. 381
DCYIII. (Cod. 2034 (1) = Amfn 310(1) fol. 1-154).
Vj-*-*' »-£-*-"?■ s. pleniuB y^sil UlA! 'd^p.^. auctdre Abu~Zaid
Mohammed ibn-abi-'l-Khattab al-Qoraschi aequalis poetae Abu
Tammam ui fertur J ). Quum Lie Codex prorsus eandein red acti-
onem offerai ac Cod, Mus. Brit. MLXIII ainpliorem descriptionoai
in Cat. hums bibliotbecae jam datam et aecuratiorem apud Hommel
in libro infra laudato hoc loco repetero nihil prodest. Ambo
Codd. praeter b-^+i- continent oL^iL{JI sive elogia Haschiniitarum
quae dixit al-Komait {\ 126) (f. 115—149), sed praeter carmen
Di'bili etiam in Cod. Mus. Brit, obvium in nostro jam sequunf.ur:
1° carmen Tarafae (25 vers.) cujus initium 6Bt:
" - - *"".'.' - . s >t> t-i - s,
2° carmen 'Antarae (28 vers.) ita inoipiens:
3 carmen 5i*-y^J! feyxJI dictum, cui praecedunt haec verba { JiJ\
L^j! \jjj} UjU-j, (^JwJjl (jJU-J! <^X«J' j,L£Ji 3 o^yiJI qj! L?a&-I
05*^' k^ ^-^ iWS ^aW L^._il ^ ! i^l J> L*$ iilj Jt.
Initium hujus poematis (61 vers.) est:
J4^ (^ L+-* J^ j3 oj J^LwJ Ji^iL. ji
4° carmen Abu-Talibo adscriptum notissimum (79 vers.) quod
ita incipit:
> ui.
Praecedit introductio Ibn-Ishaqi (ed. "Wiistenfeld p. tvf).
1) Cf. quae hac de re disputavit P. Horamel in libro : Actes dtt sirihne congres
international des Orient aliiten, llifcme partie, section ], p. 387—4,08, qui ejus aeta-
tem iuter anno3 14,5—220 defiuivit. Miratnur autem quo factum sit ut nullibi hujus
viri nee operis ejus raeDtio exstel ita ut oraDiB suspicio operis pseudepigraphi non-
duw sublata sit. 2) Cod. ^Jjjl.
382
Carmina cu>.;».p eub 1° «*- 9° ,
PoBbuauo WDn eLd-m T- '" ^^ " edWone BKt
258.et.jT ^^'^^^ALlw.,. W ; :f(jl .
JOo.^rr" ™ 461 ™»l™ centre dicitur et i.seribkur
.^r /^•••^; j, < ^w eamou mihi ineo itum
^/ r4 w Mt Po^ odeW «AM ibn-Djabd. < t >13).
^A. XHL, lOOsoqq., Ibx.-Khallikftn n. 472, t„ 8l)> C L, '
,7 • A d nUm ' Se ^- haeC HOD lGCTDtur rtn«A
ciunt oniM ,w ■ * - J --^ -** reYem aliud °P»* effi-
^ °'f " dMen P*°nem supra dedimus (p. 337 n. DXW)
cair:!": ;;; i8 t ui :r en recentioris ae * ei —
Oodice efflci neon t Z ezara.erit et quo anuo, «
— ta« a^LZ" r; nptione ° Mmtai ° *»**»«. -J»
Bakr Efenflf 8 ' d ' " UT 9 uldem '"d-al-Qadir ib„-aM-
^ p „m u r r : h ;^ u r a s ° ■:* Mobarak ^-^ ito -
;h„j ' SBd nul, ° ca ™» ««' quare hoc ium,™
.Hud esse statue™ q„„ d nostria manibM vel , J mu , " PBUm
DOIX. (Ood. 2035 =Amin 311).
aecedi [0 Ti„r S. P ' a9Ceden ' is ^-ip«oue receuauiu™, s6 d
t ::2 1 u ", sr: tum ', 8cmcet mm ^ ■— » p- 1 -*-
camiuL , e^t,;! V ,, '- < ' diti<,M AhWdt H » M ™°
9uod^ud!:;^ ^r? we discrapani ' i,a -' *•«■—.
n 6) 11 5, , ™ T9r * ibus cmlBtat '<"■ I9 <" P- '»7
qaahs in hoc Codice -legitur, ab omnibuB aliis
P0E8IS, i>88
hujus libri redactionibuo quas novimuB differre vidotur; nequo euim
cum Cod. Mus. Brit, 1662, aequo cum Cod. Boioi, Spusjtgov
1215 (— 1000 apud Ahlwardfc) , ueque cum Cod Bodlei, (Tin
n. 1298, 3), onmino couvenit, quantum e desoriptiono judical!
licet; illam diversani eBse a Cod. praecttdonti ot Cod. ivj.ut;, liiii.
1063 jam supra obBorvavimuB, Oil Akiwardt, Six pods. .1'rof,
XIX etll
Djanikaram exaravii noHoio- quia aumi 1081; earn) in a Awn-
'1-qaisi duobuti aunie post (1083) soripfca aunt, Codex (umnial 2'lfi
foliis e quibuti 184 pertinent ad-Djaniharamj cetera ad Am«< -'l-
qaisum,
De aliis oxemplaribus vido Honiniel 1.1. Adde: Brill (Houium.) n„ 4.
DCX. (Cod. 2145 — Amin 426).
Diwan poetae c Ali t&n-al= c AbbaB ibn-Djoraidj ar-Butni (•{ 283)
alpuabotice dispositue. Hicce diwan rarisshnus est, quapropter
doleMum est apographon nostrum, recenti tempore factum, non
nisi exile fragmentum continere, quum abrupt© desinat Codes, in
carmine homoeoteleuton o habente. Codex noster nihilominus
100 folia numerat unde patet poefcam nostrum vix ab ullo alio eupe-
rari quod attinet ad numerum carminum. Of. Ibn-Ehallikan n. 474.;
Alterum exemplar mibi non innotuit.
DCXI. (Cod. 1757 = Amin 22).
Diwan poetae oeleberrimi al-Bohtort (f 284) et quidem eadem
ilia recensio , quae offertur in Codice Vindobonensi eecundum
Fliigel, Catal. I, 436 n. 450 et in editione Constantinopolitana.
Cf. H. Kbal. Ill, 266, ubi dicitur 'Alt ibn-Hamza aKtsfahanluin
carmina ordioasse non alpbabetice eed secundum genera ut diwanum
Abu-Tammami diaposuit. Codex hicce partem prioreni diwani con-
tinet ut recte in margine legifcur (jj^XssjvJt \^^jo cr -^1 *^J.,
Schaikh Amin in primo folio annotavit Codioem descriptum esse
manu as-Schihab al-Khafadji (i. e. Schihab-ad-din Ahmed f 1069).
Codex partim aqua laesue est.
De altero exemplar! ejusdem Diwani vide numerum fieq.
384
P0ESI6.
DCXIL (Cod. 2086 = Amin 312).
Alteram exemplar Diwani ejiuidem recenBionis integrum vi
vocte iu fine teuuitur libraviub l Abd-al-Qadk ibn-as-Saijki 'Oma>
il! i'on 3 ! -al-Malikl al-Hoeainf ao-Gchami, qui hoc apographon absol-
ve die 21° nienen; Eabr I auni 1288, ,x,A, a * J^ U ,-*-! !jy»>
£. ,A„i,^ ,t ^£,^:.irji Codes: perspicue scrip tut; 60.4 paginal
,,ai!
O
continent) oiim iuit e libriu Eagbib Paschae.
DOXIII. (God. 2147 — Amin 428)
Fragmentum ejusdem Div/ani alphabetice dispositi, ita autem
ut primo loco offerantur e.Rrrnina laudatoria in hamzam desinentia,
turn (^'bjll , deinde v_jUaJI , porro /Ls^Jt , denique w^amJI s Jj-sJt
^— Jl ; et sic in ceteris homoeoteleutis. Ita legitur in fronte Co-
dicie. Carminum in hamzam desinentium tria Bunt laudatoria, unum
(4 Tersibus conatans) satiricum, unum consolatorium , Bed quum
prima korrasa Oodicis duobus mediis foliia eareat, deperdita sunt
pars priniae saltern et secundae speciei ; eorum quae in. u de-
sinunt habemus carmina laudatoria et quae ad tLs^L^JIj ujLx*JI
pertinent. In prima elegia abrupte desinit. Utrum haec redaciio
sit Abu-Bakri ac-Quli, de qua loquitur H. Ehal. 1.1. necne,igno-
ramus, quum in exordio Oodicis nihil legatur, nisi: .^iLsaJI .Jls
addito pleno nomine poetae, oognomine etc.
Codex continet 38 folia (4 korrasas). Apographon recens sed
bene scriptum teste Schaikh Amin olim fuit e libris Mahmud-
Schami-Pascha al-Barudi.
Alia exemplaria, praeter Vindobonensem supra jam laudatum:
Mus. As. Petrop. (Rosen, Not.) n. 267; Paris, n. 1392, nonnulla
carmina ibidem Suppl. 1483; Berql. (Ahlwardt) n. 168; Monac,
Aumer n. 508; Constant. (Koprulii) 1252, 1253 etc.
Di wan anno H. 1301 Constantinopoli typis expressus est.
(Brill 235).
POBHIB. 385
DCXIV. .(Ood. 889 Warn.)
Hamdsa al-Bohtorii , i, e. anthologia e carminibus antiquie ,
quam Abu- c Obada al-Walid ibn-'Obaid al-Bohtort, compoauit al=
Fatho ibn-Khaqan, waztro al-Motawakkili , qui una cum boc kha-
lifa interfectue est anno 247. Titulus in noafcro Codice est: V )L"'i'
»-Lc *W tic (' (^JC^vJi Jt„M»c ..._j iAJ^JI li^Le jX! ^.Jli' i'-v-Lil
slJ! *_?^ ^^Jt-rJI ^^.s. Neque hie Abu-'l-'Abbas Ahmed ibn-Mo-
hammed, vulgo Ibn-abi-Khalid al-Ahwal dictuB, neque pater aliunde
raihi cogniti sunt. Vix necesae est ut moneam eum non confun-
dendum esse cum celeberrimo Ahmed ibn-abi-Khalid al-Akwal
wsziro al-Mamuni, qui anno 210 diem aupremum obiit; v. de
Slane ad -vcrsionem Anglicam Ibn-Khallikanis , I, p. 20, ann. 9
(El-Fachri ed. Ah)w. p. )V).
Constat liber 174 capitibus, veluti: ^mjLU) J4" j J-o U ,3 t
£ ^ L« j r .toil J, ^ U & Y V/ J. JwJLe « 5 jC£I c j^
,3»a5 U j, 1 ^Udi KaA=> o^JI v—^y. ,3 J-^S L* . j3 a w&*^3
iujjl Jy,s . 'i^jjj .jLtlL JJ&Jf (Jo; (jk^s^Jt, et.sic porro.
1) In Codice scriptum eat al-Bohtarj cum fat.ha; sed Ibn-Kh&llikau (Fasc. IX,
p. Ill ed. Wustenfeld) non ta sed to pronuntiandum esse docet. Cf, quoque Dza-
habi, Moschtabih, p. .PI ed. de Jong.
Cat. I, 49
ij^uc^i jio;;i.;',i (;^'!(.,..u vidottU in iiliu'-op':, Ooiiwiiei. 400 jikg'iaau
u.vii'ic u^i'ipiiiiij c&t .. 00/.1 oi.araiuiu ease Ui d. e ( . o u. t; j i > i.'Ui' bi bibbo-
' . It V ".I. -M . .. :
|)i'ii»!.'Sj>?i' it<iiujj>» i!';i-i:L.: •■;'.(i-(!ln (i:._>.
..V - f " T
-i'!i
•i}- Eji--;iii"na e«.i o^i-a iienpi.au o^i <<;i p&
(l;:ks. iiii (;;) «.-;-;>i. um s>0 — iub
•MJa MobanirnKd iuM-abiiasaij ibn-JJoraid abAadi, qui anno 821
iiagndaui obiji
iJub uifuJo lsgnni-m- nomina illoruiK viroiinn doefcoitnn qui hoe
o}/Vif;ouIuLA aii;ar aiioium docucrant. Ipse Ibn-Doraid illud doouii
Aliii -MoGliiauiii MoLaiaaiod ibn-Ahined al-katib anno 821. .Nomen
..!.'... n iiiiu-ttra viroruin, vacuo rolicto spatio, non expreeBum ect;
Wi g'£. Oodick habilu value \ r erosimilo aaihi -.. videtur , nunc revera
anno h"ii esse es.sra.tuM. Lsctor in ultima pagina annotavii; ee
banc librum Isgisso coram magietrc anno 666.
Eat carmen quod auctor eo consilio compo3uit ut doeeret
qrtaeBam vocoe cum medda, quaenam. Kino boc eigno sint ecri-
bendae. Qui ■additus est GonimentariuG verooiuiiliter ipeum Ibn-
DomMhim auctorem habet Opusculi boc est iniiimn:
*TJ£l iSjs^ yftt, ^Ji ,iJ ^i ^ ■■■'■ ■
i'iommmiariw: yvj U i^a*tf £ [hP*5 ".lt*^ (Jy^ jya£i s ij^
• \ '.Vi >1 ■•• V fJcouiidur. vercus:
s| r 5:Jb djUjL jya-j 5 ^5^' i' yjoj' U^
).-"^rri»c: (J ii!l ,^+il i7j£% wb^l ^il t5 jk
In Miis 104—106 Oodicis legito 1° narratio de terra© inotu
as eruptions Yolcani in vicirtia Mediime anno 654 } 2° sepfcem
POEBHS. 387
epistolae poetae Hai§-baig (f 674) ad Khalifem, praeniium pe-
ientis pro carmine quod in ejus honorom pepegerat.
DCXVI. (Cod. 841 (3) Warn, foL 80 v.— 81).
Idem opusoulum cum eodem Oommentario ; sine titulo , ot
praemissio tanfcum hie verbis (I. ^vJi.) yy*ii q«j t~*W j»=J Jli"
Exaratue eat hie Codex anno 960„
DOXYII. (Cod. 1016 (1) Warn, fol. 1—2).
Idem opusculum cum eodom Cominentario , sub titulo : nOw^
Sine anni nota.
Duo bujuB opuseuli 'apographa possidet Bibl. Acad. Reg. 28 et
29;- alia: Monao, 564 f. 123; Berol. (Ahlw.) 180—185; (Landberg)
420; Vindok 146 cum comm. ibn-Hischam; Paris, (de Slane) 792 (4);
Escur. (Derenb.) 476 (2) ; Mus, Asiat. Petrop. (von Rosen) 268 (1).
DCXVin. (Cod. 475 Warn.)
Ibn-Doraidi carmen c. t. al-Maqgura^ cum amplo Commentario
docti philologi Abu-'Abdallah al-Hosain ibn-Khdlatmih (f 370) ,
discipuli Ibn-Doraidi *). In praefatione ait commentator: lkX.A.j|
o -- y.
Antiqnus hio Codex, qui sexto Arabum saeculo eoriptus mini
videtur, 207 folia continet, nee tamen perfectus est, nam desinit
in explicando versu qui in Scheidii editione est 221 U8 . Decern
versus qui desunt a leotore in ultimo folio supplentur.
1) Of. Ibn-Khallikdn.I , p. f\ u f B q. ed. de Slnue.
38® POESIB.
DCXIX. (Cod. 121 (2) Col. fol. 31-97),
*Ut ^ c j^j! g^J! &. & y^ '^-L-c Li LfhSjij &~* ; . LS ^' j,— -
^L»v ^j ^ J.UaJI qM JI. O-uu*. E. Khal. liuic Abu-Sa'ld a)-
Hasan (ibn-'Abdallah) as-Strdfi (f 368), quo praeceptore Ibn-EM-
lawaihi ai-Qoraui leofciones, quae diountur, -didioerat l ), Commen-
tarium in Ibn-Doraidi al-Macjgura tribuit; ex hoc igitur oomplevit
auctor anonymus epitome quod fecerat e Commentario Ibn-Khala-
waihi.
Codex sexto Arabum saeculo exeunte exaratus est.
^ Aliud exemplar Commentarii Ibn-Khalawaihi possidebat Schei-
dius .(n. 20) nunc Acad. Reg. 86; Berol. (Ahlw.) 169, 170; Mus.
Asiat. Petrop. (von Rosen) 268 (2). Apographa, ex noslris Codd.
facta, sunt in Bibl. Acad. Reg. 87— 89.
DCXX. (Cod. 615 Warn.)
Alius Commentarius in Ibn-Doraidi carmen, auctore Abu-
'Abdallah Mohammed ibn-Ahmed as-Sabti al-Lakhmi , vulgo Ibn-
Hischdm dicto (f 570). Titulus, ab antiquo librario scriptus,
nunc -agglutinate charta tectus est, cui recens manus inscripsit:
L ^Mi\ f Uu>> ^ j^ ^ v ur :)L^ ^ v LxT lj^, et
in libri initio verba, quae sequebantur post: ^1 *-*JUl 3$
j^\ a^UJi ,).x>U3l Jl*]t, erasa sunt iisque recentiori manu substi-
tutum est ^S> ^ .^1 a.^, quum sp atium tarn parvum sit ut
tantum M cXa£ continere potuerit (suspicor enim antiquum libra-'
rium ■:.«UI J.vX-*.* (^i) scripsisse). Attamen dubium non est quin
Codex revera praestantiasimum Ibn-Hischami Commentarium con-
tineat; nam initium nostri libri est: a^T j^ aUI J^- iXmj U,
a quibus verbis Ibn-Hischami Commentarium incipere , affirmat
1) Cf. Ibn-Khallikin 1.1.
poesis. 389
H. Khal. , ot praeterea longior ille locus quem bibliographus Turca
ex praefatione laudavit, revera in nostri libri praefatione inve-
nitur; accedit denique quod praefatione absoluta et vita Ibn-
Doraidi (quae duas paginae occupat) enarrata, haec (Codicis fol. 2 v.)
occurrunt: (.Lk$> ^ \\.%-\ q_j <Xt^s? &)JI <X^s _^j! JUCw^t $>'
.ki j,_;>! J^iai^i ^aAJ! J^^l &Aft&)i (kXjUAJiJi «iA»|j b.^>l ^_*^vUI
iL*i- lX.a£ q^j «!),L«il yi;A<»i». _^-j! llyj-S*-! jls alii *—T, i^^jI o^
Codex anni nofca caret, sed septimo Arabum saeculo scriptus
mihi videtur.
Alia exempl. : Paris. 490 (de Slane), 792 (2) (cf. de Slane ad
versionem Anglicam Ibn-Khallikanis , III , p. 43 , ann. 3) ; Bodl.
1257 (1); Monac. 564 (1); Escur. (Derenb.) 476 ; Alger, (p. 8).
DCXXL (Cod. 1072 Warn.)
Tertius Commentarius in Ibn-Doraidi carmen. Nomen Commen-
fcatoris additum non est, at vero titulus est: \j iLxJL^JI &i?L*J!
wX^O qj — -£j ^.jt y.yaftxi _„&. Plura patebunt ex praefatione,
quam totam describam. Post brevem igitur doxologiam (cujus
initium est: L_JL_j fc»jl 5 Uxaj! 5UII), Commentator haec ait: Ouoj
■ ■ A
L^mLs? q, . cy jC« > Xlt s : 'l^iB£>3 (Cod. S. p.) t^ljJ £ O^lj -''-LjlL^M
^ lyAcj .&toL* l-4-i ( X JoolX.3"3 .'JOj ^^ 'jL^?.^ ^^r^ "»>^**
1) Vooalis Jhwra sub e» in Codice addita est, quod moneo ne quia putet legen-
dum esse Vi^^Xs**.
^0 POESIS.
*JUJ! ^ J^i ^41 ^LJ! Q j ^j j^ ^ ?l <;w , ; ,,v iV ,ji (j
^L dl% ^jji ^ ^t Lg Jj|^ ..j^, j^ ^ u> u) j;^
^ "p^ Jb*-jJI ^ Q^.g£a b^_Jjj JQ* ^,b ! : >L OLxJf
«^^J! 3 ^JUI ^j 'yj-^mij ^i\ uu ^jh> ^JJi, i^oJt
yW yL« ^ &J^ ^yi *1& r M 3 < ^j *j *u» jet u^ j!
O^Jo bU V^ ! JL^ ^1 (Cod. :b. p.) Jb» 3 itilJI jyuas*
oJ m^3 L^! 3 o s JL^UJI f Ux, J, ^Jwj I Bj ^ £ *JJi .^L fc-U*
r y>^t ^x_«ji ^ ^ajJll ^y bt 9 «(i :*&f *j^ *. D Ux*4t
^ o e ■■*"' *r, «^x3»y» cr-^ ^ CH (^ S ^> L ^ ! -o*xJ»
^■^•jfe v^!* >^ Jb-Urt -.& ^yai j^ Vj^jis ^ s
1) Vooaln recentiori m Q nu additae videntur, alia certe cat atramenti apeoiea;
Lexica (sub J(j) a ^S offerimt<
P0E8IS. 391
Ex qua praefatione patent haec : scripsit Commentator paullo
post annum 661, quo carminis tradendi licentia, quae dicitur, ei
concessa erat a praeceptore ; Cormnentarium dedicavit Rokn-ad-
daulae (undo titulus JwO xVi,sJI) Abu-'Abd-al-'Aziz, filio Saif-
ad-daulae A.bu-Jusof, quern wazirum appellat vinculum (iLJw^e
qL^aLw. Dozy haec verba vertit » principle Solaiman" et suadente
DefWhnevy proposuit intelligendum esse Perwanum Mo'in-ad-din
Solaiman ibn-'Alt, potentissimum ministrum sultani Seldjukidarum
Rokn-ad-dtn Qilidj-Arslan IV et G-hijatz-ad-din Kai-Khosraw III,
qui neci datus ost anno 677 (d'Ohsaon , Histoire des Mongols III,
p. 498 seqq) Mihi Becus videtur, nempe vertendum esse opinor
»regni i. e. dynastiae Solaimani'' et intelligenda dynastia Seldju-
kidarum Iconii de avo Solaiman (f 479, Hammer Gesch. I, 21)
ita appellata. Quinam autem fuerint hi waziri difficile dictu est.
Commentatoris nomen nullibi, quantum video, commemoratur, et
hie Commentarius H. Khal. ignotus fuisse videtur, si nempe non
est ille quern composuit Taqt-ad-dtn Abu-'l- c Abbas Ahmed ibn-
Mobarak, qui anno 664 obiit teste as-Sojutio in Vitis Grammati-
corum (Cod. Lee fol. 65 r.); quod tamen parum probabile mihi
videtur.
Caeterum Codex egregie scriptus est anno 672 a Mahmud ibn-
Mohammed al-Qunawi i. e. IconienBis , quo tempore fortasse auctor
adhuc inter vivos erat.
Commentarius Hasan ibn-Moh. al-Azdfi recensetur: Constant.
(Kopriilii) 1325.
DCXXIL (Cod. 1332).
Veraio latina carminis Ibn-Doraidi al-Maqcura, cum Commen-
tario, diversa a verBionibus edifcia a Haitsema (1773) et a Schei-
dio (h86).
Bono dedit R, Koopmans van Boekeren.
392
POESIS.
DOXXIII. (Cod. 121 (1) Gol. fo'i. 1-30).
(ja^w-^^ carminifc Ibn-Doraidi, auefcore Sa'd ibn- r Ali a'i-Irbili
an-Nischabi (sic cum -vocalibus in Coulee),
Codex oxeuntc- eoxto Arabura saccule seripfcus est, sed ahrupte
desinit,
Alia specimina -j^*.*-'' descripsit Ahlwardt (Cod. Borol. 176, 179).
DCXXIV. (Cod. 1021 (4) Warn. fol. U v.- 22 r.)
Carmen ejusdem Ibn-Doraid, quo philologum al-Bahili per-
stringit. TituluB in Codico est: ^ CJ wJ. a _j lX^ 1 ^i _j.jl $
Al\ njfj L epU\ J.P'lJL, ijoju D L_v= Ojl q, ,^^1 J^o. Brevis
Coramentarius additus est. Primus carminis versus est:
Sunt 17 paginae, incomte exaratae. In fine legimus : la \<XJ>
DCXXV. (Cod. 720 Warn.)
Diwan poetae Abu-'l-Fath Mahmud ibn-al-Hosain ibn-Schahik
as-Sindl al-katib, vulgo Kosch&djim (*j>lkJ') dicti, qui CyXs> &
anni 350 mortuus est. Secundum ordinem alphabeticum Byllabarum
finalium ordinatus est hie Diwan.
Codex anni nota caret, sed satis recens est. Alia exempl.:
Mus. Brit. 1071; Petrop. (von Rosen) 269 (2); Constant. (Kopriilu)
1261; Brill (Houts.) 7.
DCXXVI. (Cod. 25 Gol.)
Dtwan celebratissimi poetae Abu-'t-Taijib al-Motanabbi (f 354).
In hoc Codice, Africana manu exarato, magna est lacuna atque
insuper carmina nonnulla desunt. In margine annotatio scripta
poe8is. 398
est, cujus major pars Golium auctorem habet, non Warnerum ,
ut affirmavit Juynboll qui fuse de hoc Oodice egifc (Orient. I,
p. 217—221); etenim nee Warneri manus haec ost, nee Codex a
Warnero emtus est; in Golii Catalogo secundo ost n. 16 in folio.
DCXXVII. (Cod. 1245 Schult.)
Idem opus. Carnaina secundum homoeoteleuta disposita sunt
et nitidus Codex anno 1178 exaratus est.
De aliis exemplar, cf. Pertsch ad Cat. Goth. n. 2229, quibus
add.: Mus. Asiat. Petrop. (von Rosen) 273, 274; Rosen, Ms. Ar.
n. 78, 80, 81; Ind. Off. 807, 1045; Constant. (Kopriilu) 1262,
1263, 1264 (Florilegium).
DCXXYIII. (Cod. 2042 = Amin 318).
Fragmentum hujus Diwani, nempe carmina quae in editione
Dieterici occupant inde a p. 326 1. 18 ad p. 568. Versus Com-
mentario non sunt instructi , Bed singulis praemissa est inscriptio
exponens satis copiose interdum qua opportunitate dicli sunt. Ordo
carminum idem est ac in editione Diet. Praecedunt duo folia quae
varia aliorum carmina continent,
Codex ad saec. undecimum pertinere videtur. Abrupte desinit,
DCXXIX. (Cod. 542 Warn.)
Commentarius al-Wahidii (f 468) in al-Motanabbii carmina.
Fuse de hoc Codice egit Juynboll (Orient. I, ' p: 221—229). Cf.
porro Praefationem ad editionem Dieterici (1861), qui nostro Co-
dice usub est, p. IX.
Alia exempl. Commentarii al-Wahidii: Bodl. (Uri) 1208, 1248,
1249, (Nic.) 312; Mus. Brit. 596; Cantabrig. (Preston 85) 114;
Berol. (Ahlw.) 192-195; Monac. 513; Constant. (Kopriilu) 1316,
1317; Goth. 2231; Caes. Vindob. 454, 455; Havn. 255—259;
Upsal. 134; Mus. Asiat. Petrop. (von Rosen) 277, 278; Vatic.
784; Palat. 513; Escur. (Derenb.) 308.
Cat. I. B0
394 poedis.
DCXXX. -(Cod. 126 Goh)
Primurn volumen Commentarii minoris. Ibn-Djinnii in al-Mo-
tanabbium hoc Codice contineri, probare conatue est Juvnboll
{Orient, I. p. 231 sq.), Quie anctor sit, me ignorare fateo 1 ; m-c,
valde dubito an eit Ibn-DjinnL Fain inveni in Commemarif 1 jm-
"Wahidii (p. ff vs. 11 ed, Dieterici) ad versum:
> K .; „
haec annotata: k^j ^^ ^' ^3,. Quodsi igitur Codex nosier
126 Ibn-Djinnii Commentarium* contineret, in eo *»s_j, non «.s^o
exspectandum foret. Contrarium vero obtinet; legitur in eo *£_j/)
et de altera ilia lectione ne sermo quidem est. Eevera idem valet,
de loco Commentarii qui revera Ibn-Djinnium auctorem habere
videtur, ut observavit Rosen, Notices Sommaires , p. 229. Sed ibi
aliis plurimis locis consensus est inter ea quae Ibn-Djinnto tribuit
al-Wahidt et verba Commentarii, in nostro vero plerumque hie
consensus desideratur, ubi exstat quod sensum attinet , saltern
verba differunt. Commentarii Ibn-Djinnii, in quo carmina secun-
dum homoeoteleuta alphabetice disposita sunt, pars secunda exstat
in Bibl. Escur. (Derenb.) 309 et in Mus. Asiat. Petrop. (von
Kosen) 275.
De Codice, qui continet carmina in ed. Dieterici p. I— Mo, cf.
Juynboll 1.1. p. 229 sqq.
DCXXXL (Cod. 2116 (2) fob 69 r.— 70 = Amln 397).
Carmen celeberrimi poetae Abu-Firds al-Hamddni (f 357) quod
incipit:
p~M*-X.fLA *XJI Oy*j J' \c*2 *&&%& OLsiJij *J^SU .^-jjjl
Occurrit in editions Beryti anni 1873 p. 135.
Malum apographon saeculo undecimo factum. Exemplaria Diwani
vel nonnulla carmina servantur: Bodl. (Uri) 1298 (5); Mus. Brit,
(von Kremer) 168; Cantabr. (Preston p. 26) 83 ; Palat. 507; Mus.
POEGJH, 3M
Asiat, Petrop. (von Rosen) 270, 271, 272; Argent. (Spitfca) SO.;
Lips. (Relay) 823; Berol. (Abhv.) 207—210 of. 1028(4), 1U3» (t>),
1066, 1116; Tubing. 140(3), 142(1).
DOXXXII. (Cod. 2038 — ■■ Amtn 314).
Diwan viri principle Tamhn ibn'ftl-Mo'jav.-Oi-clfn-alli'li al-'ObauJi
(f 374), de quo vide Ibn-EballiHn ed, WiiBtenf. n, 124. Opna
rarissimum , oujus Codes' autiquus inter pi-eti.ojiiH3nuoG, quos Luc
liabemus .numerandus eot Print um folium alio agglutiuatimi est
a quo sine damno divelli posse lion vidotur, ita ul Oodicic tituhirs
incertus sit; ultima folia aqua laesa sunt vel perisrunt, .Quis buno
Diwanuni collegerifc qx praefatione prosa rhytmica oomposita uon
liquet; -carmina secundum homoeotelouta dicposuit. Sunt quidem
varii generis, sed sat multa dicta sunt iu laudem fratris poetae
al-'Aziz Khalifae Fatimidarum (365—386), nommJIa in bonorem
pafcris '); inter poenmta sunt quae ab aliis dicta sunt, quibus
poeta nosier respondit, 'Inscription.es caiuiinum rubro vel caeruleo
colore adscriptae sunt et in margine nonnulla verba explicantur.
Duo carmina ipso anno mortis 374 pacta sunt. Codex valdoan-
tiquus folia eontinet 178, quorum ultima grave damnum passa
suut, duo vel tria in fine omnino perierunt,
DOXXXIII. (Cod. 1932 = Amin 205).
^JiMhjji tyj™£^ cp BtK-A-J , fragmentum Biwani poetae Abu- S l-
Fath 'All ibn-Mohamined al-Boslt (f 401) s ). Carmina brevisoima
sunt et secundum ordinem alpbabeticum homoootelouti dioposita,
1) Inter ulis poema quod inacribitur: Ad!i .yj^J j„,<>L,J,t A/i$\ „^>u,f- $i^
2) De poeta of, Ethe', Morgenliindisc/te, Forscftnngen p. 5L> saqq. ot imprimis
Tza'&libi in libro c. t. Jatimai-ad-dahr,
396
P0E3IS.
sed quum ultimum in boc Codice obvium desinat in f , par-el doe
'tan turn exiguam partem totius Dhvani possidere.
Apographon recens quippe manu Mahmud Paacbae al-Barudn
exaratuin.
DCXXXIV. (Cod. 749 (2) Warn. fol. 37— G3).
Ejusdem poetae carmen c._ t. ^.LuaJI ^iLj-x: et cujue primi
versus sunt:
Additus est amplus Commentarius , cujus auctor non indicatur;
sed quum incipiat a verbis ^ ^UJI gJLo Jji> ^JlJI. aW Juii-
i^VJjj«J!, certum est, collato H. Khal. (IV, p. 534, vs. 3) , Com-
mentarium compositum esse ab as-Saijid c Abdallah, vulgo Noqrah-
kar dicto.
52 paginae, satis bene exaratae, non addita anni nota.
Ejusdem ,-carminis alia exempl: Berol. (Ahlw.) 217— 226 .,- e
quibus 225 et 226 eodem Comment, instructi sunt , (Landberg)
873 (2); -Ham 242 (7); Goth. 2236, 2237; Lips. (Eefaij ) 109, 110;
Vindob. 457 (2), 1996 (40); Paris, (de Slane) 1293 (2).
Teste v. Mehren editus est in, t. Ill libri Baillie, Five books
on Arabic Grammar.
DCXXXV. (Cod. 588 Warn.)
Codicis titulus vetustate passim detritus est, sod ex literarum
ductibus qui supersunt, satis tuto adhuc elici possunt verba quae
antiquitus scripta erant. Est igitur titulus: _^ j, < Ls&l U&f
alii *-r, vo'UJt cX.U ^J ^i\ &o* „ (i l^J| jJKxUI oLo^l
1) Vox in Codice fere deletn; tantum supercst _ ct pars litterae L Bene restituit
Noldbke 1.1. p. 742 ann. 1.
pobsis. 397
Ibn-Asad al-k&tib, libri auctor, obiit anno 410; y. Ibn-Klml-
likan , I , p. fv'i ed. de Slane ; praeter hune librura seripsit alium
c. t. OjJs- i^jU/, quem laudat Cod. nostri fol, 7 r.
Quod ad al-Ifg&h attinet , qui liber H. Khal. non inriotuiase
videtur , est CommentariuE in mulfcorum poetwuin versus , ab Ilm-
Asad secundum honaoeotelouta alphabeuoe ordinafcos , qui non tan
turn difficiles sunt «od etiam primo oblutu mali videutur, revera
tamen pulcbri sunt atque adeo eximii. Vid. porro quae soripsit
Th. Noldeke in Z. d. D. M. G. XVI, 742—749.
Primum tantum volunien hujuG operio bin habemus; desinii
in explioatione versuum quorum syllaba finalis est (j*.
Hie egregiue et multis vooalibus instrucfcuB Codex saeculo sexto
aut septimo scriptus videtur. Continet 135 folia quadruplicata.
Opus integrum est in Bibl. Escur. (Derenb.) 386.
DCXXXVI. (Cod. 2040 = Amin 316).
Diwan poetae Abu-'l-Hasan 'Alt ibn-Mohammed al-Tihdmi (f 416)
de quo vide Ibn-Khallikan n. 482. Carmina nullo certo ordine
disposita sunt, ita ut redactio nostra differat ab ea quam exhibet
Codex Berolinonsis 229 (Ahlw.).
Apographon recens 66 folia oontinens. Primum oarmen inscri-
bitur *UI vA*e U vJu-wJI „\X.(r i -A$zh Ojy*ii — q-was*- _^' 0»
idUJL (jy*it (qj) **$>\J qJ uy*-^- et ita iocipit:
ty^ u>U iAs tskLJ ujLais^ ^LXsu LfSjJaj i*L-^JI cj*£su
Idem carmen quoque primum est in Cod. Escur. (Deren-
bourg) 383 (1).
DCXXXVII. (Cod. 2039 = Amin 315).
Hie Codex, cujus prima et postrema folia, quod summopere
dolendum est, porierunt, continet florilegium poematum Mohammed
ibn-al-Hosain ibn-Musa, as-Scharif ar-Radhi al-Musawt (f 416).
Versus secundum homoeoteleuta disposita sunt, sed versus in t
omnes, carmina in u et ^ exeuntia partim perierunt. Quum Di-
rf! ^ I'OEQIG.
w&uua hujuo poetae quatuor impleverit volumiua («f. R,_ J; .»»„].
ill, 286), constat uob .bic tautum flovilogjum possidero, vi tmonve
in margine exteriorp lo e iti.r: ^ r Ji o!,U^, .probnbiIiter"il)»Hl,
quod philologue quMam inooripsit:' ^Jw^Jl '^L,^JI , tfe quo bit
k>qmfcur H, EiiaL «■; LL ei I 4CL °''
Coder ogregiue, fore omnium vooalium r,ig-nio mRtnt«toiB, unite,
carmina contmat Dine eommontarjo. Sine dubio antiques est, Bed
o.etatis indioaiio cum Codioie nHimig : foliio .penii
Hujus. fioriiegii alterum exemplar mihi mm innotuit , Bed ipse
Diwanus vol ejus partes offeruntnr in Codd. Eacur. 847; Mub.
Brit. 1072 (p. HI) et 1526; Mb. Berol. (Ahlwardt) 227 et 228
(p. Ill .et IV).
DCXXXVIII. (Cod. 1258 (1) Sohult. fol.' l-60).„,
OS * > .o
JUjJl JaJu«,, notisaima oolleetio nonnullorum poematum ooeci
pootae Abu-' I.' Aid al-Ma'arri (f 449).
Liber jam eaepius in Orients editus e. g. Beryti 1884 (Brill
457 , 458) et cum Comment. ^uJ! dicto J ) anno H. 1286 Bulaqi.
Codex anno 1178 nitide exaratue est. Alia exempt.: Acad,
Reg. 91; Paris. 133 (ap. Fliigel, W. Jahrb. 91); Mus. Brit. 598,
1073, 1080(3), 1411; Cantabrig. (Preston 26) 83; BodL 769(2),
i?56, 1277, (flic.) 329; Berol. (Ahlw.) 246-248; Guelpherb. 41;
doth. 2238; Havn. 261; Caes. Vind. 459 (Hammeri 115); Vat.
558; Esour. (Derenb.) 273, 435; Constant. (Koprulii) 1267, 1291,
1292. '
DCXXXIX. (Cod. 112 <M.)
Titulus, ab illo qui totum Codieem exaravit Horiptus et summa
cum cura aureis rubrisque circulis inolusus, est hie: ^ ^Lti
1) B loco (ed. Bui. TI, tfv) quern landarit post Chwoleon von Roam ad Cod.
Mus. As, Petropol. 283 patet hunc Coramentarium pleruraque anonvmum scriptum
esse ab Abu-.Ta'qub JA so f ibn-Tahir, auotore operie 0^\ \_&jl ^JLj supra „.
CGCLXXXIX .jam descripti.
poesis. 39!)
JJLiasJI w-*s*-Lfl Jjti\ iLa^Le .e^La^l ,^j«wJ (^'j 58 **' *&bN ,^ tXi; iaii"
yu>l &Ul ^f. ^jj„aaJ| i^. *LaJI. Jlunc titulum falsum esse,
statiin apparet Codiceni 472 ooufereuti, qui revera at-Tibikti
Conimentarium offort, ab illo qui Codicc de quo agi'muu ooiiti.o<.
tur, diversum. Continei Lie,, ut ipse libi-arius reoi-e soripbiir ?.,
margine tituli, h,j:-J6 [j,^^ JLjRavJ! i^A;, i.e. Commontariunj ab
ipso Abu-'l-'Ala compositum ; quod mihi paiuii cum ex praelaiiouo
turn ex oollatis locis, a Sacyo in tertio Cliresfcomatkiae voiumins
ex Jb&vJl >jao editis. De jaiuyJI uiu of. imprimis Ri?,u , De yifctti-
-/4foe u/iff e£ c ar minibus ) p. 66, qui correxit errorein Reiskii «t
Sacyi, hune Cominentariuin a poeta at-Tibrizio dictatum fuisss
autumantium, quum contra ipse in praefatione testetur, se ilium
Abu-'Ahdallae Mohanimedi ibn- l Abdallab Ispahanensi dictate.
In hoe Codice, anno 126 i, e. 1126 exarato, textus carmiaum
non omissus est ut factum eat in Codice Parisiensi de quo retulii
de Saey (Chrest. Ill, p. 92); sed magnum damnum passus est
quia textus ille minio scriptus est, eui gummi Arabicum adeo erat
admixtum ut paginae inter se agglutinatae fuerint, et nonnuila
nunc non amplius legi possint.
Alia exem.pl.: Paris. 1409; Constantiu. (Kopriilii) 1322.
DCXL. (Cod. 472 Warn.)
At-Tibrizii (f 502) Commentarius in tXijjl Jailw,
Antiquus hie est multisque vocalibus insfcruetus sed ineleganter
scriptus Codex, anno 589 exaratus. Apographon deseripsit de
Jong: Acad. Reg. 92.
Alia exempl, : Paris. 1409 — Scheid, 83 (de quo cf. Sacyus 1.1,);
Havn. 262; Caes. Vind. 460 (Hammeri) 399; Mus. Brit. 599;
Can tabr. (Preston 26) 115; Lips. (Refaij) 223; Constant. '('Kopriilii)
1321. Codex vero Oxon, (Uri) 1195 est pseudepigraphus.
- f 00 poesis.
DCXLI. (Cod. 605 Warn.)
ComraentariuB in idem opus auctore Abu-'I-Fadbl 'Qasim ibii-
al-Rosain ai-Khow/irezmi , vulgo Qadr-vhofCdhii dicto (f G17), qui
enm anno i>K7 Bi>.
iatuaniandae ecripsii oitjvt: iiii;lum dedit: J . x
Codei imuo 1065 exaratus aat.
Alia exoiupl: )\ku;. Asial. Petrop. (von .Rosen) 284, 286; BeroL
(ALiJvy.) 2b0,
DCXLH. (Cod. 100 Grol.)
Ejusdem poeiae *jb ^ U -^J.
Summi pretii est, antiquissimus hie Codes, nam ante annum
496 exaratus est a doetissimo pkilologo Ibn-abDjawallqi (de quo
cf. supra p. 357); bic librum legerat coram at-Tibrizfo, qui illiua
partem coram ipso poefca Abu-'l-'Ala legerat. In titulo leguntur
haec: ^ _,_*_£ ^ &J\ o,a* A^J> r ^JL, 3 U p> J v Li^
^Wu aUI &x£i. Paullo inferius scriptum est: ^1 ^aAJI lkX£jl
1) In pracfationc legimus U pjj &xjj ujU/ j JLf tjLJj y^js*^
G - J c -
2) I. e. ^UJf ^1 ^
pogme 401
Turn Ibn-al-Djawaliqii manu tres versus scripti sunt qui partiin
vetustate evanuerunt; recentiori manu quae chavtaui agglutinavit
restituti sunt, et bene quidem, ut mibi et ablata ebarfca et col-
lata subscriptione, alia manu exarata, patuii,, in qua siinilia ti'&»
', duntur atque in nota ilia quae in titulo exstat, nempe haec ;
yt B»_^>lt ^1 *^Uul ,e^ ff^-i "^ U jBjj«J vjLJLS ( « r L'» Qi I fSi
^"^t ^^U^. i^JuoXU L^jS»T «Owo ij wdlwJi p.„4 iAf*l q^j iXf't
^Jl &U J^_»Ji 5 idL y«v^3»e, »_&»=£ ( 2 ^*.w iCLw q*. In nota quae
in titulo exstat, testatur Ibn-al-Djawal$qi , Ibn-al-KhasBcbabum,
qui notam praecedentem ecripsit et summns erat philologus (v. ejus
vitam apud Ibn-Kballikan , I, p. t*V<5 ed. de Slane), bune librum
coram se legisse anno 517. Sed ipse Ibn-al-Djawaliqi libruin ante
annum 496 exaraverat; quod patet ex annotatione, quae ipsiut!
at-Tibrtz*? manu exarata, in titulo exstat, Bat baec: ^_J=_£ L=J
*^ImJ1 KJLjOw. K_jU. In fine libri Ibn-al-Djawaliqt annum notavit
quo nunc Codicem exaravit; sed propter detritam cbartam baec
anni nota nunc non amplius legi potest,
Habemus igitur classici operis exempluni, anno circiter 1100
p. Cbr. exaratum, quod eandem fere atque autograpbum habet
auctoritatem. Codicis pretium yiros doctos Orientis baudquaquam
fugit, nam in primo Codicis folio legitur annotatio, a viro quodam
1) Haec vox reoentiorie est manus, qaae quod antes scriptum erat, erasit.
2) Cod, s, p. et legi posset scwj'.
Oat. 1- 61
P -i'.r-vcfrH'fi itsiijpi:,, iibi icni,r>,iui ^ j'p.hjj"fe(i"d'(wui» iim-'ri^^teLLi!!-
v'" 3 "- ; ; i«J"ni;«(ioi:iini Ri'noiUi Gopiiimi ladle pijiieipom immib, e;
f.«v<!' o£i8 ifbiioiiOj ionfcate.- f:f>f.'.(/iu.','} 'IrM.vio lib.i-um oliki poiU;yd)ii:t<v;
pu.te>H*a;, ,-.,,,,.!-{, ,i« ;;iirii«;;: ; ii., i,, s , . <>-;,u-';'<;c;; (t. .L v 'li ■!.><<•■ i.V.., •-..•; ,,J\
'•'■'■' ; - ' ! )" ■ ''-' •-> l\ ) ; U>-' U!--iii; "i> «'!>,iti;;;.iii biltij U6li..;ii.V «v;vu<>V.t<:.iii-' v
-■ ; '-'-'- "■■■ : <«U..k'. ; _j..;--u l r ,0 ,j io i; ,; j.,,-,,.^ ,-,.;,>,,,, f JW ,-j.p; : .-;i ( Oi,j, ft .--.:M.
'' :i: " c i '■'■'-- !*- i^i-i'-O.'' »*)-! bijti,J,, b;-5>.'"Ji-;UL ..! .0 0,!'l:!. HOXOaiMU .(ildu-.wV diivwi i'j
• : =■'-■ .' : : < te : tete ,-h vi.j'i ^tete r ,-r.^. ,s. i,5.<iu,j r ,....te r,-.
Mo T, te.o T6i-o Ibn-ajfi-jSaiiliaRO libmva pro iioBii-o K» M« s in carcer-or. ;
coiijrtciuj osiiit Jjauii'-ari-dik luoiiatiim&d al-A'i-aclj te.,-e'il) ur-Eiitoj ';.
iiaceuia!- -diiiiOitiL «onaiii;oi-at (ni« certe nunc ir> Coilloe twriptem
e;ii., f.'iu iKiiOuiJorij ..ui vidotui', iuaiia } quae ilia quao twitefe aoii^ia
tsj'Cdi. , et'tiiiit). — oodes: 2GB paginal* ■ eoniinel et pGrmiilfcia voce.-
Umm ■ ■iiisiruetna eafc. Optimo, vetuofcatiti habita rationo, coBBer-
DOXLIIi, (Cod. 906 Warn,)
.Alteram exemplar ■e.juadem oporis, a dnobus librariis naglxgeriier
.si; Bine vocalibue. exaraium, iiaoone est,
Alia esampL: BocU. (Uri) 1293; Mus, Aaiat. Pete (von Rosea)
886; Mub, Bri'c. (tod Iramer) 166.
SGXLIV. (Ood. .1057 Warn.)
.^•■i'r r :-ntec> i.huMrn^ui 'kit ilra-ul H'aBaii ibn-'Ali ilm-al-
PadM L ) i yulgo dicfci £orr».Dorr (^ J^) (f 465).
FrimuBi carmen bujue Diwani composifcum eei in laudem Pria-
fcipis Mdelmm al-Qaim-M-amrillah. Incipit:
wequuutur alia oarmina .eneomiaatioa., soil, in laudem waziri Abu-
'l-Qttoim C A1I ibn-Maelama aliorumque , oarmina lugubria etc,
i) ta titnlo (^iaft^S,
POKSX8. 403
Codex nosier bene exaratus est anno 549. In ultirnis Codicie
foliiB versiculi aliorum scripti sunt,
DCXLV. (Cod. 2049 = Amin 326).
Ejundem Dfwani recenG apograplion a fine mutiluui,
Alia exempl: Mug, Asiat. Petr. (yon Robou) 287; Bibl. Soc.
Asiat, Calc. (p. IT); Borol. (Landberg) 418.
DCXLVI. (Cod. 749 (1) Warn. fol. 1—36).
Carmen ut-Tantardnti (f 485), in laudom Nitham-al-molki com-
positum et a Sacyo, in secundo Chrestomatniae volumine, edituni,
cum amplo Commentario (cf. de Sacy, II, p. 500) cujus aucfcor
non indicator. Initium est: q, K.uyJ! ^UJ «i, ^jJS S kXJL
Codex 71 paginis constans antiquus non est. Addita quidem
est nota diei et niensis, non vero anni.
Alia exempl. partim cum Coram, a nostro diversis: Paris. 1454,
(Ducaurroy) 42; Suppl. 1947(10); Mus. Brit. 565(4), 1617(4);
Ind, Off. 803 (1); Bodl. (Uri) 1274 (4); Berol. (Ahlw.) 265—267,
(Landberg) 1049 (3); Monac. 894 f. 18; Havn. 242 (1); von Rosen,
Ms. Ar. 95 (2); Oaes. Vind. 461 et 462; Acad. Orient. Vind. 184,
Stiam de Sacy exemplar possidebat (v. 1.1, p. 505), et infra
videbimus, in Codice 1094 (20) 21 priores versus bujus carminis
descriptos esse.
Idem CommentariuB anonymus apud Rosen, Ms. Ar. 87.
DCXLVII. (Cod. 657(5) Warn. fol. 73—171).
-G^.,
a^LsJU, :(B jLs\JI 5 <j*eL% „^_^Ji ^LjJ auctore Abu-Jala
hammed ibn-Mobammed ibn-al-B'abb&rija al-'Abbasi (f 504) l )$ de
quo opere , ad exemplum libri Kalila wa-Dimna composito , cf«
Nicoll p. 325 eq. , et imprimis Hammerus in W. Jahrb. f 90,
1) In Cod. Goth. 2244 dicitur mortuus esse 490.
404
POE8IS.
p. 67—123, qui ibi inagnain ejus partem versibue G-ennanieis vortit.
Dedicatum est; domino Hiliae Abu-'l-Hasan Cadaqe ibn-Dobaie ai-
Mazjadi (f 501).
Antiquus esi; Codex, anno 571 egregie exaratuB. In duabus
ultimie paginie ab eodom qui ante Tahmani Diwanum addidit oar-
men £arcarii (v. B upra p. 88), ncriptum est carmen c, i. KiyA«J\
Initium est: wL>i, o^-s^JI SL* ^JUI f-a-L-xJl ^ ^X^
DCXLVIIL (Cod. 834 Warn.)
Idem liber. Codex anno 933 exaratus est.
Alia exempl.: Paris. 1426 (1) et 184 (ap. Fliigel, W. Jahrb. }
91, Anz.-BL, p. ,10); Bodl. (Uri) 850(4), 1260, (Nic.) 820 .(1) ;
Cantabrig. (Preston 10) 148; Goth. 2244, 2245; Lips. (Refaij.)
243; Berol. (Ahlw.) 269, 270; Caes. Vind. (apud Hammer) 484 (a)
et (apud Fliigel) 86; Escur. (Dereilb.) 474, 555, 759. Excerpta ex
hoc libro exstant in Codice 881(2), de quo infra dicendum erit.
DCXLIX. (Cod. 2146 = Amin 427).
Fragmentum Diwani summi poetae Abu-'l-Mothaffar Mohammed
ibn-abi-'l- c Abbas al-AMwardi (f 507). Praefatus est Ibrahim ibn-
al-Haddjadj -'Alt al-Ahdab .-(^A-s^l) at-Tarabolosi qui, postquam
poetam magnis laudibus ornavit, testatur se exemplar Diwani ejus
invenisse antiquissimum (3J1 LpjJ, £ o> 5 Lp) detritum, ex quo
novam collectionem fecit. Porro testatur Diwanum divisum esse
in duas partes, quarum prior circiter 1000 versibus constans in-
scripta sit oCtX^uJ) , altera 5000 versuum complectens oLsUJi ,
sed de oUj^^JI etc. de quibus loquitur Ibn-Khallikan , Vita
n. 685 nihil observat. Apographon hocce, perspicue scriptum sed
recens, abrupte in medio carmine explicit. Provenit e bibliotheca
Mahmud Paschae al-Barudi.
poesis. 405
DCL. (Cod. 101.9 Warn.)
Titulus in Codice est: K/>^LsJI ^L&Jf A^Ll oLjJuSUJI 'J« U^*.f
^jLsj &LH kT \ ^ .aaapJ! ^*v,^v*JI Aac. Coinmentarius quem 'Abd-
al-Mohsin al-Qaigari, oomposuit in partem priorem Diwani et quem
anno 759 absolvit ut ipse testatur in subscriptione (£,-* *ii^« jlS
Doxologiae inifcium est: ' qLwJJI ju ^^*j Lc ^ ,~t, et prae-
fatio est haec : u ^ajo^S ^y&Ji JuU> 5 ' *fc?,-*55 vju&j ^J6 lAxjj
> 0?5 "-uj*« vv^y*^ -.(jo|j.;> Xs-jm ^—e _j— {p ' .J«^) J>LJT Lg-*J-^
l^Wt O* <% "J— ^ '^-J ^ *^<: j-fr* 'iW ''s^-^ 'J-A* 3 ^ j*ri
aJ-^^P "UsaJj .^jw ■Lj»k!l 5 'Uaas- Uy*o! 3 ~«%\£i l^JjSjj ' "^iJyj
£_Xe>l 5 ' KtXjI^i iXji^s lAJii! 12LL* ,3 ^Ja-it q' i^J^l^ (5 i j>^^\p
( Oy&titt (_^c l.yaito L>_& &£>_i&i « hiAjJ^e lAjJy) ■J^>il im'*£> (i*£
"Q^bCAJl &J.c^ 'qIrjc.w.11 »>jl 'qUI! tjUil oui^xj U-oCCw^i «(<_jUL^I.
A.l-Abiwardi in brevi praefatione, prosa rhythmica conscripta,
406
POEBIS.
quani amplo Commentiisio illustrat al-Qaietiri , promittit ■, ne ho:,
in libro nee carmine laudatoria neo bath-as datartai. , t ucii cuii
elegiae in quibuu de iFovfcimae injuria queratuv, turn talk vxmnuv
in quibuB nuas laudes geutiuque suae gloriam piaediool: quibuf
■yerbiu addit^ fcalia oRi-mina quae eompouuaiai. .^LkJ^ xAj'li-3. ,\
alio quotjue iibro> nempe oL.JL.Jij contmmi, .'Primiui qui e/i-pli-
catur verauii est:
5 3 £ . _£ ^
W-JH&N ks^Jl Ot^vc LL! ^ ( ^i ^jXU U ^ . ^-d''\ V y,
Est Bpissus Codex , bene exaratris , non tamen ab ipso al-Qai-
carlo, ut eenauisse ndetur Codicis possessor qui iitulo eubseripsit
boo fieri non potest, nam iu titulo, ipsius librarii rnanu exarato,
solennis ilia formula «AJI *4^, quae non nisi de mortuis usurpatur.
addita est,
Aliud exemplar hujus operis mibi non innotuit, sed "Diwan
.al-Abtwardti est in Bibl. Paris. 1398; Mus. Brit. 602 ; Monac.
518; Berol. (Ahlw.) 275; Bodl. (Uri) 1196; Eseur. (Derenb.) 371 (2),
420 (1); Cod. Escur. 370 et Constant. (EopriiM) 1338 continent
DCL1. (Cod. 527 (3) Warn, fob 40).
At-Tograjii (f 514) ^uJI jLJLq^, colobratissimuru ot jam Bao-
pius editum carmen. Solus textus, duabus paginio coniprebensuB,
boc Codice oonfcinetur.
DCLII. (Cod. 2117 = Amin 398).
Secundum inscriptionem in fronte Codicis boc volumine con-
tinetur Commentarius in carmen praecedens, quetn soripsit Abu-
'1-Baqa Abdallab ibn-al-Hosain al-'Okbart (•} 616). Cf. H. Kbal.
V, 293. Incipit post bismillam:^ ^jjjl Ojy y.^Ji Jbu./^ JB
poBsis. 40?
.#JI. Ita fere etiam exorditur Cod. Escur. (Derenb.) 325 (3), sed
difi'erfc Ood. Vindob. 467 teste Fliigel.
Codex anni nota caret sed fortasse ad saeculum decimum refe-
rendus est; cum vermibuB turn aqua grave damnum paseus est.
Exemplaribus hujus Commenfcarii de quibus supra mentio .facta
est, addotur: Berol. (Landberg) 91S (J).
DCLIII. (Cod. 2120 = Amfn 401).
Idem carmen deinde Commenfcario uberrimo instruxit Calah-
ad-din af-QafaM (f 764) s. t. ^s^Wil ^jjl (s. ^Si\ <>ll) eJjiJI
u pS\x}) KAA'b) -J..& J., quem nos hie non possidemus *). Ex hoc
Commentario plures alii originem duxerunt, quorum major pars
nostris Codioibus continefcur. Valet hoc de Codice quem h. 1.
descripturi sumus ut docet exordium operis ubi legimus : 0,*u U
l$£>j& y* Qj&Xa a^sXJI iU/o^Lj «L-4-wJLI ikXuaJiJI (j^ \JLlsj IwXp
Nomen epitomatoris et Commeutarii titulus desunt. Subscriptio est
gJl *U .A*A-$ y^UJt ^ JjjLrJ! (jia-sj r*&& £* "a^JI Xa/0^5 ?■?£>>
HiBce verbis praeoedit S$JL ^wJI 3 J^^JJ -LjOJI y tj^> ,-JLs
j,L*_it J*_£>^, quae scriba Codicis Gothanae 2248 (1) pro titulo
habuit (vid. Pertsch IV, 261), sed quae auotoris judicium conti-
nent do versiculis quae praecedunt in fine Commentarii.
Codex 137 folia continenB anno 1079 exaratus est.
1) Exstat hie liber in Acnd. Rog. Neerl. 96; Paris. 1398 et 185 (ap. Fliigel,
W. Jahrb., 91, Anz-Bl. p. 10); Bodl. (Uri) 1200, 1203, 1206, 1232, 1276/
1380; Mas. Brit. 1606; Havn. 268; Caes. Petrop. 136; Mus. Asiat. Petrop. (Rosen)
289, 290; Rosen, Ms. Ar. 88, 89, 90; Vindob. 466; Esour. (Derenb.) 822, 823;
Cid, Hammouda p. 16; Bibl. Soc. Asiat. Calo. p. ft; Berol, (Landberg) 6, 460;
Ctinstantin. (Kopriilii) 1326.
408
FOEBIS.
DCLIV. (Ood. 2119 fol. 57 v. -92 = Amin 400).
Aliud compendium ejusdem ac-Qafadii Commer.tarii quod redegif
Mohammed ibn-Musa ad-Damivt (t 808), jam saepius descriptors,
v. g. in Catal. .Monac. (Aumer 566): Berol. (Ahlv.. n. 281, 282).
Secundum Ahlwardt huic operi firiem imposuit Damiri anno 76S
sed in subscriptione Codicis aoquentis idem opus eonnnentie legitor
annus 779.
Apographon anni nota caret sed aliae partes ejusdem Cod. vel
1065 Yel 1066 exaratae sunt et quidem ab eodem librario.
Sequitur in Codice haec inscriptio (f. 91, 92) ^ii ^U ^Lo
pXwJI tAn. y ^ j gJi^vOj, ^l**;> (sic) LfcJsF ,^Jl ^j. Est
nudus catalogus 134 nominum non commentario perpetuo sed tan-
turn hie illic notis marginalibuB vel intorlinearibuB olucidatorum.
DCLV. (Cod. 2106 (1) fol. 1-69 = Amin 597).
Ejusdem Commentarii aliud sed pejus exemplar anno 1077
oxaratum.
DCLVI. (Cod. 2118 = Amin 399).
« f^uJI X-yo -J» & < jJ.r.51 yki auctore Mohammed ibn-'Omar
ibn Mobarak vulgo Ibn-Bohroq ] ) al-Hadhrami dicto de cujus aetate
non certo constat, sed junior est quam ac-Qafadi cujus Commen-
tario usus est. Cf. H. Khal, V, 294 et Pertsch, Cat. Goth. n. 2250,
qui etiam alia exemplaria onumerat, quibus addendum Brill
(Houtsm.) 8;
Codex nitide scriptus est anno 1075.
1) Ita legitur apud Brill, Cat. period, n. 564. Pertscli IV, 263 Jjb ^ n _j \
iir > "'i H * Klm1, v *> l 66 o^V? j*i*^'' Sn P rB ad nnm - CLIX pronunliavimus
Baharaq.
O - O-c 3 > )
poesis. 409
DCLVIL (Cod. 1006(1) Warn. fol. 1—57).
— .~ j > >
ai>-oUI Jjjj auctore Badr-ad-din Abu- c Abdallah Mohammed ibn-
abi-Bakr tftn-'Omar ad-Dam&mint (f 828). Initiura doxologiae de-
»cripsit Tornberg (Catal Upsal. 103, p. 81); non plane convenit
cum textu Codicis nostri, in quo scilicet longe fusius oxposita
est ad-Damaminii (vel, ut in nostro Codice appellator, Ibn-ad-
Damaminii) genealogia; pro v L t .J , ut edidit Tornberg, legatur
obuii; post L W)UU addatur o^jj , et pro UC JL.*£! legatur j,UU.
Minus accurate dixit praeterea, hoc ad-Damaminii opus esse Com-
mentarium locupletissimum in at-Tograjii carmen. Etenim in prae-
fatione narrat ad-Damaminl, se Alexandriae virum audivisse,
doctum et scientiae studiosum se appellantem et summis laudibus
Commentarium cumulantem, a Qalah-ad-dtn ac-gafadfo (f 764) in
f^uiS it*/}! composihim, sibi igitur in votis fuisse ut hunc librum
acquireret deliciisque ejus frueretur. Tandem librum ilium nactus
est anno 794. Legit, permultos errores deprehendit, et malum
esse vidit; quapropter hoc opus composuit ad errores, in quos
ac-Qafadt inciderat, indicandos et refutandos, quod acerbius saepe
quam par erat fecit: ^_^j U^_m, ; _^ vJloUoaJI <JiJ3 ^ ^^>.
U -U°?j*l\ Jj^ki! £ L^Uai^l. Speciminis instar describam initium
operis, ubi refutare conatur auctor sententiam ac-Qafadii de titulo
carminis ,»»=A*JI {Ua$:
jSJ) g w^ ! **^ LgJLUi^ l**<> £ l***Ltf L^ Vj «JI K^^j
1) In Codio i perperam additor ^.
Cat. I.
53
410 pofisis.
f^O^ "'jjlc J& £«j! &ao. wjliijr. .^, ^ (^xa^j,!.! p yoi ^.e L e«y o..L
'&.*$ ^.zfUsJJ ( Js aJ^-j i3^ 5 ^^ v-^V *fj&' ; ^ *~*a$ ^4'^'' vJ^ms
j,„e SX~f. M^2& _t,l ,*p£>* *,jv. ^i' \£"*^ ! ^'^^ -U^IbUj k jz„A t
,3 .■ AaSj^JI KiLto^l Ul ijv=3i ici*J' »— * J' 5U3Uo"i ".K^TsUlj *Jy._s y.
Uy«w &£>■ cr» uilosa^U v_if^JU AjJax/JL BjS^*.i wj.jlJI iLwo"^ ^Jyji
XcblJI i lAXSl yS^ijiS (j.4 1 o^ 1 ^' ? yf^ ! ^ *^' , -»^'
pp* bU Ks-LuaiSI B(3oL^>3 fbUJI q'^o^ ijLaJ' (? Cod. uj^j) Bj^w«
A^jJi W3 wLwj L^yJ3 ^ l^ykj v- 1 ?^ $-*-^ 4>*^ XiLtol ^1
t
i
J^t aUIj L»|yj qUj ^jCr3I J^ L^xS'ijo.
Codex, vocalibus destitutus, currente calamo exaratus est anno 975.
DCLVIIL (Cod. 2064 = Amln 341).
Bjusdem Commentarii Ibn-ad-Damaminli alterum et pejus exem-
plar a fine mutilum.
Alia exempl. praeter Upsal. : Escur. (Derenb.) 325 (1), 560.
DCLIX. (Cod. 1036 Warn.)
.^aaAJI ^y auctore Taql-ad-din Ibn-Hiddja al-Hamawi (f 837).
Est compendium Commentarii ac-Cafadli. In praefatione ait epi-
POBSia. 411
tomator, ac-Qafadii Commentarium prolixiorern esse multaque con-
tinere supervacanea. Loquitur deinde de Ibn-ad-Damaminfi in
ac-(3afadii Commentarium aniniadversionibue , ex quibus baud paucas
describit; turn transit ad at-Tograjii vitam enarrandam, auctori-
tate nixus Ibn-Kkallikanie et 'Iniad-ad-dini in al-Khartda (laudat
etiam iy&J! b^.*a_j hujus auctorie, sed verba quae describit otiam
apud Ibn-Khallikanem exstant), et tandem, nonnullis hujus poetae
carminibus descriptis, ipsum ^^.*i! iLy«^ commentario satis amplo
illustrat.
Annus quo Codex scriptus sit, indicatus non est, sed ex multis
notis, ab illis qui Codicem legerunt, scriptis, apparet, euin anti-
quum esse, quippe nono Arabum saeculo exaratum.
DCLX. (Cod. 147 Gol.)
Ejusdem libri alterum exemplar, anni nota carens.
DCLXI. (Cod. 777 Warn.)
Commentarius in idem at-Tograjii carmen, compositus anno 990
ab Abu-Djom c a (X**:>) Sa'id ibti-Mas c ud al-Marrakoschf a£-Canhadji,
"f-^wS '***0 CP ' (> J h*^^ p-^^! (qui titulus in praefatione occur-
* ■
rit) inscriptus, et sultano Maroccano Abu-'l- c Abbas Ahmed, Scha-
rifo Hasanidae, Abu-Abdallae Mohammedis filio, quern commen-
tator summis effert laudibus, dedicatus l ).
Codex anno 1028 exaratus est; ex subscriptione patere videtur,
eum ex auctoris autographo esse descriptum. Alii sunt: Berol.
(Ahlw.) 286 et Mus. Asiat. Petr. (Rosen) 292 (I).
Accedunt duo carmina. Alterum, „\\-a ^ < qL*jJ! X_^U^J
u U^—r) qLL-LaJI inscriptum, compositum est ab 'Abdallah ibn-
1) H. Kbal. V, 293 male huDc Cominentnrium adscripsit ^yS^AJI iLcL*s» .J
qui jam anno 819 diem supremum obiit, quum auctor sine ullo dubio Scharifi Zaidan
easet coaetaDeua.
41^ coKyis,
'Abd-ar-Rahniap <jy r ^k>Jl Primus veraus (oontitat wiitem cannon
100 versibns) em-:
Altcrnm carmen, 83 veraibuG eoastarHi, cumposHim? eni it.i
landcm Dcuaikh^l-iRbuni Abtf.-ar-Ry/uf al-MonAwi n8-.Scba.fii, J^j.V'5
Primus versus ;
Codice 1496, praeter alia, oontinebur vereio efc explicatio car-
minis at-Tograjfi, anotore H, A. Schultene.
DCLXII. (Cod. 109 Gol.)
(.jjiAAfi q-j' %<Xj/£.'i pr—& elegia Ibn-'Abduni (f 529) in Afta-
sidas, cum Commentario historico Ibn-Badruni, inter annum 558
et 580 scripto. Turn ipaius poematis, turn Commentarii varii
tituli traduntur, yid, Ahlwardt ad Cod, Berol. 303 , Pertsch ad
Cod.' -Goth. 2252.
Codex characiere Africano exaratus est anno 996.
DCLXIII. (Cod. 733 Warn.)
Secundum exemplar, anno 1030 negligenter exaratum.
DCLXIV. (Cod, 770 Warn.)
Tertium exemplar ejusdem fere aetafcis.
DCLXV. (Cod. 755 (4) Warn. fol. 51 — 147).
'»*<L+±* .^fyJo w>Uf ut fert inBcriptio hujuB Codicis contmentis
epitome ejusdem Commentarii, facta ab Ahmed ibu-Mohammed
al-EMlidi ac-Qafadi. Codex anno 1021 scriptus est.
POESIS, 4.1.3
DCLXYl. (Cod. 1601).
Apographum Praefationis Ibn-Badruni et texiuo poematist Tim-
'Abdimi, e Codice Petropidiumo anno 1256 (1840) factum.
Domini Weijersii, qui hoc ai.ograpliuiu n GoUvvoJiH iiewijmnii..
DCLYH. (Cod. 1104 ft Warn,)
Carmen Ibn-'Abduni Avdin'ce et Latiue, additis fere nbiquo
annotationibua, Warneri aul.ograpb.on.
Fuse de bie et de aliie qui in Europa sunt Codicibus wAj,
Dozy iu iritroduefcione- ad imam bujus opem edition om. Vid. pon-o
Pertsoh 1.1. Addendum Berol. (Lundberg) 184, 908.
DCLXVIII. (Ood. 2135 (a) = Amin 416).
Dfwan poetae .-al-Qftdht al-Arradjdnt (f 544), Mcib-ad-dfn Abu
Bakr Ahmed ibn-Mohammed ibn-.al-Hosain. Cf Ibn-Khaliikan «,
■62, ed, Slane p. 11, H. Ehal. *. v. O ^o et Cat. Berol. ed. AM-
wardt, n. 67. Dhvan alpbabetice dispositus est, sed hoc apogra-
phon non procedit ultra cannina bonmeoteleuton . habentia. Ce-
terum redactio quantum ex prirno verau jndicare licet, conyenit
cum ea quae offertur in Cod. Berol, 320 apud Ahlwardt. 1.1.
Apographon recens est.
DCLXIX. (Cod. 2135 (6) = Amin. 416).
Fragmentum ejusdem Diwaui incipiens iu medio carmine in
*! = fol. 10 v. 1. 16 "praecodenfi.8 -Coclicis et abrupte desinens
fol. 59 x, 1. 4 ejusdem Codieis. Apographon satis nJtide scriptum
est, sed utrum meliorem fcextum offerat ac praecodens val.de du-
bito; ceterum recens est. Sunt 20 'folia.
Praefcer exemplar Berol, aliud mi\u Mus, Brit (yob Kremer) 173,,
DCLXX. (Cod, 2063 (2) fob 67 ad fin. = Amin 340),
^A4^ul ikX^Aoa)! s, K-oL^i-Jjl BiXyaSjJ quod poema compositam
414
POESIS.
a Naschwdn ibn-Sa'fd al-Himjart (f 573) anno 1865 edidit A, von
Kromer. Iuitium deperditum est nam primus versus qui ocean-it-
est Tigesimus septimus apuc! von Kremer. Texfcus elucidatur com-
mentario prolixo historieo probabiliter oodem, qui etiam in aliin
exemplai'ibus legitur,
Codex anno 1090 satis distincte exaratus est.
Alia exeinplaria omnia commentario instructa: Mus. Brit. 1068;
Borol. (Ahlw.) 344 ; Tindob. 482 j Kosen (Ma. Ar.) 72 (2) , Frag-
mentuni: Ind. Off. 1038, XIII a.
DCLXXI. (Cod. 1832 = Amin 101).
Inscribitur: ^jjjl V L^ ^U±.i (jl^Ji oUt u***^" W *fr
iU*AJ' qJ (*t^=>- *Aac. Continet igitur carmen as-Sohailii, proba-
biliter 'Abd-ar-Rahman ibn-'Abdallah ibn-Ahmed (f 581) takhmiso
auctum a Schihab-ad-din Abu-Mohammed 'Abd-al-Halim ibn-Tai-
mfja anno 668. Scripsit quidem as-Sohaill carmen cum horaoeote-
leuto £, :hinc .XaaxjJI . s'A_AAaiUt dictum (cf. H. Khal. n. 9479), a
pluribus takhmis amplificatum (cf. quoque Ahlwardt , Cat. Berol.
n, 345—364), sed nostrum takhmis niihi ex alio exemplari non
innotuit. Initium:
£&£.'. <-r*~l-& L5yM & Fjte pff 1 ' . ■tiWi ■ cr !■&> cU^ q'
Sunt 3 folia anno 868 manu Ibn-al-Lobudt exarata.
DCLXXII. (Cod. 774 (4) Warn. fol. 55 v.-94 v.)
■^^.Ldt. .BAaasEJI, carmen quod nonnulii ab Abu- c Abdall ah Mo-
hammed ibn-Ahmed ibn-Ibrahim al-Andalosi al-Qoraachi (f 590) ,
plerique vero ab Abu-'l-Fadhl Jusof ibn-Mohammed ibn-Jusof at-
Tauzari, vulgo Ibn-an-Nahwi dicto , compositum esse affirmant;
cf. H. Khal. IV, p. 551,. et Praef. in nostro Codice. Ibn-an-
Nahwii aetafcem nee H. Khal. indicat, nee as-Sojuti, qui pauca
de eo refert in Vitis Grammaticorum (Cod. Doct. Lee, fol. 179 r.)
POEBIS. 415
Additus est Commentarius c. t. \JLjIso jj^-ji d ' ^-^fyt ty^l
. ... ^ '*
1 *j>j&a*JI , auctore Zain-ad-din Abu- Jahja Zakarija ibn -Mohammed
ibn- Ahmed al-An^ari as-Schafi'i (f 926) , qui eum anno 881 ab-
solvit. Quaedam ex praefatione delibavit H. KhaL; nog ea dabi-
mus, quae ad motrum speotant, quod non estjeneb, ut legitur
in Fliigelii editione et nihili est, ffed dl-lchabab, de quo Commen-
tator haec: aSJ ,^0^3! u=^~^-tj ,~f*»-ti y&£ (ja^LJI ,:s?JI ^ ^
^4*5 o'yn qUj Q.Lx:b ^Iajuuj 8 jac^ ( j$xfti»'bM ^a^^ 8 j:^5 J*£^
q^S* ^_5> U (J>-c vi/-ou£,XjL JwaJ 5 sJa&Sli J.^ <>yp^ *A&J .Ujto'ib
*is^ ,3 1 — g.-JL* ^s^UaJI k—4. Est autem metrum carminiB Ibn-<an-
Nafawii idem atque carminis illius quod occurrit apud c Abd-al-
Wahid (p. fit** edit. Dozyi), qui illud a quodam buo amico, 'All
ibn-Hazmun ex urbe Murcia, inventum esse oontendit, et falso
quidem ut yidetur. Ex Commentario de quo agimus patet, Arabes
illud ad speciem decimam sextam , <i).ltXx£t , referre ; confer Prey-
tag, Darstellung der Arabischen Verskunst, p. 291 sqq.
Codex non antiquuB est.
Exstat hoc carmen cum eodem Commentario Bodl. (Uri) 1274 (2);
Berol. (Ahljv.) 389—395; Lips. (Refaij) 319, 356, 358; Escur.
(Derenb.) 441, 521 (1); Brill (Houtsm.) 11.
De exemplaribus carminis ipsius sine comm. vel cum aliis cf.
Pertsoh ad n. 1539 (1).
DCLXXHI. (Cod. 89 (2) Gol. fol. 46 y.-103).
Continentur hisce foliis diversa carmina breviora ex anthologia
quadam ut videtur desumta. Initium saltern deeBt, nam nunc post
"*•'•<> P05H8IS,
t!Ksi'iii!a,m s.;ku/ifii sect amir iiii-.c.>.ir»fci.o: -L^s! --/olji-i*. , M . ■* „, , , .*.-••
(ivjliit:(\ !.iy-/,:.r:-)/ti'J III; iiJChU't,
,,w,l ''"' u, i i;of i io'i- VV v.. i."Oi|>i. j.ovii n-.-.i')oi«j iituu •ii>i..^.>-j-yij„i J t3: ,^uJ-'
•'■'""[■. J' 1 --'-' 1 j,-?' -t Uv)i. ; . _ r ,;.iJi a i; i iii k;io bKr.ii'.no (vol, j)B i;}
,:; ; i;isroi p(>6u>a 'Hi-ik: -/'<K.1'>1' ( : oo-. ! wrof.^rtiwi htihc^ A hi) -Mtidii.
i^i:=i|«ii,ej- (j . ^ :,j \ iUulililiii. ul Jii,'»ii UtAJOl'lpuUiii vjtii, at Uiti,,. Mills.
iiriL a. 176 (Vj (ubi male mmion itvgitur ^ j^i if _j\) w fc ju Owl
BwoL (AIilw.) Bub ii, JiTi. b755, 378 s 874 i'oefca vmt eremite
ssaeculo aexto teste Ahiwp.vd{; qui pulat, uoooio an raote, earn
diii'erre.a, Sobo'&ib ilm-al-Hasan etiam Abu-Madia dioio at . arrao
594 (vlcl. Oat, LI. p.. ^53) morfcuo. Heme poo'tam etiaia inter vivos
fidesa quum auctor aosfcrae anthologiae scriberei e Oodice -nostro
pat«fcj sed nomuii ejue et anthologiao titulus adkae latoiit.
Be Codice Tide supra ad a, DXLY,
■DCLXXIV. (Cod, 2089 ==.Amin 866),
Ooutinefc hie Codex s si tali nomine digna sunt 8 folia fortasBO
casu quodam colligate: 1° carmen quod dixit Abu-Bakr Jabj4
ibn-'Abd-al-Djalil al-Atidalosf in principem Ja'qub ibn«JuBof ibn-
'Abd-al-Mumfn (f 595) cujue iiiitium boo est'):
2" breve poSma L*Jtfl „ ,Xj ^^ ' .Lji ■ #UuuJ ; 3° carmen quod
dixit -Sobams-ad-atn Ahmed ibn-M.ohaiamed'"al-Badi , t <^juOujLJI)
is laudem au-Saijidi al-Hotiaia ibn- t Abd-«,l-Q4dir iba au-Mgir
anao I0 C J3. -Initiom est:
O r -
■ C- F ,
1) ■Punote diacritioa a -roe .addita sunt.
POESlg. 41?
DOLXXV. (Cod. 1962^=Amlu 227),
bjf° ( ,yi .aiJi <Xasz qI^X Poeia 'Abdallah ibrHriamaa cognomiue
ai-Mancur billah , i'uit imamus Zaiditaram Jomanenfdum efc diorn
aupreminu obiit anno 614, Abil-Makbi'ama in opera biblio^raphico
Ood, 1956, ^aJi£JI ^jJ*-, i', 10 >?. Lib veihie vitajua ojiu; deccribit;
(t ...J> J J ^.j ^JiJi ^j ywJL t>T j *jJt <JLj,e j.^ ijrk^- 1*5^ «iJI vX.*j-.
wUasi q^ u^-bij jsXw lit K*jt ( 1 .^j! .»Ut *^Uo lJ«™a«s> . s „^? fcj w-aja-J
*jW*~*»e>5 (Jfc'"'*2 {J? fe ^" £B '' '^"- w uj^' /H^) j^t-** iS ^j f'^w! iii^LwJI
adb^s? qI J^s { JL^s^ wydS jla.j«L mici KjL*J!j ^jLaJJI „aj i J^i
iU^sSjl v^JdJLoXS! \^Jil>£>2 WjsJ! .LaA! q» Ci*-»^ W&tf XjU jJ^ Juy
( (Jjl £ p&J *AS Jte^^j L^& XJJt «^J JO _£AM&J iJ, C .AWa , . jt^S BuXjS i%
^ ~.L>-^5> ~- vi)j.u! (jL> yj. y^wJt ..jUJtS': *J^3 L|JU BjUy.il JliL*"^!
( s tJ Ji l5 j£> ( 4 e ljil & y/i\ — ^bCi^i it ( 3 ^ u JLit» 'jcJLL*
1) Saperinscribitur ..y« &bu. 2) Deest in God.
8) Cod. ^jS. 4) Cod, J^iJ.
6) Addidu
Cat. i. sa
418
POESIS.
qJ yauJI tjLul iyj ijp^ ^r^LeJ' .,JaL*Jf J, I U^*- ^Aif U *~Ui
&Ji>. Lsi-ii *™jU,4^ i|v*a34; £Ju>-b H.'lfaX?>. ^wJil? *-*vdiJ JA-AJt, i«i_sj!
( L»„\h j.yXi iC^s^L-^Ji ^.^jfcJV, L-J-Jj !Oi— *_X— a_x- «_^v ,^._j'l
«■* ' J' 5 j
I— ^5) fj-*^' * '!? .^—i—^ 5 ^' ^ _>Lji '-^V'® y^s* ^JUs- ^Ji
Lj^L^sIj ^^JLsuJl t j«^4_ii bJw&_j LjlJ ^JLjL, oL*_s
&suUc, KjUw-*^ yyi^oj i±>^L2 iLJL-w »iA«i! t_5^> i3 *J>e>-> «^olij
q-j tX*^3 ^^^V. pxb° *m ^ i 'r M ) $ -.1— =^V- * o'r^"*"^' o' 1 ^*^'
^1 Wj,ai (Aailj, j»Lo *j'l iX* i^s^Ls (j*o,ol jO JsjbS a^u-wJI Ljj
LPLabS qL*Lj> ^oLs aL-& .»^L_s* jjt a-Ji^xo v.^-JLi'j JLXao
^ i^oJI _^ ^p- ^Lo Ljj *oUJ! oi_jyiJl t^" 1 ^ <e5"*^' cr 1 *^
qvQ iJoip* ^ '■£*■?■.$ (*-W (jJjw/O j—^ bi-X^wj *.Iwa>5 .Lib ,j*a>
1) Sic sec. textuni Diwuni, p. 93. Cod. L 5> lj,i bLit ^yij. Carmen anno 606
pactum est, secundum inscriptionem in Diw&no.
2) In Dlw. LOLAS' v_R**JL a ^v2) 3 ^1.
3) DSw. t^.UI.
POESIB.
419
o!y^ C^iJS L<yLs* dL*vJi D ls .gp\ jjufell JUlt j j*^ 1
qjI *J JLaj Hp^ J^m -U*jl» f?jtjt L^3 j?>lp Vj% f"G»>V^ <& — w 2
ioL^AAWe) b'..w>£ (j£"^>' K_A_*tf (5 r»*£^ J^UJ) qJ *>^w4> J^O qIS
XjLaa«3 »_-w._c fcjjl Praeter haec , plura quoque de eo leguntur
apud Khazradjl in Historia Jemanae, Cod, 302, p. 129 seqq., nee
non in initio Cod. 1994 b.
Diwanus divisus est in species (cU — if). Prima et particula se-
cundae deperditae sunt quarum inscriptiones vide in Catal. Mus.
Brit. p. 749. Prima quae integra exstat qacida inscripta est:
Plura alia ad eundem scripsit poemata in hoc Diwano obyia.
Hanc excipit qacida inscripta £^-».$ *i»&*aJij q^*** (/-? *±^ ^-
Tertia ad Emirum ^J qJ tX*js? qjcXj! ^jSms, edita est a Land-
berg in fronte catalogi. E ceteris huju sectionis poematibus, ad
sequentia lectoris animum advertit Landberg. P. 8 O.j lX-3 ja
4JU Su!y>! *JLxj 5 jitJt 5Cb^ .u\>b tXx*v qJ q1j£ ^ ^^31 K~dc. —
P. 17 "b5jv^u .^JUjj' (.UaSI J-c > ; C? ur-*i^-* i5^ o^r^V- ^
*JU>5 J^J. — P. 23 'BjL&JI ^ ^'i-s> Jf'ysJabLJ Uy> JS 5
1) Sic emendavit Landberg; Cod. L^wJI.
^ 1P0ESJ8.
L*l ji*L J^ ^^ ;! ^.I ? ! tX^ ^.^ r L, *Uf ^ t tl
JUast f ty e , ^..jj |,j^ ^ f.^ rl , D ^ ^ K m ^
1*. KA*. - P. 44 j^jj-, D UL, ^ ^ .51 Lf _, ^^ ^ _
P. 49 £ ^ 4^ v f ..,y bL ^.| ^ v ^, ^^ ^. A: s| ,
it i , . - ii
^lUI .^LJi ii ^i HOJul o, bU^ -L^i /Ju 1| iij^ j^-T. -
V, w* y^i CriHj A . fSfXJi j ^ ^ ^^ _ p> 10(J ^
r iLJt l^L, ^ '^cdl £ vJH, ^ ^i. Haec igitur. speoiea
inscripta erat oL^UUJ! ^, „, Sp6oieB terfcia in6cripta 6Bfc
P- 114 J^| oLbU5 £ ^_j, ^ vJjja ^ ^, £ ^ f
^iJu J^ V^L> v ^( t xil. Haec pars niulta ad historian*
religiosam Jamani cognoscendam eontinet. Imprimis notandae sunt
duae longae q a 5 fdae: altera p. 124 d-^i>^l, altera p. 139
?/? Uj 5 JUsjM.^I ^. Quarta species, inuoriptione oarens
(forte unum vel plura folia in fine speciei praecedentie excideru^
conhnet poemata ad filioe, aliptque proximo. - Quinta msoribifcur:
p. 172 tsUju J^ L> oLo^ ^-.JUi t y Unum carmen hie
deecribam (p. 176): *W: ^ ^ ^ ^ ^ ^ J^
T** .-.cr*-^* ^,i**V u^ *x***> ,oij u=/ d«j.-^jjfc
1) Cod. ^Lww&Jl.
VOB8I6.
421
Sexfcae inscriptio est p. 183 tiLAXj J****J Uj i y» U £-.2> oLa~*a (3
Imprimis no tan da in ea Bunt camiina inscripta p. 185 m.k^$> J%
P.. 215 vJLJL^ p,«A.^ t> .s ,,X.fM. - P. 218 XJbLil v^. v Ji. ~
P. 220 LSB fcAR« ,, ^Ls t , ; s r ll)h •- P. 221 L^l> L5 i> r 'iJ>l
L^^, - i>. 222 I*.* u^vji c/ ^U)S. - r aw L ^ ,,'IJJS
Septima species agit p. 239 ^.i.L A^ U> ^V ^" ^°" lii ' 6 ' ;
eiegia post mortem maim; iVatris Mohammed ibmtlainza; 'Aiazan
ibn^Sa'd (vid. supra); Sultani Sa'd ibn^Bischr ibn-Hatim; Emlri
Mohammed ibn-al-Moi'addkal ; Emlri Djamal -ad- din Ahmed ibn-
Jahja; fratris Qarim-ad-dln Ibrahim ibn-Haimsa; Schaikbi 'All ibn-
Mancur ; Sultani al-Fadhl ibn-'Ali ibn-Hatim (f 604) ; consobrini
Emlri Qal&h-ad-din Ibn-al-Mortadlia ibn-al-Q&sim ;. Emiri Sohams-
ad-din Jahja ibn-Akmed (f606); Emiri Ma.djd-ad-.dm Jahja ibn-
Mohammed.
Codex (274 pagg.) optime exaratus 6Bt ; vocales neeesBariae
plerumque additae sunt, puncta vero diacritica interdum desunt.
Ut in initio, in fine quoque Codex mutiluB esse videtur. Interiit
saltern ultimum folium subscriptioneni continene.
Alia exemplar. : Berol. (Glaser) 34 ; Mus. Brit. 1668.
DOLXSVI. (Cod. 881(1) Warn. fol. 1—42).
Diwan emlri Hosam-ad-din c Isa ibn-Sindjar ibn-Bahrani al-lrbili
al-IIddjiri (f 632) , collectus et ordinatus ab c Omaro ibn -Mohammed
ibn-al-Hosain Damasceno. Divisus est in septem secfciones (J^ss),
la ,jydS ^ *JS L**s; 2» li^Wyo (^ aJlii '.Uas; 3 a <yi wfo ■ L*»
oLmjslH oLa-jHI; 4» oby^ oLjfl a * *JI3 U*»; 5* *JlS U3
(1. o^^jjl).
Codex Bcriptus est anno 1015.
^22 POESIS.
DCLXXVII. (Cod. 1094(11) Warn. p. 44—97).
Permulta cormina ex hoc Dtwaao, quibus hie titulua praofisus
est:^^ ^ ^^ ^jjji ^^ j^i^jj ^ L j; ^j ^, ^
ii *.*,*, O^c ^ ^^.Ls.. CAjJ. In margine recentior raanuc
addidit quaedam quae verbofenue conveniunt cum iie quae in
Hadjirii vita scripsit Ibn-Khallikan (I, p. 06v , para.-**. J et
6—7) e quo auctore sine dubio desumta sunt. Alia, ex eodem
desumta, in altera marginis parte leguntur.
Codex, eaeculo octavo exeunte exaratus describetur in Cata-
logo Codd. Persic.
Alia exemplaria sunt in Bibl. Vatic. 360 (5) ; Mus. Brit.
1080 (4); Ind. Off. 829 (3); Berol. (Ahlw.) 456, 457, 458; Monac.
515; Mus. Asiafc. Petrop. et in Bibl. Soc. Asiat. Calc. (p. >T).
DCLXXVIII. (Cod. 867 Warn.)
Dtwan poetae 'Omar ibn-al-FAridh (f 632), ordinatus a poetae
nepote (J^m,) Alto, quern minus recte poetae discipulum fuisse
putarunt Sacyus (Chrestom. arabe, III, p. 132), Fliigel (W. Jahrb.,
91, Anz.-Bl., p. 4), Tornberg (Catal Upsal p. 136) aliique;'
nam fieri non potest ,ut Alt, qui, . ut ex praefatione patet, anno
circiter 730 florebat, discipulus fuerit poetae qui anno 632 obiit.
Recte vero in Catal. Oxon. (II, p . 618, qui locus omnino confe-
■rendu* est) yocabulum _b_^, H. Khal. auctoritate, vertitur per
filium filiae; eadem explicate invenitur in Commentario Abd-al-
(Jhanii an-Mbolost, de quo infra dicam.
Codex egregie, omnibus fere vocalibus additis, scriptus est,
anno 885.
DCLXXIX. (Cod. 171 Gol.)
Secundum exemplar ejusdem operis. Codex ineleganter exaratus
est anno 1022.
poesis. 423
DCLXXX. (Cod. 1536 Testa).
Tertium exemplar, anno 1104 negligenter exaratura.
DCLXXXI. (Cod. 2051 = Amin 328).
Qaartum exemplar sine ulla praefatione cujue primum carmen
idem est ae in Cod. Berol. (Ahlw.) 417, Goth. 2264 etc.
Codex eharactere maghribino exaratus esse dicitur anno 757
ut nesoio quis subscripsit, sed mihi tarn antiquus non videtur.
DCLXXXII. (Cod. 116 Gol.)
Idem Diwan, non tamen ex c Alii sed e plane diversa redacti-
one, quae nee doxologia nee praefatione instructa est. Primum
quod hie occurrit carmen (cujus versus primus:
uyu J *X v^3j& &\&i ^z*}) ^aJ-J^ i^ob (^liA^o i^+lS)
legitur Cod. 867 p. 177. Codex, grandioribus Uteris Africanis
exaratus, anni nota caret.
DCLXXXIII. (Cod. 1194 (8) fol. 116— 133).
Haec pars Codicis 1194 titulo caret, sed continet carmina
quaedam ex Ibn-al-Faridhi Diwano, nempe illud quod primum
est in c Alii redactione, JwJUJ!, X-^-f-Ji caet. Sunt 34 pp. satis
bene exaratae.
Pertinet ad Codices qui in antiquis Catalogis ex Mauritania allati dicuntur.
DCLXXXIV. (Cod. 908(1) fol. 1-20).
Collectio poematum, quorum priora certo auctori non attribu-
untur, inscribuntur enim tantummodo primum ^^JIju all' *— ?j ijli'
et deinde &>. Jljj; sunt autem omnia Ibn-al-Faridhi. Primum
poema 59 versibus constans, ita incipit (Cod. 867, p. 189):
4M t'oEsis.
Sequunfcur 15 breviora cam; int. eiuedem poefcae, fdn^nk o.uolmr>
versibup oonstanfcia. Uifcimum hoc e:it (God. 867, p. 7, r '):
Hr> "sA^^AS
Ls^amI' bL>-
Haee excipit poema 25 versuum, quorum primus itidem est
'f^y "'^ v3^'» se( i secundus (Cod. 867, p. 200):
^'vXU ( feXK^> Ujr ■c>4^.XjI J LasJi (^Ju (wJ^-vj OsUs LiJiJI .lit
Sequuntur deinde potima II versuum in !., poema 7 versuum
i Q ^S ettertium 24 versuum in ^a desinens. Hoc absolute ,
legimus e^i Ud£$\ vJaS- .LJjbdl iuSUJI f U^I ^cLJt ^ ^
CXr-*' *J$y?* IXxsijj *—»-3j *l)f y^AJb, quibus verbis introducuntur
poemata, quorum maximum est illud notissimum #J! J^LUi $ U
(H. Khal. IV, p, 540; cf. Cod. Monac. 531 f. 39 apud Aumer
Cat. p. 22G). Occupant 12 pagg. Sormo auctoris, qui incipit
*LgJi Jbb? <3yftXit .\W lW-H (3 pagg.) et cW^aJI ikXuaii collec-
tionem claudunt. Vir sanctus et in Oriente veneratissimus Mohji-
'd-dtn Abu-Mobammed Abd-al-Qadir ibn-abi-Calih ibn-Abdallah al-
Djili (s. al-Gilani) obiit anno 561.
Sequitur per 7 pagg. poema, quod inscribitur: ^.a.^JJ i$Ju*aS
.-0 3
Haoc omnia (f. 1—20) ab uno librario descripta et cum alio
exemplari collata sunt. Anni nota non additur, sed anno 850
1) Cod.- 567 ^.JL*. 2) Idem &J.
3) Cod. 8C7 { j^xqa. 4) Cod. v^is*.
poesis. 425
oerto antiquiora sunt, quo norape anno pars alia hujun volurainin
boo, ut videtur, recentior, edita est,
Emtus nimo 180B Londini e Catalogo Bernard! Quaritcta (Cntnl. p. 38, n. 7fig) r
Alia exemplaria Diwani Ibn-al-Faridhi in quavis Bibl. exstaut
e.g.: Paris. 1395, 1396, 1397, 1424, 1425, 1460, 1467, et alia
apud Fliigel, W\ Jahrb., 91, Anz.-Bl. , p. 4, cum Commentario
flujus auctorem non nominat; of. ibid. 92, Anz.-Bl., p. 58; Mub.
Brit, 609, 610, 1041 (1); Berol. (Aklw.) 417—438, (Laudberg) 84:
Bodl. (Uri) 1296, 1298 (1), (Nic.) 335 (5); Radcl. 8 K. 1—8
(Sale); cf, Lee 64(4); Goth. 2262—2265; cf. Dread. 8; Monao.
519, 520; Oaes. Vind. n, 471; Acad. Orient. Vind. 178; Ham-
burg. 190; Favn. 268, 269; Upsal. 225 (18); Mus. Asiat. Petr.
(Rosen) 299, 300; Rosen, Ms. Ar. 92, 93, 94; von Kremer 172;
Ambros, 163; NeapoL 88; Escur. 418.(2); Bibl. Soo. Asiat, Gale,
.(p. IT); Brill (Houtsm.) 14, etc. etc.
DCLXXXV. (Cod. 1472 (2) fol. 56-63).
wJacobi Gf-olii Excorpta ex Poematibus Celebris Poetae Arabici
Ibn Farid quae Parisiis descripsit oa nactus opera Gabrielis Sio-
nitae." Sunt 16 pag. in fob, sed plures interiisse videntur.
Fuit olim S. F. J. Ravii.
DCLXXXVI. (Cod. 152 a Gol.)
Coramentarius in Ibn-al-Faridbi Dtwdnum, compositus a Badr-
ad-din Hasan al-Burtni (f 1024). Viris doctis jam innotuit ex
oxcerptis publici juris factis, cum a Sacyo in Vol. Ill Chresi
Arab., et a Grangeret de Lagrange in Anthol. Arab., quorum
tamen neuter Commentatoris nonien indicayit, turn editione anno
1853 Massilie,e ') facta quae etiam continet Comment. an-Nabolosi,
de quo vid. infra; loci vero, ab iis descripti ex Cod. Paris. 1479
et (Saint-Germain-des-Prds) 179, in nostro quoque leguntur Codice.
Codex mense Djomada II auni 1033 exaratus est ab eodem
1) Anno 1289 cum eodera Coinm. mixto Qfthirae editus est.
Cat. I. 54
426
P0ESI8.
Derwisch Ahmed qui Gtolio in emetidip Codicibus operam suam
praestitit ot quaedam in ejus usuni descripsit (of. Bozyi Pro-
logue ad. Vol. 1, p. xivj. Hunc vero Codicem absohit cruobus,
et quod excedit, aimis antequam Golius Halebum veniaset.
Alia exempl. praeter duo Paris, de quibus dixi : Eodi, (Uri)
1233 (1); Radcl. 9 K. 2-9: Bibi. &oc. Asiat. Calc. (p. IT); Beroi.
(Ahlw.) 439, 440; Monao. 521, 522; Lips. (Refaij) 24.
DCLXXXVII. (Cod. 1442 Testa).
Amplissimus Commentarius in eundem Diwanum, auctore c Abd-
al-Gbani an-Nabolosi , cujus scriptoria gonealogia, in praeiatione
tradita, haec est: 'Abd-al-Ghani ibn-Isma'il ibn-'Abd-al-Grhani ibn-
Isma'il ibn-Ahmed ibn-Ibrahim ibn-Isma'il ibn-Ibrahim ibn-'Abdallah
ibn-Mohammed ibn-iAbd-ar-Rahman ibn-Ibrahtm ibn-<Abd-ar-Rahman
ibn-Ibrahim ibn-Sa'dallah ibn-Djama'a al-Maqdisi an-Nabolost as-
Schami. Anno 1086 adhuc intor vivos erat, nam Codex noster
1545 (10) continet opusculum ab eo compositum cui titulus : tflLy^wi
«&LwJlj (j»jft3l q£ \j^il J, ' jou^I , in cujus subscriptione legi-
tur, illud ab eo esse compositum anno 1086.
In praefatione narrat auctor, se praeter Hasanis al-Burini Com-
mentarium nullum alium vidisse , ad illustrandum Ibn-al-Paridhi
Diwanum compositum; hunc vero Commentatorem, quippe non ad
Quflos pertinentem (c^*JI J— ^ cr» er^ (^ k ~^> I un ' al -Faridhi
poemata ita interpretatum fuisse ut verborum tantum, non recon-
ditarum mystioarumque sententiarum , rationem haberet, et carmen
c. t. (^.Jii iLulXJI (a multis Qufiis, al-Burlnio tali in argumento
doctioribus, Commentario illustratum) omisisse propter eandem
mysticismi ignorantiam. Novum itaque oomposuit Commentarium ,
qui ea quoque in re ab al-Burinii Commentario differt, quod fuse
explicat singula verba Praefationis 'Alii, ab al-Burinio omiBeae.
Est spissum volumen, 620 paginis quadruplicatis constans,
attamen ne dimidiam quidem Commentarii partem continens; nam
margini exteriori (la tranche) inscriptum est, pritnum volumen
poesis. 42^
hoc Codioe contineri, et ultima Codicis folia deperdita sunt. IJi
nunc eBt, abrupte desinit in explicatione versus:
qui in ^.-Jjl iLoUJI occurrit (Cod. 867 p. 116). Codox reoentiu
est aetatie, non male exaratus. Alii sunt in Mub. Brit. 611, 612,
1075, 1076$ Berol. (Ahlw.) 441; Mub. Asiat. Petr. et in Bibl.
Soc. Asiat. Calc. (p. ft**).
DCLXXXVIII. (Cod. 858 (2) Warn. p. 132- 169).
Commentarius in Ibn-al-Faridhi poema c. t. iu^.*^! sive aa+aJI,
compo8itus a Dawud ibn-Mahmud ibn-Mohammed al-Qaigari (+ 751),
qui, ut in praefatione testatur, antea Commbntarium in iL^JLxJi
(j^~j! a—L-Lj JsLfw.*.jf) compoBUerat, de quo infra dicturi sumus.
Caeterum of. H. Khal., IV, p, 537.
Sunt 37 paginae charactere nestaliq exaratae, anno 1036.
DCLXXXIX. (Cod. 816 (3) Warn. fol. 176 v.— 194).
Ejusdem Commentarii alterum exemplar. Libellus titulo caret,
nisi quod in primo Codicis folio legitur esse iL^UJI '&,**■£ -Jb.
In hoc Codice praefatio et tres disserfcationes omissae sunt, ita
ut ne verbo quidem praemisso statim incipiat Commentarius ad
versum primum.
Anni nota caret.
Alia exempl. CommeDtarii al-Qaicarii: Bodl. (Uri) 1233 (2);
Lips. 110 (10); Goth. 2266.
Alii Commentarii al-Khamrljae: Berol. (Ahlw.) 450, 451, 452,
453; Vindob, 475; Paris, (de Slane) 1343 (4 et 5);Escur. (Derenb.)
462 (2) ; Lips. (Refaij) 325.
DCXC. (Cod. 601 (1) Warn. fol. 1-47).
Commentarius Persicus in al-Khamrijam , auctore 'Abd-ar-
Rahman ibn-Ahmed Djami (f 898). Titulus est : ou&IB .Li! a^
428 P0E3IG.
a ^s^Jic, vjjt)^.)' ukl uj-Lj! t 4,c ' ^^3!^. Initium doxologiae;
^yJ i' wj'JJ &.g^>J ^.wJ lV^-? O*'" |m^^ ,aw 5 initium praefationic :
;?Ji o'.kAfij jsLfiJ' ^--i .0 v>*'j! <,\,c^ ^.3 ..-)! iXsu U.
Codex characters ialiq exaratuu est anno 949.
DCXCI. (Cod. 1027 (1) Warn, fol. 3—46).
Idem opus. Codex charactere laliq nitidissime exaratus est.
Aliud exemplar est in Mus. Brit. 886 (1) , Cat. Pers. p. 808 et
828; cf. Paris. 461 (4); Bibl. Soc. Asiat. Calc. (p. IT).
DCXCII. (Cod. 774 (5) Warn. fol. 95-145).
Commentarius Turckus in al-Khamrijam , auctore Isma'il al-
Maulawi al-Anqirawi (f 1042) 1 ). Initium est: J 5 I c>JL^ (j*Ly«
fcysas-. Codex anni nota caret.
DCXCIIL (Cod. 1140 Warn.)
Aliud ejusdem operis exemplar, itidem anni nota carens, sed
charactere taliq exaratum.
Aliud exempl. : Caes. Vind. (Hammeri 111).
DCXCI V. (Cod. 732 Warn.)
Amplus Commentarius in Ibn-al-Faridhi poema c. t. kJJLJI,
auctore c Izz-ad-din Mahmud al-Kaschi (f 735). In nostro Codice
Commentarii titulus est: u^jjt ^JaJ j^JLaJ < Jsjl sy>^5l ouki;
quern titulum a quodam viro dooto, non huio Commentario , sed
Commentario al-Qaicarii (de quo mox videbimus) tribui, affirmat
H. Khal. (II, p. 87); sed suspicor errasse aut bibliographum
1) Cf, H. Khal. in voce XuLXJI , II, p. 87.
poesis. 429
Turcam, aut ilium quem secutus est; nam titulus ille bis, et
quid.em diversa manu , in prirno folio Codicis nostri legitur et in
ipsa praefatione occurrit.
Prima verba ilia sunt quae deseripsit H. Kkal; sed in Flugfilii
6ditione post vJLU addendum est ,0\Jui>, Praecedunt Conimenta-
rium prolegomena satis ampla. Codex anno 987 exaratus est,
DCXCY. (Cod. 207 Gol.)
Statim kunc Codicom inspicienti apparet, Commentariuui eo
contineri in idem Ibn-al-Faridhi poema; atkmen auetor niillibi
commemoratur , et cum doxologia turn praefatione caret opus,
cujus finis desideratur, nam abrupte desinit in explicatione versus:
t^LsJLs ,j^o iuA^Lmj (»uXJi< ._JI L^ulc jjaJLUJ .l£i\iJI JAe !%*>
qui carminis est antepaenultimus. Comparanti vero mihi kunc
Commentarium cum praecedenti, apparuit esse eundem. Est itaque
alterum exemplar Commentarii al-Kaschii, in quo prolegomena
omissa sunt.
Alia exemplar, hujus Comm.: Berol. (Ahlw.) 445, 446, (Land-
berg) 983; Mus. Brit. 1077; Monac. 523;. Vindob. 474.
DCXCVL (Cod. 816 (1) Warn. fol. 1 — 153).
Alius Commentarius in idem poema, auctore al-Qaicari (f 751;
cf. supra n. DCLXXXIX; in titulo et in praefatione hujus Codicis
vocatur Scharaf-ad-din ar-Rumt al-Qaicari). De hoc opero cf.
Tornberg, Catal. Upsal, p. 87.
Codex anno 1021 exaratus est. Passim quae minio Bcribenda
erant omisit librarius.
Alia exempl.: Bodl. (Uri) 1205, 1230(1); Upsal. 141; Berol.
(Ahlw.) 447; Vindob. 473; Lips. (Refaij) 103; Mub, Asiat. Petr.
DCXCVII. (Cod. 152 & Gol.)
Tertius Commentarius in idem poema, auctore (ut recte mar-
gi'ni exteriori (la tranche) insoriptum est) Schaikh 'Alawan (i. e
430
POE31S.
<AIi ibii-'Attja aLHamawi al-Htt! ; qui anno 936 ] ) diem supremuin
obiit; ei. E Khal. II, 87).
Incipit, ut dicit E. Khal., a verbis: *Jjj &Xa ^jJi a1! J^ii. ,
et in Introductions quaedam de ipso poeta dicuntur.
Coutx anno 969 exaratu6 (m. Aliud cxempi. : Bodi. (Url)
1242 (2;.
Common tarius al-Farghanii: Mus. Brit. 888(12); Ind. Off. 81.4;
Goth. 2267: al. Lips. (Refaij) 28, 16.
DCXOVHI. (Cod. 875(2) Warn, fol. 58—79).
^|^^! ^U>_~) auc ' ore Abu- c Abdallah Mohammed ibn-'Ali at-
Tajt al-Hatimt al-Andalost , vulgo Mohji-ad-dfn ibn-al- c Arabt 2 )
dicto (f 638).
Absoluta doxologia (cujus initium est: JbwJI cf*£- «U O^il)
praefatio est haec: iCU* ^Lkj &)Ji Lgiyw *X« oJLi U J,ls Juu Lot
"S-w^oU, «^J ^j\j L«ji JxJIj iJjA&v* '&avAaJ "$j&»i*A ,*^JIa13S «^« . Vt .'*
i*^ o~t J 5 *!; fc^* -H' — f* |***V f^ f^ ! — &*&& \&*
Xd^i XiLxJI SiL^I X&>t s ^Lxi' &UI *_^ liL^AAO^l Ls^Jt j*l ^t
«^Wt ^^ f ; uii ^i, '^t^ii ^^ ^yjl j^'-kU^,^
'oLUjJ! «oUl*ll XT *Wj (j««*.^JI -fcfc-«-# V^M* f^l» t^^
1) H. Khal. habet quidem 1.1. 922 Bed al. locis ut recepi,
2) ArticuluB, quem H. Khal. omittit, cum in hoc turn in seq. Cod. additus est.
Pofcsis. 431
' *-XjL wUM«.j qLwJj ' Owj^Lnii ^av.^1 v»jLxJ5I \\XJp J, U-Jaj ^
o* ^Jl L\.s> c; i jo;*ki l*as J;i ^ s ",_c,et l$\U.s UjAJI .b t K 5
««yji*il oL-wLIij, <*..ob>*Ji o^U:Ji s <^M ob.jj.Ji J.I fL.-^t
gJ! « J,_y)'l q, UJ ^.r* «' s>^ ! Ji < ^ill UxJb-is w Vc (l. LU>) ,L>-.
Plura de hac redactione dicturi sumii6 ad Codicem soquentem.
Codex, 43 foliis eonstans, anno 992 exaratus est.
Aliud exemplar hujus redactionis apud PertBch, Cat. Goth.
2268 (l).
DCXCIX. (Cod. 641 Warn.)
Commentarius quo ipse Ibn-al- c Arabi suum ^j^-Abit ^L_*-> J
illustravit. Praefatio quam supra edidiinus, in hoc Codice non
exstat; in ea vidimus, auctorem dicere , Be oarmina ilia Cufiea
(eadein cum hoc turn praecedente Codice continentur) Meccae
coniposuisse anno 598; contra in hoc Codice affirmat se ea nien-
sibus Radjab, Soha'ban et Ramadhan anni 61 1 compoBuisse. Pos-
tremum etiam legebatur in Codice quo ubus est H. Khal. (v. II,
p. 276); attamen Codex quo usus est bibliographus Turca, aliam
redactionem offerebat quam ille de quo agimus ; nam locus quem
ex praefatione laudat, nee in Codice 875 (2) nee in 641 legitur.
Hie enim, doxologia carens (incipit quidem a solenni tX~*.JL et
^-Aaj, quae tamen doxologiam, proprie sio dictam, non constitu-
unt), incipit a verbis *L^I JO*Jt J6'; turn sequuntur omnes Ibn-
al-'Arabii -tituli omniaque ejus nomina ^); turn j ^JLxj' ^Jjl o^twt
£ — X-JL* X-JjiJS oLu^t q« sljai L ^jUpi[ »uX^ g ojJLaj,
^JJ.sa ^Jl I4J ^1 jt£i\ »JJ> & ^Uxcl -JL> J, _ gjl ^
1) In praefatione nomen <jj.fi scribitur FPi\H ,
4ii2 poesis.
^.vii-'^-i, ; tain soquuntur vcu'ba quae laudavit li. EbuL (].\, vs. D)
(in editione .Fliigelil pre ^.■,,..,„a„w;Ji 1; luge ^..^«iJ^ , oi. pro
<%%'< 1. v."as) et post L/ua!' !:■ uofjtro Codiec j^g-mii;;- haec tan-
tum : nA£ ^ Ov r; -.»jl ri'J..' j, L>,.-3sJlt v„v.-.^-' >)--'-.: leHqi-a igitm'
quae R. Khal. ex suo Oociiee excerpyit. in uostre uon ioguiitur.
Bed ut rodeamur uikh digress! snmus. !Nox: erode, naee cav-
inina anno demum 611 ab Ibn-al-'Arabio esse composita/sed contra
jam anno 598, ut in Codice 875 (2) indication esse vidimus.
Buspicor carminibus istis, quae in pulchemmam illam eloquen-
iemque puellam componita 63se ipse Ibn-al-'Arabt in prions re-
dactions praefatione fatetur, baud leviter offeuaot; fuisse severos
et religiosos Mosliruos; judicabant sine dubio, ut saoculo praete-
rito judicabat Casirius (I, p. 122), in illis »de Amoribus et Ania-
siis, nulla pudicitiae vel religionis habita ratione, agi," nee sibi
persuadere poterant, haec religiosa esse carmina. Haec Buspicio
fulcitur et sustentatur Codice Oxonienei (Uri) 1276, redactionem
offerenti quam hie non habemus, ex cujus praefatione haec in
Add. et Emend, ad Catalogum Oxoniensem (p. 617) leguntur:
»Commentarium, rogantibus amicis , anno proximo [612], ideo
confecit, quod quidam prius illud opus inculpaverant , eumque
haud Berio in eo egisse reputaverant; hoc autem Commentario
odito, nullum amplius culpandi locum exstare censuerunt." Ut
igitur offensionis et culpae memoriam deleret poeta, non iantum
Commentario suo probavit coelestem, non terrestrem, amorem a
se celebratum fuisse, sed insuper alio anno carmina esse composita
finxit; quo quidem artificio quamquam ilios decipere non poterat
qui carmina jam antea legerant, eorum tamen sententiam mutavit,
qui de lis deque magna offensione cujus causa exstiterant, fando
audiverani, — Haec verosimilia mihi videntur; sed dignum est
argumentum quod ab aliis, quibus plures Codices in promptu sint,
dedita opera illustretur.
Codex, 192 foliis quadruplicatis constans, anno 984 non male
exaratus est.
coasts. MB
Alia exempl. : Paris, (de Slane) 1339 (5) et 1453 ©t 312 (apud
Fliigel, W. Jahrb., 92, Anz.-Bl. } p. 46); Mus. Brit. 614 (P),
754 (1), 1527; Ind. Off. 815; Monae. 524; Berol. (Ahlw.) 462—471,
(Landberg) 768; Goth. 2269; Lips. (Eefaij) 26; Bodl. (Uri) 12?6
et Mus. Asiat. Petrop. Haeo oarniinu (sine oommentario P) praeierea
exstant in Bibl. Radcl. E. 1. 8, Bibl, Duois Parmae (Hammer in
Bibl Ital. 59, p. 189), Vatic. 292(2), 860(4), Esour. (Dereub.)
418(1), 530(4), et Oid-Hammouda (p. 16),
DCC. (Ood. 2045 == Amin 321).
In front© hujuB Codiois legitur illo contineri Diwanum Ibn-al-
'Arabii, sed statim patet Diwanum ilium non esse integrum.
Codex enim praemissa bismillah statim exorditur: ^sjjl Ui, $ Jb'
^^um et sequitur carmen 8 versuum ; post aliquot folia legimus :
j?Ji 4wU s M <A*sp. *£L ^^t et praemiBsa iterum bismillah nova
sectio moipit; idem per totum Codioem ©bservatur, qui divisus
est ir» quam plurimas sectiones. Verisimile igitur videtur nos tan-
fcum poscidcre unum volumen Diwani neque illud primum; finis
itidem deperditus est, ita ut de ambitu totius libri satis difficile sit
judicare. Neque facile est dietu, quaenam redaotio Diwani in hoc
Oodice offeratur: de ^V-^ 1 ^L*^j oogitari nequit ob plures
causas; redactio Codiois Berolinensis n. 460 apud Ahlwardt prorsus
diversa videtur, quum ilia divisa sit in 6 eeotiones et jam anno
599 composita, dum in nostro Codioe carmen ooourrit post annum
630 dictum; quin etiam redactio Codiois 461 Berolinensis alia est
quum versus in nostro Cod. minime alphabetice digesti Bint.
Quum igitur neque ex aliis Codioibus, neque ex H. Khal., neque
ex biographia ejus apud Maqqari (I, t>%) effioere possim, quaenam
redaotio sit, hoc tantum pro oertp amrmare volo nullam esse oau-
sam, quare inscriptionem Codiois spuriam esse statuamus , nam
quamquam nomen Ibn al-'Arabti in ipso Cod. non deprehendi,
oarminum indoles et scopus summum mystioum tanquam auetorem
arguunt.
Aeque diffioile est de Codiois aetate oerti quid affirmare, sed
satis antiquus videtur et optimae notae; folia oontinet 177.
Cat. 1.
S5
434 pOHsre.
DOCL (Cod. 312 Warn.)
Ingens Conimentariug in Ibn-al-'Arabii carmen Qunoum , c. t.
iLulxJl 1 ) eujusque primus voibue est;
C; v.
(in ^^< / ™w)fS ..,L=,*^>-.J) hoc uai'oiei'i noil Teper'ittjv). Commeij r, ariae
eompositus est, ut margin! exterior: (ta truhohc) est inBeriptum.
ab <A.bdt (,jelX*x) Efeudi i. e. 'Abdaliah Ei'endi o\-iioBiiawi (f J 054).
Of. Khol&gat al-Atzar III, a1 ubi bujus Conimentarii mentio exstat.
Hie in praef atipne j ad nauseam usque prolixa, tastatur •, Be bunc
librum Constantinopoli anno 103 J abBoWiuse eiuue titulum dediBse:
. -^ ' VJ>
« ddl} v^n^ii! -(iiLx* .jwJiys yL*., ' J^&JS ('y^e {ijS. In Prolego-
menis, quae no vein tiMs! constant, de Cufiorum dootrina agitur. —
Codex anno 1031 et charactere nestallk ab ipso auctore exaratus est.
Idem ut videtur exstat in Mus. Ar. Petropol. secundum anno-
i.atioueni Dozyi ad H. Khal.
DCCI1. (Cod. 2133 = Amin 414).
« j^-^Lbj.*^^ *?t-& >5 i »^jS^\ o^jJ' auctore Abu -Mohammed
fiolaiman ibn-Musa ibn-al-Djaun al-ABch'ari (f 652) teste H Khal.
I'll", 515 n. 6708, qui librum numquam vidit ideoque ignoravit
■ ilium esse commentarium in poeina alius. Certum autem est idem
•:>pu.8 intolligi, nam quae H. Khal. nairat: auctorem duodeviginti
ami OB natum bunc librum scripsisse etiam narrautur in hoc nostro
Oodice folio ultimo r., ubi legimus: alii Jwj ^Ju 7 &>&$\ (X»jsJI $
'_■-_-, *it 3 tixsu all! &sfii .Mi*-*" (j^— 6 CY*? CT*^*" CT~1 i c*^" 1 * CT$ CJ*^*"
,-VAl- ii.LjAaflil SlA-^ c^S*«"& L-l li^Jl/^ *.jU s *!)' iX+^ Mf*^' L^^'
..;• : '~;jii cfc&i* 1 *N' iX*^ <A<&fll f.^5 UJ>.•*- W, ^ O"* fr"** viUi' jl*&£*vl
1) Perperam SLoLJaJl scribitur in margine exteriore.
2) Verba ywe By-S etiam denotant #wj.L»j quo auctor opua Buum prima vioe
ub&olvit soil. 1030, anno dcrautn sequenli redactio finalis facta est.
POEBIS.
435
.#JI "B;bp!», io^UaJ iAx^JL i'DjJI^ ' b;I jIj, ■jlolX^j 3 /fc-^Jasd' Jtili-U*.
Sed jam satis de eonimentafcore ; videndum est de auccore, qui
non minus obscurus est. Somen ejus est Abu-'l-fiusati Ahined
ibn-Khoniarfcasch ibn-abi-Bakr ibn-Mohamnied ibn-an-No'man al-
Himjari eujus vitaui his verbis deBcribil Abu-Makkrawa (God.
1956, I, f. 37 v.): ^.>LwJ! ^LjJI ^\ ^yj^Jl ijiXb^S* ^ uXj'l
«j£o *LjSUas lXj.^ byac fiLJLc 0^^>$\ Lg.jj^J ^;^J biLLs- i-^i q^
l$V L 5<J | -fjaJ' oLuL s y^wil ^"W^' w»^>Us
instil H.yaiii 1 *J^ *^£^i jJJI . ■*_**' Lg^i> q! JUL B>^«i-« oLJ J^
■L$J$I L jJI jfc^iajLj^- .li*jj_j iu^S L^S -.i->wi) ^cJI }C^Ubj«*Js>L
J.L' ^ sj'lijj &uix!l .«i\J> ^3 \XS> iCiSS L^ iulij ^jli' vJUbPl \
■'Lqj! ULk iL^slciJi ^ aojS'jj ^J^p (Ol. Ibn-Mahdi h. 1. memo-
ratus est <Ali ibn-Mahdi qui urbe Zabid potitus anno 554 diem
supremum obiit. Of. Johannaen, Historia Jenanae- p. 143. In
praefatione nostri Codicis haec legimus : <A=*_:>I ^_-*_~w-JI Jls
^^t^i. qL,?^' qJ lX+js? ^i ,5o ^1 qj ^Lb_«3- (h. 1. deest ^)
tJ'-H-* o^ t^ g; 1 ^-:. H; \s^y cr J^? - ^ w -'* J jfia *^> «^M-U
1) Cod. wJb.
^36 POESIS.
^ JUS *m li^> ^sb v* ^ tflb Qi jLfcJL <> ^ A^
gwH. Poetae more itaque cadit inter annum 551 quo 'AM Jbi-
Mahdf superior facfcus es< et annum 554 quo periifc.
Quod ad poema ipsuin vol potius ad Comrnentarium attinet
multa oontinet scitu dignissima ad historiam veram et fabuiosaui
Jemanensium illustrandam. Codex nosier a vermibus male pj i8 uut
eat et ultinmni folium periit. Bene exaratua est et oertiasiiae
antic.uuB; miuime autem est autographon auotoris nam post eius
nomen in titulo legimus ^ ^^ J*^ *M u*Xj. Videtar
insuper unicus in Europa.
DOCin. (Cod. 845 Warn.)
Titulus in Codice est: aoQjEJl ^Ijl ^(^ J^ <oL^!^t
netque revera hie Codex carmina ilia quae oQjLlJI ^**JI dicuntur,
composita ab <Izz- ad-din <Abd-al-Hamid ibn-abi-'l-Hadid (f 656) et
anonymi commentario illustrata.
Ex nostro.- .Codice .inaccurate notitia, quam H. Khal. (v. HI
p. 577) de hoc opere dedit, corrigi potest. Etenim aetatem qua
poeta florebat, non definivit; ex carmine autem sexto patet, eum
circa annum 600 floruisse; nam carmen illud inscriptum est: Jl5j
q-jAJ jmLU^-.^joXm^ f* xJy^- yOuj (nempe J^Jt) &>J^
tX-^l ^Ls_«JI -.^l-.^l; ■■florebat igitur poeta regnante khalifa an-
Mcir-li-din-allah Abu-'l-<Abbas Ahmed (575-622). Affirmat prae-
terea bibliographus Turca, nostrum opus unum carmen 69 ver-
suum de expugnato oppido Khaibar continere. Hoc falsum est,
nam opus, ut jam ex titulo patet , sepiem carmina continet.
Horum primum revera de expugnato Khaibaro agit et 69 versibus
constat; sed primus versus apud H. Khal., in editione certe Flii-
gelii, ita corruptus est ut metri et grammaticae leges sint violatae.
Pro verbis istis:
pobsis. 487
reponatur :
et verbis Fliigelianiu : Certe invenie gloriam illustrem, mag nam t
attamen periculorum plenum, terribilem, substituantur haeo: Nan
gloriae via candet et cuivis patei '; attamen periculorum plena est
formidinemque injicii. Addam explioationom hujus versue, quo
simul Commentarii specimen offeram: iA_5 s pf^r^ *-#J.Jaj! iX>uJi
Secundum carmen oompositum est in Meopae expugnationem ;
tertium (21 versuum) in Prophetae laudem ; , quarti argumentum
idem est; quintum compositum est in caedem Hosaini, et itidem
sextum, in quo poeta an-Nacirum alloquitur; septimum denique
est denuo in laudem Prophetae,
Commentatorie nomen nusquam indicatur , et Commentariue
di versus est ab illo quern oommemorat H. Khal. ; differt enim
initium, quod in nostro Codioe est: toL&.Lj '^^fcsXwt Jsy>$N ^^f)
. .«.yv-AAA«l \Ji£ Jw^-w. Commentator ad Alidarum gentem pertine-
bat; in praefatione enim testatur, se, quum adhuo puer Laaw)
esset, Ibn-abi-'l-Hadidi carmina edidioisse quae nunc Commen-
tario illustret: Bja^I ^a ^*,{ 6\ 'jyJyfl vjiri-b q«« ii)JJ «s«^^
« *»jJUJI. Absoluto Commentari.v additj se multa carmina in laudem
Prophetae elegiasque (in caedem Hosaini) legisse , sed omnibus
reliquis poe'tis palmam praeripuisse Ibn-abi-'l-Hadidum.
Codex, 48 foliis quadruplicatis constane, anni nota caret, Bed
recens est et bene exaratus. Aliud exemplar Commenlarii mini
non innotuit. Ipsa carmina sunt: Berol. (Ahlw.) 493, 494, 495.
^ 38 POESIS.
DOCIV. (Cod. 1274).
Diwan poflfcae Bahd-ad-din a'1-katib (f 656) ; cujus pi enure no-
mec erat Abu-'l-Padnl Zohair ibn-Mohammed al-Mohallab£ ai-iiiki.
mc ihwanus, secundum homoeoteieuta ordinatus di versus ab
illo quem ipse aucnor collegia (cf. Goth. 2271, Berol. 490 ewj.),
continet, praeter alia carmiaa, multa quae poeta in laudem al-
Malik an-Mciri, Saladini, aliorumque virorum principum conipo-
euifc, et in quibus variaB quas reportarunt victorias celebravit.
Codex, 200 paginis quadruplicatis consigns, satis bene exaratus
est anno 1002. In prima pagina E. Scheidius eum ex Oriente
anno 1767 accepisse legitur. In Scheidii Catalogo est n. 25.
Alia exempl.: Paris. 1448; Soc. As. ibid. n. 26; Bodl. (Uri)*
1272, 1278 cf. Nicoll. 380(9); Radcl. (Sale 32. K. 2-3); Havn.
270; Berol. (Ahlw.) 490, 491, 492 ; Goth. 2271 ; Upsal. 143;
Vatic. 362; Escur. (Derenb.) 477; eundem Diwanum contineri
suspicor Codice Alger, (p. H), et de Slane perperam de antho-
logia poetica cpgitasse.
Edidit H. Palmer Cantabrigiae 1876. De editionibus orienta-
libus cf. Pertsch ad num. 2271.
DCCV. (Cod. 725 Warn.)
Titulus est: UaI^ ^ S ^ ^J&S\ UuJUtt. A^ a l>jp
"■■**j 0^ ] l^ **>' f^ en **$£ ■■■»)&) -.jULe.jM ^ U^x,
<sl!l; ex quibus verbis argumentum intelligitur hujus operis, quod
H. Khal. non innotuit; continet enim revera multa carmina, in
Prophetae laudem composita; sed quonam tempore horum auctor.,
(Abd.al-Latif at-Takr!ti, floruerit , definire nequeo; neque enim
hujus virinomen me alibi, legerememini , neque ex ipso opere,
praefatione destitute, ejus aetas apparet. E primo carmine («3*>J)
patet eum Schafi<ii asseclam -fuisse (^iLiJ! :f tii\ Q b U ^ s ),
licet postea uno tenore laudet quatuor imamos (Malik, aB-SchaM,
poesis. 439
Ahmed et Abu Hanifa). Primus versus incipit:
Poemata ejus fratris, Qafi-ad-din, quae ejusdem Bunt argumenti,
octo ultimas Codicis paginas implent. Initium:
Est bene exaratus et spissus Oodex, sed in singulis paginis
pauci tan turn versuB (sex Tel octo) scripti Bunt. Tinois blattisque
passim corrosus est. Anni nota desideratur, sed Codex Beptimo
vel octavo Arabum saeculo scriptus mihi videtur. Alius mihi non
innotuit,
DCCVI. (Cod. 2086 = Amtn 363).
«-_oJ^ Li\Jl Ks-«x ^s '^/.s^LsJ! qUmo plerumque appeliatum
ob-i'JI, collectio carminum in laudem prophetae auctore Madjd-
ad-dtn Mohammed ibn-abi-Bakr ibn-Raschid al-Baghdadi (dicto al-
Witri f 662) cum takhmls auctore Mohammed ibn-'Abd-al-' Aziz
al-Warraq. Liber jam descriptus fuit in priore editione Cat. V, 313
et 314; et vid. porro Pertsch, Cat. Goth. IV, 281 n. 2273, qui
etiam alia exemplaria enumerat. Quibus adde Berol. (Landberg)
873(6); Brill (Houtsm.) 16, 17.
Finem Codicis facit textus carminis iLJi-^^.J , dicti auctore al-
Buciri de quo vide mox infra ad. num. DCCXXII et Beqq. In
medio hoc carmine abrupte explicit Codex, cujus aetas non indi-
catur sed probabiliter ad saeculum decimum vel undecimum refe-
rendus est,
DCCVII. (Cod. 886 Warn.)
Hujus Codiqis initium jam in Oriente deperditum est, nam in
folio quod nunc primum est, cernitur sigillum Orientale. Contine
complures mokhammasdt in laudem Prophetae , diversas ab oLj^J'
quae omnes ab uno eodemque poeta corapositae videntur , et se-
440 P6BB18.
cundum syllabas finales alphabotice ordinatae sunt. Haud ita p->uHa
deperdita sunt, aara incipit Codex a carmine cujus liomoeoteieuton
est *■;__. Quic horum earminura auctoi sit, isoacio. Capui iifcterae
w ita incipit:
V^ /"A"* J**^' qL.S? e>Uu KaJ>I 0^£ ^bLwJ! (J^ J»>.USJ
Codex anno 779 bene exaratus est.
DCCVIII, (Cod. 1273).
Dtwan poetae Abu-'l-Hasan 'Alt ibn- c Abdallah as-Schuschtari J )
an-Namirl al-Fasi (f 668).
Poeta erat Cufi; omnia ejus poemata Cufici sunt arguraenti,
et in 'omnibus usus est metris recentioribus , numquam antiquis;
occurrunt igitur in hoc volumine multae mowasschahdt aliaque id
genus carmina.
Codex 213 paginas octuplicatas continet et optime exaratus
est. Librarius in subscriptione nomen quidem suum profitetur,
sed anni notam non addidit. In possessoris inscriptione annus, 1125
notatus est. In prima pagina E. Scheidius legitur hunc Codicem
ex Oriente accepisse anno 1767. Est in Scheidii Catalogo n. 26.
DCCIX. (Cod. 1397).
Apographum Codicis praecedentis , factum ab H. A, Schultens.
Emturo in auctione pablioa m. Octobri a. 1836.
Alia exemplar, in Bibl. Berol. (Ahlw.) 508—514; Caes. Petrop.
137; Monac. 525; Escur. (Derenb.) 278; aliud apographum, ex Co-
dice nostro 1273 a Willmet factum, est in Bibl. Acad. Reg. Neerl. 96.
1) lntelligitur pagus in Hispania (jfcl ^o\ 3 J^c { y,, Cf. Maqqari I, p. 583
seqq. nbi nta auctoris exstat necnon Cat. Codd, Acad. Reg. Soient. p. 132 ann. a.
P0ESI8. 441
DCCX. (Cod. 2046 = Amin 323).
Dfwaa, ut in fronts Codicis Schaikh Amin adscripsit, scribae
et judicis Mohjt-ad-din 'Abdallah ibn-'Abd-at-Tblhir (f 692) de quo
cf. Fawdt al-Wafaydt ed. Qdhir. I, 271. PotiuE autem non df-
wanus appellari oportuit sed carmina selecta, quibus in fine non-
nulla alia ex libro Fawdt supra laudato desumta manu Schaikhi
Amin adjecta sunt. Apud H. Khal. Dlwani hajus viri mentio non
logitur.
Apographon recens currente calamo exaratum. Aliud exemplar
mihi non innotuit.
DCCXI. (Cod. 1744(2) fol. 79-85 — Amin ' 9).
BJjJi BJuAaS. Carmen mysticum iam saepius editum, quod in
Prophetae laudem compositum est a Scharaf-ad-din Abu-'Abdallah
Mohammed ibn-Sa c id ad-Dulasi al-Bugiri (f 694). Titulus etiam
est: «^Jt J^ ^ j t ~j^ i^i^ji. Hic Codex solum .
modo textum continet, cui praemissa est brevis introductio in
qua notae fabulae de causa compositionis hujus carminis — cf.
Die Burda, ein Lobgedicht auf Mohammed ed. C. A. Ralfs p. 20
21 — narrantur.
Quo anno scriptum est hoc apographon non dicitur, attamen
satis antiquum et optimae notae est, passim yocalium signis in-
structum.
DCCXI1. (Cod. 1335 (9) foL 135 V.-161 r.)
Ejusdem carminis aliud exemplar.
Volumen elegantissimum et perparvae formae, serio involucro
tectum, qualia Moslimi collo appensa et usque ad medium pectus
demissa circumgestare solent. Complura alia opuscula theologici
fere argumenti oontinet, omnia anno 1216 exarata.
Cat - I- . .. 66
442 poEsis.
DCCXIIL (Cod. 138 (1) Gol. fol 1—G7).
CommentariuB in carmen al-Borda die. tunc, compoflitue el)
auctore cujus nonien commemoratum non es; ; tr&dere tamec poe-
sum quis Bit. In praefatione enim haec verba occurrunt: oA^Xct,,
(JmX. ,& i cc,'J) CiJA^- «./Jiiji ^wjaJI iljlr., ,^.C b,tXi\i* aJumfifiJl is
— wlfj^ii , ff j*uJi]l .»\^> iA*^ 5 ^ ^L^J' fejJi&i' ^ojijl ^ uLs»»-' «.''
,.«L*£e _p (^jl .~)l)Ji JL*> -iytfu! ^-yiiJ' ..».«& Lcv^w LgJ jAiiiJo-R
Quum itaque carmen a Mohammed ibn-Djabir, ex oppido Guadix
oriundo, se accepisse tradat auctor, verosimile est, ipsuin itidem
Occidentalem fuisse. Accedit quod hoc volumine alia quoque con-
tinentur opera, ab Oooidentalibus composita *). Sed omne dubium
tollit locus, in praefatione Commentarii, ab Ibn-Marzuq oompositi,
obvius (Cod. 54 fol. 2 v.). Ibi enim haec leguntur: 1$j (p^
sJojuaSJi J*e *Jj ibu *l)l a^j .LaiiJL- w^*iJI ( _£-w-J>XJI tS^ q^t'
1) Inest v. g. huic volumini opus compositum a Granatcnsi Abu-'l-Qdsim Moham-
med ibn-Ahmed ibn-Mohammed ibn-'Abdallah ibn-Djozai al-Kalbi (f741), patre Abu-
'Abdallah Mohammedis ibn-Djozai, illius qui Ibn-Batutac ItiDernrinm redegit (cf. de
Slane in Journ. Jsiat., IVe aerie, I, p. 241 — 246). Est florilegiam ex Prophetne
effatis, ab Ibn-Djozai in asum filii, qui Abu-Bakr Ahmed vocabatur, compositum.
j
WWW fcW ^ ¥t <M
In praefatione titulus traditor; est: «&,JuwJi Jjl_ft— S^l ^ ' *-£-*-*ol ,1^-i^l
Idem opua commemoratnr ab Ibn-al-Khatibo in vita Mohammedis ibn-Djozai (Cod.
de Gayangoe, fol. 279 v.; Cod. Paris, fol. 61 v.), sed ibi pro Ji>Ui^i legitur
oLJJC't, quod eodem redit.
.:>•: W~5 '
n?
y,.« y
P0B9IS. A4Q
-«*»J cr- Sx quibus verbis patet, primum, in Codice noatro 138
inter verba ^yjj) JU^ e t (^) ^ 3I excidisse baec
qjJJI ^.^ ^ j^s* ^|t. librarii onim oculi a primo ^-X3
alterum ^jjl aberraese videntur. Deinde certuni nunc est, Com-
mentarium qui Codice 138 continotur, compouitum es He octavo
Arabum saeculo ab Abu-VAbbas Ahmed ibn-Mohamined ibn.'Abd-
ar-Rahman al-Azdt Tunetano, vulgo al-Qaggdr dicfco. Huno Com-
mentarium perpaucis verbis coramomoravit H. Khal. (IV, 529).
Initium doxologiae est: *Us ^jl ■< aJ ^ 3 v ^.g| ^j a Jt
«*^>s; initium operis ipsius: U V U&! IJwJ> £ ^31 ^ J^
Codex, 67 foliis quadruplicatis constans, character Afrioano
exaratue est a duobus librariis , altero antique , altero qui anno
927 Bcripsit; quod explicari potest , si statuere licet, antiquitus
folia quaedam excidisso, deinde a quodam suppleta.
Aliud exemplar: Brill (Houtsm.) 20.
DCCXIV. (Cod. 54 Gol.)
l^y J^X^jLffcl v^- Est stupendus et horrendus Oomrnen-
tarius in carmen al-Borda, a Sohams-ad-din Mohammed ibn-Marzuq
at-Tilimsani (f 781) *) composite, ad quern legendum, ne dicam
ad oomponendum, Arabis profecto requiruntur diligentia et pa-
tientia: oomnientarium nempe 600 et quae excedunt paginmira
formae maximae, presse scriptarum, ad carmen 170 tantum ver-
sibus oonstans; nihilominus auctor serio affirmat ee brevitati otu-
duisse. In praefatione narrat, se antea commentarium breviorem
composuisse cui titulus ubu^^l; sed non loquitur de alio com-
mentario voluminoso cujus mentio exstat apud El Khal. IV
1) Of. supra p. 146 ann. a.
444
POESIB.
et cujus exempkria sub titulo : bJ..,,,.,.-i,i; „.,-_^ A ^^*,~L ^„ A b
w.„A„Aii. doBcripaarunt Abiwardt. Ms. Borol. 561, 5G2, Palmar,
Ma. Coll. S. Trinit. Cantabr. p. 57: cf. etiam Koprulii 5 300,
Commentarii autem do quo -agirnus ratio intelligitur ex hit; -verbis,
in praofafcione obviis; «^, £. LuUj' ,- r , »,i! U ,<U ^bUJ! v -.sis^.,
I • v. ■•■ W __, . ■ ,V_ ■ . | - . ,•
■ fv ^ __
Ujj vJiia^j L-oj H^sLtl JoUJNM oUJ „, r -,ii ^ wo.yji t^j ^.^:^'
^/S ^^fSy^\ l^_JJ> 8^>5 ^3 ^ qLJ! f3 i-f-Jy' _jt bLii L$> a£
-ky^Uj U, jlpl«, *>_.L.,o &LJiil qI*^ J>Li' (^*il (j^ jcJ1> „«,<£•>
fe^LkJt JuyiSI ys^JI *..Joo ^ols v'-^' (*> '^y^'i iUJtislll ^-«L^
ov^oasj, ^tkil ^Xl J.I yyUb B^L-ii! ££<,> ! ^jJC- to l^JU yjl
^j&J^ iuLJi Xa^j> Lp_»iu J. adix ftSj U s ^J ^s l^u.
Codex nitide exaratus est, anno 893, ab Ahmed ibn-Baha-ad-
din as-Sakhawf al-Malikf.
DCCXV. (Cod. 849 Warn. fol. 1—95).
Tres Commentarii ad al-Bordam Codioe 849 continentur, de
quibus antequam agamus, describamuB verba, in primo folio ab
eodem qui Codicem exaravit scripta , ex quibus apparet qua reli-
giosa veneratione MoBlimi al-Bordam prosequuntur. Sunt haec;
O > Ow p j; Oil —
P0E8IS. 445
^ull sA^Jl, U^j >• ol^ ^, ^^ b>LaJ| ^ J r ^ii
PrwiM*- CominenittriuB titulo ot nomine- auctoris caret; quura
vero incipiut a verbis ^^1 e^ Qj w .^ J, ^ certum
est, collate H. Khal. (IV, p. 526 vs. 1) et Casirii (Derenb.)
Catalogo ad n. 314 (3IC) , bunc esse Couiroentarium Mohjl-ad-dini
Mohammed ibr,-Hoytafa, vulgo Schuikh-zMch diefci (f 951). Alia
exemplaria sunt in Bibl. Escur. (Dereub.) 316; Berol. (Landberg) 989.
DCCXVI. (Cod. 849 Warn. fol. 97-217).
Secundus Commentarius composite est, ut in Praefatione le-
gitur, a schaikho 'AH ibn-Madjd-ad-din as-Schahrudzi al-Bistamf
(t 875). Incipit revera, ut dixit H. Khal. (IV, p. 525), a verbis:
Alia exemplaria sunt in Bibl. Dresd. 219 (1) ; Brill (Houtsm.) 21.
DCCXVII. (Cod. 849 Warn. fol. 218-356).
Tertius denique Commentarius cum in titulo turn in praefa-
tione inscriptus est: ..^IJ iUL# 5 <^JLUl X-^J; auctorem,
m praefatione commemoratum , habet Ahmed ibn-Mohammed ibn-
abi-Bakr ibn-Mohammed as-Schirazi. Miro errore H. Khal. (IV,
530 8 q.) ex uno hoc Commentario duos effecit. Etenim primum
ait, Commentarium c. t. y^yi j^ Wv JLLJi iuy, de quo jam
antea (p. 527) locutus erat, incipere a verbis »Ju^ *U J^JL
*-i-*j«Ju*J5 (a quibus verbis Commentarius de quo agimus revera
incipit, praeterquam quod in nostro Codice male legitur J^_«r
pro 8Jw»^'); in Commentario de carminis metro sermonem es B e
(revera in nostro Codice, descripto primo carminis versu, de metro
agitur: J^Ji ; ^rj| ^ hjjj ^^ 8 j^ ^ ^ ^ ^
I) Est locua Qoranicus, 9, duo nltimi versus.
446
P0ES1S.
i\jt j^vjl !j»%; est duarum paginaruni dissertation exemplar so
vidisse addit, anno &t>5 exaratum, et nomeii auctoris Coimuen-
tarii esBe Mas'ud ibi--Maumud ibn-Jahja- al-Hosaini. 'Peindc de alio
Oommentario loquitur bibliographus Turcar turn rursue ue alio,
oui ifcidera tifculum triov.it ,.^\J\ 'tLLS-\ ,-wJJ^ KJ^, t:-r cuiue
idem initium, sed fusiutj fcradit: ait enina priuu; verba eaBe: J^
i.f.ks. J^S^XJj i-_..j j. v *'j^; i^yjtwoe, bJw*-^ : alU , quae verba eadem
aunt atque prima quae in nostro Codice oecurrunt. Addit, Oom-
inentarium ad aingulos versus quinque paragraphia constare, qua-
rum prima agit de ^jU*, secunda de OwoU/o, tenia de a->Lj,
quarta de oLx-JaJij' (lege oUjJasj) , quinta de oLLc!; auctorom
Commentarii esse Fakhr-ad-din Ahmed ibn-Mohammed ibn-abi-
Bakr ibn. Mohammed as-Schirazi , eundem ilium quern in nostro
Codice iamquam eommentatorem commemorafcum vidimus; tradit
praeterea, hunc eommentatorem affirmare, se carmen tradere au-
ctoritate praeceptorum , in quibus eBset auotor al-Qdmusi, seque
additis multiB disquisitionibus carmen commentatum esse mense
Scha'ban anni 809, postquam antea, nempe mense Moharram anni
787, commentarium Bcripsisset qui tantum in poetae -verbis et
ideiB oxplicandis versaretur *). Haeo omnia etiam in Codice nostro
lcguntur. En ipsa praefationis verba: oL.ajcJI *Ji_3»f ,^iui Juu s
O* < (*£* 1 *'' *^M J*«J JyJtkwil It+frSyZ*]} ^Lj-Ji ^^fiJUo\^ 'fij^s
oLLe^, x£JaJ ol£j 5 Joy^Ij obLJ 5 ii-J^ ci»'.^:! *.-« Lob' L^x>^
1) Textum Arabioum hujos loci a Flugel intellectum non fuiese , patet ex vcrsione
Latina quam adjecit.
2) Est auctor al-Qdmusi.
*
(♦^-ys Jw^a X-a-^i uX_£L.j *:^.;> v & lIlu* — — , „s&,4f
^Jbci! ^t 3 vJUtfli j,UJI ^ .UL, J^S C(j Jt j^o oLUtj, oU V: t.*N\,
e^JLUt X»^_j &x^v, 3 yvjJL y^Ui ^jij £ Lyb ^J! 3 tc j| 3 *t,.JL
Luce itaque clarior est error H, Khal., ex uno Commentario
duos facientis. Quaestio tantuni restat, undenam isfcum psoudo
commentatorem Mas'ud ibn-Mahmud , et quae reliqua suntnoraina,
desumserifc. Forfcasse falsum hoc nomen scriptum erat in anfciquo
de quo loquitur bib liographus Turca exemplo; fortasse hie libra-
nUiii pro auctore habuit.
Totus Codex ab uno librario exaratus est, anno 1068.
Aliud exemplar tertii Commentarii est in Bibl. Paris, (apud
Fliigel, W. Jahrb., 91, Anz.-Bl. p. 5).
DCOXVIII. (Cod. 696 Warn.)
Ooramentarius in al-Bordam, quern Djalal-ad-din al-Ehodjandt
discipulo cuidam suo dictavit. Codex tifculo caret quidem, sed in
praefatione oocurrunt haec verba: ^ £ j^aXJ? ..IJl^ X^
ISA^ ty-* &fy ■ -\Jom* :0 * MjU 81^! iL^il.ia^Llt 8Ju*aiiJ|.
-.tfc^M uiLJ! iQb -'pj^Lxit J.^Ml ^UJI J^UJI ^LsJI :f L#l
k^ fr ^ A-'oifi^ ^3 £? -*M ■ f i r *-.ipl cfc*^' £-*-&/.
y^jjU ^f^V j£»*JLUf I^amw Ja**iaJI ^1 -yJjSl. Initium est, ut
448
POESIfi.
quoque H. Khal. (IV, p. 529) tradit: LjLx/I ^JkJi *JJ O^JL
Subecriptio Oodicis anni nota caret, sod in mai'gine idem m.
videtur librarius adscripsit anno 986 *) carmen a]-Bordae cum
Comruentarie gramniatieo et lexiooiogico, Quisnan; ha hie Com-
mon larii auctoi sit. noc patet.
DCCXIX. (Cod. 1596).
Carmen al-Borda y cum Commentario al-Khodjaudfi, descripto
ex praecedente Codice; in margine additae mint variae lootionos
ex Ilm-Marzuqi Commentario excerptae.
Eralus ex Bibl. Talmiana (Oatal. p, 191 n. 42)
DCCXX. (Cod. 1425 = Amin 197).
«io^J! ^_i», CommentariuB in al-Bordam auctore Schihab-ad-din
Abu-'1- C Abbas Abmed al-Qastal&ni Schafi'ita (f 923).
Codicem nostrum anno 954 ex auctoris autograpbo descripsit
Mohammed ibn-'Abd-ad-Dairn ibn-Mobammed ibn-Solaiman al-Bad-
hali (J.0A.J). Sunt 61 folia bene exarata.
Al. ex. bujus Commentarii: Berol. (Ahlw.) 567; Brill (Houtsm.) 22.
DCCXXI. (Cod. 509 Warn.)
Ainplus Commentarius Persicus in al-Bordam, cui titulus
« r ^LJI fcJe ^Ijl ^j J, < r ll^t UulJo, auctore Jnaof ibn-
Mohammed ibn-Schibab al-Djami, vulgo Jusof EM (Jw0l) dicto.
o-r
1) Dormivit hie acribens ad caloem poematis: *^»J j, ^Ufil \i\J> ( 8 ic)
***** **" i3 _r>^' 50^ ^& (expnnctum eeq. ,3 qLm, ^) ^ & *
• •*\ .. .• ,.
poesis. 44.9
Initium Arabice scriptae doxologiae est: ^JU! .t^+Jk S j^j
* '■' "
»*IJ 3 ^ *L*ytt ^^ j^ ^us^ cr jj( 3< Inoipit igitur eode|n
modo ac Oommentarius Arabicus at-Talischii (H. Ehal, IV 529)
quapropter suspicatus est Fliigel, Cat. Vindob. ad num. 479
Commentatorem nostrum hoc Commentario usum esse, quod autem
absurdum est, quum at-T&liecht anno 956, noster jam anno 863
scripserit. Contrarium igitur, si qui nexus intercept, quod me
nesoire fateor, statuendum est. Commentator in praefatione kudos
celebrat principis Abu-Said (861-873) e familia Timuridarum,
necnon viri surami Saijid Mazid Bahador. Ipse oriundus erat ex
urbe Herat, quae quum huno librum scriberet gravissiniis malis
belli affligebatur J ). Aliunde de eo nihil compertum habeo.
Hie Codes, charactere nestalik egregie exaratus, quantivis est
™*sW: a b ipso enim auctore scriptus est. In titulo haec, alia
manu rcinutisque Uteris scripta, leguntur : ' XiwJI *j^ a l ^J
pis-) IlUjI ^fj> »y>t s , quae revera confirmantur cum titulo (ex
quo certe patet, auctorem adhuo inter vivos fuisse quum hoc
exemplar scriberetur, nam ejus nomini addita sunt verba: gJu>l
b'0^3 &JL& &JJI), turn operis initio et fine, ab illo qui notulam
illam scripsit laudatis ut opinionem quam fovebat probaret; verum
imprimis operis subscriptione, qua ipse Jusof Ehl affirmat, se
nunc Codioem anno 863 scripsisse, quam aetatem Codex manifesto
arguit.
DCCXXII. (Cod. 784 Warn.)
Alterum exemplar ejusdem Commentarii Persici. Titulus hie
itidem est: a^\ ^U ^1 ^ ^ < ^\ otJIj^, el in
praefatione idem auetor atque in praecedente Codioe nominatur,
sed in inscription, illius qui Codicem exaravifc manu scripta,
1) Cf. de hiBtoriB hujuB temporis: Journ. Ab. 1862 II, 304 et seqq.
67
4i>[> P0ESI8.
i'.oii auctor nominatur, sed possessor Oodicie (otiLI-^JC^.-; q.
,v.Ui £.',l<i ...j f wA»ls y/M$), JEledactio in hoc Codice passitn
differro videtur ab ilia quae praecedonie eonfcinetuv.
Codes: character© nostalili exaratuB est anno 100-1
Takhmis poeinatia, al-Borda dici.i ? esstai in Codice 886, de quo
Infra, dicfrori sumue.
BCCXKIIL (Cod. 824(9) "Warn, fol. -143— 154).
uiu^jj! ^.iitXj! .,3 '* &J.y*$3i HJwa&J!, ab auctore carmiaie al~
Borda coinposita j etiaia ^-JLJt J dicta et Qahirae edita. Vid.
EL Khal, IV, p. 557 cteq.
Codes anni no ta caret, neque ex eo de titulo ot de auctore
doeemur.
DOGXXIV. (God, 2148 = Amin 429).
JBjuadetn cavminiQ aliud exemplar instructum annotationibus
iiia^ginalibus neacio cujuo.
Codox anni nota caret, sed antiquus non eBt.
Al. exeinpl. lad. Off. 823; Bodl. (Uri) 850(3), 1226 (2), (Nio.)
337 (3); Paris. 1322 (7) et 182 ap. Fliigei in W. Jahrb. 91 A. Bl.
p. 9; Mus. Aciat. Pstr. p. 3; Berol. (Ahlw.) 538— 543, (Landberg)
996 (2); Havn. 49 (4); Brill (Houtsm.) 25 (1).
Tertiujn apographon sed non absolutum exstat in fine Codicis
2086, (fol. 62 et eeqq.), Vid. supra p. 439 n. DCCVI.
DCCXXV. (Cod. 1988 = Amin 265).
£',jj..A-gJi ,„.& sive ComraontariuB amplisBiniUG in carmen modo
dor.criptum cui titulus : « (_^ywi J. jJjsd ' t^yu' J<^ttiil Tel ^wmJI
V.; : Xii\ f auctoro Ahsned ibn Ahmed ibn-Hadjar al-Haitzami (f 973).
Of. H. KhaL IV, 557.
0®do2 recens 820 foliie constats Bine anni note
POBSIS.
m
Alia exempl.: Bodl. (Uri) 1226(1); Cantabrig. (Preston p. 27)
126; Ind. Off. 824, 826; Berol. (Ahlw.) 545, 546, 547, (Land-
berg) 498, 733; Eacur. (Derenb.) 315; Soc. Asiat. Calc. p. 25;
Tippu p. 79, 179; Constantin. (KbpruM) p. 11., n. 297; Brill
(Houtsm.) 26. Fragmenting Goth. 2 (96). De aliie Commentariis
vide ibidem ad num. 2295.
DOCXXVI. (Cod. 2084 = Amin 364).
Idem carmen takhmiso auctum ab inoerto auetore div6ts»U2» a
duobuB aliis amplificationibus ejusdem generis quae deBoripsit Ahlw.
Mb. Berol. 549, 550. An idem sit ao Cod. Brill (Houtsm.) 661 (1)
non memini. Initinm:
iliisJt «JLc 2a&d jXS ooi
Apographon 55 folia continens et nitide exaratum praefatione
et subsoriptione caret.
DCCXXVn. (Cod. 2128 (1) fol. 1—7 = Amln 409).
Carmen ethici argumenti in laudem Prophetae qupd qnamquam
titulo et auotoriB nomine sit destitutum, oerto tamen adecribendum
est eidem al-Buciri. Collatis enim primis verbiB oarminum quae
continent e. g. Cod. Mus. Brit. 888(4), Berol. (Ahlw.) 551, 552
patet carmen illud esse quod ihnotuit titulo: i jkti 'c>Ls-«Ji j£*$
« oLk**/ i.v>JIj qjs de quo cf. H. Khal. Ill , 327.
Praoter exemplaria jam laudata aliud apud Brill (Houtsm.) 661 (2).
In marg'ine exstat dissertatiunoula de tremore membrorum
(„)Us>'$\) et alia de eclipsi lunae Abu-Ma'spharq tributa.
452
POE8I8.
DCCXXTiri. (Ood. 1385 (10) foL 151 v.-158 r.)
- H'i ) _
{_giL^ |J SJu^aS ouotore anouymo, cujuB initium est:
Est carmen similis argument atque al-Bordu, cujus aliud
exemplar mihi non innotuit.
DCOXXIX. (Cod. 894 a (3) Warn. p. 4V-179).
oc P. 47-54. Duo poemata, composita a Scharaf-ad-din Mah-
mnd ^ibn-Tai al-'Adjlunt fAdjlun est castellum in Syria, cuius
suburbxum al-Ba<ut Z a ( ^LJI), vocatur; vide Abu^l-ieda, Geogr.
p. Iff)", vulgo al-Hdn dicto, ^L^U u^!.
Primum carmen compositum est in laudem judicis Eamal-ad-dtn
Abu-Hafc 'Omar ibn-Scharaf-ad-dfn Mohammed '). Homoeoteleuton
est
J£, et versus numero sunt 57. Alteram compositum est
quum, exeunte mense Rabi< I anni 700, al-Ba'utza (suburbium
xllud) maxxmo imbri afflicta fuisset, quo rivuli super ripas effusi
Bunt et murus dirutus est; aqua in magnum quoque templum
penetravxt, et Ahmed, frater Qadhii Kamal-ad-din, a muro decidit
aquxsque submersus est. In hujus itaque infelioem obitum hoc
carmen compositum est, quod incipit a versu:
Versus numero sunt 44.
0. P. 55-63. Tria carmina, composita a Jahja ibn-Khodhair *)
xbn-Solaunan ibn-Badr as-Solami al-Bocrawf (qui anno 711 obiit
ut vxdebxmus ad f) in laudem ejusdem Qadhf Eamal-ad-din 'Omar'
qui tunc (sunt verba mscriptionis) kdUm erat in oppido Adzra'ai
(oL-c^l; pertmet ad provinoiam Damascenam; v. Abu-'l-feda,
1) Sic plennjn datnr nomen in praefatione (3.
2) Sic perspioue p. 127. Hie Cod. yo^, p. 113 y^>.
poesis. 453
Geogr. p. Vol*). Primum compositum est mense Babi' II anni 708.
Constat 31 versibus, quorum primus est:
Secundum constat 23 vorsibuG; initium era:
Tertium 25 constat versibus, quorum priniUB est:
c N La*w [ ^yd b>' (_cJLii (j**-^ cf- 5 !^ *jC-j>i 'iJ^Sj J-jM-^-
Sequitur denique initium carminis, a poeta illo compositi in lau-
dem qadhii illius, fratrisque ejus 'Ala-ad-din, qui khatib erat iu
castello 'Adjlun, et tertii viri cui nomen Schams-ad-din Moham-
med ibn-Dawud ibn-as-Saijid; sed ex hoc carmine praeter duos
primos versus nihil descriptum est.
y. P. 64 — 65. Carmen, a Mohammed ibn-Solaiman , medio
mense Dzu-'l-hiddja anni 715, ex tempore compositum in oppido
Adzra'at, ^(X> ^wJuS^c, in laudem ejusdem qadhii Kamal-ad-dtu
Abu-Hafc 'Omar. 23 versus, quorum homoeoteleuton est ^^L.
5. P. 66—67. Carmen in laudem ejusdem qadhii, ab Ibn-Tzafir
(ji'dt>) al-Maredani compositum. 27 versus, quorum homoeoteleuton
est jL.
£. P. 68—70. Carmen, a Scharaf-ad-din Mahmud al-Hdfi al-
'Adjluni (vide supra sub a) compositum in laudem ejuBdem (ut
videtur) qadhii. 36 versus, quorum homoeoteleuton est JL.
£. P. 73 — 112. Duae korrdsae quarum argumentum Codicis
possessor quidam (in totius Hodioie folio primo) satis bene indi-
cavit verbis: qLIxJ! ujLojI. Pleraque enim horum carminum in
pulchros pueros, nonnulla in pulehras puellas, in flores, in stellas
caet. , composita sunt. A quonam poeta profocta Bint ex his 40
paginis non constat, ex quibus tantum apparet, omnia ab uno
eodemque poeta esse composita; constat vero ex collata pagina
454
P0ESI8.
prima opusouli de quo agimus, cum totitiK Oodicie pagiua 130.
Nam ilia incipit hie verbis: ^y* s*J ^J^ £
sequuuturque 15 vei'sus. Idem autem carmer. exstat etiam p. 130
sq., in quo Oodiek loco alia manu deBwipis sum carmina com-
posita a Madjd-ad-dlu Jahja ibn-Khodhah . ce quo poeta (f 711)
qui DSwanmn ediderat aliquot yoluminibuB constantem, haec re-
ferirafcur in Codicis pagina 127: ^ ^^ Q ^>J> O^ ^J Jfe
■ &=»3 jdJ' *&j gyt^ (i. e . 645) .tfjuh u*-*-^ .X-JLjw ^JJyi ^-wto^
bjiXc (_j,A^>.l j>LJ_** qUq^j -tVfX**^ q« ole^b liJw-A_£ »j&-a 0^5
gJi yti ^ oLxb^ :& .iff* ^ mXo- Ju^\ a5 3 . Hie igitur
poeta (of. ad (3) oriandus erat ex Syriae oppido Bocra, haud
procul ab Adzra'at sito; quod postremum oppidum saepe visitabat,
ut patet cum ex iis quae ad (3 dixi, turn ex nota, a Tiro qui
Adzra'ati habitabat scrip ta, quam dedi.
>*. P. 113— 126. Ejusdem poetae (oujus nomea in horrdsae
initio addituni est) carmina quaedam; turn alia, composita a Sa c d-
ad-dfn ibn-al-Mobariz al-'Adjlunf (anno 709), Kamal-ad-din c Omar
ibn-Mohammed et 'Ala-ad-din ibn-Ghanim.
'&. P. 127— 132. Carmina Madjd-ad-dfni Jahja, quibus prae-
missa est nota ilia quam supra sub £ descripsi.
i. P. 133—179. Haec reliqua Codicis pars oratione soluta
conscripta est. Primo loco occurrit^jljw^ ^lX-jo , manse Babl'I
anni 712 compoeitum ab c Ala-ad-din ibn-Ghanim (cf. supra ad yj)
in usum viri cujusdam, cujuB ^JiJ erat Baha-ad-dfn. Duae deni-
que ultimae korrasae J^L&il oLLtol» inscriptae sunt, et exempla
elegantioris prosae continent, qua in epistolis utendum est, inter
ea quae desumpta sunt e Uteris nomine al-Malik an-Naciri scriptis.
poesir. 455
Patet igitur, fere totam illam Codicis 994a partem de qua
diximus , poemata continere a viris compoisita qui in Syriae tractu ,
oppida c Adjlun, Adzra'at et Bocra complectente , habitabant. Ho-
rum tamen virorum fama ietius provinciae limitibus limitata fuisse
videtur; nam ille qui hie Haurani virorum elegantiorie doctrinae
facile princeps vocatur, ne commemoratur quidem ab historioo
Ibn-Habib, qui tamen ipBe Syrus erat, saeoulo octavo florebat,
et annum quo viri literati morfcui sint eedulo notare solet. Nee
tamen haec colleetio, a viro quodaro docto qui saeoulo octavo
ineunte Adzra'&ti vivebat facta, suo caret pretio; discinius enim
ex ea, quaenam literarum conditio in parvis oppidis fuerit, quum
reliquae scriptiones fere omnes in celeberrimis Urbibus compo-
sitae sint.
Omnia haec opuscula a diversis librariis ourrenjte calamo exa-
rata ideoque lectu difficiliora sunt.
DCCXXX. <Cod. 1480).
Fragmentum Diwani, quod incipit a hemistichio, ^ iS-^K L-r!
(jZ"^) L5Y^'> deinde 9 versus sequuntur cum hoc homoeoteleuto.
Hoc excipit carmen incipiens ^Ojju J—P J-^' XJLaJ ^, delude
a - J
carmen ,^-u <A3 ^^y^b {£***& <-^>* d— *=*■, aliud i jwL» **oJcX*
^y^ c^-5»Li, mox aliud ^jt ^J^s ^^ ^jUaa (J^a*o c^w^>L>,
deinde oUtl J^*J5 f&"& f^M lj^S! >?4^ '^-^ <**} i^r>
> - to „ >
f^jto) P ost ^ oc v!** 9 j**4 !>**« #-^ (3^ "^V* iS t^l^jti* oK,
deinceps sequuntur quatuordecim carmina sic incipientia:
^>y I Q-4-J ^j^> j^wLvit ^J *JLwl vJui' (j^Ls* j^**^ p^ '^'
456 poesis.
oil . -j , «'.■■■.
-7 v, _, . V.? --
&A*C \XX&- ,i.X»*Jo k\w 0**^ t>vC
> " -.5™~ ' 2> ""
tf*^w v^xa^p. WaA-iUa^ ' . » two ;Jt j e? Jn
> _ E J ■ £ . _ : c >* >
r^ .9 J***"! <3iV~ iS $W i't* W r!-F^! J** ^' ^-^A* 2 ^ jA***"" i_g«J
> > - 5 , S
^WJ,-^>- W.^X5\-< w*>_X-fi_J' y£<W>3 «^-J— O W^~A<9 Jt^mTSmm. j!fc«.J' <; »X_£
t c>-Ls <i)j_ji_j t _g J _5»L? > ^ ci*JkJE ^y^tJIj l_a_i* , 5 __^U$JI ,3 viK
• \ & " *~ ( ' i !
Post hunc sequitur rubro atramento scriptum $*-£}<, sed nihil se-
quitur, parte paginae alba relicta. Quis horum carminum eroti-
corum auctor sit, ex hac Korrasa effioi nequit, nam praeter (Jbj
cum aut sine formula *J* xUI U/s, *»L& .si)' ,-fo. aut fc-JLc alii XT',
in inscriptionibus nihil invenimus. Bene exarata sunt.
Oriundus e mueeo HagaDO quod nomen habuit Kabinet van xeldzaamkeden.
DCCXXXI. (Cod. 861 (1) Warn. fol. 1—122).
Diwan poetae Zain-ad-din Abu-Hafc. 'Omar ibn-Motzaffar ibn-
'Omar al-Wardi, qui anno 749 Halebi obiit *).
Primo loco opus poemata continet, veluti carmen in laudem
Prophetae cui intexta sunt hemistichia ex carmine ab Abu-'l-'Ala
in laudem Ibn-al-Facictt composito quod carmen ab editore Dtwani
in Codice praemissum est; carmen in obitum filiae suae; aliud in
obitum Taqi-ad-dini Ahmed ibn-Taimija qui, in arce Daraasci
inclu8us, obiit anno 728; aliud in synagogam Judaeorum Halebi,
a qadhio Kamal-ad-din az-Zamlakani in academiam conversant,
in qua traditiones de Propheta explicarentur ; aliud in obitum
schaikhi Mohanna (Up) ibn-Ibrahim; aliud, quod composuit poeta
1) Ibn-Habfb in Orient. II, p, 390.
poebis, 457
quum arx yuJl dicta ArmeniB Francisque erepta erat; aliud,quod
composuit quum Bjamal-ad-din ibn-Nobata ei versus miserat, ab
'Ala-ad-din ibn-Fadhlallah io ; ^l JjXJI ^^Jl ^Ji ^ com-
positos, petieratque a poiita nostro ut versus illos laudibus efferret;
aliud, ad q&dhi-'j-qodhat Schams-ad-din Mohammed ibn-an-Naqib
missum, qui munere buo, quo Halebi fungebatur, depositus erat;
aliud, ad Schihab-ad-din ibn-al-Morakkal grammaticum nriBSum ,
qui scriptoris uostri lectionibus in magna Halebi mosquea adfue-
rat; aliud ad Ibn-Nobatam ; aenigma cujas argumentum est ignis ,
fit sic porro. Turn sequuntur perbrevia carmina, pleraque dUbait ,
et mowasschaltdt. Deinde (fol. 76 v.) sequuntur opuscula prosa or-
natiori conscripta, de quibus auctor in praefatione ait, se tertiam
tantum partem illorum quae hoc in scribendi genere composuerat,
daturum esse in hoc libro. Primo loco descriptae sunt maqdmae,
nempe K*9^»JI suLiiJI, itlftLu^J, xI^ujUI , iljJ^UI (quae anno 725
composita est) et "^ ^^ 3 ^ 'Ous^l jJuat XJ^I fcolfilt
de incendio Damasci anno 740. Omnes complura carmina conti-
nent. Turn sequuntur scriptiones: jJLSJI, vJLwJI jJL^; < «jJI idl*
" ^ Q-* (in qua occurrit (fol. 94 v.) carminis genus illud quod
O^i cfi vocatur 5 similia carmina reperiuntur fol. 103 v., 104 r.
et aliis in locis; a C, ^_j KjaXi ^Jl xJL**,, risdla de terrae
motu quae medio mense Scha'ban anni 744 locum habuit; ^ ^
&***«» ^ ^gjlil *.5^.o 8jL»-l; idjdza data Qalah-ad-din ac-Qafa-
dio; 0*j ^^^ > ^^^ ^jj) ^ ^j. ^ .^^ j^ ^^
permultae epistolae, idjdzae cet. , quibus carmina sunt inserta
Folio denique 121 r. exstat librarii subscriptio, quae haec est
-b-^l i ^Ul y^.ii ^L^J ^^ jjlJUj ^p ^.JL*j" «UI j^
VI iLl^ ^i y, ^J^l ^U?.. Attamen f. 121 v. legimus *_ij
Cat. I. 6g
458 poeois.
Sequitur responsum Ibn-al-Wardii (aunt 12 d&baii): turn ee»
quitur »J ^Jv-s/nJi L^jSS' ^Js$ siL^w'iSS ti. E A5 et pauca alia.
Hie diwan non inutilie est ad historian! literariam priorip partif
saeculi octavi illustrandam.
De Codice jam vidimus.
Alia exempl. : Berol. (Ahlw.) 592. (Varia carmina ibid. n. 593 —
610, 1009, 1024).
DCCXXXIL (Cod. 2048 = Amfn 325).
Fragmeiitum diw&ni Qafi-ad-dini al-HilU (f "50 sec. Fliigel
in Zeilschr. 1). M. G. VII, 369, Ann. 2) continene carmina quae
dixit in laudom al-Malik al-Mancjir Abu-'l-Fatb Ghazi al-Ortoqi,
qui ab anno 699 — 712 in urbe Maridfn regnavit, ideoque iXjLaaJI
oL-Juj^i dicta vel alio titulo: tiX-JU-Ji *n_jO— * ^-s ' «^UJI ..o
u ^.mJLjl. Codex male ligatus est, nam primum carmen legitur
fol. 8 v. ; fol. 1—7 eequi debent ad finem Codicis ubi explicit
in medio carmine 25 to , homoeoteleuton - habente; "quatuor igitur
carmina deeunt. In fol. 7 r. finis alius carminis legitur cujus
ultimi versus sunt:
(i*_t (J^.*^ jA-^'j 0*-+— :SV— * ts_& ^5;^ ^~ c ' d— c ^Lail ,/>'
et cui subscriptum est librarium huic transcribendo finem fecisse
anno 1075. Sequitur deinde fol. 8 v. 'i—AyJh * i\ i\JL*aii3t *^jj 5
£nJI .y^uJI iAj^Lrj iU^A^i'.
Edita sunt haec carmina Qahirae 1283 et apographa in qua vis
fere bibliotheca asservantnr v. g.: Berol. (Ahlw.) n. 613, 616, 617;
Mus. Brit. n. 624(1), 1079(2), 1080(2); Ms. Monac. (Aumer)
n. 527 d, 530; Ms. Cantabr. (Trinity College), p. 65 in Cat.
Palmer; von Rosen, Ms. Arab. n. 108 (2) etc.
DCCXXXIII. (Cod. 803 Warn.)
Dlw&n poetae Mohammed ibn-abi-'l-Wafa de cujus aetate non
POE8IS. 459
constat ') ; quin de nomine diesensio est scilicet utrum scribeudum
Bit Wafa, Ibn-Wafa, an Ibn-al-Wafa, , nam quod in nostri Coriicis
primo folio exstat Ibn-abi-'l-Wafa magna auctoritate gaudere neqmfc.
Quum autem filiue 'Alt (of. Cod. Havn. infra laud.) anno 76.1.
natus ait aetas patris cadit in medium saeculum octavum. Poeta
ad Cuflorum sectam perfcinebat, et omnia ejus oarmina Ojifioi
Bunt argument]'.. Initium hujus Codicis deperditum est; incipit
nunc a versa :
Singulis carminibus saepe formula bismillah praeinisBa est. Sunt
inter ea u*^»<£' et recentioribus inetris interdum utitur poeta.
Codex, haud male exaratus, foliie 142 quadruplicatis constat;
anni nota caret, Bed certe decilno Arabum saeculo recentior non
est, gerit enim notam possessoris illius Baeculi.
Alia exemplaria totius dtwani, Mus. Brit. 1528; Bodl. (IM)
1222(1); Havn. 277; Berol. (Ahlw.) 925, 926; Monac. 517; Cid.
Hammouda p. 16.
DCCXXXIV. (Cod. 2052 (1) = Amin 329 fol. 1—157 r.)
Diwan poetae Djamal-ad-din Mohammed ibn-Mohammed ibn-
Mohammed ibn-al-Hasan ibn-Nobdla al-Micri (f 768). Exstant
hujuB diwani variae recensiones, vide PertBch ad Cod. Goth. 2304
(Cat. IV, 300); quam hie habemus .eadein est. quae deBcribitur
apud Ahlw. sub num. 632 (Cat, Berol.). In carminum disposition©
nullus oertus ordo observatur,
Apographon anno 1079 perspicue exaratum est. Alia exemplaria
enumeravit Pertsch 1.1. quibus addendum esset, si fides Bit Cat.
Oxoniensi, Cod. Bodl. n. 1213 (Uri p. 251).
DOCXXXV. (Cod. 1847 = Aro$n 116).
Inscribitur; Lp-y^ {J ^J,\ ^jj! Jj lUbl*J) »Ju«S. Auctor
1) Ugimus quidem in Cat. JMus. Brit, ad num. 1628 eum obiiBse anno 759, aed
nnnotatio nos relegat ad p. 299 ejusdem Catalogi (n. 631 , ann. t) ubi invenimus-
fi lium nostri anno 761 natura esse. Cf. Ahlw. Cat. Cod. Berol. p. 102 ad num. C.KXV
460
POE9IS,
Igitur est Ibn-as-Sobki (f 771) et caraieB hoe aenigmata continet
ut jam sfcatim e priino versu patet qui ita audit:
.Aonigmata autem minime omnia pertinent ad diseiplinas gram-
maticalet).
Explicatio brevis est et tantum ad nonnullos versus portinet.
Sunt 6 folia manu Ibn-al-Lobudii exarata.
DCCXXXYI. (Cod. 2050 = Amin 327).
Florilegium ex diwano poetae Borhan-ad-din Abu-Ishaq Ibra-
him ibn- c Abdallah al-Qtrdti (f 781) et quidem fere idem ut vide-
tur, quod descripsit Ahlwardt in Cat. Berol. n. 642 sub tituloy^'
^b^JjJi, sed in nostro parvo Oodice viginti tantum carmina oo-
currunt, quorum primum eodem modo exorditur ac in Cod. Be-
rolin. In subsoriptione legitur L^j £x^' t\jLAn*.'.Qp, .Ui^il J
U^jfj^^ Q-t>>^{, sed annus et nomen scribae desunt, Sunt 12 folia.
Opera omnia hujus poetae continentur Codiee egregio: Brill
(Bouts.) 29; fragmentum in Cod. Berol. (Landberg) 859.
DCCXXXVIL (Cod. 1545.(8) fol. 124-130 Testa)
Duo carmina, metro ar-radjaz oomposita et praecepta ad vitam
bene honesteque instituendam continentia quorum auctor est c Abd-
ar-Eahman ibn-'Abd-ar-Razzaq noto nomine Jbn-Makdnis (f 794.
Cf. Ibn-Habib in Orient. II, p. 479 seq.) Primum inscriptum est:
"lijlaJI BjlXSj ^ijy^vJl BA*e IpL^ 83^! J^, et inoipit a versibus:
Collato Nicollii Catalogo (p. 327), patet idem carmen exstare in
P0E6IS. 461
o
Codice Bodl. (Nic.) 320, et perperam in illo Ibn-al-Habbarfjae
tribui, cujus f-cLJI s ^oUJi v Lo" eodem illo Codice Oxoniensi
continetur. Idem est initium in nosrro Codice et in Cod. Oxon,,
praeterquam quod in hoc pro w cy jS * legitur oiJLi.
In singulis lineis quinquo versus scripti sunt, ei; carmen dims
paginas et dimidiam occupat,
Praeter exempl. Oxon. alia sunt; Berol. (Aklw.) 645, C46;
Monac. 898(12); Goth. 2174 f, 28, 2310; poetae diwan est BeroL
(Ahlw.) 643 etc.
Carmen socnndum (f. 125 v.) inscriptum est: L*Uw 5 B^l J,^
iiL-x_j gii) *..J^ uiU^it, ^jlLU!. Idem carmen continefcur eodem
Codice Oxon. (Nic.) 320 , et recte Ibn-Makaniso tribuitur. Initium
in Codice Oxon. idem est atque in nostro, in quo tamen pro
-J legitur tV-ei. Continet carmen praecepta moralia, quibus
fabulae et hisfcoriolae insertae sunt, veluti fabula de bove et
asmo et historia waztri et morionis (<3is», quod morionem signi-
ficare, patet ex tota narratione, in qua v. g. idem ille etiam
&xs=Ua* et '^5Um vocafcur), cujus initium est:
Est historia ilia quae in multis narratur libris, velufci in Ibn-
Badruni Commentario p. M sq.
Hoc carmen 10 paginas ocoupat. In singulis lineis quinque
versus scripti sunt.
Aliud exemplar praeter Oxoniense: Lips. (Refaij) 281, £ 1—23.
DCCXXXVIII, (Cod. 30 (3) Gol. fol. 95- -117).
Anthologia poetica (sine titulo) ab 'Alt ibn-'Azim (,^-cj ":*) in
Hispania eollecta inter annum 793 et 798.
Ipse collector in praefatione nomen suum profitetur; quo ■tern
1) In Codice soriptum est ..Jo.
2) Pronnntiare quoque posses "Ozaim. Nomen proprium *-&=& nee in al-Qdmmo
neo in ad-Dzahabii al-Moschtabih commetnoratum est.
462
POE8I8.
pore -scripoerit.. patet ex doxologia ubi haee leguntur: w>-A-a»J^
qJ -.Lsvsi. ^1 ^..IJal.vJi V\iji (.XjoUJIij ; ^;J' K,.,L*r> ^aL^J! &Ui (•(--''
t g.s bUi.K Uu> K*aa£ xLi ? a.~^fi ^ &LJL r -UiUi ^LbJuJi L'^«x
Bcripsit itaque regnaiite roge Granatensi Jusoi'o II, filio Mohain-
irtHcliB V.
Liber divisus eel iu qainque capita (y^. I (p. 190— iW)
*.ii\jj\ y^j ^vX„i) £; 2 (p. 199—209) Ast^! .jLJS^ JjixJ! £;
.3 (p. 209--224) A^bJ ^blk. 3 U^l ,j; 4 (p. 224—227) ,1^1 j,
keIbJ %s\£j; 5 (p. 227) .^cLi'tj, lX^U .^H £. . Continet brevia
poematia singulosque versus poetaruai Ibn-al-Haddj , at-Towaibin
(o^-y-^^-i Abu-'l-Hasan ibn-al-Djaijab, Abu-Dja c far ibn-Kbatima
(ii-fLi" q-j!) Almeriensis , al-Motanabbi , Ibn-Darradj al-Qastali,
Qalib. ibn-Sch&rif, Ibn-al-Khatib aliorumque cum Orientalium turn
Occidentalium.
Neeoio utrura bic liber (qui Codicis 30 pp. 189—234 iraplet)
absolutus sit. Descriptis in p. 234 tribus versibus poetae Abu-
Ishaq ibn-'Abdfs (,j*jjy.ft) (qui yJjJ^L JLs-^J! ^'l> vocatur) ,
quorum gdfia est i)_, satis abrupte desinit sine Bubscriptione et
dimidia fere pagina vacua relicta. Codex, charactere Africano
exaratus, lacunis scatet.
DCCXXXIX. (Cod. 36G Warn.)
-^-i-JI vjLj -LjcXxi. Diwan poetae Scbaraf-ad-din Abu-Sa'id
Scha'ban ibn-Mohammed al-Qorascbf as-Schafi't al-Atzarf (^l3$K) ,
qui in Jemana florebat, et anno 828 diem obiit.
Pleraque horum poematum in Propbetae laudem oomposita Bunt,
eo saepe coneilio ut poeta exempla daret variarum figurarum rhe-
toricarum et metrorum generum. Liber introductionem (£_/> Aiio) ,
fofcsrs, 463
ecera capita ■(^La».J>I) et eouclusionem (ii„<-'L>) continet; Bed ita
ordinata sunt haec, ut singulis duodecim capitibus (si nempe
etiam introductionem et conclusiouem capita vooare licet) doxologia
et praefatio praemissae Bint; quo factum est ut duodecim hoc
Codice contineantur libelli, qui cum inter ee separari possunt,
turn in unum corpus colligi. — Titulus Introductionis ml: r ^.3
» jj,OJj\ ^wjJI jj.fi ^XwJI^ ij^L^JI ji ' _*iXJI ; prosa oraiione con ■
ocrip'ta, octo capita et 40 traditiones continet ^Jl ^c ii^LaJt j>. —
Primum caput inscriptum est: uoliu* ^u ^.^i? j <oUI J..aJ.
Describam specimen hujus ^^J?'.
l^j^j |^*aaw L*.^o o«%~*^J J— £
Jj.^MW« S^jjtj, ^^J.J.JI pAJ ^A^jOlj
' ..) ) . c
J^ao»j Ip^j bLo 3 .*• ^ J^/ L '
.■';'■■ . ■* . .. . = ■-■. . .' . *
. .8jua^. ,JLs3J : '.(j«m»& ^gi cjAj q's
ti r .A«JL_4 i„A^aJ.J jLisuli
In praefatione, huic carmini praemissa, narrat auotor, se multos
yidisse y**A*i£' carminis al-Borda dicti , Bed duos fcantum carminis
Ka'bi ibn-Zohair, alterum a Qadr-ad-din ^LaJGI. (sic) , alterum a
4-.M P0E8I8.
Nui'-ad-din f AU ibn-Farhun Medinensi compositum. Medinac quura
■essei auiio 801 , ipse ^v^..*.„-i^' composuit cum i;i aUBordun ium
in olkM ^a.JL Ex -liiu corrigantur quae perperam diets, sunt ab
E, Khiil. fIV , p. 522). Idem K y.^.i~r ccmtinetur Cod. Lips, 298:
bed perperam Fleischer (Catai. p. 535) dieit , bunc ^ ,,....^4 ~& ab
aill. oiiiani (sic enim nomen iegii quod in noefcro Codioe est JUs')
compositum esse; quern errorem ex male iutelleoia prae-faiione
flinussc, aequeutia Fleischeri verba luculenter ostendimi. — Secun-
dum caput iascriptura est: ««ijy>J! ^w-^sVj € i ' HuXJi^j! j,>. —
Tertium: «<w«.iLwJI «.Jw» , -,s 'ejJ^JI iXfLsJi ; carmen 400 ver-
( ~ " , v *-^ i ~-' ' _
suum in 'iaudeni Prophetae, varias figuras rhetoricas continens,
cujus ut specimen aff'eram, initium describam:
O^JUv^i '>Lr\ ~j 5 i jeJJai! il_sU
*^bJlj ujysd! ^3- uVJ'i _,tX«5 JJJt j, aJJI JtJ* - KfilyJi ,-ym^
. fijHi&\ s,«fl j»LxJ) (lvLL^ui
» : . . <= ■ ." ': 5 . -. »
Terba quibus lineam impoui curavi, minio scripta sunt in Co-
dice, — Quartum: »^UJ! *LJL,il _J«„* ,5 '^LxJI yAJl ; ejusdem
generis carmen atque praecedens. Narrat poeta, se legisse cele-
bratissimum poema (cujus metrum Ja_^./M^»Ji et qafia * est), ab
'Abd-al-'Azfz ac-Qaf 1 (i. e. Qafl-ad-din) al-Hillt compositum (vid.
supra p. 458), et etiam illud, ab 'Izz-ad-din al-Maucill compo-
situm, cujus initium est:
aXsj! Oj-jL-** sIlXJ i-yft SiL*-* 2 .Jbu! <j> JE^uXJf J^gJC/AU Keljj
oe autera hoc de quo agimus carmen in horum duorum imita-
tion em composuisse jussu al-Malik an-Nacir Ahmed ibn-Isma c il
ibn-al- c Abbas ibn-'Alt (qui ab anno 803 usque ad annum 829
in Jaman regnavit; cf. Johannsen, Hist. Jemanae, p. 170 sqq.)„
Initium est:
pobsis. 465
jBjS Q* &»tS U> J.AX5 ^g&X/M d^'i f>}^° qJLaw q£ J.awj U&Lw t'X*£ fc<3
Quintum: "j^iJ wLcsUl ^J>w« J, < s^xJI j^jJu; ej us dem generis
carmen. — Sextum: "^JLJI I^„^. a.,« ,3 ^...^J! il~5;
ejusdem generis carmen. — Septimum: $>\ ^J 'o^-**' ^4^
« ui^;«*J'. De hoc carmine (in quo figurae rhetoricae non occur-
runt) ipse poeta refert haec: ' ol*** «^JL L^j ^.s^Ls iidAa? »J^
iV l^* ■ ^ OjxO Xi^La ikX^aJ ^e, ,*xJLe «0>LsJt Ju« ~\Xa J.
uS t/*"^ y ' Aw0 Vj-^ 1 i3 «5UJwj (sic) JuiAai; (jdjUL i^ks?. U5b'
Sdu £, «o-,ydf ,M>! ^J! /'ijjtUI .-xL^ Lg^^w ljw^j 3 ~ &iT 5
K^*5aXt j.'bU! ^ J.e yljXtt q* SLolsJI,, Ja***JI .^ J^£ y^j,
(Princeps Jamanae , al-Malik al- Aschraf Isma'il , pater erat al=
Malik an-Naciri, quern supra commemoratuin vidimus; regnavit
ab anno 778 usque ad annum 803). — ■Octavum:. t s r ^ J iJ[ f ^.JI
»uA-s^5\J! ol^w> $; carmen in imitationem aUBordae compo-
1) Locus corrupts uaihi videtur. Forte legend urn &S $jki ija^Lw le a
Cat. I. BU
4m
P0ESI8.
(j -
»iiuui. — Nonum: uJ.^UI y„vw.,JL K/.Js ~Ouj« , i <:,■/. XJi i's<>^:
caruaou 90 verauairi. — Decimum: ikLaJI .j>I^J js, ' & lJL.* !>) ilLw
^.iUv-tl*,; prosa oratione conBcriptuni eisi Loo caput; de quo ipnc
Bcciptor ait; qc.kj, 1 $ 3 "JubM ^s- ,,W ' ^..-.-J ic, i*:,i^i' p<J a,\.p
b£
(ilmioms denique titulns est: H<,_L^I .L~k -.&' .4 < l":hi' ;4 .-_a
(i ^..M Jij , seriptorisque consilium ex hiuce ejus verbis apparet:
Bxemplum Bit piimum poematioE: J^JiJI ^; c |e c >-is
( g ? S>^' ^5 bU' UxXjS ,5 jMJUs, XJbeJs BUS- ^^\j' ,..! vi^.2.w tjl
" - ~ - > »' a „ »
v» |^. At i^/, ^^js jjjl tjLJjs J^aj <\4-J£? ■sli'ii ^-£-3> J^e J^/oi
* ..
Codex, 99 foliis oonstans, exaratus est quuin ibrtasse Dfwani
auofcor adhuc inter vivos erat } anno scilicet 826. Videtur unicus.
BCCXL. (Ood. 1248 Schult.)
Diwan recentioris poetae, cui nomeu 'Abd-ar-Rahrnan al-'Alawi.
i'i'obabiliter intelligitur c Abd-ar-Raliman ibn-Moharamed ibn-Jusof
al-'Aiawi al-Jamaui Wadjih- ad-din qui vixit ineunte saoculo nono.
Carmen autem quod describitur ab Ahlw. n. 650, 651 in nostro
JJiwano quantum scio non legitur. Incipit sine praefatione a versu:
continetque inulta carrnina pleraque erotica, in quibus poeta metris
i-ecentioribuB utitur.
Est modicum volumen, ineloganter exaratuin anno 1099. Aliud
exemplar mini non innotuit,
poesis. 467
DCCXLL (Cod. 881 (2) Warn. fol. 46 v.— 100).
Poemata diversorum poetamm, a diyeipulo quodam Taqi-ad-dini
ibn-Hiddja (f 837) collecta sine ulla praefatione nee subscriptions.
Eodern Codice continentut atque al-Hadjirii Diwan et ab eodem
librario (anno itaque 1015) scripta sunt Poetarum, quorum car-
mina referuntur, noniina liaec emit:
^kxIaJI. — Ji-> yv^-ii _^-j'. — aXyJ ,-j-JjJ' ,^-ji. — ouac
jLdLsJI. — s^aaJ! q— j' qJ^I JL**_SV — tA*^\.« ^^jtXJI j«^jii
l y>i>*JI. — ^>!lX^I ilfe. — ptjil a *Jl j^L — ^j xxr\ ^LgA5'
(^5j»-Li» qJiAJ! j»Lvj> j^o^' — ,_i,L>*«.+iAJ! v_*Aft»JI /•*?' r^ 1 -^' ■<j*"*-#'« '— ■
*«J>y o- 1 "^' ■jflj**'" — j^j qi^' 'Lgf — v 5 "^ o^' O 5 ^' yf
cj^xj. — ^JL&aXJI KliLe. — (^m^- iC^" ,.»=j qjJJI ,<Sj. —
t -^ir*"' — qS^N*) q? ^7"' *-Na^' _^' (carmen:
quod edidit Weijers, Loa Ibn Khacanis de Ibn Zeidouno,
p. 44—48). — ,}»&. QJtkJl ^^5. — (M^ q-J q^-SI tXjw« v ' —
iJje ^jt. — jlLwJt .^ -^tij; JywJt. — i^a5^JI ^ qjOJ' yA/e. — •
Epistola prosa ornatiore, internrixtis versibus, scripta, cum titolo
468
POESIS.
qJ| qJ>Xj! ^ w'.jj'i) (^-iXa^'aj J^toLaJ! ^LrJ' J^l-Iil ^^oJwft t^ju
^oLx/«. — ^<yn<ljl ^,iL — Jj>JU v^iu^dS yv_j. t l; >l£/s. E conipa-
ratione initii cum initio Ood. Havn. 231 (10) paiet auctorem ejus
es36 Ibn-Nobata (f 768). — qj.l>J! ^rj' iUbUJ! U^vi; »lj&jl Uo*
iXaoj! lXj^j L ^<v/3 AfiUJij _.J>L*aJ5 wjLa/ ^ i_«M>*' *.S*^> ,-y^. —
«^*^Jlfr, j«»!j>J,! J, '^^.J! avX.J, auctore, ut comparatp initio Co-
dicis Petrop. inst. Orient. (Rosen) 108(3) patet, <Aia-ad-din 'Ali
(ibn-Mohammed) ibn-al-Moscharraf al-Maridini, qui quoque dispu-
tationem narcissum inter et rosam descripsit (v. supra p. 235).
Quum hie circa annum 836 acripserit (v. Catal. Codd. Mus. Britt,
p. 296 ad n. 626) diversus esse debet ab illo emtro quem Ibn-
Eablb anno 772 obiisse afnrmat. — w^J)K ^.LaSil O^ ^^
O**^^* O^' C^ 1 "^' J^ y^- ^ ^ ^>*} j.LwJI .**. — Responsum
DCCXLIL (Cod. 2128 (2) = Ainln 409 fol. 7 r.— 16).
Carmen auctore Ismail (ibn) al-Moqrt (f 837), tahhmiso auctum
a quodam l ) J^JI tX^t ut in margine annotatum est. Ipsum illud
carmen jam descripsit Ahlwardt, Cod. Berol. 693, 694, Bed hujus
takhmis aliud exemplar mihi non innotuit.
f. .11 v. Breve carmen auctore Hosain ibn-ac-Qiddtq al-Ahdal
domino urbis Aden.
f. 12 r. Duo carmina quae dixit c Abd-al-Latif al-Qacl'i Yide
infra p. 475.
f. 13. Varia excerpta nullius valoris.
Codex saeculo undecimo ut yidetur exaratus est.
DCCXLIII. (Cod. 2043 = Amin 319).
Diwan theologi et hiBtorici Schihab-ad-din Ahmed ibn-Hadjar
1) Cod. b. p.
poesis. 469
al-'Asqalani (f 852). De hujus Dtwani ordine et divisions *uotor
in praefatione ita monet: ^ jy^a-i ,.,! a^ -as i^JUL«j cXSs Om%
J^Aot^i! ^ys. ^dj' ^gJi ^j^JdULs &A/> 03! j-jl^ 'LX4/8 Isjs ^^LjU
^ oLJjJiJ ^j) oytA-iJL viy-is^Xslj rr w>'^! ^1 *LA„.&! K»s,«jj e «,,. j J^
£\J! (i^jJbUm. E quibuB verbis patet, collate K Khal. Ill, 245
ad n. 5175, hoc Codice contineri epitomen duplioe tifculo inetruc-
tarn ..OOi ^*Ja«*wo scilicet et ol-tiS! B.Lww*j' KaaawJS (cf. H, Khal.
t
III, 578 n. 7024). Neuter in nostro Codice oeourrit, sed prior
legitur in duobus aliis exemplaribus , nempe: Escur. (DerenDourg)
345(2) et .Berol.'706, apud Ahlwardt, Magnus denique Diwanus
invenitur in Cod, Esour. n. 443.
Exemplar nostrum minime integrum est nam 4 ultima oapita
desunt; caput tertium in libro ipso non inscribitur obitj-sOJI, sed
oL*s»LaJf. Apographon recens et vitiis minime immune.
DCCXLIY. (Cod. 1836 = A.min 105).
Inscribitur: ULoj i_^Jsu> q-jJJ! i3Us>- ■*U'iH hj^aoS k*j> <»j->
xks. ^tiA^^JI »Lijyfi q_j iX+£? j^aJ ^1 XjU}. Est igitur carmen
breve 12 versuum compositum a Djamal-ad-din Abu-'l-Makarim 'Abd-
al-Wahid ibn-<Abd-al-Karim . ibn-Khattb Zamaloha al-Aneari.
Zamaloka, est nomen pagi in Ghuta Damasci. Cf. Jaqut II, ifo.
Tria folia ab Ibn-al-Lobudt anno 865 scripta. Incipit:
DCCXLV. (Cod. 2122 = Amin 403).
Titulus in fronte Codicis est: oibu o^' *J*rJ) OjjLJt t.jUj'
1) Haec ultima verba in Cod. signo delondi notata Bnnt, an jure neecio.
;70
possie.
c5^ «-* «f*f j! c y.^ vj>j^> ^.,bi L? B Jb*^ ••{*£*$ Ufe
iJJ! c^- iH ,x - ! .-J^^ 1 jrt~~* S cH ^ Ow-js #JJ* ^t ^iiaJS ^^
^ ' Aij 1 jj^ ^ ^Ls^l.v., ^ ^k'!< Ex praefatioue delude pataf
Prmcipem Fidelium (Z&iditamm Jamanensium scilicet; a).-Motu-
wakkil compoBuiiiBe carmen nub titiao: uW, * jCii ,.,Lfe OJL *■
.ji.-^^v.)! ^.,w.;A uj^ji, 172 voreilrut. constane , quod auotov nuyiti
Codicit ampiu oommenfcario gmmnrntioo, rhetorico et historico
mstruxit: Cavendum auteni est u.e putenius commeniatorem ease
mium auctoriu sensu proprio, ut insuriptio Codicis dooerfi videfcur,
nam fol. 30 v. ille avum suum (lkX>) nuncupat Imdwww an-Mcir
Mohammed ibn-<Ali, liujusque filios memorat e. g. iniamuxn al-
Mancur (f 1029), minime autem inter eos Motahharum , *l=Mota-
wakkil cognominatum. Insuper secundum insoriptionein avus nomen
Solaiman habuissefc, videmus autem eunf revera nomine Mohammed
gavisum fuisse. Aocedit quod, teste subscriptione, Codex noster
exaratus sit anno 1082 jussu filii nepotis hujus al-Mancuri, nempe
al-Hosain ibp- Ahmed ibn al-Hasan, filii Principis Fidelium (L e.
al-Qasim al-Mancur). Auctor poematis ipsius autem, ni fallor, ad
saeculum nonum referendus est nam hoc tantum tempore vixit
quidam al-Motahhar ibn-Mohammed ibn-Solaiman al-Motawakkil
cognominatus , qui cum an-Nacir ibn-Mohammed (f 868) de prin-
cipal disceptavit. Nonnulla de eo annotantur in Codd. nostris
1970 et 1972, de quibus vide inter historicoa. Haec omnia egregie
confirmantur Codice Berolinensi, quern Glaser ex Jemana attulit
(n. 38 in catalogo Ahlwardt ubi titulum habet j iUsuJo BJs^aS -jb
Jaeyi, ut quoque Schaikh Amin in primo folio nostrum librum appel-
lavit JL*ajOj ^j&) et quern Ahlwordt circa anno 900 exaratum
esse censet. Est quidem hie Codex acephalus et titulo destitutes,
sed versus quern laudat Ahlwardt legitur in nostro Codice f. 18 v.
infra, ita ut conatet idem carmen ambobus Codicibus oontineri.
Si vero Commentarius in Cod. Berol. additus idem est ac noster,
ut nullus dubito, Catalogi auotor erravit ubi Codicem ad saeculum
nonum retulit.
Ipso carmine fortasse facile caremus, sed Commentarius utilis-
P0B8IS. 471
simus est et permulte continet ad vitae rationem, mores, histo-
rian! et tradiviones Arabum melius cognoscendos , ut recte jam
observa-vit Landberg cujus Catalogue eonferatur. Singulae. partes
separato titulo iiiBtructae sunt t. g. f. 2 r. ' wuJidl tjo^. vjL-A-i"
"Vjj*- Ksjs^ J,; f. 21 r. ^J&- { y t JJJJi olsus ^ ' uhj^mS ^Jsf
"(j^-iJIj; f, 79 r. OcXsJt ^jUtf'; f. 122 r. olw £ ' ^t^LJ! ^LS'
«^LwjJI; f. 125 t. <i_^LJ! iiijkxi j < 'uLArJ! i_»ltf'. P lures titulos
non deprehenrii , Bed de multis aliis rebus (in fine de theologicis)
in Carmine et Commentario agitur. Primus versus est:
— .. ■ - ■ ... — ° ^ ■<■ - .. ■ ™ - - » _ Jo a o ,
^JJu) oolS* ^-"^aoS u-SuL vji^uls j»As ^ ^JLs\JI yp- jc tXS tj-^Jlj
Sunt 193 folia distincte qnidem Bed non sine vitiis exarata a
Qalah ibn- c Ali al-Kabsi anno 1082 ut jam supra annotavi.
nCCXLVI. (Cod. 2055 = Amtn 332).
Hie Codex eontinet duas collectiones carminum, quarum prima
cujus titulus charta agglutinata tecta est in subscriptione simpli-
citer appellator diw&n, altera hac inscriptione munita est: ^LzS
^l^jJI oLs^aJe, _^uJI oLu^il oL^mJ. Ambae auctorem habent
Mohji-ad-dln Abu-'Abdallah Mohammed ibn-'All ibn-Ahmed ibn-
Ibrahlm ibn-Mohammed as-Sudl qui dicitur al-Hddi (f 932). 'Altera
collectio memoratur ab H. Khal. VI, 341 n. 13775 (ubi aL**«o
j&ji\ oL^\AJ 5 _jsv_«Ji appellatur) , prior fortasse latet sub titulo :
-ij^i a^-I^ r'/^' ^— a P u< * eundem II, 62 n. 1899. Quum de
vita poetae quantum scio nullibi quid memoretur, doscribam ex
Cod. 1742 (cf. infra inter historicos) vitam ejus J ) in qua etiam oc-
currunt nonnulla Bpecimina carminum ejus: ^s*j Lf-o V¥ XJLw
(_$•?' (^ft&wUJ' uUsLwj (jvijUJi waJ-i-9 rt^iJi JUjIj t-*-*^' &*tA^
q^j *\+^ q-j ^c ( j_j lX*^* *UI Jm^c (sic utroque loco pro ^j!)
.. w - *
j^Xi.^ 8^*.S 5 ytXi fj^ft^ <^>-^ jHS-"*^' {^$^y^^ Oc*^S? iy-i (»-^Lj!
1) His in co eat, exceptis quibusdam poeseos specimiDibns.
472 poKsie.
...-J.i^Iiwtl (^vlwA-kiit. ,W«J' • r LOc,j5) lA..-^-' iU«JaE K_a_S iwJXi, »';„'. L&J
8-&Aij, -iy|jAsX piijj *Jt) Wi-XJs- t.jJJi \~Jp yd .fK-S'5 ()^.J> ,Uai-^5i A-
20- i£>-2 w,jA.i- i»X_r_j » t )wixj! Owajd' J^t Kiu.^ .«ks '..Xj> vX^K
Ij.Lms g)ji3 *J»* i^,j.c UJ vt'tjis pii't, a»»Xr U L c& ijjo; Lot ,.,U&Aj£i-
Lgj^ukj ...IL ^Lrj,, iL*»_J u^Jiji t-jr-iv-j UJw* J.'v j.„j:C-. . •... . .^Lu
L^X^ .UJI ^ jd>. J^-??. 1A-S5 kjlXj (j^j JL> ^ L&.JJ (jli^ «Juj
c^y^-lJ 4^ l^uiJIi iCw^ai iiajbs? &J! ,vi*ao v-jU^J! jyj; ^j jk
^UJI (5 «lXj JJoli &_JL-x LfJiiy ■ J-wjIj ,-V wCa ** (jliaJl*JS ti)Ji iJui
^J-rJL, l_a_i^jl ^j ^Oyaiw Jjfr- ^yJ! ^gs
lX^xJSj ^t ^^ Uis *Uisui (jiaaj <J*_£ aJiaM (5 Liu ^ *jt Js»- 5
qIs»; t_ ^3kJi. «£lj> (XU: »l Jjtlj y5LJj .^y 8lXa*« «_-« U^i tj)JU' i "bi
L i*_e ^^Lb! (bl)Oc) aI I/j, tiLJJ ^5 tiLAi!} ^ilXJI^ jjSUJL, Is.lc
j^tJj ^r**^ i3j— !— * A*iii 'J*- 11 o^S HjjLwJI JJu'i!!^ XnJLwJI •Lc>'i5l
( 1 »-u s K^uis ^mJI *Jb v^y^
v_A_«_Ji! ^gji Le ^3 icL-^aJ i^S-Ji ic-^^ ic- *-* *'j »AS
1) ZtfKKf/i f. 16 v.
w-*A«aawj tX^AwJl^s ^XotXaJ' i^^P' vV.^ c cf^5 ^-fl^w y
v_J-wil ^ _^JLfe2J La^\Jt JuXJ (^J JwP L-^s ,— L«»w j*j'k>Ju
Ov/' ^ fjr^' ^A_f_a_i U^Lp-Uj > _ 5 -~L-J r i>! oLfi
s-^oL^Xaw^ O.L-A9 f'i;^' 1 g J ( J*JI <^«-*a-i) Q-bjj** ti)J^3
c
^.-^a-j bj ^-a-^w ^~« L_> L^^^ls ^-A-* '3;!— > *— «~^
1) Cod. wa-oj. Defeat hie versus in Dtw. 2) Diw. aaavJij.
3) Ufe. (jto.i. 4) Diw. ins.
B) J)w, f. 4 r. 6) Voc. in Cod. (Dimin. *xi«xjj). 7) Ibid. f. 16 r.
Cat. T. GO
U C ' -> /.
^J^>\ L^JL-J 1ji^_J ^™™^_-J»j {*—§■""& »«K»ir> ^^^jyi- :;js*J [ -
,\P.ii"i 1" «— jL-A'." , -Jt L_»vLoW L-ffi™/M„ 1 ^ u W« ^)'«r> JiyO 'u-Vi'-'k.'"'
6
_b^J! ^jJI ( 3 tX_^j ^^JLilj, fcJ4»>-Lj> ^^»Ji_K»«i L ^&Js^
^_bl i\.;f\J J^PI i; fij-s^J ls>~& oX/ LmoJS «>*$» UK
_t_ij' *_£-*-* 1}-^' j-»-J qI JUs^ wiUaj _^Jj J, j^Wwli
pLxJjo. — Haec specimina sufficiant. Altera collectio poemata vari-
orum generum recentiorum continet , imprimis illius quod Jamanen-
B6B et Hidjazenses \p*+£~ appellant ), cujus autem descriptionem pe-
ritioribuB relinquo. Exemplum vide apud Landberg p. 100. In lexicis
1) Ex Diw ; Cod, L 5 . 2) Diw. JhXi\. 8) Diw <\iy
4) Diw. f 10 r. 6) Ibid. f. 20 r.
6) Amln al-Madam in ephemeride c. t. Borhdn 1883 n. 117 haeo genera enumeravit:
^jtjiJi ^lysj fjS+^li -J*&&) Q^-J' i| i-ii^idt (yiLsJI yK-wJU, ^ l 3 cXLttoJI.
poesib. 475
frustra quaeritur hoc vocabulum et de origine nihil mihi constat.
In Codioe Escurialensi n. 374 (1) apud Derenbourg occurrit titultfB
Codex lectus vestigia non pauca habet et teste subscriptione
partis prions anno 1009 scriptus est. — Aliud exemplar asservatur
Berolini n. 909 apud Ahlwardt (p. 158), qui autem male nomen
auctoris ^eoL^-JI A_^c scripsit. Carmen quod in illo Codice
primum est in nostro secundum locum tenet. Cf. porro Berol.
(Landb.) 706 (4).
DCCXLVII. (Cod. 1523 (6) Testa fol. 133—136).
Carmen schaikhi 'Alawan 'All ibn-'Atlja ibn-Hasan al-Hamawi
(f 936) c. t. u^yjLs! <JL Hj L j, i^l^\ J&h l £yJs\$ ( s /^3!
quo morum corruptelam, quae saeculo quo vivebat (i. e. Arabum
decimo) obtinebat, perstringit. Metrum est al-basttt, homoeote-
leuton est p, quapropter carmen in titulo 'L^-*~^a vocatur. Ini-
tium eBt:
Sunt 7 pp. satis bene exaratae, sed finis desideratur.
Alia exempl.: Berol. (Ahlw.) 746, 747, (Landberg) 1012,
(Sprenger) 894; Monac. 365 f. 78; Goth. (Pertsch) 709, 710.
DCCXLVIII. (Cod. 2054 = Amtn 331).
«^L5yt UuU5l ^iyL/l ^ <^uUJ! oiLJI sive y>LJI ^yJI
uyniyt jylJij, carmina poetae 'Abd-al-Latif Siradj -ad-din ibn-'AU
al-Qacin, post mortem a filio Mohammed collecta. H. Khal. hujus
dtwani mentionem non fecit. Poetam fuisse Jamanensem et Cu-
ficum nemo non videbit Codice inspecto, sed difficilius est aetatem
1) I la esse legendum docet annotatio auctoris Oatalogi qui in textum reoepit
2) Apud H. Khal. II, 648 legitur. ^y>-.
^"® P0E8JS,
ejus -definire. Q.uum autem inter alia legimus cannon in honorem
Djamal-ad-din Mohammed ibn-abi-'I-Hasan al-Bahri ai-Micrl, quod
auctor dixit, quuia peregrinationem Meccanam absolverei, collate
Qotb-ad-din, Chron. Mecc. Ill, *a s Boimiw ilium perfcinuiBBe ad
medium naoculum decimum. Carmina vel in laudom alicuius dicta
Gunt vo; fchoologioi sunt argument!. Initium faciiml encomia pro-
pbotae, ii3 medio libvo occurrit poema in. laud em <Abd-al-Qadir
aJ-DjiUnt cui tilulus: g^Jt ^w ^ ^ *y>UJJ -g^'Sl ^j
« ; oUJI O^e. Plura quoque carmina celebrant laudes nonnullorum
librorum v. g. v 1_e^l JL^kU auctore al-Hartri, iLAjf Ibn-M&liki ,
4iAJ« Qadhfi <Iyadh, Jj^^JI ^^^j" auctore ad-Daiba< (^oJJI),
Commentarii al-Baidhawii , quibus libris imprimis utebantur' Qufioi
Jamanenses. Cf. Wiistenfeld, Die Quftien in Siid-Arabien im XI
Jahrhundert, p. 8.
Finem Codicis faciunt nonnulla carmina in laudem poetae ipsius
auctoribus Djamal-ad-dfn Mohammed ibn-'Abdallah al-Makkl, Wadjfh-
ad-dtn 'Abd-ar-Rahman ibn-Mohammed az-Zohri aliisque. Unum
yel duo folia in fine perieruni
Est autographon ut testatur subscripts dtwani .^Jdl .*uiV .^j
DOCXLIX. (Cod. U45 Testa).
Ibn-Aflahi (gib\ ^1) Dfwanum hoc Codice contineri censuerunt
Wagers l ) et Meursinge. Hoc si admittimus .., contineret Codex
librum rarissimum, cujus alteram exemplum in Europa, quantum
scio, non adesset ; collectionem scilicet poematum antiqui poetae
Baghdadensis qui anno 535 obiit cujusque vitam scripsit Ibn-
Khallikan (I, p. 6 .r ed. de Slane). Sed multa obstant argumenta
quominus banc opinionem amplectar, et liber (quern consideration
dignissimum esse videbimus) non poetae adscribendus mihi videtur
qui saeculo sexto ineunte floruit, sed longe recentiori qui quatuor
1) In annotatione roanu scripts ad H. Khal.
poesis. 477
saeoulis post soripsit. Eteuiin ex quatuor carniinibus, quae ex
Ibn-Aflahi Diwano laudat Ibn-Khallikan, nullum in nostro Codice
invenitur. Poetas praeterea, qui Ibn-Aflaho longe reeentiores sunt ,
se imitari eubiude testatur poeta imprimio Mohammed as-Sudt al-
Hddt (f 932). Of. supra n. DOOXLVI. Occurrunt; denique in libro
nostro versus quidam ckroaograpliici, in quibuo omnibus finis
saeouli decimi indicatur. Occurril v. g. carmen, in quo mentio
fit templi, a waziro Haaano conditi; ultiinus oarminie versus est
(fol. 63 v.) :
111 m
Bis hie indicatur annus 999, ut recte in ipso Codice annotatum
est. De eodem templo in alio carmine poeta loquitur ibique etiam
dicit, anno (j^iJ L^ (999) aedificatum esse (fol. 65 v.). Alii
prnntorea versus chronographici occurrunt fol. 134 r., in quibus
annus 999 indicatur.
JSTon itaque Ibn-Aflahi hie est Diwanus. Error ortus est ex
primo Oodiois folio, ubi non librarii eed alia eaque incondita
inanu scripta sunt haec: ^^Jt ^UJI _^l _^.gJbl ^! ( 8ic ) ^ ;
quae verba tali modo exarata sunt ut qui ea scripsit non libri
titulum declarare voluisse videatur, Bed memoriae adjuvandae
causa annotasse, proprium nomen Ibn-Aflahi, auctoris Diwani
cujusdam (quern fortasse quaerebat), fuisse Abu-'l-Qasiro 'Alt al-
<Absi. Nihilominus Illis verbis deceptus est alius, nescio quis,
qui margini exteriori (la tranche) inscripsit: gdil ^1 I^.
Poeta autem noster (cujus nomen in Codice commemoratum
non vidi) vivebat in Jaman et quidem in celeberrimo emporio
Mokha. Ait enim (fol. 64 v. , vs. 3 a f.) ^LJI b^S, et repetitis
vicibus (fol. 57 v., vs. ult., 63 v., vs. 3) indicat^ se scribere in
urbe in qua as-Schadzili sepuitus erat. Hie autem Abu-'l-Hasan
'All ibn-'Omar as-Schadzili , rir sanetus qui medio saeculo decimo
floruit cuique usum potus, quern cafi vocamus, deberi affirmant
nonnulli (v. de Saoy, Chrest. arabe, I, p. |fl et 481, ubi 656
est typothetae error pro 956), Mokhae sepuitus est, quam urbem
478
POHBIS.
ilio auspice conditam esse ovedunt 1 ), hodieque sauctuB illo vii
ihi pio ooiitur; per ojuc nomen juraoi iViokbae inoolae, et pairoiiuu
ft«i ovimiaii) tabernaiioium qui cafi' reiiduut ot ad Soniiifrtrum
(OrtbodOiiOium) yeotain porLmeiiu vidft Miebulir, Bexchriyviny van
./.iraou-., p. 2i.i.. ( et hupriiiiiu (;Ju;;uojl liaixe naav .Arable t 1, p, 419
tiqcp irtiOj poeli« iptio Mokbam i:onih,tu. (ml. 63 i« , vs. u'u. , 8u i.,
tu, b a L) iii ca/fjoindbuiJ quib.it; biiulat vazirum Hoaaii*, quo no-
ivtivie cGitisRiiixlim est ilium B.arsau Pibeba indioar-i. Jamanac a
EnHa.no OonstftntinopoliiCa.no Mor&do I'll praofeefcam , do quo eglt
Kutgeui iu libro c, t Historia Jcmanae sab Hasano Pasc,ha y Co-
dic.6m noKti-uai bistoiioum e. t ar-Raudh al-hasqn seoufcuB. Oar=
mma ilia anno 099 oomposita aunt, quo tempore Hasan Pascba
Mokbam \enerai Poeta eum vocat Jamauae praefectum, a Morado
couBtitutuia ; eum cum exeroitu ad duas urbes sanctas (Meccam et
Medinam) ae eontulisse dieit; celebrat victorias quas de Persis et
do Rafidbitis, in montana Jamanae parte habitantibus (i.e. Zai-
difcis). reportaverat ;
^yUftJIjj iLJiUtoJi jfJMj^ ijjk^Jo^ &jm a\JL*vi (j&iJ) (jU<> ui***vj
jusfciasimuin ejus in Jainana regimen ejusque munificentiam sum-
mis effort laudibus; gratias ei agit pro restaurato Mokhae porta
et aedifioata in ilia ur be magna mosquea;
q**J'3 ijfU-;* „>.«J! ^ IfcsaJt ^.««i L^j q^5 sUfewJI (iLtjUc \iz>dc&
""""it .. e a P • " '
Oi™"^ «.j=S£^j" u^&jb^i (j»aj iuJLJ" ^.Jt>LwJi ^.w,J„=/to liAij
q^ss yy^i^J jJjyl JL.ui^c) ik+Si uJ'.fcoJ iA^avu ^UiOjfeJi K^JLJSe,
° ^. I I i • i tv w ° ■* ° ^
Attamen non semper Hasani Pascha, i» e, Turcarum, partibus
addictua fuerat poeta; nam fob 57 r. ezstat oarmeu quod eompo-
l) S«d parperam, nam jam a Mokaddaulo ot Hmadinto memorotnr.
fcdEsie. 479
sifcum videtur in laudem adversarii hujus Paschae, nimirum in
laudem itndmi Hasanis. Initium est:
£?%■* J*" j. <-M^ 3>-P j^T-s tsyio Jb L cCi! ^-CijJI ii)J iLoP
^^JUdt_A.«*Jf wJwJi^uJI ^ Jjtj B«i«! alii) ..,.JaJf ..• v «av«'^ .J "ii
Deinde.
q-j j5 Kw»LJi«Jl_«j^Lj ajj«Jx=^! iUUc^-J (j^Lwdll plot Lj tjy^&j}
Dignus itaque est hie Diwanus qui ab illis, qui rebus in
Jamana decimo Arabum saeoulo exeunte gestis operam dant, ac-
curatiue exploretur. In praefatione (initium doxologiae: all a~*Jl
Jj^-jX a^s*. J, K*^* a-^J^I v^jtJi^- ^4-bl i_gv3Jl.; initium prae-
fationis: j^tf ^l K Jj JsUU^i ^1 .sill &)lJ jjlds Juu a ) dedicat
iDurn poeta 'Alio ibn-Qasim ad-Dabuli (ij-AxJ), quern etiam in
carmine quodam (fol.. 58 v., vs. 5 a f.) oommemorat. Primum car-
men, cujus primus versus est:
compositum est in laudem Prophetae, eique soli ex longioribus
poematibus aliquid a librario inscriptum est; quod enim ad reliqua
attinet, inscriptionibus spatium vacuum reliquit, Uteris minio scri-
bendis deinde implendum , sed neglexit hoc facere. Turn sequuntur
carmina quorum pleraque amatorii sunt argumenti; turn carmina
ilia in virorum prinoipum laudem oompoBita, de quibus dixi.
Fol. 69 v. incipiunt mowasschahdt ; quod carminum genus ab
Arabibus Occidentalibus invenu'm et postea ab Aegyptiis excultum
ease, affirmat poeta in brevi praefatione, quam Ms mowasschahdt
praemisit.
Oodicem, bene exaratum et 135 foliis quadruplicate oonatantem,
totum opus continere non certum est ; desinit enim, nulla sub-
soriptione addita, in media pagina; sed in loco ubi desinit, bre-
480
POESI8.
Ttata. d«ripu B ,. ul canaina , luJla » ^ dIw ,, ioram
olaa,; v eroE1!D1It i6 , ar „,_ Mrte LMd jta Mit> _ -
a.oc aas^ari. Ma;,;a„ p„. s(JMOrllm „ 01a6 ;» ^^ . ' f ..;
ir^rr MM cenBeo! uuut oo * « ~^'*~
Mm i oe mirum Meccae emiase.
BCOL. (Cod. 1097 Warn.)
Hie Codex brevia continet carmina, a variis viri8 in ip80nm
"r : x po§ r m operibus descripta - °»** - o ^
Zaidum amasu, suae j^L^ aureie literis ^ > ^
Wanh e, Ibn-Khallicane desumti; versus Abu-'l Fa h al It •
Si p T;r d ; ,r c : excerpta ex a <-^ — ~-
Jtedhi, g^fj-ad-db al-Hillii, Ibn-ar-Kumti caet. Unus ex ii 8
E^X 880-1 ^' erat Turca > cui — — -
Libellus nihil fere bonae frugis continet, et passim multae
pagmae vacuae relictae sunt. Codicis forma est oblonga.
DOOM. (Cod. 2124 = Amtn 405).
..^/^ '^ ^> diw4n -P08t" Mohammed ibn-
Abdalah .bn-Jahja Scharaf-ad-din (938-1010). Carmina co,) g t
ft 1^ ^ , ibn " LOt ' a " ah ibn - al - M ° ta ^ r ib -^
ad hf ' C ° ntlnet MC diwAnU8 cum annotationibus Isae
ad histonam aetatis auctoris illustranda.
Codex 141 foUie constans anno 1222 scriptus est.
Ahud exemplar in fiibl. Berol. (Qlaser) 165.
DCCLII. (Cod. 2059 = Amtn 336).
Diwan poetae Jamanensis Hatim al-Ahdal (f 1013) Cf 7T^ V
^ gufiien p . ii, 8eq ., Ahlwardt> Ga , BeroL ; 9o ad; ^-
P0E8IS. 481
Dfwan incipit fol. 4 t. nam quae praecedunt alia manu addita
ad alios poetas pertinent; idem valet de ultimis Codicis foliis,
quae tamen etiam nostri nonnulla carmina continent. Separata
mentione digna sunt: f. 115 r. J^, L^^ 3 J^l S Ju* J^JJ;
ibid. (P) «^ U*& v-i J^l cjJ^J; ibid. t. a _j J^ e u «JuJ
tX ^ 1 C^ Ck** 5 *; f- 116 r. Lf ^J! lX*=s^ ^j J.C ^Lall .exoorptum
ex JKajdwa c.t. Sh^jU ( r ^) jjui i j,l^'l y^l; f. 119 r.
£jb uW i; ^_j J»5^fwi wX^wK; f. 121 v. carmen inscriptum &ilw
t^r 1 -^ g/^ 1 J»' -jyoLsJJ ew jb Ujo (^yji; f. 122 v. o^x j^
■i^jALJI «1II; f. 124 r. responsum Sajjidi Isma'il; f. 124 v. ejusdem
ad imamum al-Mancur; f. 125 r. oL^> ^tyl ^ ^^ j^
(cf, infra ad num. DCCLXIX) ; f. 126 y. ejusdem ad filium suum;
f. 127 v. carmen Sayidi Ismft'tl .^uJL. «y^ ^jJo ^j- f. 130 v.
ejusdem in laudem al-Mancuri (al-Hosain ibn-al-Motawakkil) ;
f. 135 r. ejusdem ad eundem anno 1152 dictum; f. 149 r. carmen
inscriptum: uy^ljl '&-S>jpJ < (j^J-Ltf Cof auctore al-Qadhi 'Alt
ibn-Qalih. Turn in ipso Dtwano quum in appendice carmina ge-
neris J^ dicti occurrunt e. g. f. 89 r. Jlji ^ ^ Lajl j^
Uu^l; f. 116 v. est ^r ex ^]l ^jjl, etc.
Codex, teste subscription ad finem Korrasae f. 88 v. anno
1192 est exaratus.
DOOLIII. (Cod. 2080 = Amin 357).
Hie Codex quasi supplementum est Codicis praecedentis et
exaratus ab eodem qui hujus appendicem scripsit. F. 4 r. hano gerit
inscriptionem: *JI 3 v ^'ull XjUT ^ »Jco J^.J^^. ty Jt\ lj^»
gJt ^ 5 Jj^M ..^(U. vWil D lyO. Folia 1-3 varia excerpta con-
tinent, inter alia carmen auctore Jahja ibn-al-Hosain ibn-al-Qasim.
F. 6 y. incipit carmen Isma'ili ibn-Mohammed FM' («_jlj) i n
lauflem imami al-Mancuri (al-Hosain ibn-al-Motawakkil al-Qasim
ibn-al-Hosain). Sequuntur alia carmina ejusdem poetae ad annos
... Cat.I. . '; ; 61
482 POE816.
1140, 1146, 1147, 1149 pertinentia, quae omnia diversa aunt,
quantum viderim , ab iis quae supra recensui.
Codox constat octodecini foliib, cetera perierunt.
DCCLIV. (Cod. 2094 = Amic 371).
Quinque Carolina in unum collecta sed a variis poeiis Jama-
neneibus pacta soil. 1° ab Djamal-ad-din Mohammed ibn-Aumed
al-Habbl (^_x.^.Jt) al-'Arischi in laudem emiri Mohammed ibn-al-
Mahdt.
2° ab 'lea ibn-Lotf-allah (f 1048) in laudem an-Mcir ibn-
'Abd-ar-Rabb.
3° ab 'All *Ofair in laudem emiri 'All ibn-SchamB-ad-din et
familiae hujus. In inscriptione legifcur (C^' BtX^ai 'iJ£\» Jjs ^
4° a Qarim-ad-din Ibrahim ibn-al-Mofaddhal in laudem an-
Kacir ibn- c Abd-ar-Rabb.
5° ab as-Soharif al-Djarrah in laudem Scharifi Meccani Barakat.
Omues hi viri pertinent ad aaeculum uudecimum Hidjrae.
Legitur in fronte Codicis biAajlD 0UJ&J3 »tX_jj_aJl iXjUjaJI blX-P
#JI *wJjbJJ ^yi\ L^bUJi ,5 JOjUlD ateLa <_ibUi»i ^c. Sequitur index
nominum poetarum quae supra jam dedi.
DCCLV. (Cod. 2097 = Amin 374).
Tria carmina data ad nescio quern (qui singulis praemisit
/Ji L_^»L*.5) anno 1051 a Sa'Id as-Somakki, Qalah ibn-Qalih al-
Ahmar et Ahmed ibn-Mohammed at-Tabi c i (^yu^JI sic), neonon
aliud carmen auctore Djamal-ad-din ibn-Nobata (aulo sic) in lau-
dem Sultani al-Mancuri, et duo auctore Abu-'l-Grhanaim Moham-
med ibn- c Alf ibn-al-Mo c allim , quorum alterum in laudem emiri
Hindi al-Kurdi.
Sunt 7 folia currente oalamo scripta, quae insuper varia apo-
phtegmata continent.
poesis. 483
DCCLVI. (Cod. 1959 = Ainin 236).
«OUj£UI ^ ^.vAwo J ^Ui^J! ('uojaJ, poema in laudem
Propbetae commentario illustratum auctore Scbaraf-ad-dln Jabja
ibn-Scbams-ad-din al-Motawakkil c ala-'Jlah, iraarao Zaiditarum Ja-
manensium, (medio saeculo docimo). Hie ut videtur non tantum
carmen, in Codice rubro distinctuin, sed etiam commentarium
composuit, licet is qui libruin eeripsit passim inseruerit JL3
M J.c J^xJI li^, fi . yjji^iJ ^\ \Siy, J5 } semper addita formula
&Ul jJors* s. yoj ^e s. ejusmodi.
Sunt 42 folia formae maximae aetate auctoris ut videtur exa-
rata. Priraum folium cum titulo et majore parte introductionis
desideratur.
DCCLVII. (Cod. 2053 = Amfn 330).
Uic Codex continet varia excerpta plerumque brevia ex per-
multis libris, quae separata mentione indigna sunt. Praecipuum
locum autem tonent nonnulla carmina auctore Fakhr-ad-din <Ab-
dallah ibn-al-Mabdi ibn-Ibrahim in laudem Khalifae Zaiditarum
al-Mowajjad-billab, qui regnavit medio saeculo undecimo. Unum
borum carminum teste Bubsciiptione anno 1054 compositum est.
Nonnulla eorum bis in Codice leguntur, scilicet in exordio et
in fine.
Secundo loco nominandum est carmen, quod dixit Scbaraf-ad-
din Isma'il vulgo Ibn-al-Moqri dictus (f 837) carmen c. t. JL_^
r ^3l at-Togrdi imitatuB quod etiam offertur in Codd. Borolinens.,
de quibus Tide Ahlwardt n. 695 et 696.
Finem Codicis facit apograpbon celeberrimi poematis iL..^*^
Vj_»-3! auctore as-Scbanfara, (vide supra n. DLXIX) cum non-
nullis annotationibus grammatici et lexicologici argumenti.
Codex variis manibus scriptns est.
1) In snbscriptione cum articnlo. — Hie nnmerns proprie inserendQS erat post
nnmernm HCC.
X*OC
iCLYJ.il. (Cod, « j 32 — Amin 413),
Carmen ir kudem pviocipip. al E aukaban Zaiditae c Abd--abQaair
ibu-an-Mcir (r 1097), auctore SehamB-ari-diii Alimeu ibu-Abmeo
nb-Anisi coguomine al-Qahda (secundum Landberg). Incipit:
Sunt tria folia nitide exaiata sine auuo.
DCCLIX. (Cod. 1194 (2) fol. 41-50).
Titulus eat: JLjJtj ^UxJt J,p ^tyl J,yJi iu^As> aX$>, eatque
revera poema ..quo uliimum judicium describitur. Compocitum est
lingua yulgari; flexiones certe grammaticales saepe abjectae sunt.
Metrum est:
V/ — > — ™* v-/ -» —
Est itaque zacljal (cf, Freytag, Darstellung der Arabischen Vers-
hmst, p. 459, Lane, Modern Egyptians II, 324 et imprimis
H, Gies 54*a^JI ^yjUi (Leipzig 1879), p. 30 seqq.), ..et homoeote-
leuta ita ordinate. -sunt ■ut tribus versibus idem sit homoeoteleuton,
et quaternis versibuB idem sit homoeoteleuton in toto carmine,
nempe ^ Initium est:
Absolute doxologia sic pergit poeta:
i>iU>_j &»™»L™Ji o>.> 1(3)
P0B8IS, 48E
qA*JUH ^...v--^-- 0, >= :.j
Carmen 19 paginaa occupat. Codes. perfcmet ad speculum undo-
cimum et eat ex illio qui i u antiqnin Catalogs er M.i.v.ritr.,u} K
allati dicuntur.
Aliud exemplar exstat in Bihl. Borol, (Alilw.) 887,
DCCLX. (Cod, 1194(4) M. 65-71).
Titulus est: J^l & ^ su&tJI ,J>UJ! Ltfl ^^Jl R^v o«X*
JUCt s f UxJI J^ ^ & ^ fi ^1 -^ Jji^J!; „ed pro H^
legendum est bOWS, nam non est narratiunoula sed poerna, quo
varia officia quae Moslimo inciimbunt, enumorantur, luitiura .est:
Hoc carmen 10 paginaa occupat; idem est in Cod. Goth. 829(2).
Adjectae sunt duae paginae, quae duo Carolina 'continent , a
Scharaf-ad-din al-Buni composita, Primi initiuni est:
Secundi:
DCCL1X (Cod, 1194 (6) fol, 90—105),
Titulus est: .^x . ^JUJI ^ JW j^JI J^> K^ »Ju>
JUHj pUxJI. Carmen compositmu est ut reeitaretur in hominum
oirculo, ut patet ex initio, ubi pceta auditores alloquitur plane
486 pobbis.
ut facere solebant aevi medii qui dicebantur joculatores. Est enim
imtium (vocalee ego addidi) :
>■■•■ '. *. '! ; t« -in"
' . <■ - " . / ..
> " C- > •■ r jj "
Ci C V.
.La3"^I J s Lj ^-\ \jsu0\2 iJJL
.L*~s<>l K^&Jios .(J ^J i._ :> L«
Solus , ait poeta , solus et in egestate vitam degebain. Die quodam
Veneris video nobilem et pulchram puellam ambulantem, quam
quatuor elegantissimae ancillae comitabantur. Puellae amore statim
depereo. Unam ex ancillis alloquor, quae dominam suam Qafa-
'l- c aisch (vocales in tifculo arlditae sunt), i. e. vita suavis est, ap-
pellari et emiri Scha c ban filiam esse declarat. Puellas comitor, et
dominae quis sim interroganti respondeo, me possidere alteram
partem domus illius cujus alteram partem emirus Scha'ban possi-
det, et hunc debito mihi obstrictum esse; immensas opes, veluti
palatia magnificentissima , equos, servos caet. , me possidere affirmo.
»Te mendacem esse non credo," respondet puella , mihique roganti
ut mecum domum meam se conferat, annuit tandem. Duo turn
eramus animi qui uno eodemque corpore continentur; grata ei
erant oscula, gratiora mihi; praeterea — sed haec potius Arabiee
dabimus —
Turn rogat puella: nubinam sunt opes de quibus narrasti?"
PQBBIB.
eEquidem nihil possideo," inquani; » poeta euro; versus pondero,
non vero aurum; sed te carmine oelebrabo." — Pudore suffusa
puella haec: »]giturne mihi violatae sic abeundum est?" — Ego t
»Sume pallium tuum et abi," — Clauditur carmen laudibus Pro-
phetae et his versibus in quibus poeta de Be ipso loquitur regi«
onemque indicat quam incolebat:
jJUJ' ^ u^!p ijLkJI .&■$* ^
( j^-***' jj^Lej wuLJI ,-«™i u'%
[^«-aJ cLuJe, AJt&iO &JLS: (j^.L_j
... . ■ ' ' - 0.0
Ex quibus verbis conficere possumus, hoc quoque carmen esse
zadjal. Metrum mihi videtur al-khafif-.
sed, ut fit in poesi populari, poeta longas syllabas saepe corripit,
breves producit, multas alias licentias sibi sumit et lingua vul-
gari utitur.
+1 Carmen 30 paginas occupat et eodem Codice aliud poeseoe
popularis specimen continetur, nempe:
1) Et Ali nomen meum est.
ikViOiil "i"L ((iocL 11H ('/) ioL. li>V— IH>
f- «>:d >:'■ (4'!.i.M..,i.i, :. <-, i.'..- .n.^ ^iu^^Uij iijr'.G-ipitUti u;.i; r. ■ ,' r ;--. M o'i>ruv.u
i,". ;-,;/. (! r,tO | bv/Uii,,-) (j'jii'ti Gi- i» «>;;•• ii.sjlifc \/iiii Ii'i><.-il-- In J./, u . U-i
«.;'.; i.bm: fliii:i : ''pfij. ■■r^t'.:-) -.Viiu/Ou ijliiA>bi>Xi ck,7.olOy?.!j;i<i <.iOlu.-ij.<Jj.>.t , <■'■•
■'.v.' 't*lt(-. ;*su VG"r>'' i:s(,/.V , .i)(ii. ;
fixiierxj vJdotti'f, oarr'ioi'i oompotntum mae eo oosiiiilio (1.1. iiic cjvn
illud reoiiayet, ah audRoribus imssitieoB. ai'-aipo/ot. 1'avu poetit Ijaeb;
Boniiibant omuoo, at «^o, pulehree pvieilao auioi'S) orpins s "vigiiii/s
orackbar; qua dc ra i^uum puolla oorfeior aeBefc facta,, imtsc mild
dbit: Tipraeuiiic uox'mmpo jauitorem. plutoae in cpa babito et
aoctn ad me void,.*' Hoeta itaque ad plateais ill&m mo confero,
jJ&M ttliUl W»lAJf .(^iJ^jf « i **^ J
— ' u
,^4*11 Uj-f^ > V ^U ii -jJS >^f*e
^Jl^) UJLj; (j/jjLit J^JJ
(Ab ultimo boo vereu carmtea nomon euum aecopii) Pergit poeta:
Janitorem ailoquor; amorem declaro; et ill©: »Da mibi quod
oupio; ego tibi quod cupis dabo," Broaiitto itaque peeuniam; ad
amasiam vaesm admittor, quaeam aootem tr&ueigo; aurora appro-
piaquanie vanit janitor eui do quod 'promieeram. — Baenultima
ekopba Prophet&o laudee celebrantur; in ultima poeta noinen
swam dsclarat his verbis:
^ -:^J J-t-*-^* ..jLLfi-J' -Mis
5 &
>^
rf»=Ji^,X=iKo4»lit!) i(=i ,BK*,»ffi fcajJU j " J >%
P0B8IB,
-V
Sunt 14 paginae; et in solo hoc libello versus co modn dispo-
sal .sunt quo disponent miLi videntur; nempe ifca, ut quatuo*
versus stropham oonstituant. Nam in Ibrahtmi carmine 'uinguli
versus soripti sunt quasi esaont hemiotichia , et in c Al$i carmine
scripti sunt hoc modo;
J rf» • • L? (J? „■
DCCLXITL (Cod. 1174 Warn.)
Inscription caret, Bed est carmen , in obsidiouem et oEpugna-
.';.iiC^i Haiebi eompositum, quod incipit a versus
p.M\ Uj ^ ^ r ^ >> jj#\ j^yi. ^\ r .o o!ju .
Haiebi tunc Pascha imperabat , qui ^^ ^1 titulo .gaadebat.
Dltiiuus versus est:
Sunt decern paginae, pessime exaratae in charta Europaea.
DCCLXIV. (Cod. 1523 (4) Testa fol. 125-129).
Carmen in laudem Prophetae, a Mohammed al-Maghribt ite
compositum ut singuli versus a singulis alphabet! iiteris incipiant;
prima litera primi versus igitur est a, secundi & et sic porro!
Titulus in Codice est: ^^J! j^> ^j^ ^ xl^i Ki .Lj*
*4 S L»u. Metrum (saepissime a poeta violatum) est aUtdmil,
et homoeoteleuton est U. Sunt 10 .pp. et plus quam dimidium
desideratur, nam desinit in medio versu a litera <> incipient!.
Cat. I. 6g
490 POBSIB,
DGCLXV. (Cod, 2014 = Amin 320).
Diwan poetae Schihab-ad-din ilm-Mo'tuq al-Musawi (+ 1087),
a filio Ma'tuq coilectus. DivieiiB est in tree partee: V ^wtOw;;
2° , c $yi'5 B° ^JaUi-a, cv-oy^, ^ et oLJy«.
Apographon receutioris aetatis anno 1260 nitide et perepieiu:
eoripfiuni ect. Alia exemplaria: BeroL (Ab.lv-.) 8Si ; Tubing
(WetKBi.) bl ; Brill. (Houts.) 41.
Anno H. 1290 Alexandriae typis expreaeus eci bic diwan w
(Brill 133).
DCCLXVI. (God. 2052(2) fol. 157-170 = Amin 329).
i'y 8 ' Uj^^'s u*yiJf (jvj-j ^^_5 U^j ■'.BjbLuil^ ^LfUs-'ili Q^'y
«»3"UJt auctore Ibrahim ibn-Qalih al-Hindi (f 1 102) minus recte
jjjj-gil apud Ahlwardt ad Cod. Berol. n. 824) l ) qui hoc carmen
Bcripsit in gratiam nepotis Khalifae Zaiditarum in urbe Can'a
Ahmed ibn-al-Hasan. Pertinet hoc carmen ad genus quod dicitur
K^jJ.JI eoque absolute sequuntur alia carmina ejusdem auctpris,
partim gratulatoria, partim elegiae, partim generis quod appel-
lator ^-jy-T, ex quibus unum in inscriptione dicitur anno 1079
dictum esse. Codex abrupte explicit et nullam habet subscripti-
onem nisi quod ad calcem carminis Bar&hin nomen legimus ejus
qui aefcate poetae illud scripsit. Est autem idem qui priorem
Codicis partem, Ibn-Nobatae Diwanum, exaravit anno 1079, no-
mine c Ali ibn-Calah ibn-Jahja.
Praeter exemplar Berolinense poematis -Bar&hin aliud mihi non
innotuit, sed varia carmina hujus poetae continet Cod. Gothan.
n. 2330 apud Pertsch.
DCCLXVII. (Cod. 2058 = Amin 335).
Diwan poetae Mohammed ibn-J.sma'il ibn-£alah (ad-din) qui in
praefatione redactoris Bummis laudibus effertur, tamquam reno-
>~
1) Videtur outcm habuisse cognomen ^OJ^I! cf. Kholdfat-al-Atzar 111, ft* 1 .
POE8I8. 491
vator religionis saeculi duodecimi. Carmina secundum homoeote-
leuta dispoBita sunt, sed in fine accedit appendix; nonnullis car-
minibus annoiatio hiBtorica praemissa est.
Est spiBBus codex (228 fol.) teste subscription anno 1206
exaratus.
DCCLXVHI. (Cod. 1733 = Amin 322).
" gty ^3~% ' -'-J^l [Jijy-z*- , Divan poetae 'Abdullah ibn-
C AU al-Wazir, qui ineunte saeculo duodecimo in Jamana visit.
Cf. infra inter bistoricos n. 19fi9 et 1735, ubi de aliis operi-
bus ejusdem auctoris agetur. Idem Diwan asservatur Gotbae et
descriptus est a Pertscb n. 2342 (Cat. IV, 327), quod autem
ibi dicitur unum carmen anno 1158 compositum fuisse, vitium
est, quod e nostro emendare possumus , scilicet scribendum est
1108 "(fol. 38 r.j. Isma'il ibn-al-Hasan al-Homrf *), notus nomine
al-Horra (by^JI apud Pertscb), cujus. mentio exstat in Cat. Gto-
tbano, nunc Diwanum redegit, sed non omnia carmina recepit, ut
in fronte Codicis annotavit nescio quia scribens: liX_^_l -«■ A ■&
«*^ JwJ: jMpj ill! tXx£ v-A-J^t (sic) lXaw jUw q* ia&J ^I^jdJI
U s l» J iJ'l .(jsoyj *Js jj^JJt ^xJJ **yj& «^J^ ^ (sic) ^>- t*>
( B1C ) ^y*^ .<5*- ^' i^i> ^ jSc>. Carmina secundum homoeoteleuta
alpbabetice disposita sunt et multa continent ad historiam Zaidi-
tarum aevo auctoris elucidanda utilia,
Apograpbon nostrum anno 1182 scriptum est. Praeter duo
exemplaria Gotbana aliud mihi non innotuit,
DCCLXIX. (0=d. 2057 = Amin 334).
Diwan poetae 'Imad-ad-din Jahja ibn-Ibrabtm ibn-'Ali al-Djah-
l) Cod. ^j-^JL. Pertsch 1.1. ^j j-4—sL eed prius mihi probsbiline videtur. Cf.
Soynti, de Nom. Helat, ed. Veth s. v.
492
P0E6ZE.
hdft, cujuo carmen jam recensuimus in deacribontio Coa 20i>S
(DCCLII) iul. 125 r. "Vixit ineunLe saccule duodecimo, cjuuuj niium
carmen in hoc Diwauo annuia 1114 gerat. Poitmcl, i,d ;K>etau
Zaiditas et nonnulla oaimina dixit ad imam al-Muhdhnu «i filiof,
knjuB,
Codex satis bene ocriptuB, in fine mutiluc est Bun: 88 Mh, t
DCOLXX. (Cod, 2129(2) fol. 32— M = Anifn 4J0).
Codex varia carmina continet Bcilicet: 1° (f. 3>'. v.) iugenu
carmen ethici argument! auctore Abu-'l-Fath a]-Eauaiii> de quo
nihil compertuni habeo , propter honioeoteleuton H^JaJU dictum.
Primus versus est:
2 (f. 41 v.) Taria carmina quae dixerunt Mohammed ibn~Idris
as-SchM'i (f 204), cf. supra n. DXCIV, et alii quibuB pi-aeariaBae
Bunt formulae precationis v,oto assequendo prae ceteris utiles.
3° (f. 43 r.) Carmen auctore al-Hosain ibn-'Alf ibn-al-Mote-
wakkil qui ineunte saeculo duodecimo vixit ita incipiens (L^Jbss*.
B,^^<*4I (^^Jf JkXjt^aflJ LtoLfi)
J^l JL> (?) aI^. ^ U JLL j^t .^ic £>, LjjJI cr i,i
DCCLXXI. (Cod. 2096(1) fol. 1— 3 r. = Amin 373).
Carmen constsns 121 versibus in laudem et gloriam Kahtani-
darum oompositum quod adscribitur cuidam mJS Q i f( Ju5. Jama-
Bensis erat ex monte (jJb regionis Hamdan, ut adscripsit librarius
et ex ipso carmine patet. Incipit:
Apographon exaratum est anno 1140 in urbe Ta'izz.
DCCLXXIL (Cod. 2329 = Amtn 61.1).
Carmen quod anno 1165 regnante al-Mahdi Zaidita compoBuit
pobsis. 493
al-Hosaiu ibn-Zaid ibn-Mohammed ibn-al-Hasan ibn-al-irnani. An~
Bam dederunt verba conoionatoris al-emfr Mohammed ibn-lsma'il
(^x^UJi et incipit:
Carmen constat 68 versibiiB. Duo fob;;, quae restant vaik car-
miua continent v. g. imami al-Mabdl Ahmed ibn-Jahja al-Mortadha,
c Ali ibn-abM'ali'bi etc.
DCCLXXTII. (Cod. 2098 -Amin 375).
Nommlla (12) folia ex adversaries Isma'il ibn-al-Hasa!u ibn-
Ahrned ibn-Hasan ibn-Qaiih ibn-Mohammed, vulgo dicti ibn-dbi-
'r-Ridjdl, qui 1° primam partem descripsit libri .JkxJS K«l^JcJ
(restat dimidium paginae agens de poeta UJlw ^ 0^1 (jy-i-U!!)
cum subscription 1175. Deinde. ' 2° descripsit carmiaa al-Mota-
nabbii apud Dieterici p. 548 seqq. et dua minora ejusdem poetae;
3° sequitur elegia quam dixit Mohammed ibn-Qalih ibn-abi-'r-
Ridjal in mortem filii Imami c. n. Mohammed ibn-Ishaq ibn- Ahmed;
4° aliud poema ejusdem ad Mohammed ibn-Hasan ibn- c Alt ibn-
abi-'r-Ridjal cum responso hujus; 5° carmen ab 'Abdallah ibn-
lsma'il uc ^jj| datum ad eundem Mohammed ibn-Calih cum res-
ponso hujus , sed h. 1 plura folia Codicis (ut ita dicam) desuni ;
6 Epistola prosa ornatiore scripta ab Hasan patre Isma'ilis;
7° Khotba ejusdem; 8° Carmen a Sajjido 'Adjlan domino Meocae
datum ad Sultanum 'Amir ibn-'Abd-al-Wahhab. Sequitur subscript™
ejusdem anni ac in folio primo ei post banc tria folia sequuntur
alia manu scripta quae varia carmina continent.
Patet ex his Ibn-abi-'r-Kidial vixiase saeculo duodecimo.
DCCLXXIT. (Cod, 2056 = Amin 333)./
Diw&n poetae Ibn-KJialluf (Ahmed ibn-abi-'l-Qasim at-Tunisi),
qui saeculo duodecimo vixisse videtur; versus alphabetice secun-
494 P0ESI6.
duuo homoeoteleuta disposita sunt, nulla praemissa praefatione,.
Diwan raruc non eri. tJii, exevaplaria inveniuntur in bibliothecii :
Havn. 284; Berolin. (Ahlw.) 8£1 , 892: Tubing. 49 (Wetzetom) ;
Mus. As. Pefcr. p, 5; Brill (Hours.) n. <I7.
Carmen in laudem Mohammedie c. t. oJi»,!< Jb.^> cf. Aklwardt 1.1.
n. 893, etiam in hoc C odice buo loco legifcur. Apographon nitidurr.
sine anno.
DOCLXXY. (Cod. 1545 (6) Testa fol. 82-110).
«w«5e«^ui JJ vAjMaii Xi J, 'o^L^JI Jwjj excerptum e parte
priore libri notissimi o>J\SJI ~jS> auctore Jusof ibn-Mohammed as-
Scharbinf. Jam plus semel (annis 1274, 1284 cet.) editus est Qa-
hirae. Sunt 56 pagg.
Codex incomte exaratus est anno 1170.
Operis majoris exemplaria sunt Cantabrig. (PreBton 31) 117;
Gotka 2345, 2346; Berol. (Ahlw.) 785; von Kremer 157 (nunc in
Mus. Brit.).
DCCLXXVI. (Cod. 1732 = Amin 220).
" vJ5~*-»- r^^ jy-* o* jk'oji ' ^^-w^l (jp»)j , commentarius in
poema cujusdam Isma'll ibn-Mohammed ibn-Ish&q auctore Lotf-
allah ibn-Djahhaf, qui quum Codex sit autographon et ab eo,
teste subscriptione , anno 1215 scripts sit ad novissima tempora
pertinet. Auctor poematis dicitur vixiese eodem tempore ac Mo-
hammed ibn-Zaid ibn-al-Motawakkil (i. e. ut videtur Isma'll ibn-
al-Qasim princeps fidelium Zaiditarum f 1087) E verbis autem
praefationis efficere possumus poetam non diu ante commentatorem
vixisse.
Initium carminis :
Commentarius prolixus est in quo auctor varia sub singulis ver-
sibus congessit quae aliquo modo cum iis cohaerere videntur.
Sunt 76 folia formae maximae currente calamo exarata.
P0E8is. 495
DCCLXXVII. (Cod. 2095 = Amin 372).
22 folia continentia specimina carminum variorum Jamauensiuni
cum annotationibus biographiciB. Pertinent poetae ad novissima
tempora, nam vidi annum 1234. Utrum aliquid conforre poasit
hie Codex ad historian! literariam Arabiae nostra aetate eluci-
dandam alii dijudicent.
Codex pessime exaratus est fere sine punctis diacriticis.
DOCLXXVIII. (Cod. 1756 = Anitn 21).
Diwan Tel potius compluria carmina quae c Abd-ar-Rahman
Baghdadensis quum in India esset conscripsit ut ipse testatur
. ~ y .
post doxologiam hisce verbis: siX-g- .) L^Jlsu-^> oLkw., Vp* 5 aAfts
^_Jt *llt cL_ui ^! &l$>i Jvc fc/to-cj.' Singulis poematibus praernissa
est brevis expositio quanam opportunitate dicta sunt.
Poeta ad nostram aetatem pertinet et, ut testatur Landberg,
anno H. 1298 in urbe Prophetae diem supremum obiit. Deecriptio
itineris quod suscepit in Braziliam turcice versa Constantinopoli
typis expresBa est. Cf. Journ. Asiat, 1873 I, 535, n. 43.
DCCLXXIX. (Cod. 2142 = Amin 423).
Carmen quod inscribitur ^jUi *S\yi J^i^- ^■*-*J **a^ 8J<-yua»
L 5..a./*>jJI So.Ls? secundum Schaikb Amin autographon est <Abd-
al-Djalil Barradae qui anno 1883 adhuc inter vivos erat. Cf.
Snouck Hurgronje, Mekka I p. 172, 173.
DCCLXXX. (Cod. 2144 = Amin 425).
"wjJi'^I oulii. & 'v-iJaJi cLii auctore Ahmed al-Ezbekawi. In
496
POESIS.
praefatione auctor summis laudibuB ornat judicoai .supremum uv-
Mb Qahirae as-Saijiu Ahmed Ef'eudi. Ipse liber continet carmiua
omnia generis ita vt divraia dioi po9Git. Codex, bene scriptus em,
DCCLXXXI. (Cod. J.730 = Amiu 201).
Adversaria poetica, .auctore, secundum annotationem Schaikbi
Aniin, Mahmud Pascba al-Barudi Aegyptiaco, e bello Angiieo il.
Aegypto anni 1883 noto. Carolina selecta in capita redacta sunt,
sed opus inchoatum mansit, nam pauca tantum descripta aunt,
plurima folia alba sunt. Incipit sine bismillah aut praefatione
ulla a ^i*aJ! J-&-&2 J-L-g-XJij, &J\jJ,\ i^L , quod continet qua-
tuor poemata as-Scharifi ar-Radht ; sequitur - i^o^t i_jLj, quod
ejusdem fragmentum carminis et unum poeraa continet; oUaqJI i_jL
ejusdem versiculos exhibens paucos; qLoj-3! ^j^JLj&j i_jU*JI lJj,
quo '--ium tantum ejuedem poetae carmen continetur; 3w-LiL v_)L
y^ai! s tria ejusdem poemata continens; (^^wjjij JjiJI ^l novem ma-
jora et minora ejusdem carmina continens; post multa folia alba
habemus bismillam et denuo j^VaJlj ZJu& v^ i Q <3 u o tres versi-
culi Amru-'l-Qaisi; ww^mUJIj Jj«-S' v^ i Q 9 U0 ^ u0 ejusdem carmina;
oLa_«i_jl wL qui ejusdem quatuor carmina continet partim cum
commentario. Deinde aAjPjJI i_)L in quo quatuor versiculi poetae
as-Scharif ar-Radhl; JbLWI 6^*, (jUjuJIj, ^jmJI wi duo carmina
ejusdem continens.
DCCLXXXII. (Cod. 1764 = Amin 29).
Sunt quatuor fasciculi continentes varia excerpta ejusdem Pashae
sed longe plurima folia alba sunt. Qualis generis sint notis
ipse explicuit quum v. g. in primo fasciculo hanc inscriptionem
legamus: ii^ju "»Xs» ^j^UJL. \J^ ^U Lib l^*-^ -J&JI $
k
poesis. 497
DOCLXXXIII. (Cod. 2149 = Amin 430).
Varia oarmina etc. inter quae occurrit unum cujub omneB
literae sunt SO*p etc. etc. Inscribitur Codex *jbJaJ t^j^s? i. e .
Yarla; et congessit idem al-Barudt quum adhuc juvenie esaet. Sunt
II folia nitide exarata.
DOCLXXXIV. (God. 2141 = Amin 422).
Fragmentum eolleotioms cantilenarum quales nostra aetate in
Oriente cammtnr secundum modum et rhytmum dispositarum, nam
oocurrunt inseripfciones quales sunt: &jCv«JI ,»-JLJ y* Auut) &j^i,
deinde nS^s- fjki bj^Xjj &5wwJi ,»JeJ ,*j', denique *^J5> *,..*i. ' .*j
/*ri L f-A-«.-2s. j«™sLJ .wjJ-Xjj etc. Septem tantum folia supersunt.
Apographon nitide exaratuni est.
ADDENDUM AD CAPUT NONUM.
(Prosa Ornata).
DCCLXXXV. (Cod. 1468).
Hie Codex nuper acquisitus ideoque non suo loco post n.
CCCXCIX descriptus eontinet: Florilegium ex scriptis maqamdt,
rasdil etc. auctore Badi az-Zamdn Abu-'l-Fadhl Ahmed ibn-al-
Hosain al-Hamadhdni (f 398). Est apographon Codicis Parisionsis
n. 1591 *), quod sibi comparaverat J. Scheidius, frater E. Schei-
dii, et quo hie usus eBt ad parandam editionem suam quam imper
feefcam reliquit. Cf. Cat. Cod. Acad. Regiae ad num. 54.
Praeter Codioem Parisiensem alium possidebat Scheidius (Cat.
41) et post eum de Sacy (Cat. 163) qui nunc fortasse etiam
PariBiis asservatur. Alii recensentur in Cat. Havn. n. 224; Can-
tabr. (Preston p. 34) n. 118. Of. Ms. Lips. (Refaija) n. 238.
E dono Kau.
1) Cf, de hoo Cod. de Sacy, Chrest. Ar. Ill, 260 eeq.
Cat. I. 63
J
INDEX .ARGUMENT!
Pag.
I. Encyclopaedia. 1.
II. Bibliographia 25.
IH. Philologia:
o. Lexica Arabica 31.
b. Lexica Arabica-Persioa 62.
c. Lexioa Arabica-Turcica 73.
d. GUoBsarium Latino- Arabicum . . . .77.
e. Nomina Eelativa 78.
IV. Grammatica . g^
V. Ars Metrica 13g #
VI. Ehetorica 150.
VII. Epistolographia etc 183
VIII. Gnomae et Proverbia 210.
IX. Prosa Ornata 224 et 4i>7
X. Anthologiae, Eclogae etc 241.
XL Narrationes Pictae, Pabulae Milesiae, Varia. . 334.
XII. Poesis 34.4
i